نگاهی به معضلات و مشکلات صنعت هتلداری ایران

صنعت گردشگری بین المللی نزدیک به نیم قرن است که فکر بسیاری از فعالان این عرصه بخصوص دولت ها را به عنوان صنعتی پرسود  رو به رشد به خود جلب کرده است. درآمد بسیار مناسب حتی در دوران رکود اقتصادی، رشد و توسعه سریع از عواملی بوده که آن را به صادرات نامرئی در دنیای تجارت مشهور کرد تا بیشتر مورد توجه قرار گیرد .

اگرچه از ابتدای پیدایش آن در دهکده جهانی، بخش خصوصی به عنوان اصلی ترین متولی گردشگری در رشد و توسعه صادرات نامرئی نقش آفرینی کرد و دولتی ها فقط سیاست کلان را در این زمینه پایه ریزی کردند؛ اما متاسفانه با پایان یافتن کار دولت دهم و روی کار آمدن دولت یازدهم تازه بحث خصوصی کردن گردشگری در ایران به عنوان یکی از کشورهای پرجاذبه گردشگری جهان بطور جدی مطرح شد و اما و اگرهای بسیاری را به میان آورد.

با مطرح شدن این موضوع بسیاری از فعالان عرصه گردشگری در شاخه های مختلف تفریحی، اقامتی و آژانس های مسافرتی اظهار نظر کردند و راهکارهایی در این زمینه ارایه دادند. اما  صنعت هتلداری ایران به عنوان یکی از اصلی ترین صنف های درگیر گردشگری به دلیل مشکلات فراوانی هنوز نتوانسته به عنوان بخشی کاملا خصوصی روی پای خود بایستد و مطابق استانداردهای جهانی گام بردارد. به همین دلیل کسب و کار اینبار سعی کرده تا علاوه بر حمایت خصوصی سازی در صادرات نامرئی از چالش های پیش روی هتلداری ایران که ریشه چندین ساله دارد بگوید.

به عقیده برخی از فعالان این عرصه مشکل بخش گردشگری ایران بخصوص در بخش اقامتی معضلی نیست که مربوط به یکی دوسال اخیر باشد بلکه یک بیماری مزمن است که طی سه دهه گذشته کالبد گردشگری کشورمان را فاسد کرده است. در بسیاری از کشورهای گردشگرپذیر تئوریسن ها در این زمینه منابع درآمدزایی گردشگری را در بخش های ویژه و امکانات خاص و انحصاری کشورها جستجو می کنند و امکان استفاده علاقمندان را در آن موارد بخصوص فراهم می کنند.

به عنوان مثال دریا، صحرا، کوه ، آسمان پرستاره ، آثار باستانی ، تنوع آب و هوایی، طبیعت یا هزاران هزار مورد که برای گردشگران جذاب است را با بهترین روش های ممکن و البته با هزینه کم به دنیای گردشگری معرفی و نظر علاقمندان را به آن جلب می کنند، در حالی که کشور ما با برخورداری از وسعت و شرایط متنوع اقلیمی و فرهنگی منحصر بفرد منطقه به علت عدم توجه و برنامه ریزی در گردشگری عملا به صورت یک پدیده ناشناس در این صنعت باقی مانده است و کشورهای همسایه با اندک امکانات فرسنگ ها از ایران فاصله گرفته اند.

کارشناسان می گویند در مورد مراکز اقامتی و هتل ها عواملی متعددی باعث ضعف هتلداری ایران مطرح است و می توان اینگونه از آنها یاد کرد و گفت : پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی در سه مرحله صدمات جبران ناپذیری به بدنه هتلداری ایران وارد شد که آثار آن هم اکنون گریبان گردشگری کشورمان را گرفته است . ابتدای پیروزی انقلاب برخی افکار و تندروی ها باعث شد تا هتل ها به عنوان اماکنی اشرافی و طاغوتی معرفی شوند و بطور کامل فراموش شده و مورد بی توجهی کامل قرار گیرند ، پس از آن در دوران جنگ تحمیلی نیز به دلیل مشکلات اقتصادی و تحریم ها هتلداری ایران و زیر ساخت هایش ضعیف تر شد و بطور کلی به حاشیه رانده شد . اما ضربه نهایی در دهه هفتاد با مدیریت های سلیقه ای مسئولان به صنعت هتلداری ایران زده شد و هتل ها را به عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه گردشگری کاملا از رونق انداخت و از نظرها حذف کرد.

توسعه ای که هتلداری را ورشکست کرد

به عقیده بسیاری از فعالان عرصه هتلداری اگرچه در اوایل دهه هفتاد شمسی بسیاری از مسئولان از توجه ویژه به صنعت گردشگری سخن گفتند و برنامه های گوناگونی ارایه دادند اما همین تنوع برنامه های نامناسب با شرایط واقعی این صنعت ، در کشورمان باعث شد تا مشکلات در شاخه های مختلف گردشگری از جمله بخش اقامتی بیشتر خودنمایی کند و مدیریت سلیقه ای متولیان امر، هتلداری ایران را به سمت شرایط کنونی سوق داده و در نهایت فلج کرد.

شاید یکی از دلایلی که در بیشتر مواقع برنامه های  مدیران در حوزه گردشگری نتیجه درستی نمی دهد این است که ابراز نظرات شخصی و غیر کارشناسی در این زمینه صورت می گیرد و هیچ وقت از تجربه یا ایده های بخش خصوصی در تصمیم گیری های کلان استفاده نشده است.

در این زمینه می توان به صدور متعدد پروانه ساخت و بهره برداری هتل ها در مناطق مختلف کشور مثل مشهد مقدس یا کیش و قشم اشاره کرد ، محمدقانعی یکی از فعالان عرصه هتلداری در مشهد مقدس می گوید: در این دوره سازمان های متولی گردشگری در ایران بدون هیچ آمارگیری یا مطالعه در شهر زیارتی مشهد فقط با شعار رشد و توسعه صنعت گردشگری اقدام به صدور مجوز فعالیت هتل، هتل آپارتمان ، مهمانسرا و ... کردند که این موضوع بسیاری از سرمایه ها را با رویای رونق اقتصاد گردشگری وارد هتلداری کرد و زمینه ساز حضور غیر حرفه ای ها در عرصه هتلداری مشهد شد .  طی این تصمیمات عجولانه به یکبار ظرفیت اقامتی مشهد یا بطور کلی در ایران چند برابر شد اما زیرساخت های مناسب در اختیار آنها نبود و ورود مسافر به منطقه متناسب با مراکز اقامتی موجود این شهرها نشد و پدیده شوم تورزدن میهمان از دیگر هتل ها به میان آمد که به عقیده این فعال عرصه هتلداری، تورزدن میهمان سمی مهلک برای هتلداری ایران شد.

نرم افزار یا سخت افزار مساله این است!

عبدالنبی طلوع کارشناس صنعت هتلداری می گوید : بطور کلی هتلداری در سراسر جهان به دو بخش تقسیم می شود که بخش اول سخت افزاری صنعت هتلداری شامل مباحثی چون طراحی هتل، مبلمان ، دکوراسیون هتل و مسائل از این قبلی است و بخش دوم نرم افزاری نیز مانند نیروی انسانی و نحوه تعامل با خدمات گیرنده را شامل می شود.

به عقیده وی ایران در بخش اول تقریبا همگام با جامعه جهانی حرکت کرده ولی در بخش دوم یعنی نرم افزاری یا مدیریت علی رغم حضور تعداد زیادی از فارغ التحصیلان رشته هتلداری در کنار کارشناسان مجرب، مدیریت سنتی هتلداری ایران دچار ضعف و ناتوانی عمده است.

از سوی دیگر فرید جواهری مدرس دانشگاه فردوسی مشهد نیز در باره ضعف هتلداری ایران می گوید: مشکلات نرم افزاری از مهمترین ضعف های هتلداری کشورمان است. به عقیده این کارشناس گردشگری ایران دارای بهترین امکانات و سخت افزار در این زمینه است که گاهی حتی از کشورهای پیشرفته در صنعت گردشگری همسایه خودش نیز جلوتر بوده اما مهمترین معضلی که هتلداری ایران را زمینگیر کرده است مشکل نرم افزاری یا همان مدیریتی است.

جواهری در ادامه می افزاید کار هتل نباید فقط فروختن صبحانه یا اتاق باشد بلکه هتلدار با استفاده از سیستم های نوین مدیریتی باید قیمت تمام شده خدماتش را کاهش دهد تا فعالت خود را اقتصادی کند .

این مدرس دانشگاه درباره معضل صنعت هتلداری ایران گفت: باید در جذب مسافر اقدام به نوآوریهایی کنیم تا شاهد رونق هتلداری و رشد روز افزون آن باشیم به عنوان مثال برگزاری برنامه هایی همچون کنسرت ها در سطح هتل ها می تواند در این زمینه بسیار مفید باشد .

اجرای غیراصولی خصوصی سازی

عبدالنبی طلوع یکی از مشکلات موجود در صنعت هتلداری را اجرای ناقص اصل 44 قانون اساسی و خصوصی سازی در این بخش می داند و می گوید: به نظر می رسد که در راستای واگذاری مراکز اقامتی دولتی به افراد از طریق رابطه صورت می گیرد و از بخش خصوصی واقعی استفاده نمی شود بنابراین اصل 44 در این صنعت یعنی هتلداری در حد یک شعار باقی مانده است و بخش خصوصی به طور کلی فراموش شده است.

طلوع در ادامه می گوید: در بخش دولتی هر روز شاهد تغییرات مدیریت هستیم و متاسفانه با تغییر مدیری کارهای قبلی بطور کلی فراموش شده و روشهای نوینی جایگزین می شود اما همه می دانیم که از همان ابتدای پیدایش صنعت گردشگری در ایران این بخش خصوصی بوده که همواره پا برجا بوده و به زندگی خود ادامه داده است بنابراین باید از بخش خصوصی که با کوله باری از تجربه و برنامه های مولد هنوز بدون تغییر باقی مانده است استفاده کنیم و این بخش را متولی هتلداری کشورمان قرار دهیم، حال آنکه بخش خصوصی در جلسات مدیریت سازمان ها یا ارگان های مربوطه کوچکترین حضوری ندارد ودرباره آینده خود نمی تواند تصمیم گیری کند بلکه مدیران دولتی تصمیم گیری می کنند و شرایط و مقررات جدید را بدون توجه به آینده شغلی بخش خصوصی به او دیکته می کنند.

این کارشناس در ادامه می افزاید ایران با حذف بروکراسی اداری می توان به این مشکل خاتمه دهد و زمینه ساز رشد و توسعه گردشگری و هتلداری خود شود. در این زمینه می توان کشور ترکیه را مثال زد : مسئولان دولتی این کشور وقتی قرار بر این شد که اقتصاد بر پایه توسعه گردشگری رونق بگیرد کلیه مراحل کار و صنایع وابسته به گردشگری را به بخش خصوصی واگذار کردند و نامه نگاری های اداری و مقررات را در جهت سود و توسعه آن تصویب کردند حال آنکه در ایران شهرداری، وزارت امور خارجه، سازمان میراث فرهنگی ، هواپیمایی، وزارت راه ، محیط زیست ، اتاق بازرگانی و از همه مهمتر اداره مالیات که در این زمینه درگیر هستند هرکدام برای خود برنامه دارند و جداگانه تصمیم گیری می کنند.

موازی کاری و عدم هماهنگی در هتلداری

طلوع به عنوان کارشناس صنعت هتلداری معتقد است که موازی کاری در صنعت هتلداری ایران معضل بزرگی است که گریبان این صنعت را در کشورمان گرفته است و می گوید: مشکل صنعت گردشگری و هتلداری ایران ناشی از آن است که سازمان ها مرتبط با این صنعت با یکدیگر هماهنگ نیستند و درست عمل نمی کنند.

اما این کارشناس هتلداری یکی از ظریف ترین معضلات هتلداری ایران را موازی کاری ارگان ها نه در بخش مدیریتی و دولتی بلکه در اماکن اقامتی می داند و می گوید: هم اکنون بسیاری از ارگان ها و ادارات دولتی مراکز اقامتی مخصوص به خود را در بهترین شهرهای گردشگرپذیر ایران ساخته اند و مشغول به ارایه خدمات به کارکنان خودشان هستند این موازی کاری در احداث مراکز اقامتی خصوصی و دولتی باعث شده تا بسیاری از اقامت گاههای خصوصی در این شهرها مثل مشهد، سواحل جنوبی و شمالی ایران نتوانند مسافر جذب کنند و کم کم روبه ورشکستگی حرکت کنند.

به عقیده وی احداث این گونه مراکز اشتباهی بزرگ از سوی دولت بوده که قطعا تعطیل شدن زائرسراها و مهمانسراهای دولتی در شهرهای گردشگر پذیر ایران می تواند به اشتغال مولد در صنعت هتلداری کشور کمک کند . طبق بررسی های علمی و کارشناسی شده ارگانهایی که این مراکز را در شهرهای مختلف ایران در اختیار دارند بخش اعظم بودجه خود را به نگهداری از آنها اختصاص داده اند حال آنکه اگر تنها یک سوم این بودجه را به عنوان کمک هزینه سفر در اختیار کارکنان خود قراردهند و آنها را راهی مراکز اقامتی خصوصی کنند شاهد رونق دو چندان در صنعت اقامتی و هتلداری ایران و از همه مهمتر اشتغالزایی خواهیم شد.

متولی هتلداری ایران کیست؟

بسیاری از فعالان عرصه اقامتی ایران از این موضوع گله مند هستند که واقعا متولی صنعت هتلداری ایران کیست و چه ارگانی باید به مشکلات و موارد این صنعت رسیدگی کند؟ این مورد یعنی مشخص نبودن متولی اصلی هتلداری ایران و اختلافات قوانین از قیمت گذاری نرخ هتل ها تا اختلاف قوانین امور بهداشتی ، امنیتی و تعزیراتی باعث شده تا هتلداری ایران به بی راهه برود هر روز ضعیف تر از قبل شود.

به گفته مرادی یکی از هتلداران تهرانی اگرچه طبق قانون سازمان میراث فرهنگی مسئول برنامه ریزی و نظارت بر مراکز اقامتی است اما بهداشت، نیروی انتظامی و حتی شهرداری ها نیز در این زمینه دخالت دارند و اعمال نفوذ می کنند. به عنوان مثال در بحث تعزیرات مطابق با قانون تعزیرات مرجع نرخگذاری و گرانفروشی صنوف مختلف است ولی در قانون توسعه گردشگری تشخیص این موضوع یعنی گرانفروشی هتل ها به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری واگذار شده است.

یا در مورد دیگری طبق همین قانون یعنی توسعه گردشگری ایران ، اگر یکی از مسافران در هتلی خودکشی کند پلیس باید با آژیر خاموش و لباس شخصی آنهم در ساعاتی که مسافران رفت و آمد کمتری دارند وارد مرکز اقامتی شده و موضوع را پیگیری کند تا سرمایه گذاری چند میلیاردی صاحب هتل به مخاطره نیافتد حال آنکه طبق قانون نظام صنفی یگان انتظامی 110 ایران می تواند با آژیر روشن و بدون توجه به مقررات توسعه گردشگری ایران به وظیفه خود عمل کند بی توجه به مشکلات بعدی آن یعنی ورشکستگی سرمایه گذار هتل.

مرادی می گوید: شما چطور می توانید با وجود اینهمه مشکلات تصور توسعه و رونق هتلداری ایران را داشته باشید و شاهد سرمایه گذاری داخلی یا خارجی در این صنعت باشید مگر اینکه کاملا دولت از بخش هتلداری دست بکشد و آن را به بخش خصوصی تحویل دهد.

عماد عزتی

اولامباتور به دون توفق

کشور مغولستان بازار هدفی بکر برای گردشگری ایران

هرچند قرنها پیشن شنیدن نام قوم مغول لرزه بر اندام مردم و همسایه های مغولستان از جمله ایران می انداخت و با شنیدن این نام آنها به دنبال راهکارهایی برای مقابله با ورود ارتش مغول می گشتند ، اما اینبار ، پس از سالها ایرانیان با شنیدن نام این کشور و بخصوص بلندپایه ترین مقام سیاسی آن یعنی رئیس جمهور مغولستان با امید به آینده، اخبار مربوط به ا ین کشور را دنبال و بدون نگرانی آنها را به خانه خود دعوت می کنند.

همگی اخبار بسیاری درباره برگزاری شانزدهمین اجلاس کشورهای عضو جنبش عدم تعهد را در تهران شنیده و یا خوانده ایم ، اما یکی از این خبرها که شاید زیاد هم مهم جلوه نکرده بود و توجه گروهی اندک را به خود بیش از دیگران جلب کرد ، موضوع حضور رئیس جمهور مغولستان در تهران طی برگزاری این نشست، بود. این گروه که بسیاری از آنها گردشگری بودند با توجه به بکر بودن بازار هدف مغولستان رشد گردشگری در این کشور با ریزبینی بسیار خاصی اخبار مربوط به این سرزمین را هنگام سفر رئیس جمهور مغولستان به ایران دنبال و تلاش کردند با اطلاع از هرگونه تغییر و تحول در روابط دیپلماتیک بین دو کشور از فرصت های ایجاد شده بهترین استفاده در جهت گسترش تبادل گردشگر بین ایران و مغولستان استفاده کنند.

از دید این گروه یا همان فعالان عرصه گردشگری، شاید سالها بود هیچ خبری از مغولستان که ارتشش روزگاری بر ایران تاخت به گوش نرسیده بود، ولی در حاشیه این نشست و سفرهای هیات مغول به دو شهر باستانی و تاریخی ایران  و بازدید آنها از دو یادگار باستانی دوران مغولها یعنی حکومت چنگیزخان بر ایران باعث شد تا دوباره اخبار زیادی از این کشور در ایران منتشر شود. اما اینبار نه اخباری ناگوار درباره کشورگشایی گذشته این قوم، بلکه اخباری امیدوار کننده و روشنگر برای آینده اقتصاد گردشگری بین دو کشور .

 گرچه سالها پیش حضور مغولها در ایران باعث ویرانی و خونریزی های ناگوار شد ، اما این قوم ساخت و سازهایی هم در گوشه و کنار ایران انجام دادند. که هرگز فکر نمی کردند روزگاری برای دیدن آنها مجبور شوند هزینه کنند. رئیس جمهور مغولستان در حاشیه اجلاس جنبش سران عدم تعهد از گسترش ارتباط بین دو کشور در عصر حاضر خبرداد به صورتی که این مقام عالی رتبه خبری امیدوارکننده درباره افتتاح سفارتخانه در دو کشور را نوید داد و تاکید کرد این موضوع را بادقت و سواسی هرچه بیشتر پیگیری خواهد کرد.

هرچند چنگیزخان در قرون گذشته با حمله به ایران زمین، غنایم بسیار زیادی از ایران به کشورش برد ولی تساخیاگین البگ دورج به عنوان رئیس جمهور کنونی مغولستان امسال تخته فرشی از ایران را خرید و به عنوان نماد فرهنگی ایران با خود به مغولستان برد  تا با این کار مردم کشورش بیش از پیش با فرهنگ غنی و باستانی ایران آشنا شوند . وی عقیده دارد با توجه به علاقه مردم کشورش به تاریخ ایران با این کار گسترش روابط دیپلماتیک بین دو کشور را پایه گذاری کرده است.

این مقام عالی رتبه کشور مغولستان از دو اثر باستانی ایران در شهرهای اصفهان و زنجان که از دوران جنگیزخان برجای مانده بود بازدید کرد و در حین این بازدیدها عنوان کرد که به زودی با فرزندانش به ایران سفر خواهد کرد.  حالا که این اخبار بسیار دلنشین از ارتباط دوباره بین دو کشور به گوش می​رسد  کلیدی ترین نکته پنهان یا نهفته در این میان گسترش روابط گردشگری به واسطه گسترش روابط سیاسی کشورها مذکور است. گسترشی که می تواند رونق مناسبی برای صنعت گردشگری ایران را به ارمغان آورد.

تورهای ترکیبی رمز موفقیت

مغولستان که در گذشته شاید زیاد در عرصه گردشگری توفیق نداشته تنها توانسته در سال 2011 میلادی حدود 430 هزار نفر گردشگر را پذیرایی کند و رتبه 101 را در میان کشورهای گردشگرپذیر به خود اختصاص دهد اما ارتقاء چهار پله ای رتبه گردشگری مغولستان از سال 2009 تا 2011 میلادی یعنی از یکصد و پنج به رتبه یکصدو یک بین 139 کشور حاکی از برنامه ریزی دقیق و موثر این کشور برای ارتقاء صنعت درآمدزای گردشگری کشور است، برنامه ای که سال 2012 میلادی 470 هزار گردشگر را به مغولستان فراخواند و قرار است تا سال 2020 میلادی یک میلیون گردشگر را به این سرزمین ناشناخته بکشاند. 

پس حالا که هم ایران و هم کشور مغولستان درصدد بسط و گسترش صنعت گردشگری داخل مرزهایشان هستند و فرصتی استثنایی طی برگزاری اجلاس سران جنبش عدم تعهد به دست آمده ، باید مسئولان وزارت امور خارجه ایران با توجه به سیاست های خارجی جمهوری اسلامی ایران و در راستای تحقق شعارهای انتخاباتی رئیس دولت یازدهم  مبنی بر گسترش صنعت گردشگری در ایران،  می توان با تحکیم روابط سیاسی دو کشور به این آرزوی دیرین یعنی رشد صنعت گردشگری جامه عمل پوشانند.

اما هرگز نباید فراموش کرد که  پس از برقراری ارتباط سیاسی بین دو کشور یاد شده این مسئولان گردشگری ایران هستند که باید از موقعیت بکر و فرصت مناسب جذب گردشگر از مغولستان و همچنین سرمایه گذاری در صنعت گردشگری بین دو کشور  استفاده کنند، نه اینکه صرفا تجار ایرانی اقدام واردات کالاهایی مصرفی چون گوشت و محصولات دامی از این کشور به ایران کنند .

استفاده از جاذبه اشتراکات فرهنگی بین ایرانیان و مغولها می تواند بهترین جذابیت برای اتباع دو کشور باشد تا سیل روانی از سرمایه را بین دو کشور جاری نماید بصورتی که با مدیریت دست اندرکاران گردشگری و اتکاء به پتانسیل و جاذبه های تاریخی و کهن کشورمان می توان سمت و سوی این سرمایه را از سرزمین بکر و حاصلخیز مغولستان به ایران سوق داد، اما نباید صرفا به این پتانسیل ها تکیه کرد بلکه با توجه به توانمندی صنعت گردشگری ایران که از آزمون میزبانی این اجلاس سربلند خارج شده شرایط برقراری ارتباط بین آژانس های گردشگری دو کشور را فراهم کرد.

به عقیده بسیاری از کارشناسان گردشگری با توجه به جمعیت کم این کشور و البته اقتصاد آن بهترین راهکار برای شروع تبادل گردشگر به دو کشور استفاده از این بازار بکر در صنعت گردشگری برگزاری تورهای ترکیبی بین ایران و مغولستان با تکیه بر جاذبه شهرهایی چون اصفهان و همدان برای مغولهاست تا علاوه بر ورود گردشگران مغول به ایران شاهد حضور گردشگران دیگر کشورها که در مغولستان مشغول سفر بوده اند نیز باشیم.

به هر حال رئیس جمهور مغولستان قبل از ترک کشورمان به خبرنگاران گفت که با تمام فرزندانش برای بازدید از آثار تاریخی ایران خواهد آمد که همین موضوع می تواند به نقطه عطفی برای تبادل گردشگر بین دو کشور باشد . پس بجاست که دست اندرکاران و مسئولان صنعت گردشگری ایران از این فرصت بسیار استثنایی استفاده کنند و اینبار خود مغولها را به ایران دعوت کنند .

نویسنده : عماد عزتی

کاهش نرخ بیکاری خوانرود و سر پل ذهاب در گرو توسعه گردشگری

کرمانشاه به عنوان یکی از استان های  مشهور در صنعت گردشگری ایران است و هر ساله جاذبه های طبیعی و تاریخی این استان تعداد زیادی از گردشگران را بخصوص در فصل تابستان به سمت خود جلب می کند . اگرچه این اخبار برای دست اندرکاران صنعت گردشگری و جامعه آماری ایران دلگرم کننده است اما برخی عوامل باعث شده تا شهرستان های بسیار مستعد این استان هم اکنون به عنوان یکی از محرومترین ها و بیکارترین های ایران شناخته شوند.

اگر به آمار منتشر شده توسط نهادهای دولتی که چندی پیش اعلام شد توجه کنیم نام دو شهر «جوانرود » و «سرپل ذهاب» به عنوان دو شهر این استان با نرخ بالای بیکاری اعلام شده حال آنکه به گفته بسیاری از مدیران ومسئولان کشور جاذبه های گردشگری و البته طبیعی این دو شهر می تواند زمینه ساز اشتغال و رفع محرومیت این شهرها شود.

دکتر رضا ارجمندی، کارشناس ارشد محیط زیست و استاد دانشگاه ، درباره منابع و جاذبه های طبیعی این استان اظهار نظر می کند و می گوید: جاذبه های طبیعی این استان و بخصوص شهرستان هایش می تواند هر ساله منبع بزرگی از درآمد و اشتغالزایی در استان وشهرستان هایش باشد . این امر می تواند با برگزاری جشنواره ها و مسابقاتی چون کوهنرودی ، ماهیگیری یا صدها مورد جشنواره دیگر محقق شود و زمینه ساز رشد و رونق اقتصاد منطقه و رفع معضل بیکاری شهرستانهایی چون سرپل ذهاب و جوانرود شود .

وی با اشاره به جاذبه طبیعی این استان مثل پارک جنگلی طاق بستان، حاشیه رودخانه الوند، آبشار رودخانه دربند، باغ سه آسیاب، دامنه کوه برز، رود آب زرکش و رود دایمی زیمکان ادامه می دهد : در صورت توجه مسئولان گردشگری و بخصوص محیط زیست به این اماکن می توانیم میلیون ها نفر ایرانی و خارجی را هرسال در فصل تابستان به منطقه دعوت کنیم و صدها هزار فرصت شغلی برای جوانان این مرز و بوم ایجاد نماییم. این در حالی است که دولت صرفا به ساخت بازارچه های مرزی یا شهرکت های صنعتی بی رونق بسنده کرده و دیگر شرایط یعنی بسط و توسعه صنعت گردشگری منطقه را کاملا به دست فراموشی سپرده است.

این استاد دانشگاه می افزاید: آمار بیکاری شهر جوانرود با (9/46) چهل و شش و نه دهم درصد و سرپل ذهاب با (4/30) سی و چهار دهم درصد بیکاری بسیار نگران کننده است و بیانگر سوء مدیریتی بسیار جدی در منطقه است. ارجمندی در ادامه می گوید: همه می دانیم مرز خسروی در این استان مسیر اصلی ترانزیت کالا و گردشگر است و هر ساله تعداد زیادی گردشگر که از ایران برای اتبات عالیات اعزام می شوند را همراه تعداد بی شماری از تریلرهای ترانزیت پذیرایی می کند، بنابراین می توانیم با اجرای تورهای ترکیبی یا ساخت اقامت گاههای مناسب در این مسیر شهرهای استان کرمانشاه را هم مملو از گردشگران داخلی و خارجی کنیم نه اینکه باسوء مدیریت یا انتشار اخبارمتعدد مبنی بر باز یا بسته بودن این مرز، زمینه ساز بیکاری جوانان این استان شویم.

در همین حال خسرو منصوبی رئیس اتحادیه هتلداران کرمانشاه نیز درباره معضل بیکاری در شهرستان های سرپل ذهاب و جوانرود اظهار نظر می کند و می گوید: مشخص نبودن تکلیف مرز خسروی «جوانرود» را دومین شهر بیکار کشور کرده است.

وی درباره پتانسیل های موجود گردشگری در منطقه می افزاید: آب و هوای «جوانرود» معتدل کوهستانی است و از مناطق خوش آب و هوای استان کرمانشاه به شمار می‌رود. شهر جوانرود در درون یک دره واقع شده‌ و کوهستانی است به طوری که کوه شاهو به صورت دیواره‌ای در حدود 4 کیلومتری شمال آن قرار گرفته‌است. از مناطق تفریحی این شهرستان می‌توان زیبا پارک هلانیه، پارک ورودی شهر، منطقه تفریحی سفیدبرگ، باغهای سرود و صفی‌آباد و چشمه‌نزار را نام برد، اما با وجود همه این جاذبه ها هنوز حضور گردشگران در منطقه قابل ملاحظه نیست و شاهد رشد بیکاری در منطقه هستیم.

این فعال عرصه گردشگری می افزاید علی رغم وجود اینهمه امکانات طبیعی و تاریخی در منطقه برای جذب گردشگران داخلی و خارجی هیچ مرکز اقامتی یا تفریحی در این شهر وجود ندارد و هم اکنون تنها بخشی که می‌توان از آن به عنوان جاذبه گردشگری نام برد بازارچه کوچکی است که در نزدیکی مرز به خرید و فروش کالا اشتغال دارد.

 منصوبی یکی از دلایل اصلی عدم توجه سرمایه گذاران جهت ساخت مراکز اقامتی و تفریحی را پس از ناتوانی مدیران برای  جذب سرمایه در این زمینه را نزدیک بودن این شهر به کرمانشاه و عدم توجیه اقتصادی برای ساخت مرکز اقامتی یا هتل در آن عنوان می کند.

وی سوء مدیریت مسئولان گردشگری و البته دیگر مدیران را در ناتوانی جذب سرمایه جهت ساخت مراکز اقامتی اینگونه توصیف می کند و ادامه می دهد: هم اکنون با توجه به سیاست های غلط مسئولان بیشتر گردشگران تنها برای خرید و دیدن بازارچه مرزی به این شهر سفر می‌کنند و از آنجایی که با کرمانشاه فاصله زیادی ندارد، آنها ترجیح می‌دهند که محل اقامتشان در کرمانشاه باشد. حال آنکه می توان با تدابیری بسیار دقیق مثل ساخت مراکز تفریحی در کنار مراکز خرید مدت اقامت گردشگران را در منطقه از چند ساعت، حداقل به 24 ساعت افزایش داد تا ساخت مراکز اقامتی و تفریحی هم در منطقه یاد شده توجیه اقتصادی داشته باشد.

بسیاری از کارشناسان گردشگری درباره استعداد سرمایه گذاری در زمینه گردشگری منطقه می گوید: همه می دانیم بسیاری از مردم هم اکنون از اذحام یا هیاهوی شهری فراری هستند و با به دست آوردن کوچکترین فرصتی برای بازیابی آرامش دل به طبیعت می زنند این استان با امکانات بسیار زیاد طبیعی می تواند بهترین اقامت گاههای طبیعی را در قالب SPA برای آرامش مسافران در دل خود داشته باشد، وی از ساخت مراکز اقامتی در قالب توریسم درمانی در سوئیس اشاره می کند که شرایط کاملا مشابهی با منطقه یاد شده دارند، آرامش کوهستان ، رودخانه ، چشمه ساران و سرسبزی بهترین پتانسیل سرمایه گذاری در ساخت مراکز اقامتی اینچنینی در سرپل ذهاب و البته جوانرود است که متاسفانه از دید مسئولان و دست اندکاران گردشگری ایران پنهان مانده است.

منصوبی به عنوان  فعال عرصه گردشگری نیز می گوید: البته شهر «سرپل ذهاب» هم یکی دیگر از شهرهای استان  نیز با وجود آنکه بر سر راه بین‌المللی تهران – بغداد موسوم به جاده کربلا قرار دارد و می‌تواند به واسطه حضور زائران عتبات عالیات رونق چشمگیر داشته باشد و با بیکاری 30.4 درصد ی خود خداحافظی کند.

وی با اشاره به آنکه ساخت هتل یا مراکز تفریحی گردشگری و خدماتی در این شهر نیز توجیه اقتصادی ندارد می افزاید: با وجود آنکه سر پل ذهاب می‌تواند به واسطه قرار گرفتن بر سر راه زائران عتبات عالیات رونق مضاعفی داشته باشد اما از آنجایی که وضعیت باز یا بسته بودن مرزها مشخص نیست،‌ تعداد زائران با کاهش روبه‌روست. از این رو مشخص نبودن تکلیف مرزهای عراق سبب فراموش شدن چنین جاذبه‌ای شده‌است.  این درحالی است که می‌توان با فعال و معرفی کردن جاذبه‌های این شهرها،‌ گردشگری را توسعه داد و به واسطه آن اشتغالزایی کرد.

به هر حال این فعال عرصه گردشگری و دیگر کارشناسان گردشگری بخصوص در منطقه یاد شده امیدوارند که با تغییر دولت و البته مدیریت سازمان میراث فرهنگی وگردشگری توجه ویژه ای به جاذبه های بسیار بالای منطقه شده و آینده شغلی و در آمدی جوانان این مرز و بوم را فقط در گرو باز یا بسته بودن مرز خسروی نبینیم چون این منطقه با توجه به تمام امکانات و جاذبه های طبیعی و باستانی اشت ، خود می تواند به عنوان دروازه ای برای  گردشگری دیگر مناطق ایران باشد.

کاهش نرخ بیکاری خوانرود و سر پل ذهاب در گرو توسعه گردشگری

کرمانشاه به عنوان یکی از استان های  مشهور در صنعت گردشگری ایران است و هر ساله جاذبه های طبیعی و تاریخی این استان تعداد زیادی از گردشگران را بخصوص در فصل تابستان به سمت خود جلب می کند . اگرچه این اخبار برای دست اندرکاران صنعت گردشگری و جامعه آماری ایران دلگرم کننده است اما برخی عوامل باعث شده تا شهرستان های بسیار مستعد این استان هم اکنون به عنوان یکی از محرومترین ها و بیکارترین های ایران شناخته شوند.

اگر به آمار منتشر شده توسط نهادهای دولتی که چندی پیش اعلام شد توجه کنیم نام دو شهر «جوانرود » و «سرپل ذهاب» به عنوان دو شهر این استان با نرخ بالای بیکاری اعلام شده حال آنکه به گفته بسیاری از مدیران ومسئولان کشور جاذبه های گردشگری و البته طبیعی این دو شهر می تواند زمینه ساز اشتغال و رفع محرومیت این شهرها شود.

دکتر رضا ارجمندی، کارشناس ارشد محیط زیست و استاد دانشگاه ، درباره منابع و جاذبه های طبیعی این استان اظهار نظر می کند و می گوید: جاذبه های طبیعی این استان و بخصوص شهرستان هایش می تواند هر ساله منبع بزرگی از درآمد و اشتغالزایی در استان وشهرستان هایش باشد . این امر می تواند با برگزاری جشنواره ها و مسابقاتی چون کوهنرودی ، ماهیگیری یا صدها مورد جشنواره دیگر محقق شود و زمینه ساز رشد و رونق اقتصاد منطقه و رفع معضل بیکاری شهرستانهایی چون سرپل ذهاب و جوانرود شود .

وی با اشاره به جاذبه طبیعی این استان مثل پارک جنگلی طاق بستان، حاشیه رودخانه الوند، آبشار رودخانه دربند، باغ سه آسیاب، دامنه کوه برز، رود آب زرکش و رود دایمی زیمکان ادامه می دهد : در صورت توجه مسئولان گردشگری و بخصوص محیط زیست به این اماکن می توانیم میلیون ها نفر ایرانی و خارجی را هرسال در فصل تابستان به منطقه دعوت کنیم و صدها هزار فرصت شغلی برای جوانان این مرز و بوم ایجاد نماییم. این در حالی است که دولت صرفا به ساخت بازارچه های مرزی یا شهرکت های صنعتی بی رونق بسنده کرده و دیگر شرایط یعنی بسط و توسعه صنعت گردشگری منطقه را کاملا به دست فراموشی سپرده است.

این استاد دانشگاه می افزاید: آمار بیکاری شهر جوانرود با (9/46) چهل و شش و نه دهم درصد و سرپل ذهاب با (4/30) سی و چهار دهم درصد بیکاری بسیار نگران کننده است و بیانگر سوء مدیریتی بسیار جدی در منطقه است. ارجمندی در ادامه می گوید: همه می دانیم مرز خسروی در این استان مسیر اصلی ترانزیت کالا و گردشگر است و هر ساله تعداد زیادی گردشگر که از ایران برای اتبات عالیات اعزام می شوند را همراه تعداد بی شماری از تریلرهای ترانزیت پذیرایی می کند، بنابراین می توانیم با اجرای تورهای ترکیبی یا ساخت اقامت گاههای مناسب در این مسیر شهرهای استان کرمانشاه را هم مملو از گردشگران داخلی و خارجی کنیم نه اینکه باسوء مدیریت یا انتشار اخبارمتعدد مبنی بر باز یا بسته بودن این مرز، زمینه ساز بیکاری جوانان این استان شویم.

در همین حال خسرو منصوبی رئیس اتحادیه هتلداران کرمانشاه نیز درباره معضل بیکاری در شهرستان های سرپل ذهاب و جوانرود اظهار نظر می کند و می گوید: مشخص نبودن تکلیف مرز خسروی «جوانرود» را دومین شهر بیکار کشور کرده است.

وی درباره پتانسیل های موجود گردشگری در منطقه می افزاید: آب و هوای «جوانرود» معتدل کوهستانی است و از مناطق خوش آب و هوای استان کرمانشاه به شمار می‌رود. شهر جوانرود در درون یک دره واقع شده‌ و کوهستانی است به طوری که کوه شاهو به صورت دیواره‌ای در حدود 4 کیلومتری شمال آن قرار گرفته‌است. از مناطق تفریحی این شهرستان می‌توان زیبا پارک هلانیه، پارک ورودی شهر، منطقه تفریحی سفیدبرگ، باغهای سرود و صفی‌آباد و چشمه‌نزار را نام برد، اما با وجود همه این جاذبه ها هنوز حضور گردشگران در منطقه قابل ملاحظه نیست و شاهد رشد بیکاری در منطقه هستیم.

این فعال عرصه گردشگری می افزاید علی رغم وجود اینهمه امکانات طبیعی و تاریخی در منطقه برای جذب گردشگران داخلی و خارجی هیچ مرکز اقامتی یا تفریحی در این شهر وجود ندارد و هم اکنون تنها بخشی که می‌توان از آن به عنوان جاذبه گردشگری نام برد بازارچه کوچکی است که در نزدیکی مرز به خرید و فروش کالا اشتغال دارد.

 منصوبی یکی از دلایل اصلی عدم توجه سرمایه گذاران جهت ساخت مراکز اقامتی و تفریحی را پس از ناتوانی مدیران برای  جذب سرمایه در این زمینه را نزدیک بودن این شهر به کرمانشاه و عدم توجیه اقتصادی برای ساخت مرکز اقامتی یا هتل در آن عنوان می کند.

وی سوء مدیریت مسئولان گردشگری و البته دیگر مدیران را در ناتوانی جذب سرمایه جهت ساخت مراکز اقامتی اینگونه توصیف می کند و ادامه می دهد: هم اکنون با توجه به سیاست های غلط مسئولان بیشتر گردشگران تنها برای خرید و دیدن بازارچه مرزی به این شهر سفر می‌کنند و از آنجایی که با کرمانشاه فاصله زیادی ندارد، آنها ترجیح می‌دهند که محل اقامتشان در کرمانشاه باشد. حال آنکه می توان با تدابیری بسیار دقیق مثل ساخت مراکز تفریحی در کنار مراکز خرید مدت اقامت گردشگران را در منطقه از چند ساعت، حداقل به 24 ساعت افزایش داد تا ساخت مراکز اقامتی و تفریحی هم در منطقه یاد شده توجیه اقتصادی داشته باشد.

بسیاری از کارشناسان گردشگری درباره استعداد سرمایه گذاری در زمینه گردشگری منطقه می گوید: همه می دانیم بسیاری از مردم هم اکنون از اذحام یا هیاهوی شهری فراری هستند و با به دست آوردن کوچکترین فرصتی برای بازیابی آرامش دل به طبیعت می زنند این استان با امکانات بسیار زیاد طبیعی می تواند بهترین اقامت گاههای طبیعی را در قالب SPA برای آرامش مسافران در دل خود داشته باشد، وی از ساخت مراکز اقامتی در قالب توریسم درمانی در سوئیس اشاره می کند که شرایط کاملا مشابهی با منطقه یاد شده دارند، آرامش کوهستان ، رودخانه ، چشمه ساران و سرسبزی بهترین پتانسیل سرمایه گذاری در ساخت مراکز اقامتی اینچنینی در سرپل ذهاب و البته جوانرود است که متاسفانه از دید مسئولان و دست اندکاران گردشگری ایران پنهان مانده است.

منصوبی به عنوان  فعال عرصه گردشگری نیز می گوید: البته شهر «سرپل ذهاب» هم یکی دیگر از شهرهای استان  نیز با وجود آنکه بر سر راه بین‌المللی تهران – بغداد موسوم به جاده کربلا قرار دارد و می‌تواند به واسطه حضور زائران عتبات عالیات رونق چشمگیر داشته باشد و با بیکاری 30.4 درصد ی خود خداحافظی کند.

وی با اشاره به آنکه ساخت هتل یا مراکز تفریحی گردشگری و خدماتی در این شهر نیز توجیه اقتصادی ندارد می افزاید: با وجود آنکه سر پل ذهاب می‌تواند به واسطه قرار گرفتن بر سر راه زائران عتبات عالیات رونق مضاعفی داشته باشد اما از آنجایی که وضعیت باز یا بسته بودن مرزها مشخص نیست،‌ تعداد زائران با کاهش روبه‌روست. از این رو مشخص نبودن تکلیف مرزهای عراق سبب فراموش شدن چنین جاذبه‌ای شده‌است.  این درحالی است که می‌توان با فعال و معرفی کردن جاذبه‌های این شهرها،‌ گردشگری را توسعه داد و به واسطه آن اشتغالزایی کرد.

به هر حال این فعال عرصه گردشگری و دیگر کارشناسان گردشگری بخصوص در منطقه یاد شده امیدوارند که با تغییر دولت و البته مدیریت سازمان میراث فرهنگی وگردشگری توجه ویژه ای به جاذبه های بسیار بالای منطقه شده و آینده شغلی و در آمدی جوانان این مرز و بوم را فقط در گرو باز یا بسته بودن مرز خسروی نبینیم چون این منطقه با توجه به تمام امکانات و جاذبه های طبیعی و باستانی اشت ، خود می تواند به عنوان دروازه ای برای  گردشگری دیگر مناطق ایران باشد.

تخت جمشید و ثبات ایران بهترین سوژه گردشگری

اگرچه اخبار ناآرامی های مصر باستانی هم اکنون بیشتر سوژه های خبری را به خود اختصاص داده است، اما عظمت و قدمت اهرام باستانی آن همیشه پیش چشم گردشگران و علاقمندان بخصوص گردشگران ایرانی باقی مانده و حتی در این شرایط نیز دلیل سفر بیش از 7 میلیون گردشگر خارجی به این سرزمین کهن شده است.

در میان اخبار تغییر حاکمیت و ناآرامی های مصر، چندی پیش ، اواخر دولت دهم خبر از برقراری ارتباط بین دو کشور باستانی ایران و سرزمین فراعنه به میان آمد که بسیار هم حاشیه ساز شد. بسیاری موافق این ارتباط و بسیاری هم مخالف تبادل گردشگر بین دو کشور در شرایط کنونی بودند، اما نکته مهم با توجه به وابستگی درآمد ملی این کشور به رونق صنعت گردشگری ، تلاش مسئولان مصری  برای نجات صنعت بحران زده گردشگری در منطقه خودشان و راهیابی به بازارهای جدید جهت جذب گردشگر بود و ایران هم یکی از بکترین بازارهای هدف آنها بود.

نکته ای که هم اکنون مدیران و مسئولان گردشگری ایران می توانند به عنوان راهکاری بسیار مناسب برای رونق صنعت گردشگری ایران باستانی نیز از آن استفاده کنند .

به هر حال فارغ از اینکه مخالفان ایرانی یا مصری درباره انعقاد قرارداد تبادل گردشگر بین دو کشور چه دلایلی داشتند یا دارند مسئله نبودن امنیت کافی برای حضور گردشگران ایرانی در مصر که البته موضوع کم اهمیتی هم نیست باعث شد تا بسیاری از فعالان عرصه گردشگری از فواید احتمالی برقراری این ارتباط چشم بپوشند و آن را بطور کلی نفی کنند . این موضوع زمانی رنگ و بوی جدی تری به خود گرفت که سازمان جهانی گردشگری براساس آماری امنیت کشور مصر را برای گردشگران خارجی در حد بسیار پایین اعلام کرد و نام مصر را پس از سودان و پاکستان به عنوان سومین کشور خطرناک گردشگرپذیر جهان اعلام شد.

انتشار این خبر از یک نهاد بین المللی و بسیار موثر در صنعت گردشگری جهان باعث شد تا موج جدیدی از مخالفت ها علیه این برنامه یعنی تبادل گردشگر بین دو کشور داخل مرزهای ایران شکل گیرد در حالی که می توان به نیمه پر لیوان برای صنعت گردشگری کشورمان توجه ویژه​ای کرد و از فرصت به دست آمده یا همین موضوع یعنی نبود امنیت برای گردشگران خارجی در مصر به نفع رشد صنعت گردشگری کشورمان استفاده کرد؛ کاری که کشور اسپانیا برای رشد و رونق صنعت گردشگری خود انجام داد و هم اکنون طبق آمارهای رسمی بهترین بهره را از آن برده است.

نکته ای که شاید تا کنون از دید مسئولان داخلی کشورمان دورمانده و صرفا مقابله با هیاهوی خبری درباره نبودن امنیت برای گردشگران ایرانی، ذهن آنها را به خود مشغول کرده است. همانطور که می دانیم امنیت گردشگران مقوله بسیار مهم و عامل اصلی تعیین مقصد مسافران سراسر جهان است و همین موضوع در کشور باستانی مصر در حال حاضر فرصتی طلایی را در اختیار صنعت نوپای گردشگری ایران قرار داده است؛ صنعتی که به اظهار سازمان جهانی گردشگری هم اکنون به عنوان یکی از ارزان ترین مقاصد گردشگری جهان  و دروازه ملل شناخته شده و بسیاری را با وجود تبلیغات سوء علیه جاذبه های کشورمان وادار به بستن چمدانهایشان به سمت ایران باستانی کرده است.

فرصت طلایی چیست؟

پاسخ این سئوال اینگونه مطرح می شود که باید توجه داشته باشیم با وجود ناآرامی های موجود در کشور مصر طبق آمار منتشر شده توسط سازمان جهانی گردشگری این کشور توانسته در سال 2012 میلادی حدود ده میلیون نفر گردشگر را از سراسر جهان با داشته هایش به خود جلب کند، این رقم یعنی چیزی حدود 4 برابر گردشگران ورودی به کشورمان با  وجود 2400 محوطه باستانی در ایران باستانی و امنیتی غیر قابل مقایسه با مصر.

همانطور که قبلا نیز اشاره شد همین سازمان (سازمان جهانی گردشگری ) ایران را به عنوان یکی از مقاصد ارزان قیمت گردشگری جهان اعلام کرده و امسال هم کشورمان با پوستر « ایران؛ دروازه ملل» در دهکده جهانی خوش درخشید .

 بنابراین می توان با اتخاذ سیاست های مدیریتی مناسب این شرایط و ادغام امتیازات کنونی کشورمان، به برقراری تورهای ترکیبی بین ایران و دیگر کشورهای گردشگرپذیر و مشهور جهان مثل مصر، اسپانیا، مراکش یا ... فکر کرد تا از این فرصت طلایی به بهترین شکل ممکن به نفع خودمان استفاده کنیم.

به عنوان مثال و بدون تردید ارزان قیمت بودن بسته های گردشگری ایران در کنار خوشنامی زیرساخت ها و جاذبه های اسپانیا می تواند پیشنهاد جذابی برای گردشگران دیگر نقاط دهکده جهانی که در این کشور اقامت دارند بوده و آنها را تشویق به بازدید از محوطه های باستانی ایران نیز بکند. با این روش بدون تردید گردشگرانی که از اسپانیا دیدن می کنند می توانند پس از یک هفته اقامت در این کشور از آرامش و جاذبه های باستانی ایران امن نیز لذت ببرند و سفری بسیاری لذت بخش را به خودشان هدیه بدهند.

هرچند برگزاری اینگونه تورهای ترکیبی در دیگر نقاط جهان کاملا مرسوم و موفق بوده اما شاهد مثال این موضوع می تواند برگزاری مسابقات رالی پاریس ، پرسپولیس یا حتی پاریس، پکن باشد که هرسال سرمایه گذاران این مسابقات با توجه به خوش نامی دو منطقه گردشگری در دهکده جهانی گروهی را راضی به مسافرت در مسیر طولانی بین دو نقطه می کند

 بنابراین باید به نیمه پر لیوان نگاه کرد و امنیت پاسارگاد را کنار بحران اهرام در قالب یک بسته پیشنهادی گردشگری برای ماجراجویانی که در مصر حضور یافته اند قرار داد.

این امتیاز را نباید با ابراز نگرانی از نبود امنیت در مصر باستانی به حاشیه راند بلکه باید آن را صحیح و دقیق با تبلیغات گسترده و مناسب در جهان گردشگری مطرح کرد، تا این امتیاز مهم در ایران بتوان زیرساخت های گردشگری کشورمان را تقویت کرده و در نهایت جایگاه اصلی ایران در صنعت گردشگری بخصوص در خاورمیانه را  به دیگران معرفی کند.

این دقیقا فرصتی بوده که کشور اسپانیا  بدون در اختیار داشتن محوطه های باستانی همانند ایران اکنون از آن بهترین استفاده را برده است ، براساس آمار و اطلاعات از زمانی که کشور مصر دچار ناآرامی شده و بسیاری از گردشگران بخصوص گردشگران از شمال اروپا به دنبال مقصدی جایگزینی برای گذراندن تعطیلات تابستانی خود بوده اند ، اسپانیا وارد عمل شده تا با فراهم کردن شرایط مشابه جاذبه های مصر بخصوص تفریحات ساحلی و البته مناسب درخواست گردشگران رشد اقتصاد گردشگری خود را حتی در بدترین شرایط اقتصادی تجربه کند . براساس آمار منتشر شده اسپانیا تنها در نیمه اول سال 2013 میلادی با این راهکار توانسته حدود 7 میلیون گردشگر را به سمت خود جلب کند.

بنابراین با توجه به نزدیک شدن روز جهانی گردشگری و البته مطرح شدن پوستر گردشگری ایران «ایران؛ دروازه ملل» به عنوان برند ملی گردشگری کشور نباید دست روی دست گذاشت و منتظر اتفاقات خوب بود؛ بلکه باید از فرصت ایجاد شده به بهترین شکل به نفع خودمان استفاده کنیم . اگرچه امکانات ساحلی مناسب با توجه به درخواست گردشگران اروپایی در اختیار نداریم اما بجاست که برای رسیدن به هدف اصلی یعنی ارتقاء سطح کیفی و کمی صنعت گردشگری کشورمان نباید امنیت محوطه باستانی ایران را در مقابل ناامنی اهرام مصر نادیده بگیریم.

زنگ زورخانه؛ زنگ گردشگری

گردشگری ورزشی هم اکنون به عنوان یکی از زیرشاخه های گردشگری یا همان صادرات نامرئی جهان سالانه حجم انبوهی از سرمایه را اقتصاد بین المللی جابجا می کند و دلیل سفر بسیاری از ماجراجویان و گردشگران سراسر جهان می شود.

برگزاری مسابقات المپیک تابستانی و زمستانی، جام ملت های آسیا و اروپا، جام جهانی یا هرگونه مسابقات که صدها هزار تماشگر و علاقمند را راهی منطقه ای خاص از دهکده جهانی می کند، گواه این مدعاست. اما علاوه بر مبحث اقتصاد گردشگری در این زمینه که به گفته سازمان AIPS در دهه آینده به عنوان قلب گردشگری از آن یاد خواهد شد می توان به جنبه فرهنگی این شاخه از صادرات نامرئی نیز اشاره کرد.

بسیاری از کارشناسان و جامعه شناسان فرهنگی براین باورند که برگزاری مسابقات یا رویدادهای بین المللی باعث جابه جایی حجم انبوهی از گردشگران در جهان می شود و می تواند باعث برخورد انواع مختلفی از تمدن ها و فرهنگها نیز باشد که این موضوع به عنوان بهترین فرصت برای زنده نگهداشتن خرده فرهنگ هاست.

سازمان AIPS طبق آماری که در سال جاری میلادی اعلام کرده است طی سال 2010 میلادی کل درآمد صنعت گردشگری جهان حدود شش هزار میلیارد دلار بوده است و چیزی حدود 8/9 درصد از درآمد ناخالص جهان از این طریق تامین شده است و پیش بینی می شود این درآمد تا سال 2018 به حدود یکهزار میلیارد دلار رسیده و 5/10 درصد از درآمد ناخالص جهان از طریق آن به دست آید.

نکته مهم در این باره این است که بخش گردشگری ورزشی به عنوان یکی از پویا ترین زیرمجموعه های صنعت مفرح و درآمدزای گردشگری به سرعت رشد کرده و طی همین سال یعنی سال 2010 میلادی مبلغی بالغ بر 600 میلیارد دلار درآمد را از این صنعت یعنی گردشگری به خود اختصاص داده است این یعنی ده درصد از درآمد ناخالص بین المللی حالا می توان تصور کرد که تا سال 2018 درآمد گردشگری ورزشی در جهان چقدر خواهد بود؟ اینجاست که به رقابت کشورها برای میزبانی رویدادهای بزرگ ورزشی در جهان پی خواهیم برد و نتیجه می گیریم که میزبانی اینگونه رویدادهای بزرگ بین المللی چه امتیازی برای صنعت گردشگری منطقه و زیرمجموعه هایش خواهد بود.

اما ایران باستانی ما که می تواند به عنوان یکی از کشورهای گردشگرپذیر مطرح جهان خودنمایی کند هنوز به جایگاه ورزش در توسعه صنعت گردشگری به خوبی پی نبرده است و از آن تا حد زیادی غافل مانده است. در حالی که ورزشهای باستانی ما همانند آثار باستانی ایران زمین در جهان معروف هستند و علاقمندان بسیاری را به خود جلب کرده  و مورد توجه قرار گرفته اند.

صحبت از ورزشهای نوین و امروزی مثل فوتبال، تنیس، گلف یا قایقرانی با تمام حاشیه های آنها نیست بلکه صحبت از قرن ها تمدن ، فروتنی و مردانگی است و از گود زورخانه و آوای خوش مرشد آن سخن می گوییم. محلی که اگر بتوانیم تمدن و تاریخ پهلوانی در آن را با تاریخ و تمدن کشورمان به جهانیان معرفی کنیم با هر چرخش پهلوانانش می توانیم چرخ اقتصاد گردشگری کشورمان را به حرکت درآوریم.

هر سال هفدهم شوال روز بزرگداشت فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه ای است که به گفته بسیاری از فعالان عرصه گردشگری این ورزش همراه با آداب و سنن مخصوصش می تواند به عنوان یکی از جاذبه های دلچسب برای گردشگران خارجی تبدیل شود. ورزشی که پهلوانانش از گذشته های دور در ایران زمینه به افتادگی و دستگیری از نیازمندان شهره بوده اند هم اکنون می تواند با افتخار دست کودک نوپای گردشگری ایران را گرفته و آن را وادار به دویدن کند.

احمد نیازی یکی از فعالان عرصه گردشگری درباره جاذبه این ورزش و البته زورخانه ها برای گردشگران خارجی می گوید: محل انجام این ورزش یا همان زورخانه های باستانی ما به دلیل نوع ساختمان و تزئین داخلی و البته لوازم خاص این ورزش همواره مورد توجه بسیاری از گردشگران خارجی بوده و هست ، بطوری که گاهی ساعت ها این گردشگران مشغول عکاسی از در ودیوار زورخانه ها بودند و با علاقه به توضیحات لیدر خود گوش می کنند.

وی به نکته ای بسیار جالبی در این زمینه اشاره می کند و می گوید: هرزمان که گروهی را برای بازدید از یکی از این زورخانه های تهران یا شهرستان ها می بریم زمان بازگشت متوجه می شوم که معمولا همه افراد تور یک یا دو وسیله از لوازم ورزش های زورخانه مثل میل که به صورت صنایع دستی در محل تدارک دیده بودیم را خریده اند و به عنوان یادگاری به دیار خود می برند؛ این یعنی ترویج فرهنگ پهلوانی در جهان و در عین حال حتی نمونه هایی هم داریم که برخی از جوانان گردشگر وقتی از این اماکن بازدید کرده اند به این ورزش علاقمند شده اند و هم اکنون هم مشغول به انجام آن هستند.

نیازی ادامه می دهد، هم اکنون این ورزش باستانی در بسیاری از شهرستان های ایران از جایگاه ویژه ای برخوردار است که معمولا ساختمان زورخانه این شهرها نیز جزو آثارتاریخی و اماکن باستانی آن شهرستان است، این موضوع خود می تواند به عنوان بهترین دلیل برگزاری تور در شهرستان های مختلف ایران باشد چون دیدن ساختمان های تاریخی و باستانی جزو یکی از علاقه های عموم گردشگران خارجی در ایران است.

این فعال عرصه گردشگری می افزاید: با توجه به اینکه این ورزش و آئین آن در سازمان یونسکو ثبت جهانی شده است بدون تردید بسیاری از گردشگران درباره آن اطلاعات جزئی دارند که می تواند اطلاعات تکمیلی را در قالب تورهای نیم روزی یا حتی یکروزه در اختیار آنها گذاشت . همانطور که می دانیم اطلاعات سازمان یونسکو همواره بعنوان نقشه راهی مناسب مورد استفاده گردشگران سراسر جهان قرار می گیرد و البته آثار یا مراکزی که در این سازمان به ثبت رسیده باشد جزو یکی از علاقه های گردشگران هنگام سفر به کشورهای مختلف جهان است. بنابراین این طلایی ترین فرصت است که تورگردانان توجه گردشگران ورودی به ایران را به گود زورخانه های کشورمان جلب کنند.

وی به برگزاری مسابقات قهرمانی ورزشهای زورخانه ای آسیا در نپال که چندی پیش برگزار شد اشاره می کند و می گوید: با توجه به اینکه کشور نپال از لحاظ جاذبه های گردشگری چندان متنوع نیست اما حضور تیمهای مختلف ورزشی هنگام برگزاری این دوره مسابقات مانند تیم ایران، کره جنوبی، نپال، مالزی، اندونزی، تایلند، فیلیپین، سریلانکا و هند باعث رونق بسیار مناسبی در صنعت گردشگری محل برگزاری این دوره از مسابقات شد حالا خودتان تصور کنید اگر تاریخ وتمدن ایران به قدمت این ورزش و علاقمندانش گره بخورد چه درآمدی حاصل گردشگری ایران باستانی خواهد شد.

از سوی ابراهیم مسعودی مدیرعامل یکی از آژانس های مسافرتی تهران در این باره اظهار نظر می کند و می گوید: بطور کلی گردشگران خارجی علاقمند فرهنگ کشور میزبان خود هستند و آئین زورخانه ای هم که یکی از قدیمی ترین آئین فرهنگی و ورزشی ماست می توانند بهترین سوژه برگزاری تورهایمان باشد.

به عقیده وی بطور کلی موسیقی، آوازهای مخصوص این ورزش در کنار محل انجام آن یعنی زورخانه ها می تواند به عنوان بهترین جاذبه برای گردشگران خارجی باشد و بهترین فرصت برای معرفی فرهنگ پهلوانی ایرانیان که برگرفته از مولایمان است ، خواهد بود.

مسعودی می گوید: همگان می دانیم که این ورزش کمی از خاطره ها رفته و به دلیل کمبود بودجه مسئولان نتوانسته اند این ورزش را آنطور که باید وشایسته است بین جوانان معرفی کنند و زنده نگهدارند بنابراین با حضور گردشگران در زورخانه های ایران می توانیم فرهنگ پهلوانی را در جامعه زنده کنیم و باعث جلب نظر بسیاری از جوانان کشورمان به آداب و آئین پهلوانی باشیم و صدای زنگ معروف زورخانه را به گوش جهانیان برسانیم ، زنگی که می توانیم به عنوان زنگ گردشگری از آن یاد کنیم تا علاوه بر ترویج فرهنگ پهلوانی در ایران و جهان باعث جذب سرمایه برای زنده نگهداشتن آن باشد.

این فعال عرصه گردشگری می گوید: همانطور که می دانیم بسیاری از زورخانه های قدیمی در شهرستان های ایران که خود دارای صدها جاذبه گردشگری هستند بنا شده است بنابراین می توان با برگزاری تورهای ترکیبی در قالب بازدید از اماکن تاریخی و ورزشی نسبت به رونق اقتصاد و اشتغالزایی منطقه مورد نظر برنامه ریزی کرد.

زوال صنایع دستی ایران

صنایع دستی کشورها و اقتصاد مبتنی برآن از سوی کارشناسان بهترین راهکار ایجاد اشتغال و کسب وکار درمناطق مختلف جهان است .

به عقیده این گروه سودآورترین نوع تولید در دهکده جهانی و کشورهای گردشگرپذیر تولیدات درقالب صنایع دستی آن کشور است. طبق آمار و اطلاعات موجود در تولید صنایع دستی چون تمام مراحل تولید آن عموما مبتنی بر مواد اولیه بومی و موجود مناطق  تولید آنهاست کمترین خروج سرمایه را از کشور یا منطقه به خود دیده اند و برعکس بیشترین جذب سرمایه را به ارمغان آورده اند .

به همین دلیل اکثر کشورهای جهان با حفظ و حراست از تولیدات صنایع دستی خود سعی دارند علاوه رفع معضل بیکاری در منطقه مورد نظرشان در حفظ و حراست از پیشنه تاریخی و فرهنگی خود نیز کوشا باشند. به عنوان مثال دمپایی های چوبی نمادی از کشور هلند شده و کلاه های حصیری مخروطی شکل ما را به یاد جنوب شرق آسیا می اندازند.

اماایران که تولیدات صنایع دستی آن دو تا پنج برابر دیگر صنایع دستی جهان قابلیت فروش دارند و با توجه به فرهنگ غنی و تنوع قومی هنوز هم در زمینه صنایع دستی دچار ضعف و کم کاری های گسترده است و نتوانسته جایگاه صنایع دستی خود را که بعضا مثل خاتم کاری و منبت کاری منحصر بفرد نیز هستند را تثبیت کند.

صنایع دستی سفیران فرهنگی ایران 

منوچهر عبدلی رئیس هیات مدیره و مدیرعاملل اتحادیه سراسری صنایع دستی کشور درباره اهمیت و جایگاه صنایع دستی می گوید : صنایع دستی هر کشور علاوه بر جایگاه اقتصادی در مقام سفیران فرهنگی آن منطقه نقش دارند. در واقع هر قطعه از این مصنوعات ساخته شده توسط هنرمندان کشورها دنیایی از فرهنگ محل تولیدشان را همراه دارد . بنابراین ایران با توجه به تنوع اقلیمی و قومی خود می تواند صدها هزار سفیر فرهنگی را هر ساله به کشورهای دیگر بفرستد نه اینکه تنها یکی دو محصول از ایران مثل فرش در جهان نمادی از کشورمان باشند.

نگاه تجملاتی بزرگترین دشمن توسعه صنایع دستی ایران

این فعال عرصه صنایع دستی در بخش خصوصی درباره فرهنگ مردم درباره صنایع دستی می گوید : متاسفانه این نگاه که صنایع دستی یعنی کالای تجملاتی بلای جان صنعت گران ایرانی شده که از سوی خریداران هم وطن خود حمایت نمی شوند. اولین نشانه این فرهنگ غلط این است که هرزمان که مهمان خارجی داریم به فکر صنایع دستی ایرانی خواهیم بود و این صنعت در زندگی روز مره ما هیچ جایگاهی ندارد و توجهی به آن نداریم.

بودجه دولتی هم درست هزینه نشده است

طبق قانون در بند 119 قانون بودجه کشور دستگاههای دولتی موظف هستند یکهزارم از بودجه عمرانی خود رابه خرید آثار فاخر هنری و صنایع دستی اختصاص دهند که به گفته عبدلی این قانون به دلیل حمایت دولت از صنایع دستی تصویب شده است اما متاسفانه در میانه راه نیمه کاره رها شده و آمار بسیار در دست است که این بودجه تمام و کمال هزینه نشده و یا اینکه درسته هزینه نشده حال آنکه هیچ ارگانی حق جابجا کردن ردیف این بودجه را نداشته و ندارد.

وی می گوید اگرچه این رقم واقعا ناچیز است اما اگر همین هم درست هزینه می شود باعث تزریق روحیه نشاط و پویایی در تولید کنندگان صنایع دستی ایران می شد. عبدلی در این باره می گوید صنایع دستی ایران از لحاظ تنوع و کیفیت در ربته نخست جهانی قرار دارد اما مورد بی مهری داخلی ها بسیار قرار گرفته است.

بودجه عمرانی صنایع دستی قطع شده

رئی اتحادیه سراسری صنایع دستی درباره بودجه عمرانی صنایع دستی ایران می گوید از سال 1356 تا کنون کل بودجه عمرانی صنایع دستی ایران قطع شده است حالا چگونه می توان انتظار داشت این صنعت توان ایستادگی داشته باشد در حالی که کشورهایی مثل آمریکا و ژاپن با تمام توان به صورت حاکمیتی و حمایتی از این صنعت مراقبت می کنند ، حال آنکه ایران با این جایگاه و تنوع بالا در این صنعت سودآور ، آن را رها کرده و به حال خود گذاشته است.

عبدلی اشاره می کند و می گوید هم اکنون هرچه هست توسط گروههای مردمی یا همان ان جی او ها انجام می شود و دولت بطور کامل از خود صلب مسئولیت کرده است . هیچ جای تردید نیست که این صنعت باید کاملا خصوصی اداره شود اما همین صنعت خصوصی هم نیازمند بسترسازی های مناسب دولتی است تا بتواندروی پای خود ایتسادگی گند و چرخ صنعت کشور را به حرکت درآورد و جوانان را شاغل کند.

عدم بسته بندی مناسب و نبود برند عمده مشکلات صنایع دستی ایران

عبدلی ، رئیس اتحادیه سراسر صنایع دستی ایران می گوید با توجه به بررسی های صورت گرفته اصلی ترین معضل صنایع دستی ایران نبود برند و بسته بندی مناسب با جایگاه صنایع دستی ایران باعث شده هنوز صنایع دستی کشورمان درجایگاه اصلی خود در سطح بین المللی قرار نگیرد.

وی تعداد شاغلان رسمی صنایع دستی کشور را طبق آمار سال 1391 حدود دویست و چهل و دو هزار نفر اعلام کرد ولی می افزاید : به عقیده من این اطلاعات دقیق نیست چون تنها در صنعت بافندگی فرش حدود سه میلیون نفر بافنده هم اکنون مشغول کار هستند.

عبدلی در ادامه می گوید هم اکنون 114 رشته صنایع دستی در یکهزار و سیصد و شصت تعاونی تولید می شوند که تولیدات آنها جزو سه برند برتر جهان است ، این امتیاز باعث شده صنایع دستی ایران بین دو تا پنج برابر دیگر صنایع دستی کشورهای مختلف در سطح جهان قابلیت فروش داشته باشند، قابلیتی که تا کنون از سوی مسئولان و دست اندکاران نادیده گرفته شده است.

برگزاری نمایگاشه و حضور مستمر

این فعال و متخصص صنایع دستی تنها راهکار مناسب برای احیای جایگاه صنایع دستی ایران را فرهنگ سازی داخلی و حضور مستمر ایران با برندی مشخص در نمایشگاههای بین المللی عنوان می کند و می افزاید: نمایشگاههای دائمی ایران در چین و ترکیه می تواند به عنوان شروعی مناسب باشند و امیدوارم سراسر جهان بتوانیم این نمایشگاهها را دایر کنیم. عبدلی به جایگاه فرودگاههای بین المللی در جلب توجه مسافران به صنایع دستی کشورها اشاره می کند و می گوید : اولین نشان بی توجهی مسئولان ایران به صنایع دستی ایران از سالن ورودی فرودگاههای بین المللی ایران مشخص است در اکثر کشورها به محض ورود مسافران شما شاهد غرفه ها و یا ویترینی هایی که پر از آثار هنری و صنایع دستی آن کشور است برخورد می کنید حال آنکه ایران با این همه پتانسیل کاملا به این سوژه بی توجه است.

نقش صنایع‌دستی در مناطق محروم و بیکار

منوچهر عبدلی درباره تولید کنندگان صنایع دستی ایران می گوید : طبق اظهار نظر بسیاری از همکاران من تولید کنندگان صنایع دستی ایران جزو سه دهک پایین جامعه ایران هستند که باید از آنها حمایت ویژه صورت گیرد.

وی ادامه می دهد این هنر ـ ‌صنعت نه‌تنها یکی از بزرگترین پتانسیل‌های صادرات محسوب‌ می‌شود که هر قشر و سطحی از جامعه می‌تواند با تولید‌ گسترده صنایع‌دستی به اشتغالزایی بپردازد.  حال انکه بسیاری از مناطق پراستعداد مملکت ما بالاترین آمار بیکاری را به خود دیده اند.

«بهنام محمدی کشکولی»، پژوهشگر و تولیدکننده دستبافته‌های عشایری استان فارس در رابطه با نقش صنایع دستی در مناطق محروم و بیکار نیز می گوید: «صنایع دستی در ایران هیچگاه از تشکل و برنامه مدونی برخوردار نبوده است. تغییرات مدیریتی و سلیقه‌ای عمل کردن مدیران سبب شده  فعالیت‌هایی که در این حوزه انجام می‌گیرد هیچ‌گاه زیربنایی نباشد و اقدامات آنی مسئولان درحد مُسکن باقی بماند.

او معتقد است، صنایع‌دستی ایران از ظرفیت بالایی برخوردار است به‌خصوص در مناطق ضعیف و کم‌درآمد اما به‌دلیل وجود مشکلات حوزه‌ صنایع‌دستی مردم رغبتی به یادگیری و تولید صنایع‌دستی ندارند. به‌عنوان مثال سفال کلپورگان به‌دلیل خاک بکر منطقه بسیار خاص و منحصر به‌فرد است اما درصد اندکی از جمعیت این شهرستان مشغول به‌فعالیت در این حوزه هستند.

در همین حال، «محمد شهبازی»، مدرس دانشگاه و کارشناس صنایع‌دستی اما به 256 رشته صنایع‌دستی شناخته شده در کشور اشاره دارد و بیان می‌کند: «درحال‌حاضر در مناطق مختلف کشور به‌خصوص مناطق محروم شهرستان‌ها تولیدات بعضی از رشته‌های صنایع‌دستی به بازار عرضه می‌شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که در این مناطق  مواد اولیه طبیعی و ارزان قیمت برای تولیدات صنایع‌دستی یافت شود.»

این مدرس دانشگاه می‌افزاید: «کسانی که وارد بازار کار در حوزه صنایع‌دستی می‌شود اغلب به‌صورت استاد شاگردی از پیشینان خود آموزش دیده‌اند. بنابراین تولیدات صنایع‌دستی ارزش افزوده بسیاری بالایی دارد که می‌تواند در اقتصاد خانواده کمک شایانی‌کند. تولید صنایع‌دستی از یک سو نقش موثری در انسجام و ارتباطات افراد در خانواده دارد و از طرف دیگر سبب می‌شود اشتغالزایی در نوع مشاغل خانگی رواج پیدا ‌کند.»

شهبازی اعتقاد دارد، هم‌اکنون ضرورت دارد که تولیدات صنایع‌دستی به لحاظ کیفی و کمی در این مناطق از پیشرفت قابل‌توجهی بهره‌مند ‌شوند. حال با توجه به پتانسیل‌ و توانمندی‌هایی که دراین مناطق وجود دارد، اگر سازمان‌هایی که نقش پشتیبانی صنایع‌دستی را به‌عهده دارند، بتوانند تولیدات را به مسیر نیازمندی‌های جامعه داخلی و بین‌المللی سوق دهند، باعث می‌شوندد که زنجیره مفقوده صنایع‌دستی که در واقع فروش  محسوب می‌شود مسیر اصلی خود را پیدا کند.

صنایع دستی تقلبی هندی و چینی

سید رباب هندومنش ، هنرمند چادرشب باف در شهرستان رامسر در این زمینه می گوید: متاسفانه نبود حمایت های فرهنگی مردم و دولتی در ایران باعث شده تا بسیاری از آثار فاخر ایرانی اما تولید خارج از مرزهای کشور حتی در بازار داخلی ایران و در مراکز معرفی مثل میدان امام اصفهان به فروش برسند.

این هنرمند می گوید اصلی ترین کمکاری به عقیده من از سوی سازمان میراث فرهنگی و گمرک ایران بوده که اجازه ورود این آثار بی کیفیت را به بازار داخلی ایران داده اند و مانع رونق صنایع دستی داخل شده اند.

اما این فعال عرصه صنایع دستی به موضوع دیگر یعنی تفاوت فاحش قیمت تولیدات داخل و خارجی اشاره می کند و می گوید: مردم بدون اینکه بدانند صرفا به دلیل اختلاف قیمت روبه اجناس تولید خارج و بی کیفیت می کنند درحالی که صدا و سیمای ایران می تواند با تولید برنامه های متنوع در این زمینه شروع به فرهنگ سازی کند و مانع از حذف صنایع دستی از زندگی روزمره مردم ایران بشود.

رونق گردشگری، سیستان را گلستان می کند

 اگرچه هوای گرم و خشک بیابان تصمیم سفر شما به این مناطق را تغییر خواهد داد اما ممکن است صدها جاذبه دیگر، تشنگی بیابان را از خاطر هر مسافری مثل شما دور کرده و ناگهان خودتان را میان شن های روان و داغ بیابان ببینید.

 شاید درگذشته شنیدن نام بیابان هر شنوده ای را به یاد مرگ و نابودی و انواع حیوانات گزنده و خزنده می انداخت اما از اوایل قرن بیستم این منطقه بی آب و علف به منطقه ای با قابلیت درآمدزایی تبدیل شد و بسیاری را دست به جیب کرد تا برای دیدن این مناطق و تجربه زندگی در بیابان یا کویر بار سفر ببندند.

 در سال 2002 میلادی سازمان جهانی گردشگری WTO سمیناری به همین موضوع با نام بررسی اکنوتوریسم در دل صحرا و بیابان برگزار کرد و تعریف دقیق و جدیدی از گردشگری در بیابان به سرمایه گذاران ، ماجراجویان و گردشگران بین المللی در این زمینه ارایه کرد . پس از برگزاری این کنفرانس توسط سازمان جهانی گردشگری  دنیایی نوین از فرصت سرمایه گذاری به دست اندرکاران این صنعت سبز معرفی  شد.

 طی این کنفرانس شاخه های سرمایه گذاری مناطق مختلف جذاب برای گردشگران در گرمترین نقاط جهان و البته ابزارها و راهکارهای توسعه توریسم در بی آب و علف ترین نقاط این کره خاکی مورد بررسی قرار گرفت و از این تاریخ دیگر تنها سواحل زیبا و سبز مقصد گردشگران نبود بلکه تپه های ماسه ای و خشک گوشه و کنار جهان هم ردپایگردشگران شاد و خندان را به خود دید.

 براساس اطلاعات خروجی از این کنفرانس عوامل مختلفی جهت ایجاد انگیزه برای سرمایه گذاران گردشگری در صحرا مطرح شد که عبارتند از

 1.       قابلیت استفاده از انرژی های تجدید پذیر

 2.       عرضه نامحدود زمین جهت احداث تاسیسات با توجه منابع و حفظ محیط زیست

 3.       حمایت های دولتی جهت ایجاد کسب و کار از این مناطق بی آب و علف

 4.       انگیزه های ناشناخته جهت جلب نظر گردشگران و تضمین درآمد

 5.       حداقل آلودگی در صحرا برای حضور گردشگران

 6.       در دسترس بودن لوازم و مصالح طبیعی برای احداث مجتمع های تفریحی و اقامتی

 7.       و در نهایت عدم انحصاری بودن این مناطق در کشورهای مختلف جهان

 اما کشورمان ایران با نزدیک به 40 میلیون هکتار بیابان یعنی چیزی حدود 25 درصد از وسعت کشور هنوز نتوانسته به میزان واقعی از آن در جهت رشد و شکوفایی اقتصاد گردشگری بهرمند شود در حالی که 3 نقطه از گرمیترین نقاط جهان درخاک ایراناست و تنوع اقوام کشورمان در این مناطق می تواند مهمترین جاذبه گردشگران سراسر جهان باشد.

 عدم توجه مسئولان ایران به ارزش اقتصادی این سرزمین های خشک و بی آب و علف آنقدر عیان است که حتی برای مهار شن های روان برخی مناطق دولت به دنبال یافتن ردیف بودجه است و دست اندرکاران از کمبود نقدینگی سخن می گویند حال آنکه این مناطق خود معدنی از طلا هستند و می توان از وجب به وجب آن و شادی گردشگران کسب درآمد کرد، آنهم به سادگی و فقط با کمی تدبیر و میدریت فعالان و دست اندرکان بیابان های کشورمان.

 در این زمینه می توان به استان سیستان و بلوچستان اشاره کرد ، در حالی که بسیاری از مسئولان از انواع و اقسام مشکلات معیشتی و اقتصادی ساکنان منطقه سخن می گویند تنها چند ده کیلومتر جنوب این استان کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس از بیابان های بی آب و علف خود و در واقع از هیچ صدها هزار دلاردرآمد کسب می کنند و زندگی چادر نشینان صحرا را متحول کرده اند.

برگزاری تورهای سافاری، اقامت درکویر، اکوکمپ ها و حتی برگزاری مسابقات اسکی روی شن و صدها جاذبه دیگر بسیاری از گردشگران حتی گردشگران ایرانی را به این منطقه بی آب و علف کشیده و دست به جیب می کند در حالی که وجب به وجب 187 هزار کیلومتر مربع مساحت سیستان و بلوچستان علی رغم دربرداشتن جاذبههای طبیعی و البته تاریخی همچون شهر سوخته اندرخم یک کوچه باغی مانده و مسئولان از نبود شغل برای جوانان آن سخن به میان می آورند در حالی که دبی طبق آمار رسمی حدود دو میلیون گردشگر سالانه فقط در تورهای سافاری به خود دیده اما سیستان و بلوچستان بهدنبال فرصتی برای رهایی از گرفتاری هاست.

 همانطور که می دانیم براساس آمارها و اسناد سازمان جهانی گردشگری به ازای هر 6 نفر یک فرصت شغل در کشور یا منطقه گردشگرپذیر ایجاد می شود . بنابراین حال اگر حتی یک میلیون نفر گردشگر به سیستان و لوچستان سفر کند میتوان تصور کرد چند نفر از نوجوانان این منطقه صاحب شغل خواهند شد؟ و چهسرمایه ای در این منطقه به جریان خواهد افتاد؟

 بسیاری زا کارشناسان علم گردشگری و البته اقتصاد به این باورند که با توجه به پراکندگی جمعیت در این استان و البته وفور جاذبه های طبیعی و تاریخی گردشگری در صورت درست برگزار شدن تورها و سرمایه گذاری هدفمند در این منطقه از ایران به واقع معضل بیکاری سیستانی ها از بین خواهد رفت.

 سواحل نیلگون دریای عمان، کوهای مریخی ، رودخانه ها و غارها همه و همه در سیستان و بلوچستان می توانند در اینمناطق دلیل اصلی برگزاری تورها و کمپزدن گردشگران باشد و به اقتصاد منطقه کمک کند.

 شاید برخی ناامنی این استان را دلیل اصلی عدم رشد گردشگری در آن بدانند اما کارشناسان و بخصوص مدیرکل سازمان میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان ملک سنجرانی معتقدند هرچند هم اکنون هم مشکلی در این زمینه نداریم اما اگر بومیان و ساکنان منطقه درآمد و رفاه خود را به گسترش حضور گردشگران بدانند خود امنیت آنها را فراهم خواهند کرد و در نهایت امنیت بر منطقه حکمفرما خواهد شد .

 سنجرانی درباره رونق اقتصادی منطقه به جاذبه گردشگری استان و صنایع دستی آن برای گردشگران بین المللی اشاره می کند و می گوید:  هیچ جای تردید نیست وقتی که گردشگران از منطقه ای بازدید می کنند به صنایع دستی آن منطقه نیز توجه دارند و یکی ازاین مصنوعات را به عنوان یادگار سفر خود از منطقه یاد شده خریده و همراه خواهند برد همین موضوع باعث رونق صنایع دستی این منطقه که تنوع آن نیز قابل تبلیغ گسترده برای جلب نظر گردشگران است ، درآمد مناسبی را برای تولیدکنندگان به ارمغان خواهد داشت.

 همین موضوع یعنی بالا رفتن درآمد سرانه مردم سیستان باعث حذف بیکاری ازجامعه بومی و در نهایت کاهش مشکلات بعدی آن بین جوانان خواهد شد.

 این مسئول گردشگری ایران در تکمیل سخنان خود می گوید، به عقیده من استان سیستان و بلوچستان در صورت موفقیت جذب گردشگر و سرمایه گذاری مناسب  در این زمینه می تواند همانند استان گلستان اولین مقصد گردشگران باشد.

گردشگری ورزشی چیین

اگرچه چین به عنوان صادر کننده عمده گردشگر به جهان شناخته شده است اما درآمد گردشگری چین در روند رو به توسعه خود طی سال‎های اخیر با 14 درصد رشد سالانه ، در سال گذشته به مرز408 میلیارد دلار رسید.

 به گزارش چاینا دیلی به نقل از مدیر گردشگری این کشور ، گردشگری داخلی این کشور در سال گذشته با 15 درصد رشد سالانه به 2.9 میلیون سفر رسید که 10 درصد بیشتر از سال 2011 بود. "شائوکوای وی" مدیر توریسم ملی چین یادآور شد که حدود 80 میلیون گردشگر چینی نیز سال 2012 به خارج از کشور سفر کردند که برابر با 15 درصد رشد سالانه است.

 این تعداد گردشگر چینی همان گروه گردشگرانی هستند که سبب رونق گردشگری در دیگر کشورهای جهان و از محرک‎های قدرتمند توریسم در مقاصد گردشگری مختلف جهان شناخته شده‎اند. با این حال در مقایسه با رشد تعداد گردشگران چینی، تعداد گردشگران خارجی که به چین سفر کرده‎اند در حدود 133 میلیون گردشگر  براورد شده که  1.5 درصد نسبت به سال گذشته کمتر بوده است.

 همچنین  57.4 میلیون گردشگر خارجی دراین کشور، حداقل برای یک شب در این کشور اقامت کرده‎اند که نسبت به سال 2011 رشدی نداشته است. میزان درآمد چین از محل گردشگر داخلی حدود 48.5 میلیون دلار  بود که تقریبا برابر با همان میزان سال گذشته بوده است.

 وزارت گردشگری چین کسب بیش از 85 تریلیون یوان را در سال 2013 هدف قرار داده که برابر با 11 درصد بیشتر ازدرآمد این کشور درسال گذشته است. چین سومین مقصد گردشگری جهان و نیز سومین کشوری است که بیشترین تعداد گردشگر را به کشورهای دیگر جهان می‌فرستد.

پیش بینی کاهش تولید سویا در اروپا

پیش بینی کاهش تولید سویا در اروپا

کدام کشورها به درآمدهای مهاجرتی وابسته هستند

سبزهای پرخاصیت

کاهو : خواب آور

انگور : اکسیر زیبایی

زیتون : دوست دار قلب

کرفس : تقویت اعصــاب

فلفل دلمه: تقویت حافظه

کیوی: پیشگیری ازسرماخوردگی

کلم بروکلی:دشمن پوکی استخوان

چرا باید مغزیجات را 24 ساعت خیس کنیم؟

کنجد 3 برابر شیر کلسیم دارد !

دشمن پوکی استخــوان، ضد ورم مفاصل و رماتیسم، ضد سرطان و قارچ است هوش و بینایی را تقویت کرده و کلسترول را کاهش میدهد

دارای خواص گوشت است اما ضرر آن را ندارد

کنجد 3 برابر شیر کلسیم دارد !

دشمن پوکی استخــوان، ضد ورم مفاصل و رماتیسم، ضد سرطان و قارچ است هوش و بینایی را تقویت کرده و کلسترول را کاهش میدهد

دارای خواص گوشت است اما ضرر آن را ندارد

ـ

لبنیات مصرف نکنیم کلسیم بدن را چگونه تامین کنیم ؟

منابع گیاهی کلسیم

انگور ، خرما ، کاهو، سیب درختی، ذرت ، بادام زمینی، لوبیا ، نخود تازه، زیتون ، بادام ، چغندر ، گردو ، پسته ، هویج ، کرفس ، فندق ، گوجه فرنگی، اسفناج ، تره فرنگی ، انجیر ، خانواده کلم، کنجد ، تخم شربتی

کلسیم گیاهی خوراکی‌های دارای کلسیم

عماد عزتی خراسانی جمعه 8 دی‌ماه سال 1396 ساعت 09:11 ب.ظ