گردشگری پزشکی بودن یا نبودن مسئله این است

درحالی که صنعت گردشگری پزشکی درسراسر دهکده جهانی روبه گسترش و رشد برخی کارشناسان براین باورند که نباید نسبت به این اتفاق خوشبین بود به این دلیل که در بسیاری از موارد هزینه‌های پنهان تحمیل شده به جوامع می‌تواند مشکلاتی را ایجاد کند که هرگز به آنها فکر نکرده‌ایم.

نگرانی این افراد درست زمانی ایجاد می‌شود که شهروندان برخی از کشورها مثل آمریکا و قاره سبز با درنظر گرفتن دریافت خدمات پزشکی ارزان‌تر و سریع‌تر در سایر نقاط جهان با استفاده از سیستم‌های بهداشتی و درمانی کشورشان بار سفر بسته و راهی سایر نقاط دهکده جهانی می‌شوند.

براساس آمارهای منتشر شده از ابتدای سال 2017 میلادی تا سال 2023 میلادی گردشگری پزشکی در سراسر جهان رشدی معادل 4/21 درصد را تجربه می‌کند که این اتفاق در ظاهر برای کشورهای مقصد می‌تواند رویایی شیرین ازدرآمدهای ارزی سرشار به همراه داشته باشد؛ اما همانطور که قبلا نیز اشاره شد کشورهای مبداء قطعا چالش‌هایی را به این دلیل مشخص تجربه می‌کنند.

چون با درنظر گرفتن روند روبه رشد صنعت گردشگری پزشکی و افزایش تقاضای سفر اتباع کشورهای مبداء برای سفر به مقاصد گردشگری پزشکی در سایر نقاط جهان صنعت بیمه کشور و البته نظام سلامت همان کشور نیز درگیر هزینه‌هایی قابل ملاحظه خواهد شد.

پس بیایید از خودمان بپرسیم رشد گردشگری پزشکی چه تاثیری بر جامعه فرستنده گردشگران و ارایه دهندگان خدمات مراقبت‌های بهداشتی مبداء خواهد داشت؟ یا اینکه تورم و کیفیت خدمات پزشکی را دولت‌های مربوطه در کشور مقصد چطور کنترل خواهند کرد؟

به گفته کارشناسان صنعت گردشگری سلامت‌ این موارد سئوال‌هایی هستند که باید برایشان پاسخ‌های کلیدی و منطقی و دقیق ارایه کنیم در غیر این صورت مشکلات دوچندان خواهد شد.

اصولا باید منتظر چه باشیم؟

براساس آمارهای منتشر شده از سوی سازمان بهداشت جهانی، رهبری ارسال گردشگران سلامت و پزشکی به سایر نقاط جهان در اختیار ایالات متحده آمریکا است و در پی آن طی سال‌های اخیر قاره سبز، جایگاه دوم را به خود اختصاص داده است. چون در این مناطق یا هزینه دریافت خدمات پزشکی بالاست و یا اینکه دوره انتظار برای استفاده از خدمات مورد نیاز، مناسب حال بیماران و متقاضیان نیست.

به عنوان مثال گردشگران سلامت آمریکایی اگر برای دریافت خدمات گردشگری سلامت یا پزشکی به یکی از مقاصد اصلی سفر کنند بعضا تا 60 درصد هزینه خدمت مورد نظرشان را پس‌انداز می‌کنند؛ یا اینکه انگلیسی‌ها اکنون برای استفاده از خدمات درمانی دولتی بعضا تا بیش از یک سال باید در لیست انتظار بمانند.

سال گذشته سیستم خدمات بهداشت عمومی انگلستان NHS اعلام کرد با درنظر گرفتن افزایش تقاضای دریافت خدمات درمانی در منطقه ولز دوره انتظار بیماران برای دریافت خدمات مورد نظرشان نسبت به سال 2013 رشد 400 درصدی داشته است؛ که همین روند باعث افزایش 50 درصدی تقاضای سفر به خارج از کشور برای درمان به ارمغان آورده است.

تایمز در این زمینه مقاله نوشت که با درنظر گرفتن شرایط یاد شده بسیاری از انگلیسی‌ها ترجیح می‌دهند با استفاده از بیمه‌ای و شرایط قانون ارایه خدمات درمانی کشور به دنبال فرصتی مناسب خارج از مرزها باشند تا بتوانند علاوه بر دریافت خدمات مناسب به قول معروف گشت و گذاری هم داشته باشند. این درحالی است که اصلی‌ترین مقاصد گردشگران پزشکی از دو منطقه یاد شده، بخش‌هایی از جنوب شرق آسیا، آسیا، آمریکای جنوبی و خاورمیانه است.

 پس با درنظر گرفتن عوامل پیرامونی؛ یعنی تورم نرخ ارایه خدمات پزشکی تا عدم دسترسی به مراقبت‌های خانگی و کاهش خدمات بهداشتی می‌توان گفت هر روز باید شاهد گسترش تقاضای سفر برای دستیابی به خدمات مناسب باشیم که معمولا هزینه‌هایی را به سیستم خدمات درمانی و صنعت بیمه کشور مبداء تحمیل خواهد کرد.

مشکل‌اصلی دولتهای مبداء

خوب حالا برسیم به مشکلاتی که دولت‌ کشورهای فرستنده گردشگران پزشکی به سراسر جهان ممکن است با آن روبرو شوند. همانطور که قبلا اشاره شد سالانه هزاران بیمار خارجی برای دستیابی به خدمات پزشکی و سلامت مورد نیازشان بار سفر بسته و بالاخره سر از یکی از کشورهای مقصد گردشگری پزشکی و تندرستی در خواهند آورد.

به این ترتیب با درنظر گرفتن قوانین حاکم بر نظام سلامتی این کشورها سیستم بیمه‌ای و خدمات پزشکی کشور مبداء تحت تاثیر عوامل و بار مالی بالایی قرار خواهد گرفت که مسئولان باید برای هزینه و فایده آن پاسخ دقیق و قانع کننده‌ای داشته باشد.

حتی اگر باور کنیم که هزینه درمان خارج از مرزها بسیاری پایین‌تر از دریافت همان خدمت در سرزمین خودمان باشد، لازم است بپذیریم بالاخره بخشی از هزینه‌های درمانی خارج از مرزها تبعات داخلی خواهد داشت که می‌تواند در بلند مدت مشکلات را پررنگ‌تر نشان دهد.

در همین حال، اصلی‌ترین نکته‌ای که مسئولان کشورهای مبداء آغاز سفر گردشگران پزشکی مثل آمریکا و انگلستان باید پاسخ دهند این است که آیا در کشور مقصد اولویت با خارجی‌هاست یا اینکه رای‌دهندگان بومی در صدر فهرست دریافت خدمات مناسب قرار دارند؟ آیا واقعا بهترین خدمات پزشکی از سوی نهادها و مراکز درمانی و بیمه‌ها به بیماران خارجی ارایه می‌شود؟

پاسخ این سئوال‌ها می‌تواند دولت کشورهایی مثل آمریکا که اصلی‌ترین فرستنده گردشگران سلامت به سایر نقاط جهان است را متقاعد کند که واقعا بهتر نیست بجای اینکه در رویای ارزانتر شدن خدمات پزشکی هزینه سفر متقاضیان به خارج از کشور را متقبل شود؛ همان هزینه‌را صرف تکمیل و توسعه زیرساخت‌های کشور کند؟

 فراموش نکنیم هرچه این سیاست بیشتر اجرایی شود رفته رفته سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های پزشکی بومی کاهش یافته و در نهایت تورم بیشتری در بخش خدمات پزشکی و سلامت منطقه مورد نظر ایجاد می‌شود که آینده مبهم و نگران کننده‌ای برای منطقه به ارمغان خواهد آورد.

علل ریشه‌ای و پیچیده

به هرحال لازم است به این نکته توجه داشته‌ باشیم که واقعا دلیل اصلی افزایش تقاضای سفر گردشگران پزشکی به سایر نقاط جهان چیست؟ چه اتفاقی افتاده که یکباره این تقاضا شکل گرفته و شاهد جابجایی هزاران گردشگر متقاضی دریافت خدمات پزشکی حتی برای جراحی‌های بسیار ساده هزاران کیلومتر دورتر از محل زندگی خود هستیم؟

در نگاه اول اصلی‌ترین پاسخ افزایش جمعیت، افزایش هزینه‌های درمانی در سرزمین اصلی، شکاف طبقاتی، کمبود نیروی متخصص، تغییر سبک زندگی و ... است اما واقعا این موارد همگی دخیل بوده‌اند یا اینکه اصل ماجرا چیز دیگری است؟ به عنوان مثال دولت آمریکا سال گذشته اعلام کرد 7/1 میلیون آمریکایی به دلیل عدم توانایی در پرداخت صورتحساب خدمات پزشکی خود در همین سال اعلام ورشکستگی کرده‌اند.

حال آنکه در همان دوره اگر یک آمریکایی که امکان پرداخت هزینه‌های پزشکی خود را ندارد به کشور فلسطین اشغالی برای دریافت همان خدمات سفر کند؛ تقریبا65 تا 80 درصد صرفه‌جویی اقتصادی در کل مراحل درمان خود را تجربه می‌کند. بنابراین دربرخی موارد دولت‌ها حتی از گزینه گردشگری پزشکی اتباع خود نیز استقبال خواهند کرد و نکته اینجاست که

کشورهای زیادی در سراسر دهکده جهانی وجود دارند که وضعیت مشابهی را تجربه می‌کنند.

از سوی دیگر، هستند کشورهایی که واقعا امکان تامین تخصص‌های مورد نیازاتباع خود را نداشته و اساسا برای درمان به توانمندی سایر نقاط جهان تکیه کرده‌اند و به نوعی حتی قوانین دقیقی برای این موضوع وضع شده که نمونه بارز آن را می‌توان کشور الجزایر یا نیجریه‌ مطرح کرد.

به عنوان مثال خدمات ملی بهداشت نیجریه هر سال بیماران بسیاری را برای درمان به خارج از کشور اعزام می‌کرد؛ اما با درنظر گرفتن همان هزینه و فایده‌ای که ابتدای متن مطرح شد از ابتدای سال گذشته تلاش کرده این روند را به نفع بازار داخلی خود کاهش داده و در تلاش است سرمایه‌گذاری قابل توجهی در نظام سلامت داخلی خود انجام دهد.

این کشورفوریه سال گذشته اعلام کرد ساخت یک بیمارستان فوق تخصصی مدرن را با رقمی معادل 15 میلیون پوند در پایتخت آغاز کرده و امیدوارست تانیمه دوم سال جاری این مرکز به بهره‌براری برسد که با این اتفاق تقریبا سالانه 600 نفر کمتر به خارج از کشور برای درمان اعزام خواهند شد.

نعمت و نفرین برای کشورها

اگر چه برخی کشورها به عنوان مقاصد گردشگری سلامت و پزشکی از هجوم بیماران خارجی علاقه‌مند به بهره‌برداری از سیستم مراقبت‌های ارزان‌تر بسیار خرسند هستند، اما در نیمه پنهان ماجرا اتباع و بومیان کشورهای مبداء برای دریافت همان خدمات با مشکلاتی عمده روبرو شده‌اند. به عنوان مثال کاستاریکا سال 2012 میلادی از رشد و توسعه گردشگری پزشکی خود 338 میلیون دلار منافع اقتصادی به دست آورد درحالی که سیستم بهداشت عمومی انگلستان در همان دوره  2 میلیارد پوند بودجه اضافه را متحمل شد به این معنی که از بودجه عمومی سلامت مردم بریتانیا سه دهم درصد کسر شد تا تعدادی از هموطنانشان خارج از مرزها درمان شوند.

انتشار این موضوع در رسانه‌ها باعث شد نه تنها وزارت بهداشت بلکه کل کابینه تحت تاثیر قرار گرفته و ناگزیر به پاسخگویی در مقابل عموم شدند، چون ناخودآگاه دولت کمتر در سیستم ملی خود هزینه کرده و بیشتر به کشورهای مقصد گردشگران پزشکی انگلستان سود رسانده است.

منبع: https://reba.global

ترجمه: شیدا رمزی