نگاهی به روند توسعه گردشگری در روسیه

طبیعت بکر؛ مهمترین جاذبه برای گردشگران

نویسنده: عماد عزتی

روسیه یا سرزمین تزاری مدت هاست در ذهن بسیاری از گردشگران با جاذبه های منحصربفردش خودنمایی می کنند چه آن زمان که در قالب اتحادی پهناور در نقشه جهان خودنمایی می کرد و دسترسی به آن کار ساده ای نبود ، چه امروز که به عنوان کشوری واحد در دو بخش اروپایی و آسیای میانه واقع شده و نظر میلیون ها گردشگر بین المللی را به خود جلب کرده است.

این کشور اگرچه در دوران حاکمیت حزب کمونیست جایگاه ویژه ای در صنعت گردشگری جهانی نداشت اما با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در اوایل دهه 90 میلادی، روسیه توانست پس از برقراری آرامش و تسلط بر امور کشور با برنامه ریزی و البته استفاده بهینه از زیرساخت های موجود طبیعی و تاریخی از سال 2000 میلادی کم کم جایگاه ویژه ای در صادرات نامرئی یعنی همان صنعت گردشگری بین المللی برای خود دست و پا کند. به این ترتیب که روسیه هم اکنون جزو ده کشور ویژه گردشگرپذیر در رده بندی جهانی توسط سازمان جهانی گردشگری شناخته شده و جایگاه نهم را به خود اختصاص داده است .

براساس آخرین آمار منتشر شده از سوی سازمان جهانی گردشگری در سال 2012 میلادی، روسیه 26 میلیون گردشگر خارجی را پذیرایی کرده این در حالی است که همین کشور در سال 2011 میلادی تنها 22 میلیون گردشگر را به خود جذب کرده بود. کارشناسان سازمان جهانی گردشگری معتقدند روسیه توانسته با توجه به نیاز و علاقه بازارهای هدفش از موقعیت جغرافیایی و طبیعت بسیار منحصر به فرد خود استفاده کند و روند روبه رشدی در صنعت گردشگری را برای صادرات نامرئی این کشور به ارمغان بیاورد.

در همین گزارش آمده صنعت گردشگری روسیه در حال حاضر به عنوان یکی از پرسرعت ترین صنایع در حال رشد این کشور است و بیشتر از صنعت خودروسازی برای اقتصاد روسیه سودآوری داشته و تعداد افراد شاغل در آن که حدود 4 میلیون نفر برآورد شده اند نیز بسیار بالاتر از صنایع خودروسازی روسیه اعلام شده .

همچنین تحقیقات جدید توسط انجمن مرکزی گردشگری روسیه نشان داد ، صنعت گردشگری روسیه به عنوان یک منبع قابل توجهی از درآمد صادراتی این کشور به اقتصادش رونق بخشیده و سهم آن در تولید ناخالص داخلی بسیار سریع تر از دیگر بخش های روسیه در حال رشد است و کارشناسان رشد این سهم را برای یک دوره ده ساله  به طور متوسط ​​4 درصد در سال پیش بینی کرده اند.

لازم به یادآوری است براساس آمارهای موجود در این گزارش روسیه در سال 2011 میلادی بطور کلی 106 میلیارد دلار از صادرات نامرئی خود درآمد کسب کرده که تقریبا معادل 6 درصد از کل تولید ناخالص داخلی این کشور عنوان شده است این سهم در مقایسه با چهار وهشت دهم برای تولید خودرو و دو و نه دهم در خدمات ارتباطات یا سه و سه دهم در صنایع شیمیایی واقعا رقم قابل ملاحظه و نشانه ای از رشد صنعت گردشگری در این سرزمین پهناور است .

جالب است بدانیم صنعت گردشگری روسیه در حال حاضر حدود 5 میلیون شغل مستقیم و غیر مستقیم را به متقاضیان کار روسیه هدیه داده است.

2013 سال سرنوشت گردشگری روسیه

همانطور که قبلا نیز اشاره شد کشور روسیه با توجه به داشته های طبیعی و البته تاریخی خود توانست موقعیت مناسبی در صنعت گردشگری جهان به دست آورد و چرخ سهم عمده ای از اقتصاد کشورش را از طریق دلارهای گردشگران به حرکت درآورد اما با توجه به روند روبه رشد بسیار سریع صادرات نامرئی در جهان و رقابت بسیار سنگین کشورهای مختلف در این زمینه برای جذب حداکثری گردشگران از گوشه و کنار جهان این کشور نیز بیکار ننشسته و با ابتکار عمل هایی در سال گذشته میلادی و با استفاده از تمام فرصت ها از جمله بیستمین اجلاس وزرای گردشگری ، میزبانی المپیک زمستانی و دریافت اجازه میزبانی جام جهانی 2018 میلادی جایگاه صنعت گردشگری روسیه را به عقیده بسیاری از کارشناسان در مسیر رشد و شکوفایی جدیدی قرار داد.

بیل گلن (Bill Glenn )، مدیر یکی از شرکت های سرمایه گذاری و گردشگری در روسیه، به امریکن اکسپرس در این زمینه گفته : با توجه به داده های منطقه ای از تازه ترین پژوهش  سازمان جهانی گردشگری WTTC ، در می یابیم درآمد حاصل از گردشگری می تواند به تولید ناخالص داخلی ، ایجاد شغل و رونق اقتصاد خرد کشورها کمک کرده و باعث ایجاد نشاط اقتصادی مناسبی در آن منطقه باشد بنابراین بجاست که با استفاده از تبلیغات و زمینه سازی های مناسب و فاصله گرفتن از مدیریت سنتی در گردشگری در راستای توسعه گردشگری گام های موثری برداریم.

راز موفقیت روسیه در گردشگری

همانطور که قبلا نیز اشاره شد روسیه درواقع توسعه گردشگری خود را از ابتدای سال 2000 میلادی آغاز کرد و تا کنون رشدی بسیار مناسب را در کارنامه خود علی رغم تمام فراز و نشیب های سیاسی و اقتصادی ثبت کرده است اما سئوال اصلی اینجاست که چطور روسیه توانسته از میراث سیاه دوران کمونیست به این نقطه از موفقیت در گردشگری خود برسد؟

در این زمینه  سیمون وینسنت  simon vincent، مدیره روابط بین المللی هتل های زنجیره ای هیلتون در روسیه می گوید: این کشور با شناخت دقیق از بازارهای هدف و به اتکای جاذبه های طبیعی و تاریخی خود توانسته در یک برنامه ریزی ده سال از ابتدای سال 2000 روند صعودی گردشگری را تجربه کند.

به عقیده وی تبلیغات گسترده در بازارهای هدف و استفاده از پتانسیل های جراید به زبان های محلی بازارهای هدف،  افتتاح شبکه های ماهواره ای با موضوع معرفی جاذبه های گردشگری روسیه مثل RUSSIA TRAVEL  و در نهایت برگزاری یا میزبانی رویدادهای مهم ورزشی، سیاسی و تجاری در این زمینه توانسته موتور محرکه گردشگری روسیه طی سال های اخیر باشد این در حالی است که نمی توان به فعالیت گسترده سفارتخانه های این کشور در اقصی نقاط جهان در زمینه ایجاد انگیزه سفر بین گردشگران کشور میزبانشان چشم پوشی کرد.

جاذبه های روسیه

هرچند سرزمین تزاری برای بسیاری از گردشگران ایرانی ناشناخته است و گاهی اوقات جاذبه هایش برایمان کاملا جدید هستند اما ظاهرا این کشور توانسته با استفاده حداکثری از این جاذبه ها دل بسیاری از گردشگران بین المللی را به دست آورده و آنها را وادار به بستن چمدان هایشان برای دیدن جاذبه های روسیه کند.

بطور کلی می توان جاذبه های گردشگری روسیه را به سه بخش طبیعت گردی،  گردشگری تاریخی و گردشگری ورزشی تقسیم بندی کرد هرچند دیگر جاذبه های گردشگری روسیه مثل گردشگری ادبی را نمی توان نادیده گرفت اما این سه بخش اصلی در ذهن اگر گردشگران و البته موضوع اصلی تبلیغات گسترده روسیه در صنعت گردشگری است.

جاذبه هایی که روسیه از هر کدام از آنها به خوبی توانسته استفاده کند و رونق صادرات نامرئی را به ارمغان آورد. اگر از جاذبه های طبیعی این کشور بخواهیم بگوییم می توان به چشمه های آب گرم ، کوه های سربه فلک کشیده و جنگل های وسیع با رودخانه های خروشان بگوییم اما در بخش تاریخی جای تردید نیست که این سرزمین با توجه به قدمت و تاریخ کهن گفتنی های بسیاری را در دال دارد این در حالی است که براساس آمار جاذبه های هیجانی مثل سفر به قطب شمال، شکار و قایقرانی در رودخانه های خروشان در روسیه مورد توجه گردشگران خارجی قرار گرفته است.

در حالی که روسیه ۲۵ اثر ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو را با تفکیک 15 اثر میراث فرهنگی و 10 اثر میراث طبیعی را در فهرست جاذبه های گردشگری خود جای داده ؛ مهمترین شهر های توریستی روسیه مسکو، ایرکوتسک، قازان، نیژنی نووگورود، سن پترزبورگ، سوچی، ولادی وستوک، ولگاگراد و یکاترینبورگ در بین بسیاری از گردشگران بین المللی شناخته شده است.

بطور کلی  دریاچه بایکال، دریاچه استان تور، دریاچه های استان لنینگراد، دریاچه های جمهوری کارلیا، دریای خزر، اثر تاریخی مادر میهن، کلیسای جامع سنت باسیل، کاخ کرمیلین مسکو، میدان سرخ مسکو، قطب های جمهوری کومی، کوه ها البروس، مامف کورگن، کاخ موزه هرمیتیج، پارک لاپلند، قصر تابستانی پیترهوف، تئاتر های باله و آتشفشان های کامچاتکا، آواچینسکی، تیتیلا، اوستری، اوپالا از مهترین جاذبه های گردشگری روسیه هستند.

گردشگری ایران و روسیه

اگرچه دسترسی به دیدنی های روسیه برای گردشگران ایرانی به دلیل وجود مسیرهای پروازی مناسب بسیار آسان بوده و همواره روابط سیاسی و تجاری بین دوکشور عاملی برای گسترش تبادل گردشگر میان دو فرهنگ شناخته شده اما هنوز صنعت گردشگری میان ایران و روسیه به جایگاه اصلی خود نرسیده و به نوعی می توان گفت تقریبا جاده ای یکطرفه از ایران به سمت روسیه کشیده شده است.

این در حالی است که هر ساله تعداد بسیاری از کارشناسان اقتصادی و تجاری روسیه به کشورمان برای امور مختلف سفر می کنند یا حتی اقامت دارند اما هنوز ایران با جاذبه های فراوانش نتوانسته آنطور که شایسته است دیدنی های ایران را برای گردشگران روس معرفی نماید.

در این زمینه اولگا کولیووا گردشگر 28 ساله روس که دو بار از ایران بازدید کرده است می گوید: طی دو سفر تفریحی به ایران متوجه شدم کشور باستانی ایران گفتنی های فراوانی برای گردشگران خارجی بخصوص گردشگران روس دارد چون به نوعی دو کشور اشتراکات تاریخی فراوانی داشته اند، اما نقاط ضعف بسیاری در این زمینه باعث شده تا جاذبه های ایران برای گردشگران روس که امروزه به عنوان گروه عمده ای از گردشگران بین المللی جهان شناخته شده اند و بسیاری از کشورها به روسیه به عنوان بازار هدفی بسیار مناسب برای جذب گردشگران می نگرند؛ ناشناخته باقی بماند.

از دید این گردشگر روس، کمبود منابع اطلاعاتی درباره جاذبه های گردشگری ایران به زبان روسی، عدم دسترسی به شبکه بانکی ویزا و مسترکارت، سختگیری در صدور ویزا برای گردشگران و از همه مهمتر کمبود مراکز اقامتی ارزان قیمت در ایران باعث شده تا روند توسعه تبادل گردشگران بین دو کشور کند باقی بماند.

اولگا کولیووا درباره هزینه سفر به ایران از طریق تورهای گردشگری می گوید: همه فکر می کنند با افزایش قیمت دلار در ایران این کشور مقصد ارزان قیمتی برای گردشگران خارجی است اما واقعیت امر این نیست اگر کمی دقت کنید برای تور 7 روزه ایران گردشگران روس تقریبا باید حدود 3000 دلار بپردازند این در حالی است که با همین میزان پول می توان به ترکیه برای 15 روز سفر کرد و از جاذبه های مختلف این کشور لذت برد؛ پس تورهای گردشگری برخلاف تصور برای گردشگران خارجی ارزان نیست .

این گردشگر حرفه ای روس می گوید اکنون کشورهای ترکیه ، تایلند، آلمان ، اسپانیا، آمریکا، ژاپن ، چین ، امارات متحده عربی، کروواسی ، لهستان به عنوان برترین انتخاب های گردشگران روس هستند که سالانه سفرهای متعددی به این مناطق داشته اند

اما از سوی دیگر موضوع گردشگران ایرانی در روسیه کاملا متفاوت است آژانس های گسترده ای از دیدنی های روسیه می گویند و با تبلیغات رنگارنگ خود همواره به جذب گردشگران اقدام می کنند ، هرچند تعداد جاذبه های مورد استقبال گردشگران ایرانی با توجه به هزینه های سنگین برخی از آنها مثل سفر به قطب یا تورهای شکار و قطار مسافرتی مسکو - پکن زیاد گسترده نیست و به چند شهر مختلف منتهی می شود اما روند صادرات گردشگر از ایران به روسیه همچنان روبه رشد است.

قیمت برخی از تورهای گردشگری از ایران به روسیه
4 شب سنت پترزبورگ + 3 شب مسکو----یکشنبه ها----شروع پرواز از تاریخ :11 خرداد تا 08مهر93

هتل	درجه	دو تخته (هر نفر)	یک نفر	کودک با تخت 6تا 12 سال	کودک با تخت 6تا 12 سال
SOKOSPALACE BRIDGE RADISSON ROYAL	5*	4999000	6999000	4799000	2999000

4 شب سنت پترزبورگ + 3 شب مسکو--چهارشنبه ها---- شروع پرواز از تاریخ :07 خرداد تا 08مهر93

هتل	درجه	دو تخته (هر نفر)	یک نفر	کودک با تخت 6تا 12 سال	کودک با تخت 6تا 12 سال
GRAND HOTEL EMERALD RADISSON ROYAL	5*	4999000	6999000	4799000	2999000

4 شب سنت پترزبورگ + 3 شب مسکو--پنجشنبه ها----شروع پرواز از تاریخ :08 خرداد تا 08مهر93

هتل	درجه	دو تخته (هر نفر)	یک نفر	کودک با تخت 6تا 12 سال	کودک با تخت 6تا 12 سال
PULKOVSKAYA CROWN PLAZA	5*	4499000	5999000	4299000	2999000

هتل	درجه	دو تخته (هر نفر)	یک نفر	کودک با تخت 6تا 12 سال	کودک با تخت 6تا 12 سال
GRAND HOTEL EMERALD RADISSON ROYAL	5*	5499000	7999000	4999000	2999000
GRAND HOTEL EMERALD METROPOL	5*	5499000	7999000	4999000	2999000

 4 شب سنت پترزبورگ + 4 شب مسکو--جمعه ها----شروع پرواز از تاریخ :09 خرداد تا 08مهر93

خدمات تور : بلیط رفت و برگشت پرواز ایرفلوت- اقامت در هتل با صبحانه- ترانسفر فرودگاهی-  راهنمای فارسی زبان-ویزای روسیه- پرواز- داخلی مسکو،سنت 

حضور کمرنگ ایران در نمایشگاه TTM+ تایلند

چهارصد سال رابطه بازهم کارساز نشد

نویسنده : عماد عزتی

هر سال چهاردهم تا شانزدهم خردادماه بزرگترین رویداد گردشگری در کشور تایلند با استقبال گسترده دست اندرکاران گردشگری برگزار می شود که امسال نیز چهاردهمین نمایشگاه با حضور 180 هلدینگ بزرگ و معتبر گردشگری از کشورهای مختلف دهکده جهانی عصر جمعه گذشته به کارش بدون حضور کشور ایران پایان داد.

همانطور که می دانیم ایران کشوری است که هرسال حدود دویست هزار نفر گردشگر را با دلارهای نفتی خود به تایلند روانه کرده و در ازای آن تنها حدود سه هزار نفر تایلندی را پذیرایی می کند؛ این در حالی است که با توجه به ارتباط گسترده تاریخی ایران و تایلند در چهارقرن گذشته و با استفاده از امتیازات ویژه سرزمین لبخندها برای توسعه کردشگری کشورمان ،  می توانست این مسیر متفاوت یا حداقل در تعادل قرار گیرد.

این فرصت سوزی دوباره درحالی اتفاق افتاد که چندی پیش مسئولان گردشگری کشورمان با توجه به رویکرد جدید خود در صنعت گردشگری خبر از حضور هدفمند و البته گسترده گردشگری ایران در نمایشگاه های گردشگری سطح جهان دادند و حتی قرار شد نمایشگاه گردشگری مهمی در ایران تدارک دیده شود.

اما با گذشته حدود سه ماه از اعلام این تصمیم و اراده مسئولان گردشگری ایران دوباره هفته گذشته تکرار مکررات شد و فرصتی مناسب جهت ایجاد تعادل در ارسال گردشگر بین دو کشور یاد شده از دست رفت هرچند این اتفاق نیز خالی از انتظار نبود و می توانستیم پیش بینی این اتفاق را داشته باشیم.

به هر حال نمی توان به گذشته ها فکر کرد و در دوران گذشته زندگی کرد چون زندگی گردشگری به سرعت در جریان است بخصوص اگر پای توسعه و رونق صادرات نامرئی برای کشورمان در میان باشد. بنابراین  بد نیست بدانیم تایلند به عنوان کشوری گردشگر پذیر برای ایران همانند گوهری درخشان و بازار هدفی مناسب به واسطه کمکاری های مسئولان و البته بی توجهی دست اندرکاران گردشگری در بخش خصوصی هنوز ناشناخته باقی مانده و فرصت های بسیاری با ارسال گروه های گردشگری از ایران به دو مقصد مشخص در تایلند همواره از بین می رود.

این در حالی است که تنها یکی از امتیازات مهم این کشور برای جذب گردشگران تایلندی را به ایران می توان در جمعیت 5 درصدی مسلمانان این کشور دانست ، جمعیتی که گروه اندکی از آنها هم اکنون هم در حوزه علمیه قم و بسیاری از دانشگاه های علوم دینی ایران مشغول به تحصیل هستند و هرسال خاطراتی خوش از اقامت در میهن اسلامی ما برای خانواده به ارمغان می برند.

این تنها یک دلیل از صدها دلیل حضور ایران در نمایشگاه یاد شده بود که متاسفانه به خاطر نبود اراده کافی در جذب گردشگران تایلندی به ایران از نظرها دورمانده و به آن توجه نشد تا اینکه ایران به عنوان کشوری با ده ها جاذبه مذهبی و هزاران جاذبه طبیعی برای تایلندی ها هیچ حضوری در نشست های تخصصی این نمایشگاه نداشته و بازهم درب ورودی بازار هدف تایلند برای صنعت گردشگری ایران بسته باقی بماند. پس بجاست مسئولان با دنبال کردن امتیازات ویژه بازار هدف تایلند از هم اکنون برای حضور گسترده در نمایشگاه سال آینده تایلند برنامه ریزی کنند تا اینکه مبادا بازهم مغلوب رقبای سنتی خود در بازارهای هدف گردشگری سراسر جهان باشیم.

گفتگو با سِک وانامسی مدیرکل اداره اطلاعات و آمار وزارتخارجه تایلند

گردشگری حلال در راس برنامه های ماست

گفتگو: عماد عزتی

تایلند به عنوان یکی از اصلی ترین مقاصد گردشگری در جنوب شرق آسیا همواره در راس توجه گردشگران بین المللی بوده است اما با توجه به نا آرامی های اخیر در این کشور بسیاری تصور می کردند صنعت گردشگری تایلند که بخش عمده ای از درآمد ناخالص آن را به خود اختصاص داده دچار مشکل و رکود شده است.

 به همین دلیل برای دریافت اطلاعات و البته توصیف شرایط حال و آینده گردشگری تایلند گفت و گویی اختصاصی با سک وانامسی (SEK WANNAMETHEE) مدیر کل اداره اطلاعات و آمار وزارتخارجه تایلند ترتیب دادیم تا از چند و چون این ماجرا در سرزمین سیام بپرسیم که به گرمی از سوی این وزارتخانه مورد قبول واقع شد جای تردید نیست خواندن آن برایتان خالی از لطف نیست.

·       برای شروع لطفا کمی در باره موقعیت کنونی تایلند برایمان بگویید.

قبل از هرچیز باید بگویم اصلی ترین دلیل مقالات امروز ما تشریح و بیان موقعیت کنونی سرزمین تایلند است؛ همان طور که می دانید با توجه به اخبار منتشر شده درباره وضعیت تایلند لازم بود در این زمینه اطلاعات مشخصی برای دیگر کشورها مخابره شود؛ هرچند این موضوع از سوی رسانه های بین المللی درباره مسایل عمومی تاکنون بسیار صورت گرفت است، اما درباره موضوع گردشگری با توجه به میزبانی و برگزاری نمایشگاه TTM+ در بانکوک، وزارت خارجه تصمیم گرفت با استفاده از ظرفیت رسانه های کشورهای پراهمیت برای گردشگری تایلند موقعیت دقیق تری از صنعت گردشگری را تشریح کند و از آنجا که ایران یکی از مهم ترین کشورها برای ماست، این ملاقات ترتیب داده شد.

همان طور که می دانید چند ماهی است که کشور من بنا به دلایلی دستخوش تحولات و نا آرامی هایی شده و مدتی است ارتش، قدرت را در تایلند به دست گرفته اما با توجه به اطلاعیه صادره شده از سوی مقامات عالی رتبه این نهاد نظامی در تایلند؛ این انتقال قدرت کودتا نبوده و فقط برای پایان دادن به درگیری چند ماه اخیر ارتش، قدرت را به دست گرفته است و به زودی با برگزاری همه پرسی دوباره قدرت واگذار خواهد شد، چون با توجه به ناآرامی های گذشته صنعت گردشگری تایلند دچار مشکلاتی شده بود و از آنجا که اهمیت این صنعت در اقتصاد تایلند غیرقابل انکار است، لازم بود امنیت و آرامش دوباره به جامعه حاکم شود که این اتفاق افتاد و امروز که شما در بانکوک ، پایتخت تایلند اقامت دارید می بینید زندگی در جریان است و هیچ مشکلی در امور روزمره مردم و خصوصا گردشگران خارجی حاصل نشده، بلکه آرامش دوباره توانسته رونق گردشگری تایلند را به ارمغان بیاورد.

·       با گسترش ناآرامی ها در مدت یاد شده آیا گردشگری تایلند دچار اختلال شد و اگر پاسخ شما مثبت است لطفا در این زمینه بیشتر توضیح دهید؟

بدون تردید همانطور که می دانید آرامش و امنیت اصلی ترین دلیل توسعه گردشگری و سفر گردشگران به اقصی نقاط جهان است که تایلند نیز از آن مستثنی نبوده بنابراین پاسخ شما مثبت است . در این مدت شاید به طور کلی صنعت گردشگری تایلند مختل نشد، اما درباره پایتخت به جرات می توان گفت چیزی حدود 10 درصد کاهش گردشگر را شاهد بودیم، این در حالی است که  در شهرهایی چون چیانگ مای و شهرهای ساحلی تغییر چندانی ایجاد نشده بود بلکه گاهی هم با افزایش گردشگران روبرو بودیم.

·       آیا آمار و اطلاعات دقیقی از درآمد تایلند از صنعت گردشگری در اختیار دارید؟

بله؛ همان طور که گفته شد گردشگری تایلند یکی از اصلی ترین منابع درآمدی کشور است، بنابراین سازوکار دقیقی برای تعیین میزان این درآمد وجود دارد، بر همین اساس و طبق آمار ارائه شده ، درآمد صنعت گردشگری تایلند یا همان صادرات نامرئی سیام در سال 2013 میلادی 1074 میلیارد بت معادل 9 درصد GDP کشور بوده است. این درآمد از طریق تمامی خدماتی که در هتل ها، دفاتر خدمات گردشگری، خدمات حمل و نقل، بیمه ها و رستوران ها به گردشگران ارائه شده به دست آمده است. (هم اکنون هر 32 بت تایلند معادل یک دلار آمریکاست)

·       با توجه به این درآمد آیا برنامه ای هم برای افزایش درآمد گردشگری تایلند دارید؟

بله بدون تردید؛ تایلند یکی از مقاصد اصلی گردشگری جنوب شرق آسیاست. بنابراین هیچ تفکری مبنی بر درجا زدن صنعت گردشگری نخواهد بود و همواره رو به جلو هستیم، به طوری که براساس برنامه ای مدون از سوی وزارت ورزش و گردشگری تایلند با همکاری دیگر ارگان های ذی ربط ، تا سال 2024 درآمد گردشگری تایلند چیزی بالغ بر 2046 میلیارد بَت (واحد پول تایلند) خواهد بود که نشان دهنده 7/6 درصد رشد است. جالب است بدانید این رقم در سال 2024 یعنی حدود 11 درصد از تولید ناخالص ملی کشور تایلند؛ پس همانطور که صنعت گردشگری در جهان روبه جلوست در تایلند نیز به سمت توسعه حرکت خواهیم داشت.

·       آیا اطلاعاتی درباره میزان سرمایه گذاری در صنعت گردشگری تایلند در اختیار دارید؟

اهمیت اطلاعات و آمار در صنعت گردشگری برهیچ کس پوشیده نیست بنابراین چون درآمد کشور من نیز به میزان قابل توجهی به صنعت گردشگری و صادرات نامرئی وابسته است بدون تردید اطلاعات آمار دقیقی درباره آن تهیه کرده و می کنیم، پس پاسخ شما دراین باره نیز مثبت است. تایلند در سال 2013 میلادی 2401 میلیارد بت در این صنعت سرمایه گذاری کرده که براساس دستورالعمل های موجود، این رقم تا 2024 سالانه رشدی معادل 4/6 درصد خواهد داشت، یعنی طی این برنامه ده ساله به رقمی بالغ بر 5/4472 میلیارد بت خواهد رسید.

·       این رقم در چه زمینه هایی سرمایه گذاری شده است؟

ارقام یاد شده به طور کلی در بازسازی هتل ها، ساخت و طراحی هتل های جدید، بازاریابی در گردشگری و تبلیغات، توسعه زیرساخت ها از قبیل حمل و نقل و اقامتگاه ها و رستوران ها بوده، البته مراکز تفریحی هم در این میان حضور داشته اند هرچند بخش خصوصی بیشتر متولی بوده و طرح های جدید ارایه کرده است.

·       اگر امکان دارد درباره افراد شاغل در صنعت گردشگری تایلند نیز اطلاعاتی در اختیار ما قرار دهید؟

براساس تعاریف و استانداردها در صنعت گردشگری به ازای هر 10 نفر گردشگر یک فرصت شغلی ایجاد خواهد شد بنابراین به طور کلی براساس آخرین آمار سال گذشته میلادی گردشگری و صنایع وابسته به آن در تایلند دو میلیون و 563 هزار شغل مستقیم یعنی 6/6 درصد از کل شاغلان کشور را به خود اختصاص داده است که با توجه به برنامه توسعه گردشگری تا سال 2024 این تعداد به سه میلیون و 837 هزار شغل خواهد رسید و طی ده سال آینده رشدی معادل 9/4 درصدی را تجربه خواهد کرد.

·       تعداد گردشگران ورودی به تایلند چند نفر بوده است؟

براساس آخرین آمار ارائه شده تایلند سال 2013 میلادی از 26 میلیون گردشگر پذیرایی کرده و با برنامه های مدون توسعه ای خود قصد دارد این تعداد را به 5/28 میلیون نفر در سال توسعه دهد.

·       آیا آماری از گردشگران ایرانی در تایلند و برعکس وجود دارد؟

بله؛ اما آمار ورودی گردشگران ایرانی به تایلند دقیقتر است در سال گذشته میلادی 200 هزار گردشگر ایرانی به تایلند سفر کردند و در مقابل چیزی نزدیک به 2000 هزار نفر تایلندی به ایران سفر داشتند.

·       به نظر شما دلیل این اختلاف زیاد چیست؟

به عقیده شخصی بنده این اختلاف تنها به دلیل نبود اطلاعات کافی برای گردشگران تایلندی و بازاریابی نادرست از سوی طرف ایرانی بوده است ؛ در صورتی که ایران نامی آشنا برای تمام ساکنان سرزمین سیام است.

·       اهمیت همکاری تایلند در صنعت گردشگری با ایران چیست؟

من چندی پیش به تهران سفر کردم و با توجه به امتیازات توسعه همکاری های گردشگری میان دو کشور تصمیم به گسترش روابط تبادل گردشگر بین دو کشور گرفتیم و به دنبال ایجاد شرایط و زیرساخت های آن هستیم، چون صنعت گردشگری مسیر یکطرفه نیست و توسعه گردشگری با تبادل تورهای گردشگری میان دو کشور حاصل می شود و به عقیده من و همکارانم، هر دو کشور جذابیت های فوق العاده ای برای توسعه روابط گردشگری دارند که باید از آنها به خوبی استفاده کرد. در حال حاضر تبادل گردشگر میان دو کشور همانند جاده ای یکطرفه است که این برای آینده همکاری ما زیاد مناسب نیست. حتی اگر این معادله فعلا به نفع اقتصاد کشور من باشد چون هم اکنون تایلند به اهداف بلند مدت تری می اندیشد و به دنبال بازارهای هدف کوتاه مدت نیست.

·       این جذابیت ها به عقیده شما کدام هستند؟

در مورد ایران و جذابیت هایش که تکلیف روشن است و نمی توان از آنها چشم پوشی کرد. در مورد کشور تایلند نیز اطلاعات و آمار سازمان گردشگری جهان گواه آن است، اما چند نکته ظریف در این میان باقی است؛ آن هم درباره چهار قرن ارتباط صمیمانه میان مردم ایران و تایلند است. اگر به تاریخ خوب دقت کنیم در می یابیم که از گذشته های دور دو ملت ارتباط بسیار خوبی با یکدیگر داشته و دارند بنابراین همین ارتباط فرهنگی مناسب که حتی در زبان روزمره تایلند نیز کاملا مشخص است می تواند بستری بسیار مناسب برای توسعه همکاری های گردشگری و تبادل معقول گردشگر بین دو مقصد باشد.

·       لطفا در این زمینه بیشتر توضیح دهید؟

نام شیخ احمد قمی و خاندان بوناک (BONAK) برای همه تایلندی ها چه مسلمان و چه هر دین دیگری کاملا شناخته شده و آشناست، در حالی که بدون تردید تعداد انگشت شماری از ایرانیان از آن شخصیت مهم ، برجسته و البته تاثیرگذار در تاریخ تایلند می دانند. این خود یک عامل است اما مهم ترین دلیل؛ وجود 5 درصد جمعیت مسلمانان در کشور من است که دین مشترکی با ایرانیان دارند، پس مهم ترین نکته یعنی وجود چهار میلیون گردشگر بالقوه با مذهبی مشترک که می توانند برای ایران بازار هدفی مناسب باشند. حتی اگر از علاقه دیدن ایران از سوی دیگر اتباع کشور من هم چشم پوشی کنیم. هرچند این پایان کار نیست چون فرهنگ دو کشور با یکدیگر گره خورده بطوری که در زبان روزمره تایلند لغات زیادی از ایران هم اکنون به کار می رود مثل کمربند، زیره ، انگور یا دهها مورددیگر که حکایت از بستری مناسب برای ارتباط دارند.

از سوی دیگر می دانیم طبیعت و تفریحات تایلند برای ایرانیان جذاب بوده و سالانه تعداد زیادی از گردشگران ایرانی به سرزمین من سفر می کنند، پس شرایط آماده همکاری دوجانبه است که باید هرچه سریع تر به آن توسعه دهیم، البته با معادله ای برد ـ برد برای طرفین.

·       مهمترین بازار هدف شما برای توسعه گردشگری کشورتان در حال حاضر کجاست؟

یکی از برنامه هایی که گردشگری تایلند برآن تمرکز دارد بحث گردشگری حلال است که با توجه به انبوه جمعیت مسلمانان در سراسر جهان به آن رسیده ایم بنابراین هم اکنون اصلی ترین تمرکز گردشگری تایلند در بازارهای هدف مسلمان و توسعه گردشگری حلال است.

·       اهمیت همکاری شما با رسانه ها بخصوص در کشورهای بازارهدفتان چیست؟

جای تردید نیست که صنعت گردشگری برپایه اطلاعات و آمار بنا شده و توسعه خواهد یافت. به همین دلیل اگر تایلند قصد توسعه و حفظ جایگاه یا ارتقای گردشگری را دارد باید در تمام مدت از اطلاعات بازارهای هدفش آگاه باشد، خصوصا اکنون که تغییرات در راه است. این همکاری های رسانه ای بستری برای توسعه روابط و البته گسترش صنعت گردشگری میان دو کشور خواهد بود.

·       همان طور که اشاره کردید ایران و تایلند زمینه های گسترده ای برای توسعه گردشگری در اختیار دارند. برنامه های شما در این زمینه چیست؟

بله اولین اقدام ما در این زمینه به طور کلی برای خاورمیانه توسعه گردشگری پزشکی است و پس از آن به دنبال توسعه گردشگری عمومی هستیم و برای این منظور هم با توسعه خطوط ایرلاین ها، گام اول را خواهیم برداشت، چون تنوع ایرلاین ها با قیمت های متناسب، دروازه ای برای گسترش تبادل گردشگران دو مقصد است. اما مرحله بعدی معرفی و شناسایی جاذبه های جدیدی از تایلند به گردشگران بازار هدفمان است به عنوان مثال بیشتر گردشگران ایرانی از سواحل تایلند استفاده می کنند حال آنکه رابطه تاریخی بین دو کشور جاذبه های فراوانی را برای گردشگران ایرانی مهیا کرده است به عنوان مثال لامپوری یا آیوتایا.

·       آیا در تدارک پرواز مستقیم شرکت های هواپیمایی تایلند به ایران هستید یا خیر؟

همان طور که می دانید هم اکنون ماهان ایر، بین ایران و تایلند پرواز مستقیم دارد، اما این کافی نیست و نمی توان کل پروژه را در انحصار یک شرکت در نظر گرفت. بله در حال مذاکره هستیم در این زمینه هستیم و امیدواریم بزودی اخبار خوشی بشنویم. اما نباید فراموش کرد که صنعت حمل و نقل هوایی مسئله ای تجاری است و همان دودوتا چهارتای خودمان در آن دخیل است ولی به عنوان مثال شرکت هواپیمایی (blue line) چندی پیش با سفارتخانه ما در تهران تماس گرفته و درباره ایجاد پرواز مستقیم بین دو کشور جلساتی داشته است.

·       در مورد گردشگری پزشکی تایلند بیشتر توضیح دهید؟

این کار ابتدا با توسعه گردشگری پزشکی داخلی تایلند شروع شد و در حد چک آپ های ساده بود، اما هم اکنون کل خدمات درمانی را شامل می شود و بازار هدف ما همه جای جهان انتخاب شده هرچند برخی کشورها مثل ایران و دیگر مناطق خاورمیانه بیشتر اهمیت دارند.

·       آیا از ایران در این زمینه تقاضا همکاری شده یااینکه خود شما با مراکز مربوط به گردشگری پزشکی ارتباط گرفته اید؟

هنوز خیر، اما با توجه به ارتباطات نزدیک دوکشور والبته برنامه های توسعه ای می توانیم این موضوع را از طریق سفاتخانه تایلند در تهران و برگزاری تورهای آشناسازی اجرایی کنیم.

·       به عنوان آخرین سئوال تایلند برای جذب سرمایه های خارجی در این صنعت چه برنامه هایی دارد؟

صنعت گردشگری مبتنی بر جذب سرمایه هاست و هر کشوری از جذب سرمایه های خارجی البته با رعایت شرایطی خرسند است که تایلند هم خارج از این قاعده نیست بنابراین جای تردید نیست که شرایط و امکاناتی برای سرمایه های خارجی مهیاست مثل تخفیف های مالیاتی ، وام های کم بهره و حتی تخصیص زمین برای ساخت و بهره برداری طرح ولی یک نکته کاملا مشخص و قابل درک است که این سرمایه گذاری ها باید در موارد مشخص و با مدیریت سازمان ورزش و گردشگری تایلند صورت گیرد . به این صورت که سازمان یاد شده به عنوان مسئول گردشگری کشور من نیازها را بررسی می کند و با توجه به آن نسبت به جذب سرمایه های خارجی و داخلی اقدام می کند .

به همین دلیل اولویت ها مشخص است و امتیازات ارایه شده از سوی دولت به سرمایه گذار خارجی براساس اولویت های یاد شده خواهد بود. چون در غیر این صورت با انباشت سرمایه در مواردی غیر مفید خواهیم بود و در صورتی که سرمایه گذار بخش خصوصی زیانی را متحمل شود آیند صنعت گردشگری تایلند به خطر خواهد افتاد بنابراین با این روش مدیریت سعی می کنیم سرمایه ها را به محل های مشخصی که سودآن تضمین شده باشد هدایت کنیم.

سرزمین سیام؛ بازار هدفی مناسب برای صادرات نامرئی ایران

شیخ احمد قمی ، گوهری برای جذب گردشگران تایلند

نویسنده: شیدا رمزی

سال هاست توسعه گردشگری ایران جزو برنامه های مسئولان و مقام های بلند پایه کشورمان است و با رویکار آمدن دولت تدبیر و امید این برنامه ظاهرا رنگ و بوی تازه ای به خود گرفت و با جدیت پیگیری شد؛ تاجایی که خبر از شناسایی و ایجاد بازارهای هدف جدید برای گردشگری ایران به میان آمد.

برگزاری جلسات، کارگروه های تخصصی و البته همکاری های گردشگری با دیگر کشورها از جمله برنامه های مدونی بود که در این زمینه از سوی مسئولان ارایه شد و در حال پیگیری است اما نکته ای بسیار مهم در این زمینه یعنی توسعه صادرات نامرئی ایران با توجه به امتیازات برخی از این بازارها همچنان در هاله ای از ابهام باقی مانده و بدون اینکه زیاد در مورد آن اظهار نظر شود دور از دسترس فعالان این بخش قرار گرفته است.

این نکته چیزی نیست به جز شناسایی و ارتباط با بازارهای هدف گردشگری قابل دسترس برای کشورمان، مواردی که مسئولان گردشگری ایران از چندی پیش به دنبال یافتن آن بودند حال انکه بسیاری از بسترها برای ایجاد ارتباط و توسعه گردشگری در برخی از کشورها مهیاست اما نادیده گرفته شده است.

در این زمینه جلسات متعددی برای شناسایی بازارهای هدف گردشگری ایران برگزار شدو  کشورهای اروپایی و برخی از دیگر کشورهای دهکده جهانی به عنوان بازار هدفی مناسب برای ایران مطرح شد که برخی دارای دین مشترک با ایران هستند و دیگران با ارتباط تنگاتنگ سیاسی خود به عنوان گزینه ای مناسب در این زمینه شناخته شده اند.  این در حالی است که تعداد انگشت شماری از آنها مثل تایلند برای ایران دارای امتیازات وی‍ژه ای بوده و نباید در این شرایط به انها بی توجه بود.

شاید با شنیدن یا دیدن نام تایلند بسیاری به مسیر تورهای گردشگری یکطرفه از ایران به این کشور یا همان سرزمین لبخندها فکر کنند اما نکته اینجاست که سرزمین سیام به عنوان بازاری بکر در توسعه گردشگری ایران همچنان ناشناخته باقی مانده و فعالان بخش خصوصی و البته دولتی ها به آن کاملا بی توجه باقی مانده اند.

این کشور با پذیرایی سالانه حدود 25 میلیون گردشگر از سراسر جهان به عنوان یکی از مقاصد گردشگری دنیا همواره در صدر اخبار گردشگری  قرار گرفته و تجارب گرانبهایی در این زمینه در اختیار دارد. در حالی که ایران در این زمینه نیازمند توسعه گردشگری و البته ارتقای سطح کمی و کیفی خدمات گردشگری خود است هنوز به امتیازات وجودی تایلند اعتنا نکرده و آنها را نادیده گرفته است.

چهارقرن نام خوش ایران در سیام

ارتباط نزدیک و شناخت بیش از 4 قرن ایران با سیام و  وجود شخصیتی تاریخی به نام شیخ احمد قمی در این کشور می تواند به عنوان گوهری برای توسعه گردشگری ایران مورد استفاده قرار گیرد.

شخصیتی که در حدود سال‌های ۱۶۲۰ (میلادی)، در دوران پادشاه «سوگ تام» در سیام زندگی می کرد به دلیل  زیرکی و هوشیاری در امور بازرگانی شخصیت ممتاز و شناخته شده ای در میان مردم بود و به همین دلیل به دربار فراخوانده شد و در آنجا فعالیت خود را به عنوان یکی از اعضای دربار آغاز کرد.

شیخ احمد قمی از آن پس نیز منصب‌های مختلف دربار را در اختیار خود داشت و مورد اعتماد پادشاه تایلند بود. در جریان خیانت ژاپنی‌ها ، وی از پادشاه حمایت کرد و با مخالفان حکومت به مبارزه پرداخت و سرانجام با همکاری نیروی وفادار به پادشاه، این خیانت را خنثی کرد. وی بعد از این جریان، به منصب‌های عالی دربار رسید و حتی مقام «جاوپایاباوان راش نایوک» که تقریباً معادل با وزیر اعظم است، به وی اعطا شد.

این شخصیت برجسته که اصالتی ایرانی داشت ، بنیانگذار یکی از خانواده های معروف و مشهور تایلند با نام ... شد تا جایی که پس از مرگش هم اکنون از نوادگان وی نیز در دولت تایلند مشغول به کار هستند و از خوشنامی جد خود بهره برده اند .

بد نیست بدانیم مقبره شیخ احمد قمی هم اکنون در کالج تربیت معلم آیوتایا است و مورد احترام تایلندی‌ها قرار دارد. شخصیت‌های سیاسی و یا دینی که از جمهوری اسلامی ایران به تایلند سفر می‌کنند، معمولاً به زیارت مزار او می‌روند.

امتیاز این بازار هدف چیست؟

اگر از امتیاز ویژه وجود مقبره این شخصیت معتبر در آیوتایا یا همان شهر سوخته سیام و اعتبارش میان جامعه مسلمان تایلند بگذریم ؛ با توجه به ابتکار عمل رایزن فرهنگی ایران برای برگزاری هفته فرهنگی شیخ احمد قمی در آیوتایا هرسال از 27 تا 30 اردیبهشت نام ایران ، البته در کنار جاذبه هایش برای ساکنان سیام بخصوص مسلمانانش تکرار می شود که در واقع فرصتی مناسب برای استفاده جامعه گردشگری ایران از این موضوع برای جذب حداکثری گردشگران تایلندی است.

این در حالی است که با توجه به آمار ارایه شده از سوی برخی مقامات رسمی هم اکنون دانشجویان بسیاری از سیام در کشورمان چه در زمینه تعالیم دینی و چه در علوم دیگر مشغول به تحصیل هستند و ایران و تمام جاذبه های اسلامی آن برای بسیاری از تایلندی ها شناخته شده است . پس نمی توان به این نکته بی تفاوت بود که ایران همیشه نامی آشنا برای تایلندی هاست و نباید این نام نیک را تک بعدی در زمینه ارتباط مذهبی دانست و به دست فراموشی سپرد؛ چون پتانسیلی گرانبها در توسعه گردشگری بوده و می توان از آن در جهت توسعه صادرات نامرئی ایران استفاده کرد.

بنابراین لازم است مسئولان گردشگری و البته بخش خصوصی صادرات نامرئی ایران با توجه به اهمیت توسعه گردشگری کشورمان در برخی از بازارهای هدف بدون اینکه نیازمند سرمایه گذاری بسیار زیادی باشند در این زمینه فعالیت گسترده داشته و به افق های بالاتری دست یابند.

 اما دریغ از اینکه هنوز سرزمین سیام به عنوان بازاری بکر در گردشگری ایران نادیده گرفته شده که شاهد مثال آن نیز حضور کمرنگ صنعت گردشگری ایران در چهاردهمین نمایشگاه گردشگری TTM+ تایلند است.

باکس:

شهر تاریخی آیوتایا  قبل از بانکوک به مدت ۴۱۷ سال پایتخت تایلند به شمار می رفته و  یکی از تاریخی ترین بناهای این کشور است که در زمان خود از بزرگترین شهرهای دنیا و مرکز تمدن آسیای جنوب شرقی بوده است.

 پادشاهی آیوتایا که در سال ۱۳۵۰ ایجاد شده بود و در واقع دومین پایتخت سیام پس از سوخوتای Sukhotai به شمار می رفت، در قرن ۱۶ به اوج قدرت، ثروت و فرهنگ رسید و قلمرو آن فراتر از لائوس، کامبوج و برمه کنونی گسترش یافته و حتی با فرانسه زمان لویی چهاردهم رابطه داشت. آیوتایا در ۸۹ کیلومتری شمال شهر بانکوک قرار گرفته و معماری آن ترکیبی از هنر معماری کامبوج و هنر دوره سوخوتای است. این شهر که بسیاری در قرن ۱۷ آن را از زیباترین شهرهای جهان می دانستند، از سال ۱۹۹۱ در فهرست آثار جهانی یونسکو قرار گرفته است.

بررسی حضور کمرنگ ایران در نمایشگاه TTM+

چهارصد سال رابطه نتوانست رونق گردشگری ایران باشد

نویسنده : عماد عزتی

هر سال چهاردهم تا شانزدهم خردادماه بزرگترین رویداد گردشگری در کشور تایلند با استقبال گسترده دست اندرکاران گردشگری برگزار می شود که امسال نیز چهاردهمین نمایشگاه با حضور 180 هلدینگ بزرگ و معتبر گردشگری عصر روز جمعه به کارش بدون حضور کشور ایران پایان داد.

همانطور که می دانیم ایران کشوری است که هرسال حدود دویست هزار نفر گردشگر را با دلارهای نفتی خود به تایلند روانه کرده و در ازای آن تنها حدود سه هزار نفر تایلندی را پذیرایی می کند؛ این در حالی است که با توجه به ارتباط گسترده ایران و تایلند در چهارقرن گذشته و با استفاده از امتیازات ویژه سرزمین لبخندها برای توسعه کردشگری کشورمان ،  می توانست این مسیر متفاوت یا حداقل در تعادل قرار گیرد.

این فرصت سوزی دوباره درحالی اتفاق افتاد که چندی پیش مسئولان گردشگری کشورمان با توجه به رویکرد جدید خود در صنعت گردشگری خبر از حضور هدفمند و البته گسترده گردشگری ایران در نمایشگاه های گردشگری سطح جهان دادند و حتی قرار شد نمایشگاه گردشگری مهمی در ایران تدارک دیده شود.

اما با گذشته حدود سه ماه از اعلام این تصمیم و اراده مسئولان گردشگری ایران دوباره هفته گذشته تکرار مکررات شد و فرصتی مناسب جهت ایجاد تعادل در ارسال گردشگر بین دو کشور یاد شده از دست رفت هرچند این اتفاق نیز خالی از انتظار نبود و می توانستیم پیش بینی این اتفاق را داشته باشیم.

به هر حال نمی توان به گذشته ها فکر کرد و در دوران گذشته زندگی کرد چون زندگی گردشگری در جریان است بخصوص اگر پای توسعه و رونق صادرات نامرئی برای کشورمان در میان باشد.

بد نیست بدانیم تایلند به عنوان کشوری گردشگر پذیر برای ایران همانند گوهری درخشان و بازار هدفی مناسب به واسطه کمکاری های مسئولان و البته بی توجهی دست اندرکاران گردشگری در بخش خصوصی هنوز ناشناخته باقی مانده و فرصت های بسیاری با ارسال گروه های گردشگری از ایران به دو مقصد مشخص در این کشور از بین می رود.

این در حالی است که تنها یکی از امتیازات مهم این کشور برای جذب گردشگران تایلندی را به ایران می توان در دین مشترک اسلام و جمعیت 5 درصدی مسلمانان این کشور دانست ، جمعیتی که گروه اندکی از آنها هم اکنون هم در حوزه علمیه قم و بسیاری از دانشگاه های علوم دینی ایران مشغول به تحصیل هستند و هرسال خاطراتی خوش از اقامت در میهن اسلامی ما برای خانواده به ارمغان می برند.

این تنها یک دلیل از صدها دلیل حضور ایران در نمایشگاه یاد شده بود که متاسفانه به خاطر نبود اراده کافی در جذب گردشگران تایلندی به ایران از نظرها دورمانده و به آن توجه نشد تا اینکه ایران به عنوان کشوری با ده ها جاذبه مذهبی و هزاران جاذبه طبیعی برای تایلندی ها هیچ حضوری در نشست های تخصصی این نمایشگاه نداشته و بازهم درب ورودی بازار هدف تایلند برای صنعت گردشگری ایران بسته باقی بماند. بنابراین بجاست مسئولان با دنبال کردن امتیازات ویژه بازار هدف تایلند از هم اکنون برای حضور گسترده در نمایشگاه سال آینده تایلند برنامه ریزی کنند تا اینکه مبادا بازهم مغلوب رقبای سنتی خود در بازارهای هدف گردشگری سراسر جهان باشیم.