تجارت چمدانی باعث شده تا آمار دقیقی از صادرات صنایع دستی نداشته باشیم

معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری :

نویسنده : عماد عزتی

با تغییر رویکرد دولت یازدهم نسبت به توسعه گردشگری و صنایع وابسته آن اکثر فعالان حرفه های وابسته به آن از جمله صنایع دستی نیز انتظار توسعه و رونق کسب و کار خود را دارند از این رو معان صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری کشور برای دست یابی به مشکلات و معضلات تولید کنندگان این نوع مصنوعات اقدام به برگزاری جلساتی با تولید کنندگان به صورت استانی کرده است که اولین سفرش را از استان زنجان آغاز کرد .

نامور مطلق در این استان ضمن برگزاری جلسات متعدد با فعالان و تولید کنندگان صنایع دستی استان گفت: کاهش نرخ ها و قیمت تمام شده برای تولید صنایع دستی یکی از الزامات گسترش تولید و فروش صنایع دستی در سطح ملی و بین المللی است و نقش تشکل های مردم نهاد در این بخش را نباید نادیده گرفت.

معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ضمن تاکید بر دست یابی به بازارهای ثابت صادراتی گفت: تا زمانی که کارها و اجرای برنامه ها به بخش خصوصی واگذار نشده است، نمی توان به رشد و توسعه حقیقی کشور امیدوار بود.

نامور مطلق به آمار صادرات صنایع دستی کشور اشاره کرد و میزان تولیدات صادر شده طی سال 91 را 740 میلیون دلار برشمرد و وجود تحریم ها را موجب از دست رفتن بازارهای هدف صنایع دستی کشور خواند و اغلب محصولات خارج شده از ایران را به شکل چمدانی عنوان کرد.

وی با تاکید براینکه آمار دقیقی از صادرات صنایع دستی در دست نیست افزود: خروج چمدانی صنایع دستی کشور موجب ثبت نشدن آنها در فهرست کالاهای صادراتی شده است و ایران را از کشورهای عقب مانده در زمینه صادرات صنایع دستی با وجود ظرفیت ها و بضاعت های فراوان خواند.

معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفت: ایران بسیاری از بازارهای هدف خود را از دست داده و اقدامی نیز برای یافتن بازارهای جدید جهانی صورت نگرفته است.

وی توسعه صادرات صنایع دستی را از برنامه های ملی عنوان کرد و لازمه گسترش صادرات را ایجاد زیرساخت های لازم برای ساماندهی تولیدات خواند. نامور مطلق تاکید کرد: ایران به دنبال بازارهای به نسبت ثابتی است تا به این طریق بتواند با ثبات بیشتر اقدام به عرضه محصولات خود کند.

این در حالی است که منوچهر عبدلی رئیس هیات مدیره اتحادیه سراسری صنایع دستی ایران در باره تجارت چمدانی صنایع دستی می گوید: از آنجا که ایران نتوانسته به بازارهای بین المللی متناسب با تولیدات خود دست یابد و ضعف بسیار زیادی در بازاریابی صنایع تولیدی ایران داریم این نوع تجارت بسته به سلیقه و علاقه های شخصی مسافران کشور و البته برخی تولید کنندگان شکل گرفته است .

عبدلی ضمن اشاره به رونق تجارت چمدانی و عدم کنترل نهاد های مسئول برای ارایه آمارهای دقیق می گوید: بسیاری از خریداران صنایع دستی ما که به صورت چمدانی اقدام به انتقال این مصنوعات به دیگر کشورها می کنند از کشورهای همسایه ایران به تولید کنندگان مراجعه می کنند و بدون اعلام مقصد اصلی تولیدات آنها اقدام به خرید اجناس به بهای بسیاری نازل می کنند و پس از انتقال این مصنوعات آنها را به بهای بسیار بالایی به علاقمندان خارجی می فروشند در حالی که می توانیم با کنترل اینگونه صادرات به صورت تجارت قانونی و قابل پیگیری علاوه بر حمایت از تولید کنندگان داخلی زمینه رونق کسب و کارشان را نیز فراهم کنیم.

وی می افزاید: هرچند تجارت چمدانی مصنوعات صنایع دستی هم جزوی از صادرات به حساب می آید اما این موضوع زمانی قابل چشم پوشی است که صادرات قانونی یا از طریق ارگان های مربوطه کاملا مشخص و از رونق خوبی برخوردار باشد نه شرایط فعلی ما که نه صادرات مناسبی از محصولات خود دیده ایم و نه آماری از تجارت چمدانی کشور در دست داریم.

این کارشناس صنایع دستی ، می افزاید: همانطور که می دانیم ایران از نظر تنوع تولیدات صنایع دستی و البته کیفیت تولیدات جایگاه بسیار بالایی در صنایع دستی بین المللی دارد اما متاسفانه ضعف های یاد شده همواره باعث شده که مصنوعات تولیدی ایران یا بازارشان به کلی از دست بدهند یا اینکه دررقابت با تولیدات دیگر کشورها مثل چین یا افغانستان و هندوستان مغلوب شوند.

رئیس اتحادیه سراسر صنایع دستی ایران با تاکید بر توجه به بسته بندی در صنایع دستی تصریح می کند: ضعف عمده تولیدات ایران علی رغم کیفیت بالا نوع و انتخاب بسته بندی های صادراتی است به صورتی که همین موضوع باعث می شود بسیاری از خریداران از خیر خرید محصولات کشورمان بگذرند و به سراغ بسته بندی های لوکس تر برند در حالی که محتوی آنها بی کیفیت تر است .

عبدلی درباره ایجاد بازارهای بین المللی و حضور صنایع دستی کشورمان در بازارهای هدف به خانه های فرهنگ و هنر ایران که مدت هاست بدون هیچ دلیل تعطیل شده اند اشاره می کند و می گوید: این خانه ها زمانی به عنوان نمایشگاهی دائمی محلی برای ارایه محصولات و صنایع دستی کشورمان در بازارهای بین المللی بود اما همانطور که می دانیم مدت هاست که بنا بدلایل نامعلوم این خانه ها تعطیل شده اند و هیچ گونه فعالیتی درباره راه اندازی مجدد آنها صورت نگرفته است.

رئیس اتحادیه سراسری صنایع دستی ایران با تاکید بر تعیین ضوابط و کنترل بسته بندی استاندارد صنایع دستی کشورمان جهت ورود به بازارهای بین المللی می گوید: اگر واقعا قصد موفقیت در رقابت تنگاتنگ بازارهای بین المللی صنایع دستی را داریم ابتدا باید با ایجاد تسهیلات و مشوق هایی تولید کنندگان را وادار به استفاده از بسته بندی های استاندارد و قابل رقابت با تولیدات دیگر کشورها کنیم .

به عقیده این کارشناس صنایع دستی این مشوق ها می تواند با ارایه تسهیلات کم بهره برای خرید دستگاهها ، معافیت های مالیاتی یا حتی جوایز صادراتی بین تولید کنندگان صنایع دستی کشورمان نهادیه شده و در نهایت به صورت فرهنگ بومی شود.