سراب گردشگران آذربایجانی

همواره بحث آمار  گردشگران ورودی به کشورمان مورد انتقاد جامعه خصوصی گردشگری بوده و براساس شواهد باعث به کار گیری سیاست های غلط از سوی ارگان های دولتی در این زمینه شده است. ظاهرا این موضوع هنوز در کشورمان علی رغم پیگیری های گسترده مسئولان بخصوص در دولت یازدهم برطرف نشده و بازهم فعالان عرصه گردشگری حتی در بالاترین سطوح مدیریتی را بخصوص در بخش دولتی به اشتباه انداخته است.

5 شنبه گذشته دکتر نجفی رئیس سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری کشورمان در جریان نشست کشورهای عضو اکو حضور داشت و سخنانی مبنی برگسترش تبادل گردشگر بین کشورهای عضو را مطرح کرد و راهکارهایی نیز ارایه داد اما یک نکته از سوی ایشان مطرح شد که بازهم بر نبود آماری دقیق از صادرات نامرئی کشورمان بود و تاکیدی دوباره بر به کارگیری سازوکاری مناسب در این زمینه شد.

دکتر نجفی در خلال سخنرانی خود در این جلسه با تاکید بر گسترش تبادل گردشگری بین کشورهای عضو گفت: «بیشترین تعداد گردشگرانی که از این کشورها وارد ایران شده اند مربوط به جمهوری آذربایجان بوده است و ابراز امیدواری کرد که این اتفاق برای دیگر کشورهای عضو این پیمان نیز صورت گیرد.»

حال آنکه براساس شواهد و مستندات سازمان های مربوطه به خصوص پلیس مهاجرت کشورمان در شمال کشور یعنی در مرز جلفا هر روز تعدادی از اتباع کشور آذربایجان وارد خاک جمهوری اسلامی ایران می شوند و تقریبا اکثر انها همان روز از مرزهای آستارا و بیله سوار کشورمان را ترک می کنند.

این اتفاق به این دلیل صورت می گیرد که براساس بروز اختلافات سیاسی بین کشورهای جمهوری آذربایجان و ارمنستان منطقه ای به نام منطقه خودمختار نخجوان از کشور آذربایجان دور افتاد و اتباع این منطقه هیچ راهی برای دسترسی به سرزمین اصلی خود ندارند مگر اینکه از طریق خاک ایران به کشور اصلی خود وارد شوند. پس بیشتر این افراد که به عنوان گردشگر ورودی به کشورمان ثبت شده اند مجبور هستند از مرز جلفا وارد خاک ایران شوند و پس از پیمودن مسافت بین این شهر تا بیله سوار یا آستار دوباره ایران را ترک کنند و به سرزمین اصلی خود بروند.

نکته اصلی و فراموش شده اینجاست؛ این گروه که تعداد آنها نیز کم نیست را نمی توان جزو آمار گردشگران ورودی کشورمان محسوب کرد چون همگان می دانند ، گردشگر از لحاظ علمی تعریفی مشخص وکاملا دقیق داشته و باید در این چهارچوب اقدام به آمار گیری گردشگران ورودی کشورمان کنیم نه اینکه صرفا مبنی ورود و خروج اتباع بیگانه را برای این کار درنظر بگیریم.

 براساس این واقعیت که هر فرد خارجی که قدم به سرزمین ایران می گذارد لزوما گردشگر نیست ؛ می توان اینگونه تصور کرد که ایران نه تنها در جلب نظر گردشگران آذربایجانی به دیدنی های خود موفق نبوده ، بلکه باعث شده تا سراب موفقیت مسئولان کشورمان را به بی راهه بکشاند.

 چون حضور این تعداد از اتباع آذربایجانی در کشورمان حاصلی به جز استفاده از سوخت ارزان قیمت کشورمان و گاها خروج صدها لیتر از آن توسط مسافران عبوری و استهلاک جاده های مرزی کشورمان هیچ منافع دیگری برای صنعت گردشگری ایران نداشته است.

 بجاست که قبل از هر تصمیمی درباره صنعت گردشگری کشورمان ابتدا نظامی دقیق و منسجم را برای ثبت آمار و ارقام صحیح در این زمینه بسیج کنیم تا آینده ای روشن در این زمینه به دست آوریم.