چهار روز دور دنیا، سفری بی بازگشت

چهار روز دور دنیا، سفری بی بازگشت

هفته گذشته پوسترها و تبلیغات بسیار زیادی برای افتتاح پنجمین نمایشگاه بین المللی صنعت گردشگری و هتلداری در تهران منتشر شد، این حجم انبوه تبلیغات و هیاهوی زیاد درباره برگزاری این نمایشگاه بین المللی در تهران همگان و بخصوص دست اندرکاران صنعت گردشگری ایران را براین داشت که پنجمین نمایشگاه بهره ای بسیار مناسب برای صنعت از نفس افتاده گردشگری در ایران داشته باشد.

بسیاری از فعالان و دست اندرکاران صنعت گردشگری ایران برگزاری این نمایشگاه را در بهمن ماه امسال بهترین اتفاق برای نجات صنعت گرشدگری ایران می دانستند و یکصدا عقیده داشتند که تقارن برگزاری این نمایشگاه بین المللی با تعطیلات نوروزی یا همان مهمترین فصل سفر در ایران طلایی ترین فرصت را در اختیار صنعت گردشگری ایران قرار خواهد داد تا بیشترین بهره را از برگزاری آن به دست آورد. اما دریغ از اینکه در طی این سفر چهار روزه اگرچه حضور بسیار مناسب شرکت های خدمات آن لاین گردشگری در این نمایشگاه حاکی از روند روبه رشد گردشگری آنلاین در ایران بود اما بیشترین استقبال از غرفه های صنایع دستی از سوی مراجعین صورت گرفت .

این در حالی است که محمد علی مشکیان، مدیر کمیته اطلاع رسانی این نمایشگاه ساخت نمادهای گردشگری داخلی و خارجی، و حضور فعال نمایندگان کشورهای خارجی که از جمه مقاصد محبوب سفر ایرانیان هستند را به عنوان نمونه هایی از وجوه تمایز این نمایشگاه با دیگر نمایشگاهها عنوان کرد. شاید حضور تعداد زیادی از مهمانان خارجی از جمله رایزنان فرهنگی ، سفرا یا دست اندرکاران سفارتخانه های تهران در این نمایشگاه جلب توجه می کرد اما این حضور بهره‌ای مفید برای صنعت گردشگری ایران نداشت .

با کمی دقت بر ویژه گی های این نمایشگاه متوجه خواهیم شد که حضور این شرکت های خارجی و رایزنان فرهنگی بیشتر به عنوان تبلیغ کشور خود در ایران بوده نه آشنایی با توانمندی های گردشگری ایران!!!!

اگر حضور گسترده صنایع وابسته مثل صنایع دستی ، جراید و خدمات گردشگری آنلاین در این نمایشگاه محسوس بود اما در بخش جذب گردشگر کشورهایی چون ترکیه ، تایلند ، مالزی، روسیه ، ایتالیا و هلند بیشترین بهره را از این سفر چهار روزه بردند و با کوله باری بسیار سنگین به کشورشان بازگشتند اما از سوی دیگر عدم هماهنگی بین مسئولان صنعت گردشگری ایران با حضور کشور تایلند دوباره خودنمایی کرد. بطور کلی شاید بتوان گفت برگزاری این نمایشگاه شاید حاصلی به جز هزینه های هنگفت و سنگین چیزی برای دست اندرکاران صنعت گردشگری ایران به ارمغان نیاورد و بیشتر مصرف درون مرزی داشت تا بین المللی.

این عدم هماهنگی باعث شد تا پنجمین نمایشگاه بین المللی صنعت گردشگری و هتلداری ایران تنها با حضور 15 شرکت خارجی و 3 ایرلاین برگزار شود و تخمین تعداد بازدیدکنندگان این نمایشگاه از سوی مسئولین در کشوری 70 میلیون نفری یعنی ایران تنها یکصد هزار نفر باشد این در حالی است که همزمان با نمایشگاه تهران در کشور همسایه ترکیه و تنها با 3 ساعت فاصله هوایی دورتر از این نمایشگاه در شهر استامبول شانزدهمین نمایشگاه بین المللی گردشگری شرق مدیترانه EMITT با بیش از 4500 فعال صنعت گردشگری و بیش از 60 کشور برگزار شد .

با بررسی آمار و دقت در این دو نمایشگاه به تفاوت های بسیار زیاد بین آنها پی خواهیم برد و از بی تاثیری این نمایشگاه در ایران آزرده خاطر خواهیم شد و عدم هماهنگی بین مسئولان ذی ربط دوباره خودنمایی خواهد کرد. اما به قول معروف «ماهی رو هروقت از آب بگیریم تازه است».

بنابراین با ارزیابی دقیق و غیر متعصبانه پنجمین نمایشگاه گردشگری و هتلداری در تهران در میابیم که شاید برگزاری اینگونه نمایشگاهها هرگز مرحمی بر زخم های کهنه صنعت گردشگری ایران نباشند و راهکارهای بهتری با توجه به تجربیات کشورهای موفق در این زمینه وجود داشته باشند ، اما شاید دو راهکار بهتر و کم هزینه تر برای معرفی و  نجات صنعت گردشگری ایران به دنیا از دید برخی دست اندرکاران خصوصی و دولتی ایران پنهان مانده که عبارتند از

1.        حضور گسترده و فعال صنعت گردشگری ایران (خصوصی و دولتی) با هدفی واحد در نمایشگاههای بین المللی جهانی در کشورهای دیگر

2.        برقراری تورهای گردشگری و سهولت سفر گردشگران خارجی به ایران بخصوص گردشگران ورودی از 57 کشور مسلمان جهان

این دو راهکار شاید بتوانند بسیار کارآمدتر از برگزاری نمایشگاههای پرهزینه داخلی باشند البته بسیاری از کارشناسان معتقدند حضور گسترده گردشگران خارجی در ایران طبق قوانین جاری ایران و آشنایی آنها با تمدن و فرهنگ کهن کشور از نزدیک خود بهترین تبلیغ برای صنعت گردشگری ایران خواهد بود و نیازی به هزینه های هنگفت و شاید بدون نتیجه نباشد.

البته همانطور که قبلا ذکر شد استفاده از تجربیات دیگر کشورهای موفق نیز می تواند مناسب ترین روش برای نجات این صنعت در ایران باشد به عنوان مثال کشور ترکیه که به عنوان یکی از موفق ترین کشورهای همسایه ایران در زمینه رشد صنعت گردشگری در جهان شناخته شده تنها در سال 2011 میلادی اقدام به برگزاری 153 نمایشگاه تجارت توریسم در 61 کشور مختلف کرده این در حالی است که ایران با اینهمه پتانسیل گردشگری و تمدن کهن خود تنها با تعدادی پوستر و خوراکی های محلی در برخی از نمایشگاههای بین المللی و بصورت پراکنده شرکت کرده.

امید است با بسته شدن پرونده پنجمین نمایشگاه صنعت گردشگری ایران و بررسی دقیق آن توسط دست اندرکاران و مسئولان ذی ربط برای نجات صنعت گرشدگری ایران از رکود بیشتر دقت شود و راهکارهای مفیدی برای نجات آن درنظر گرفته شود.

عزتی

24/11/90