رانت خواری معضلی در توسعه گردشگری

کسب و کار روند خصوصی سازی در گردشگری ایران را بررسی می کند

زیرساخت های این امر مهیا نشده است

گردشگری یکی از رانتخوارترین صنایع ایران

نویسنده: عماد عزتی

خصوصی سازی واژه ای آشنا برای همه ماست و بسیاری از فرامین مقام معظم رهبری در این زمینه مطلع هستیم که ایشان تاکیدی واجب بر خصوصی کردن امور و مشارکت هرچه بیشتر مردم در امور جاری کشور داشته اند . بسیاری از ادارات و سازمان های دولتی مثل سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری در این زمینه یعنی خصوصی سازی گام برداشته و در زمینه کوچک کردن خود حرکت کردند.

هرچند اواخر دولت دهم به ناگاه چوب خصوصی سازی به گردشگری ایران زده شد و به ظاهر این سازمان هم به مدیریت بخش خصوصی در آمد اما ظاهرا این سازمان کمی راه را متفاوت طی کرده و در زمینه شبه دولتی شدن گامی موثر برداشته نه در جهت خصوصی سازی و خروج از تصدی گری دولت .با کمی توجه به روند خصوصی سازی در صنعت گردشگری بخصوص اواخر دولت دهم در می یابیم حلقه گسترده ای از شرکت های شبه دولتی در این زمینه تشکیل شده که با توجه به امکانات و اطلاعاتی که در آن زمان در اختیار داشتند توانسته اند امور کلی گردشگری کشورمان را به دست گیرند که همین موضوع باعث توقف توسعه گردشگری یا سرگردانی سیاست های این صنعت در رونق کسب و کار گردشگری کشور مان شده است.

به هر حال دولت یازدهم شروع به کار کرد و مدیریت جدید در سازمان میراث فرهنگی مسئولیت بررسی خصوصی سازی های بدون برنامه دولت دهم در این بخش را برعهده گرفت تا اینکه زمان ارایه آمار یکصد روزه نخست ریاست نجفی بر سازمان میراث فرهنگی و عملکرد وی در این سازمان از راه رسید. همه به یاد داریم اخبار خوشی که طی این یکصدروز رونق صادرات نامرئی به گوش رسید و همه از مشارکت حداکثری بخش خصوصی در اداره گردشگری کشورمان حکایت می کرد  اما ظاهرا هنوز هم سایه خصوصی سازی های بدون برنامه در دولت دهم بر سر صادرات نامرئی کشورمان بوده و مانع از رشد و توسعه گردشگری کشور شده است .

در این زمینه «محمود ضیایی» عضو هیات علمی گروه مدیریت جهانگردی دانشگاه علامه طباطبایی با مقایسه گردشگری و خودروسازی کشورمان ، صنعت گردشگری ایران را یکی از رانت خوارترین بخشهای کشور می داند و تصریح می کند: «از آنجایی که بسیاری از بخشهای فعال در حوزه گردشگری شبه دولتی هستند به خود این اجازه را می دهند به تعهداتشان عمل نکنند چون مرجعی نیست که از آنها درباره عملکردشان پاسخ بخواهد و نتیجه را به اطلاع عمومی برساند .»

وی  با اشاره به آنکه کدهای اخلاقی در واقع توافقاتی بر خواسته از ارزشها و هنجارهای جامعه هستند که با قانون فرق دارند متذکر شد: «اساس اخلاق مسئولیت پذیری انسان نسبت به خود و هم نوع خود، محیط زیست است و اگر این را بپذیریم خواهیم دید که توسعه پایدار مدیریت این روابط است.»

 این استاد دانشگاه درخصوص وظایف دولت در قبال توسعه پایدار گردشگری و خصوصی سازی گفت: «تشویق، هدایت، مشوق ها و جرایم مالی، تخصیص بودجه، تدوین قواعد و مقررات از جمله وظایف دولت در این خصوص است اما اجرا باید صرفا به دست بخش خصوصی صورت گیرد.»

ندیمی: چنین خصوصی سازی به مقصد نخواهد رسید

این در حالی است که سخنگوی فراکسیون گردشگری با اعلام اینکه دولت باید حوزه تصدی‌گری بخش‌های دولتی را در اختیار بخش خصوصی قرار دهد می گوید:‌ خصوصی‌سازی در حوزه گردشگری باید ضابطه‌مند و اقتصادی باشد و نمی‌توان یک شبه برای خصوصی‌سازی صادرات نامرئی ایران تصمیم گرفت و با توجه به روند کنونی نمی توان آینده ای روشن برای آن در سازمان میراث فرهنگی متصور شد.

ایرج ندیمی با بیان اینکه در باره خصوصی‌سازی سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، 3 بخش، مورد نظر است می افزاید: اولین آن بخش صنایع دستی است که صددرصد خصوصی است و دولت در آن بیشتر حامی، هادی و سیاستگذار است، به عنوان مثال دولت نمی‌تواند خودش فرش را تولید کند.

وی با اشاره به ذات خصوصی بخش گردشگری می افزاید: در بخش گردشگری بخش عمده‌ای از این حوزه مانند هتل‌ها خصوصی بوده است و چندتایی هم دست دولت نیست مانند بنیادها ونهادهایی که زیر نظر دولت نیستند مثل بنیاد مستضعفان، لذا دولتی تعریف نمی‌شوند.

ندیمی ضمن تاکید بر مالکیت دولتی میراث فرهنگی تصریح کرد: بخش سوم یعنی میراث فرهنگی باید حجم بیشترش حاکمیتی باشد و اقلیت‌ فعالیت‌هایش مانند بخش‌های خدماتی باید به بخش خصوصی واگذار شود، لذا با چنین رویکردی می‌توان گفت ما نباید این 3 بخش را با یک دید ببینیم و آن دسته از فعالیت‌هایی که غیرحاکمیتی هستند همه باید خصوصی شوند و دلیلی ندارد اگر حاکمیتی نیست دولتی باقی بماند، چرا که دولت نه امکان آن را دارد و نه شرایط و پولش را دارد.

سخنگوی فراکسیون گردشگری با بیان اینکه در همه این بخش‌ها، 4 گانه‌ای به نام هدایت، سیاست، حمایت و نظارت باید وجود داشته باشد ادامه می دهد: البته این را هم باید در نظر داشت که خصوصی‌سازی در کشور ما یک اسم دارد و یک رسم؛ اگر یک درصد هم واگذار شود اسم آن را خصوصی‌سازی می‌گذارند در حالی که خصوصی‌سازی واقعی وقتی است که مالکیت و مدیریت به بخش غیردولتی منتقل شود اما الان اینگونه نیست و چنین خصوصی‌سازی به مقصد نمی‌رسد و نتیجه بخش و طبق قانون نیست.

کرمانی: زیرساخت ها برای خصوصی سازی آماده نبوده

رئیس انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی با اشاره به ماده‌24 قانون مدیریت خدمات کشوری می گوید: طبق این قانون دﯾﻮان محاﺳﺒﺎت و ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺎزرﺳﻲ ﻛﻞ ﻛﺸﻮر ﻣﻮﻇﻔﻨﺪ اﺟﺮای این کار را در دﺳﺘﮕﺎه‌های اﺟﺮایی ﻛنترل و ﺑﺎ ﻣﺪﯾﺮان ﻣﺘﺨﻠﻒ ﺑﺮﺧﻮرد ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ کنند.

محمدحسن کرمانی درباره واگذاری تصدیگری‌های سازمان میراث فرهنگی در گردشگری به بخش خصوصی بیان می کند: ما با خصوصی‌سازی‌ برخی از امور سازمان مخالف نیستیم بلکه از 8 سال پیش تا‌کنون همواره این درخواست را داشتیم اما اکنون با نحوه اجرای آن مخالفیم چرا که باعث ایجاد اختلاف بزرگی در میان اصناف گردشگری می‌شود.

وی ضمن انتقاد از نحوه اجرای خصوصی سازی در صنعت گردشگری ایران می گوید: چطور در شرایطی که هنوز زیرساخت‌ها را برای گردشگری فراهم نکرده‌اند، توقع دارند بخش خصوصی توان اجرای امور را داشته باشد. آیا بعد از اینکه امور را واگذار کردند نمی‌گویند بخش خصوصی نتوانست؟ بنابراین می‌بایست مکانیسم این کار عملیاتی و ظرفیت اجرایی آن دیده شود.

کرمانی تصریح کرد: دستگاه‌های نظارتی مانند سازمان بازرسی و دیوان محاسبات اداری باید اجرای قانون خدمات کشوری را بررسی کنند تا ببیند چطور شده که در ماههای آخر حضور دولت دهم سازمان میراث فرهنگی بدون درنظر گرفتن شرایط  و زیرساخت های لازم تصمیم گرفت  این کار را عملیاتی کند و هدفش از این کار چه بوده است؟

رئیس انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی می گوید: همانطور که دیدیم این طرح موجب جنگ سهم‌خواهی میان تشکل‌های گردشگری شد و عواقب آن اتفاق هم اکنون در صنعت گردشگری کشورمان کاملا مشهود است و دولت یازدهم را دچار چالش کرده است چرا که واگذاری امور به درستی انجام نشده و دولت موظف است برای اصلاح امور دخالت کند که دوباره همان دور باطل تکرار خواهد شد.

این فعال بخش خصوصی گردشگری می گوید : اگر واقعا سازمان میراث فرهنگی یا به عبارتی دولت قصد مبارزه با رانت خواری و البته اجرای صحیح خصوصی در گردشگری ایران را دارد ، کافی است زیرساخت های این کار را فراهم کند و فقط ناظر باشد تا بخش خصوصی با اتکاء به تجربه و توانمندی های خود این امر را به خوبی انجام دهد.

مصاحبه

کمی درباره فعالیت موسسه کاراد توضیح دهید؟

نقش موسسات خصوصی در توسعه علمی گردشگری ایران چیست؟

بطور کلی شرایط استخدامی نیروهای آموزش دیده در این صنعت را چطور ارزیابی می کنید؟

چرا هم اکنون در مراکز آموزشی از رفرنس های قدیمی در زمینه گردشگری استفاده می شود؟

فاصله آموزشهای گردشگری در ایران با استانداردهای جهانی چقدر است؟

صنعت هتلداری ایران را چطور ارزیابی می کنید؟

نظر شما درباره جاذبه سازی و  جریانسازی در گردشگری ایران چیست؟

چرا گردشگری ایران در زمینه جذب سرمایه های خصوصی ناموفق بوده است؟

نقش بانک ها در توسعه گردشگری ایران چیست؟

نقش هلدینگ های گردشگری در ایران چیست؟

همکاری های بین المللی در زمینه آموزشی صنعت گردشگری ایران چطور است؟

نیروهای آموزش دیده از لحاظ مهارت های تکنیکی در چه سطحی هستند؟

نقش استانداردسازی در گردشگری چیست؟

برندسازی در گردشگری چه امتیازی به همراه خواهد داشت؟

جایگاه هاستل ها در گردشگری ایران چیست؟

چرا اقامتگاههای ارزان قیمت در ایران هنوز جایگاهی ندارند ؟

به نظر شما با کاهش مصرف انرژی در هتلداری ایران چقدر هزینه های سفر پایین خواهد آمد؟

با توجه به رویکرد آموزشی موسسه کاراد چطور می توان سفرهای ارزان را در کشورمان نهادینه کرد؟

شیوه های نوین گردشگری مثل سفر با دوچرخه یا اشتراک اقامتگاه یا دیگر روش های نوین گردشگری در ایران چگونه نهادینه خواهد شد؟

به نظر شما فرهنگسازی گردشگری ایران چه اشکالی دارد؟

جایگاه گردشگری ایران در رسانه های خارجی را چطور ارزیابی می کنید یا بطور کلی رسانه در توسعه گردشگری چه نقشی دارد؟

نظر شما درباره برگزاری توریهای ترکیبی با دیکر کشورها مثل ترکیه یا مصر چیست؟

مشکل دلارهای نفتی نیست؛ مدیریت درد اصلی است!

دیروز معاون میراث فرهنگی خبر از همکاری وزارت نفت در بازسازی یا طرح های عمرانی سایت تاریخی پاسارگاد و تخت جمشید دارد و همه خبرنگاران خرسند از این همکاری که دوباره دلارهای نفتی گریبان صنعت خصوصی را گرفت، روانه دفتر کارهای خود شدند تا این خبر ناب را از همکاری دو ارگان درآمدزا را برای علاقه مندان مخابره کنند.

اما آیا واقعا صنعت گردشگری یا میراث فرهنگی و تاریخی ما نیازمند حمایت دلارهای نفتی است؟ مگر نه این که همین مسئولان فعال در سازمان میراث فرهنگی سخن از درآمدزایی صنعت گردشگری و جایگزینی آن با دلارهای نفتی می گفتند، پس چه شد که دوباره به قول معروف همه راه ها به رم خودمان ختم شد؟

این موضوع هرچند جای خوشحالی است که به همت فردی در سازمان میراث فرهنگی زمینه حفاظت از میراث باستانی ایران که خود حکم چاه نفتی بدون پایان برای کشورمان دارد، فراهم شده، اما واقعا صنعت گردشگری ایران توان اداره خود را نداشته یا ندارد؟ پس چگونه می توان نسبت به درآمد و صادرات نامرئی آن مطمئن شد و برای آن برنامه ریزی کرد؟ حال آن که بسیاری از کشورهای دنیا یا حتی همین نزدیک مرزهای خودمان کل بودجه سالانه دولتی را روی جیب گردشگران محاسبه می کنند. با این پرسش به این موضوع می رسیم که صنعت گردشگری ایران به ذات خود ثروتمند است، اما ظاهرا این مدیران دولتی هستند که توان بهره برداری از آن را ندارند و باز هم دست استمداد به سوی وزارتی دیگر که سال ها تلاش کرده ایم از چنبره حاکمیت درآمد آن خارج شویم، دراز کرده اند.

بجاست یک بار و فقط برای یک بار بخش خصوصی را حاکم گردشگری و میراث فرهنگی کشور کنیم تا نه تنها از دلارهای نفتی رهایی یابیم؛ بلکه از جیب گردشگران در زیرساخت های صنعت نفت سرمایه گذاری کنیم. این آرزویی واهی نیست؛ بلکه واقعیتی پنهان در صادرات نامرئی ایران است که هنوز مسئولان به آن ایمان ندارند.

سفر و گردشگری هرگز در قالب دولتی نیست

اوایل هفته جاری بود که رقبای فوتبال ایران در بازی های جام جهانی سال 2014 در کشور برزیل مشخص شد و تب و تاب دیدن بازی های تیم ایران مقابل رقبای خود بالا گرفت.

هرچند دیدن این بازی ها، چیزی حدود 50 میلیون تومان آب می خورد و بسیاری بر این عقیده هستند که تعداد زیادی توان پرداخت این هزینه را ندارند، اما ثبت نام حدود یکهزار نفر و البته تبلیغات گسترده اعزام و سفر به برزیل در طول برگزاری این بازی ها باعث شد تا کسب و کار سری به بازار چند ده میلیون تومانی سفر به برزیل طی این ایام زده و از اما اگرهای آن پرده بردارد.

از 30 میلیون تا 57 میلیون برای هر نفر

با کمی دقت در تبلیغات موجود درمی یابیم برای دیدن این بازی ها و اقامتی 9 روزه در این کشور حداقل حدود 11 هزار دلار باید هزینه کرد و در شرایطی لوکس تا 18 هزار دلار نیز افزایش خواهد یافت که شامل هزینه ویزا، بلیت رفت و برگشت، ترانسفر فرودگاهی، بلیت بازی ها و اقامت هتل خواهد بود، اما جالب اینجاست که آژانس های مسافرتی هم اکنون اقدام به پیش ثبت نام می کنند و نصف مبلغ را دریافت می کنند و زمان اعزام مانده را با توجه به شرایط موجود طلب خواهند کرد، اما لازم به یادآوری است که معمولا تعداد تماشاگران هر کشور در طول رقابت ها از سوی سازمان های مربوط اعلام می شود و احتمالا همه افرادی که ثبت نام کرده اند، امکان حضور در این مسابقات را نخواهند داشت.

محمدحسن کرمانی، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران می گوید: در این گونه ایام، مسافران با در نظر گرفتن شرایط مالی خود عمل می کنند و از خدمات این سفرها استفاده می کنند و تعداد حضور تماشاگران در زمین های بازی خواهد بود نه در سطح کشور، بنابراین سفر به برزیل در این ایام بدون محدودیت خواهد بود، اما بدون تردید هزینه ها متفاوت با زمان عادی سفر به برزیل است.

اما وی درباره قیمت های اعلام شده می گوید: سفر مقوله ای است که بستگی به عرضه و تقاضا دارد و هرگز نمی توان قیمت واحدی برای آن در نظر گرفت. به هر حال آژانس ها و دفاتر خدمات گردشگری با توجه به توان مالی خودشان وارد عمل شده و نسبت به عقد قرارداد با شرکت های برزیلی اقدام کرده اند و با توجه به این قراردادهاست که هزینه سفر برای مسافران محاسبه می شود.

این در حالی است که رضا خوش سرور، رئیس انجمن گردشگری ورزشی ایران می گوید: با توجه به قراردادها و موافقتنامه هایی که این انجمن با سازمان میراث فرهنگی منعقد کرده است، کلیه اعزام ها قرار است از سوی کمیته اعزام تماشاگران به مسابقات بین المللی صورت گیرد تا بتوانیم نظارت دقیقی درباره قیمت گذاری و خدمات دهی به مسافران داشته باشیم، اما علی رغم توافقنامه ها، هنوز تاکنون هیچ اقدامی برای تشکیل این کمیته از سوی سازمان میراث فرهنگی نشده است.

خوش سرور ضمن تاکید بر نظارت در اعزام تماشاگران به بازی های ورزشی می گوید: اگر این آژانس های گردشگری که هم اکنون اقدام به پیش ثبت نام کرده اند، نتوانند وظیفه خود را انجام دهند، هم اکنون هیچ ارگانی نیست که به آن رسیدگی کند و ضرر و زیان درخواست کنندگان را که پول پرداخت کرده اند، جبران کند.

اما کرمانی در این زمینه معتقد است؛ مسافرت و سفرهای مردم نیاز به حمایت از سوی ارگان خاصی ندارد، چون براساس قانون اگر مشکلی در این زمینه پیش آید، مرجع رسیدگی کننده قضایی وجود دارد و اگر کسی نمی تواند سفر خود را مدیریت کند، بهتر است از خیر سفر گذشته و به زندگی معمول خود اکتفا کند.

رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران می افزاید: با این کار دوباره شاهد بروز فساد می شویم، همان طور که اما و اگرهای زیادی درباره سازمان حج و زیارت به وجود آمده، چون سفر و گردشگری امری خصوصی است و هرگز نباید در این زمینه دولت دخالتی داشته باشد و فقط در زمینه وضع قوانین اقدام کند.

این فعال عرصه خصوصی گردشگری می گوید: اگر قرار شده اعزام گردشگران یا تماشاگران فوتبال جام جهانی یا هر مسابقه دیگر توسط کمیته ای صورت گیرد، باید برای هر رویداد دیگری نیز کمیته ای تشکیل شده و تحت نظارت آنها اقدام کرد، در حالی که طبق قانون، این آژانس های مسافرتی هستند که با دریافت مجوز می توانند اقدام به برگزاری تورهای داخلی و خارجی کنند.

کرمانی ضمن تاکید به خصوصی بودن گردشگری می افزاید: هرچه تلاش کنیم با تشکیل کمیته یا انجمن، سفر را مشکل می کنیم ضمن این که ضربه ای جبران ناپذیر به بدنه گردشگری ایران وارد کرده ایم بنابراین بهتر است اجازه دهیم مردم یا مسافران خودشان تصمیم گیری کنند که کدام خدمات بهتر است و چه خدمتی برایشان مناسب نیست.

سرانجام کمیته اعزام تماشاگران

رضا خوش سرور که به عنوان رئیس انجمن گردشگری ورزشی ایران از کمیته اعزام تماشاگران به جام جهانی حمایت می کند، می گوید: این کمیته هیچ دخالتی در کار آژانس نخواهد داشت و مانعی برای تجارت آنها نیست، اما بدون تردید اگر بتوانیم نظارت کارآمدی به نحوه فعالیت آنها داشته باشیم، شاهد بروز اختلافات و اشکالاتی بین مسافران و مجریان خواهیم شد، چون بسیاری از آژانس ها هیچ اطلاعاتی درباره چگونگی مراحل کار بخصوص در این گونه اتفاقات ندارند و باعث ایجاد زیان برای هر دو طرف معامله خواهد شد که کمیته اعزام تماشاگران قصد جلوگیری از آن را خواهد داشت.

این در حالی است که محمدحسن کرمانی با اشاره به قوانین موجود برای فعالیت های آژانس ها می افزاید: نباید قبل از این که اتفاقی رخ دهد، دنبال مقصر یا جلوگیری از آن باشیم، چون اصولا این کار تعریف شده است یک طرف تقاضای سفر دارد و طرف دیگر هم تعهد انجام خواهد داد، پس اگر همه چیز در قالب قرارداد صورت گیرد، در صورت بروز اشکال قابل پیگیری قضایی است.

اما کرمانی می گوید: نباید توان فنی آژانس ها را نادیده گرفت، چون هم اکنون چند آژانس بزرگ ایران اقدام به خرید کل این تورها از کشور برزیل کرده اند و مشغول خرده فروشی به آژانس های داخلی هستند، بنابراین علاوه بر توان مالی، امکانات مدیریتی مناسبی در اختیار این آژانس هاست، پس نباید نگران ارائه خدمات از سوی آژانس های معتبر بود و توصیه ما این است که مسافران صرفا به آژانس های معتبر مراجعه کنند و با عقد قرارداد مکتوب نسبت به پرداخت بیعانه اقدام کنند تا در صورت بروز اختلاف قابل پیگیری باشد.

کرمانی با اشاره به دیگر کشورهای خارجی می گوید: اگر دقت کنیم هیچ یک از کشورها، کمیته یا سازمانی در این باره ندارند؛ بلکه خود مسافران هستند که با توجه به اطلاعات و توانمندی مالی خود راهی این گونه مسابقات می شوند، پس نباید با ایجاد این گونه سازمان ها باعث ایجاد رانت و فساد اداری شد.

حال اگر از تمام مسائل مطرح شده بگذریم، به این موضوع خواهیم رسید که چرا مدیران سازمان میراث فرهنگی با ایجاد این کمیته با تمام اما و اگرهایش موافقت کرده و پس از مدتی بدون توجه به آن هیچ فعالیتی برای حمایت از حضور آن نکرده، در حالی که گردشگری ورزشی می تواند عاملی برای کسب درآمد توسعه گردشگری ایران باشد و به جای حذف انرژی برای رصد خروج تماشاگران فوتبال از ایران به فکر دعوت و پذیرایی تماشاگران خارجی به بازدید یا شرکت در رخدادهای ورزشی کشورمان باشیم.

مغولستان بازار هدفی بکر برای گردشگری ایران

تشکیل کمیته ای با نام بررسی بازار هدف در سازمان میراث فرهنگی مدتی است که نقل محافل گردشگری شده است و بسیاری از معاون جدید گردشگری کشورمان سئوال می کنند کدام بازار برای توسعه گردشگری کشورمان مناسب تر است که پاسخ در حال بررسی هستیم را می شوند؛ اما آیا واقعا بازارهای مناسب توسعه گردشگری کشورمان اینقدر محدود هستند که باید بررسی شوند تا بهترین گزینه انتخاب شود؟

یا اینکه می توان داخل کشورمان و به داشته هایمان توجه کرد تا بتوانیم مشاقانش را دریابیم؟ شاید فراموش نکرده باشیم اظهار نظر رئیس جمهور مغولستان هنگام بازدید از آثار باستانی اصفهان و زنجان را که می گفت : برای بازدید آثار باستانی ایران دوباره باز می گردم. اظهار نظری که حاکی از اشتیاق بازدید آثار باستانی این شهرها در میان اکثریت مردم کشورش بود.

بدون تردید دیدن یادگارهایی از دوران کهن آنهم متعلق به اقوام گذشته خودمان در دیگر نقاط جهان باعث غرور و افتخاری وصف ناشدنی در ذهن هرگردشگری خواهد شد که به اقتدار وقدرت پیشینیانش مبالد. بنابراین بد نیست به جای جست جوی بازار هدف مناسب برای توسعه گردشگری کشورمان در سرزمین های ناشناخته دهکده جهانی ابتدا به داشته ها و تاریخ کشورمان توجه کنیم و به دنبال آثاری جذاب از اقوام مختلفی که در ایران باستانی زندگی کرده اند باشیم تا با استفاده از این آثار بتوانیم نسل های امروزی آن اقوام را برای دیدن آثار گذشتگان خود به کشورمان دعوت کنیم و به تناسبت داشته هایمان بازارهای هدفی مناسب را انتخاب کنیم نه اینکه هزینه کنیم تا گردشگران مشتاق ورود به کشورمان باشند.

شا هد مثالی بسیاری معتبر در این زمینه را می توان سرزمین چنگیزخان دانست که اگر واقعا کشورمان به دنبال گسترش تبادل گردشگر با دیگر نقاط جهان بوده و قرار است درآمدی هنگفت از گردشگری کسب کند می توانیم به مغولستان توجه ویژه داشته باشیم و با استفاده از آثار باقی مانده از دوران ایلخانی یا حضور گذشته قوم مغول در کشورمان هر ساله صدها هزار گردشگر را از سرزمین چنگیز خان در ایران باستانی پذیرایی کنیم.

هرچند می توان به آمار ارایه شده توسط سازمان جهانی گردشگری درباره این سرزمین بکر نیز تکیه کرد که می گوید: با توجه به توسعه اقتصادی و البته گسترش روابط تجاری این کشور با دیگر کشورها رشدی 4 درصدی در گردشگری مغولستان ایجاد شده است و از آنجا که هیات های تجاری بسیاری از کشورمان به این سرزمین بکر که طبیعتش زبانزد خاص و عام است اعزام می شوند؛ می توان زمینه ورود گردشگران این کشور را به ایران باستانی فراهم کرد .

حضوری که این بار نه برای ویرانی بلکه برای آبادی اقتصاد گردشگری ایران زمین است و همه با آغوشی باز از آن استقبال خواهند کرد.

هاستل، امکاناتی ناشناس در گردشگری ایران

هاستل، امکاناتی ناشناس در گردشگری ایران

پدیده ای رایج برای ارایه اقامت گاه ارزان و توسعه تقاضای سفر

هاستل محل خواب ارزان قیمتی است که تخت‌های یک اتاق را به شما اجاره می‌دهد و در واقع فضای یک اتاق بین چند نفر به اشتراک گذاشته می شود. براساس استانداردهای این نوع اقامتگاه تعداد تخت‌ها در هر اتاق از ۲ الی ۸ تخت متغیر است. بد نیست بدانیم هاستل هیچ امکاناتی از هتل کمتر ندارد و فقط بحث اشتراک گذاشتن امکانات است که باعث ارزان شدن خدمات این اماکن نسبت به هتل ها شده است.

براساس آمار سازمان جهانی گردشگری هزینه سفر گردشگران به سه بخش اساسی تقسیم بندی شده است که حمل و نقل ، اقامت ، خوراک هستند و در این بین هزینه اقامت تقریبا 30 درصد از کل را به خود اختصاص داده است که رقم قابل ملاحظه ای برای گردشگران است و همواره آنها به دنبال کاستن از این هزینه هستند و هاستل ها این امکان را در اختیارشان قرار می دهد .

با توجه به رکود اقتصادی فراگیری که در اواخر دهه گذشته در جهان اتفاق افتاد بحث تقاضای سفرهای ارزان بسیار رونق گرفت و راهکاری قدیمی یعنی هاستل ها دوباره در صنعت گردشگری رونق گرفت و بسیاری از فعالان گردشگری را به این نکته آگاه کرد که توجه به قشر متوسط در صنعت گردشگری می تواند بسیار سودمندتر از سفرهای لوکس و خاص بین مسافران باشد .

بنابراین  ارائه پرواز، هتل و تورهای ارزان قیمت بهترین راه کار برای جذب گردشگران مشتاق سفر با بودجه های کم رونق گرفت و در نهایت این سفرهای ارزان قیمت بود که در جهان باعث تغییر در اقتصاد گردشگری دهکده جهانی شد.

هاستل، پدیده‌ای جهانی

از آنجا که این روش اقامت یعنی اقامت در مکانهایی شبیه به خوابگاه دانشجویی رفته رفته در سطح دهکده جهانی رونق گرفت هاستل‌های معتبر جهانی نیز با ایجاد اتحادیه ای بین المللی در صنعت گردشگری جایگاه مناسبی برای خود دست و پا کرده و شروع به ارایه خدمات ارزان قیمت اقامتی به مسافران سراسر جهان کردند.

به همین دلیل در حال حاضر در تمام شهرهای معروف و گردشگرپذیر جهان این اقامت گاههای ارزان قیمت با استانداردهایی مشخص به راحتی در دسترس شما هستندو هر ساله تعداد بسیاری از گردشگران و ماجراجویان را به خود جلب می کنند.

هاستل در ایران

هرچند از نیمه اول قرن چهاردهم خورشیدی، ایران از این نوع خدمات در میادین اصلی شهر ها  یا  دروازه های ورودی بهره می برد اما با توجه به تعبیر نادرستی که از ترجمه کلمه هاستل در فرهنگ سفرهایمان وجود دارد و هاستل را مهمانخانه با خدمات بسیار پایین در نظر می گیریم هنوز استفاده از این نوع اقامتگاهها همگانی نشده و صرفا چند ده خوابگاه در سراسر کشور که بیشتر به کارمندان و دانشجویان سرویس دهی دارند مشغول فعالیت هستند و جایگاه خالی این اقامت گاههای ارزان قیمت با توجه به رشد سریع صنعت گردشگری کشورمان کاملا قابل در ک است.

این درحالی است که اگر مسئولان گردشگری کشورمان به این مهم توجه بیشتری داشته باشند علاوه بر ایجاد امکانات مناسب برای پذیرایی از گردشگرانی که اقتصادی سفر می کنند هزاران فرصت شغلی در کشور به وجود آمده و باعث رونق کسب و کار دیگر شاخه های گردشگری خواهد شد.

امکانات و امنیت هاستل ها

همانطور که قبلا نیز اشاره شد هاستل ها معمولا فضای یک اتاق را از دو تا 8 تخت بین مسافران تقسیم می کنند و داخل اتاق معمولا فقط تخت خواب است و یک کمد کوچک . اما دیگر امکانات رفاهی مثل سرویس های بهداشتی و آشپزخانه یا وسایل سرگرمی و تلویزیون به صورت عمومی درنظر گرفته شده است و گاهی هم برای دریافت خدمات اضافه مثل داشتن حوله یا حتی صبحانه مجبور به پرداخت هزینه اضافه تری نسبت به کرایه تخت خود هستیم. ولی جالب است بدانیم همه هاستل ها برای آنهایی که علاقمند هستند حریم خصوصی خود را حفظ کنند نیز راهکاری درنظر گرفته اند  با ارایه اتاق های خصوصی دو تا 4 نفر برای جلب نظر این گروه که ارزان سفر می کنند نیز تلاش می کنند.

شاید تصور کنید که اقامت با چند نفر دیگر که هرگز تا کنون آنها را ندیده اید داخل یک اتاق باعث از بین رفتن امنیت شما شده و گاهی دردسر سازنیز باشد اما با توجه به فرهنگ اقامت در این مکانها بین گردشگران معمولا هیچ مشکلی نیست و امتیازات آن بیشتر از معایب هم اتاق شدن با دیگران است ولی به هرحال احتیاط شرط عقل است و باید به این موضوع کاملا توجه کرد.

وب سایت های معتبر

اگر اهل تجربه اقامت در این اماکن هستید، چندین سایت معتبر در دنیای گردشگری موجود است که می توان از طریق آنها نسبت به انتخاب هاستل مورد نظر در مقصد گردشگری خودمان اقدام کنیم که می توان به سایت های   Booking   ،  HostelBookers یاHostelWorld  ، hihostels.com،  hostels.com، belitonline.com/hostel-booking ، www.famoushostels.com و... اشاره کرد با وارد کردن نام شهر و تاریخ ورود و خروج می توانید لیست تمامی هاستلهای شهر مورد نظرتان را ببینید و در نهایت گزینه مورد نظر خودتان را انتخاب کنید.

 هزینه اقامت در هاستل

قیمت یک شب استراحت در هاستلهای اروپایی برای هر نفر بین ۱۰ تا ۱۵ دلار متغیر است و برای کشورهای آسیایی یا آمریکای لاتین به شبی ۵ دلار هم میرسد. البته قیمت اتاقهای خصوصی یا Private کمی بیشتر است. اتاقهای خصوصی گزینه بهتری برای متاهلها است. این در مقایسه با هتلهای شبی ۱۰۰ تا ۱۵۰ دلار واقعا به صرفه است.

 همچنین در هتل شما امکان پخت و پز ندارید و مجبورید از غذاهای بیرون نیز استفاده کنید که آن هم هزینه شما را باز بالا میبرد.  ولی در هاستل شما می توانید مواد اولیه ارزان را از سوپرمارکتها تهیه کرده و با استفاده از قابلمه و ظروفی که در آشپزخانه هاستلها مهیا شده، خودتان اقدام کنید .

کارت اشتراک سالیانه

همانطور که قبلا نیز اشاره کردیم برخی از هاستل های معتبر عضو اتحادیه هاستلداران سراسر جهان هستند بنابراین خدماتی در نظر گرفته اند که گردشگران می توانند از هر یک از اعضا کارت فیزیکی عضویت تهیه کنید و از 5۰۰۰ هاستل عضو این اتحادیه در سراسر دنیا از تخفیف قابل توجهی در قیمت هاستلها برخوردار شوید. این کارت به ارزش تقریبی ۲۴ دلار است و به نام شما صادر میشود و به شما تخفیفی بین ۱۵ تا ۲۰ درصد در قیمت هاستلهای عضو این اتحادیه در سراسر دنیا ارائه میدهد. همچنین اگر بیشتر از ۱۰ شب در یک هاستل قصد توقف دارید میتوانید از صاحب هاستل یک تخفیف بیشتری هم برای اقامت طولانی مدت خود دریافت کنید.

رزرو هاستل

حالا که از امکانات هاستل در گردشگری مطلع شدید و قصد استفاده از امکانات آنها در مسافرت آینده خودتان را دارید می توانید از طریق اینترنت به راحتی هاستلی در هر شهر از هر کشوری که بخواهید پیدا کنید و سپس با تلفن زدن به آن، اتاق مورد نظر خود را رزرو کنید .

مهمترین مزیت این کار این است که برای رزرو یا پرداخت هزینه هاستل نیازی به استفاده از ویزا کارت یا انواع کارت های بانکی بین المللی نیست و این بزرگترین امتیاز برای گردشگران ایرانی است که امکان دسترسی به این نوع کارت ها را حداقل تا کنون نداشته اند.

«امیت» ترکیه محلی برای جذب سرمایه نه گردشگر

مدتی است که بحث شرکت ایران و کمرنگی حضور گردشگری ایران در نمایشگاههای مختلف گردشگری سراسر جهان مورد بحث دست اندرکاران گردشگری ایران است و بسیاری این امر را با عث از بین رفتن فرصت معرفی توانمندی های جذب گردشگری کشورمان می دانند .

شاید به عقیده بسیاری از مسئولان دولتی کمبود بودجه  اصلی ترین مانع حضور گردشگری ایران در جامعه بین المللی صادرات نامرئی جهان بوده است اما ظاهرا می توان با استفاده از فرصت های به وجود آمده در اطراف ایران این موضوع یعنی کمبود بودجه را نادیده گرفت و آن را به فرصتی برای جذب سرمایه های سرگردان در این صنعت مستعد کشورمان تبدیل کرد.

هرچند هربار که صحبت از نمایشگاه صنعت گردشگری در گوشه و کنار جهان به میان آمده همواره مسئولان و بخش خصوصی به امید دست یابی به بازار هدفی مناسب جهت جذب حداکثری گردشگران راهی آن رویداد مهم می شوند اما اینبار شاید بد نیست در کشور ترکیه و نمایشگاه صنعت گردشگری «امیت EMITT» کمی دیدگاه متفاوتی داشته باشیم و به جای اعزام آژانس های مسافرتی و فعالان عرصه جذب گردشگران با ارایه اطلاعات دقیقی از فرصت های سرمایه گذاری در صنعت گردشگری کشورمان را به ترکیه بفرستیم

بدون تردید اگر این نمایشگاه بتواند به خوبی انجام وظیفه کند و به جای گردشگران نظر سرمایه گذاران صنعت گردشگری دیگر نقاط جهان را به ایران و فرصت هایش جلب کند می توانیم امیدوار به آینده صنعت گردشگری به مراحل دیگری از توسعه صادرات نامرئی کشورمان فکر کنیم .

این درحالی است که همه فعالان عرصه اقتصاد گردشگری معتقدند در صورت حضور شرکت های چندملیتی در منطقه ای خاص از جان این گروه برای رسیدن به منافع مالی خودشان با جریان سازی های مناسبی که انجام می دهند باعث رونق گردشگری و زیرشاخه های مربوطه می شوند.

بنابراین بیاییم اینبار در امیت ترکیه به جای پخش گز، آش یا نبات ایرانی به معرفی امتیازات ویژه ای که دولت برای سرمایه گذاری خارجی در این زمینه تدارک دیده اقدام کنیم و نگذاریم صادرات نامرئی کشورمان از ترکیه نیز مانند دیگر نمایشگاهه دست خالی و با صورت حساب های میلیاردی بازگردد.

جای تردید نیست نظر گردشگران با توجه به اخبار مثبتی که از مذاکرات ایران منتشر شده و البته تغییر رویکرد دولت یازدهم به کشورمان و دیدنی هایش جلب شده و خواهد شد اما اصل کار جلب نظر صاحبان سرمایه های سرگردانی است که در خاورمیانه به دنبال سرمایه گذاری در صنعت گردشگری به بررسی اوضاع  پرداخته اند .

افزایش هزینه سفر

اگر اهل سفر و گردشگری چه داخلی و خارجی هستید بدون تردید حتما گذر شما به آژانس های مسافرتی افتاده است وقتی وارد این اماکن می شوید گاهی اوقات زیبایی و آراستگی کارمندان و البته محیط اطراف شما از همان ابتدا حال وهوای سفر را برای شما ایجادمی کند و به خود می گویید به چه آژانس معتبری مراجعه کرده ایم و راضی از انتخاب خودتان به کانتر مربوط خودتان مراجعه میکنید که داستان تازه آغاز می شود.

کارمند آژانس مسافرتی بسته به مورد سفر ، شمارا به یکی از میزهای دفتر هدایت می کند روی هر یک از میزها تابلویی قرار گرفته که روی آنها نوشته شده خارجی ، داخلی ، رزرو هتل ، بلیت تک، بلیت اتوبوس ، تورهای یک روزه ، صندوق و گاهی هم مدیر فنی را خواهید دید اما غافل از اینکه در بیشتر این اماکن این میزها اصلا هیچ ربطی به آژانسی که شما به آن مراجعه کرده اید ندارند و صرفا محلی اجاره ای در اختیار فرد مقابل شما است.

پدیده کانترهای اجاره ای در دفتار خدمات گردشگری شاید زیاد هم با این صنف بیگانه نیست اما تقریبا از اوایل دهه هشتاد شمسی در کشورمان به صورت جدی مطرح شد و در بین فعالان عرصه گردشگری کم کم به دلیل کسادی کار رونق گرفت . بدون در نظر گرفتن اینکه این کار قانونی است یا خیر قصد داریم فراید کار و البته نتیجه کار را برای شما که مسافر هستید شرح دهیم تا بتوانید خودتان تصمیم بگیرید که آیا واقعا آژانسی که به آن مراجعه کرده اید بهترین بوده یا خیر؟

چه شد که کانتر اجاره ای شد

ایمان صفائیان یکی از فعالان عرصه گردشگری می گوید: تقریبا اواسط دهه هفتاد شمسی بود که کم کم گردشگری میان ماجراجویان ایرانی رونق گرفت و دفاتر گردشگری مختلفی سراسر ایران افتتاح شدند ، هرچند برای افتتاح دفاتر گردشگری مدارک و شرایطی لازم است اما آن زمان شاید سخت گیری زیادی صورت نگرفت و هم اکنون شاهد فعالیت چند هزار آژانس گردشگری فعال سطح شهر ها و دهها هزار آژانس مجازی در دنیای صفر ویکی گردشگری ایران هستیم.

تا این بخش زیاد مشکل ساز نبود اما زمانی که بازار گردشگری به دلیل تحریم ها و البته افزایش لحظه به لحظه قیمت ارزهای خارجی شروع شده تقریبا بیشتر آژانس ها که توان مالی قوی نداشتند به مشکل دچار شده و کم کم از صحنه حذف شدند اما بودند افرادی که از این فرصت نیست به سود خود استفاده کردند و با اجاره دادن کانترها (میزهای دفاتر) به افراد علاقمند سعی کردند خودشان را از دردسرهای تورگردانی رهانیده و فقط به دریافت اجاره بهای میزهای خود بسنده کنند.

روش کار چیست

صفائی این فعال خصوصی عرصه گردشگری می گوید: بسیاری از افرادی که به هر دلیل توان دریافت مجوز آژانس های مسافرتی را نداشته و ندارند اما به عقیده خودشان امکاناتی برای برگزاری تورهای گردشگری داخل یا خارج از مرزهای ایران را دارند ، متقاضیان کانترهای اجاره ای هستند . این کانترها بستگی به قدمت آژانسی که برای اجاره درنظر گرفته شده و البته انتظارات صاحب آژانس قیمت گذاری شده و داخلی و خارجی آنها نیز با قیمتی متفاوت به متقاضیان اجاره واگذار می شود.

وی می افزاید: در این میان برخی از کانترها مثل کانترهای داخلی مشهد و کیش، یا کانتر خارجی ترکیه و دبی با بیشترین قیمت به متقاضیان اجاره واگذار می شود چون به تعبیر صاحب آژانس این کانترها همیشه مسافر دارند بنابراین باید اجاره بهای بیشتری از متقاضیان دریافت کرد. پس از عقدقرار داد و رد و بدل کردن تضمین های لازم توسط متقاضی به صاحب آژانس یک خط تلفن (به صورت مشترک) و میز و صندلی و امکانات رفاهی این واحد صنفی در اختیار متقاضی قرار گرفته می شود و پس از آن ابتدای ماه مبلغ مشخصی نیز بابت اجاره از وی دریافت می شود.

 صفائیان می گوید: اما هرگز بحث مالی در اختیار فرد مستاجر نخواهد بود چون بطور کلی فقط دو بخش از اینگونه دفاتر خدمات مسافرتی در اختیار خود صاحب آژانس خواهد بود یکی صندوق و دیگری منشی یا تلفنچی باقی کار به دیگران واگذار شده است و همگی در واقع ابتدای هر ماه پس از کسر اجاره بها کارکرد خود را از صندوق تحویل می گیرند نه اینکه ماهیانه به صاحب آژانس اجاره بپردازند .

مزایا ومعایت کانترهای اجاره ای

به عقیده مهسا میرزایی مدیر فنی یک آژانس گردشگری  در تهران ، این کار یعنی اجاره کانتر برای صنعت گردشگری بسیار مفید است و چون تقریبا کار به صورت پورسانتی شده است و فرد مستاجر باید در پایان ماه مبلغی بابت اجاره کارکرده باشد و البته هزینه های خودش را هم تامین کند بدون تردید شرایط رقابتی بسیار بالایی بین آژانس ها ایجاد خواهد شد و در نهایت گردش مالی بیشتری در این صنعت صورت می گیرد .

اما پژمان باقری مدیر آژانسی در تهران که بطور کلی مخالف این کار است می گوید : اجاره کانتر نه اینکه کار مفیدی در صنعت گردشگری نیست بلکه باعث زیان های دوسوی به صادرات نامرئی کشورمان چه در داخل و چه در خارج از مرزها می شود و از آنجایی که طبق قانون آژانس فروشنده خدمات مسئول و پاسخگوی مشکلات ایجاد شده احتمالی برای مسافران در طول سفر یا قبل از آن است نباید به این روش ادامه داد چون گاهی اوقات مسایل مالی و البته ناآگاهی مستاجران کانترهای داخل آژانس باعث بدنامی یک آژانس با چندین سال سابقه کار در گردشگری می شود  و در خوش بینانه ترین حالت نیز هزینه سفر گردشگران به دلیل تعهدات مستاجر به مالک آژانس بالاتر خواهد رفت و گاهی هم فضای رقابت سالم از میان برداشته می شود.

وی می افزاید: هرچند مدیران اینگونه آژانس ها تدابیر لازم را تدارک دیده و با دریافت وثیقه های مطمئن و دقیق از بی اعتباری خودشان جلوگیری می کنند اما بازهم این صاحبان آژانس ها هستند که با اجاره دادن کانترهای خود درواقع دروان خوشی زودگذری را برای خود تدارک دیده اند .

محمد حسن کرمانی رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران به عنوان یکی از مسئولان صنفی این موضوع را تایید می کند و می گوید: اجاره کانترها به دلیل ناتوانی برخی از آژانس ها در جذب گردشگر یا برگزاری تورهای گردشگری و البته برخی مسایل مالی رخ داده است که با توجه به خلاء های قانونی موجود زیاد نمی توان مانع از آن شد اما این موضوع هرگز مسئولیت مدیرعامل آژانس در مقابل ارایه خدمات به متقاضیان یا گردشگران کاهش نخواهد داد .

وی ضمن تاکید بر مسئولیت مدیرعامل آژانس مسافرتی نسبت به هرگونه پیامد اینکار یعنی اجاره کانتر به دیگران می افزاید : این روند در صورت عدم کنترل باعث آسیب رساندن به فعالان حقیقی در صنعت گردشگری خواهد شد و نباید با بی تفاوتی به آن، این صنف را به حال خود رها کنیم چون مبحث گردشگری بحث اعتماد متقابل است که می تواند رونق آن را به ارمغان بیاورد.

این مقام صنفی در گردشگری ایران می گوید: توصیه اصلی ما به مسافران این است که فقط و فقط از آژانس های دارای مجوزهای لازم اقدام به خرید خدمات کنند و اگرقرار شد از آژانسی خدماتی دریافت کنند حتما در مقابل عقد قرارداد رسمی و ممهور به مهر آژانس این کار صورت گیرد نه اینکه بدون قرارداد، دست به جیب شوند چون در صورت  بروز هرگونه مشکل هیچ راهکاری برای مقابله با آن نیست.

چادر

ده فرمان کسب و کار برای خرید چادر مسافرتی مناسب

نویسنده: عماد عزتی

هر بار که مسافرتی در پیش داریم با به یاد آوردن چادرهای رنگی مسافران کنار ساحل یا در تفرجگاههای متفاوت با خود می گوییم برای مسافرت بعدی حتما یکی از این چادرها تهیه خواهم کرد ولی حالا که تصمیم دارید این کار را عملی کنید دغدغه اصلی این است که کدام چادر مناسب شماست و چه مارکی بهترین است؟

امروز کسب و کار قصد دارد ده قانون طلایی را به شما که قصد خریدن چادر مسافرتی مناسبی برای خود دارید بگوید تا بتوانید به بهترین شکل ممکن از حساب بانکی خودتان استفاده کرده و در مسافرت آینده در کمال آرامش و آسایش کنار خانواده از سفر خود لذت ببرید.

همانطور که می دانیم چادرها برای سفرهای معمولی ما زیاد پیچیده نیستند اما اگر قصد حرفه ای سفر کردن یا کوهنوردی دارید باید کمی با دقت تر باشید چون این چادرها دارای امکانات ویژه والبته طراحی های خاصی خواهند بود.

اگر از انواع چادر بخواهیم بگوییم می توانیم به چادر های تک پوششی و دو پوششی اشاره کنیم که کاملا تفاوت آنها آشکار است و مورد استفاده نیازی به توضیح ندارد که دوپوششه بودن چادر یعنی کاملا ضد رطوبت است ، اما هر دو گروه با استفاده از نانوتکنولوژی قابلیت انتقال هوا را داشته به این صورت که هوا از داخل چادر خارج می شود اما نه رطوبت و نه هوا امکان ورود به داخل چادر را ندارد. در این بخش نیز می توانیم به چادر های کمپینگ، چادرهای اندازه بزرگ ، چادرهای کوهنوردی ، چادرهای دیواره نوردی ، چادر های اضطراری  نیز اشاره کرد که جزو گروه چادرهای تخصصی به حساب می آیند.

 اما اگر از لحاظ نوع طراحی و شکل ظاهری چادر ها قصد سخن گفتن داشته باشیم می توانیم از این مدل ها یاد کنیم : تونلی ، رودررو، گردشگری ، ژئودزیک، گنبدی، گرده ماهی و چهارچوب دار

همانطور که قبلا نیز اشاره شد قصد معرفی چادرهای معمولی مسافرتی را داریم نه چادر های تخصصی چون این چادرها برای استفاده عمومی مناسب نیستند و در صورت خرید صرفا هزینه بالایی پرداخته اید و به حساب بانکی خودتان خیانت کرده اید. حالا اگر از بحث انواع و شکل ظاهری چادر های مسافرتی بگذریم به نکاتی که هنگام خرید چادر باید در نظر بگیریم خواهیم رسید که عبارتند از

1.       ظرفیت چادر

به یاد داشته باشید که ظرفیت هر چادر نسبت به فضای کف آن در نظر گرفته می شود و برای خوابیدن هر نفر با کیسه خواب استاندارد در نظر گرفته شده  بنابراین طبق یک ضرب المثل قدیمی که در بین اکثر ماجراجویان و گردشگران رواج دارد اگر قصد خرید چادری با ظرفیت 5 نفر را دارید حتما چادری با ظرفیت 6 نفر تهیه کنید چون وسایل همراه شما یقینا به اندازه یک نفر فضا نیاز دارند.

2.       حریم خصوصی اتاق​ها

بسیاری از چادرها با دیواره های نازکی به باریکی یک برگ کاغذ از هم جدا شده اند بنابراین برای حفظ حریم خصوصی خانواده همیشه سعی کنید به ضخامت این دیواره ها توجه کافی داشته باشید ، این مسئله یعنی حفظ حریم خصوصی شما هنگام سفرهای گروهی یا استفاده از کمپ های عمومی واقعا برای شما بسیار پراهمیت خواهد بود و شاید گاهی هم دردسرساز باشد. به هر حال قبل از انتخاب چادر سفر خودتان از فروشنده بخواهید تا نمونه ای باز شده از آن مدل را به شما نشان دهد تا از ضخامت دیواره های آن کاملا مطلع شوید بهترین راه برای اینکار استفاده از یک چراغ قوه است چون این مشکل یعنی نازک بودن دیواره چادر ها همیشه هنگام غروب و شب نمایان می شود .

3.      ارتفاع چادر

به خاطر داشته باشید که تفاوت بسیار زیادی بین چادرهای خانوادگی برای سفرهای تفریحی تابستانی شما و چادرهای حرفه ای برای کوهنوردی یا دیگر مصارف وجود دارد که یکی از آنها ارتفاع داخل این چادرهاست. در واقع چادرهای خانوادگی خانه ای کوچک و سیار هستند که وظیفه حفظ خانواده را در یک سفر تابستانی بر عهده آنهاست و نیاز به امکانات ویژه ای در این نوع چادرها نیست. بنابراین ایستادن راحت شما هنگام راه رفتن در این فضا یا داخل چادر از مزیت های این نوع چادر برای شما و خانواده شماست پس همیشه هنگام خرید سعی کنید چادرهایی که حداقل یک متر و هفتادسانت ارتفاع دارند را انتخاب کنید.

4.      اندازه بسته چادر هنگام جمع شدن کامل

فضای داخل صندوق عقب اتومبیل یا باربند اتومبیل همیشه محل نگرانی شما هنگام سفرهای خانوادگی بوده و هست چون در اینگونه سفرها که قصد استفاده از چادر را دارید مجبورید مقداری از فضای داخل صندوق یا باربند اتومبیل را به چادر سفر اختصاص دهید بنابراین باید متناسب ترین چادر را هنگام خرید انتخاب کنید تا درچار مشکل کمبود جا نشوید . اما چادرهای امروزی کمتر این مشکل را برای صاحبانشان ایجاد می کنند چون از مواد اولیه کاملا قابل انعطافی ساخته شده اند پس هنگام جمع شدن کامل این چادر ها حداقل فضای را نیاز دارند اما با این حال باز هم به بسته چادرها همراه لوازم جانبی آنها هنگام خرید کاملا دقت کنید.

5.       وزن چادر همراه لوازم جانبی

این چادرها همیشه وسایل جانبی زیادی دارند که این وسایل باعث اضافه وزن چادر می شوند . این وزن اضافه هنگام راهپیمایی های طولانی تا رسیدن به محل کمپ برای شما واقعا دردسرساز خواهد بود. به یاد داشته باشید که همیشه اتومبیل شما تا نزدیک کمپ نمی رسد  بنابراین لازم است که علاوه بر کوله پشتی و دیگر وسایل چادر را نیز حمل کنید.

با کمی دور اندیشی هنگام خرید چادرمورد نیازتان به وزن خالص آن کاملا توجه داشته باشید . معمولا وزن خالص چادر روی بسته بندی آن چاپ شده که با توجه به آن می توانید از دردسر بزرگی درآینده جلوگیری کنید چون گاهی وزن چادر شما باعث انصراف شما از ادامه سفر می شود.

6.       فضای داخل اتاق ها

وقتی قصد خرید چادر سفری را دارید، شاید هرگز به این موضوع توجه نکرده باشید اما این موضوع یعنی کمبود فضای داخلی اتاق های چادر هنگام سفرهای تفریحی گاهی باعث سردرگمی شما خواهد شد. بنابراین وقتی قصد انتخاب چادر را دارید به فضای داخلی و امکانات جانبی آن که قرار است آسایش شما را فراهم کنند توجه کامل داشته باشید.

7.       سهولت نصب

اکثر چادرهای مسافرتی خانوادی دارای لوازم جانبی زیادی مثل میز ، صندلی و بخصوص میله های نگهدارنده چادر هستند . اما استفاده از این وسایل نیازمند تمرکز یا دانستن قوانین خاصی نیست. با این امتیاز هرچه نصب چادر ساده تر باشد شرایط بهتری برای شما فراهم خواهد شد.  بنابراین هنگام خرید توجه کنید ساده ترین چادر را برای سفرهای خانوادگیتان انتخاب کنید چون این امتیاز هنگام خستگی از راه ، بهترین مزیت برای شماست تا خوب استراحت کنید و از بقیه زمان سفرتان لذت ببرید.

8.  استقامت وسایل جانبی و میله های نگهدارنده

میله ها و لوازم جانبی چادرها در واقع اصلی ترین اجزای این چادر هستند بنابراین استقامت این وسایل و طول عمر آنها بعث بهبود کیفیت چادر شما خواهد شد. پس هنگامی که برای خرید چادر سفری به فروشگاه رفته اید ابتدا به لوازم جانبی و خدمات پس از فروش این وسیله توجه کنید تا اگر یکی از این وسیله ها ، میله ها و بست ها خسارت دیدی بتوانید به سادگی آن را تعویض یا تعمیر کنید . این امتیاز باعث می شود که در صورت بروز خسارت برای این وسایل چادر خود را به انباری منزل تحویل ندهید و به دنبال پس انداز کردن جهت خرید چادری جدید نباشید.

9.       پنجره ها

تعداد و اندازه پنجره های چادرهای سفری در واقع یکی از مهمترین امتیازات چادرهای خانوادگی است. بنابراین به تعداد و اندازه این قسمت از چادر سفری خودتان توجه ویژه داشته باشید، تا هم نور کافی و هم تهویه مناسب هوا چادر، موجبات آسایش شما را فراهم میکند. البته اساسی ترین نکته برای این پنجره ها این است که حتما محافظ ورود حشرات قابل تعویض روی آنها نصب شده  باشد.

10.  جنس چادر

آخرین و اساسی ترین گزینه برای انتخاب مناسب ترین چادر ، جنس مواد اولیه تشکیل دهنده آن برای شماست چون همانطور که می دانید اگرچه اکثر این چادرها از نوعی پولیمر (مواد پلاستیکی) تولید شده اند ولی میزان تراکم و کشش بین مولکلولی این مواد متفاوت است که باعث تفاوت مورد مصرف این چادرها خواهد شد. به عنوان مثال چادرهای ضد حریق، ضد رطوبت، مقاوم درمقابل باد شدید، ضد سرما و عایق صوتی و حتی دفع کننده حشرات و حیوانات را نام برد.

اما به قول معروف از هرچه بگذریم سخن دوست خوش تر است نوبت به قیمت این چادر ها در بازار ایران رسیده است بدنیست بدانیم بیشتر چادرهای مصرفی هم اکنون در کشورمان از نوع گنبدی بوده و زیاد استفاده از چادرهای مسافرتی تابستانه با وسایل اضافه مثل میز و صندلی هنوز مرسوم نشده است اما قیمت بازار هم اکنون اینگونه است :

ردیف	برند یا کارخانه سازنده	کشور تولید کننده	تعداد نفرات	قیمت ریال
1	FIT	چین	2	1850000
2	IRAN TENT	ایران	4	1250000
3	IRAN TENT	ایران	8	1450000
4	GMA	چین	2	120000
5	LAKE	آلمان	2	1350000
6	LAKE	آلمان	4	2850000
7	LAKE	آلمان	4 (اتوماتیک)	3150000
8	BEST WAY	ایتالیا	2 (اتوماتیک)	280000
9	COLOMBOS	اسپانیا	8	3400000
10	EUROPA320	لهستان	12	3500000
11	PIRINEO200	---	6	2600000
12	PIRINEO240	---	8	2800000

حالا با اطلاع از این ده قانون طلایی دقت کنید با توجه به اقلیم مقصدتان و البته آب و هوای کشورتان اقدام به خرید بهترین گزینه و مناسب ترین چادر کنید تا پول خودتان را درست خرج کرده باشید و اضافه هزینه نشده باشد.

عرضه و تقاضا ؛ تمدن ایران زمین را گران می کند

تقریبا سه سالی است با افزایش نرخ برابری ارزهای خارجی در کشورمان بسیاری از فعالان عرصه گردشگری ایران را به عنوان یکی از ارزان ترین کشورهای گردشگر پذیر دهکده جهانی معرفی کرده اند و با این شعار سعی در جلب نظر گردشگران به دیدن تمدن ایران زمین داشتند اما آیا واقعا ایران ارزان شده یا اینکه ارزان شدن باعث جلب نظر گردشگران خواهد شد اینها سئوال هایی هستند که کسب و کار امروز قصد بررسی آنها دارد.

هرچند بسیاری معتقدند هستندکه با افزایش نرخ برابری دلار با پول ملی کشورمان می توانیم بسیاری از خدمات گردشگری را ارزانتر به متقاضیان خارجی بدهیم اما شاید نتوان این واقعیت را بیان کرد که ظاهرا در صنعت گردشگری ایران خیر اینگونه نیست چون بسیاری از خدماتی که به گردشگران ارایه می شود به رقابت بین بخش های خصوصی مربوط شده و زیاد ربطی به گرانی یا ارزانی نرخ ارزها در کشورمان ندارد .

اگر از گشت و گذار و تفریح بگذریم به دودوتای چهارتای خودمان در اقتصاد برسیم در می یابیم قیمت تعیین شده در بسیاری از خدمات و کالاها ارتباط بسیار زیادی با سیستم عرضه  وتقاضا دارد ؛ حالا اگر دوباره به تفریح و سفر فکر کنیم به هشدار تازه فعالان گردشگری کشورمان می رسیم که می گویند ایران هنوز زیرساخت های لازم برای پذیرایی از ورود تعداد زیادی از گردشگران خارجی را در اختیار ندارد و در علم اقتصاد یعنی عرضه پایین و تقاضای بالا که باعث افزایش قیمت خواهد شد.

این در حالی است که مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران درباره افزایش قیمت گردشگری در ایران می گوید: بی‌ثباتی مدیریتی عامل مهمی در تفاوت قیمت تورهای گردشگری داخلی و خارجی به شمار می‌آید.

این مقام مسئول در صنعت گردشگری کشورمان ضمن تاکید بر برنامه ریزی دقیق برای آینده گردشگری ایران تصریح می کند: گردشگری حاصل همکاری ارگان های مختلفی است و یک ارگان یا یک شرکت خاص نمی تواند تمام امور را هدایت کند. بنابراین اگر قرار است گردشگری ایران رونق بگیرد یعنی ارتباط این ارگان ها باید بیش از پیش شده تا بتوانیم کل مجموعه را در مسیر دقیق و درست هدایت کنیم.

 رجب‌علی خسروآبادی همچنین می افزاید: عدم تعریف برنامه‌های دقیق در حوزه گردشگری علاوه بر اینکه سبب کاهش کیفیت و افزایش قیمت در بخش خدمات‌رسانی می‌شود موجب لطمه زدن به حوزه گردشگری کشور هم می‌شود.

  خسروآبادی، ضمن تاکید بر حاکمیت مدیریت علمی در گردشگری ایران می گوید: ثابت نبودن مدیران بخش گردشگری  در گذشته از نظر کارشناسی از جمله عوامل تفاوت قیمت بسیار بین تورهای داخلی و خارجی به شمار می‌رود.

اما از سوی دیگر رئیس جامعه تورگردانان ایران : هرگونه کاهش در قیمت تورهای داخلی را مستلزم تصمیم گیری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری می داند و می گوید: سازمان سال گذشته افزایش 25 درصدی نرخ خدمات هتل‌ها را اعمال کرد بنابراین نمی توان انتظار داشت که تورها ارزان شده باشند.

 ابراهیم پورفرج همچنین اظهار داشت: فراهم نبودن زیرساخت‌ها در ایران، عامل افزایش چند برابری نرخ تورهای داخلی نسبت به تورهای خارجی به شمار می‌رود.

پورفرج در ادامه اظهارات خود می افزاید: «سیاست کلی دولت بر این است که قیمت ارائه خدمات در گردشگری بالا نرود در حالی که افزایش 25 درصدی نرخ خدمات هتل‌ها از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری اعمال شد بنابراین تورم داخلی و عوامل دیگر موجب تفاوت قیمت آن با تورهای داخلی با خارجی شده است.

ایران هنوز ارزان نشده است

میترا خاکپور یکی از آژانس داران تهران با اشاره به اینکه شرکت های گردشگری ایران توان رقابت با خارجی را ندارند و در نهایت این ایران است که صادر کننده گردشگر می شود نه میزبان می گوید: بطور کلی ارزان بودن امتیاز برای جذب گردشگر خارجی نیست بلکه یکی از عوامل موثر است اما با توجه به گران بودن قیمت هتلها و سایر خدمات گردشگری درحال حاضر تورهای ورودی به ایران جزو گرانترین تورهای گردشگری به شمار می روند.

این کارشناس و فعال خصوصی گردشگری می گوید: هم اکنون در سراسر دنیا سفرهای ارزان قیمت رونق دو چندانی گرفته در حالی که ایران هنوز از این نوع سفر و گردشگری هیچ اطلاعی ندارد، خدماتی چون  اشتراک منزل و هاستل ها هنوز در کشورمان شکلی نداشته و هیچ تعریفی ندارد بنابراین صرفا هتل ها و یا اقامت گاههای موجود در این زمینه فعالیت دارند و با توجه به تعداد آنها و البته سنتی بودن مدیریت این اماکن هیچگونه نمی توانند با ابتکار عمل هایشان به کاهش قیمت روی آروند و هزینه های خود را مدیریت کنند.

خاکپور که در بخش تورهای ورودی ایران نیز فعال است ضمن اشاره به  تفاوت نرخ تورهای ورودی به ایران نسبت به  سایر کشورها تاکید می کند: قیمت تورهای ورودی ایران از کشورهای دیگر گرانتر است به طور مثال هزینه تور دوهفته ای از آمریکا به ترکیه هزارو 900 دلار است در حالی که نرخ تور آمریکا به ایران کمی بیش از چهارهزار دلار است این تفاوت قیمت دلیل به جز امکانات بالای شرکت های خارجی برگزار کننده در ارایه تخفیف های مناسب در زمینه پرواز، اقامت ، گشت و تفریح نداشته و ندارد؛ مواردی که در ایران به دلیل کمبود امکانات غیر قابل دسترسی است.

میترا خاکپور با اشاره به اینکه قیمت بالای تورها یکی از دلایلی است که مانع سفر توریست ها به ایران می شود، اظهار داشت: تورهای ورودی ایران با چنین نرخهایی در بازارهایی ارایه می شوند که هم اکنون بسیاری از گردشگران حرفه ای در آن کشورها به دنبال سفرهای ارزان قیمت هستند نه سفرهای لوکس در حالی که هرگز خدمات ارایه شده در کشورمان به دلیل مشکلات و معضلات موجود لوکس نیست اما قیمت ها  در محدوده سفرهای لوکس این گروه به مناطق مختلف گردشگری جهان است.

خاکپور به ایرلاین های موجود ایران نیز اشاره می کند و می گوید: اگر کمی دقت کرده باشید ایرلان های ارزان قیمت سراسر جهان مثل رایان ایر ، شرکت ایزی جت ،  ایرآسیا و دیگر موارد با ارایه تخفیف های بسیار بالا در برخی از اوقات سال و بطور کلی کاهش قیمت مسافرت های هوایی توانسته اند تعداد زیادی مسافر و گردشگر را به نقاط مختلف جهان انتقال دهند در حالی که ایران هنوز برای پاسخ گویی به مسافران داخلی خود در حمل و نقل هوایی دچار مشکل است و با معضلات بسیار زیادی دست و پنجه نرم می کند که این مشکل در حمل نقل جاده و ریلی ایران نیز کاملا مشهود است بنابراین با توجه به شرایط کنونی هیچگاه نمی توان انتظار ارزان شدن سفر به ایران متصور شد.

خاکپور در پایان ضمن اشاره به وابسته بودن گردشگری به عوامل مختلف و سازمان های مختلف می گوید: ابتدا باید کل صنعت را خصوصی کنیم و پس از آن اگر می خواهیم ایران واقعا مقصدی ارزان قیمت برای گردشگران تبدیل شود باید تمام صنف های مربوط به گردشگری را به یکدیگر هماهنگ کنیم نه اینکه هتل گران شود اما خدمات هوایی یا زمینی ارزان باقی بماند و رستوران ها هم در نرخ گذاری آزاد باشند به هر حال صنعت گردشگری صنعتی است خصوصی و این رقابت است که می توانددر نهایت علاوه بر افزایش کیفیت نرخ مناسب را به مشتری ارایه دهد نه اجبار و  دستورالعمل های دولتی .

اکسپوی دبی فرصتی برای گردشگری ایران

اوایل این هفته بود که خبرها از انتخاب امارات متحده عربی برای میزبانی نمایشگاه اکسپوی سال 2020 میلادی حکایت کردند خبری که در سواحل جنوبی خلیج فارس باعث برپایی جشن های مختلف و شادی ساکنان آن شد. اگرچه می توان ناراحتی را در چهره برخی دید که از خود می پرسند چرا ایران با توجه به امکانات و تمدن خود نتوانسته در این رقابت نقش داشته باشد اما باز هم می توان به نیمه پر لیوان توجه داشت و تصور کرد ، باید از فرصت ایجاد شده به بهترین شکل ممکن برای توسعه گردشگری کشورمان بهره برداری کنیم نه اینکه در پی پاسخ این پرسش از فرصت های پیش رو بازهم غافل شویم.

هرچند به خاورمیانه آمدن نمایشگاه اکسپو خبری نوید بخش برای اقتصاد این امارت عرب نشین بوده است اما بدون تردید حضور گسترده شرکت کنندگان در این نمایشگاه شش ماهه می توان فرصتی برای توسعه اقتصاد گردشگری ایران زمین باشد . اقتصادی که هنوز در ابتدای راه است و به دنبال یافتن راهکارهایی مناسب برای دست یابی به بازارهای هدفش در دیگر نقاط جهان است.

همه از اهمیت حضور گردشگری در نمایشگاهها ی بین المللی دیگر نقاط جهان مطلع هستم و می دانیم صنعت گردشگری ایران به واسطه کمبود بودجه و منابع مالی طی سال های گذشته  و البته سال جاری بسیاری از نمایشگاههای مربوطه را از دست داده و یا اگر هم حضور داشته نتوانسته آنطور که شایسته تمدن ایران زمین بوده در این نمایشگاهها ظاهر شود.

 بنابراین به جاست طی فرصتی که تا زمان برگزاری این نمایشگاه، چند ده کیلومتر آنطرف تر از مرزهای جنوبی کشورمان باقی است مسئولان امر برنامه ریزی دقیقی داشته و با بهره گیری از توان بخش خصوصی کشور، مخصوصا آنهایی که دراین منطقه مشغول به انجام امور تجاری هستند به بهترین شکل ممکن از جایگاه واقعی گردشگری ایران پاسداری نموده و توامندی های گردشگری ایران را در اکسپوی یاد شده به دیگر نقاط جهان معرفی نماید.

هرچند طی این مدت نباید بیکار بود و به این نمایشگاه دل بست اما اگر واقع بینانه بنگریم طی یک یا دو سال آینده بدون تردید نمی توان انتظار معجزه ای در صادرات نامرئی برای کشورمان را داشته باشیم بنابراین حدود شش سال وقت داریم تا از همین امروز با برنامه ریزی دقیق و البته جامع؛ جای گشتن به دنبال بازار هدفی ناشناس در نقاط مختلف جهان، روی حضور گسترده و تجمع تمامی کشورها در نقطه ای بسیار کوچک آنهم نزدیک ایران تمرکز کنیم و با استفاده از توانایی های منحصربفرد جاذبه های گردشگری کشورمان آینده طلایی و البته دائمی برای تمدن ایران زمین رقم بزنیم .

این در حالی است که می توانیم طی فرصت باقی مانده با استفاده با از بازارهای سنتی گردشگری ایران که بدون دردسر در دسترس هستند به سرمایه گذاری مناسب و تجهیز زیرساخت های لازم گردشگری ضمن به حرکت درآوردن چرخ اقتصاد گردشگری کشورمان برای حضوری گسترده از گردشگران خارجی پس از برگزاری اکسپوی دبی آماده شویم.

افتتاح راه آهن سریع السیر بین فرانسه و اسپانیا

با توجه به رشد روبه افزایش تقاضای سفر بین کشورهای فرانسه و اسپانیا این دو کشور اواسط ماه جاری با یک قطار سریع السیر به یکدیگر متصل خواهند شد. رهبران دو کشور فرانسه و اسپانیا طی یک نشست خبری ضمن تایید این خبر اعلام کردند از 15 ماه دسامبر سال جاری میلادی این مسیر افتتاح شده و برای استفاده عمومی آماده ارایه خدمات است.

ماریانو راخوی ، نخست وزیر اسپانیا  این خبر را پس از نشستی دو جانبه با فرانسوا اولاند رئیس جمهور فرانسه اعلام کرد و گفت: این مسیر که بین بارسلون و پاریس با زمانی تقریبا 6 ساعت و بیست دقیقه برنامه ریزی شده است.

به گزارش فرانس پرس، راخوی در این کنفرانس خبری  گفت: این راه آهن جدید در واقع به واقعیت پیوستن یک رویای تاریخی بوده است . این در حالی است اولاند نیز در این کنفرانس گفتته  «این یک موفقیت تاریخی بوده که 20 سال طول کشیده است.»

اتصال شبکه راه آهن سریع العسیر  بین دو کشور اوایل سال آینده میلادی انجام خواهد شد اما هم اکنون مسافران می توانند از این مسیر برای سفر بین دو کشور استفاده کنند اما زمان تعویض قطار در ایستگاه فیگورس (Figueres) فقط 20 دقیقه به طول سفرشان اضافه خواهد شد که در آینده نزدیک این جابجایی نیز حذف خواهد شد این در حالی است که قبل از اتصال این دو شبکه به یکدیگر مسافران باید مسافت بین دو کشور را در مدت یک شبانه روز طی می کردند.

این گزارش می افزاید: شرکت حمل و نقل ریلی اسپانیا RENFE و شرکت حمل و نقل ریلی فرانسه SNCF با سرمایه گذاری مشترک این پروژه را تا انتها انجام خواهند داد.

شرکت خدمات حمل و نقل ریلی فرانسه طی بیانیه ای اعلام کرده است ابتدا این مسیر با دو قطار رفت و برگشت بین شهرهای پاریس و بارسلون ، یک قطار رفت و برگشت بین لیون و بارسلون و یک قطار رفت و برگشت بین تولوس و بارسلون شروع به کار خواهد کرد.

اما برای ایجاد رفاه بیشتر مسافران بین دو کشور یک قطار رفت و برگشت روزانه بین بندر مارسی ، بارسلون و مادرید نیزدر نظر گرفته شده است. این درحالی است که هدف نهایی برای این پروژه پیمودن مسافت بین پاریس تا بارسلون در زمانی حدود 5 ساعت و سی و پنج دقیقه است .

بد نیست بدانیم اسپانیا هم اکنون با داشتن سه هزار کیلومتر راه آهن پرسرعت دومین کشور جهان در این زمینه است .

ایران؛ تمدنی ناتوان در جذب گردشگران معلول

بازهم روز جهانی معلولان از راه رسید و صدها جلسه و سخنرانی برگزار خواهد شد اما یک نکته همواره در ذهن مسئولان طبق روال گذشته کشورمان فراموش خواهد شد در حالی که خارج از مرزهای کشورمان بیشترین توجه به آن صورت گرفته و هم اکنون به عنوان بازاری بسیار مناسب برای سرمایه گذاری درنظر گرفته شده است.

هرچند آمار گردشگران بین المللی سال گذشته میلادی از مرز یک میلیارد نفر در سال گذشته و همه ابراز امیدواری کردند سال آینده رونق گردشگری می تواند رکود اقتصادی جهان را برطرف کند اما هیچ کس به آمار نیم میلیاردی معلولانی که در سطح جهان زندگی می کنند توجهی نداشت ؛افرادی که همگی بالقوه گردشگر هستند و می توانند به عنوان بازار هدفی بسیار مناسب برای این صنعت ایجاد درآمد کنند .

 به طور کلی با توجه رشد فزاینده فرصت های برابر شغلی و تحصیلی و تفریحی برای معلولان مسئله توریسم ویژه معلولان نیز به عنوان بخشی از صادرات نامرئی جهان مورد توجه قرار گرفته است . صرف نظر از آمارها، هنوز این پرسش مطرح است که چه چیزی ناگهان سبب توجه و علاقه جهانی به این مبحث شده است؟

بررسی ها نشان می دهد که در هر هشت دقیقه یک کودک معلول به دنیا می آید و سازمان های بین المللی نرخ جهانی معلولیت را 10 تا 12 درصد اعلام کرده اند که براساس برآوردهای این سازمان در حال حاضر 500 میلیون معلول در جهان زندگی می کنند و نزدیک به 80 درصد آنها در کشور های جهان سوم به سر می برند.

همچنین طبق آخرین بررسی های انجام شده از سوی یکی از موسسات آکادمیک انگلستان تخمین زده شده است که حدود 27 درصد از کل جمعیت اتحادیه اروپا از طرح ویژه توریسم برای همه که دراین کشور طراحی و اجرا شده بهره می برند و این بخش از صنعت گردشگری طبق همین بررسی ها درآمدی بالغ بر 80 میلیارد یورو در سال تولید می کند. هرچند این آمار و ارقام بخش عظیمی از جمعیت با ناتوانی های خاص نظیر زنان باردار و خانواده هایشان و نیز کودکان را مورد توجه قرار نداده و از نظر جغرافیایی نیز چنان که آمد تنها بر کشورهای اروپایی تمرکز داشته است ولی می توان مسافران خاص از سایر نواحی جهان از جمله امریکا و استرالیا و آسیا را بر این ارقام افزود که بی تردید رقم شگفت آوری خواهد شد.

بنابراین با توجه به این ارقام سرمایه گذاری در گردشگری معلولان و همچنین ارائه مقاصد توریستی با شرایط مناسب معلولان نه تنها یک اقدام خیریه نیست بلکه هم اکنون به عنوان یک تجارت عالی و مقرون به صرفه است.

گردشگری معلولان از کی مطرح شد

شاید نخستین کنفرانس بین المللی توریسم آسان در سال 2006 میلادی را بتوان به عنوان اولین گام در این زمینه دانست که پس از آن با تاکید سازمان جهانی گردشگری و پیگیری کنفرانس های مشابه در بانکوک و اسپانیا توجه صنعت گردشگری به این نوع از سفر نیز جلب شد و کم کم سرمایه گذاری در آن شکل گرفت و هم اکنون توجه بسیاری از کشورهای توسعه یافته نظیر امریکا، بریتانیا، ژاپن ، هنگ کنگ ، سنگاپور استرالیا ، چین و نیوزیلند به این نوع از گردشگری معطوف شده و با ایجاد امکانات مناسب روی این بخش از گردشگری سرمایه گذاری کرده اند ولی درسایر کشورهای جهان همچنان مورد غفلت است.

بهترین مقصد گردشگری برای معلولان کجاست؟

شاید بتوان شهر برلین را به عنوان بهشتی برای گردشگران معلول یا صنعت گردشگری معلولان مطرح کرد این شهر که هم اکنون یکی از بهترین مقاصد گردشگری معلولان در قاره سبز است از سال 2009 میلادی سعی در توسعه امکانات سفرهای آسان برای معلولان کرده و هم اکنون تمام امکانات و تجهیزات شهری را برای افراد معلول همچون نابینایان ، ناشنواها و دیگر معلولان فراهم کرده است .

هرچند مسئولان این امر در برلین از آمادگی 95 درصد این شهر برای پذیرایی از معلولان بدون نیاز به کمک دیگران سخن می گویند اما هنوز هم گاهی اوقات موانعی بر سرراه گردشگران معلول در برلین وجود دارد که امیدوارند تا سال 2015 میلادی این موانع نیز برطرف شود و برلین به عنوان شهری بسیار مناسب برای گردشگری معلولان آماده ارایه خدمات باشد.

گردشگری معلولان فرصتی برای رونق گردشگری ایران

هرچند در آمار موجود تعداد افراد معلول ایران هنوزهم اما و اگرهای فراوانی وجود دارد اما با توجه به تعداد حدود هفت میلیون معلولی که در کشورمان زندگی می کنند می توان با ایجاد زیرساخت های مناسب در این نوع از گردشگری و تکیه بر رونق گردشگری معلولان داخلی کم کم با توجه به رویکرد جدید دولت به معلولان دیگر نقاط جهان نیز فکر کنیم .

 رضا میرحیدری یکی از فعالان عرصه گردشگری در این زمینه می گوید: اگر به این نکته توجه داشته باشیم که هزینه گردشگری معلولان با هزینه های گردشگری عمومی یکی نیست،  فکر کنید با ایجاد انگیزه گردشگری برای حدود هفت میلیون شهروند ایرانی، چه درآمد اقتصادی بالایی را به صنعت نوپای گردشگری ایران تزریق شده و باعث توسعه گردشگری معلولان کشورمان می شود؟

این فعال عرصه گردشگری می افزاید: همه می دانیم این گردشگران هرگز بدون همراه سفر نخواهند کرد بنابراین با توجه به توسعه و رشد گردشگری معلولان ناخودآگاه به توسعه گردشگری عمومی کشورمان نیز کمک کرده ایم.

کمبود اطلاعات در این زمینه  

به نظر می رسد اطلاعات ناقص و یا فقدان هر گونه اطلاعات درزمینه تورسیم معلولان ، یکی از مهم ترین عوامل رشد بالقوه این حوزه از توریسم باشد. درنتیجه افراد معلول اغلب اطلاعات مورد نیازشان را  به صورت شفاهی از اطرافیان و بستگان به عنوان تنها منبع اطلاعات دریافت می کنند در حالی که کشورهای پیشرفته با استفاده از دنیای مجازی و خدمات آن توانسته اند تمام اطلاعات کامل و البته بروز مورد نیاز این گروه را در اختیارشان قرار دهند و آنها را به عنوان گردشگری بالفعل به جامعه گردشگری بین المللی تحویل می دهند.

پس جای تردید نیست که اگر ایران قصد توسعه این نوع از گردشگری را دارد باید بر ایجاد سایت های وابسته به صنایع و خدمات گردشگری معلولان تمرکز کنند تا با ارایه اطلاعات دقیق از خدمات موجود در مقاصد گردشگری ایران این بخش از جامعه را که به عنوان گردشگرانی بالفعل زندگی میکنند را در زمینه مدیریت زمان و البته مخارج سفرشان یاری کند.

طرح جامعی وجود ندارد
محمد حسن کرمان رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاترخمات مسافرت هوایی ایران ضمن تاکید بر آماده نبودن زیرساخت های این نوع گردشگری در کشورمان می گوید: با توجه به بازار بسیار بکر این نوع از گردشگری به دلیل عدم اطلاع رسانی دقیق مسئولان و البته ناآگاهی بسیاری از برگزارکنندگان تور از این بازار هنوز هیچ اقدام مناسبی در این زمینه صورت نگرفته و نتوانسته ایم در این زمینه گام موثری برداریم .

کرمانی به استفاده نکردن از متخصصان امر در این زمینه اشاره می کند و می افزاید: استفاده نکردن از نظر متخصصان امر در این زمینه و البته فراهم نبودن اطلاعات و آمار دقیق از تعداد معلولان کشورمان و در نهایت نبود امکانات گردشگری در سایت های گردشگری ، تفریحی ، زیارتی و البته مراکز خرید ایران باعث شده تا این نوع گردشگری بدون توجه به حال خود رها شود حال آنکه بازار چند میلیارد دلاری آن در سطح جهان هم اکنون روبه توسعه است.

«سیراف» دری برای صادرات نامرئی ایران

دیدن صحنه به هم پیوستن رشته کوه هها و دریا یکی از جاذبه های دیدنی برای همه ماست که علاقمند به دیدن آن هستیم. اما ممکن است برخی از ما تصور کنیم این تصاویر مخصوص کشورهای خارجی است و داخل مرزهای ایران باستانی خبری از این  مناظر نیست، در حالی که جنوب کشورمان خودمان و در سواحل خلیج فارس دست هنرمند طبیعت مناظری منحصر به فرد را خلق کرده که هاری کمراینن سفیر کشور فنلاند هنگام دیدن آنها می گوید: با دیدن این زیبایی تصور کردم در سواحل مدیترانه هستم که ناگهان متوجه شدم اینجا ایران است و مشغول قدم زدن در سواحل بسیار زیبای بندر سیراف در خلیج فارس هستم .

بله درست خواندید این نظر سفیر کشور فنلاند به عنوان گردشگری خارجی بود درباره زیبایی های طبیعی منطقه سیراف یا ماسوله جنوبی ایران در استان بوشهر که شاید بسیاری ازما حتی نامش را تا کنون نشنیده ایم بود که قدمتش به دوره ساسانی و اردشیر بابکان نبست داده شده است. این بندر که به شماره 1348 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده، یکی از مناطق با ارزش و زیبای باستانی استان بوشهر است و به دلیل ساخت و ساز‌های بی‌رویه و بی توجهی مسئولان گردشگری  آرام آرام زیبایی و طراوت خویش را از دست می‌دهد.

مورخان نوشته‌اند: در فاصله قرن دوم تا پنجم هجری، سیراف مرکز تجارت خلیج‌فارس بوده و با کشورهای آفریقایی و همچنین کشورهای هند و چین ارتباط مستقیم و مستمر داشته است.  صیادی در سیراف رونق فراوان داشته و آوازه‌ صید مروارید در این بندر به اکثر نقاط دنیا رسیده بود و مرواریدهای معروف سیرافی در جهان مشتریان فراوانی داشتند.

کشف رازهای تاریخ در دل سیراف

بندر باستانی سیراف از دوره‌ ساسانی تا اواخر دوره سلجوقی مهم‌ترین بندر ایران در آب‌های جنوبی کشور محسوب می‌شده است اما زلزله‌ مرگ‌باری در نیمه‌ دوم قرن چهارم هجری به زندگی این بندر باستانی پایان داد و بعدها کیش جایگزین بندر سیراف شد. ولی  از آن زمان تا کنون گذر تاریخ هرگز این شهر را به فراموشی نسپرده و همچنان باستان‌شناسان و گروه‌های کاوشگر در تلاش برای کشف بقایای بیشتر از آثار گذشته‌ این شهر بود‌ه‌اند و چندین کتاب نیز در وصف شکوه و عظمت آن زمان سیراف به رشته تحریر درآورده‌اند.

 مرحله اول کاوش‌های باستان شناسی در بندر سیراف پیش از انقلاب انجام شد و باستان شناسان خارجی روی آن کار کردند و مسجد و خانه‌‌های تاریخی این بندر را بیرون آوردند.  اما پس از انقلاب نیز میراث فرهنگی  قراردادهای مختلفی با شرکت‌های داخلی و خارجی برای کاوش بیشتر در بخش خشکی و دریای این شهر امضا کرده است به صورتی که هم اکنون نخستین مرکز مطالعات باستان‌شناسی زیر آب خلیج‌فارس در بندر تاریخی سیراف راه‌اندازی شده است.

نصراله ابراهیمی سرپرست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر در این باره  می گوید: این مرکز طی سالهای گذشته با هدف بررسی و مطالعه مناطق و آثار تاریخی و تمدنی خلیج‌فارس و بخشی از بندر سیراف که در زیر آب مدفون است، راه‌اندازی شده است.

ابراهیمی ضمن تاکید بر حفاظت از آثار باستانی منطقه می افزاید: مرکز مطالعات باستان‌شناسی زیر آب خلیج‌فارس با همکاری شرکت توتال گاز فرانسه و پژوهشکده باستان‌شناسی در قلعه شیخ نصوری بندر سیراف تأسیس شده است.

ابراهیم بااشاره به تاریخچه حاکمیت ایران در ابراهه خلیج فارس می گوید: راه‌اندازی مرکز مطالعات باستان‌شناسی زیر آب خلیج‌فارس می‌تواند بخشی از تاریخ سکونت و سیادت تاریخی ایرانیان بر خلیج‌فارس را آشکار کند.

بندر سیراف باید ثبت جهانی شود

در شرایطی که اکثر مسئولان از توجه ویژه به این بندر تاریخی سخن می گویند و حفظ آثار آن را تاکیدی دوباره بر حاکمیت ایران در خلیج فارس عنوان می کنند ؛ سیراف این بندر باستانی آرام آرام در حال  تخریب است و چند ده کیلومتر آنطرفتر قطر، یک روستای متروکه را در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت کرده است.

طبق گزارش یونسکو این شهر که «بندر الزبورا »نام دارد، واقع در سواحل خلیج فارس است که در اواخر قرن 18 میلادی و اوایل 1900 میلادی، کاملا متروکه شده ولی اکنون به عنوان نخستین میراث جهانی  قطر،در فهرست یونسکو ثبت شده است.

 این اقدام از سوی قطر در حالی صورت می‌گیرد که آثار مسلم باستانی باشواهد معتبر در کتاب‎های جغرافی دانان عرب و مسلمان قرون اولیه هجری، در بندرسیراف و دیلم و دیگر بندرهای باستانی ایران در سواحل خلیج فارس و استان بوشهر روز به روز بیش از پیش تخریب می‌شوند . این در حالی است که تازه  به همین منظور تیرماه امسال مدیر کل میراث فرهنگی بوشهر خبر از تشکیل کارگروه تخصصی ثبت جهانی بندر باستانی سیراف داده است.

ساخت و سازهای غیر مجاز

زمانی که اکثر مقامات مسئول چه در دولت دهم و چه در دولت یازدهم از اهمیت توجه به این اثر باستانی و نمادی از تمدن ایران زمین در منطقه سخن می گویند و برای ثبت جهانی آن کارگروه تشکیل می دهند هم اکنون ظاهرا روند ساخت و سازهای بدون قاعده و البته غیر مجاز باعث تهدید این اثر تاریخی در جنوب ایران زمین شده است.

شاپور رستمی معاون امور عمرانی استانداری بوشهر با اشاره به مشکلات موجود در سیراف می گوید: سیراف یکی از نقاط با ارزش تاریخی ایران است و قابلیت ثبت جهانی را دارد و مسوولان استان بوشهر باید برای این امر تلاش کنند و بندر تاریخی سیراف که هویت حاکمیت دریانوردی ایرانیان بر آبهای نیلگون خلیج فارس است راساماندهی کنند.
رستمی با تاکید بر جلوگیری از ساخت و سازهای غیر مجاز در بندر تاریخی سیراف افزود: باید با ایجاد زیرساخت‌های لازم و جلوگیری از ساخت‌و سازهای غیر مجاز جایگاه بندر تاریخی به جهان معرفی کنیم.
وی ادامه داد: برای استفاده از اعتبارات ملی برای ساماندهی این بندر تاریخی و رساندن آن به جایگاه واقعی خود باید طرح‌ها و برنامه‌های اداره کل میراث فرهنگی ارائه شود تا بتوان برنامه‌های حمایتی اجرا کرد و اعتبارات لازم تخصیص داد.

نبود امکانان و زیرساخت های گردشگری

شاید برخی از اخبار حاکی از حضور یک میلیونی گردشگران در منطقه سیراف طی نوروز 1392 بوده و برخی مسئولان با افتخار این ارقام را اعلام کرده اند اما به گفته محمد حسین بوشهری یکی از فعالان گردشگری منطقه علی رغم پتانسیل بالای منطقه برای جذب گردشگران چه از خارج و چه از داخل ایران هنوز امکانات مناسبی در زمینه جذب گردشگران در منطقه موجود نیست و ماندگاری گردشگران در بندر سیراف به کمتر از یک روز رسیده است و بیشتر به صورت گذری هستند.

بوشهری می گوید در صورتی که اقامت گاهها و هتل های مناسبی در منطقه ساخته شود با استفاده از سواحل بسیار بکر سیراف می توان دوباره شاهد رونق اقتصاد گردشگری منطقه باشیم این در حالی است که بسیاری از گردشگران خارجی برای گذراندن تعطیلات زمستانی خود به سواحل جنوبی جلیج فارس یعنی دوبی و بحرین یا قطر سفر می کنند.

به هر حال این جاذبه تاریخی و باستانی در جنوب کشورمان که بهترین فرصت برای توسعه گردشگری را به واسطه نزدیکی به منطقه عسلویه را در اختیار دارد هنوز به عنوان یکی از جاذبه های گمنام در گردشگری ایران باقی مانده در حالی که سیراف همانند گذشته هم اکنون هم می تواند به عنوان جاذبه ای بسیار معقول برای سرمایه گذاران و البته گردشگران در صادرات نامرئی کشورمان باشد و در صورت برنامه ریزی و البته مدیریت دقیقی در این زمینه می توانیم دوباره از این مروارید خلیج همیشگی فارس به نفع اقتصاد و کارآفرینی منطقه کسب درآمد کرد و شاهد رونق دو چندان اقتصاد ساکنان منطقه بود.

کسب و کار از اهمیت توسعه گردشگری زمستانی در ایران اهمیت می گوید

برف و یخ ؛ رونقی در گردشگری

از جمله تحولاتی که در دهه های اخیر در صنعت توریسم به وجود آمده، تنوع فصلی این صنعت و توریسم زمستانی یکی از اشکال فصلی جهانگردی است که در گذشته طبقات ممتاز اجتماعی می توانستند از آن استفاده کنند، ولی امروز به علت رونق جهانگردی وجود تسهیلات ارزان قیمت و بومی شدن جریان های توریستی، مورد توجه دیگر اقشار مردمی نیز واقع شده است.

کشورهایی که دارای موقعیت های مناسب کوهستانی و دامنه های برفگیر هستند شرایط ایده آلی برای توسعه توریسم زمستانی در اختیار دارند. براساس نظر کارشناسان آنچه که به توریسم زمستانی رونق می بخشد، شرایط و عوامل مناسبی است که به طور نسبی با یکدیگر در رابطه هستند. مهمترین این عوامل عبارتند از: درجه حرارت مناسب در فصل زمستان، میزان آفتابی بودن روزها، سرعت باد، پوشش برف، ناهمواریها و پوشش گیاهی و تجهیزات و زیرساخت های لازمه در این زمینه است.

پریسا طاهرزاده ، مدیر فنی یکی از آژانس های گردشگری تهران می گوید: گردشگری زمستانی هم اکنون یکی از بخش های بسیار جذاب و پررونق گردشگری سراسر دهکده جهانی است و بسیاری از کشورهای مستعد سعی در استفاده و بهرهمندی بسیار زیاد از آن با توجه به امکانات و تجهیزات رفاهی موجود جهان دارند و رونق و افزایش تقاضای سفر به قطب شمال از نشانه های آن است.

این کارشناسان گردشگری می گوید: اما اگر به مناطق معمول و مثل کشور خودمان بنگریم شاخصه های مهمی در این زمینه لازم است تا بتوانیم گردشگری زمستانی را رونق بخشیم به صورتی که در توریسم زمستانی، ارتفاع برف و مدت زمانی که بر روی زمین باقی است، نقش مهمی دارد و ارتفاع مطلوب برف40 تا 60 سانتی متر در یک دوره طولانی است.

از سوی دیگر مهسا مطهر کارشناس ارشد گردشگری و مدرس دانشگاه می گوید: از نقطه نظر پوشش گیاهی نیز، جنگلهای سرو و کاج مهمترین شرایط مناسب در تفریحات زمستانی را فراهم می نمایند. علاوه بر این، زیبایی جنگلهای سرو و کاج با پوشش برفی خود، زیبایی خاصی برای توریستها دارد.مطهر می گوید: مناطق و اماکنی که برای توریسم زمستانی مورد توجه قرار می گیرند می بایست شرایطی را دارا باشند که موجبات رضایت خاطر توریستها را فراهم سازند. آنچه که در این رابطه حایز اهمیت است تعداد روزها با حد متوسط درجه حرارت 5 تا 15 درجه، میزان ساعات آفتابی در روزهای زمستان، مدت پوشش برف و ارتفاع آن، زیبایی پوشش گیاهی و چشم اندازهای طبیعی فصل زمستان است و در کنار اینگونه می توان از وجود امکانات و تأسیسات توریست زمستانی هم نام برد.پریسا طاهر زاده  به کشورهای منطقه آلپ در توسعه و بهرمندی از گردشگری زمستانی اشاره می کند و می گوید: این کشورها با موقعیت کوهستانی خود شرایط ایده آل این نوع توریسم را دارا هستند و در بین آنها کشور اتریش و سوئیس به علت در اختیار داشتن بخشهای متناوبی از کوهستانهای آلپ و وجود امکانات خدماتی، رفاهی و توریستی امروزه از مهمترین مراکز توریسم زمستانی هستند.

وی  می افزاید: بیشتر تجربه های توریستی که در منطقه آلپ به عنوان قدیمی ترین مقاصد گردشگری زمستانی بدست آمده در دیگر  نواحی مشابه به عنوان الگو در توسعه صنعت توریسم  استفاده  شده است. عواملی نظیر دگرگونی تقاضا، کوتاه شدن مدت اقامت، شرایط فصلی و همکاری صنعت توریسم با صنایع بومی همواره تجربه های پرارزشی را جهت مطالعه توریسم زمستانی فراهم ساخته است.

این فعال گردشگری ضمن تاکید بر توجه به گردشگری زمستانی می گوید: درآمد بسیار هنگفت و تجربه بسیار مناسب این کشورها از گردشگری زمستانی باعث شده تا دیگر مناطق جهان که کمی در این زمینه استعداد دارند نیز وارد عمل شوند که می توان به چین و کره جنوبی در این زمینه اشاره کرد.

طاهرزاده با اشاره به تقاضای بالای سفر در فصل زمستان بین برخی از کشورها می گوید: چین هرساله با برگزاری جشنواره یخی هاربن و کره جنوبی با برگزاری جشنواره ماهیگیری روی رودخانه های یخی توانسته اند به عنوان مقاصدی در آسیا شناخته شوند اما در منطقه خاورمیانه هنوز مقصد گردشگری مناسبی به صنعت گردشگری زمستانی دهکده جهانی معرفی نشده حال آنکه کشورمان دارای بهترین شرایط آب و هوایی است.

وی می افزاید: ورزش های زمستانی از خصیصه های صنعت توریسم زمستانی در هر منطقه مستعد است و تجمع صدها هزار گردشگر زمستانی در مناطق مساعد باعث رونق گردشگری این منطقه در فصول دیگر سال نیز خواهد شد چون بدون تردید این مناطق در فصل گرم سال نیز به عنوان مناطق ییلاقی بسیار زیبایی خواهند بود که می تواند به عنوان جاذبه ای کاملا بکر برای گردشگران از آن استفاده شود. به عنوان مثال، در کشورهای سوئیس، فرانسه و اتریش گردشگری زمستانی اگرچه عامل تعیین کننده ای به شمار می آید ولی امروزه فعالیت های توریستی در این منطقه آلپ فقط منحصر به فصل زمستان نیست، بلکه سراسر سال باعث رونق اقتصاد گردشگری آن شده است. به این ترتیب که زمستان گردشگران مشغول لذت بردن از اسکی روی برف هستند و در بهار روی چمن اسکی را تجربه می کنند و تابستان هم از کمپ های تابستانی برای دوری از هیاهوی زندگی صنعتی از آن بهره می برند.

به عقیده این کارشناس گردشگری ، بخشی از این امر ناشی از ورود تکنولوژی، تنوع سلیقه ها و خواسته ها و بخشی دیگر ناشی از موقعیت جغرافیایی مناطق کوهستانی آلپ است که بین مراکز اصلی حرکت های توریستی قرار گرفته و شرایط لازم را برای توریسم زمستانی و تابستانی فراهم نموده که البته نمونه کاملا مشابهی کشورمان ایران باستانی در اختیار دارد ولی هنوز نتوانسته آنطور که باید از آن در زمینه توسعه گردشگری زمستانی بهرمند شود.
 وی ضمن تاکید بر وجود زیرساخت ها برای شروع در کشورمان می گوید: هم اکنون در ایران 16 پیست اسکی وجود دارد که از میان آنها 3 مجموعه دارای امکانات اقامتی، 5 مجموعه فقط دارای رستوران و بقیه از حداقل امکانات محروم هستند و در صورت تجهیز آنها می توان با استفاده از میل و گرایش تجربه برف در گردشگران منطقه بخصوص نواحی جنوب خلیج فارس و البته کشورهای عربی همسایه به درآمد هنگفتی در این زمینه دست یافت که علی رغم وجود این بستر مناسب برای توسعه گردشگری زمستانه در ایران چه از نظر بازار هدف و چه از نظر امکانات طبیعی از بین این تعداد پیست اسکی تنها پیست‌های آبعلی، شمشک و دیزین در استان تهران قابلیت پذیرایی از گردشگران خارجی را دارد و دیگر امکانات هنوز در حد مناسب برای اقامت و پذیرایی از گردشگران خارجی تجهیز نشده اند.

این در حالی است که مهسا مطهر نیز به نبود امکانات امدادی و البته پزشکی در برخی از مناطق یاد شده اشاره می کند و می گوید: هرچند طی سالهای اخیر برخی اقدامات جهت برپایی جشنواره زمستانی در گوشه و کنار ایران در این فصل صورت گرفته اما همه این تحرکات متاسفانه بدون برنامه بوده و مسئولان بدون درنظر گرفته شرایط و زیرساخت های مناسب اقدام به برگزاری کرده اند در صورتی که به دلیل پرمخاطره بودن گردشگری زمستانی برای گردشگران ابتدا زیرساخت های مناسبی را فراهم و پس از آن اقدام به معرفی جاذبه مورد نظر و بازاریابی برای آن در بازارهای هدفمان کنیم تا بتوانیم رونق گردشگری زمستانی کشورمان را شاهد باشیم.

خسرو آبادی : موفقیت ؛ در گرو تعامل با دیگر ارگانهاست

گفت و گوی اختصاصی با مدیرکل سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان تهران

خسروآبادی: کیستیم؟ چیستیم و چه می خواهیم؟

سرانجام پس از گمانه زنی های فراوان و البته ارزیابی های متفاوتی که از عملکرد یکصد روزه دولت یازدهم بخصوص در سازمان میراث فرهنگی با سکانداری محمدعلی نجفی صورت گرفت مدیرکل جدید سازمان میراث فرهنگی استان تهران توسط رئیس سازمان معرفی شد.

رجبعلی خسروآبادی که زمانی یکی از کاندیداهای پست معاونت گردشگری ایران بود روز شنبه کلید ساختمان ویلای سازمان میراث فرهنگی در تهران را تحویل گرفت و به عنوان مدیرکل استان تهران شروع به کار کرد. وی که زمانی در اتحادیه هتلداران تهران فعالیت داشته و در شهرداری و حوزه فرهنگی هم سمت هایی را پذیرفته بوده هم اکنون شاید به عنوان یکی از گزینه های بسیار مناسب سازمان برای هدایت سازمان میراث فرهنگی پایتخت بود که نجفی برگزیده است.

هرچند برخی فعالیات های گذشته خسروآبادی  در زمینه گردشگری را مانعی برای رشد و تعالی دیگر شاخه های سازمان یعنی میراث فرهنگی و صنایع دستی می دانند اما ارتباطات گسترده و البته هماهنگی های بسیار مناسب خسروآبادی با شورای شهر تهران و البته اتحادیه ها و اصناف خصوصی فعال در عرصه گردشگری و دیگر بخشهای ذکر شده مثل میراث فرهنگی نویدبخش روزهایی بسیار خوب در ساختمان ویلا و بطور کلی در پایتخت ایران باستانی است.

این درحالی است که رجبعلی خسرو آبادی در اولین مصاحبه اختصاصی خود با کسب وکار ضمن تاکید بر تغییر نگرش در جایگاه صنعت گردشگری ، میراث و صنایع دستی به خبرنگار ما گفت : اولین و مهمترین برنامه من در این سازمان عبارت است از شناسایی جایگاه واقعی سازمان میراث فرهنگی در جامعه پایتخت است به این دلیل که هم اکنون این سازمان در تهران که معمولا اولین مقصد ورودی برای گردشگران خارجی است و به نماد و گل سرسبد گردشگری ایران شناخته شده است هنوز هیچ تعامل مناسبی با دیگر سازمان ها صورت نگرفته است و شاهد برخی رویدادها ناخوشایند در زمینه های مختلف مثل گردشگری ، میراث فرهنگی و غیره هستیم.

به عنوان مثال میراث فرهنگی استان تهران هنوز نمی داند که چه خواسته هایی می تواند از شهرداری برای حفظ اماکن تاریخی کشورمان داشته باشد یا در دیگر موارد مثل صنایع دستی نمی توان خواسته ای از اصناف و دست اندکاران داشته باشیم چون هنوز خود سازمان نمی داند که چیست یا کیست و از دیگران چه می خواهد .

خسروآبادی می گوید: فرض کنیم همین امروز شهرداری به سازمان میراث فرهنگی اعلام آمادگی برای همکاری های گسترده  کند آیا مسئولان و مدیران سازمان می دانند که چه خواسته ای باید از شهر داری داشته باشند یا در دیگر مورد می توان به فرمانداری تهران اشاره کرد  که پاسخ خیر است بنابراین ابتدا باید در سازمان ابتدا بدانیم چه هستیم و چه می خواهیم تا بعد از دیگران انتظار داشته باشیم.

مدیر کل میراث فرهنگی استان تهران می گوید: متاسفانه در دوره های گذشته هیچ تعامل مناسبی با ارگان ها و سازمان های دیگر تهران در این سازمان صورت نگرفته است که نمونه بارز آن از بین رفتن ساختمان های تارخی در مناطق مختلف پایتخت است چون این تعامل نبوده شهرداری هم با توجه به ضوابط و قوانین خود تصمیم می گرفته حال آنکه اگر بتوانیم این تعامل را برقرار کنیم دیگر شاهد این اتفاق ها نخواهیم بود.

اما خسروابادی که زمانی در اتحادیه هتلداران تهران نیز فعال بوده در باره گردشگری و رونق هتلداری تهران می گوید: هتلداران ایران چیز زیادی از سازمان میراث فرهنگی نمی خواهند و آنها صرفا به حق خود قانع هستند بنابراین آنچه که قانون برای آنها تعیین کرده را باید به آنها بدهیم لازم نیست کار اضافه دیگری انجام دهیم پس من سعی دارم قانون، حداقل برای هتلداران تهران به عنوان چشم و چراغ گردشگری کشور رعایت شود تا دیگران نیز این موضوع را جدی بگیرند.

وی می گوید خوب نیست که وقتی گردشگران خارجی وارد پایتخت کشورمان به عنوان اولین شهر وارد می شوند نتوانیم به خوبی از آنها پذیرایی کنیم چون درواقع تاثیر بسزایی در دید گردشگران برای دیگر مناطق گردشگری کشورمان خواهیم داشت بنابراین یکی از اولویت های کاری من این است که بتوانیم با استفاده از حضور گسترده بخش خصوصی و البته رعایت قانون و حقوق  برای فعالان گردشگری شرایط مناسبی برای پذیرایی از گردشگران خارجی و داخلی کشورمان داشته باشیم .

اما خسرو آبادی با توجه به ارتباط بسیار نزدیک خود با اعضای شورای شهر به نکته بسیار ظریفی اشاره کرد گفت : هم اکنون یکی ازمشکلات گردشگران در ایران بحث استفاده از تاکسی است  که با استفاده از روابط و حقوق قانونی قصد برطرف کردن این مشکل را با همکاری شورای شهر و شهرداری داریم .

وی به شکل ظاهری تاکسی ها ، لباس کار رانندگان تاکسی ، آشنایی به زبان خارجی ، کرایه تاکسی و برخی دیگر از موارد اشاره کرد که امیدواریم با توجه به ارتباط بسیار نزدیک وی با شورای شهر تهران هرچه سریعتر این مشکلات برطرف شود.

مدیرکل سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری تهران در پایان گفت همه این موارد صرفا با توجه به ایجاد تعامل با ارگان ها و سازمان های مختلف صورت می پذیرد که اولویت کاری من در این زمینه نیز ایجاد این تعامل است و همانطور که قبلا نیز اشاره کردم ابتدا به برقراری این تعامل با ارگانهای مربوطه با سازمان که کم هم نیستند خواهم پرداخت تا پس از آن بتوانیم با همکاری این ارگان ها افق های تازه ای در صنعت گردشگری ، میراث فرهنگی و صنایع دستی پایتخت ایجاد کنیم و شاهد رونق کسب و کار بخش خصوصی در این موارد باشیم.

مدیریت سفر نه ساماندهی تعطیلات؟!

دیروز رئیس سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری کشورمان پس از حدود سه ماه از ریاستش تصمیم گرفت با کارکنان معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی که اجاره نشین سازمان حج و زیارت هستند دیداری صمیمانه داشته باشد. در این دیدار نجفی دوباره از طرح ساماندهی تعطیلات یاد کرد ابراز امیدواری کرد ، با همکاری دولت یازدهم این طرح اجرایی شود تا نظام گردشگری کشورمان نیز تغییرات عمده ای را در این زمینه تجربه کند.

اما آیا واقعا تعطیلات ایران به ساماندهی نیازدارد یا اینکه می توان با مدیریت برنامه سفر گردشگران داخلی همین طرح را در شکل دیگری به بهترین نحو ممکن اجرا کرد؟

هرچند این طرح با مقایسه تعطیلات کشورهای دیگر دهکده جهانی قصد دارد میزان کارآیی و البته بهروری کشورمان را که تقریبا از همه آنها بیشتر تعطیل است بالا ببرد اما بدون تردید روی سخن نجفی درباره بهره وری نبوده بلکه وی از دید کارشناسی در گردشگری و البته سمت سازمانی خود این سخن گرفته است . سخنی که می توان دقیقا طرحی جایگزین برای آن داشته باشیم از آن برای مدیریت دقیق و البته هدفمند گردشگری کشورمان استفاده کنیم.

همانطور که می دانیم همواره یکی از معضلات بخش گردشگری ایران، بستن یکباره بار سفر از سوی هموطنانمان در روزهای خاصی از سال است که می توان به تعطیلات نوروز و تعطیلات چند روزه ایام سال در این زمینه اشاره کرد که توان هرگونه تحرکی را از سازمان تحت اختیار نجفی در این افزایش تقاضای سفر گرفته است و باعث ایجاد خاطراتی گاها ناگوار بین گردشگران و البته زیرسئوال رفتن مدیریت این سازمان در صنعت گردشگری داخلی می شود ؛ از همین روی سکاندار گردشگری کشورمان علاقمند است طرح ساماندهی تعطیلات ایران دوباره به جریان افتاده تا با کاهش برخی روزهای تعطیل رسمی در ایران کمی از این معضل در سازمان تحت امرش جلوگیری کند.

اگر از بعد اقتصادی به این طرح بنگریم شاید طرحی به جا و کارآمد باشد اما اگر کمی تخصصی تر از بعد اقتصاد گردشگری به آن توجه داشته باشیم این تعداد تعطیلات در صورت مدیریتی صحیح و البته برنامه ریزی دقیق مسئولان می تواند محرکه ای بسیار مناسب برای توسعه صنعت گردشگری داخلی کشورمان باشد و از آن به عنوان آزمونی برای پذیرایی از میلیونها گردشگرخارجی که در حال حاضر نیم نگاهی به جاذبه های گردشگری کشورمان دارند ، یاد کرد.

اینگونه که مسئولان سازمان میراث فرهنگی و در راس آنها نجفی می توانند ابتدا با فرهنگ سازی و البته تعریف دقیق گردشگری برای گردشگران هموطن؛ معنی سفر و گردشگری را از پیکنیک های خودمانی و سرزدن به اقوام تغییر داده و آنها را تبدیل به ماجراجویانی واقعی سراسر ایران کنند و شعار معروف سفر برای همه کس ، همه وقت و همه جا را در کشورمان نهادینه کنند که با اینکار علاوه برایجاد تقاضای مدیریت شده سفر می توانند به توسعه زیرساخت های گردشگری کشورمان نیز کمک کرده و نقایص احتمالی را به خوبی برطرف کنند ، نه اینکه با کاهش تعطیلات به اصلاح خودمان صورت مسئله را پاک کنند. پس بجاست بگوییم مدیریت سفر نه ساماندهی تعطیلات.

گردشگری اتمی شاخه ای جدید در صادرات نامرئی

جنبش مولکولی ؛ جنبشی نوین برای گردشگری ایران

گردشگری هسته ای به شاخه از صنعت گردشگری گفته می شود که در آن ماجراجویان و گردشگران برای بازدید از تاسیسات و نیروگاههای اتمی یا حتی محل آزمایشات اتمی بار سفر می بندند که می توان به تور بازدید از چرنوبیل، هیروشیما، صحرا نبراسکا یا دهها مورد دیگر اشاره کرد.

مدتی است اخبار مربوط به نیروگاه هسته ای و بطور کلی انرژی هسته در ذهنمان غوغایی به پا کرده است و یکی دو روز پیش هم اخبار خوشی در این زمینه خواندیم؛ هرچند مدتی بود به دلیل کارشکنی های غرب و شرق علیه کشورمان مشکلاتی در اقتصاد ایران ایجاد شده بود اما با این خبر خوش اینده ای امیدوارکننده در انتظار کشورمان خواهد بود.

این در حالی است که اثرات این خبرخوش بدون تردید در صادرات نامرئی کشورمان نیز بی تاثیر نیست و موج تازه ای از درخواست سفر به کشورمان را به همراه خواهد داشت ولی جالب اینجاست که بدانیم این خبر خود به تنهایی نیز می تواند به عنوان جاذبه ای برای گردشگران کشورمان تبدیل شود همانگونه که در دیگر کشورها باعث رونق گردشگری آنها شده است.

همه ما کوچک و بزرگ ، پیر و جوان انرژی هسته ای و بطور کل نام اتم را با نام البرت اینیشتن می شناسیم و این انرژی را انرژی پر رمز و رازی می​دانیم که از ابتدای پیدایش آن بسیاری علاقمند به داشتن اطلاعاتی در این زمینه بودند. اما به دلایل متعدد  و مسایل امنیتی یا سیاسی تاکنون این موضوع صرفا از طریق کتاب ها یا مطالب اینترنتی میسر بوده اما چندی است که نیروگاههای هسته ای که در گذشته ای نچندان دور مکان های مرموز و دور از دسترس بودند به جاذبه های بسیار پررونقی در صنعت نوظهور گردشگری در گوشه و کنار دهکده جهانی تبدیل شده اند.

 علاقه و اشتیاق مردم و ماجراجویان به دانستن و بازدید از تاسیسات این نیروگاهها، حتی با وجود خاطرات ناگواری چون هیروشیما و ناکازاکی در کشور شکوفه های گیلاس نتوانسته از این اشتیاق بکاهد و این شاخه جدید صنعت گردشگری را ازسکه بیاندازد و از آنجا که  صنعت گردشگری که به عنوان یکی از پولسازترین صنایع قرن حاضر در بین سرمایه گذاران و علاقمندان به سفر و البته دولت ها شناخته شده توانسته از حساسیت ها و محدودیت های مراکز هسته ای بکاهد و این مکان ها را به نوعی مرکز گردشگری تبدیل کند.

مخروبه های چرنوبیل هم جاذبه گردشگری

به یاد داریم حادثه ناگوار انفجار نیروگاه چرنوبیل در اوکراین که باعث بروز خسارات زیادی به جامعه بشری شد اما این حادثه تکاندهنده امروز به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری کشور اوکراین تبدیل شده و در واقع مخروبه های این نیروگاه و شهرک متروکه اطراف آن محل بسیار مناسبی برای سرمایه گذاری در صنعت گردشگری تبدیل شده و برای این کشور همانند معدن الماس با ارزش شده است. اینگونه که سازمان گردشگری اوکراین پس از حادثه 1986 میلادی برای نخستین بار درهای نیروگاه مخروبه چرنوبیل را اواخر سال 2009 میلادی بروی گردشگران گشود و دوباره زندگی را به شهرک و مناطق اطراف این نیروگاه بازگرداند.

 این تصمیم باعث شد که تنها در سال 2011 میلادی حدود 2 میلیون گردشگر از این مخروبه ها بازدید کنند و به گزارش یورو نیوز حضور گسترده گردشگران در این نیروگاه (چرنوبیل)، باعث شد تا این منطقه به عنوان یکی از 10 مقصد برتر گردشگری شرق اروپا معرفی شده  و هر روز بیشتر مورد توجه ماجراجویان و گردشگران این منطقه قرار گرفته است.

اگرچه ماجراجویان و گردشگران علاقمند به بازدید از این منطقه فقط چند دقیقه آنهم تحت شدیدترین تدابیر حفاظتی از نظر سلامتی و امنیتی اجازه ماندن در محوطه این نیروگاه را دارند اما این محدودیت ها ، هرگز نتوانسته علاقه گردشگران را برای بازدید از ویرانه های چرنوبیل بکاهد.

 به گزارش سازمان گردشگری اوکراین این منطقه طی برگزاری بازیهای جام ملت های اروپا به عنوان یکی از اصلی ترین مقاصد گردشگری این کشور خواهد بود بنابراین بسیاری از دست اندرکاران صنعت گردشگری امیدوارند هنگام برگزاری و پس از آن درآمد هنگفتی از طریق این نیروگاه خاموش به دست آید و برای برنامه ای بلند پروازانه مسئولان گردشگری اوکراین یعنی تبدیل مناطق اطراف نیروگاه چرنوبیل به پارک اتمی سرمایه گذاری شود.

گردشگری هسته ای در ایران

حالا که نیروگاههای اتمی چه به صورت فعال یا غیر فعال در گوشه و کنار دهکده جهانی به عنوان یکی از اصلی ترین جاذبه های گردشگری کشورهای تبدیل شده است سئوال اینجاست که چرا این پتانسیل بسیار مهم در کنار دیگر امکانات گردشگری ایران از دید دست اندرکاران صنعت گردشگری کشور پنهان مانده و هیچ سرمایه گذاری مفیدی روی این افتخار ملی صورت نگرفته است.

 اگرچه در نگاه اول این نیروگاه و تاسیسات آن اهمیتی سیاسی و امنیتی برای ایران دارد اما حالا که ایران با کشورهای 1+5 به توافقی شش ماهه رسیده و زمینه همکاری های بیشتر بین این کشورها با ایران فراهم شده و قرار است بازرسان متعددی از سازمان انرژی اتمی از تاسیسات اتمی و هسته ای ایران بازدید کنند و برخی از رسانه ها هنوز هم برای صنعت صلح آمیز هسته ای کشورمان مشغول سیاه نمایی هستند ، هرگز نباید این موقعیت طلایی را از دست بدهیم، تا با استفاده از صنعت گردشگری تصویری دقیق از آینده ایران برای جهانیان ترسیم کنیم.

بسیاری از کارشناسان گردشگری معتقدند با توجه به رعایت منافع ملی و البته مسایل امنیتی می توان حالا که نام ایران باستانی به دلیل اخبار مربوط به توافقنامه هسته ای ایران به خوبی در صدر اخبار جهان قرار گرفته ؛ از جنبش بین مولکولهای موجود در نیروگاه بوشهر برای ایجاد تحرکی مناسب در صنعت گردشگری کشورمان استفاده کرد .

به عقیده این افراد امروزه طلایی ترین فرصت در اختیار صنعت گردشگری ایران قرار گرفته است. بطوری که نیروگاه بوشهر و تاسیسات آن چندی است که سوژه خبری اکثر خبرگزاری ها شده و از سوی دیگر همه می دانیم که جریان سازی یکی از روشهای عمده جلب نظر گردشگران سراسر جهان است و این امتیاز به رایگان در اختیار ایران قرار گرفته باید مدیران و مسئولان صنعت گردشگری ایران با هماهنگی دست اندرکاران این نیروگاه و برگزاری تورهای گردشگری در این نیروگاه پیام صلح آمیز بودن فعالیت های هسته ای ایران و تمدن اصیل ایرانی را به جهانیان برسانند البته نه از طریق کارشناسان اتمی سازمان بین المللی انرژی اتمی بلکه از طریق خاطرات گردشگرانی که بدون هیچ نگرانی از این تاسیسات دیدن کردند و به توانمندی کارشناسان و مهندسان ایرانی ایمان آورده اند.

 چه زیباست که این فرصت طلایی توسط مسئولان سیاسی و گردشگری ایران مغتنم شمرده شود و از آن به بهترین روش در جهت رونق صنعت گردشگری ایران و معرفی جایگاه اصلی آن به جهان استفاده شود.

توریسم خوراک و آشپزی پرو سالانه 1.5 میلیون مشتری خارجی دارد

شهرت رستوران‎های پرو درسراسر جهان و تلاش برای معرفی سنت های آشپزی دراین کشور ظرف 6 سال گذشته، سبب جذب میلیون هاگردشگر خارجی به سرزمین و خاستگاه اصلی این غذاها شده است.

به گزارش خبرگزاری پرو، به نقل از «آلساندرو گارو» از شرکت مشاوره توسعه بازاریابی پرو، تا پایان سال 2013 بیش از 1.5 میلیون گردشگر خارجی تنها با هدف «توریسم گاسترونومی» یا گردشگری خوراک و غذا، به این کشور سفر کرده‎اند . این رقم برابر با 40 درصد از کل کل 3.1 میلیون گردگشران خارجی است که هرسال، به این کشور سفر می‎کنند.

 طبق همین گزارش به نقل از شرکت« ال کومیریکو» گردشگران غذا و خوراک روزانه، به طور میانگین 130 دلار امریکا برای صرف غذا  دررستوران‎های برتر پرو هزینه می‎کنند.

 «نیکلا استاکیف»سرآشپز شاغل در پرو در بررسی‎های انجام شده توسط شرکت ال کومیریکو می‎گوید:« تا شش سال پیش تنها 7 درصد از گردشگران خارجی که به پرو می آمدند ، با غذاهای محلی آشنایی داشتند و گردشگری خوراک و غذا آنان را به پرو کشانده بود اما اکنون موفقیت بزرگی است که با همکاری صنعت گردشگری و رستوران‎های کشور درسال‎های اخیر تلاش‎های گسترده‎ای برای آشنا کردن خارجی‎ها با میراث غنی و متنوع پخت انواع خوراک وخوردنی در پرو نتیجه داده است. »

 به گفته استاکیف بیشتر گردشگرانی که با هدف آشنایی با سنت‎های خوراک و آشپزی به پرو می‎آیند از کشورهای آسیایی هستند و 35 درصد بقیه نیز از بازارگردشگران ژاپنی با روحیه اپیکوریستی خاص ژاپنی است. گردشگران چینی نیز با 25 درصد سهم بالایی دارند.  بقیه توریست‎ها نیز شامل گردشگران مکزیکی، آرژانتینی و آلمانی  هستند که در قالب تورهای گردشگری به این کشور می‎آیند.

 به گفته ناظران صنعت گردشگری پرو این نوع گردشگری به ویژه ازآن رو اهمیت دارد که در فصل‎هایی که گردشگری و طبیعت‎گردی رونق ندارد، این نوع توریسم تا حد زیادی کاهش تعداد گردشگران را دربخش‎های دیگر جبران می‎کند زیرا خوردنی‎های محبوب و سنتی پرو در همه فصل‎ها قابل تهیه است.

سایه یکصد روزه دولت بر هتلداری ایران

با گذشت یکصد روز از سکانداری دولت یازدهم در اداره کشور و همچنین ریاست دکتر نجفی بر سازمان میراث فرهنگی بسیاری به بررسی تغییرات و تحولات موجود در این سازمان پرداخته اند و از فراز و نشیب ها و البته سیاست های جدید آن گفته اند. هرچند به عقیده بسیاری از فعالان عرصه گردشگری نمی توان با تعیین این مدت کوتاه نسبت به سنجش و مقایسه تغییرات حاصل در این زمینه سخن گفت اما جمشید حمزه زاده رئیس جامعه هتل داران ایران در این باره اظهار نظر کرده و البته روند روبه رشد گردشگری ایران را با توجه به تغییرات یکصد روزه در دولت و البته نگرش تازه آن بر گردشگری ایران پیش بینی کرده است.

رییس جامعه‌ هتل‌داران ایران در این باره می گوید: با توجه به تغییر شرایط کلی کشور، میزان درخواست خارجی‌ها برای سفر به ایران روبه افزایش است که این وضعیت، چشم‌انداز روشنی را برای گردشگری ایران رقم می‌زند.

جمشید حمزه‌زاده، در ارزیابی عملکرد 100 روزه‌ دولت در حوزه‌ گردشگری، اظهار کرد: وضعیت متفاوتی را در گردشگری تجربه می‌کنیم‌، چون سفر خارجی‌ها به ایران در حال افزایش است و تغییر این روند قطعا به نفع آژانس‌های گردشگری‌، مراکز اقامتی و بخش‌های مرتبط با این حوزه خواهد بود، خوشبختانه تغییر این روند کاملا برای ما مشهود است.

او این تغییرات مثبت را با وضع کلی کشور بی‌ارتباط ندانست و ادامه داد: قضاوت براساس این 100 روز، هنوز زود است، چون سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تغییرات خود را بویژه در معاونت گردشگری تازه آغاز کرده، ولی با این حال، سیاست‌های رییس این سازمان انصافا روشن و شفاف است و همه امیدواریم اتفاق‌های خوبی رخ دهد.

رییس جامعه‌ هتل‌داران ایران همچنین درباره‌ ایجاد تحول در بخش زیرساخت‌های گردشگری در طول این مدت‌، گفت: تحول در حوزه‌ زیرساخت‌های گردشگری، زمان‌بر است و اکنون نمی‌توان درباره‌ آن صحبت کرد. علاوه‌ بر این، بهبود وضعیت زیرساخت‌ها فقط به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری مربوط نمی‌شود، چراکه سازمان‌ها و وزارتخانه‌های زیادی در این امر دخیل هستند؛‌ ولی با همه‌ این‌ها ما به آینده، خوش‌بین هستیم، چون آثار آن همین حالا نیز مشهود است.

حمزه‌زاده سپس به نشست مشترکی که جامعه‌ هتل‌داران به‌تازگی با معاون جدید گردشگری داشته است، اشاره و اضافه کرد: آنچه در آن جسله، اصل و محور بود، تأکید روی تعامل و همفکری بود‌. ما هم به این همکاری‌ها خوش‌بین هستیم، چون بیشتر مشکلات گذشته، ناشی از نبودن همکاری و تعامل میان تشکل‌ها و انجمن‌های خصوصی و سازمان بود و اگر اکنون این تعامل برقرار شود‌، بسیار از مشکلات و چالش‌ها حل خواهد شد.

روستا ؛ جاذبه ای گمنام در گردشگری ایران

صنعت گردشگری یا همان صادرات نامرئی همواره در کشورهای گردشگرپذیر مشغول رشد و شکوفایی شاخه های جدیدی از گشت و گذار و جاذبه سازی است اما مهمترین سوژه گردشگری که امروزه بسیاری را در گوشه و کنار جهان به خود مشغول کرده است گردشگری در دل طبیعت و اقامت در مناطق روستایی است.

ساده زیستی و البته محیط آرام و بدون آلودگی روستاها به عنوان پناهگاهی بسیار مناسب برای گردشگران خسته از هیاهوی شهرها و زندگی دیجیتالی آنهاست که بسیاری از فعالان عرصه گردشگری هم اکنون روی آن سرمایه گذاری کرده اند و میلیون ها گردشگر سراسر جهان از این خدمات استفاده می کنند.

این نوع از گردشگری می تواند سالانه میلیون ها دلار درآمد ارزی و البته اشتغالزایی فراوانی در کشورهای مختلف ایجاد کند و ایران هم به عنوان کشوری که دارای چهارفصل است به عنوان یکی از منحصر بفردترین کشورها در این زمینه خواهد بود.

هرچند تا کنون مسئولان گردشگری کشورمان به این نوع گردشگری بی توجه بوده و گاهی اوقات از موج مهاجرت روستائیان به شهرها نگران هستند اما می توان به این نکته اشاره کرد که روش از سفر و سیاحت می تواند زندگی دوباره را به مناطق مختلف روستایی به ارمغان آورد و باعث ایجاد نشاطی مضاعف در مناطق روستایی کشورمان باشد.

تنوع اقوام و البته آداب و رسوم روستای کشورمان که هر کدام می تواند نمادی از تمدن و البته توسعه کشورمان باشد در این بین به عنوان جاذبه ای بسیار دلچسب برای گردشگران داخلی و خارجی ایران خواهد بود که در صورت سرمایه گذاری روی آنها می توان به ایده آلی از زندگی روستایی رسید و دیگر نگران مهاجرت روستان به شهرهای بزرگ در جستجوی کار نبود .

هستند افرادی که به نوع گردشگری خرده گرفته و آن را برای منابع و البته محیط زیست اطراف روستاها مضرر می دانند اما می توان با استفاده از تجربه کشورهایی مثل ترکیه ، سوئیس و استرالیا که در این صنعت پیشگام بوده و نامی خوش از خود برجای گذاشته اند بهرمند شد و زمینه ای برای توسعه روستاها و البته زنده نگهداشتن خرده فرهنگ ها و البته آداب سنتی آنها شد .

بدون تردید این نوع گردشگری از گذشته های دور در کشورمان به واسطه گلگشت های معروف خودمانی جایگاهی ویژه داشته است اما اگر قصد پذیرایی از انبوه گردشگران را داشته باشیم باید زمینه فرهنگی و البته زیرساخت های لازم را در روستاهای هدف گردشگری کشورمان مهیا کنیم تا دوباره شاهد اتفاقی مشابه که در روستای ابیانه امسال رخ داد نباشیم.

اگر مسئولان گردشگری کشورمان به همکاری مسئولان بخش و دهداری ها بتوانند امتیاز پذیرایی از گردشگران خارجی و داخلی را به روستاییان در محیط گرم زندگی خود بیاموزند هیچ جای تردید نیست که مهمانوازی و خونگرمی ما ایرانیان کار خود را کرده و شاهد ظهور بخش بسیار پررونق گردشگری در کشورمان خواهیم شد که البته نمونه های بسیاری هم اکنون در استان فارس و مازندران موجود است که به جاست مسئولان با معرفی آنها دیگر روستائیان ایران را نیز به این امر تشویق کنند. به هر حال هنوز روستاهای ایران در صنعت گردشگری ایران گمنام باقی مانده اند در حالی که هر یک از این روستاها خود می تواند جاذبه ای منحصر بفرد در صنعت گردشگری کشورمان باشد و زمینه اشتغالز و البته درآمد ساکنان آن مناطق باشد.

لندن در فکر ساخت فرودگاه شناور

توسعه گردشگری سراسر جهان باعث شده تا بسیاری از صنایع و البته زیرساخت های مربوط به این صنعت روبه رشد به سرعت به فکر گسترش خود بیافتند و مسئولان و دست اندرکاران گردشگری به فکر راهکارهای جدید باشند.

یکی از صنایع بسیار مهم و تاثیرگذار در توسعه صنعت گردشگری حمل و نقل هوایی است و ظرفیت فرودگاهها در کشورهای گردشگرپذیر است از این رو مسئولان حمل ونقل وهوایی و البته گردشگری لندن با توجه به میزبانی این شهر در المپیک و البته دیگر رویدادهای بزرگ ورزشی وتجاری به فکر توسعه فرودگاه هیتروی لندن افتاده اند.

این مسئولان می گویند: فرودگاه هیتروی لندن به عنوان چهارمین فرودگاه شلوغ جهان هم اکنون برای جابجایی روزانه چند صد هزار نفر مسافر آمادگی دارد اما طبق برآوردها و البته توسعه گردشگری لندن پس از رویدادهای مهم یاد شده پیش بینی می شود این شهر در سال 2030 میلادی دچار مشکل شده و توان خدمات رسانی به متقاضیان سفرهای هوایی را نداشته باشد که این موضوع برای فعالان عرصه گردشگری زیاد خوش آیند نخواهد بود و باعث رکود در صنعت حمل و نقل هوایی و البته گردشگری این شهر تاریخی خواهد شد .

بنابراین این مسئولان با ارایه پیشنهادی برای ساخت فرودگاه شناور قصد دارند توان حمل و نقل هوایی لندن را با توجه به افزایش یاد شده در سال 2030 میلادی متناسب و چه بسا بیشتر از حد مورد نیاز آماده کنند . هرچند این پروژه زیاد هم تازه نیست و در کشورهای هنگ کنگ و ژاپن نیز سابقه ساخت و استفاده از فرودگاههای شناور وجود دارد اما شلوغی و البته فضای بسیار محدود رودخانه تیمز (Thames River) در لندن از چالش های بسیار مهم این پروژه بزرگ برای ساخت فرودگاه شناور در این شهر خواهد بود .

مسئولان این پروژه اعلام کرده اند با استفاده از سیستم حمل و نقل عمومی و جاده های ارتباطی می توانند ترافیک ایجاد شده به واسطه ساخت این فرودگاه بزرگ را روی رودخانه تیمیز کنترل کنند و در ادامه این پروژه خطوط متروی لندن نیز از زیر این رودخانه به فرودگاه متصل خواهد شد تا کمک کنترل ترافیک مناطق اطراف این فرودگاه باشد.

جایگاه گردشگری درمانی ایران را در منطقه

گردشگری سلامت ایران در دوران نقاهت

همچنان که صنعت گردشگری یا همان صادرات نامرئی بیش از پیش در زندگی امروزه بشر ریشه می گستراند شاخه های مختلفی از گردشگری به جهانیان معرفی شده و فرصتهای اقتصادی متفاوتی نیز به تناسب این رشد ایجاد می شود .

یکی از این شاخه های جدید این صنعت که کمتر از نیم قرن از ظهورش نمی گذرد گردشگری سلامت یا همان health tourism است . بنابر تعریف سازمان جهانی، گردشگری سلامت سفر افراد از محل دایمی زندگی خود به مدت بیش از ۲۴ ساعت و کمتر از یک سال برای حفظ ، بهبود یا به دست آوردن سلامت جسمی و روانی است.

دکتر «حسن راشکی»، دبیر کمیته گردشگری وزارت بهداشت در این باره می گوید: گردشگری سلامت گستره وسیعی است و شامل ۳ بخش گردشگری تندرستی(پیش گیری)، گردشگری درمانی و گردشگری پزشکی است. بر این اساس گردشگری پزشکی به سفرهایی اطلاق می شود که به منظور درمان یک بیماری خاص یا اعمال جراحی تحت نظارت پزشک در مراکز درمانی یا بیمارستانی انجام می شود در حالی که گردشگری درمانی سفری برای بهبود یک بیماری یا گذراندن دوران نقاهت تحت نظارت پزشک با استفاده از منابع طبیعی مانند چشمه  های آبگرم و گردشگری تندرستی(پیش گیرانه) سفربه دهکده های سلامت و مناطقی با آب و هوای خاص برای رهایی از تنش های روزمره زندگی و تجدید قوا بدون مداخله یا نظارت پزشک است.

و در حال حاضر توانمندی کشورمان از نظر تاریخی و فرهنگی در جذب توریست در کنار فراهم آمدن بهترین امکانات پزشکی در بیمارستان هایی نظیر بیمارستان رضوی «پایلوت گردشگری سلامت ایران» ، باب تازه ای پیش روی توسعه گردشگری پزشکی کشور گشوده است.

کمیته مشترک با وزارت بهداشت برای توسعه خدمات درمانی به گردشگران خارجی

رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با تاکید بر توسعه گردشگری پزشکی در کشورمان با توجه به امتیازات آن می گوید: کمیته ای مشترک با وزارت بهداشت تشکیل خواهد شد تا هم در ارتباط با اطلاع رسانی به کشورهای هدف و هم در ارتباط با توسعه خدمات به توریست های که برای درمان یا سلامت به ایران می آیند، اقداماتی صورت گیرد.

دکتر محمدعلی نجفی درباره برنامه های این سازمان در بخش توریسم درمانی اظهار کرد: علی رغم مزیت هایی که کشور ما در مقایسه با اکثر کشورهای منطقه در بخش سلامت و درمان دارد ، متاسفانه در حوزه توریسم درمانی خیلی موفق نبوده ایم.

وی ضمن تاکید بر استفاده از پتانسیل سفارتخانه های ایران خارج از مرزها در ادامه تصریح کرد: امیدواریم این اقدام ظرف مدت دو سه ماه آینده انجام شود زیرا نیاز به بررسی دقیق دارد و متأسفانه سیستم بهداشتی درمانی ما آمادگی این موضوع را ندارد و باید بتواند خود را به  خوبی در دنیا معرفی کند تا با همکاری سازمان میراث فرهنگی و وزارت بهداشت این بخش نیز فعال شود.

درآمد ۲/۵ میلیاردی با رونق گردشگری سلامت

بطور کلی گردشگری سلامت به عنوان چهارمین صنعت درآمدزای جهان اکنون مورد توجه بسیاری از کشورها قرار گرفته است و در منطقه خاورمیانه و آسیا نیز کشورهایی نظیر هندوستان ، ترکیه، مالزی، سنگاپور و تایلند با برنامه ریزی های کلان سعی کرده اند تا با فراهم آوردن امکانات مناسب نسبت به جذب توریست به قصد درمان اقدام نمایند.

بر اساس آخرین آمار در جهان سالانه حدود 7 میلیون نفر به این دلیل بار سفر می بندند و گردش مالی گردشگری سلامت رقمی حدود ۱۰۰ میلیارد دلار برآورد می شود که سالانه ۲۰ درصد نیز به آن افزوده می شود. امروزه کشورهای شرق آسیا و خاورمیانه جزو اصلی ترین و اولین مقاصد گردشگری سلامت در دنیا هستند به عنوان مثال کشور تایلند به عنوان یکی از بزرگ ترین مقاصد گردشگری پزشکی در دنیا ۳۸ درصد از این بازار پررونق را در اختیار دارد و بر اساس اعلام سازمان گردشگری و بهداشت ترکیه با رشد ۴۰ درصدی مواجه بوده است.

دکتر حسن راشکی،  می افزاید: در حال حاضر سالانه 4۰۰ تا 5۰۰ هزار گردشگر سلامت وارد کشور می‌شوند که اگر از ۴۰ تا ۶۰ درصد ظرفیت خالی بیمارستان‌های خصوصی و ۱۰ درصد ظرفیت بیمارستان‌های دولتی استفاده کنیم و با احتساب اینکه هر بیمار ۴ تا ۵ هزار دلار سود خالص برای کشور درآمد داشته باشد می‌توانیم ۱ تا ۲/۵ میلیارد دلار در سال برای کشور درآمد زایی داشته باشند.

وی با بیان این آژانس‌های مسافرتی اثر به سزایی در جذب گردشگری سلامت دارند عنوان کرد: ولی متاسفانه آژانس‌ها از گردشگر سلامت شناخت خوبی ندارند چرا که بیشتر آن‌ها یک طرفه یعنی در بحث خروج عمل می‌کنند و به همین خاطر در گردشگر سلامت موفق نیستیم.

راشکی اظهار داشت: ما ساختار پذریش خاصی برای بیماران خارجی نداریم در واقع همانطور که بیماران ایرانی پذیرش می‌شوند بیماران خارجی هم پذیرش می‌شوند، بنابراین باید فرآیند پذیرش را درست کنیم که این امر از طریق آموزش به آژانس‌های مسافرتی در جذب گردشگر سلامت و ایجاد ساختار درست انجام پذیر است.

هشدار نسبت به وجود دلالان درمانی در بازار سلامت

دکتر سعید عبدالحسینی، با بیان اینکه بیمارستان رضوی به عنوان پایلوت توریسم درمانی کشور معرفی شده است، می گوید: این بیمارستان هم اکنون پذیرای بیماران مختلفی از کشورهای عربی و آسیای میانه از جمله ترکمنستان ، تاجیکستان، کـویـت، امـارات، عربستان و اکراین است.

رییس انجمن بین المللی خدمات گردشگری سلامت و مدیرعامل بیمارستان رضوی می افزاید: هم اکنون توریسم درمانی با چالشهایی مختلف در ایران و کشورهای اسلامی مواجه است که در این میان، برخی با اهداف سودجویانه، آسیب های متعدد به بیمار و خانواده اش وارد می کنند.
عبدالحسینی تصریح می کند: تسهیل در انتقال، اقامت، روادید و انتخاب بیمارستان مربوطه از جمله ارکان توریسم درمانی است که توسط انجمن گردشگری سلامت در کشورهای اسلامی قابل انجام است.

وی نسبت به ورود و درمان برخی بیماران کشورهای منطقه و عرب زبان به واسطه قرارداد دلالان در ایران، انتقاد می کند و می گوید: وجود چنین دلالانی در بازار سلامت کشور، موجب بدنامی‌ایران در عرصه پزشکی می‌شود.

عبدالحسینی با اشاره به مشکلات پیش روی بیماران خارجی برای درمان در ایران، اظهار می کند: برای تسهیل در ورود گردشگر سلامت به کشورمان می‌بایست ویزای سلامت تهیه شود تا امکان تسریع در ورود این افراد به کشورمان فراهم شود.

مدیرعامل بیمارستان رضوی با تاکید بر اینکه ورود بیماران خارجی به کشور باید از یک کانال باشد، می گوید: متاسفانه برخی افراد کار دلالی برای بیماران کشورهای عربی انجام می‌دهند و با ارتباطی که با برخی پزشکان جراح دارند، قرارداد می‌بندند و خودشان این بیماران را می‌آورند و با پایین‌ترین کیفیت درمان می‌شوند که متاسفانه بیمار از وضعیت درمان اعلام نارضایتی می‌کند و همین مسئله موجب بدنامی‌کشورمان می‌شود. در حالی که هیچ اطلاعی از روند ورود و درمان این قبیل بیماران خارجی نداریم.

تارنمای جامع گردشگری سلامت ایران

علی اصغر هدایتی دبیر کمیته ملی گردشگری سلامت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری  با اشاره به فقر اطلاعات در عرصه گردشگری کشور، به خصوص در زمینه گردشگری سلامت می گوید:  مشکلات اساسی صنعت گردشگری سلامت در کشور، فقدان زیرساخت های مناسب جهت معرفی توانمندی های کشور در عرصه ملی، منطقه ای و بین المللی است.

دبیر کمیته ملی گردشگری سلامت خاطر نشان کرد: اقدامات موثری در خصوص تجمیع اطلاعات گردشگری سلامت در قالب راه اندازی و تولید محتوا در تارنمای جامع گردشگری سلامت انجام شده است و  تارنمای جامع گردشگری سلامت در مجموع معرف توانمندی های ایران در عرصه استرات‍ژیک گردشگری سلامت خواهد بود.

ظرفیت تکمیل است؛ از پذیرفتن شما معذوریم

چندی پیش نام ابیانه دوباره سر زبان ها افتاد و بسیاری را برای سفر به این منطقه باستانی هوایی کرد. این در حالی است که جاذبه های باستانی، فرهنگی ، قومی و حتی رسوم محلی ابیانه می تواند در توسعه اقتصاد گردشگری آن نقش بسزایی داشته باشد و به گفته بسیاری این شهرت حتی از مرزهای ایران گذشته و بین گردشگران خارجی نیز معروف شده است .

موقعیتی که می تواند هر ساله میلیون ها دلار درآمد ارزی را به خانوار این منطقه هدیه دهد اما امسال در تعطیلات عاشورای حسینی که بسیاری برای دیدن فرهنگ عذاداری این منطقه به ابیانه سفر کرده بودند شاهد اتفاقی نادر در صنعت گردشگری داخلی بودیم به این صورت که از ورود گردشگران به دلیل محدود بودن فضا و البته نبود امکانات پذیرایی جلوگیری شده است.

این اتفاق هرچند می تواند به عنوان خاطره ای تلخ برای گردشگری کشورمان که تازه قصد ایستادن روی پاهایش را کرده باشد اما می توان از آن به عنوان تلنگری در صنعت گردشگری کل کشورمان نیز یاد کرد و به یاد این ضرب المثل تاریخی ایران افتاد که می گوید «مشت نمونه ای از خروار است».

مدتی است که می شونیم تمام مسئولان و دست اندکاران صنعت گردشگری کشورمان از رده پایین و بالا تصمیم گرفته اند با گشودن دروازه های تمدن ایران زمین به روی گردشگران خارجی رونق غیر قابل تصور را در صادرات نامرئی کشورمان ایجاد کنند و به قول برخی از آنها صادرات نامرئی را همردیف صادرات نفتی کشورمان ارتقاء دهند .

اما سئوال اصلی این است که آیا واقعا گردشگری می توان تصور این رشد را داشته باشیم؟ صنعتی که طی سه دهه گذشته گاهی اوقات کاملا به دست فراموشی سپرده شده و هرگز به آن رسیدگی نشده به راستی آمادگی مواجه شدن با خیلی از گردشگران خارجی با صدها نمونه از سلیقه های متفاوت و خواسته های مختلف را دارد؟

می توان برای دریافت واقعیت و البته پاسخ دقیق این سئوال به اتفاقی که در ابیانه افتاد دوباره نگاه کنیم و دریابیم ایران باستانی ما دارای بالاترین جاذبه های طبیعی، تاریخی و فرهنگی است که در صورت گشودن دروازه های تمدنش به روی گردشگران خارجی با انبوهی از تقاضای سفر مواجه شده و متاسفانه نبود امکانات باعث از بین رفتن فرصتی طلایی برای مطرح شدن تمدن ایران زمین در صنعت گردشگری بین المللی می شود .

جایگاهی که اگر نتوانیم دقیقا برایش برنامه ریزی کنیم آنچنان زمین خواهد خورد که سالهای متمادی باید تلاش کنیم تا دوباره به همین جایگاه امروزه خودمان برسیم. بنابراین بد نیست که دست از رویاپردازی برداشته و به واقعیات گردشگری کشورمان خوب بنگریم تا با رفع کاستی های موجود توان پذیرایی از گردشگران مشتاق سفر به ایران را داشته باشیم و خدایی ناکرده مجبورنشویم مقابل سفارتخانه هایمان بنویسیم ظرفیت تکمیل است و فعلا از پذیرفتن شما معذوریم.

.

بررسی جایگاه رستوران ها و کافی شاپ در توسعه گردشگری

                                                           تنوع منو ، تعدد گردشگر

جای تردید نیست که  یکی از بخش های بسیار ایده آل و خوشمزه گردشگری یا همان سفر خودمانی مخصوص تجربه طعم غذاها و خوراکی های متفاوت در مقاصد مختلف گردشگری ما است و بیشتر خاطرات سفرمان به غیر از بازگو کردن مناطق دیدنی به این بخش خوشمزه از سفرمان یا همان خوراکی ها اختصاص می یابد که مزه آن همیشه زیر دندانمان خواهد ماند.

براساس اطلاعات و آمارهای موجود بین المللی یک سوم از کل هزینه سفر گردشگران در جهان مربوط به خوردن و آشامیدن است و بهمین منظور می توان بخش مربوط به غذا که نیاز اصلی هر یک ازماست را در سفر و گردشگری به یکی از پولسازترین بخش های سفر تعبیر کرد و فرصتی مناسب برای توسعه صنعت گردشگری و اشتغالزایی دانست.

طعم و عطر و بوی غذاهای محلی در شهر های مختلف جهان یکی از جاذبه های معروف بین گردشگران بخصوص آنهایی که با یک کوله پشتی راهی سفر می شوند ، شناخته شده است . بسیاری از شهرهای گردشگرپذیر جهان دارای بازارچه های شبانه ای هستند که مملو از غذاهای ارزان قیمت محلی هستند و تعداد انبوهی از گردشگران مشغول تجربه طعم غذای محلی مقصد خود هستند .

هرچند این نوع گردشگری یا همان «گردشگری غذا» (در این نوع از گردشگری، می توان مسافران را به دیدار از غذاهای بومی مناطق، چگونگی گردآوری مواد اولیه، فرایند تهیه و پخت و ابزار و وسایل بکار برده شده سفر دعوت کرد. ) در بسیاری از نقاط مختلف جهان هم اکنون به شاخه ای از صنعت توریسم تبدیل شده است اما هنوز هم می توان از عطر و طعم غذاهای محلی برای سرذوق آوردن گردشگران استفاده کرد و آنها را دست به جیب کرد. این نوع گردشگری از ابتدا در غالب تورهای آموزش طرز تهیه و پخت غذاهای محلی بیشتر در اروپا شکل گرفت و در نهایت این آسیایی ها بودند که گوی رقابت را از اروپا گرفتند و برای معرفی غذاهای محلی و عجیب و غریب خودشان بسیاری را به بستن چمدان هایشان تشویق کردند.

غذاهای محلی نمادی از فرهنگ مناطق

همه می دانیم که برخی از مناطق مختلف جهان دارای غذاهایی بومی هستند و این غذاها به عنوان نمادی از فرهنگ و تمدن آن منطقه بین گردشگران شناخته می شود . شاهد مثال موضوع این است که با شنیدن یا دیدن نام غذای «میرزا قاسمی» ناخودآگاه سواحل زیبای خزر را به یاد می آورید و به یاد آرامش کنار ساحل خواهید و افتاد در حالی که با شنیدن نام سمبوسه ناگهان به یاد عطر و طعم غذاهای حاشیه خلیج فارس خواهید افتاد . همین موضوع دستاویزی شده برای معرفی و البته رونق کسب و کار گردشگری در مناطق دیگر جهان که می توان به نمونه آسیایی این نوع گردشگری را می توان مالزی دانست . مالزی برای به دست آوردن بازار گردشگری کشورهای اسلامی با شعار «غذای حلال» وارد عرصه رقابت در صنعت گردشگری شد و هم اکنون هم در این زمینه موفق عمل کرده است. البته کمی دورتر از این کشور می توان به جشنواره های مختلف غذا در ژاپن و کشور پرو نیز اشاره کرد که هر ساله صدها هزار گردشگر را روانه این کشور می کند.

بنابراین اگر در کشورمان نیز قصد تجربه رونق گردشگری را داریم می توانیم از تنوع بسیار بالای غذاهای محلی استفاده کنیم و علاوه بر رونق اقتصادی زمینه ساز زنده نگهداشتن این تمدن و فرهنگ در زادگاه خود باشیم نه اینکه جای تمام این غذاها را به یک یا چند نوع غذای معمول بدهیم.

برگزاری جشنواره عاملی در توسعه گردشگری

همانطور که اشاره شد تنوع غذایی و البته تجربه عطر و طعم نمون های محلی و اصیل این غذاها هم اکنون سراسر جهان برای جلب نظر گردشگران در صادرات نامرئی به کار گرفته شده و باعث جابجایی میلیون ها نفر گردشگر در گوشه و کنار دهکده جهانی شده است که متاسفانه این امتیاز علی رغم وجود صدها نمونه از غذاهای معروف و مشهور محلی در کشورمان دیده نشده والبته گاهی اوقات به دست فراموشی نیز سپرده شده است.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان گردشگری همین امر باعث شده تا اکثر رستوران های محلی کشورمان دارای منوهای تکراری و بعضا یکسانی باشند و تعبیر برخی گردشگران خارجی که در ایران سفر می کنند؛ همجا کباب باشد . این درحالی است که می توان کمبود رشد فرهنگی و اجتماعی، کمبود مهارت و خلاقیت در آشپزهای رستورانها را از عمده ترین دلایل محدود بودن منوی غذای رستورانهای هتل ها دانست .

از سوی دیگر برخی از کارشناسان می گویند این معضل به دلیل این است که کسانی که در کشورمان شغل آشپزی را انتخاب می کنند،  بعد از مدتی دچار یک نواختی و روز مرگی می شوند. به همین سبب باید درزمینه تربیت آشپز و سرآشپز رستورانها یک تحول اساسی به وجود آید چون آشپزی علم توام با ظرافت های هنری و خلاقانه است و برای این حرفه باید ازوجود جوانان خلاق و آموزش دیده استفاده شود. آشپزها و سرآشپزها ی امروزی باید علاوه برتحصیلات آکادمیک، ذائقه مردم فرهنگ های مختلف را به خوبی بشناسند تا بتوانند در زمینه جلب نظر گردشگران خارجی درکشورمان موفق عمل کنند.

این کارشناسان با تاکید براینکه غذاهای اصیل ایرانی فقط کباب و دیزی نیست می گوید: با استفاده از مراکز آموزش آکادمیک می توان به جای انتقال تجارب سینه به سینه آشپزی بین کسانی که آشپزی را یک حرفه انتخاب می کنند باعث ایجاد انگیزه برای خلاقیت و نوآوری بین جوانان شد و البته حضور هرچه بیشتر گردشگران در کشورمان نیز خود عاملی برای سرذوق آوردن سرآشپزها نیز خواهد شد و به قول معروف تنوع منوی رستوران هایمان می تواند به تعدد حضور گردشگران در ایران باستانی کمک کند.

البته نباید فراموش کرد که تنوع در منوی غذای رستوران ها به معنی زیرپاگذاشتن قوانین وعرف جامعه ما نیست بلکه می توان با استفاده از همان خلاقیت یاد شده بین سرآشپزهای جوان و زنده نگهداشتن فرهنگ و تمدن ایران باستانی ما علاوه بر معرفی و سرو غذاهای محلی ایران به ارایه برخی از غذاهای فرنگی نیز پرداخت و با استفاده از این روش هم به توسعه گردشگری رسید و هم شرایط و عقاید جامعه را احترام گذاشت.شاید به تازگی این اتفاق در برخی شهرهای بزرگ کشورمان از جمله تهران رخ داده و شاهد افتتاح رستوران های کره ، چینی ، ترکی یا دیگر اقوام هستم اما نباید فراموش کرد که دیدنی های ایران فقط در پایتخت خلاصه نشده و البته گردشگران خارجی که با توجه به رویکرد تازه دولت و سازمان میراث فرهنگی به ایران خواهند آمد فقط در تهران ساکن نمی شوندبلکه بیشتر به شهرهای باستانی کشورمان مثل اصفهان ، شیراز و کاشان خواهند رفت که باید برای مدت زمان اقامت آنها در این مناطق نیز منوی غذای بسیار کاملی تدارک دید تا علاوه بر معرفی غذاهای محلی بتوانیم به منوی غذاهای محلی خودشان نیز وفادار بمانیم و ذائقه آنها را محترم بشماریم.

لوازم آرایش بازاری بدون تعطیلی

یکی از بازارهای بسیار پررنگ و لعاب کشورها و بخصوص کشورهای حاشیه خلیج فارس از جمله کشورمان، بازار لوازم آرایشی و بهداشتی است؛ به صورتی که براساس آمارهای سازمان تجارت جهانی در منطقه یادشده اول عربستان سعودی و پس از آن، ایران پررونق ترین بازارهای لوازم آرایشی و بهداشتی را به خود اختصاص داده اند.

اگر از این بازار با تمام حاشیه هایش بگذریم و به اخباری مربوط به قاچاق ۹۰ درصدی این محصولات به کشورمان بی توجه باشیم، به تجارت داخلی این محصولات خواهیم رسید و بی تردید به یاد برخی از بازارهای معروف این لوازم در تهران خواهیم افتاد.

این بازارها که بین تمام مصرف کنندگان معروف هستند، عبارتند از خیابان منوچهری و مروی، اما ظاهرا این بازار پر زرق و برق باعث شده تا علاوه بر این دو منطقه، دیگر مناطق تهران هم و البته دیگر شهرستان های کشورمان نیز به مرکزی برای عرضه این محصولات تبدیل شوند و برخی هم از تقاضای بالای این کالاها در متروی تهران سخن بگویند.

اما این بازار به واسطه قرار گرفتن در ماه های محرم و صفر تقریبا از رونق افتاده و در حال درجا زدن است و مراکز یادشده کمتر تقاضای عمده ای به خود می بینند.

صفایی یکی از کسبه خیابان منوچهری می گوید: با توجه به ماه های محرم و صفر و البته افزایش قیمت ها در این بازار تقریبا می توان گفت کاهش 50 درصدی در فروش محصولات آرایشی و بهداشتی رخ داده است.

این فعال بازار لوازم آرایشی و بهداشتی می گوید: با اتمام این دو ماه که تقاضای خرید کاهش یافته، دوباره مراسم عروسی ها رونق گرفته و بدون تردید لوازم آرایشی هم رونق خواهد داشت، البته با فرارسیدن خرید نوروزی هم در این بازار بی تاثیر نیست.

صفایی در مورد بازار لوازم آرایشی می گوید: در بازار لوازم آرایشی دو بخش وجود دارد؛ یکی مواد آرایشی است و دیگری لوازم و تجهیزات است که هر کدام بازار متفاوتی دارند و باید سیاست هایی در آن برای فروش داشته باشیم، اما یک چیز در هر دو مشترک است؛ کاهش خرید به دلیل قیمت بالا.

این فعال بازار لوازم آرایشی می گوید: بازار لوازم آرایشی دو نوع خریدار به خود می بیند؛ یکی مربوط به افرادی که برای مصرف روزانه خرید می کنند مثل خانم های کارمند و دیگران برای مصارف خاص مثل صاحبان آرایشگاه ها و البته افرادی که برای ضیافت ها به این لوازم نیاز دارند.

گروه اول از خریداران صرفا به قیمت لوازم آرایشی توجه دارند و گروه دیگر به دنبال برندهای معروف خواهند بود. گرچه برخی آرایشگاه ها نیز از لوازم آرایشی معمولی استفاده می کنند، اما گروهی هم صرفا به دنبال کیفیت هستند.

صفایی می گوید: اگر مواد آرایشی موجود در ایران از کشورهای تایوان، کره جنوبی، چین، فرانسه، آمریکا، آلمان و ترکیه وارد می شود، ولی درصد ورود مواد چینی بسیار بیشتر از دیگران است؛ آن هم به دلیل قیمت تمام شده محصولات.

این فروشنده لوازم آرایشی، سهم عمده بازار لوازم آرایش ایران را در اختیار کره جنوبی و ترکیه می داند و درصد کمی را به دیگر کشورها اختصاص می دهد.

اما صفایی عمده مشکل بازار لوازم آرایشی را بحث قاچاق عنوان می کند و می گوید: اگر کمی دقت کرده باشیم، مدتی است که لوازم آرایشی تقلبی در کشورمان زیاد شده و حتی کنار خیابان ها هم گروهی اقدام به فروش این اجناسب می کنند.

وی می گوید: هرچند وزارت بهداشت در زمینه ورود لوازم آرایشی و بهداشتی سختگیری می کند و برای واردات این گونه لوازم قانون وضع کرده، اما بسیاری از سودجویان با استفاده از خلأهای قانونی و البته تجارت چمدانی، حجم انبوهی از لوازم آرایشی را وارد کشورمان می کنند که عمده آنها از مرزهای شمال غربی و غرب و جنوب کشور صورت می گیرد که هیچ نظارتی بر آن نیست و در بازارهای غیرمعمول مثل کنار خیابان یا مترو به فروش می رود و معمولا هم نوجوانان و خانم های کارمند خریدار آن هستند.

صفایی دوباره بازار لوازم جانبی آرایشی مثل انواع مژه مصنوعی، چسب و ناخن مصنوعی که بخصوص در فصل تابستان فروش بالایی دارند، بازار دست محصولات چینی است و در رده بعدی، کره هم بخشی از بازار را به خود اختصاص داده است.

این فروشنده لوازم آرایشی در مورد لوازم سالن های آرایش و البته تجهیزات آن نیز می گوید: درباره مواد سالن ها، سهم کوچکی محصولات ایرانی مثل رنگ مو و اکسیدان ها به صورت عمده خرید و فروش می شوند، اما کشورهای چین، کره، فرانسه و ترکیه درباره صندلی ها و حتی دیگر تجهیزت سالنی، پای فیلیپین، مالزی و پاکستان هم به میان آمده است.

وی معتقد است؛ اگر لوازم آرایشی و حتی تجهیزات سالنی که در بازار به صورت قاچاق وجود دارند، شرکتی نبوده و به صورت انفرادی و از راه های قاچاق مرزهای غربی و جنوب ایران وارد می شوند، ولی عمده واردات را به مناطق آزاد و بازارچه های مرزی نسبت می دهد و می گوید متاسفانه این بازار پر زرق و برق گاهی اوقات سلامتی مصرف کننده ها را نشانه می رود که باید به آن توجه داشته باشیم و نظارت را در این زمینه افزایش دهیم.

از بازار لوازم آرایشی می گذریم، به سمت خیابان مروی که بیشتر به مرکز فروش لوازم بهداشتی معروف شده، می رویم. این خیابان که بتازگی طراحی جدیدی را به خود دیده، اما اصالت خود را هنوز از دست نداده و بیشتر کسبه آن را تجار غرب زبان تشکیل می دهند که نبض بازار بهداشتی تهران را کنترل می کنند؛ هرچند گوشه و کنار این حجره ها گاهی لوازم آرایشی دیده می شود، اما جعبه های رنگارنگ شامپو، کرم، عطر و ادکلن و انواع صابون و دیگر لوازم است که خودنمایی می کنند و خبر از بازاری بدون سکوت می دهند.

جمیل یکی از فروشندگان این خیابان به بازار پررونق مواد شوینده مثل شامپو و صابون اشاره می کند و می گوید: بیشترین سهم بازار ما در اختیار شامپو و پس از آن صابون است که گاهی خاصیت دارویی دارند، گاهی هم علاقه خریداران ؟؟ را مشهور می کند.

این فروشنده در کوچه مروی می گوید: در مورد شامپو هم اکنون شامپوهای ضدشوره و موهای آسیب دیده یا همان رنگ شده هاست و پس از آن صابون های ضدجوش صورت یا لایه بردار از پرفروش ترین هاست. در مورد کرم ها هم می توان به کرم های ضدآفتاب در فصل تابستان و البته کرم های ضدچروک اشاره کرد. به هر حال وی معتقد است که افزیش نرخ ارز این بازار پررونق را تحت تاثیر قرار داده و در عین حال پای سودجویان را هم به بازار باز کرده است.

این فروشنده، محصولات آلمان، چین، ترکیه و فرانسه را مهم ترین محصولات این بازار عنوان می کند که گاهی اوقات برندهای معتبر اما تولید کشورهای مختلف را در این خیابان نیز یافته می شود را حاصل ورود این محصولات توسط شرکت واردکننده از دیگر بازارها می داند؛ آن هم به دلیل قیمت تمام شده به عنوان مثال این فروشنده به شامپوی هداندشولدر اشاره می کند که هم آلمانی در بازار موجود است و هم محصول روسیه و لهستان. این واردکننده با توجه به سود مالی خود نتوانسته این محصول را از چند کشور متفاوت وارد کند.

وی می گوید: به غیر از مواد بهداشتی در بخش عطر و ادکن هم اکنون ادکلن ها و عطرهای ارزانقیمت و درواقع مشابه اسانس های اصل و اسپری ها از پرفروش ترین ها هستند و با توجه به فصول مختلف، سلایق مردم هم متغیر می شود و البته تبلیغات هم باعث تغییر عادت مردم می شود، اما بسیاری از عطرها و ادکلن های بازار در صورت برند بودن باید به خیابان دیگری سری بزنیم؛ جایی که ارقام هم متفاوت می شود و دیگر در شرایط عمومی نیست. وی آدرس خیابان وزرا را به ما می دهد؛ جایی که از عطر و ادکلن های چند هزار تومانی تا چند میلیون تومانی خودنمایی می کنند.

جمیل می گوید: در این بخش فروش اسپری ها و مام های تولید کشورهای آلمان، ترکیه و البته چین نیز در همین راسته شکل می گیرد، ولی هم اکنون این نوع محصولات زیاد خواهان ندارند، چون در فصل گرما فروش به حداکثر خود می رسد و خودنمایی می کند.

این فروشنده می گوید: هم اکنون بازارهای متفاوتی در تهران وجود دارد که تقریبا محلی هستند، اما باز هم می توان از سهم بالای این تجارت در ایران سخن گفت و شاهد بود که هریک از این بازارها چقدر جذاب هستند و باعث جلب توجه خریداران و البته تولیدکنندگان خواهد بود.

یار مهربان گردشگری همواره غریبه است

به مناسبت روز کتاب و کتابخوانی کسب و کار بررسی می کند

نویسنده : عماد عزتی

بیست و چهارم آبان ماه روز کتابخوانی نامگذاری شده و مسئولان در این روز به خصوص، همواره بر جایگاه کتاب و کتابخوانی در ارتقاء سطح دانش جامعه تاکید می کنند  و به دنبال یافتن جایگاه اصلی کتاب در جامعه ایران هستند اما صنعت نوپای گردشگری ایران باستانی از دوری یار مهربانش رنج می برد.

هرچند جایگاه کتاب و کتابخوانی در کشور ایران همواره محلی از اختلاف نظر مسئولان بوده و بسیاری از نامناسب بودن میزان سرانه مطالعه در جامعه می گویند و اکثرا مطالعه ایرانیان را به کتابهای درسی و آموزش کنکور یا مذهبی نسبت می دهند اما اینبار صحبت از رمان یا کتابهای درسی نیست؛ بلکه هدف کتابهایی است که می توانند چگونه سفر کردن را به ما بیاموزند و راهنمای ماجراجویی هایمان در گوشه و کنار ایران زمینه و چه بسا خارج از مرزها باشند.

طبق آماری که وزارت ارشاد از تولید کتابهایی در این زمینه ارایه داده در می یابیم که اوضاع صنعت نشر در صادرات نامرئی ایران زمین اصلا خوب نیست و گردشگری ایران زمین از این کمبود رنج می برد. این درحالی است که اگر واقعا قصد درک جایگاه اصلی صنعت نشر کتابهای گردشگری را در صادرات نامرئی ایران باستانی داریم کافی است نیم نگاهی به فعالیت صنعت نشر در بخش گردشگری ترکیه داشته باشیم .

جالب است بدانیم براساس آمارهای ارایه شده توسط سازمان جهانگردی این کشور در سالهای 2010 تا 2012 میلادی حدود ده میلیون جلد کتابچه راهنمای گردشگری به سی زبان مختلف جهان منتشر کرده و در بازارهای هدفش به مناسبت های مختلف توزیع کرده است. این در حالی است که آمار جراید ، مجلات و تبلیغات مختلف درباره دیدنی های کشور ترکیه در بازارهای هدف توزیع شده است در این گزارش ذکر نشده و صرفا به کتابچه های راهنما اشاره شده است که خود حاکیت از برنامه ریزی دقیق مسئولان گردشگری این کشور با همکاری صنعت نشر ترکیه دارد.

اما ایران باستانی با توجه به جاذبه های تاریخی و طبیعی خود همواره در این بخش ضعیف عمل کرده و خبری از حضور گسترده کتابچه های راهنمای گردشگری در بازارهای هدف کشورمان نیست و معدود مجلاتی که در زمینه گردشگری به زبان های مختلف منتشر شده اند نیز اطلاعات کمی درباره دیدنی های ایران در اختیار مخاطبان و علاقمندان سفر به ایران قرار می دهند .

اطلاع رسانی به گردشگران خارجی بسیار ضعیف است

در این زمینه آرش نورآقایی با بیان اینکه اطلاع رسانی در حوزه گردشگری به گردشگران خارجی بسیار ضعیف است می گوید:  کتابهایی که برای معرفی جاذبه های ایران به زبان های مختلف نگاشته و در جهان منتشر شده، به تعداد انگشتان یک دست نیز نمی رسد.

این پژوهشگر گردشگری ضمن تاکید به حضور صنعت نشر در گردشگری کشورمان می افزاید: کتاب لونلی پلانت یکی از کتاب هایی است که گردشگران هنگام ورود به ایران آن را با خود به همراه می آورند در حالی که اطلاعات کاملا کلیشه ای و بسیار جزئی درباره تمدن ایران باستان در این کتابچه راهنما قید شده است اما بازهم به دلیل کمبود اطلاعات در این زمینه گردشگران ترجیح می دهند این کتاب را همراه خود داشته باشند در حالی که ایران می تواند با استفاده از تخصص و مشارکت بخش خصوصی صنعت نشر اطلاعات دقیقتر و کاملتری درباره تمدن ایران زمین را در بدو ورود به گردشگران بدهد.

از سوی دیگر امید کریمخان زند، ناشر کتب گردشگری می گوید: حالا که دولت قصد توسعه گردشگری را دارد و دایم از حضور و گسترش مشارکت بخش خصوصی در این امر می گوید بجاست که حضور ناشران کتب گردشگری را در کنار صاحبان صنایع وابسته گردشگری مثل هتلداری ویا رستوران ها و بخش حمل و نقل جدی بگیریم و زمینه ساز آن باشیم.

این ناشر بخش خصوصی درباره ضعف گردشگری ایران درباره وجود کتابچه های راهنما می گوید: فرض کنیم کتابچه های راهنما به زبان انگلیسی در سراسر جاذبه های ایران وجود دارد اما سئوال اصلی اینجاست که حالا که دولت ایران دروازه تمدن ایران زمین را به روی گردشگران گشوده است همه این گردشگران ورودی به زبان انگلیسی مسلط هستند و ما می توانیم به سئوالات آنها درحالی که همه می دانیم گردشگری ایران از تعداد کم تورگردانان متخصص رنج می برد ، پاسخ مناسب بدهیم؟ یا اینکه مترجمی هست که به زبان محلی گردشگران مسلط بوده و توضیحات لازم را به آنها بدهد؟ پس به جاست که به فکر این موضوع باشیم و زمینه حضور ناشران تخصصی را در صنعت گردشگری ایران فراهم کنیم .

ستاد سفرهای نوروزی تاکیدی بر لزوم کتابچه های راهنمای گردشگری

زند به ستاد سفرهای نوروزی اشاره می کند و می گوید: هرسال نزدیک به تعطیلات عید نوروز در تمام شهرها و شهرستان های ایران ستادی به نام ستاد سفرهای نوروزی تشکیل شده و مسئولان این ستاد از تهیه و توزیع صدها هزار جلد کتابچه راهنما ، بروشور، لوح فشرده یا بسته های تبلیغاتی جاذبه گردشگری منطقه خود بین گردشگران ورودی سخن می گویند که این موضوع بیانگر آن است که مسئولان ایران لزوم حضور گسترده ناشران در بخش گردشگری را می دانند اما ظاهرا فقط این لزوم را در دوره ای خاص و نزدیک به نوروز در نظر گرفته اند حال آنکه با توجه به سیاست های جدید دولت اگر گردشگری ایران با ورود گردشگران خارجی در تعداد انبوه مواجه شود واقعا در این زمینه ضعیف و شکننده است پس بهتر است این ستاد همه سال را برای حضور گسترده کتابچه ها و راهنمای های گردشگری در استان مورد نظر خود بخصوص در کنار جاذبه های گردشگری شهر یا روستای مورد نظر باشند .

این فعال عرصه نشر در صنعت گردشگری می گوید اگر بتوانیم چنین ستادی را در بازارهای هدف گردشگری کشورمان با همکاری نهادهای مسئول  مستقر کنیم و با همکاری آنها کتابچه های راهنما در زمینه گردشگری و معرفی تمدن ایران باستانی در کشور میزبان را در سطح گسترده فراهم کنیم جای تردیدنیست که شاهد حضور گسترده گردشگران در کنار جاذبه های گردشگری کشورمان خواهیم شد.

آرش نورآقای با مقایسه صنعت نشر و تبلیغات گردشگری در گوشه و کنار جهان می گوید: این تصور اشتباه است که فکر کنیم مجلات و روزنامه ها می توانند همان تاثیر گذاری کتابچه های راهنما را در صنعت نشر داشته باشند بلکه این نوع از نشریات می توانند در جهت تشویق گردشگران برای بستن چمدان هایشان ایفای نقش می کنند در حالی که کتابچه های راهنما به عنوان راهنمایی مطمئن همواره همراه گردشگران به کشور مقصد سفر خواهد کرد.

نورآقایی کتابچه های راهنمای گردشگری را به قطب نمای گردشگران و ماجراجویان در گوشه و کنار دهکده جهانی تشبیه می کند و می گوید اگر این کتابچه ها در سطح وسیع و البته صحیح در بازارهای هدف توزیع شوند جای تردید نیست که این ماجراجویان و گردشگران بازار هدف به جهت عقربه های آن قطب نما بار سفر خواهند بست.

2 راهکار توزیع کتابچه های راهنمای گردشگری

این در حالی است که امید کریمخان زند، از دو ابتکار عمل در این زمینه نام می برد و می گوید: می توانیم از هتل ها و مراکز اقامتی برای توزیع کتابچه های راهنمای گردشگری و تاریخچه تمدن ایران زمین استفاده کنیم .

وی به وجود مینی بارها در اتاق های هتل اشاره می کند که مسافران در صورت استفاده از خوراکی های موجود در آن  باید هزینه آنها را هنگام تخلیه اتاق بپردازد پس بجاست که بسته ای تبلیغاتی که شامل کتابچه های راهنمای کشورمان بخصوص منطقه استقرار هتل است را در اتاق مسافران قرار دهیم تا با اینکار بتوانیم مسافران را تشویق به تهیه این کتاب ها کنیم البته نباید فراموش کنیم که بد نیست کتابچه های راهنما با توجه به ملیت گردشگران مقیم در اتاق به زبان محلی آنها تهیه شده باشد چون بر اساس نظر سنجی ها گردشگران بیشتر علاقمند هستند درباره مقصد سفرهایشان به زبان مادری بخوانند .

اما راهکار دوم زند برای توزیع گسترده کتابچه های راهنما همکاری بین سفارتخانه ها و سازمان گردشگری ایران است ، وی می گوید بد نیست با همکاری این دو ارگان تاثیرگذار در صنعت گردشگری کشورمان هنگام صدور روادید برای گردشگران خارجی هزینه ای معادل 5 یا 8 دلار به هزینه صدور ویزا بیافزاییم و همراه با تحویل پاسپورت گردشگر یک بسته از کتابچه های راهنما نیز به وی بدهیم تا با این کار خلاءمو جود بازار گردشگری کشورمان را پر کرده باشیم.

وی می گوید بدون تردید بخش خصوصی و بخصوص ناشران گردشگری ایران با این روش موافق هستند و آمادگی هرگونه همکاری و مشارکت را با ارگان های یاد شده خواهند داشت این در حالی است که اگر این اتفاق رخ دهد علاوه بر تشویق حضور گسترده ناشران تخصصی دراین زمینه می توانیم شاهد حضور گسترده گردشگران خارجی در ایران باشیم و کم کم نام ایران به عنوان سرزمینی مناسب برای پذیرایی ازگردشگران در سطح بین المللی مطرح خواهد شد.

بلاگرها بهترین معرف گردشگری ایران باستانی

همانطور که دنیای دیجیتالی با توسعه جوامع شهری رشد می کند، گردشگری نیز هر روز بیش از پیش به صفر و یک های این دنیا گره خورده و تعداد بسیاری را به خود مشغول کرده است.

جای تردید نیست که همواره بحث تبلیغ و معرفی جاذبه های گردشگری گوشه و کنار جهان یکی از دغدغه های کشورهای گردشگر پذیر بوده و مسئولان و فعالان آن منطقه را به تکاپو واداشته است. هرچند رسانه ها و تبلیغات محیطی و چاپی در حال حاضر به عنوان یکی از ابتکارها و راهکارهای مفید در جوامع مختلف گردشگر پذیر مورد استفاده قرار گرفته و با زیرکی از توانایی دنیای مجازی بهره می برند اما ایران باستانی که مدتی است به صورت جدی برای توسعه صنعت گردشگری خود به دنبال چاره است و برای معرفی جاذبه های گردشگری منطقه خود برنامه ریزی می کند چرا به فکر استفاده بهینه از این دنیا نیافتاده است؟

شاید شهرت جاذبه های ایران در متون و کتب تاریخی باعث این تصور غلط شده که دیگر نیازی به تبلیغ نیست و تمدن ایران زمین همه کارها را انجام خواهد داد این اشتباهی است که مسئولان گردشگری کشورمان در زمینه نشر کتب راهنما و گردشگری ایران زمین انجام داده اند و جایز نیست که دوباره درباره توانمندی های دنیای مجازی این خطا تکرار شود.

همواره شاهد برگزاری نمایشگاهها و البته نشست ها و استفاده از توانایی رسانه های تصویری و دیگر رسانه ها داخل یا خارج کشور در این زمینه هستیم غافل از این که دنیای صفر و یکی و بلاگرها را ندیده ایم.

جای تردید نیست که ضعف اطلاعات گردشگری تمدن ایران حتی در مشهور ترین جراید مثل نشنال جغرافی و لولنی پلانت کاملا مشهود است و برای پرکردن این صفحات از اطلاعات دقیق و صحیح گردشگری ایران زمین نیازمند سرمایه گذاری های زیاد و صرف زمان زیادی خواهیم بود که در شرایط کنونی تصمیم عاقلانه ای برای گردشگری کشورمان نیست در حالی که اگر به بلاگرها اعتماد کنیم و بتوانیم از جایگاه باورنکردنی این گروه در صنعت گردشگری بین المللی خوب استفاده کنیم شاهد رشد ورونق بسیاری در صادرات نامرئی کشورمان خواهیم بود.

هرچند به عقیده بسیاری از اهالی رسانه بلاگرها افرادی کاملا عادی و بدون اطلاع از ریزه کاری های مطبوعات و رسانه ها هستند اما نباید فراموش کرد این گروه یکی از بهترین تبلیغ کنندگان جاذبه های گردشگری سراسر دهکده جهانی هستندو بسیاری از گردشگران حرفه ای سراسر جهان برای اطلاع از جاذبه های گردشگری کشورها به آنها رجوع می کنند و معتقد هستند چون نوشته های بلاگرها به دنبال هیچ منافع اقتصادی نیست بنابراین آنها بهترین ، صادقانه ترین و قابل اعتماد ترین اطلاعات را برای خوانندگان تهیه کرده اند .

پس به جاست که با همکاری کشورهای پیشگام در این زمینه مثل آلمان تعدادی از بلاگرهای معروف جهان را به ایران دعوت کنیم و با برگزاری توری چند روزه از آنها بخواهیم درباره ایران بنویسند و سپس شاهد تولید دهها هزار سطر اطلاعات مفید در دنیای مجازی درباره ایران زمین باشیم و منتظر از راه سیدن مسافران خارجی بنشینیم.

گردشگری کارخانه رونقی در کسب و کار صادرات نامرئی

کارخانه ها ؛ جاذبه ای جدید در گردشگری

گردشگری کارخانجات به نوعی گردشگری گفته می شود که گروهی از گردشگران طبق برنامه ای سازمان یافته شده از مراحل تولید یک محصول در کارخانه ای صنعتی بازدیدمی کنند و در نهایت در صورت امکان از فروشگاه کارخانه اجناسی تولید شده در آن محل را به یادگاری خریداری می کنند.

به یاد داریم دوران خوش تحصیل را وقتی قرار بود گردشی علمی را با همکلاسی هایمان تجربه کنیم ، بسیاری از ما کوچکترین اتفاقات آن روز که شاید چند دهه پیش اتفاق افتاده باشد را به یاد داریم . همین شور و اشتیاق به دانستن ماست که باعث شد در دوران رکود اقتصادی دهکده جهانی برخی از دست اندرکاران صنعت گردشگری دست به ابتکاری بسیار جالب بزنند و زیر مجموعه تازه ای را به صنعت نوظهور گردشگری جهان معرفی کنند که پایه اصلی آن کنجکاوی بشر و علاقه او به دانستن است.

به اطراف خود نگاه کنید ، کامپیوتر، تلویزیون، ماشین لباس شویی، اتومبیل، یخچال و دهها وسیله دیگر را خواهید دید. اینها همه نشانه هایی از زندگی مدرن و صنعتی قرن بیست و یکمی ما هستند، آیا می دانید این وسایل چگونه و از چه موادی ساخته شده اند؟ تعداد انگشت شماری از ما می توانند مراحل کامل ساخت یکی از این وسایل را برشمرند یا اینکه تعریف درستی از کارخانه سازنده آنها داشته باشند.

بنابراین دست اندرکاران صنعت گردشگری ، این بخش نوظهور در صنعت گردشگری را تورهای کارخانه ای نامیده اند که منشاء آن از ایالات متحده آمریکاست این کشور صنعتی با توجه به پتانسیل بسیار مناسب خود از نظر کارخانه های عظیم صنعتی توانسته به خوبی این بخش جدید را مدیریت کنند و از آن درآمدزایی داشته باشد که به تازگی چندین کشور صنعتی دیگر در گوشه و کنار این دهکده جهانی اقدام به راه اندازی اینگونه تورها کرده اند مثل کشور آلمان و فرانسه و در کنار آنها کشور سوئیس هم بیکار ننشسته و صنعت شکلات و ساعت سازی خود را با این روش به روی گردشگران گشوده.

امروزه بسیاری از کشورهای جهان دارای صنایعی بسیار بزرگ مثل ذوب آهن ، کارخانجات صنعتی و مواد غذایی هستند که از آنها برای  رونق اقتصاد خود استفاده می کنند اما پیدایش بخش جدید صنعت گردشگری یعنی صنعت تورهای کارخانه ای، بهترین فرصت و زمینه ساز رونق صنعت گردشگری داخلی و خارجی بسیاری از آنها شده است.

قبل از این ابتکار در صنعت گردشگری ، کشورهای صنعتی و صاحبان صنایع آنها چه خصوصی و چه دولتی سالها بود کارخانه های خود را پشت دیوارهای بلندی می ساختند و کسی به جز پرسنل خبر از داخل کارخانه نداشت. اما امروزه با توجه به این زیر مجموعه جدید گردشگری و منافع بسیار زیادش برای هر دو طرف ، یعنی صاحبان صنایع و گردشگران؛ این گروه درب کارخانه های خود را به روی گردشگران داخلی و خارجی با توجه به سیاست های تجاری و مسایل امنیتی و حفاظتی کارخانه گشوده اند.

نمونه های خارجی

اینجاست که همان کنجکاوی و علاقه به دانستن مراحل تولید بسیاری از وسایل اطراف ما می تواند برای صنعت گردشگری و دست اندرکارانش پولساز باشد به عنوان مثال تصور کنید شما هنگام مطالعه روزنامه با آگهی تبلیغاتی یکی از آژانس های مسافرتی شهر خود برخورد کنید که در آن خبر از برگزاری تور یکروزه بازدید از فلان کارخانه صنعتی داده شده که تصادفا این کارخانه و روش تولید محصول آن سالهاست که برای شما جای سئوال بوده است؛  یقینا با این آژانس تماس خواهید گرفت و در اولین فرصت از آن تور برای پاسخ به سئوال خود استفاده می کنید. اگرچه این فقط یک مثال ساده بود اما هزاران مورد از اینگونه تورها هم اکنون در کشورهای صنعتی درحال برگزاریست که می توان به بازدید از کارخانه های هواپیما سازی بوئینگ و ماشین سازی فورد اشاره کرد. شاید بهترین تور برگزار شده در طول این مدت بازدید از کارخانه موتورسیکلت سازی معروف هارلی دیویدسون ایالات متحده در بین علاقمندان به هیجان موتورسواری بوده.

و اما ایران

به راستی این بخش جدید در صنعت گردشگری واقعا ناجی صنعت گردشگری در دوران رکود اقتصادی بوده و اگر کمی دقت کنیم شاید این بخش بتواند جان دوباره ای به صنعت از نفس افتاده گردشگری ایران ببخشد. اگر مدیران دو بخش صنعتی و گردشگری ایران بتوانند ارتباط مناسب و دقیقی با یکدیگر برقرار کنند این حس کنجکاوی ماست که باعث رونق دوباره صنعت گردشگری در داخل مرزهای کشور می شود و چه بسا به زودی اینگونه تورها در بین ساکنان  کشورهای منطقه و همسایه که چنین امکاناتی در اختیار ندارند معروف شده و باعث ورود برخی گردشگران خارجی نیز به ایران بشود.

فرصتی مناسب جهت تبلیغات

اگر از فواید آموزشی این گونه تورهای گردشگری در دوران مدرسه و دانشگاه چشم پوشی کنیم ، اغلب کارشناسان اقتصادی این گونه تورها را برای صاحبان صنایع بزرگ خصوصی و دولتی بهترین فرصت معرفی توانمندی های خود می دانند .

آیسا اسدی ، کارشناس ارشد برنامه ریزی و بازاریابی توریسم ضمن تاکید بر توجه به این نوع گردشگری در کشورمان می گوید:  صاحبان و مدیران بسیاری از کارخانجات ایران سالانه مبالغ بسیار زیاد و هنگفتی را برای تبلیغات محصول خود هزینه می کنند این در حالی است که بسیاری از این مراکز تولیدی هر کدام  به تنهایی قادرند ساعت ها گروه های بزرگی از گردشگران را به خود مشغول کنند ، اینجاست که با کمی همکاری بین این مدیران اقتصادی و تورگردانان می توان با صرف کمترین هزینه از طرف کارخانجات یعنی گشودن درب کارخانه به روی بازدید کنندگان و پذیرایی از گردشگران ، تبلیغاتی بسیار گسترده و مفید را در سطح کشور و حتی خارج از مرزها انجام داد.

وی می افزاید: این همکاری بین دو بخش گردشگری و صنعتی می تواند آنچنان مفید و محرک هر دو بخش باشد که قابل تصور بسیاری از ما نیست اما رونق صنعت گردشگری ایران از مهمترین تاثیرات این همکاری خواهد بود. کارخانه های اتومبیل سازی، صنایع غذایی، صنایع دارویی و حتی صنعت نفت ایران می توانند به عنوان اصلی ترین پتانسیل های صنعت تورهای کارخانه ای در داخل مرزهای ایران باشند . رشد و رونق این تورهای داخلی کم کم پای گردشگران خارجی را به میان خواهد آورد و علاوه بر ریال های داخلی، دلارهای غیر نفتی را در این صنعت جاری خواهد کرد.

اسدی به نیروگاه هسته ای بوشهر نیز اشاره می کند و می گوید: این نیروگاه علاوه بر افتخار ملی کشورمان می توان هم اکنون مثل دیگرکشورهای دنیا به عنوان مقصدی بسیار عمده برای گردشگران داخلی و خارجی باشد و با رعایت قوانین و منافع ملی کشورمان درب های خود را به جای اینکه فقط به روی کارشناسان و بازرسان آژانس بین المللی هسته ای باز کند پذیرای هزاران هزارا گردشگری باشد که علاقمند هستند روند تولید برق و استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای را از نزدیک ببینند ، باشد.

بنابراین می توان با یک مدیریت دقیق و صحیح و با توجه به منافع اقتصادی کشور و کارخانجات صنعتی ایران تورهای گردشگری بازدید از کارنجات را رونق بخشید که علاوه بر تبیلغ محصول ایرانی و توانمندی های صنایع ایران در منطقه می توان در جذب سرمایه های خارجی نیز مفید باشد.

میراثی نامطلوب برای سازمان

شاید اگر کمی تاریخ را به عقب برگردانیم و ریاست پیشین سازمان میراث فرهنگی را به خاطر آوریم به یاد سخنرانی های بسیار زیبا و دلنشین وی درباره طرح ها و پروژه های گردشگری و البته میراث فرهنگی خواهیم افتاد. طرح هایی که قرار بود تمدن ایران زمین را به شکلی واقعی و صحیح به دیگران معرفی کرده و باعث رونق گردشگری کشورمان بشود و در عین حال فرهنگ غنی ایران را در دهکده جهانی زنده نگهدارد و باعث افتخار کشورمان بشود.

جلسات و کنفرانس ها و همایش های فراوانی صورت گرفت و گروه های کارشناسی متعددی هم راهی کشورها و سازمان های بین المللی از جمله یونسکو شدند تا بتوانند این رویا را به واقعیت تبدیل کنند. آن زمان همه فعالان گردشگری و البته علاقه مند به میراث فرهنگی ایران سربلند و خرسند از این همه توجه سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری به این مهم منتظر نتایج آن برنامه های متعدد بودند تا این که ریاست سازمان و البته ریاست دولت تغییر کرد و دولت یازدهم سکان هدایت کشور را به دست گرفت و فردی فرهنگی به صندلی ریاست سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری تکیه زد که ناگهان اولین خبر ناامیدکننده درباره مقبره نظامی به گوش رسید و پس از آن چوگان غیر ایرانی شد و در نهایت چند روز پیش پرونده طب سنتی ایران از سوی سازمان یونسکو مرجوع شد و تمام رویاپردازی های فعالان و دوست داران میراث فرهنگی و گردشگری ایران را بر باد داد.

هرچند همانند گذشته مسئولان از پیگیری پرونده طب سنتی ایران و به نتیجه رسیدن آن در آینده ای نزدیک سخن می گویند، اما پرسش اینجاست که واقعا این همه شکست را چه کسی پاسخگو خواهد بود؟ پرسشی که جواب آن را یدالله پرمون، رئیس مرکز مطالعات منطقه ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی در یک کلمه داد و گفت: «ریاست قبلی سازمان مسئول بوده است.»

هرچند وی مسئولیت ثبت پرونده طب سنتی ایران به عهده ریاست سازمان در سال 89 می داند، اما می توان این طور تصور کرد که هنوز هم باید شاهد میراثی نامیمون از دوره گذشته سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری به دلیل مدیریتی غیرتخصصی و نامعقول بوده و هر روز خبرهای این چینی را در جراید شاهد باشیم. باشد که به قول معروف دوباره از یک سوراخ گزیده نشویم.

کسب و کار از رونق تورهای دقیقه 90 و اما و اگرهایش می گوید

بروم یا نروم؛ مسئله این است

نویسنده: عماد عزتی

گردشگری و بطور کلی صنایع وابسته به آن در دو یا سه دهه اخیر به یکی از صنایع بسیار پرمخاطب در جهان تبدیل شده اند و بسیاری را شیفته خود کرده است. تجربه دیدن مناطق زیبا و طبیعت بکر دیگر نقاط جهان و همچنین آشنایی با فرهنگ و تمدن مردمان دیگر جزو اولین امتیازات سفر و گردشگری است که هرکس را به بستن بار سفر تشویق می کند اما گاهی اوقات این هزینه های سفر است که مانع از به واقعیت رسیدن رویاهایمان می شود.

یکی از راهکارهایی که به واسطه بروز بحران اقتصادی در صنعت گردشگری بسیار مشهور شد و خودنمایی کرد خدماتی با نام «تورهای دقیقه 90» یا آخرین لحظه بود (last minute )، هرچند این ابتکار عمل توسط آژانسداران دهه 80 میلادی برای فروش تورهای باقی مانده خود بکار گرفته شده بود و قرار بود برای پرکردن هزینه های دفاتر خدمات گردشگری استفاده شود اما در حال حاضر و کمتر از یک دهه است که خود دقیقه نودی ها هم به عنوان نوعی تور برای ماجراجویان تبدیل شده است و روزی نیست که یکی از پیام های تبلیغاتی اینگونه تورها را روی صفحه نمایش تلفن همراهمان نخوانید و به فکر فرو نروید.

چه شد که ایران هم دقیقه نودی شد؟

اوایل دهه 80 میلادی وقتی رونق سفر و گردشگری سراسر جهان رشد خود را آغاز کرده بود و بسیاری از فعالان عرصه گردشگری مشغول عقدقراردادهای بلند مدت با شرکت های هواپیمایی، اقامتی و تفریحی بودند ناگهان معضلی به نام فروش نرفتن تورها خودنمایی کرد و بسیاری از فعالان عرصه گردشگری را از تا مرز حذف از چرخه اقتصاد گردشگری پیش برد. اما اینجا بود که پای تورهایی معروف به لحظه آخر به میان آمد و بسیاری را از نابودی کامل نجات داد.

به هر حال برگزاری تورهای دقیقه نود به عنوان ابتکار عملی از سوی فعالان گردشگری چه در بحث حمل و نقل و چه در مراکز اقامتی بکار گرفته شد تا اینکه رشد صنعت گردشگری و جابجایی مسافران و گردشگران در ایران نیز باعث شد  تقریبا از اوایل دهه 80 شمسی ایران هم دقیقه نودی شده و شاهد رشد و گسترش اینوع تورها باشد به گونه ای که در حال حاضر این دقیقه نودی ها هستند که در بازار گردشگری کشورمان یکه تازی می کنند.

اما و اگر های نودی شدن در ایران

 آیسا اسدی کارشناس ارشد برنامه ریزی گردشگری ضمن اشاره به امتیازات ویژه اینگونه تورها برای گردشگران، می گوید: هرچند این نوع تورهای به عنوان معامله ای دو سر برد در صنعت گردشگری برای گردشگران و البته فعالان این صنعت سراسر جهان شناخته شده اما ظاهرا مدتی است در برخی نقاط بخصوص کشورهایی که تازه به جمع مناطق گردشگرپذیر افزوده شده اند ، اینگونه تورها به نوعی فرصت برای سود جویی و ورود افراد غیر متخصص به عرصه گردشگری شده است.

این کارشناس گردشگری می گوید: داستان از این قرار است که بسیاری از برگزار کنندگان غیر قانونی تورهای دقیقه نود با استفاده از جاذبه قیمت های باورنکردنی مثل برگزاری تور ترکیه با قیمت 500 هزار تومان مسافران و علاقمندان را به محل خود می کشانند و با ارایه دلایل و پیشنهاد متفاوتی وی را وادار به خرید تورهای دیگری می کنند یا اینکه همان تور مورد نظر را به قیمتی بالاتر به او می فروشند درحالی که همین تورهای دقیقه نودی هم برای خودشان قاعده و قانونی دارند.

وی ضمن اشاره به کمبود فرهنگ سازی برای استفاده از تورهای لحظه آخر می گوید: در کشورهای توسعه یافته و معروف در صنعت گردشگری تکلیف مشخص است چون هم گردشگران به حقوق خود آگاهند و هم فعالان عرصه گردشگری می دانند در صورتی که خدمات مناسب به مشتری خود ندهند به سرعت از فهرست انتخاب گردشگران حذف خواهند شد اما در کشورهایی مثل ایران که تازه اول راه هستند موضوع متفاوت است و بسیاری از گردشگران به حقوق قانونی خود حتی در باره اینگونه تورها آگاه نیستند ، به همین دلیل شاهد بروز اختلافات عمده و سودجویی هایی بوده ایم.

این کارشناس گردشگری می افزاید: جای تردید نیست که اینگونه تورها بیشت در دنیای مجازی دست به دست می شوند و زیاد از دفاتر خدمات گردشگری در این زمینه خبری نیست بنابراین بسیاری از متقاضیان که شناخت دقیقی از حق و حقوق خود ندارد و صرفا با این دلخوشی که ارزان سفر می کنند دست به جیب شده و تورهای لحظه آخری را خریداری می کنند.

اسدی ضمن تاکید بر اطلاع رسانی مسئولان در این زمینه و جلوگیری از فعالت غیر متخصص ها می گوید: شاید بسیاری از مسئولان به این عقیده که برگزاری تورهای دقیقه نودی میتوان مدیریت سفر کرده و از هجوم یکباره مسافران در فصول پیک سفر مثل تعطیلات نوروزی و تعطیلات تابستانی جلوگیری کند ایمان داشته باشند اما نیمه خالی لیوان را ندیده اندکه همین تورها می تواند باعث ایجاد اختلال در جابجایی مسافران شده و دوباره آنها را در لیست انتظار تورهای معمولی قرار دهد.

از سوی دیگر محمد حسن کرمانی ، رئیس هیات مدیر انجمن صنفی دفاتر خدمات گردشگری هوایی ایران می گوید: این پدیده یعنی فروش تورهای لحظه آخر پدیده ای تازه در جهان نیست و صنعت گردشگری کاملا با آن آشنایی دارد اما متاسفانه در ایران به دلیل کسادی کار به روندی معمول تبدیل شده و صنعت واقعی گردشگری به حاشیه رفته است.

این فعال خصوصی در گردشگری می گوید: امروزه شاهد موجی از تبلیغات که بعضا غیر واقعی نیز هستند برای برگزاری اینگونه تورها باشیم که عدم رسیدگی مسئولان و مقامات گردشگری کشورمان به این روند زمینه ساز رکود و حذف بسیاری از فعالان و متخصصان گردشگری در بخش خصوصی بوده و در نهایت می تواند یاعث زیان هنگفت گردشگری ایران بشود.

کرمانی نیز به عدم آگاهی گردشگران ایرانی به حقوق خود بخصوص هنگام استفاده از این نوع تورها اشاره می کند و می افزاید: بدون تردید کسانی که برای تهیه تورهای دقیقه نودی مراجعه می کنند آنچنان از قیمت بسیار پایین ارایه شده توسط برگزار کننده هیجان زده شده اند که به فکر آینده و عاقبت کارشان نیستند و فراموش می کنند که در نهایت ممکن است این تور باعث ایجاد خاطرات تلخی برایشان بشود.

 رئیس هیات مدیرن انجمن صنفی دفاتر خدمات گردشگری هوایی ایران ضمن تاکید بر امضاء قرارداد تور با برگزار کننده از سوی متقاضیان ، می افزاید: طبق قانون و عرف بین المللی این گونه تورها هم باید دقیقا مثل تورهای عادی خدمات و سرویس دهی داشته باشد و فقط براساس سیاست های تجاری برگزار کننده برای تکمیل ظرفیت است که ارزان تر فروخته می شوند نه اینکه کیفیت بدتری داشته باشند یا خدمات متفاوت. بنابراین بهتر است کسانی که قصد استفاده از این نوع خدمات را دارند ابتدا از شرایط عادی تورها توسط برگزار کننده  اطلاع یابند و سپس با همان شرایط اما دقیقه نود یا همان لحظه آخری اقدام به عقد قرار داد کنند تا در صورت بروز هرگونه اختلافی از طریق مراجع قانونی بتوانند خواسته خود را پیگیری نمایند.

هیجان زیارت در دامن طبیعت آرام می گیرد

نویسنده : عماد عزتی

هنوز صدای حرکت دسته های عزاداری امام سوم شیعیان در گوشمان است و یاد رونق سفرهای زیارتی در این ایام در خاطرمان زنده است. سفرهایی معنوی که همه ما مسلمانان به آن تشویق و ملزم شده ایم.

جای تردید نیست که بسیاری از سفرهای زیارتی مثل سفر خانه خدا نیازی به تبلیغ و تشویق مردم و علاقه مندان نداشته و ندارد و از زمانی که دین اسلام ظهور کرد، به صورتی خودجوش صورت پذیرفته است، پس بجاست مسئولان گردشگری ایران این حرکت خودجوش را نه به عنوان مدالی بر سینه بلکه به عنوان فرصتی طلایی معرفی کرده و از آن بیشترین بهره را ببرند.

وجود بقاع متبرک در ایران و البته بنا شدن همه نوع خدمات سفر و گردشگری ایران بر مبنای گردشگری حلال، امتیازی است که صنعت نوپای گردشگری ایران می تواند از آن به عنوان فرصتی استثنایی استفاده کرده و آن را به چشمه ای جوشان از درآمد ارزی تبدیل کند.

اگر به آمار ارائه شده از سوی مسئولان بنگریم، شاهد حضور پررنگ گردشگران مسلمان بخصوص از کشور عراق در اماکن زیارتی ایران خواهیم بود؛ حضوری که حتی گاهی اوقات مسئولان به ساماندهی آن به دلیل تقاضای بالای سفر اشاره کرده اند، بنابراین جاذبه های مذهبی ایران بالقوه انگیزه ای برای ورود گردشگران مسلمان از سراسر جهان و بدون تردید از کشورهای همسایه است و می توان با استفاده از دیگر جاذبه های ایران مثل طبیعت یا حتی جاذبه سازی کمیت حضور پررنگ گردشگران مذهبی را مدیریت کرد و با برگزاری تورهای ترکیبی زمینه ساز رونق دیگر شهرهای کشورمان به غیر از شهرهای زیارتی شد.

لازم به یادآوری است خدمات درمانی و خدمات آموزشی ایران مهم ترین امتیاز و برتری بخصوص در بین گردشگران همسایه ایران است و می توان روی آن برنامه ریزی دقیق و مناسبی کرد تا علاوه بر مدیریت زمان سفر گردشگران مذهبی ایران مدت اقامت آن را در ایران باستانی بیافزاییم تا پس از مدتی روند صعودی حضور گردشگران باعث رونق اقتصاد دیگر مناطق گردشگرپذیر کشورمان در کنار قم و مشهد مقدس باشد.

این در حالی است که می دانیم تورهای زیارتی در قالب کاروان هایی مخصوص برگزار می شود و از تجمل گرایی در آن خبری نیست و از سوی دیگر جای تردید نیست که آرامش روحی و روانی پس از زیارت می تواند عاملی برای درک بهتر طبیعت و جاذبه های طبیعی ایران در روستاها و البته مناطق سرسبز کشور باشد.

بنابراین بجاست که علاوه بر آرامش روستایی از ساده زیستی این اماکن برای آرامگرفتن هیجان حضور گردشگران مذهبی استفاده کنیم تا چرخ اقتصاد گردشگری این مناطق هم به حرکت درآید و ایران به سمبلی برای حضور گردشگران مسلمان تبدیل شود.

تاثیر سیاست جدید دولت برای آزادسازی قیمت بلیت هواپیما در اقتصاد گردشگری ایران

فرودی برای صعود دوباره

چند هفته ای است که خبرها از اما و اگرهای آزادسازی نرخ بلیت هواپیما می گویند و بسیاری از فعالان گردشگری چشم به راه تصمیم نهایی مسئولان در این زمینه هستند.

همانطور که می دانیم صنعت حمل و نقل به عنوان بازوی محرکی در صادرات نامرئی است و در کشور ما با توجه به امکانات حمل و نقلی در دیگر بخش های زمینی و دریایی ؛ صنعت حمل و نقل هوایی جزو اصلی ترینها و البته تاثیرگذارترین های گردشگری است و به همین دلیل هرگونه تصمیم گیری و سیاست گذاری در این صنعت می تواند تاثیری مستقیم بر صادرات نامرئی کشورمان داشته باشد که باعث نگرانی و البته خرسندی برخی از فعالان عرصه گردشگری شده است.

اگر از مباحث سیاسی و اقتصادی این تصمیم دولت برای خطوط هوایی فعال در ایران بگذریم، مهم ترین بخش تاثیرپذیر این تصمیم  گردشگری ایران است؛ صنعتی که مدتی است مشغول بازسازی خود و همچنین زیرساخت هایش است.

این در حالی است که  برخی از موافقان این طرح یعنی آزادسازی نرخ بلیت هواپیما معتقدند ارزان بودن قیمت بلیت هواپیما باعث ایجاد درخواست غیرواقعی  سفر شده است؛ اما نباید فراموش کرد که ایران هم اکنون قصد توسعه گردشگری خود را گرفته و اولین صنعت درگیر آن نیز بحث حمل و نقل هوایی خواهد بود که با این تصمیم بازاری مجهول را مقابل خود خواهد دید.

محمدحسن کرمانی، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران ضمن تاکید به خصوصی سازی واقعی در حمل و نقل هوایی ایران می گوید: هیچ جای دنیا مثل ایران دولت برای صنعت حمل و نقل هوایی تصمیم گیری نمی کند؛ بلکه این ایرلاین ها هستند که با توجه به توان خود و بازار تقاضایشان نسبت به ارائه خدمات به مشتریان تصمیم گیری می کنند، بنابراین، ای کاش دولت برای همیشه دست از سر این صنعت برداشته و فقط اجازه بدهد سیستم مدیریت خصوصی برای بقا یا فنای خود تصمیم گیری کند.

کرمانی درباره گران شدن بلیت هواپیما و تاثیر آن در گردشگری می گوید: شاید یک هفته یا حتی یک ماه تقاضای سفر کاهش یابد، اما راهکارهای فراوانی وجود دارد که می توان با استفاده از آن دوباره رونق و تقاضا را به صنعت بازگرداند. به همین دلیل هرگز نباید نگران بروز سکته در صنعت گردشگری کشورمان به این دلیل باشیم بلکه می توان این نزول را زمینه ای برای صعود مجدد دانست.

مدیریت سفر با این تصمیم گیری

این فعال بخش خصوصی می افزاید: اگر شما قصد تهیه بلیت هواپیما از یکی از ایرلاین های خارجی داشته باشید، با تعدادی پیشنهادهای متفاوت مواجه خواهید شد؛ در حالی که در ایران به واسطه همین مدیریت دولتی یا شبه دولتی فقط یک پیشنهاد برای خرید بلیت وجود دارد و مسافر برای سفر خود مجبور به انتخاب این گزینه است یا در بهترین شرایط ممکن وجود پروازهای جارتری می تواند کمی قیمت سفر را کاهش دهد که آنهم درگیر دلال بازی و مشکلات دیگری شده بنابراین تک گزینه بودن خدمات هوایی ایران به امری طبیعی هم تبدیل شده است.

اما اگر آزادسازی واقعی صورت گیرد و قیمت بلیت هواپیما افزایش یابد، مدیریت ایرلاین ها برای بازاریابی مثل دیگر شرکت های خارجی مجبور به بخش بندی پروازهای خود خواهد شد تا بتوانند دوباره توان استفاده از خدمات هوایی را به مشتریان خود بازگردانند.

رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران مسافران هوایی ایران را به سه گروه تقسیم بندی می کند و می گوید: هم اکنون در ایران ایرلان ها چهار گروه مسافر دارند که عبارتند از گردشگران ، تجار ، دانشجویان و ماموران دولتی که هیچکدام برنامه ای مشخص برای سفرهای هوایی خود ندارند و هر زمان که لازم باشد به این خدمات مراجعه می کنند.

این فعال خصوصی نگرانی بخش گردشگری از افزایش قیمت می گوید: دانشجویان که براساس آمار درصد کمی از مسافران هوایی ایران را تشکیل می دهند طبق قوانین تخفیفات وی‍ژه ای وجود دارد و نباید زیاد نگران گران شدن بلیت هواپیما برای آنها شد و در گروه بعدی که ماموران دولتی قرار دارند به هرحال همیشه تبصره ها و ارتباطاتی باعث شده تا قیمت های واقعی برای اینگروه اعمال نشود و می تواند بازهم ادامه یابد درباره گروه سوم تجار هم که به اعتقاد تمام فعالان عرصه گردشگری هیچ تفاوتی در نحوه سفر آنها حتی با گران شدن بلیت هواپیما برایشان ایجاد نخواهد شد و در نهایت گردشگران هم می توانند با مدیریت سفرهایشان و البته استفاده از تخفیفات ارایه شده دوباره به مقصد خود پرواز کنند ، بنابراین هرگز این افزایش قیمت بلیت هواپیما تاثیر منفی روی گردشگری نخواهد داشت بلکه سازنده هم خواهدبود.

محمد حسن کرمانی به ابتکار عمل قیمت بلیت در ساعت پیک و غیر پیک در کشورهای پیشرفته در صنعت گردشگری اشاره می کند و می گوید: بلیت هواپیما در ساعت پیک سفر و غیرپیک با قیمت متفاوت به مشتری ارائه می شود که البته تنها یکی از روشهای کاهش هزینه سفر برای گردشگران است .

کرمانی در این باره مثالی می زند و می گوید: همه می دانیم ایرلاین های خارجی پروازهایی که صبح اول وقت اداری وارد مقصد می شوند را گران تر از دیگر ساعات می فروشند، چون بسیاری از تجار و مسافران دولتی باید هنگام شروع کار ادارات در مقصد حاضر باشند و با انجام کارشان دوباره به مبدأ بازگردند، خوب چه دلیلی دارد مسافری که هرگز زمان برایش مهم نیست در این ساعت بلیت تهیه کند یا این که آژانس ها تورهایشان را به گونه ای برنامه ریزی می کنند که با پروازهای میان روز و ارزان تر از مبدأ حرکت کنند، بنابراین گران شدن بلیت هواپیما می تواند در مدیریت سفر نقش موثری داشته باشد و هرگز باعث گران شدن سفر نخواهد بود.

وی درباره اتبکارعمل ایرلاین ها برای توسعه گردشگری می افزاید: هم اکنون بسیاری از ایرلاین های ارزان قیمت جهان خدمات پذیرایی خود در طول پرواز به خواست مشتری و پرداخت مبلغ ان منوط کرده اند و با اینکار دوباره قیمت سفر را برای گردشگران پایین آورده اند.

ایجاد رقابت

از سوی دیگر علی محمد نوریان، قائم مقام وزیر راه و شهرسازی ضمن حمایت از طرح آزادسازی نرخ بلیت هواپیما می گوید: این امر باعث ایجاد رقابت بین ایرلاین ها شده و در صورت ناتوانی آنها در مدیریت هزینه هایشان آنها را وادار به تشکیل کنسرسیوم های هوایی می کند که در نهایت هم در کاهش هزینه سفر با ایجاد شرایط متفاوت می شود و هم باعث ارتقای کیفیت خدمات رسانی به متقاضیان خواهد بود.

این در حالی است که محمدحسن کرمانی ضمن تاکید بر استفاده از تجربه های دیگران در این باره معتقد است؛ اگر شرکت هواپیمایی به هر دلیل توان جبران هزینه های خود را نداشته باشد، مجبور به استفاده از تجربه دیگران خواهد شد، چون مدیریت خصوصی دیگر کشورها باعث ایجاد نوعی مدیریت در هزینه شده که علاوه بر کنترل قیمت باعث رونق سفر هم شده، بنابراین هرگز از گران شدن بلیت هواپیما و تاثیر منفی آن در گردشگری نباید ترسید، در صورتی که توان ارائه خدمات مناسب هم داشته باشیم این تصمیم واقعا سازنده است.

وی می افزاید: هم اکنون شرکت های هوایی ایران تمایلی به ارائه خدمات متنوع یا پیشنهادات مخصوص به مسافران و گردشگران را ندارند، در حالی که پس از آزادسازی نرخ بلیت هواپیما مجبور هستند با ابتکار عمل خود به جذب مسافران اقدام کنند و به همین ترتیب به رونق تقاضای سفر و گردگشری کمک خواهند کرد.

نگاهی به فرهنگ سفر در ایران

ارزان سفر کردن؛ سفری بدون کیفیت نیست

تعطیلات آخر هفته یا چند روز تعطیلی و درنهایت تعطیلات پایان سال زمانی است که جامعه ایران به یکباره بار سفربسته و راهی می شود؛ همین موضوع باعث گران شدن هزینه سفرهای ما ایرانیان که به عنوان خوش سفربودن شهره هستیم شده است.

 هرچند بسیاری از سفرهای داخلی ما برای بازگشت به خانه پدری در اقصی نقاط ایران است اما بازهم بسیاری به دنبال یافتن مقاصدی نوین برای گذراندن تعطیلات خود ولی با هزینه ای مناسب هستند.  به همین دلیل جای تردید نیست که برخی همواره در جراید و البته دنیای مجازی به دنبال یافتن بهترین موقعیت سفر با مناسب ترین هزینه در داخل یا خارج از مرزهای کشورمان بوده و درحال برنامه ریزی هستند.

به هر حال هرطور که به خواهیم سفر کنیم چه با برنامه و چه بدون آن ، باید برای سه بخش عمده فکر کنیم اول بحث ایاب و ذهاب یا همان حمل ونقل است و پس از آن به اقامت خواهیم رسید و در آخر هم خورد و خوراکمان را باید هنگام سفر مدیریت کنیم که همین سه عامل همواره در ذهن بسیاری از گردشگران ایرانیان مشکل ساز شده و برخی را از بار سفر بستن منصرف می کند.

فرهنگ سفر در ایران اشتباه است

مهسا مطهر، مدرس دانشگاه و فعال عرصه گردشگری درباره فرهنگ سفر ایرانیان معتقد است : هنوز فرهنگ مسافرت برای بسیاری از گردشگران و ماجراجویان ایرانی تعریفی بسیار متفاوت از آنچه در سطح دهکده جهانی صورت می گیرد داشته و همین امر باعث شده که برخی از سفرهای گردشگران ایرانی بسیار گرانتر از حد معمول انجام شود .

مطهر ضمن تاکید بر فرهنگ سازی از دوران کودکی برای ارزان سفر کردن می افزاید: این جمله برای بسیاری از ما ایرانیان آشناست که هنگامی که سفر می کنیم می گوییم: «آمده ایم سفر و باید خوش بگذرانیم بی خیال هزینه»، این دقیقا همان فرهنگ اشتباهی است که به دلیل عدم کنترل و برنامه ریزی در ذهن اکثر گردشگران ایرانی نقش بسته است و آنها را به مسیری اشتباه هدایت می کند و در نهایت سفر را از سبد خانوار حذب خواهد کرد.

از سوی دیگر این استاد دانشگاه به عدم اطلاع گردشگران ایرانی از تکنولوژی های روز در تعیین و انتخاب و مدیریت سفر اشاره می کند و می گوید: در حال حاضر اکثر گردشگران ایرانی یا از امکانات دنیای مجازی اطلاعی ندارند یا اینکه حوصله جستجو در این زمینه را در خود نمی بینند و با استفاده از خدمات گردشگری آژانس های گردشگری سعی در انتخاب مقصد سفر خود دارند در حالی که صدها و یا شاید هزاران وب سایت و شرکت های آنلاین در دهکده جهانی مشغول برنامه ریزی و خدمات رسانی به گردشگرانی که قصد ارزان سفر کردن دارند یا همان بک پکرها، هستند.

از سوی دیگر دکتر ایمانی خوشخو رئیس دانشگاه علم و فرهنگ به نبود بسیاری از امکانات ارزان سفر کردن در کشورمان اشاره می کند و می گوید: جای تردید نیست بسیاری از امکانات ارزان سفر کردن هم اکنون در زیرساخت های گردشگری ایران مهیا نیست و نمی توان انتظار داشت که گردشگران ایرانی با آنها آشنا باشند . این در حالی است که در اغلب کشورهای گردشگرپذیر جهان سیاست ها یا راهکارهایی نوین برای ارزان سفر کردن به وجود آمده که باعث افزایش تعداد سفر بخصوص در میان جوانان با هزینه هایی پایین شده است .

ایمانی خوشخو به شرکت های هواپیمایی ارزان قیمت سراسر جهان اشاره می کند و می افزاید: اگر در قاره اروپا تصمیم برنامه ریزی سفر داشته باشید حداقل 5 شرکت هواپیمایی وجود دارد که بلیت های ارزان قیمت در اختیار مسافران قرار می دهد اما آیا این چنین امکاناتی هم اکنون در کشورمان مهیاست که انتظار داشته باشیم گردشگران ایرانی توان ارزان سفر کردن داشته باشند ؟ یا اینکه اصلا شرکت های هواپیمایی ایرانی هم اکنون با توجه به معضلاتی که گریبانگیر آنها شده است اصلا امکان ارایه پیشنهادات تشویقی برای استفاده گردشگران از خدمات آن شرکت را در اختیار دارد یا همین خدمات معمولی را هم با مشکل ارایه می دهند در حالی که برخی شرکت های هواپیمایی در قاره سبز گاهی اوقات برای جلب نظر گردشگران قیمت بلیت یکی از مقاصدخود را با یک سوم قیمت واقعی به فروش می رسانند.

این استاد دانشگاه ضمن تاکید بر توسعه زیرساخت های گردشگری ارزان در کشورمان به محل های اقامتی نیز اشاره دارد و می گوید هم اکنون در ذهن اکثر گردشگران ایرانی هتل یعنی محل اقامتی با 5 ستاره که خدمه فقط مشغول به خدمات رسانی به گردشگران باشند، این تصور شاهد مثالی دقیق و واقعی از نبود زیرساخت ها یا امکانات اقامتی غیر هتل  مثل متل یا هاستل ها در ایران است.

وی درباره عقیده گردشگران ایرانی نسبت به هتل می افزاید: اگر همین حالا از همکاران خود بپرسید که آیا تا کنون از خدمات هاستل استفاده کرده، بدون تردید به شما می گویند سفر بروم که در مسافرخانه اقامت کنم چون دیدگاه این افراد از هاستل همان مسافرخانه های قدیمی و نا مطلوب برخی مناطق جنوب شهر تهران است در حالی که در همین کشور همسایه ما ترکیه درصد قابل توجهی از گردشگران از خدمات ارزان قیمت و بسیار مناسب هاستل ها استفاده می کنند و روز به روز شاهد توسعه و احداث اینگونه اقامت گاههای ارزان قیمت در دیگر نقاط جهان هستیم حال آنکه نه تنها این اماکن در ذهن گردشگران ما جایگاهی ندارند بلکه  هنوز در گردشگری ایران تعریفی دقیق و درست از آنها نیست.

تقاضا، عرضه را مدیریت می کند

محمد حسن کرمانی ، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران ، در زمینه فرهنگ ارزان سفر کردن ایرانیان می گوید: با توجه به ازدیاد بک پکرها (کسانی که ارزان سفر می کنند) در دهکده جهانی سیستم ارزان سفر کردن هم در گوشه و کنار جهان به وجود آمده و با توجه به نیاز این گروه ، روشهای نوینی به صنعت گردشگری معرفی شده است.

این فعال گردشگری ادامه می دهد: به هر حال با توجه به معضلات اقتصادی سطح جهان و البته نیاز همه گیر بودن سفر برای رونق گردشگری این امکانات هم اکنون در اختیار گردشگران قرار گرفته که متاسفانه سهم ایران دراین زمینه بسیار اندک بوده و نزدیک به صفر است و این موضوع باعث شده تا گردشگران ایرانی تعریف درستی از سفرهای ارزان قیمت در اختیار نداشته باشند و تصور کنند سفرهای ارزان یعنی سفری بی کیفیت که تعطیلات آنها را به هدر خواهد داد، این در حالی است که همواره در سراسر جهان شاهد رشد و افزایش تعداد سفرهای ارزان قیمت و البته به دنبال آنها خدمات با کیفیت سفر اما ارزان قیمت هستیم.

کرمانی با اشاره به وجود صدها شرکت هوایی، اقامتی و تفریحی ارزان قیمت خارج از مرزهای کشورمان می گوید: گردشگران خارج از مرزهای کشورمان اگر قصد سفر داشته باشند با استفاده از دنیای مجازی و البته امکاناتی که شرکت های متفاوت هوایی ، اقامتی یا حتی پذیرایی در اختیار آنها قرار می دهند می توانند با بهایی بسیار ناچیز سفرشان را برنامه ریزی کنند اما این امکانات در کشورمان در حد صفراست یا اصلا وجود ندارد.

رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران می گوید: به عقیده من هنوز تقاضای اینگونه سفرها در کشورمان بقدری نشده است که امکانات هم به وجود آید و این موضوع ریشه در فرهنگ سفر گردشگران ایرانی دارد و از آنجا که سفرهای خانوادگی و با استفاده از امکانات مناسب صورت گرفته هنوز فرهنگ سفرهای ارزان که عموما مختص جوانان و دانشجویان است و گاهی اوقات دیگران از آن بهره می برند در کشورمان شکل نگرفته و فاصله بسیاری با خدمات امروزه خارج از مرزهای ایران دارد.

وی در پایان می افزاید: اگر بتوانیم فرهنگ ارزان سفر کردن را از سنین نوجوانی به فرزندانمان بیاموزیم می توانیم انتظار داشته باشیم که تقاضای آنها در آینده می تواند باعث ظهور و انتقال دانش و تکنولوژی های لازم برای ارزان سفرکردن به کشورمان باشد.

کسب و کار از عدم توجه به گردشگری مذهبی در کشورمان می گوید

عاشورای حسینی فرصتی برای توسعه گردشگری

همانطور که می دانیم صنعت گردشگری یکی از پررونق ترین صنایع جهان حتی در دوران رکود اقتصادی بوده است و همواره با سرعت به رشد و توسعه خود ادامه می دهد. این صنعت پررونق بنا به نیازهای بشر به شاخه ها و زیرشاخه های بسیار گسترده ای تقسیم شده که هر یک از آنها سالانه صدها هزار نفر را وادار به بستن چمدانهایشان می کند و راهی دیاری ناشناخته در گوشه و کنار دهکده جهانی می شود.

یکی از زیر شاخه های گردشگی که هم اکنون بسیاری از کشورها نیز به آن توجه نشان داده اند بحث گردشگری مذهبی است ، ایران، عربستان ، ایتالیا ، تبت ، هندوستان ، فرانسه، تایلند و فلسطین  با توجه به جاذبه های مذهبی که در درون مرزهایشان وجود دارد هم اکنون در صدر جدول گردشگری مذهبی جهان واقع شده اند و سالانه میلیون ها گردشگر را به خود جلب می کنند.

این در حالی است که  با توجه به حدود یک میلیارد و دویست میلیون نفر مسلمانی که در این کره خاکی زندگی می کنند، بحث گردشگری مذهبی بین مسلمانان رونق بیشتری داشته و دیگر کشورها که از ادیان دیگری پیروی می کنند همواره با ایجاد شرایط مناسب (گردشگری حلال) برای جذب گردشگران مسلمان در تلاش هستند تا سهم خود را در این شاخه نیز افزایش دهند و بتوانند با بهره گیری از دستورات الهی دین اسلام شرایط حضور گردشگران مسلمان را نیز در منطقه خود فراهم کنند. در این زمینه می توان به کشورهایی مثل تایلند، انگلستان ، استرالیا اشاره کرد که با ایجاد شرایط مناسب گردشگران مسلمان با نام گردشگری حلال توانسته اند سهم گردشگری خود از جهان اسلام را تقویت نمایند.

اما ایران از سهم بیش از یک میلیاردی مسلمان جهان با توجه به جاذبه های مذهبی بسیار فراوانش همواره در این بین گمنام باقی مانده و به جز یک یا دو مورد جاذبه بسیار معروف خود مثل مشهد مقدس و بارگاه حضرت معصومه نتوانسته از دیگر امکانات خود برای جلب نظر گردشگران به جاذبه های مذهبی خود موفق عمل کند و آمارهای پراکنده و غیر رسمی نشان میدهد کشور ما در این زمینه توانسته حدود یک میلیون گردشگر مذهبی جهان را جذب کند و به عنوان چهارمین مقصد گردشگری مسلمانان جهان محسوب شود ، هر با توجه به رویکرد دولت یازدهم باید شاهد رشد گردشگری مذهبی باشیم اما جای تردید نیست که با توجه به پتانسیل های موجود مذهبی در کشورمان و سهم بسیار بزرگ مسلمانان در گردشگری جهان می توانیم رشد بهتری در این زمینه داشته باشیم.

عاشورای حسینی جاذبه ای برای همه ادیان

جای تردید نیست بسیاری از گردشگران برای درک بهتر فرهنگ و تمدن و آداب و سنن سرزمین های دیگر بار سفر می بندند و راهی دیار ناشناخته ها می شود حال اگر با توجه به اکثریت مذهب شیعه در کشورمان اگر از بحث تفاوت های مذهبی بین شیعه و سنی در دین الهی اسلام بگذریم و همواره به یکتا پرستی و کتاب مشترک آنها بنگریم باز در می یابیم ، در جهان امروز چیزی حدود 300 میلیون شیعه  که هیچ تفاوتی با باورهای دینی ما ندارند زندگی می کند و می توان از آنها به عنوان بازار هدفی بسیار مناسب برای توسعه گردشگری مذهبی کشورمان بهرمند شد.

این در حالی است که جاذبه های  مذهبی کشورمان بخصوص مراسم عزاداری سالار شهیدان برای شیعیان سراسر جهان می تواند بهترین فرصت سفر بوده و آنها را با آداب و رسوم تمدن ایران اسلامی آشنا کند اما نباید فراموش کرد که این مراسم می تواند به عنوان یکی از بهترین جاذبه ها برای گردشگران خارجی نیز باشد. که به عنوان مثال می توان به سخنان سفیر کشور نروژ درباره مراسم عاشورا اشاره کرد که در مصاحبه خود به کسب و کار گفت: «مراسم عاشورا یکی از بهترین خاطرات من در ایران بوده است.»

گردشگری مذهبی متولی ندارد

گرچه موقعیت کشورمان سبب شده ما را به نوعی کانون ادیان الهی بدانند، اما تا از این فرصتِ ممتاز بهره‌برداری درستی صورت نگرفته است؛ تا آنجا که با وجود تشکیل کمیته‌ای در معاونت گردشگری سازمان میراث‌فرهنگى، صنایع‌دستی و گردشگرى تحت عنوان «کمیته گردشگری مذهبى»، هنوز هیچ برنامه‌ای در این‌ زمینه برای رونق سفرهای زیارتی و مذهبی داخلی وجود ندارد.

هوشنگ غفارپور، یکی از فعالان عرصه توریسم ، که نخستین بار طرح ایجاد «جاده ولایت» در کشور را برای رونق گردشگری مذهبى مطرح کرد، با زیر سوال بردن تشکیل کمیته‌هایی این‌چنینی تصریح می‌کند: «نکته اینجاست که ما در تشکیل کمیته تبحر خاصی داریم ولی در خروجی‌ گرفتن از این کمیته‌ها نه. باید از این کمیته گردشگری مذهبى پرسیده شود طرح پایه و اصلی شما برای گردشگری مذهبى چیست و قرار است چه زمانی به اجرا درآید و تا چه زمانی به بازدهی برسد؟ برنامه کوتاه‌مدت و بلندمدت آن چیست؟ اگر پاسخی بود، تازه باید ببینیم چشم‌انداز آنها از اماکن مذهبی چیست؟ مشکل دیگر این است که ما همواره روی موج حرکت کرده‌ایم. الان تَب یک نوع گردشگری بالاست و ما به سراغش می‌رویم، اما برایش برنامه نداریم؛ فقط برایش مجموعه درست می‌کنیم، اما هیچ شناسنامه‌ای ندارد و نقطه ثقلش هم مشخص نیست.»

وی می‌افزاید:« اگر نقطه ثقل را به درستی مشخص کنیم، می‌توانیم از ایران به‌عنوان پایگاه شیعیان دنیا یاد کنیم و این در حالی است که دست‌کم 300 میلیون شیعه در جهان وجود دارد. اگر ما بتوانیم فقط یک درصد از این تعداد را به ایران جذب کنیم، می‌شود 3 میلیون نفر که برای اقتصاد گردشگری ما یک پیروزی محسوب می‌شود. این جدا از توریسم داخلی است که همواره تأکید من بر این بوده که ما تا توریسم داخلی خود را رونق ندهیم، نمی‌توانیم میزبان خوبی برای خارجی‌‌ها باشیم.»

این فعال عرصه گردشگرى، مشکل اصلی را در مشخص‌نبودن متولی برای گردشگری مذهبى دانسته و تصریح می‌کند: «به‌درستی مشخص نیست چه کسی مسئول و متولی این‌گونه مسافرت‌ها و برنامه‌هایش است. البته این مشکل تنها به کشور ما برنمی‌گردد و وقتی خاورمیانه را می‌نگرید، می‌بینید مهم‌ترین سایت‌های گردشگری دنیا هیچ‌کدام 5 میلیون‌ توریست هم ندارند، چه رسد به اینکه یک نوع خاص توریست داشته باشند؛ در حالی که مثلا اسپانیا 60 تا 63 میلیون گردشگر در سال را پذیراست.»

غفارپور تصریح می‌کند:«ما از نظر بافت‌شناسی و آشنایی با ادبیات توریستی در کشور مشکل داریم. الان فقط در مشهد است که با وجود زیرساخت‌های خوب اقامت، مردم با ادبیات مسافران و زائران آشنا هستند و به‌سادگی می‌توان در آن خانه اجاره کرد، اما دیگر سایت‌های مذهبی‌‌مان مثل شیراز و اصفهان هنوز مشکل زیرساختی دارند.»

گردشگری مذهبی کاروانداری نیست

محمد حسن کرمانی ، رئیس هیات مدیره دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران با اشاره به پتانسیل بالای گردشگری مذهبی در کشورمان می گوید: صنعت گردشگری ایران هنوز شناخت درستی از گردشگری مذهبی به دست نیاورده است و گردشگران مذهبی را با گردشگران عمومی در یک جایگاه درنظر گرفته است . همه می دانیم گردشگران عمومی با یک یا دو شب اقامت در یک شهر می توانند به مقصود سفر خود برسند اما گردشگران مذهبی که برای انجام فرضیه ها و زیارت راهی شهر و دیاری دیگر شده اند اینگونه نیستند بلکه آنها نیازمند خدمات ویژه ای در این زمینه بوده و باید آنها را جداگانه سرویس دهی کرد.

وی به مشهد مقدس و رونق استفاده از هتل آپارتمان ها توسط گردشگران مذهبی به جای هتل اشاره می کند و می گوید: :«به همین دلایل است که معتقدم ما هنوز نتوانسته‌ایم این فرصت را بشناسیم و هنوز زیارت و گردشگری مذهبى را به صورت کاروانداری می دانیم.»

این فعال بخش خصوصی گردشگری به پتانسیل بالای گردشگری مذهبی وتکرار پذیر بودن آن اشاره می کند و می گوید: در دنیا، بر اساس برنامه سازمان جهانی گردشگری150 تور با علایق ویژه طراحی شده است و توریسم عمومی کم کم جای خود را به شاخه های گردشگری تخصصی داده است . اینگونه که اگر تصور کنیم گردشگری برای دیدن دیوار چین بار سفر بست و آن جاذبه را یک بار دید برای بار دوم شاید به سختی بتوان وی را راضی کرد برای دیدن همان جاذبه هزینه کند در حالی که ما شاهدیم هر ساله هزاران نفر راهی مکه مکرمه می شود و علاقمند هستند در طول عمر خود دهها بار این سفر را تجربه کنند این یعنی امتیاز گردشگری مذهبی ، همه می دانیم که زائر حرم مطهر امام رضا هنگام خروج از حرم و بازگشت به موطن خود دست به دعا برمی دارد که دوباره این امام معصوم او را بطلبد و تجربه سفر زیارتی را به او هدیه دهد.

پایگاهی برای شیعیان دنیا

بر اساس تحقیقات انجام شده هم اکنون زیارت، هدف اول سفر بسیاری از مردم کشورهای مسلمان و عربی است، بنابراین می‌توان از این امکان استفاده کرد و با تبلیغات در این‌گونه کشورها زمینه ورود گردشگران مذهبی و توسعه توریسم زیارتی را فراهم کرد؛ البته این در شرایطی است که ابتدا زیرساخت‌های موردنیاز ورود گردشگران فراهم باشد.

بنابراین در شرایطی که رونق صنعت گردشگری می‌تواند موجب تحول اقتصادى، کسب درآمد و همچنین اشتغال‌زایی در کشور شود و حضور گردشگران به‌ویژه گردشگران مسلمان در ایران می‌تواند در زدودن تصویر نامناسب و غیرواقعی که کشورهای غربی با تبلیغات گسترده خود علیه کشورمان ترسیم کرده‌اند، مؤثر باشد، آیا بهتر نیست مسئولان سازمان میراث‌ فرهنگی و گردشگری و برنامه‌ریزان کشور توجه ویژه‌ای به ظرفیت‌های موجود به‌ویژه در بخش زیارتی و مذهبی داشته باشند تا شاید از این طریق بتوانیم در آینده‌ای نه چندان دور، شاهد رونق صنعت توریسم و جذب توریست زیارتی بیشتری به کشور باشیم.

اگرچه ایران می تواند مقصد نهایی سفر زیارتی بسیاری از ادیان الهی دیگر نیز باشد چون هم اکنون مهمترین جاذبه های گردشگری مذهبی اماکن مقدس مسیحیان در آذربایجان غربی و شرقی و مناطق مورد احترام زرتشتیان نیز در مرکز ایران در محدوده یزد، اصفهان و فارس واقع شده است.

نگاهی جایگاه گردشگری روستایی در ایران

روستاها ؛ فرصتی برای توسعه پایدار

سادگی ، تحرک و شادابی زندگی با انقلاب صنعتی رفته رفته جای خود را به تجمل و زندگی ماشین داد تا اینکه پس از چند دهه دوباره بشر برای بازیابی آرامش و استراحت هنگام تعطیلات از دنیای شهری به سوی روستاها روی آورد.

همین موضوع باعث شد تا تقاضایی نوین برای سفرهای زندگی شهری انسان شکل گیرد و راهکاری برای توسعه گردشگری شد. گردشگری روستایی به عنوان یک فعالیت تفریحی اجتماعی، در نیمه دوم قرن هجدهم در انگلستان و اروپا شکل گرفت. پیش از آن هم مناطق روستایی برای فعالیت‌های تفریحی مورد استفاده قرار می‌گرفتند، اما شرکت در این فعالیت‌های تفریحی محدود به اقشار برتر جامعه بود. در قرن نوزدهم و بیستم به دلیل توسعه حمل و نقل و سهولت جابه‌جایی، راه‌یابی به روستاها آسان شد. رشد سریع تقاضا برای گردشگری روستایی از سال ۱۹۴۵ آغاز شد. در این زمان گردشگری روستایی شاهد رشدی چشمگیر و گردشگری بین‌المللی نیز شاهد رشد جمعیت بود و افزایش تقاضا برای گردشگری روستایی تا اندازه‌ای منجر به توسعه گردشگری شد.

هرچند هنوز بسیاری از کارشناسان در زمینه تعریف گردشگری روستایی به توافق نهایی نرسیده اند اما نمونه‌های زیادی از انجام فعالیت‌های گردشگری در نواحی روستایی وجود دارد و می توان آنها را اینگونه برشمرد: فعالیت‌های مبتنی بر طبیعت، جشنواره‌ها، وقایع میراث، جاذبه‌های مبتنی بر جامعه‌ بومی، گردشگری کشاورزی، نمایشگاه‌های هنری و صنایع دستی ، تئاتر اجتماع محلی که همه و همه در غالب گردشگری روستایی انجام می پذیرند و همه این موارد باعث شده گردشگری روستایی به عنوان فلسفه‌ ای برای توسعه روستایی نیز مطرح شود که این جنبه دارای سه دیدگاه مهم است: از یک دیدگاه، گردشگری راهبردی برای توسعه روستایی و انعکاس دهنده ویژگی‌های محیط روستایی است. دیدگاه دیگر گردشگری را ابزار و سیاستی برای باز ساخت اقتصاد روستایی می‌شناسد. بعضی نیز گردشگری را سیاست و ابزاری برای توسعه روستایی پایدار قلمداد کرده‌اند.

گردشگری روستایی راهبردی برای توسعه اقتصادی 

علی حسین پور کارشناس گردشگری ، درباره صنعت گردشگری  جایگاه آن در جوامع امروزی  می گوید: اقتصاد توریسم بهترین محرک برای کشورهایی است که به دلیل تک محصولی بودن یا محدودیت منابع درآمدی دارای اقتصاد ناکارآمد هستند، حال می‌رود تا توسط بسیاری از کشور‌های در حال توسعه به یکی از بزرگترین واقعیت‌های اقتصادی تبدیل شود.

وی با اشاره به اهمیت توسعه گردشگری روستایی در بهبود کیفیت زندگی و اقتصاد روستاهای کشور می افزاید: اگر درآمد برخی از کشورهای جنوب شرقی آسیا را که امروز به قطب های صنعتی و اقتصادی جهان تبدیل شده اند ارزیابی کنیم به راحتی مشاهده می‌شود که بخش بزرگی از این منابع مالی از طریق اقتصاد توریسم پویا در این کشورها به دست آمده است و این چیزی نیست جز اینکه کشورهای فوق صنعت گردشگری و نقش آن را در اقتصاد امروز درک کرده‌اند.

این کارشناس ضمن تاکید بر توسعه گردشگری روستایی می گوید: گردشگری روستایی در حال تبدیل شدن به یکی از بزرگترین واقعیت‌های اقتصادی جهان است.

حسین پور تصریح کرد: یکی از راهبردهای که اخیرا در اغلب کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته است، توجه و تاکید بر توریسم در نواحی روستایی دارای پتانسیل و زیرساخت‌های لازم جهت گسترش گردشگری است.

از سوی دیگر قربان عباسی مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان نیز درباره گردشگری روستایی می گوید: گردشگری روستایی نیز از جمله انواع گردشگری است که در دیگر کشورها از جذابیت و سودآوری بسیاری برخوردار است وکشور ایران و به ویژه استان گلستان در این زمینه پتانسیل های قابل توجه ای دارد که در صورت توجه و بالفعل نمودن آن شاهد تحول جدی در روند توسعه گردشگری ایران زمین خواهیم بود و جاذبه هایی نظیر طبیعت، آب و هوا ، اماکن تاریخی و مذهبی ، مزارع ، کوهستان ها و منابع آبی روستاها می توانند در این زمینه نقش داشته باشند.

وی ضمن تاکید بر توسعه زیرساخت های گردشگری روستایی در روستاهای هدف ایران تصریح کرد: در این راستا باید به توریسم روستایی به عنوان یک راهبرد اثر بخش برای توسعه اقتصادی نگریست و به جوامع روستایی برای سازماندهی ساخت‌ها و تبیین کارکردهای توریسم روستایی و هدایت آنها در جهت دستیابی به اهداف رشد و توسعه جامعه محلی کمک کرد و در این صورت است که می‌توان به رشد و تنوع بخشی اقتصادی جوامع روستایی امیدوار شد .

عباسی یکی از راهکارهای توسعه گردشگری روستایی را استفاده از امکانات دنیای مجازی می داند و می گوید: جایگاه دنیای مجازی در زندگی امروز ما قابل انکار نیست بنابراین می توانیم با معرفی جاذبه های بکر روستاهایمان برای گردشگران داخلی و خارجی ایجاد انگیزه کنیم و آنها را به منطقه مورد نظر خود با رعایت تمام حقوق حفاظت از محیط زیست دعوت نماییم.

گلستان ؛ پایتخت گردشگری روستایی کشور

معاون عمرانی استاندار گلستان درباره پتانسیل موجود در توسعه گردشگری روستایی کشور می گوید: استان گلستان به دلیل جاذبه‎های طبیعی، فرهنگی، تاریخی و مذهبی واقع در محدوده روستاها، می‎تواند به پایتخت گردشگری روستایی کشور تبدیل شود.

عبدالرضا دادبود ؛ رئیس کارگروه گردشگری استان گلستان خاطرنشان کرد: برگزاری جشنواره‎های گوناگون در ایام مختلف سال و استقبال بسیار صورت گرفته از این جشنواره‎ها، ظرفیت استان در حوزه گردشگری روستایی را عیان کرده و اکنون نیاز است با برگزاری نشست‎های کارشناسی، تصمیمات لازم را در راستای استفاده از این ظرفیت‎ها برای جذب گردشگر اتخاذ کرد.

دادبود افزود: در بحث‎های مرتبط با گردشگری علی‎الخصوص گردشگری روستایی علاوه بر استفاده از این ظرفیت برای معرفی استان، باید به بحث اقتصاد گردشگری نیز توجه لازم را داشت به نحوی که فعالیت‎ها در نهایت سبب کسب درآمد و ایجاد تحول اقتصادی در زندگی روستائیان و فعالان این حوزه شود.

قائم مقام ستاد تسهیلات سفرهای استان گلستان اظهار داشت: ارائه آموزش‎های لازم به روستائیان و فعالان حوزه گردشگری روستایی، صیانت از جاذبه‎های طبیعی و فرهنگی و تاریخی و مذهبی روستاها، شناساندن بیش از پیش جاذبه‎های گردشگری روستایی استان، هماهنگی با تورهای گردشگری مطرح کشور و … می‎تواند به عنوان نقشه راه در حوزه گردشگری روستایی مدنظر باشد.

«بزم» پاتوق گردشگران خارجی

اگر از تمام امتیازات مطرح شده و اما اگرها درباره گردشگری روستایی بگذریم بیشتر فعالان و دست اندرکاران عرصه گردشگری علاقمند هستند نمونه ای عینی و شاهد مثالی در این زمینه داشته باشند که بدون تردید با نام روستای «بزم» در استان فارس برخورد خواهند کرد . روستایی که کمتر از یک دهه پیش حتی مردم شیراز زیاد از آن نمی دانستند و هم اکنون شهرت آن خارج از مرزهای کشورمان و بیش از 40 کشور دنیا به گوش می رسد.

شهرتی که به واسطه مهمان نوازی عباس برزگر، یکی از روستائیان در پناه دادن به دو گردشگر آلمانی که با موتور سفر می کردند ، کلید خورد و هم اکنون «بزم» را به عنوان پاتوق گردشگران خارجی معروف کرده است و خبرنگاران شبکه های تلویزیونی خارجی از کشورهایی چون آلمان، تایلند و روسیه از آن سخن گفته اند.

عباس برزگر بنیان گذار گردشگری روستایی در «بزم» ضمن تاکید بر اینکه تمامی روستاهای ایران قابلیت استفاده و بهره برداری در زمینه توسعه گردشگری روستایی را دارند، می گوید: این نوع گردشگری نیازمند حمایت سازمان میراث فرهنگی و البته مسئولان امر است و می تواند از مهاجرت روستائیان به شهرهای مختلف کشور جلوگیری کند.

بنابراین بجاست که مسئولان امر بخصوص سازمان میراث فرهنگی به این مهم توجه ویژه داشته باشند و با استفاده از ابتکار عمل جامعه بومی روستا ابتدا به فرهنگ سازی در زمینه توسعه گردشگری روستایی گام بردارند تا بتوانیم با ایجاد اشتغال علاوه بر حفظ و حراست از آئین و فرهنگ روستایی کشورمان در زمینه جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها نیز اقدام نماییم.

هاستل، اقامت ارزان،همخانه

هاستل یا هوستل محل خواب ارزان قیمتی است که تخت‌های یک اتاق را به شما اجاره می‌دهد و در واقع یک اتاق بین چند نفر مشترکا بهره برداری می‌شود. تعداد تخت‌ها در هر اتاق از ۲ الی ۸ تخت متغیر است. هاستل‌ها هیچ چیزی از امکانات هتل‌ها کم ندارند و تنها چیزی که قیمت آنها را پایین می‌آورد استفاده کردن همزمان چند نفر از یک اتاق می‌باشد. البته تا آنجایی که تجربه نشان داده‌است خیلی به ندرت پیش می‌آید که تمام اتاق‌های یک هاستل پر از مسافر باشند، در ۸۰ درصد اوقات شما تنها یا با یک یا دو نفر دیگر در آن اتاق اسکان خواهید داشت.

خیلی وقت ست که فعالان صنعت گردشگری به این نتیجه رسیدند که قرار نیست فقط پولدارها به جهانگردی بروند. بخش عمده کسایی که دوست دارند سفر کنند طبقه متوسط و جوونها هستند که نمی توانند بودجه زیادی برای سفر کنار بگذارند یا هزینه سفرهای لوکس رو بپردازند. جذب این طبقه و فراهم آوردن شرایط برای سفر کردن آنها، پول زیادی رو برای کشورهای میزبان به ارمغان میاره. این وسط قشر جوون خیلی باارزش تر هستند چون معمولا اینها هستند که بیشتر مایل به سفر به جاهای عجیب غریب تر و سفرهای ماجراجویانه هستند.  ارائه پرواز، هتل و تورهای ارزون قیمت بهترین راه کار برای جذب جوونهای عاشق و بی پوله. برای اقامت جوونها، اقامت گاههای ارزون قیمتی توی بیشتر کشورهای توریستی دنیا در نظر گرفته شده که بهشون هاستل (Hostel) یا هتل جوانان میگن. هاستل ها یه جورایی مخلوطی از مهمون خونه های ایرانی و خوابگاههای دانشجویی هستند البته یه کمی مدرن تر. این هاستل ها معمولا یه ساختمون کوچیک یکی دو طبقه یا یه طبقه از یه ساختمون بزرگ هستند. هاستل، پدیده‌ای جهانی هاستل یا هوستل محل خواب ارزان قیمتی است که تخت‌های یک اتاق را به شما اجاره می‌دهد و در واقع یک اتاق بین چند نفر مشترکا بهره برداری می‌شود. تعداد تخت‌ها در هر اتاق از ۲ الی ۸ تخت متغیر است. هاستل‌ها هیچ چیزی از امکانات هتل‌ها کم ندارند و تنها چیزی که قیمت آنها را پایین می‌آورد استفاده کردن همزمان چند نفر از یک اتاق می‌باشد. البته تا آنجایی که تجربه نشان داده‌است خیلی به ندرت پیش می‌آید که تمام اتاق‌های یک هاستل پر از مسافر باشند، در ۸۰ درصد اوقات شما تنها یا با یک یا دو نفر دیگر در آن اتاق اسکان خواهید داشت. هاستل‌های معتبر دارای اتحادیه بین المللی هستند و به مسافران و جهانگردانی که خواهان اقامت ارزان قیمت هستند در سراسر شهرهای کشورهای مختلف جهان سرویس می‌دهند. بعضی از هاستل ها خیلی تمیز و شیکند بعضی ها کثیفی از سر و روشون بالا میره. ممکنه اتاق یک نفره یا دونفره هم داشته باشند یا اتاق های خوابگاهی، یعنی 4 تا 12 تخت توی یه اتاق دارند و هر تخت رو به یه نفر اجاره میدن. یعنی شما می تونید با چند نفر دیگه که هیچ وقت توی عمرتون ندیدین هم اتاق بشید و البته هزینه اقامتتون سرشکن بشه. این خاصیتیه که هیچکدوم از هتل ها ندارند. در یه هتل پنج ستاره شاید دزدی بشه ولی یه هاستل نه؛ البته احتیاط شرط عقله. معمولا توی اتاق های خوابگاهی کمدهای کوچیکی برای اشیای قیمتی قرار دادند. پس بهتر همیشه یه قفل کوچیک همراهتون باشد. مسئول هاستل هم از کسانی ست که حتما میشه بهش اعتماد کرد و مدارک و پول را به  او سپرد. هاستل ها همیشه وسایل خواب مثل ملافه و پتو در اختیارتون قرار میدند ولی بعضی هاشون حوله رو در ازای دریافت مقداری پول بهتون میدن پس بهتره همیشه حوله همراهتون باشه. دمپایی هم یادتون نره.  طبیعیه نباید از یه هاستل انتظار خدمات یه هتل چند ستاره رو داشته باشید. شاید اگه تجربه اش رو ندارید اولش حتی توی ذوقتون بخوره به ویژه اگه قبلش توی هتلهای لوکس اقامت کرده باشید. ولی زود به این نوع اقامتگاهها عادت می کنید و بعد از چند وقت ازش لذت هم می برید. اونجا رو یه خوابگاه بین المللی بدونید. چندین سایت معتبر وجود دارن که به شما اجازه جستجو و رزرو هاستل رو میدن  مثل Booking و HostelBookers یاHostelWorld و... با وارد کردن نام شهر و تاریخ ورود و خروج می تونید لیست تمامی هتل ها و هاستلهای اون شهر رو که توی این سایت ها عضو هستند رو ببینید. می تونید نتایج رو به راحتی بر اساس قیمت، تعداد ستاره هتل، فاصله از مرکز شهر یا یه سری از امکانات دسته بندی کنید.  مثلا می تونید فقط هاستل ها یا فقط هتل های پنج ستاره رو ببینید. همینطور می تونید نتایج رو بر اساس قیمت به طور صعودی یا نزولی مرتب کنید. با کلیک کردن بر روی هر کدوم از هاستل ها می تونید صفحه اطلاعات اون رو مشاهده کنید. معمولا این اطلاعات توی صفحه هر هاستل پیدا میشه. هزینه اقامت در هاستل قیمت یک شب استرحت در هاستلهای اروپایی برای هر نفر بین ۱۰ تا ۱۵ دلار متغیر است و برای کشورهای آسیایی یا آمریکای لاتین به شبی ۵ دلار هم میرسد. البته قیمت اتاقهای خصوصی یا Private کمی بیشتر است. اتاقهای خصوصی گزینه بهتری برای متاهلها است. این در مقایسه با هتلهای شبی ۱۰۰ تا ۱۵۰ دلار واقعا به صرفهاست، همچنین در هتل شما امکان پخت و پز ندارید و مجبورید از غذاهای بیرون نیز استفاده کنید که آن هم هزینه شما را باز بالا میبرد.  ولی در هاستل شما میتوانید مواد اولیه ارزان را از سوپرمارکتها تهیه کرده و با استفاده از قابلمه و ظروفی که در آشپزخانه هاستلها مهیا میباشد، خودتان در هاستل غذای مورد علاقه خود را بپزید و حتی باقیمانده آنرا برای فردا در یخچال هاستل نگهداری نمایید. البته قیمت های Private مربوط به اتاق هایی می شود که خصوصی فقط برای خود شماست و فرد دیگری در آن نیست و گزینه بهتری برای متاهل ها است و طبیعتا اندکی گران تر می شود! صد البته قیمت اتاق های private خصوصی در هاستل ها نیز گزینه های ارزانی نسبت به قیمت اتاق در هتل های گران هستند! کارت اشتراک سالیانه اگر هاستل شما عضو اتحادیه بین المللی هاستل داران در سایت باشد،شما میتوانید از هر یک از هاستلهای زیر نظر این اتحادیه یک کارت فیزیکی عضویت دریافت کرده و از ۴۰۰۰ هاستل عضو این اتحادیه در سراسر دنیا از تخفیف قابل توجهی در قیمت هاستلها برخوردار شوید. این کارت به ارزش تقریبی ۲۴ دلار است و به نام شما صادر میشود و به شما تخفیفی بین ۱۵ تا ۲۰ درصد در قیمت هاستلهای عضو این اتحادیه در سراسر دنیا ارائه میدهد. همچنین اگر بیشتر از ۱۰ شب در یک هاستل قصد توقف دارید میتوانید از صاحب هاستل یک تخفیف بیشتری هم برای اقامت طولانی مدت خود دریافت کنید.رزرو هاستل از طریق اینترنت به راحتی می توانید یک هاستل در هر شهر از هر کشوری که بخواهید پیدا کنید و سپس با تلفن زدن به آن، اتاق مورد نظر خود را رزرو کنید و برای این کار نیاز به پرداخت پول از طریق کارت اعتباری بین المللی ویزا کارت یا مسترکارت نمی باشد و همین بزرگترین مزیت آن برای ما ایرانیان است که تحریم بانکی بین المللی هستیم.چند سایت معتبر که برای رزرو هاستل می تونید از انها استفاده کنید : http://www.hihostels.comhttp://www.hostels.com http://www.belitonline.com/hostel-booking/ http://www.famoushostels.com/sorrento-hostel http://www.hostelworld.com/hostels.php زندگی در هاستل زندگی در هاستل از این منظر قابل توجه‌است که شما به راحتی با افرادی از کشورهای دیگر هم اتاق می‌شوید و می‌توانید دوستان بسیار زیادی را در کشورهای دیگر پیدا کنید و حتی قرار سفر بعدی را برای کشور آنها تنظیم کنید! (هم اتاقی‌های هاستل خود را پس از آشنایی در فیس بوک یا دیگر شبکه اجتماعی محبوب پیدا کنید و به لیست دوستانتان بیافزایید) چون اکثر توریستهای جوان دنیا به این محلها می‌آیند و ارتباط مستقیم و نزدیکی باهم دارند امکان پیدا کردن دوستان صمیمی و نزدیکی از همه دنیا برای شما فراهم می‌شود و از آنجایی که همه توریست هستند می‌توانید در بعضی از قسمتهای سفر با آنها همسفر بشوید و با تقسیم کردن هزینه‌ها باز هم در پول مصرفی خود در حین سفر صرفه جویی عمده نمایید. هاستل های معتبر دارای اتحادیه بین المللی به آدرس اینترنتی www.hihostels.com هستند و به مسافران و جهانگردانی که خواهان اقامت ارزان قیمت هستند در سراسر شهرهای کشورهای مختلف جهان سرویس می دهند. زندگی در هاستل از این منظر قابل توجه است که شما به راحتی با افرادی از کشورهای دیگر هم اتاق می شوید و می توانید دوستان بسیار زیادی را در کشورهای دیگر پیدا کنید و حتی قرار سفر بعدی را برای کشور آنها تنظیم کنید! (هم اتاقی های هاستل خود را پس از آشنایی در فیس بوک یا دیگر شبکه اجتماعی محبوب پیدا کنید و به لیست دوستانتان بیافزایید) چون اکثر توریستهای جوان دنیا به این محلها می آیند و ارتباط مستقیم و نزدیکی باهم دارند امکان پیدا کردن دوستان صمیمی و نزدیکی از همه دنیا برای شما فراهم میشود و از آنجایی که همه توریست هستند می توانید در بعضی از قسمتهای سفر با آنها همسفر بشوید و با تقسیم کردن هزینه ها باز هم در پول مصرفی خود در حین سفر صرفه جویی عمده نمایید.ویژگی هاستل‌ها هاستل‌ها بر خلاف هتل‌ها دارای امکانات پخت و پز در آشپزخانه بوده و همه نوع وسیله طبخ مانند اجاق گاز، فر خوراک پزی، مایکروویو، توستر نان، قابلمه، ماهیتابه، بشقاب، قاشق و چنگال و لیوان و غیره در آنها برای آشپزی و غذا خوردن مهیا است. در کل استفاده از توالت و حمام و آشپزخانه در هاستل‌ها مشترک می‌باشد علاوه بر اینکه این مکان‌ها هم کاملا تمیز هستند. در ایران در ایران به مکانهای اقامتی ارزان قیمت شبانه روزی، مهانخانه، مهمانپذیر و نیز مسافرخانه گفته می‌شود. در نیمه اول قرن چهاردهم خورشیدی، ساخت مسافرخانه‌های ارزانقیمت در شهرهای مختلف ایران گسترش یافت و در شهرهای مختلف این مکانها، در میادین اصلی شهر، دروازه‌های ورودی و نیز در مجاورت گاراژهای مسافرتی ساخته شدند. در دهه‌های اخیر، علاقه بیشتری به ساخت و اقامت در هتل به وجود آمده‌است. به همین دلیل، بسیاری از مسافرخانه‌های قدیمی تغییر کاربری داده‌اند. در دوره‌های قدیمی تر، کاروانسراها نقش مهمانخانه را بر عهده داشته‌اند. چند نکته در خصوص هتلها: اغلب آژانسها، فقط هتلهای لوکسی رو ارائه میدند که دست کم سه ستاره هستند یعنی اگه کسی دنبال هتلهای خیلی ارزون یا هاستل بگرده چیزی پیدا نمیشه. بعضی وقت ها هتل های لوکسشون نقصهایی دارند مثلا یکی از دلایل ارزونتر بودن هتل آنها اینه که در حاشیه شهر قرار گرفتن و برای رفت و آمد به شهر باید هزینه کنید. برای کشورهایی که ایرانیها به ندرت به اون سفر می کنند مثل کامبوج یا شیلی این آژانسها چیزی برای ارائه ندارند و ان آژانسهای بزرگی که کارت اعتباری دارند هتلی رو که خودتون پیشنهاد میدیدن رو رزرو می کنند. کاری که آژانس ها می کنند عملا رزرواسیون نیست بلکه اونها از شما تمام هزینه اقامت رو میگیرن. نمی تونید برنامتون رو توی سفر تغییر بدید مگه اینکه بی خیال پولتون بشید. اگه هم رزرو خالی انجام بدهند هزینه می گیرند در حالیکه بعضی سایتها به رایگان این کار رو انجام میدن البته به شرط داشتن کارت اعتباری. اگه خواستید از آژانسها هتل بگیرید حتما دقیق در مورد جا و مکان آن و تعداد ستاره های واقعیش بپرسید. هتل های درست و حسابی همشون سایت دارند و می تونید اطلاعاتی که آژانسها میدهند رو با سایت مقایسه کنید. بعضی وقت ها آژانس ها چیزهای بدیهی رو به عنوان یه امتیاز به شما القا می کنند مثلا میگن سه شب هتل پنج ستاره به همراه سه وعده صبحانه. تمامی هتل های ستاره دار به شما صبحانه رایگان ارائه میدن. به هر حال قبل از سفرسعی کنید اطلاعات لازم رو بدست بیارید. سایت جهانگردی سون تارا همسفر شماست. منبع مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، Hostel، بازبینی در تاریخ ۲۴ آوریل ۲۰۱۲.

ارزان سفر کردن؛ سفری بدون کیفیت نیست

نگاهی به فرهنگ سفر در ایران

نویسنده : شیدا رمزی

تعطیلات آخر هفته یا چند روز تعطیلی و درنهایت تعطیلات پایان سال زمانی است که جامعه ایران به یکباره بار سفربسته و راهی می شود؛ همین موضوع باعث گران شدن هزینه سفرهای ما ایرانیان که به عنوان خوش سفربودن شهره هستیم شده است.

 هرچند بسیاری از سفرهای داخلی ما برای بازگشت به خانه پدری در اقصی نقاط ایران است اما بازهم بسیاری به دنبال یافتن مقاصدی نوین برای گذراندن تعطیلات خود ولی با هزینه ای مناسب هستند.  به همین دلیل جای تردید نیست که برخی همواره در جراید و البته دنیای مجازی به دنبال یافتن بهترین موقعیت سفر با مناسب ترین هزینه در داخل یا خارج از مرزهای کشورمان بوده و درحال برنامه ریزی هستند.

به هر حال هرطور که به خواهیم سفر کنیم چه با برنامه و چه بدون آن ، باید برای سه بخش عمده فکر کنیم اول بحث ایاب و ذهاب یا همان حمل ونقل است و پس از آن به اقامت خواهیم رسید و در آخر هم خورد و خوراکمان را باید هنگام سفر مدیریت کنیم که همین سه عامل همواره در ذهن بسیاری از گردشگران ایرانیان مشکل ساز شده و برخی را از بار سفر بستن منصرف می کند.

فرهنگ سفر در ایران اشتباه است

مهسا مطهر، مدرس دانشگاه و فعال عرصه گردشگری درباره فرهنگ سفر ایرانیان معتقد است : هنوز فرهنگ مسافرت برای بسیاری از گردشگران و ماجراجویان ایرانی تعریفی بسیار متفاوت از آنچه در سطح دهکده جهانی صورت می گیرد داشته و همین امر باعث شده که برخی از سفرهای گردشگران ایرانی بسیار گرانتر از حد معمول انجام شود .

مطهر ضمن تاکید بر فرهنگ سازی از دوران کودکی برای ارزان سفر کردن می افزاید: این جمله برای بسیاری از ما ایرانیان آشناست که هنگامی که سفر می کنیم می گوییم: «آمده ایم سفر و باید خوش بگذرانیم بی خیال هزینه»، این دقیقا همان فرهنگ اشتباهی است که به دلیل عدم کنترل و برنامه ریزی در ذهن اکثر گردشگران ایرانی نقش بسته است و آنها را به مسیری اشتباه هدایت می کند و در نهایت سفر را از سبد خانوار حذب خواهد کرد.

از سوی دیگر این استاد دانشگاه به عدم اطلاع گردشگران ایرانی از تکنولوژی های روز در تعیین و انتخاب و مدیریت سفر اشاره می کند و می گوید: در حال حاضر اکثر گردشگران ایرانی یا از امکانات دنیای مجازی اطلاعی ندارند یا اینکه حوصله جستجو در این زمینه را در خود نمی بینند و با استفاده از خدمات گردشگری آژانس های گردشگری سعی در انتخاب مقصد سفر خود دارند در حالی که صدها و یا شاید هزاران وب سایت و شرکت های آنلاین در دهکده جهانی مشغول برنامه ریزی و خدمات رسانی به گردشگرانی که قصد ارزان سفر کردن دارند یا همان بک پکرها، هستند.

از سوی دیگر دکتر ایمانی خوشخو رئیس دانشگاه علم و فرهنگ به نبود بسیاری از امکانات ارزان سفر کردن در کشورمان اشاره می کند و می گوید: جای تردید نیست بسیاری از امکانات ارزان سفر کردن هم اکنون در زیرساخت های گردشگری ایران مهیا نیست و نمی توان انتظار داشت که گردشگران ایرانی با آنها آشنا باشند . این در حالی است که در اغلب کشورهای گردشگرپذیر جهان سیاست ها یا راهکارهایی نوین برای ارزان سفر کردن به وجود آمده که باعث افزایش تعداد سفر بخصوص در میان جوانان با هزینه هایی پایین شده است .

ایمانی خوشخو به شرکت های هواپیمایی ارزان قیمت سراسر جهان اشاره می کند و می افزاید: اگر در قاره اروپا تصمیم برنامه ریزی سفر داشته باشید حداقل 5 شرکت هواپیمایی وجود دارد که بلیت های ارزان قیمت در اختیار مسافران قرار می دهد اما آیا این چنین امکاناتی هم اکنون در کشورمان مهیاست که انتظار داشته باشیم گردشگران ایرانی توان ارزان سفر کردن داشته باشند ؟ یا اینکه اصلا شرکت های هواپیمایی ایرانی هم اکنون با توجه به معضلاتی که گریبانگیر آنها شده است اصلا امکان ارایه پیشنهادات تشویقی برای استفاده گردشگران از خدمات آن شرکت را در اختیار دارد یا همین خدمات معمولی را هم با مشکل ارایه می دهند در حالی که برخی شرکت های هواپیمایی در قاره سبز گاهی اوقات برای جلب نظر گردشگران قیمت بلیت یکی از مقاصدخود را با یک سوم قیمت واقعی به فروش می رسانند.

این استاد دانشگاه ضمن تاکید بر توسعه زیرساخت های گردشگری ارزان در کشورمان به محل های اقامتی نیز اشاره دارد و می گوید هم اکنون در ذهن اکثر گردشگران ایرانی هتل یعنی محل اقامتی با 5 ستاره که خدمه فقط مشغول به خدمات رسانی به گردشگران باشند، این تصور شاهد مثالی دقیق و واقعی از نبود زیرساخت ها یا امکانات اقامتی غیر هتل  مثل متل یا هاستل ها در ایران است.

وی درباره عقیده گردشگران ایرانی نسبت به هتل می افزاید: اگر همین حالا از همکاران خود بپرسید که آیا تا کنون از خدمات هاستل استفاده کرده، بدون تردید به شما می گویند سفر بروم که در مسافرخانه اقامت کنم چون دیدگاه این افراد از هاستل همان مسافرخانه های قدیمی و نا مطلوب برخی مناطق جنوب شهر تهران است در حالی که در همین کشور همسایه ما ترکیه درصد قابل توجهی از گردشگران از خدمات ارزان قیمت و بسیار مناسب هاستل ها استفاده می کنند و روز به روز شاهد توسعه و احداث اینگونه اقامت گاههای ارزان قیمت در دیگر نقاط جهان هستیم حال آنکه نه تنها این اماکن در ذهن گردشگران ما جایگاهی ندارند بلکه  هنوز در گردشگری ایران تعریفی دقیق و درست از آنها نیست.

تقاضا، عرضه را مدیریت می کند

محمد حسن کرمانی ، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران ، در زمینه فرهنگ ارزان سفر کردن ایرانیان می گوید: با توجه به ازدیاد بک پکرها (کسانی که ارزان سفر می کنند) در دهکده جهانی سیستم ارزان سفر کردن هم در گوشه و کنار جهان به وجود آمده و با توجه به نیاز این گروه ، روشهای نوینی به صنعت گردشگری معرفی شده است.

این فعال گردشگری ادامه می دهد: به هر حال با توجه به معضلات اقتصادی سطح جهان و البته نیاز همه گیر بودن سفر برای رونق گردشگری این امکانات هم اکنون در اختیار گردشگران قرار گرفته که متاسفانه سهم ایران دراین زمینه بسیار اندک بوده و نزدیک به صفر است و این موضوع باعث شده تا گردشگران ایرانی تعریف درستی از سفرهای ارزان قیمت در اختیار نداشته باشند و تصور کنند سفرهای ارزان یعنی سفری بی کیفیت که تعطیلات آنها را به هدر خواهد داد، این در حالی است که همواره در سراسر جهان شاهد رشد و افزایش تعداد سفرهای ارزان قیمت و البته به دنبال آنها خدمات با کیفیت سفر اما ارزان قیمت هستیم.

کرمانی با اشاره به وجود صدها شرکت هوایی، اقامتی و تفریحی ارزان قیمت خارج از مرزهای کشورمان می گوید: گردشگران خارج از مرزهای کشورمان اگر قصد سفر داشته باشند با استفاده از دنیای مجازی و البته امکاناتی که شرکت های متفاوت هوایی ، اقامتی یا حتی پذیرایی در اختیار آنها قرار می دهند می توانند با بهایی بسیار ناچیز سفرشان را برنامه ریزی کنند اما این امکانات در کشورمان در حد صفراست یا اصلا وجود ندارد.

رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران می گوید: به عقیده من هنوز تقاضای اینگونه سفرها در کشورمان بقدری نشده است که امکانات هم به وجود آید و این موضوع ریشه در فرهنگ سفر گردشگران ایرانی دارد و از آنجا که سفرهای خانوادگی و با استفاده از امکانات مناسب صورت گرفته هنوز فرهنگ سفرهای ارزان که عموما مختص جوانان و دانشجویان است و گاهی اوقات دیگران از آن بهره می برند در کشورمان شکل نگرفته و فاصله بسیاری با خدمات امروزه خارج از مرزهای ایران دارد.

وی در پایان می افزاید: اگر بتوانیم فرهنگ ارزان سفر کردن را از سنین نوجوانی به فرزندانمان بیاموزیم می توانیم انتظار داشته باشیم که تقاضای آنها در آینده می تواند باعث ظهور و انتقال دانش و تکنولوژی های لازم برای ارزان سفرکردن به کشورمان باشد.

لطفا عکس فردی که با دوچرخه درحال سفر است یا اینکه گردشگران در محوطه های باستانی ایران استفاده شود

نزول؛ آغازی بر پایان

نزول؛ آغازی بر پایان

ربا یا نزول کلماتی هستند که با شنیدن یا خواندنشان آشفته خاطر می شویم و با توجه به نکوهش در دین و مذهبمان و البته با توجه به دلایل عقلانی همواره سعی می کنیم از آن دوری کنیم، اما گاهی اوقات شرایط و معضلات بانکی باعث می شود برخی افراد چشم به روی واقعیت بسته و به دنبال این پدیده شوم بروند.

چرایی این اتفاق را می توان در سیاست های نظامی رسمی پولی از قبیل موسسات مالی و اعتباری کشور جستجو کرد بصورتی که هرگونه معضل و مشکلات نظام رسمی پولی ایران ناخواسته رجوع به سیستم غیرقانونی و البته غیرشرعی ربا را افزایش می دهد.

جای تردید نیست که اقتصاد و صنعت هر کشور به روند جاری نقدینگی محتاج است و هرگونه مشکل در جریان پول باعث ایجاد فرصت برای سودجویان در این مورد خواهد شد و می توان این معضل را به عنوان غده ای سرطانی در اقتصاد خرد و کلان دانست، چون در نهایت یک طرف معادله که رباگیر شده است، بازنده بازی خواهد بود و سیستمی اقتصادی یا خانواده ای از هم پاشیده می شود. اغلب کارشناسان اقتصادی وجود چنین سیستم مالی یعنی ربا را در بازار مالی هر منطقه را نشانی ضعف و سوءمدیریت نظام بانکی می دانند.

این در حالی است که ایران با انبوهی از موسسات مالی و اعتباری و البته بانکی روبه رو است بنباراین پرسش اینجاست که چه اتفاقی افتاده که مراجعه به سیستم مالی ربا گاهی اوقات گزینه نهایی نیازمندان منابع مالی باقی مانده است؟

همان طور که می دانیم در حال حاضر به دلیل تعیین نرخ سود سپرده ها به صورت دستوری از سوی دولت و عدم تناسب آنها با نرخ تورم، صاحبان پول و منابع مالی در سطح جامعه زیاد رغبتی به سپرده گذاری در بانک ندارند و همین موضوع باعث شده تا منابع مالی بانک ها و موسسات مالی به حداقل خود رسیده و ضعیف شوند.

این افراد یا همان صاحبان سرمایه معمولا توان به کارگیری منابع مالی خود را در بازار کسب و کار دارند و از سرمایه گذاری در بانکی خودداری می‌کنند و هرچه سرمایه ها از سیستم مالی رسمی کشور فاصله بگیرد، ضعف مالی موسسات مالی رو به افزایش خواهد گذاشت و آنها را از پاسخگویی به مشتریان معذور می کند و زمینه ساز رشد و گسترش سیستم غیررسمی پولی در بازار خواهد شد.

اما از سوی دیگر عدم تعیین نرخ سود تسهیلات به صورت واقعی با نرخ سود سپرده گذاری باعث شده  که بیشتر موسسات مالی از پرداخت وام های معمولی و ضروری برای قشر متوسط جامعه و البته صنایع کوچک خودداری کنند و بیشتر علاقه مند شرکت مضاربه ها و مشارکت با صنایع بزرگتر یا صنایع غیر مولد باشند و همین امر باعث کوتاه شدن دست بسیاری از نیازمندان منابع مالی که از گروه معمولی جامعه هستند شده و آنها را ناخواسته برای تعمین منابع مالی خود روانه سیستم خانمان برانداز ربا می کنند.

اما اگر از ضعف مالی نظام رسمی پولی و بانکی کشورمان بگذریم، به پارتی بازی های رایج در سیستم مالی ایران می رسیم که باعث شده نیازمندان وام های کوچک از این سیستم دور مانده و برخی از آنها ناخواسته روانه بازار سیاه نزول شوند و سیستم پولی غیرقانونی نزول را با تمام گرفتاری هایش برای برطرف کردن مشکلات مالی خود انتخاب کنند، حال آن که می دانند در صورت عدم پرداخت اقساط خود ممکن است کل سرمایه زندگی را از دست بدهند.

گرفتاری ربا چیست؟

مبحث فقهی و دینی اگرچه تمام زوایای سیستم ربا را ترسیم کرده اما همواره وجود سیستم مالی نزول به عنوان باتلاقی است که معمولا افراد گرفتار در آن گرفتار می شوند و آینده ای سیاه و نامعلوم برای خود ترسیم می کنند که به قول معروف آغازی است بر پایان کارشان.

این اتفاق  به دلیل انبوهی از معضلات مالی مراجعه کنندگان به سیستم غیر رسمی پولی کشور رخ می دهد که  از بازپرداخت مبلغ دریافت خود به روش نزول باز می مانند و این اتفاق سرآغازی برتمام مشکلات خواهد شد.

هرچند دستیابی منابع مالی با سیستم نزول هم اکنون امری کاملا ساده و سهل الوصول برای نیازمندان شده است و می توان در گوشه و کنار شهرمان نمونه هایی حتی قانونی از آن دید، اما سقوط مراجعه کنندگان به نظام مالی نزول این گونه شروع می شود که قرار است در خوشبینانه ترین حالت بهره ای معادل 4 درصد برای مبلغ دریافتی به صورت ماهانه پرداخت کند.

 فرض کنیم فردی با گرو گذاشتن سند منزل یا پرداخت چک، مبلغ 20 میلیون تومان از نزول دهنده دریافت می کند و قرار است با احتساب نرخ 4 درصد بهره برای پول یعنی پرداخت ماهانه 800 هزار تومان بابت بهره، این مبلغ بپردازد. در حالی که تعهد پرداخت یک ساله اصل پول را هم کرده است و با یک حساب سرانگشتی متوجه می شویم که این یعنی پرداخت ماهانه حدود یک میلیون و 700 هزار تومان اصل پول گرفته شده اما به یاد داریم که این فرد قبلا نیز تعهد پرداخت ماهیانه 800 هزارتومان بابت بهره را نیز کرده است  بنابراین فرد نزول گیرنده باید هر ماه نزدیک به دو میلیون و 500 هزار تومان به صاحب پول بپردازد.

اصل پول دریافتی	احتساب بهره ماهیانه	مدت زمان قرارداد	مبلغ بهره ماهیانه (ریال)	مبلغ اصل پول (ریال)	جمع نهایی
200000000	4 درصد	12	8000000	16670000	24670000

اما نکته اصلی اینجاست که فرد رباگیرنده هر ماه بخشی از اصل مبلغ دریافتی را به نزول دهنده پرداخته است، اما تا آخرین قسط باید بهره مبلغ کامل را نیز بپردازد ؛ این در حالی است که اگر به هر دلیل توان پرداخت هر قسط را نداشته باشد، می بایست علاوه بر قسط سررسید شده برای آن مبلغ عقب افتاده هم بهره بپردازد که معنی دقیقی از نزول روی نزول است و یعنی ویرانی و نابودی کامل نزول گیرنده.

در این مورد می توان اینگونه محاسبه کرد که اولین قسط نزول گیرنده به تعویق افتاد و سررسید دومین قسط نیز رسیده است بنابراین گیرنده پول باید دومیلیون پانصد هزار تومان سررسید شده را علاوه بر دومیلیون پانصد هزار تومان قبلی با بهره چهار درصد بپردازد که رقمی کمی بیش از 5 میلیون تومان خواهد شد که بازهم وی از توان پرداخت آن عاجز است. اما نباید هرگز فراموش کنیم که این تعویق هرگز بیشتر از سه ماه نخواهد بود چون در این حالت سند یا وثیقه ای که گیرنده پول نزد نزول دهنده گرو گذاشته مصادره شده و بابت طلب استفاده می شود و اگر مانده ای داشت به وی بازگردانده خواهد شد.

مبلغ قسط معوقه	4 درصد بهره برای همان قسط	جمع قابل پرداخت	قسط سررسید شده	مبلغ کل قابل پرداخت
24670000	986800	256568000	24670000	50326800

بنابراین اگر بتوان با در نظر گرفتن نظام بانکی اسلامی ؛ واقعی کردن نرخ سود تسهیلات و البته متناسب کردن سود سپرده ها در کنار حذف کاغذبازی برای دریافت تسهیلات  جای تردید نیست که می توانیم راه را برای مراجعه به نظام سیاه و غیرقانونی نزول بسته و از نابودی زندگی افراد نیازمند منابع مالی جامعه جلوگیری کرد.

عزتی

سفرنامه نویسی ، خاطره ای خوش برای گردشگری ایران

آمار بیش از یک میلیاردی گردشگران در دهکده جهانی بیانگر آن است که این صنعت به سرعت در حال رشد و گسترش سراسر جهان است و بسیاری از صنایع را به خود وابسته کرده است ، از این رو همه کشورها علاقمند هستند سهم خود را از درآمد هنگفت این صنعت مفرح و البته روبه رشد افزایش دهند و تعداد بیشتری از گردشگران را به داخل مرز و بوم خود هدایت کنند.

راهکارهای مختلفی در این زمینه توسط دست اندرکاران و فعالان عرصه صادرات نامرئی معرفی شده که همه آنها در سراسر جهان به کار گرفته شده و نتایجی نیز به دنبال داشته اند اما نسخه ای واحد و مشترک برای توسعه گردشگری از گذشته های دور وجود داشته که به تازگی برخی از کشورهای پیشگام در گردشگری از آن استفاده کرده و نتایج بسیار مناسبی نیز به دست آورده اند.

این راهکار چیزی نیست به جز سفرنامه نویسی و ثبت خاطرات تلخ و شیرین سفرها و ماجراجویی هایمان که از زمان جاده ابریشم حتی دوران پارینه سنگی براساس سنگ نگاره های موجود در برخی نقاط جهان همراه بشر بوده و خواهد بود، اما امروزه این خاطره نویسی بیشتر در دنیای مجازی رونق داشته و به یاری گردشگری کشورهای مختلف آمده است. راهکاری که ژاپن ، استرالیا، ایالات متحده آمریکا و آلمان توانسته اند به خوبی از آن بهرمند شده و صادرات نامرئی خود را افزایش دهند.

خاطره ایران، کام گردشگران خارجی را شیرین می کند

چندی پیش در خبرهای مربوط به گردشگری ایران آمده بود که گروهی از گردشگران فرانسوی در قالب تور رالی پاریس – پکن از ایران گذشتند ، بطوری که حلاوت این حضور این گروه در ایران برای مسئولان گردشگری دولت دهم  بقدری بود که نکته ای ریز اما جدی از دید آنها و حتی جرایدی که این خبر را مخابره کرده بودند، بدورماند .

در خبرهای مربوط به حضور این ماجراجویان فرانسوی در قالب این تور رالی آمده بود ؛ شرکت فرانسوی برگزار کننده این تور بزرگ به دلیل تبلیغات غیر واقعی رسانه ها نسبت به امنیت داخلی ایران به سختی توانسته گردشگران و ماجراجویان شرکت کننده را متقاعد کند که ایران به عنوان مناسبت ترین راه  عبور طی مسیر است و می توانند با امنیت کامل از ایران عبور کنند.

نکته اینجاست که این تورگردان به سختی توانسته افراد مورد نظرش را راضی به عبور از ایران کند ، در حالی که امنیت داخلی ایران هم اکنون بسیار بالاتر از برخی همسایگان کشور است . بنابراین همان تصویرسازی غیر واقعی رسانه ها توانسته باعث نگرانی گردشگران مشتاق ورود به ایران باشد مشکلی که به دست خود همین افراد یعنی گردشگران به سادگی قابل برطرف شدن است و نیازمند هزینه ای گزاف برای تبلیغات بدون حاصل در کشورهای دیگر یا ساخت برنامه های پرهزینه تبلیغاتی نیست .

همه واقفیم برخی از کشورهای غربی با استفاده از قدرت رسانه ها سعی در ساختن تصویری غیر واقعی از تمدن ایران زمین در ذهن گردشگران داشته و دارند که متاسفانه به دلیل سوء مدیریت برخی از دست اندرکاران صنعت گردشگری طی دوران گذشته این موضوع جدی گرفته نشد اما حالا که دولت یازدهم با شعار توسعه گردشگری روی کار آمده و سازمان میراث فرهنگی سخن از رونق گردشگری در آینده ای نزدیک می گوید به جاست که با استفاده از همین قدرت یعنی رسانه ها و دنیای مجازی تصویری واقعی و دقیق از ایران برای جهان مخابره کنیم .

اما چگونه؟

همانطور که می دانیم، گردشگران امروزی قبل از سفرشان سعی می کنند در دنیای مجازی سری به مقصدشان بزنند و از امکانات و شرایط اجتماعی آن کشور اطلاعاتی کاربردی را به دست آورند، اما متاسفانه هم اکنون اطلاعات گردشگری تمدن ایران زمین در دنیای مجازی بسیار اندک و بعضا صحیح نیست.

 بنابراین اگر ایران بتواند در این دنیا نیز به قدر کافی حضور داشته باشد و واقعیت موجود ایران را برای علاقمندان و ماجراجویانی که قصد سفر به ایران را دارند شرح دهد  بدون تردید سوء نیت دیگران بی اثر شده و صنعت گردشگری ایران با توجه به امکانات و جاذبه های کشورمان رونقی دوچندان را به خود ببیند. لازم نیست برای اینکار مسئولان امر آستین بالا زده و وارد کارزار گردشگری شوند بلکه کافی است که فقط بستر سازی کنند و با استفاده از تجربیات کشورهایی مثل ژاپن ، وظیفه تولید مطالب مفید گردشگری کشورمان را برعهده گردشگرانی که از ایران بازدید کرده اند گذاشته و اجازه دهند آنها با زبان عامیانه و محلی خود وارد عمل شوند نه اینکه از ادبیات خشک تبلیغاتی برای جلب نظر گردشگران دیگر استفاده کنیم،.

پس می توانیم با استفاده از گردشگران همان تور پاریس – پکن کار را شروع کرد . همگی می دانیم اطلاعات گردشگرانی که به ایران وارد می شوند در سفارتخانه های کشورمان موجود است، بنابراین رایزانان فرهنگی ایران بخصوص در کشور فرانسه با ایجاد انگیزه هایی مانند ارسال جوایزی نفیس از صنایع دستی ایران برای شرکت کنندگان در تورد یاد شده و برقراری ارتباط با این گردشگران از آنها برای ثبت خاطراتشان در دنیای مجازی دعوت کرده و با انتشار این خاطرات مستند جلوی سم پاشی برخی از کشورها علیه جاذبه های کشور ایران را بگیرندتا این روش به استراتژی مفیدی برای گردشگری ایران تبدیل شود.

خاطراتی که کام گردشگری ژاپن را شیرین کرد

حفظ جایگاه و رشد صنعت گردشگری دربین کشورهای دارای جاذبه های گردشگری به قدری جدی است که حتی کشورهایی چون چین، ژاپن و استرالیا  نیز که به عنوان کشورهایی مهم در صنعت گردشگری شناخته شده اند دست از کار نکشیده اند و برای رونق هرچه بیشتر این صنعت در منطقه شان تلاش می کنند به عنوان مثال می توان از آخرین ابتکار کشور ژاپن برای احیای صنعت گردشگری خود پس از حادثه ناگوار فوکوشیما یاد کرد که طی دو مرحله و با برنامه ریزی بسیار دقیق و منطقی توانسته جانی تازه به صنعت گردشگری سرزمین آفتاب ببخشد.

 بسیاری از گردشگران که قصد سفر به ژاپن را داشتند به دلیل مشکلات زیست محیطی به وجود آمده مقصد سفرشان را به نقطه ای دیگر در این کره خاکی تغییر دادند و سرزمین شکوفه های گیلاس را از فهرست مقاصد سفرشان خارج کردند با این اتفاق صنعت گردشگری ژاپن دچار مشکلات عمده ای شد. اما مسئولان گردشگری ژاپن با ابتکاری جالب دوباره نظر این گروه را به سرزمین آفتاب جلب کردند و هم اکنون هم برای تحقق اهدافشان گام بعدی را برداشته اند.

اینگونه که سفارت خانه های ژاپن و بخصوص رایزنان فرهنگی این کشور بازارهای مهم صنعت گردشگریشان را انتخاب کرده و با تبلیغات گسترده ای در جراید و رسانه های کشورهای هدف گردشگری، دوباره نام ژاپن را در ذهن گردشگران آن منطقه و آنهایی که چمدان سفر بسته اند زنده نگاه داشتند. همین موضوع باعث شد تا تعدادی دوباره برای گذراندن تعطیلات خود به سرزمین آفتاب سفر کنند.

ژاپنی ها با تدارک بروشورهایی بسیار جالب این مسافران را تشویق به نوشتن خاطراتشان در دنیای مجازی کردند؛ به این صورت که فقط کافی بود تا این گردشگران خاطراتشان و تعدادی از عکس های یادگاری از سفر به سرزمین آفتاب را در وب لاگ های شخصی یا حتی وب سایت های گردشگری معرفی شده در بروشورها ثبت کنند و آدرس نوشته را برای مرکز معرفی شده توسط دولت ژاپن بفرستند .

دست اندرکاران و فعالان گردشگری ژاپن چه دولتی و چه خصوصی با ارایه یکهزار جایزه نفیس برای گردشگرانی که در این طرح شرکت کرده بودند انگیزه لازم برای شرکت هرچه بیشتر گردشگران در طرح یاد شده ایجاد و بسیاری را وادار به ثبت خاطرات سفرشان به سرزمین آفتاب در دنیای مجازی کردند.جالب اینجاست که جایزه این مسابقه نیز سفر رایگان خانواده شرکت کنندگان به ژاپن تعیین شده بود. همین موضوع باعث تولید شدن حجم انبوهی از اطلاعات درباره گردشگری و جاذبه های ژاپن شد و همگان اتفاقات ناگوار فوکوشیما را فراموش کردند و دوباره گردشگری ژاپن رونق گرفت.

گزارش کسب و کار از ایجاد جاذبه های نوین گردشگری در کشورمان

جشنواره ماهیگیری طعمه لذیذ برای قلاب صادرات نامرئی ایران

برگزاری و میزبانی برخی مسابقات ورزشی درسطح جهان علاوه بر جنبه ورزشی از اهمیت ویژه ای در جابجایی افراد و علاقمندان ورزش داشته و دارد این امتیاز باعث شده تا مسئولان و دست اندرکاران صنعت نوین گردشگری یا همان صادرات نامرئی نیز به این مسابقات علاقمند شده و از شور وهیجان هنگام برگزاری این بازیها به نفع توسعه و درآمدزایی در حرفه خود بهره گیرند.

صحبت از برگزاری رویدادهای بین المللی و بسیار پرسروصدا مثل المپیک یا جام جهانی نیست بلکه می توان حتی با چند ده هزار نفر علاقه مند برخی از رشته های ورزشی به مقصود رسید و بدون نیاز به زیرساخت های بسیار و پیچیده در راستای به حرکت درآوردن چرخ اقتصاد گردشگری گام برداشت.

یکی از این شاخه های ورزشی که البته اغلب در گوشه و کنار جهان برای بازنشسته ها و افراد ثروتمند جذاب بوده است ماهیگیری با قلاب است رشته ای که علاوه بر مفرح بودن می تواند باعث سفر گروههای کثیری از گردشگران حتی در بدترین شرایط آب و هوایی نیز باشد.

ایران مستعدترین کشور منطقه

در این زمینه رضا خوش سرور ، رئیس انجمن گردشگری ورزشی ایران می گوید: با توجه به چهار فصل بودن آب و هوای ایران و البته اقلیم بسیار مناسب کشورمان می توان ایران باستانی را به عنوان یکی از مستعد ترین کشورهای منطقه در برگزاری اینگونه تورهای تفریحی به دنیای گردشگری جهان معرفی کرد.

به عقیده این فعال گردشگری ورزشی سرمایه گذاری در گردشگری ورزشی ایران یکی از زودبازده ترین سرمایه گذاری ها و بازی برد برد برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی در این زمینه است.

خوس سرو می گوید: اگر بخواهیم نیمه خالی لیوان را بنگریم شاید ببینیم در بسیاری از موارد زیرساخت های مناسبی وجود ندارد اما از آنجا که هدف ما امکان دسترسی و استفاده برای همگان است می توانم بگویم بسیاری از رشته های ورزشی هستند که می توان آنها را دستمایه سفر کرد اما با کمترین هزینه ، برگزاری مسابقات دوی ماراتن یا حتی برگزاری مسابقات داخلی یا بین الملی ماهیگیری با قلاب از جمله رشته های ورزشی هستند که علاوه بر مفید بودن در توسعه گردشگری و جلب نظر گردشگران به نقطه ای خاص از کشورمان نیاز به سرمایه گذاری کلان ندارند و می توان حتی به نوعی از آنها به عنوان بنگاههای زودبازده یاد کرد.

وی در ادامه می گوید: دشت ها و کوهستان ها و دریاچه ها همه و همه به عنوان سرمایه ای خدادادی و بسیار مناسب دراختیار گردشگری ایران و بخصوص گردشگری ورزشی ایران قرار گرفته اند بصورتی که حتی به گفته دست اندرکاران گردشگری کویرهای ایران که به عنوان غیر قابل سکونت ترین نقاط ایران هستند امکان جذب گردشگران ورزشی را به خود داشته و دارند.

رئیس انجمن گردشگری ورزشی ایران درباره برگزاری مسابقات ماهیگیری برای جلب نظر گردشگران می گوید:  ورزش مفرح و بسیار جذاب ماهیگیری که در جامعه ورزشی کشورمان که علاقمندان بسیاری دارد و زیر نظر انجمنی با همین نام فعالیت می کنند بستری بسیار مناسب در زمینه رشد و گسترش صنعت گردشگری ورزشی کشور است.  هرچند امروزه شاهد برگزاری پراکنده اینگونه تورهای تفریحی در استانهای مختلف کشور هستیم اما اگر این تورها با برنامه ریزی هدفمند و متمرکز و دقیق تر انجام شوند شاهد رونق کسب وکار والبته گردشگری ایران در سراسر کشور خواهیم بود .

وی می افزاید: این شاخه از گردشگری ، هرگز فصل خاص یا گرما و سرما نمی شناسد و تنها محدودیت آن زمان تخم ریزی و تولید مثل ماهی هاست که انهم با ایجاد دریاچه های مصنوعی این محدودیت هم قابل برطرف شدن است.  بصورتی که دست اندرکاران  با ریختن تعدادی ماهی در دریاچه مورد نظر می توانند در هر فصل از سال اقدام به برگزاری اینگونه تورهای تفریحی کنند. به عنوان مثال حتی سال 1386 شاهد برگزاری اولین مسابقات ماهیگیری با قلاب در قم به عنوان شهری با جاذبه مذهبی و البته کویری ، بوده ایم.

مدیریت سفر با برگزاری اینگونه مسابقات ورزشی

خوش سرور در باره توانمندی ایران برای برگزاری اینگونه تورها نیز می گوید: هم اکنون طبق اطلاعات انجمن ماهیگیری کشور که زیر نظر فدراسیون ورزشهای همگانی فعالیت می کند در کشورمان 25 استان در این زمینه قابلیت داشته و مشغول برگزاری مسابقات نیز هستند که می توان با هدفمند کردن این مسابقات و البته تبلیغات مناسب داخلی و خارجی نظر گردشگران را مناطق یادشده جلب کرد و علاوه بر ترویج ورزش به بحث رونق گردشگری نیز بپرداخت.

اما رئیس انجمن گردشگری ورزشی کشور درباره زیرساخت های مورد نیاز این نوع گردشگری می گوید: اگر قرار است در حوضچه های مصنوعی این تورها برگزار شود که بسیار کار ساده ای پیش رو داریم و با برپایی چادرها و استفاده از کانکس هایی می توان مسابقاتی در قالب تورهای یک یا دوروزه را تدارک دید اما اگر قرار است در محیط طبیعی فعالیت کنیم باید با توجه به رعایت اصول حفاظت از محیط زیست و البته اقلیم منطقه شرایط ابتدایی را فراهم کرد و نسبت با آزاد سازی ماهی در منطقه مورد نظر با نظارت مسئولان اقدام به برگزاری تورهای گردشگری در این زمینه انجام داد .

رئیس انجمن گردشگری ورزشی ایران درباره امتیاز برگزاری اینگونه مسابقات در گردشگری کشورمان می گوید : مهمترین امتیاز برگزاری اینگونه تورهای گردشگری ورزشی این است که می توانیم مدیریت سفر را برای هموطنان داخلی والبته گردشگران خارجی به اجرا بگذاریم و از تجمع گردشگران بخصوص در پیک سفر در نقطه ای از کشورمان جلوگیری کنیم.

خوش سرور در پایان می افزاید: برگزاری این نوع تورهای گردشگری ورزشی امری تازه و خارق العاده نیست بلکه در بسیاری از کشورهای جهان مثل آمریکا، کره جنوبی، ژاپن ، فرانسه ، ایتالیا ، کانادا ، استرالیا و سوئیس سابقه داشته و هر ساله برگزار می شود که می تواند حتی از تجربیات این کشورها در زمینه برگزاری اینگونه مسابقات بین المللی که باعث حضور گردشگران در منطقه مورد نظرشان می شود نیز استفاده کرد.

نمونه های خارجی از این نوع گردشگری

به عنوان مثال کشور کره جنوبی هر ساله در فصل زمستان در منطقه HWACHEON که یکی از سردترین مناطق کره جنوبی است و تصور حضور چند صد هزار نفر به عنوان گردشگر در آن فصل از سال برایش سخت بوده با برگزاری جشنواره ماهی گیری روی یخ رودخانه که قطر آن به حدود 40 سانت می رسد گرمای خاصی به صنعت و اقتصاد کشور اهدا می کند. به گزارش مسئولین دولتی کره جنوبی هر ساله در این جشنواره حدود یک میلیون نفر شرکت کننده داخلی و خارجی شرکت می کنند و از یازده هزار سوراخ ایجاد شده روی یخ رودخانه مشغول صید 35 تن ماهی ریخته شده به آب در فضایی کاملا شاد و با امکانات بسیار مناسب اقامتی خواهند شد.

بنابراین کره جنوبی توانسته اقتصاد یخزده این شهر را در سردترین فصل سال با حضور گسترده گردشگران رونق بخشد  در حالی که ایران با داشتن امکانات بسیار مناسب گردشگری بخصوص در این زمینه بصورتی که در ماههای سردسال حتی در برخی از مناطق کشور باید کولر روشن کرد تا از دست گرما آسایش داشت ، بی توجه مانده .

طبق بررسی های انجام شده توسط سازمان جهانی گردشگری به ازای هر 7 نفر گردشگر یک فرصت شغلی در کشورهای گردشگرپذیر ایجاد می شود بنابراین اگر به همین جشنواره ماهیگیری درکره جنوبی توجه کنیم این کشور توانسته سالانه و با برگزاری این جشنواره تنها حدود 150 هزار شغل برای این شهر سردسیری ایجاد کند.

از موازی کاری بپرهیزیم

با نگاهی به برگزاری اینگونه تورهای گردشگری در گوشه وکنار جهان بخصوص کشور کره جنوبی در میابیم  برگزاری اینگونه جشنواره ها را می توان به عنوان بازی بردبرد برای صنعت گردشگری کشورهای مستعد دانست که با همکاری دوبخش ورزشی و البته گردشگری شکل خواهد گرفت، نه اینکه مثل حال حاضر کشورمان هر کدام از این بخش ها مشغول موازی کاری با دیگری هستند که حاصل این موازی کاریها برگزاری جشنواره های ماهیگیری با قلاب تنها با حضور یکصد خانوار در مناطق بکر ایران بوده در حالی که کشور سوئیس به عنوان نمونه در آخرین جشنواره ماهیگیری خود توانسته در یکی از دریاچه های بسیار کوچک این کشور سرسبز اروپایی 250 هزار نفر را به مدت دو شبانه روز در چادرهایشان میخکوب کند  و باعث رونق صنعت گردشگری آن منطقه بشود.

انتصاب معاون گردشگری در سازمان میراث فرهنگی

آقای معاون خوش آمدید!

دیروز بالاخره آخرین معاون باقیمانده از دولت دهم در سازمان میراث فرهنگی با پست خود خدافاظی کرد و مشاور نجفی شد و به این ترتیب ریاست سازمان میراث فرهنگی تمام معاونان خود را با امید این که رونقی قابل ملاحظه در صنعت گردشگری ایران ایجاد کند، تغییر داد.

اما آیا تعیین معاون گردشگری از افراد باسابقه وزارتخارجه خبر از همکاری گسترده این وزارتخانه و سازمان میراث فرهنگی می دهد و بزودی شاهد برطرف شدن موانع دریافت روادید از سوی این وزارتخانه با همکاری وزارت اطلاعات خواهیم بود؟ آن هم معاونی که معتقد است باید سیاست های گردشگری کشور را دوباره مورد بازبینی قرار داد.

جای تردید نیست که پاسخ این سوالات طی هفته های جاری مشخص شده و با آنها آشنا می شویم، ولی اولین تصمیم معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی آن هم با توجه به سابقه فعالیت خود در دستگاه دیپلماسی خارجی ایران به نظر می رسد اصلاح تصویر غیرواقعی ایران که رسانه های غربی آن را ترسیم کرده اند، باشد که بهترین تصمیم را می توان دعوت از همان رسانه ها جهت تهیه گزارشی واقعی از تمدن ایران زمین دانست.

شاید به جای برپایی تورهای آشنایی ایران برای سفرا و البته گروه های تجاری استفاده از ابزارها رسانه هاست که امروزه توانایی جریانسازی های گسترده ای را دارند و می توانند آینده بسیاری از صنایع را در گوشه و کنار جهان رقم بزنند. این در حالی است که علاوه بر رسانه ها این صفر و یک های مجازی هستند که زندگی حقیقی ما را به خود گره زده و بسیاری از تصمیم گیری های ما از جمله انتخاب مقاصد سفرهایمان را به خود معطوف کرده اند.

از این رو بد نیست در کنار اصحاب رسانه ها، آقای راب تورس Rob Toures، مدیر بخش سفر موتور جستجوگر گوگل را علی رغم همه کارشکنی های این وب سایت علیه ایران به کشورمان دعوت کنیم تا وی به عنوان مسئول بخش گردشگری بزرگ ترین منبع اطلاعاتی گردشگران جهان از نزدیک ایران واقعی را تجربه کند؛ چون وی در آخرین اظهارنظرش در کنفرانس ملاک های مالزی درباره ایران گفته بجز آنچه رسانه ها درباره ایران می گویند نمی دانم و علاقه مندم به ایران سفر کنم.

پس بجاست حالا که به واسطه انتخاب معاون گردشگری دستگاه دیپلماسی خارجی رابطه بسیار نزدیکی با سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری برقرار کرده، وی از نفوذ خود در این سازمان استفاده کند و اولین کنفرانس خارجی با مسئولیت جدیدش را با اصحاب رسانه های خارجی و البته مسئول بخش گردشگری گوگل برگزار کند تا تصویر داخلی ایران سراسر جهان همراه سیاست های نوین گردشگری علاوه بر جلب نظر گردشگران، نظر سرمایه گذاران گردشگری را نیز به خود جلب کند تا مبادا چاه گردشگری بدون زیرساخت سرانجام خوشی نداشته باشد، پس آقای معاون خوش آمدید.

گردشگری ادبی ، قافیه گردشگری ایران

نویسنده: عماد عزتی

امروزه صنعت گردشگری با توجه به تنوع و البته تقاضاهای متفاوت گردشگران به شاخه های گسترده ای تبدیل شده است که یکی از آنها گردشگری ادبی است، در این نوع گردشگری، گردشگر به دنبال یافتن و درک زوایای مختلف زندگی یکی از مشاهیر نامدار ادبی، هنری یا علمی بار سفر از دیار خود به کشوری دیگر می بندد و فارغ از هرگونه جاذبه دیگر در مقصدش در آن مکان اقامت و سوژه مورد نظرش را دنبال می کند. به عنوان مثال بسیاری از اروپائیان وقتی به ایران سفر می کنند سعی دارند صرفا مسیر سفر مارکوپولو در جاده ابریشم را دنبال کنند تا شاید لذت سفرشان دوچندان شود و درک بهتری از مطالعه سفرنامه او داشته باشند.

 با این انگیزه و در قرن حاضر حتی بسیاری از کتابخانه ها یا سالن های نمایش می توانند جزئی از سفر این گروه از گردشگران و علاقمندان به فرهنگ و هنر در منطقه ای خاص باشد و از آنجا که اکثر کشورهای متمدن علاقمند به حفظ و حراست از فرهنگشان هستند این نوع گردشگری را جدی گرفته و با ریزبینی شرایط و نحوه گسترش آن را داخل مرزهایشان پیگیری می کنند به نوعی که تنها ایالات متحده آمریکا از این نوع گردشگری توانسته سالانه حدود یک میلیارد دلار درآمد کسب کند.

اگرچه چندی پیش و در روز جهانی گردشگری با همکاری و به پیشنهاد ایران شعار گفت و گوی تمدن ها برای این روز انتخاب و جشن گرفته شد که  بر اهمیت حفظ و حراست از فرهنگ و تمدن های باستان تاکید داشت  اما به واقع کمکار ترین کشور در این زمینه را می توان کشور پیشنهاد دهنده این شعار یعنی ایران نامید ، چون بعد از گذشت بیش از یک دهه از آن اتفاق میمون ایران باستان هنوز در فهرست مقاصد گردشگری ادبی بین المللی جایگاهی ندارد و تنها هر سال روز بزرگداشت سعدی یا حافظ این بحث میان افکار عمومی و رسانه گل می کند و پس از چند روز به دست فراموشی سپرده می شود این درحالی است که گردشگری ادبی در گوشت و پوست و خون ایران زمین گره خورده است و حالا که قصد توسعه گردشگری را داریم نباید از آن غافل باشیم.

«آرش نورآقایی» پژوهشگر و رئیس کانون انجمن های صنفی راهنمایان گردشگری کشور ، معتقد است ایران که در زمینه گردشگری ادبی به عنوان مستعدترین شاخه‌های گردشگری و غنی‌ترین آنهاست می‌تواند درآمد هنگفتی را در صنعت گردشگری به کشور تزریق کند.

گردشگری ادبی یا دیدار قبور؟

 از سوی دیگر نورآقایی در این زمینه می گوید: ایران بزرگانی چون حافظ، سعدی، فردوسی، مولوی دارد. به‌طور طبیعی باید یکی از پردرآمدترین‌ها در این زمینه باشد اما در کمال ناباوری ایران در این زمینه جزو کم‌کارترین کشورها بوده است.

رئیس کانون انجمن های صنفی راهنمایان گردشگری کشور ضمن تاکید بر افکار عمومی درباره گردشگری ادبی ایران می گوید: کم کاری ما زمانی مشخص می‌شود که بدانیم حتی در زمینه نگهداری فیزیکی از آرامگاه‌های مفاخر ایران هم موفق نبوده‌ایم و گردشگری ادبی را خلاصه در شیراز می دانیم بلکه شهرهای دیگر از جمله تهران نیز به عنوان پایتخت کشور می‌تواند به عنوان یکی از مقاصد اصلی گردشگری ادبی شناخته شود که به اعتقاد بسیاری آن چیزی که در شیراز هم به وقوع می‌پیوندد گردشگری ادبی نیست، بلکه دیدار از قبور و آرامگاه‌هاست.

در این باره می توان اشاره کرد که اگر از یک ایرانی بخواهیم مسیر سفر ناصرخسرو را کمی برایمان تشریح کند با اینکه در این تمدن زندگی کرده و حداقل یکی دو کتاب ادبی و باستانی را مطالعه کرده نمی تواند این کار را انجام دهد اما همین شخص اطلاعات اولیه و مفیدی درباره شهرهای رم و پاریس یا لندن داشته و در برخی موارد نام تعدادی از بزرگان هنری و ادبی آنها را نیز به یاد دارد .

 بسیاری از دست اندرکاران صنعت گردشگری ادبی دلیل اصلی عدم موفقیت گردشگری ادبی در ایران را به 3 عامل عدم رونق گردشگری فرهنگی در اماکن واقعی ، خیالی یا حتی ساختگی  که هر کدام زیرمجموعه های این نوع گردشگری هستند، می دانند. در حالی که کشور همسایه ایران ترکیه هر ساله در سالروز وفات مولانا در شهر قونیه مراسمی برپا می کند و هزاران هزار گردشگر را در این شهر به عنوان گردشگران ادبی و برای بزرگداشت این شاعر گردهم جمع می کند و به خوبی از این سه عامل یعنی جاذبه های واقعی مثل مقبره مولانا ، برنامه های خیالی از دوران زندگی مولانا و حتی نمایش نامه ها ، مشاعره ها و یا دیگر برنامه های تدارک دیده شده مثل مراسم اجرای موسیقی سنتی زنده با استفاده از اشعار این شاعر بزرگ استفاده  می کند.  حال آنکه مولوی در اصل یکی از مشاهیر ایرانی است نه اهل ترکیه، اما ایران چه کرده است؟

آرش نورآقایی نویسنده کتاب «عدد، نماد، اسطوره» با اشاره به این‌که برای بسیاری از شهرها از جمله کاشان می‌توان تور گردشگری ادبی تعریف کرد می گوید: در کاشان سه میراث جهانی ثبت کرده‌ایم: فرشبافی، مشهد اردهال به عنوان میراث معنوی و باغ فین به عنوان باغ ایرانی؛ چه اشکالی دارد یک تور گردشگری ادبی تعریف کنیم تا کسی که می‌آید مشهد اردهال و فاتحه‌ای برای سهراب می‌خواند، دوکیلومتر آن‌سوتر گلستانه را ببیند، اما هنوز این اتفاق نیفتاده است.

به گفته رئیس هیئت مدیره انجمن راهنمایان گردشگری، فرهنگ و تاریخ ایران بر بستر ادبیات جاری است. برای مثال خیام یک ریاضیدان و منجم است که شعر هم می‌گوید یا ابن سینا پزشک و حکیمی است که شعر را می‌شناسد. پس ادبیات با گوشت و پوست و خون این مردم آمیخته است و چه خوب که راهنمایان گردشگری و کارشناسان ادبیات در کنار هم به تعریف مسیرهایی بپردازند که سعدی طی کرده یا روستای محل زندگی فردوسی کجا بوده و سیاوش کسرایی و سهراب سپهری که کتابی دارد با عنوان « هنوز در سفرم...» به چه فضاهایی اشاره کرده؛ در هر حال ادبیات، ارزش افزوده‌ای برای گردشگری است و متولیان فرهنگی باید به این نکته توجه کنند.

نورآقایی در ادامه می گوید: دولت ازبکستان، هر ساله پول می‌دهد تا بیایند سر خاک ابن سینا قرآن بخوانند. ما چقدر به ساخت و تجهیز موزه پزشکی در همدان فکر کرده‌ایم؟

اسطوره ها در گردشگری ادبی ایران جایگاهی ندارند

 آرش نورآقایی، با تاکید بر ضرورت توجه به اسطوره‌ها و افسانه‌ها در توسعه گردشگری ایران  می گوید:  شاید لازم به یادآوری نباشد که ایران ما از لحاظ تنوع اسطوره‌ها و افسانه‌ها مقام ویژه‌ای دارد. با این وجود، ما از این زاویه، خود را در میان کشورهای دیگر دنیا و حتی گردشگران داخلی  مطرح نکرده‌ایم. به عنوان مثال به جرات می توان گفت تعداد بسیار کمی از هموطنان ما درباره  مجسمه‌‌ای که در وسط میدان «حر» وجود دارد، می دانند و می توانند گوشه از  داستان این مجسمه را تعریف کنند. این در حال است که ایتالیایی‌ها در شهر «ورونا»، دو قبر نمادین به نام «رومئو» و «ژولیت» ساخته‌اند که هر ساله هزاران گردشگر برای دیدن این قبرها به ورونا سفر می‌کنند و همه می‌دانند که رومئو و ژولیت، نام دو شخصیت افسانه‌ای نمایشنامه‌ شکسپیر است و هیچ‌کدام از این دو، وجود خارجی نداشته و ندارند.

به هر حال  از این دست جاذبه های گردشگری در گوشه و کنار دهکده جهانی بسیار هستند و میتواند صدها مورد آن را نام برد و در واقع استفاده از اسطوره‌ها و افسانه‌ها برای جذب گردشگر، یکی از شیوه‌های هوشمندانه در این زمینه است که متاسفانه علی رغم وجود صدها نمونه در ایران باستانی تاکنون مورد توجه مسئولان گردشگری کشورمان قرار نگرفته اند.

گردشگری ادبی ، قافیه گردشگری ایران

نویسنده: عماد عزتی

امروزه صنعت گردشگری با توجه به تنوع و البته تقاضاهای متفاوت گردشگران به شاخه های گسترده ای تبدیل شده است که یکی از آنها گردشگری ادبی است، در این نوع گردشگری، گردشگر به دنبال یافتن و درک زوایای مختلف زندگی یکی از مشاهیر نامدار ادبی، هنری یا علمی بار سفر از دیار خود به کشوری دیگر می بندد و فارغ از هرگونه جاذبه دیگر در مقصدش در آن مکان اقامت و سوژه مورد نظرش را دنبال می کند. به عنوان مثال بسیاری از اروپائیان وقتی به ایران سفر می کنند سعی دارند صرفا مسیر سفر مارکوپولو در جاده ابریشم را دنبال کنند تا شاید لذت سفرشان دوچندان شود و درک بهتری از مطالعه سفرنامه او داشته باشند.

 با این انگیزه و در قرن حاضر حتی بسیاری از کتابخانه ها یا سالن های نمایش می توانند جزئی از سفر این گروه از گردشگران و علاقمندان به فرهنگ و هنر در منطقه ای خاص باشد و از آنجا که اکثر کشورهای متمدن علاقمند به حفظ و حراست از فرهنگشان هستند این نوع گردشگری را جدی گرفته و با ریزبینی شرایط و نحوه گسترش آن را داخل مرزهایشان پیگیری می کنند به نوعی که تنها ایالات متحده آمریکا از این نوع گردشگری توانسته سالانه حدود یک میلیارد دلار درآمد کسب کند.

اگرچه چندی پیش و در روز جهانی گردشگری با همکاری و به پیشنهاد ایران شعار گفت و گوی تمدن ها برای این روز انتخاب و جشن گرفته شد که  بر اهمیت حفظ و حراست از فرهنگ و تمدن های باستان تاکید داشت  اما به واقع کمکار ترین کشور در این زمینه را می توان کشور پیشنهاد دهنده این شعار یعنی ایران نامید ، چون بعد از گذشت بیش از یک دهه از آن اتفاق میمون ایران باستان هنوز در فهرست مقاصد گردشگری ادبی بین المللی جایگاهی ندارد و تنها هر سال روز بزرگداشت سعدی یا حافظ این بحث میان افکار عمومی و رسانه گل می کند و پس از چند روز به دست فراموشی سپرده می شود این درحالی است که گردشگری ادبی در گوشت و پوست و خون ایران زمین گره خورده است و حالا که قصد توسعه گردشگری را داریم نباید از آن غافل باشیم.

«آرش نورآقایی» پژوهشگر و رئیس کانون انجمن های صنفی راهنمایان گردشگری کشور ، معتقد است ایران که در زمینه گردشگری ادبی به عنوان مستعدترین شاخه‌های گردشگری و غنی‌ترین آنهاست می‌تواند درآمد هنگفتی را در صنعت گردشگری به کشور تزریق کند.

گردشگری ادبی یا دیدار قبور؟

 از سوی دیگر نورآقایی در این زمینه می گوید: ایران بزرگانی چون حافظ، سعدی، فردوسی، مولوی دارد. به‌طور طبیعی باید یکی از پردرآمدترین‌ها در این زمینه باشد اما در کمال ناباوری ایران در این زمینه جزو کم‌کارترین کشورها بوده است.

رئیس کانون انجمن های صنفی راهنمایان گردشگری کشور ضمن تاکید بر افکار عمومی درباره گردشگری ادبی ایران می گوید: کم کاری ما زمانی مشخص می‌شود که بدانیم حتی در زمینه نگهداری فیزیکی از آرامگاه‌های مفاخر ایران هم موفق نبوده‌ایم و گردشگری ادبی را خلاصه در شیراز می دانیم بلکه شهرهای دیگر از جمله تهران نیز به عنوان پایتخت کشور می‌تواند به عنوان یکی از مقاصد اصلی گردشگری ادبی شناخته شود که به اعتقاد بسیاری آن چیزی که در شیراز هم به وقوع می‌پیوندد گردشگری ادبی نیست، بلکه دیدار از قبور و آرامگاه‌هاست.

در این باره می توان اشاره کرد که اگر از یک ایرانی بخواهیم مسیر سفر ناصرخسرو را کمی برایمان تشریح کند با اینکه در این تمدن زندگی کرده و حداقل یکی دو کتاب ادبی و باستانی را مطالعه کرده نمی تواند این کار را انجام دهد اما همین شخص اطلاعات اولیه و مفیدی درباره شهرهای رم و پاریس یا لندن داشته و در برخی موارد نام تعدادی از بزرگان هنری و ادبی آنها را نیز به یاد دارد .

 بسیاری از دست اندرکاران صنعت گردشگری ادبی دلیل اصلی عدم موفقیت گردشگری ادبی در ایران را به 3 عامل عدم رونق گردشگری فرهنگی در اماکن واقعی ، خیالی یا حتی ساختگی  که هر کدام زیرمجموعه های این نوع گردشگری هستند، می دانند. در حالی که کشور همسایه ایران ترکیه هر ساله در سالروز وفات مولانا در شهر قونیه مراسمی برپا می کند و هزاران هزار گردشگر را در این شهر به عنوان گردشگران ادبی و برای بزرگداشت این شاعر گردهم جمع می کند و به خوبی از این سه عامل یعنی جاذبه های واقعی مثل مقبره مولانا ، برنامه های خیالی از دوران زندگی مولانا و حتی نمایش نامه ها ، مشاعره ها و یا دیگر برنامه های تدارک دیده شده مثل مراسم اجرای موسیقی سنتی زنده با استفاده از اشعار این شاعر بزرگ استفاده  می کند.  حال آنکه مولوی در اصل یکی از مشاهیر ایرانی است نه اهل ترکیه، اما ایران چه کرده است؟

آرش نورآقایی نویسنده کتاب «عدد، نماد، اسطوره» با اشاره به این‌که برای بسیاری از شهرها از جمله کاشان می‌توان تور گردشگری ادبی تعریف کرد می گوید: در کاشان سه میراث جهانی ثبت کرده‌ایم: فرشبافی، مشهد اردهال به عنوان میراث معنوی و باغ فین به عنوان باغ ایرانی؛ چه اشکالی دارد یک تور گردشگری ادبی تعریف کنیم تا کسی که می‌آید مشهد اردهال و فاتحه‌ای برای سهراب می‌خواند، دوکیلومتر آن‌سوتر گلستانه را ببیند، اما هنوز این اتفاق نیفتاده است.

به گفته رئیس هیئت مدیره انجمن راهنمایان گردشگری، فرهنگ و تاریخ ایران بر بستر ادبیات جاری است. برای مثال خیام یک ریاضیدان و منجم است که شعر هم می‌گوید یا ابن سینا پزشک و حکیمی است که شعر را می‌شناسد. پس ادبیات با گوشت و پوست و خون این مردم آمیخته است و چه خوب که راهنمایان گردشگری و کارشناسان ادبیات در کنار هم به تعریف مسیرهایی بپردازند که سعدی طی کرده یا روستای محل زندگی فردوسی کجا بوده و سیاوش کسرایی و سهراب سپهری که کتابی دارد با عنوان « هنوز در سفرم...» به چه فضاهایی اشاره کرده؛ در هر حال ادبیات، ارزش افزوده‌ای برای گردشگری است و متولیان فرهنگی باید به این نکته توجه کنند.

نورآقایی در ادامه می گوید: دولت ازبکستان، هر ساله پول می‌دهد تا بیایند سر خاک ابن سینا قرآن بخوانند. ما چقدر به ساخت و تجهیز موزه پزشکی در همدان فکر کرده‌ایم؟

اسطوره ها در گردشگری ادبی ایران جایگاهی ندارند

 آرش نورآقایی، با تاکید بر ضرورت توجه به اسطوره‌ها و افسانه‌ها در توسعه گردشگری ایران  می گوید:  شاید لازم به یادآوری نباشد که ایران ما از لحاظ تنوع اسطوره‌ها و افسانه‌ها مقام ویژه‌ای دارد. با این وجود، ما از این زاویه، خود را در میان کشورهای دیگر دنیا و حتی گردشگران داخلی  مطرح نکرده‌ایم. به عنوان مثال به جرات می توان گفت تعداد بسیار کمی از هموطنان ما درباره  مجسمه‌‌ای که در وسط میدان «حر» وجود دارد، می دانند و می توانند گوشه از  داستان این مجسمه را تعریف کنند. این در حال است که ایتالیایی‌ها در شهر «ورونا»، دو قبر نمادین به نام «رومئو» و «ژولیت» ساخته‌اند که هر ساله هزاران گردشگر برای دیدن این قبرها به ورونا سفر می‌کنند و همه می‌دانند که رومئو و ژولیت، نام دو شخصیت افسانه‌ای نمایشنامه‌ شکسپیر است و هیچ‌کدام از این دو، وجود خارجی نداشته و ندارند.

به هر حال  از این دست جاذبه های گردشگری در گوشه و کنار دهکده جهانی بسیار هستند و میتواند صدها مورد آن را نام برد و در واقع استفاده از اسطوره‌ها و افسانه‌ها برای جذب گردشگر، یکی از شیوه‌های هوشمندانه در این زمینه است که متاسفانه علی رغم وجود صدها نمونه در ایران باستانی تاکنون مورد توجه مسئولان گردشگری کشورمان قرار نگرفته اند.

بررسی روند توسعه سرمایه گذاری در صنعت گردشگری ایران

سیاست های جذب گردشگری ایران با توسعه زیرساخت ها متناسب نیست

کمتر از 10 سال پیش بود که دولت نهم و ریاست وقت سازمان میراث فرهنگی به یکبار صحبت از رشد و رونق گردشگری کشورمان به عنوان یکی از جذابترین  کشورهای جهان برای گردشگران به میان آوردند و همگان را در این امر بسیج کردند تا شاید رونقی در صنعت گردشگری کشورمان حاصل شود صنعتی که حدود سه دهه بود به خواب رفته و بیدار کردنش نیازمند زحمات زیادی بود.

این بسیج همگانی دولت در حالی رخ داد که بر مبنای سند چشم‌انداز ۲۰ ساله که هم اکنون کمی بیشتر از یک دهه تا پایان آن باقی مانده است ایران در بخش گردشگری و در افق ۱۴۰۴، باید سالانه حداقل ۲۰میلیون نفر گردشگر از بازار جهانی جذب کند.  قوانین ، جلسات ، کنفرانس ها و دستورالعمل هایی بسیار زیادی صادر شد تا شاید دروازه تمدن ایران زمین برای ورود گردشگران خارجی گشوده شود و دلارهای گردشگری به جای دلارهای نفتی سر سفره مردم آید.

 به هر حال کارهایی صورت گرفت بودجه تبلیغات گردشگری خارج از مرزها تعیین شد و آژانس داران موظف شدند به ازای سه نفر گردشگر ایرانی که از مرزها خارج می کنند یک نفر وارد کنند تا اینکه دولت یازدهم با شعار رونق گردشگری روی کار آمد و سخن از جهش یکباره ورود گردشگران با تغییر دیپلماسی خارجی کرد.

هرچند این شعار برای بسیاری از فعالان عرصه گردشگری خوش بود و آنها را به آینده گردشگری کشورمان امیدوار کرد اما جامعه علمی و البته تخصصی گردشگری را به فکر فرو برد و با یک سئوال بزرگ مواجه کرد که آیا زیرساخت های کنونی ایران در زمینه صنعت گردشگری جوابگوی رشد یکباره تقاضای سفر به این تمدن چند هزار ساله را دارد؟

زیرساخت هایی که به دلیل سه دهه بی توجهی و سوء مدیریت تقریبا زیر خط استانداردهای بین المللی هستند و حتی در برخی موارد پاسخگوی گردشگران داخلی نبود چه رسد تقاضای سفر خارجی ها ؛ هتل ها ، حمل و نقل (هوایی، زمینی و ریلی ) از کمبود صندلی رنج می برند و خدمات رفاهی دربرخی استان ها بطور کلی از کار افتاده است؛ که یکباره دریافت روادید برای بیش از 60 کشور از سوی ایران لغو شد ، نرخ برابری ارز با ریال ایران بالا رفت و ایران به عنوان بهشتی برای سفرهای ارزان قیمت خارجی ها تبدیل شد و براساس آمار دولتی ایران رشدی معادل 5 درصد در صنعت گردشگری خارجی ایران اتفاق افتاد اما آیا واقعا نباید برای آینده گردشگر ایران نگران بود؟

ایران در گردشگری خارجی به عنوان بازار هدف مناسب کشورهای همسایه است

این در حالی است که محمد حسن کرمانی رئیس  هیات مدیره انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران ضمن تاکید بر توسعه زیرساخت های گردشگری ایران می گوید: طی حاکمیت دولت نهم و دهم در ایران متاسفانه گردشگری ایران با سالها بی تدبیری و مدیرت غیر اصولی مواجه شده به گونه ای که هم اکنون جامعه گردشگری ایران هنوز وامدار تصمیم گیری ها و کارشناسی های غلط آن دوره است و با معضلاتی غیر قابل تصور مواجه شده است.

این کارشناس گردشگری و فعال عرصه خصوصی گردشگری درباره زیرساخت های گردشگری ایران معتقد است: ایران اگرچه پتانسیل های بسیار بالایی در توسعه گردشگری در اختیار دارد اما بسیاری از زیرساخت های کشور در حد رشد یکباره گردشگری کشور نیست و باید ابتدا به فکر رشد و توسعه زیر ساخت های گردشگری مثل مراکز اقامتی ، تفریحی ، خدماتی و حمل و نقل با جذب سرمایه های خارجی و داخلی باشیم سپس برای ورود گردشگران تسهیلات قایل شد.

کرمانی به هتل های ایران به عنوان اصلی ترین زیرساخت توسعه گردشگری اشاره می کند و می گوید : همه می دانیم که هتل های ایران در فصول پیک سفر قادر با پاسخ گویی نیاز مسافران داخلی نیستند و در اکثر مواقع سال هتل های معروف کشورمان در اختیار اجلاس و کنفرانس های دولتی است و جایی برای ورودی گردشگران ندارند این در حالی است در اکثر شهرستان های گردشگر پذیر ایران ، مهمانسراهای دولتی و اقامت گاههای ارگان های خاص مشغول به ارایه خدمات گردشگری هستند و به نوعی روند سرمایه گذاری خصوصی در هتلداری ایران را مختل کرده اند.

کرمانی می گوید این اماکن به عنوان معضلی بزرگ در این شهرستان ها برای سرمایه گذاری خصوصی شناخته شده و انگیزه سرمایه گذاری در زمینه های مختلف گردشگری را از بخش خصوصی گرفته اند ، پس حالا چطور می توانیم میزبان گردشگران خارجی باشیم ؟

رئیس هیات مدیره انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی درباره جایگاه گردشگری ایران می گوید: بر اساس اصل ۴۴ قانون اساسی ما موظفیم با کارشناسی  و بدون شتابزدگی به سمت بخش خصوصی  برویم تا نفع آن به عموم مردم برسد و دوباره معضل رانت خواری پیش نیاید، اما روند فعلی متاسفانه خلاف آن را ثابت کرده و علی رغم اینهمه فعالیت دولتی در گردشگری دور باطلی را تکرار کرده ایم.

وی ادامه می دهد: با نگاه اجمالی به وضعیت صنعت گردشگری در کشور و مقایسه آمار ایران با کشورهای گردشگرپذیر جهان این واقعیت بیشتر نمایان می شود که کشور ما ایران با وجود ظرفیت بالقوه فراوان و زمینه مناسب برای توسعه این صنعت هنوز به جایگاه شایسته و واقعی خود نرسیده است.

کرمانی به معضل کمبود سرویس های بهداشتی در برخی از سایت های تاریخی و طبیعی ایران اشاره می کند و می گوید: همانطور که می دانیم مدتی است که بیشتر اخبار به این موضوع معطوف شده است و مسئولان گردشگری ایران هنوز نتوانسته اند یکی از ابتدایی ترین نیازهای توسعه گردشگری را در مناطق گردشگر پذیر و جاذبه های تاریخی و طبیعی ایران برطرف کنند حالا چه انتظاری می توان داشت که بتوانیم میزبان چندین میلیون گردشگر آنهم در مدتی کوتاه باشیم حال آنکه صدها مورد کمبود دیگر نیز در زیرساخت های گردشگری کشورمان وجود دارد؟

 از سوی دیگر ، رحیم یعقوب‌زاده ، کارشناس و پژوهشگر صنعت گردشگری ، در این زمینه می گوید: گردشگری در ایران، پدیده‌ای فصلی با قطب‌های محدود و تقریبا درون‌زا است و در بخش گردشگری خارجی بیشتر به‌عنوان بازاری برای کشورهای همسایه محسوب می‌شود تا جذب گردشگر به بازارهای داخلی.

این پژوهشگر ، عدم سرمایه گذاری های هدفمند و نبود توسعه زیرساخت های گردشگری متناسب با تبلیغات کنونی گردشگری ایران را به عنوان یکی معضلات گردشگری ایران عنوان می کند و می گوید: با این روند اگر قرار باشد با شدت هرچه تمام تر گردشگران خارجی را برای بازدید دیدنی های ایران فرابخوانیم اما به زیرساخت های گردشگری هیچ توجهی نداشته باشیم بدون تردید آینده ای نامطلوب را برای تمدن چند هزار ساله ایران در صنعت گردشگری تدارک دیده ایم و نباید منتظر پیشرفت در این صنعت باشیم.

بزودی کمبودهایی در زیرساخت‌های گردشگری خواهیم داشت

در همین حال اکبر غمخوار عضو انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی نیز ضمن تاکید بر توسعه زیرساخت های گردشگری قبل از دعوت گردشگران به ایران زمین می گوید: اوضاع گردشگری ایران پس از انتخابات ریاست جمهوری و آغاز تعاملات بین‌المللی، تا حدودی روبه بهبودی رفته است اما پیش‌بینی می‌شود زیرساخت‌ها و نگرش‌های موجود، چندان همسو با تغییرات ایجادشده نباشد که همین موضوع باعث نگرانی بسیاری از فعالان بخش خصوصی گردشگری کشورمان شده است.

غمخوار در باره عدم تناسب توسعه گردشگری با زیرساخت های آن معتقد است ، هرچه آنچه که دست و پای گردشگری را بسته مربوط به توسعه زیرساخت های این صنعت است و پس از آن به فرهنگ سازی و تبلیغات وابسته هستیم . این فعال بخش خصوصی گردشگری به موانع 84 گانه توسعه گردشگری که چندی پیش اعلام کرده بود اشاره می کند و می گوید : اگر به مواردی که به عنوان مانع توسعه گردشگری از آنها یاد شده است توجه کنیم بیش از نیمی از آنها را در زمینه زیرساخت ها و سرمایه گذاری در این صنعت خواهیم دید.

محمد علی واقفی، عضو جامعه‌ تورگردانان ایران نیز معتقد است: روند ورود گردشگران خارجی به کشور به‌گونه‌ای است که پیش‌بینی می‌شود در آینده‌ نزدیک، در زمینه‌ زیرساخت‌های گردشگری با چالش و کمبود جدی مواجه شویم.

واقفی ، با اشاره به وضعیت صنعت گردشگری در کشور، اظهار کرد: از وقتی دولت جدید روی کار آمده، متأسفانه اتفاق خاصی در گردشگری رخ نداده و حتی معاون گردشگری هم تغییر نکرده است؛ ولی با وجود همه‌ این مسائل، به‌دلیل تحولات رخ‌داده در دولت و تلطیف شدن فضای سیاسی جهان نسبت به ایران، آمار گردشگران افزایش یافته است، به‌طوری که ما تابستان هر سال مسافر نداشتیم، چون هوا گرم بود و بسیاری از گردشگران با محدودیت‌ها و سختی‌هایی مواجه بودند و ترجیح می‌دادند به کشور ما کمتر سفر کنند؛ اما امسال برخلاف گذشته، تعداد زیادی گردشگر، بویژه از اروپا به ایران سفر کردند.

وی ادامه داد: وضع موجود نشان می‌دهد اگر فضای کشور، خوب و تصویر ایران در خارج از کشور مثبت و واقعی شود، گردشگران بیشتری به ایران می‌آیند. بنابراین پیش‌بینی می‌کنیم از نظر زیرساخت، یعنی هتل‌ها و امکانات اقامتی‌، حمل و نقل و راهنما با چالش جدی مواجه شویم. این یک هشدار است و باید برای این شرایط پیش‌بینی‌هایی شود.

«بند یخچال» جاذبه ای در بند بی مهری مسئولان

مدتی است که اکثر مسئولان و دست اندرکاران صنعت گردشگری کشورمان از رویکرد تازه دولت در این زمینه سخن می گویند و بسیاری هم به آینده گردشگری کشورمان امید بسته اند و آرزوی جایگزینی دلارهای حاصل از صنعت گردشگری را با دلارهای نفتی نزدیک به واقعیت می دانند .

در همین زمینه بسیاری از دست اندرکاران گردشگری کشورمان معتقدند که استفاده از پتانسیل های طبیعی موجود کشورمان در زمینه گردشگری مهیج بخصوص گردشگری ورزشی می تواند نقطه شروعی برای توسعه هرچه بیشتر و بهتر گردشگری کشورمان باشد و یکی از این پتانسیل ها را می توان ارتفاعات کشورمان برشمرد بخصوص آنهایی که به صخره نوردی و کوهنوردی مربوط هستند و امکان برگزاری تورهای صعود در سطوح مختلف در آنها وجود دارد .

یکی از این جاذبه ها در ارتفاعات شمالی تهران «بندیخچال» که از امتیاز ویژه ای یعنی نزدیکی به پایتخت بهره مند است همواره مورد توجه علاقمندان قرار گرفته و به جاست که مسئولان و دست اندرکاران دوبخش ورزش و گردشگری در کنار مسئولان امداد ونجات کشورمان به این جاذبه توجه ویژه داشته باشند تا بتوان از «بند یخچال» درآمدی مناسب برای اقتصاد گردشگری کشورمان به دست آورد .

این در حالی است که علی رغم این امتیاز و البته شهرت بین ورزشکاران و گردشگران داخلی و خارجی این بند همواره مورد بی توجهی مسئولان ورزشی و البته گردشگری کشورمان قرار گرفته است و تابستان امسال بود که همین موضوع باعث سقوط یکی از ورزشکاران در منطقه شد و انتشار اخبار مربوط به سقوط آن در رسانه ها باعث واکنشهایی از سوی ورزشکاران و البته علاقمندان به این جاذبه طبیعی شد ، سقوطی که به دلیل فرسودگی ابزار و تجهیزاتی که برای صعود توسط فدراسیون کوهنوردی تهران طی سال های 1370 تا 1375 در مسیر این بند نصب شده بود، اتفاق افتاد. حال آنکه بر اساس قوانین بین المللی و استانداردهای موجود این تجهیزات باید هر ده سال یک بار مورد بازبینی و تعویض قرار گیرد .

جای تردید نیست که این جاذبه طبیعی نزدیک تهران و رشد روز افزون علاقمندان به ورزش مهیج صخره نوردی و برگزاری کلاس های آموزشی در بند یخچال علاوه بر فرسایش طبیعی به دلیل استفاده بیش از حد تجهیزات نصب شده در دیواره ها و ارتفاعات مدت زمان این استاندارد را برای تجهیزات موجود به کمتر از ده سال کاهش خواهد داده است ،  نکته ای که مسئولان ورزشی به آن هیچ توجهی نشان نداده اند بطور کلی فقط به فکر بهره برداری از منطقه بوده اند نه نگهداری از تجهیزات و باز سازی آنها.

 اگرچه جای خرسندی است که این حادثه تلفات جانی به همراه نداشت اما می توان از آن به عنوان زنگ خطری در این زمینه یاد کرد تا شاید مسئولان بتوانند رویه گذشته خود را اصلاح و در جهت توسعه گردشگری ورزشی و گردشگری مهیج کشورمان گام بردارند.

اما اگر از بحث تخصصی و تجهیزات ورزشی «بند یخچال» بگذریم پای سازمان گردشگری و میراث فرهنگی به میان خواهد آمد، سازمانی که کلیه خدمات رسانی به بحث گردشگری و ساخت و تجهیز تفرجگاههای ایران برعهده اوست ولی ظاهرا مسئولان این امر نیز بند یخچال را فراموش کرده اند و نبود امکانات بهداشتی ، اقامتی و حتی دفع زباله باعث شده تا این بند در بندبی مهری آنها هر روز بیشتر از روز قبل آلوده و زشت تر به نظر آید .

جای تردید نیست امتیازات ویژه این منطقه می تواند با مدیریتی کارآمد و البته نصب و تجهیز منطقه به محلی برای برگزاری برخی مسابقات محلی و البته بین المللی در صخره نوردی شده و بسیاری از علاقمندان و ماجراجویان داخلی و خارجی را گرد هم آورد تا درآمد حاصل از آن علاوه بر رونق اقتصاد گردشگری ایران در زمینه توسعه زیرساخت های مورد نیاز بندیخچال استفاده شود.

نگاهی به جایگاه گردشگری در صنعت نشر ایران

صنعت نشر از صادرات نامرئی نمی گوید

شاید گذشته های دور کتب و دست نوشته های مربوط به تمدن یا سرزمینی عامل مهمی در انتقال فرهنگ و تمدن بخشی خاصی از جهان به نقطه دیگر از آن بوده است اما امروزه گردشگری یکی از بهترین راه‌ها برای تبادل فرهنگی میان سرزمین‌های مختلف است. هرچند نباید جایگاه محصولات فرهنگی بخصوص کتاب را در این زمینه نادیده گرفت اما می توان صنعت نشر را در راستای توسعه گردشگری به کار گرفت و خود به خود به واسطه حضور گسترده گردشگران در منطقه ای خاص باعث انتشار تمدن و آداب و رسوم و فرهنگ آن منطقه در دیگر نقاط جهان شد.

جای تردید نیست گردشگرانی که به ایران می‌آیند، می‌توانند با فرهنگ و هنر و آداب و رسوم ایران‌زمین از نزدیک آشنا شوند و به این ترتیب مبلغان خوبی برای معرفی این سرزمین به مردمان کشور خود باشند. چنان‌چه تاکنون نیز چنین بوده است و سیاحان و گردشگرانی که در طول تاریخ به ایران سفر کرده‌اند از خود سفرنامه‌هایی برجای گذاشته‌اند و فرهنگ و هنر و تاریخ این سرزمین کهن را برای جهانیان بازگو کرده و به صورت میراث مکتوب به یادگار گذاشته‌اند.

این در حالی است که علی رغم این تاثیرگذاری گسترده و البته بلند مدت مسئولان کشورمان بدون توجه به جایگاه صنعت نشر در توسعه گردشگری همواره در هیچ یک از تصمیم گیری های خود برای توسعه و رونق گردشگری جایگاهی برای نشر درنظر نگرفته و بطور کل ان را به دست فراموشی سپرده اند.

به گفته بسیاری از فعالان و دست اندکاران صنعت گردشگری یکی از مشکلات اساسی صادرات نامرئی ایران، کمبود کتاب‌هایی با موضوع گردشگری و معرفی داشته‌های فرهنگی و طبیعی کشور در گام نخست برای مخاطب داخلی و در مرحله بعد برای مخاطبان و گردشگران خارجی است که علاقه‌مند به ایران و داشتن اطلاعات از این سرزمین کهن است.

رحیم یعقوب زاده مدرس دانشگاه و پژوهشگر گردشگی در این زمینه می گوید: در این زمینه ما همواره دچار کمبود و مشکل بوده ایم ، به گونه ای که کتاب هایی که درباره جاذبه های نواحی مختلف کشور منتشر می شود بیشتر برای زیباتر کردن کتابخانه های شخصی یا سازمان ها کاربرد دارند و یا برای هدیه دادن خریداری می شوند و ممکن است مخاطبان تنها به دیدن عکس های آن اکتفاء کنند . این در حالی است که براساس استانداردها و مطالعات اینگونه کتابها باید در دسترس عموم جامعه قرار گیرد نه اینکه به واسطه قیمت بالای آنها نه تنها ساکنان منطقه بلکه گردشگران آن منطقه نیز توان تهیه و خرید آن را نداشته باشند.

وی درباره پوشش عام اینگونه کتاب ها می گوید: ابتدا باید بدانیم از چه زاویه ای به موضوع نگاه می کنیم آیا ما می خواهیم برای فهم بیشتر عامه مردم کتاب بنویسیم یا آن که کتاب باید یک استاندارد قابل قبول در زمینه خود و نحوه نگارش آن داشته باشد؟ به عقیده من نمی توان از جامعه علمی و تخصصی گردشگری نمی توان انتظار نوشتن کتاب های عامه پسند را داشته باشیم حال آنکه سازمان میراث فرهنگی و ارگان های مربوط به آن می توانند این وظیفه را به خوبی انجام داده و نظر بسیاری از مخاطبان عام را با استفاده از اینگونه کتابها به جاذبه های کشورمان جلب کنند.

در این زمینه مدیر مسئول انتشارات زند می گوید: اگر به آمار و تولیدات کتاب در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی توجه کنید متوجه می شود که تعداد انگشت شماری از ناشران به صورت تخصصی در زمینه گردشگری فعالیت دارند که بیشتر آنها به انتشار کتاب های نفیس و عکس روی آورده اند و تعداد انتشار کتابهای کاربردی در زمینه گردشگری بسیار پایین است .

این ناشر دلیل توجه بیش از حد ناشران گردشگری به کتاب های نفیس را توجه به بازارهای خارجی وگردشگران می داند و بیان می کند هنوز بسیاری از ناشران به بازار بسیار بکر داخلی کشورمان پی نبرده اند و متصورند این مجلات گردشگری هستند که باید این مسئولیت یعنی ترویج و تشویق گردشگران به سفر را برعهده گیرند حال آنکه کتابچه ها و کتابهای راهنما در این زمینه می تواند بسیار مفید بوده و زمینه ساز مدیریت دقیق و صحیح گردشگری در کشورمان باشد.

121 عنوان کتاب در یک سال با موضوع گردشگری

براساس امار موجود در وزارت ارشاد از ابتدای سال 91 تا پایان شهریورماه 92 تعداد کتاب‌هایی که در حوزه گردشگری در کشور به چاپ رسیده است تنها 121 عنوان کتاب است که بیشتر این تعداد هم تخصصی و قابل استفاده برای دانشجویان این رشته است. این در حالی است که به گفته تمامی مسئولان و فعالان عرصه گردشگری نقش کتاب در گسترش این صنعت  بسیار حیاتی است .

با نگاهی به آمار موجود یعنی 121 عنوان کتاب گردشگری در سال و کشوری همچون ایران پی می بریم متولیان صنعت گردشگری کشور به این بخش توجه نمی‌کنند و این تعداد کتاب با توجه به جاذبه‌های فرهنگی، طبیعی و انسان ساخت بی‌شماری که در ایران وجود دارد بسیار اندک و ناچیز است و نه پاسخگوی نیاز گردشگران خارجی کشور است و نه گردشگران داخلی.

زند ناشر مجموعه کتابهای ایران زمین در این زمینه می گوید: با توجه به مشکلات و معضلاتی که هم اکنون گریبان صنعت نشرکتاب را گرفته و از آنجا که کتابهای گردشگی شاید متقاضیان کمی داشته اند بیشتر ناشران علاقمدن هستند برای کتابهای پرفروش اقدام نمایند و سرمایه خود را در این زمینه هزینه خواهند کرد نه کتابهای گردشگری که هنوز متقاضیان آن مشخص نیستندو به اصلاح فروش آنچنانی ندارد.

زند ضمن تاکید بر حمایت ناشران تخصصی گردشگری تصریح می کند: سازمان ها و ارگانهای مربوطه که درزمینه گردشگری فعال هستند می توانند با مشارکت با ناشران در راستای بهبود اوضاع کتابهای تخصصی و البته عمومی گردشگری کشورمان گام برداند و حضور کتابهای ایرانی را در زمینه معرفی جاذبه گردشگری کشورمان را تقویت نمایند.

زند به کسب و کار می گوید: متاسفانه به دلیل مشکلات بسیار زیادی که صنعت چاپ کشورمان درگیر آن است و البته بی توجهی مسئولان گردشگری که جایگاهی برای صنعت نشر در گردشگری متصور نیستند باعث شده است تا همان تعداد گردشگری هم که وارد کشورمان می شوند نیز کتاب های انتشار یافته خارج از مرزها درباره گردشگری ایران را در دست داشته باشند که ضعف بسیار بزرگی در این زمینه برای کشورمان است.

زند به همکاری با سفاتخانه ها و البته رایزنان فرهنگی خارج از مرزهای کشورمان اشاره می کند و می گوید این مراکز می توانند با توجه به نیاز منطقه میزبان خود ناشران تخصصی ایران را هدایت و همراهی کنند و در زمینه ارایه محصولات فرهنگی و بخصوص کتابهای گردشگری ایران به زبان محلی اقدام نمایند تا شاهد رونق مناسبی هم در گردشگری باشیم و هم ناشران تخصصی تشویق به سرمایه گذاری در این زمینه بشوند نه اینکه به انتشار کتابهای عکس و کارت پستال بسنده کنند.

ناشر سری کتابهای ایران زمین ضمن تاکید بر گسترش فعالیت و حمایت سازمان میراث فرهنگی از ناشران تخصصی گردشگری می گوید هم اکنون کشورمان هم به کتابهای تخصصی و علمی در زمینه دانشگاهی در زمینه پرورش نیروی متخصص گردشگری نیاز مند است و هم در زمینه عمومی بسیار فقیر است این در حالی است که اکثر کشورهای پیشرفته جهان از دوران کودکی در این زمینه سرمایه گذاری کرده اند و با انتشار کتب جذاب کودکان در زمینه گردشگری و پرورش فرهنگ صحیح سفر در ذهن آنها اقدام می  کنند حال آنکه ایران زمین با این همه پتانسیل والبته هزاران جاذبه تاریخی و باستانی نه تنها برای گردشگران خارجی ناشناخته است بلکه بسیاری از فرزندان این مرز و بوم هم از آنها بی اطلاع هستند و فقط تخت جمشید و سی و سه پل را در ذهن خود دارند.

دلارهای رنگی روانه بازار شدند

هرچند  

یکی دو سال است که دلار در کشورمان خبرساز شده و بسیاری از رسانه ها و مردم را به خود متوجه کرده است و در عین حال برخی از بالا و پایین رفتن نرخ برابری این پول خارجی با ریال خودمانی گاهی خرسند و گاهی نگران می شوند اما قانونی نانوشته و مبحثی بسیار قدیمی در بازار این ارز خارجی همچنان پا برجاست .

همانطور که می دانیم اکثر دلارهای موجود بازار ایران که هم اکنون دربازار کشور جریان دارند مربوط به سال 2006 میلادی یا سری A  هستند بنابراین این موضوع مربوط به سال انتشار و چاپ اسکناس دلار است که طبق قانونی نانوشته در بازار ایران معمولا دلارهایی که سال انتشار آنها قدیمی باشد و قبل از سال 2006 میلادی یا همان سری A معروف باشند یا اصلا خرید و فروش نمی شوند ویا اگر هم خرید و فروش شوند با نرخی کمتراز میزان واقعی آن دست به دست می شوند . این موضوع باعث شده تا بسیاری از فعالان عرصه اقتصادی که با دلار سرو کار دارند همواره به سال انتشار اسکناس های خود توجه داشته و از نگهداری قدیمی ترها خودداری می کنند .از سوی دیگر همین قانون نانوشته که زیاد هم بی راه نیست باعث شده که گاهی افراد نا آگاه از آن و البته آنهایی که برای منافع شخصی اقدام به نگهداری دلار کرده بودند در گذشته به دام افتاده و گاهی اوقات متضرر شده باشند.

 اما اگر بحث تاریخ انتشار این اسکنانس خارجی بگذریم به مبحث تقلبی یا غیر اصل بودن آن که البته امری طبیعی و به طول حضور این اسکناس در بازارهای بین المللی است خواهیم رسید. شاید بسیاری از مردم عادی با سایه روشن های رنگ دلار هنگام تغییر زاویه دید و البته نقش برجسته های روی این اسکناس دلربا در کنار  فعالان عرصه اقتصادی و البته کسانی که به خرید و فروش ارزهای خارجی به خصوص دلار اقدام می کنند؛ آشنا باشند و با روش های تشخیص دلارهای تقلبی از اصلی با کمک دستگاههای مخصوص هم  بیگانه نباشند؛ اما این موضوع که مبادا روزی دلاری تقلبی را بگیریم و دچار دردسر شویم همواره هم برای خریداران و هم برای صاحب آن یعنی کشور آمریکا مسئله بوده و هست .

به همین منظور دولت مرکزی آمریکا برای جلوگیری از انتشار دلارهای تقلبی و همچنین کوتاه کردن دست افراد سودجو از تولید و توزیع اینگونه دلارها که براساس گزارش ها بیشتر در کشور پاکستان و برخی کشورهای جنوب شرقی آسیا صورت می گیرد از تاریخ هشتم اکتبر سالجاری (17 مهرماه 1392) اقدام به توزیع اسکناس های یکصددلاری جدید در بازار کرده است . هرچند این موضوع قرار بود یکی دو سال پیش صورت بگیرد امابه دلیل برخی موانع فنی در تولید این نوع جدید از اسکناس تا امروز متوقف شد و از تاریخ یاد شده به تدریج طبق دستور مقامات آمریکایی دلارهای جدید به بازار تزریق شده و قدیمی ها از سطح بازار جمع آوری خواهند شد.

اگرچه این اقدام یعنی تولید و طراحی اسکناس های جدید توسط دولت آمریکا امری طبیعی است و طی دوران مختلفی از سال 1936 تا کنون در دو یا سه مرحله تکرار شده است  اما همه موارد با سیاستی مشابه صورت گرفته آنهم حذف امکان جعل دلار برای حفظ اعتبار بین المللی آن بوده است .

هرچند هنوز پای این اسکناس های یکصد دلاری جدید یا همان سری 2009 به بازار ایران گشوده نشده است و با توجه به اینکه دوسوم دلارهای منتشر شده آمریکا خارج از مرزهای این کشور در حال رد و بدل شدن و در جریان هستند شاید این موضوع مدتها طول بکشد تا یکی از این اسکناس های رنگی به دست شما برسد اما اگر به رنگ سیاه و سبز اسکناس یکصد دلاری آمریکا عادت کرده اید هیچ تعجب نکنید اگر چند روز بعد یکصد دلاری چهار رنگ به شما دادند، نسبت به اصل بودن آن هیچ تردید نکنید چون این اسکناس یکصددلاری رنگی بسیار مطمئن تر از همتای سبز و سیاهش خواهد بود.

بنابراین بد نیست با برخی از امتیازات این اسکناس رنگی جدید آشنا شویم، اسکناس یکصد دلاری جدید آمریکا که یک گرم وزن دارد، عرض 294/66 میلیمتر و طولی معادل 956/155 میلیمتر را به خود دیده و کاغذ این اسکناس از 75 درصد پنبه و 25 درصد کتاب تولید شده است . از ویژگی های امنیتی این اسکناس جدید می توان به الیافت امنیتی ، علامت چاپ محو در زمینه ، نوار سه بعدی رنگی ، جوهر حساس به اشعه و میکروپرینت ها علاوه بر امتیازات امنیتی اسکناس دو رنگ اشاره کرد اما نکته جالب این است که نوار آبی رنگ سه بعدی که دورتادور اسکناس کشیده شده مثل نمونه قبل چاپی نیست بلکه در الیافت این اسکناس بافته شده است.

طرح روی این دلار همانند قبل به عکس بنجامین فرانکلین منقش شده اما قلم و دواتی به رنگ نارنجی و البته متن اعلامیه استقلال آمریکا نیز سمت راست اسکناس دیده می شود و عدد چاپ شده روی این اسکناس در سمت راست پایین نیز به رنگ نارنجی در آمده است و مثل گذشته سبز و سیاه نیست . اما تاریخ و سری ساخت این اسکناس مربوط به سال 2009 میلادی مندرج شده است .

اما پشت اسکناس همانند گذشته نمایی از ساختمان استقلال آمریکا در نظر گرفته و فقط یک تفاوت عمده به خود دیده است آنهم عدد صد به رنگ نارجی است که به صورت عمودی سمت راست اسکناس چاپ شده است. این مشخصات کلی از اسکناس جدید دلار است که به زودی در سطح جهان همه گیر می شود ولی شما بازهم نگران نباشیدچون تا به دست گرفتن آن زمان باقی است.

جای خالی گردشگری ایران در شبکه های اجتماعی

به مناسبت 2 دهه تلاش کشور در گردشگری الکترونیکی

رشد و توسعه گردشگری سراسر جهان همواره باعث جذب سرمایه های بسیاری به این صنعت شده و اکثر سرمایه داران علاقه مند به حضور در این زمینه هستند، اما بسیاری از این سرمایه داران پس از این امر به دنبال جلب نظر گردشگران به منطقه مورد نظرشان دارند، به صورتی که حتی این موضوع باعث تغییر سیاست در دولت ها نیز شده است. ایران هم با توجه به تغییر رویه در صنعت گردشگری خود علاقه مند به توسعه این صنعت با توجه به دانسته ها و پتانسیل های گاها منحصر بفرد خود است و یکی از راهکارهای موجود را استفاده از دنیای مجازی تشخیص داده است؛ دنیایی که حتی زندگی روزمره بسیاری از ما را مدیریت می کند و گاهی برنامه ریزی سفرمان را به عهده خواهد داشت.

خریدهای آنلاین بلیت، رزرو هتل، تعیین مقصد یا حتی سفرهای مجازی برای آنها که امکان حضور فیزیکی در منطقه مورد نظرشان را ندارند، از جمله فعالیت هایی است که می توان در این زمینه به آنها اشاره کرد، ولی شاید در ایران باستانی هنوز راهکارهای بسیاری در دنیای مجازی باقی است که می تواند چرخ های صنعت گردشگری کشورمان را به حرکت درآورد و رونق مناسبی به کسب و کار فعالان گردشگری هدیه دهد.

شاید با شنیدن یا دیدن نام گردشگر مجازی، تصوری از بازدید مجازی از موزه ها یا مناطق گردشگری جهانی را خواهیم داشت، اما بدون تردید اینها تنها کارکرد دنیای صفر و یکی در گردشگری نیستند و صدها مورد از کارایی این دنیای مجازی هنوز برای کشورمان غیرقابل تجربه است، درصورتی که هر روز به تعداد کاربران اینترنت افزوده می شود و به گفته آمار تا سال 2020 میلادی چیزی حدود 50 میلیارد وسیله قابل اتصال به اینترنت مثل تلفن های همراه هوشمند در دستان بشر خواهد بود و همین موضوع یعنی 50 میلیارد بار فرصت دیده شدن یا معرفی توانمندی های گردشگری منطقه ای خاص در جهان.

تسهیل ارتباط بین عرضه و تقاضا با شبکه های اجتماعی

هرچند بسیاری از نرم افزارها یا شبکه های اجتماعی در کشورمان هم اکنون به دلیل سیاست های حاکم بر ایران غیرقابل دسترس هستند و استفاده از آنها برای عموم مردم ممنوع است، اما آیا این موضوع خارج از مرزهای ایران نیز غیرمجاز است؟ فیسبوک و توییتر نام های کاملا آشنایی برای وبگردان و علاقه مندان به ارتباط با دیگران است؛ نرم افزارهایی که در کسری از زمان شاید می تواند اطلاعاتی درباره نقطه ای در شرق دهکده جهانی را به دورترین نقطه از غرب آن مخابره کند. براساس آمارهای موجود هم اکنون سراسر جهان در هر ثانیه چیزی حدود 300 پیغام در شبکه های اجتماعی توییتر مخابره و دست به دست می شود؛ فرصتی که می توان از آن برای معرفی جاذبه های ایران استفاده کرد.

در این زمینه دکتر محمدحسین ایمانی خوشخو، رئیس شورای سیاستگذاری و دبیر علمی کنفرانس گردشگری الکترونیکی ایران ضمن تاکید توسعه زیرساخت های این روش از گردشگری می گوید: یکی از مهم ترین تجربه های کشورهای پیشرفته، استفاده بهینه از توانمندی های الکترونیک در توسعه گردشگری است و ایران باید از این تجربیات استفاده دقیق و کامل داشته باشد.

وی در این زمینه می افزاید: استفاده از دنیای مجازی یعنی تسهیل ارتباط بین تولیدکننده و خریدار؛ رویایی که همه سرمایه گذاران به دنبال آن هستند.

به عنوان مثال فرض کنیم ایران قصد معرفی منطقه گردشگری لاهیجان را به علاقه مندان داشته باشد. اگر بخواهیم از جراید و روزنامه ها استفاده کنیم، حوزه کوچکی را پوشش خواهیم داد، اما اگر از امکانات دنیای مجازی استفاده کنیم، هیچ محدودیت یا مانعی در این زمینه نخواهد بود. اینجاست که می توان از ظرفیت های خالی شبکه های اجتماعی برای معرفی دقیق گردشگری کشور استفاده کرد و آن را در جایگاه واقعی خود قرار داد.

دبیر علمی کنفرانس گردشگری الکترونیکی ایران اگر قصد موفق شدن در صنعت گردشگری را دارد، بدون در نظر گرفتن گسترش ارتباطات در شبکه های اجتماعی و حوزه IT نمی تواند بر رقبای خود غلبه کند و پیروز میدان باشد و اگر گردشگری الکترونیک به واقع جدی نگیریم، از بازارهای گردشگری جهان حذف خواهیم شد.

سفارتخانه ها بهترین نقطه شروع

هرچند تولید و پخش آگهی های تبلیغاتی در دنیای مجازی و البته راه اندازی وب سایت های راهنمای گردشگری می تواند به عنوان راهکاری دقیق در این زمینه باشد، اما باز هم نباید پوشش و ارتباط شبکه های اجتماعی را در این زمینه نادیده گرفت و در این مورد هم باید تدابیری دقیق اندیشید که بهترین نقطه شروع را می توان سفارتخانه های جمهوری اسلامی ایران در بازارهای هدف بخصوص بخش رایزنان فرهنگی در نظر گرفت که آنها می توانند با استفاده از این ابزار ارتباطی در بازارهای هدفشان وارد و باعث ایجاد جریان وسیع و همه گیر در گردشگری کشورمان بشود؛ آن هم زمانی که ایران نیازمند ساخت تصوری دقیق از هویت واقعی ایران اسلامی خارج از مرزهاست، نه آنچه که رسانه های غربی علیه ایران تحویل مخاطبان خود داده اند.

برگزاری مسابقات بین المللی عکس و وبلاگ نویسی

بهترین راهکاری که هم اکنون ایران برای توسعه گردشگری خود می تواند انجام دهد، برگزاری مسابقات وبلاگ نویسی و مسابقات عکس است؛ راهکاری که بسیاری از کشورها مثل آلمان، ویتنام و انگلستان را برای معرفی و توسعه حضور در دنیای مجازی به کار گرفته اند.

این راهکار می تواند تجربه سفر گردشگرانی را که به ایران سفر کرده اند، در سطح وسیعی در دنیای مجازی منتشر کند و جایزه آن می تواند بسیاری را وادار به انتشار تجربه واقعی خود از ایران در دنیای صفر و یکی کرده و ناخواسته دیدنی های کشورمان را در صدر اخبار منتشر شده در دنیای مجازی قرار دهد؛ نتیجه ای که اکثر مسئولان و فعالان گردشگری به دنبال آن هستند و شاید تاکنون هزینه های هنگفتی بدون حاصل در این زمینه انجام داده اند.

بسیاری از کارشناسان، حاصل این کار را بسیار بهتر از ارائه تخفیف های غیرضروری بر گردشگران ورودی می دانند و به ابتکار عمل آلمان در این زمینه اشاره می کند که هر سال با دعوت از بلاگرهای معروف گردشگری و تدارک سفری یک هفته ای برای آنها با صرف هزینه ای بسیار ناچیز باعث می شود میلیون ها گردشگر جدید برای دیدن جاذبه های گردشگری این کشور، بار سفر ببندند.

بررسی روند توسعه سرمایه گذاری در صنعت گردشگری ایران

سیاست های جذب گردشگری ایران با توسعه زیرساخت ها متناسب نیست

کمتر از 10 سال پیش بود که دولت نهم و ریاست وقت سازمان میراث فرهنگی به یکبار صحبت از رشد و رونق گردشگری کشورمان به عنوان یکی از جذابترین  کشورهای جهان برای گردشگران به میان آوردند و همگان را در این امر بسیج کردند تا شاید رونقی در صنعت گردشگری کشورمان حاصل شود صنعتی که حدود سه دهه بود به خواب رفته و بیدار کردنش نیازمند زحمات زیادی بود.

این بسیج همگانی دولت در حالی رخ داد که بر مبنای سند چشم‌انداز ۲۰ ساله که هم اکنون کمی بیشتر از یک دهه تا پایان آن باقی مانده است ایران در بخش گردشگری و در افق ۱۴۰۴، باید سالانه حداقل ۲۰میلیون نفر گردشگر از بازار جهانی جذب کند.  قوانین ، جلسات ، کنفرانس ها و دستورالعمل هایی بسیار زیادی صادر شد تا شاید دروازه تمدن ایران زمین برای ورود گردشگران خارجی گشوده شود و دلارهای گردشگری به جای دلارهای نفتی سر سفره مردم آید.

 به هر حال کارهایی صورت گرفت بودجه تبلیغات گردشگری خارج از مرزها تعیین شد و آژانس داران موظف شدند به ازای سه نفر گردشگر ایرانی که از مرزها خارج می کنند یک نفر وارد کنند تا اینکه دولت یازدهم با شعار رونق گردشگری روی کار آمد و سخن از جهش یکباره ورود گردشگران با تغییر دیپلماسی خارجی کرد.

هرچند این شعار برای بسیاری از فعالان عرصه گردشگری خوش بود و آنها را به آینده گردشگری کشورمان امیدوار کرد اما جامعه علمی و البته تخصصی گردشگری را به فکر فرو برد و با یک سئوال بزرگ مواجه کرد که آیا زیرساخت های کنونی ایران در زمینه صنعت گردشگری جوابگوی رشد یکباره تقاضای سفر به این تمدن چند هزار ساله را دارد؟

زیرساخت هایی که به دلیل سه دهه بی توجهی و سوء مدیریت تقریبا زیر خط استانداردهای بین المللی هستند و حتی در برخی موارد پاسخگوی گردشگران داخلی نبود چه رسد تقاضای سفر خارجی ها ؛ هتل ها ، حمل و نقل (هوایی، زمینی و ریلی ) از کمبود صندلی رنج می برند و خدمات رفاهی دربرخی استان ها بطور کلی از کار افتاده است؛ که یکباره دریافت روادید برای بیش از 60 کشور از سوی ایران لغو شد ، نرخ برابری ارز با ریال ایران بالا رفت و ایران به عنوان بهشتی برای سفرهای ارزان قیمت خارجی ها تبدیل شد و براساس آمار دولتی ایران رشدی معادل 5 درصد در صنعت گردشگری خارجی ایران اتفاق افتاد اما آیا واقعا نباید برای آینده گردشگر ایران نگران بود؟

ایران در گردشگری خارجی به عنوان بازار هدف مناسب کشورهای همسایه است

این در حالی است که محمد حسن کرمانی رئیس  هیات مدیره انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی ایران ضمن تاکید بر توسعه زیرساخت های گردشگری ایران می گوید: طی حاکمیت دولت نهم و دهم در ایران متاسفانه گردشگری ایران با سالها بی تدبیری و مدیرت غیر اصولی مواجه شده به گونه ای که هم اکنون جامعه گردشگری ایران هنوز وامدار تصمیم گیری ها و کارشناسی های غلط آن دوره است و با معضلاتی غیر قابل تصور مواجه شده است.

این کارشناس گردشگری و فعال عرصه خصوصی گردشگری درباره زیرساخت های گردشگری ایران معتقد است: ایران اگرچه پتانسیل های بسیار بالایی در توسعه گردشگری در اختیار دارد اما بسیاری از زیرساخت های کشور در حد رشد یکباره گردشگری کشور نیست و باید ابتدا به فکر رشد و توسعه زیر ساخت های گردشگری مثل مراکز اقامتی ، تفریحی ، خدماتی و حمل و نقل با جذب سرمایه های خارجی و داخلی باشیم سپس برای ورود گردشگران تسهیلات قایل شد.

کرمانی به هتل های ایران به عنوان اصلی ترین زیرساخت توسعه گردشگری اشاره می کند و می گوید : همه می دانیم که هتل های ایران در فصول پیک سفر قادر با پاسخ گویی نیاز مسافران داخلی نیستند و در اکثر مواقع سال هتل های معروف کشورمان در اختیار اجلاس و کنفرانس های دولتی است و جایی برای ورودی گردشگران ندارند این در حالی است در اکثر شهرستان های گردشگر پذیر ایران ، مهمانسراهای دولتی و اقامت گاههای ارگان های خاص مشغول به ارایه خدمات گردشگری هستند و به نوعی روند سرمایه گذاری خصوصی در هتلداری ایران را مختل کرده اند.

کرمانی می گوید این اماکن به عنوان معضلی بزرگ در این شهرستان ها برای سرمایه گذاری خصوصی شناخته شده و انگیزه سرمایه گذاری در زمینه های مختلف گردشگری را از بخش خصوصی گرفته اند ، پس حالا چطور می توانیم میزبان گردشگران خارجی باشیم ؟

رئیس هیات مدیره انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی درباره جایگاه گردشگری ایران می گوید: بر اساس اصل ۴۴ قانون اساسی ما موظفیم با کارشناسی  و بدون شتابزدگی به سمت بخش خصوصی  برویم تا نفع آن به عموم مردم برسد و دوباره معضل رانت خواری پیش نیاید، اما روند فعلی متاسفانه خلاف آن را ثابت کرده و علی رغم اینهمه فعالیت دولتی در گردشگری دور باطلی را تکرار کرده ایم.

وی ادامه می دهد: با نگاه اجمالی به وضعیت صنعت گردشگری در کشور و مقایسه آمار ایران با کشورهای گردشگرپذیر جهان این واقعیت بیشتر نمایان می شود که کشور ما ایران با وجود ظرفیت بالقوه فراوان و زمینه مناسب برای توسعه این صنعت هنوز به جایگاه شایسته و واقعی خود نرسیده است.

کرمانی به معضل کمبود سرویس های بهداشتی در برخی از سایت های تاریخی و طبیعی ایران اشاره می کند و می گوید: همانطور که می دانیم مدتی است که بیشتر اخبار به این موضوع معطوف شده است و مسئولان گردشگری ایران هنوز نتوانسته اند یکی از ابتدایی ترین نیازهای توسعه گردشگری را در مناطق گردشگر پذیر و جاذبه های تاریخی و طبیعی ایران برطرف کنند حالا چه انتظاری می توان داشت که بتوانیم میزبان چندین میلیون گردشگر آنهم در مدتی کوتاه باشیم حال آنکه صدها مورد کمبود دیگر نیز در زیرساخت های گردشگری کشورمان وجود دارد؟

 از سوی دیگر ، رحیم یعقوب‌زاده ، کارشناس و پژوهشگر صنعت گردشگری ، در این زمینه می گوید: گردشگری در ایران، پدیده‌ای فصلی با قطب‌های محدود و تقریبا درون‌زا است و در بخش گردشگری خارجی بیشتر به‌عنوان بازاری برای کشورهای همسایه محسوب می‌شود تا جذب گردشگر به بازارهای داخلی.

این پژوهشگر ، عدم سرمایه گذاری های هدفمند و نبود توسعه زیرساخت های گردشگری متناسب با تبلیغات کنونی گردشگری ایران را به عنوان یکی معضلات گردشگری ایران عنوان می کند و می گوید: با این روند اگر قرار باشد با شدت هرچه تمام تر گردشگران خارجی را برای بازدید دیدنی های ایران فرابخوانیم اما به زیرساخت های گردشگری هیچ توجهی نداشته باشیم بدون تردید آینده ای نامطلوب را برای تمدن چند هزار ساله ایران در صنعت گردشگری تدارک دیده ایم و نباید منتظر پیشرفت در این صنعت باشیم.

بزودی کمبودهایی در زیرساخت‌های گردشگری خواهیم داشت

در همین حال اکبر غمخوار عضو انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی نیز ضمن تاکید بر توسعه زیرساخت های گردشگری قبل از دعوت گردشگران به ایران زمین می گوید: اوضاع گردشگری ایران پس از انتخابات ریاست جمهوری و آغاز تعاملات بین‌المللی، تا حدودی روبه بهبودی رفته است اما پیش‌بینی می‌شود زیرساخت‌ها و نگرش‌های موجود، چندان همسو با تغییرات ایجادشده نباشد که همین موضوع باعث نگرانی بسیاری از فعالان بخش خصوصی گردشگری کشورمان شده است.

غمخوار در باره عدم تناسب توسعه گردشگری با زیرساخت های آن معتقد است ، هرچه آنچه که دست و پای گردشگری را بسته مربوط به توسعه زیرساخت های این صنعت است و پس از آن به فرهنگ سازی و تبلیغات وابسته هستیم . این فعال بخش خصوصی گردشگری به موانع 84 گانه توسعه گردشگری که چندی پیش اعلام کرده بود اشاره می کند و می گوید : اگر به مواردی که به عنوان مانع توسعه گردشگری از آنها یاد شده است توجه کنیم بیش از نیمی از آنها را در زمینه زیرساخت ها و سرمایه گذاری در این صنعت خواهیم دید.

محمد علی واقفی، عضو جامعه‌ تورگردانان ایران نیز معتقد است: روند ورود گردشگران خارجی به کشور به‌گونه‌ای است که پیش‌بینی می‌شود در آینده‌ نزدیک، در زمینه‌ زیرساخت‌های گردشگری با چالش و کمبود جدی مواجه شویم.

واقفی ، با اشاره به وضعیت صنعت گردشگری در کشور، اظهار کرد: از وقتی دولت جدید روی کار آمده، متأسفانه اتفاق خاصی در گردشگری رخ نداده و حتی معاون گردشگری هم تغییر نکرده است؛ ولی با وجود همه‌ این مسائل، به‌دلیل تحولات رخ‌داده در دولت و تلطیف شدن فضای سیاسی جهان نسبت به ایران، آمار گردشگران افزایش یافته است، به‌طوری که ما تابستان هر سال مسافر نداشتیم، چون هوا گرم بود و بسیاری از گردشگران با محدودیت‌ها و سختی‌هایی مواجه بودند و ترجیح می‌دادند به کشور ما کمتر سفر کنند؛ اما امسال برخلاف گذشته، تعداد زیادی گردشگر، بویژه از اروپا به ایران سفر کردند.

وی ادامه داد: وضع موجود نشان می‌دهد اگر فضای کشور، خوب و تصویر ایران در خارج از کشور مثبت و واقعی شود، گردشگران بیشتری به ایران می‌آیند. بنابراین پیش‌بینی می‌کنیم از نظر زیرساخت، یعنی هتل‌ها و امکانات اقامتی‌، حمل و نقل و راهنما با چالش جدی مواجه شویم. این یک هشدار است و باید برای این شرایط پیش‌بینی‌هایی شود.