برند های تجاری ؛ سفیران اقتصاد کشورها
نگاهی به جایگاه برند در دنیای تجارت و ظهور و سقوط برندها در ایران
به اطراف خود بنگرید کلی وسایل لوازم با انواع و اقسام مختلفی از نام و آرمهای متفاوت کنار شماست. برخی معروف و مشهورند و برخی هم کاملا گمنام و معمولی ؛ تلویزیون، یخچال، میز و صندلی، رایانه، ادکلن روی میز همگی زادگاهی دارند و از راههای دور و نزدیک به منزل یا محل کار شما رسیده اند.
برخی را خودتان انتخاب کرده اید و برخی را هم هدیه گرفته اید اما مهمترین موضوع نام و نشانی است که از آنها می شناسید و همیشه در خاطرتان زنده است. نام و نشانی که شاید در طول زندگی به آن وفادار باشید و صدها بار آن را تکرار کنید و برای به دست آوردنش هزینه کنید یا اینکه به مجرد شنیدن آن خاطرات تلخی از دانشتن به یاد آورید.
بسیاری از ما هنگام خرید در بازار با این جمله که از سوی همسر، دوست یا آشنا ها شنیده ایم برخورد کرده ایم که وقتی از آنها برای تایید انتخابمان نظرمی خواهیم می گویند : « ای بابا این وسیله که انتخاب کردی فقط پول مارکش را می گیرد ببین دیگری مثل همین است اما کلی ارزان تر».
آیا تاکنون با خودتان فکر کرده اید که چرا این جمله کاربردی شده است؟ یا اینکه ایننام ها چگونه جهانی شده اند و چه شد که به برخی از آنها اعتماد دارید و برایشان هزینه می کنید؟
اگر علاقمند به یافتن پاسخ این سئوال ها هستید برند جام جم را بخوانیدتا از راز و رمز جهانی شدن برخی از برندها آگاه شوید و دریابید که این نشان های تجاری چه فراز و نشیب هایی را پشت سر گذاشتند تا مشتریان را تشویق به هزینه کردن کنند.
اهمیت و جایگاه برندها در صنایع مختلف اگرچه برهمگان واضح و مشخص است اما به واسطه شرایط کنونی اقتصاد کشورمان ایران، یادآوری اهمیت برندسازی و مروری بر برندهایی که خاطره شده اند لازم و مفید خواهد بود. نشان هایی که روزگاری افتخار صنعت ایران بودند و به عنوان سفیران اقتصادی کشورمان خارج از مرزهای ایران زمین یکه تازی می کردند اما هم اکنون جز خاطره ای از آنها باقی نمانده است.
· برند چیست؟
بطور کلی برند یا نشان تجاری طبق تعریف ، عبارت است از نشان ، علامت ، اصطلاح ، طرح ، نام یا هر چیز دیگری که یادآور کالا یا خدماتی توسط شرکت یا گروهی خواص باشد. با توجه به این تعریف در می یابیم که اهمیت جهانی شدن نام یا نشان تجاری در دنیای اقتصاد و صنعت چیست و چرا بسیاری از کارخانه ها یا تولید کنندگان برای انتخاب نشان تجاری شرکت یا تولیدات خود اینقدر حساس هستند و با سختگیری هرچه بیشتر بازار را قبل از تولید محصول بررسی می کنند .
برای بیان بهتر اهمیت برندسازی در بازار مصرف این مثال کافی است : بسیاری از ما ایرانیان وقتی برای خرید پودر شستشوی دستی روانه بازار می شویم، ناخودآگاه به فروشنده می گویم : «آقا تاید دارید؟» در حالی که شاید این برند مدتهاست که از بازار مصرف ایران حذف شده و صدها نمونه جدید و تازه تری به بازار مصرف عرضه شده است. ین مثال در مورد مایع ظرفشویی با نام «ریکا» هم کاملا صادق است .
جای تردید نیست که هر یک از ما در طول زندگی به چند عدد از هزاران محصول موجود بازار وفادار هستیم و با توجه به برند و علائم آن کالاها خرید روزانه خودمان را انجام می دهیم شامپو، لباس، لوازم بهداشتی ، مبلمان یا حتی تلفن همراه لوازمی هستند که همیشه با آنها سروکار داریم و سعی می کنیم برندی را که قبلا امتحان کرده ایم و از آن رضایت کامل داریم دوباره انتخاب کنیم . شاید به سختی برای برند جدید حاضر به هزینه کردن باشیم چون از خدمات آن یا کیفیت آن بی اطلاع هستیم .
به هر حال این علاقه حاصل اعتمادی است که بین خریدار و تولید کننده به واسطه نشان تجاری شکل گرفته است و خریدار بدون چون و چرا با دیدن علامت مورد نظرش دست به جیب می شوند و برای آن هزینه می کنند چون به کیفیت و نوع محصولات آن اطمینان کامل دارند.
به عقیده کارشناسان یک نام تجاری (برند ) هویت محصول ، شخصیت آن ، فرهنگ استفاده از محصول و در نهایت ارزش کالای مورد نظر است. برندسازی و معروف کردن برندهای تجاری حتی از اقتصاد هم فراتر رفته و بسیاری از جامعه شناسان و روانشناسان با توجه به نوع مصرف افراد و برندهایی که آنها استفاده می کنند حتی می توانند شخصیت مصرف کنندگان این برندها را تعیین کرده و مورد بررسی قرار دهند . این امتیازات در نهایت می تواند به ارزش مادی و معنوی محصول مورد نظر ختم شود و اقتصاد مجموعه ای را به حرکت وا دارد.
بسیاری از کارشناسان اقتصادی در این زمینه اعتقاد دارند که تعداد برندهای معروف تجاری یک کشور می تواند حاکی از توانمندی اقتصادی آن باشد و قدرت و رشد اقتصادی منطقه ای خاص را به جهان معرفی کند. بنابراین می توان اینگونه متصور شد که هرچه تعداد برندهای موفق و مطرح بین المللی در کشوری بیشتر باشد قدرت اقتصادی آن نیز بالاتر از دیگران است.
این موضوع تاکیدی بر جایگاه و ارزش برندسازی در صنعت است که بسیاری اعتقاد دارند برندهای تجاری یک کشور در واقع سفیران اقتصادی آن کشور خارج از مرزهایش هستند چون همانطور که قبلا نیز اشاره کردیم خریداران با دیدن لگو یا آرم محصولی که به آن وفادار هستند اطلاعات کاملی از کشور تولید کننده یا شرکت تولید کننده و نوع خدمات آن را در ذهن خود مرور می کنند این کارکرد دقیقا یعنی معرفی اقتصاد کشور سازنده آن محصول که باید به خوبی از آن حمایت و مراقبت کرد.
*انواع برند
1. برند انفرادی:» یک شرکت تجاری می تواند طبق سیاست های تجاری و بازرگانی خود برای هر یک از محصولاتش بصورت تک تک برند انتخاب کند.
2. برندهای فامیلی: در این نوع از برندسازی شرکت تولید کننده تصمیم می گیرد برای یک سری از محصولاتش به صورت گروهی برندسازی کند و مجموعه ای را تحت یک برند به بازار عرضه کند.
3. برند شرکتی: برند شرکتی در واقع نام کارخانه یا شرکتی است که محصولات مختلفی را تولید می کند مثل نساجی تاتا (هندوستان)، محصولات مهندسی، محصولات پتروشیمی،
4. برند ترکیبی: در این نوع از برندسازی شرکت مورد نظر برای معرفی در عرضه محصولاتش سعی می کند از کلیه روشهای یاد شده بهره گیرد در این نوع برندسازی می توان به (تاژ شرکت بهداد) اشاره کرد.
* جایگاه اقتصادی برند
برند در واقع بیانگر توانمندی و کیفیت محصولات تولیدی شرکت های مختلف جهان است و هرچه این برند از قدمت بیشتری برخوردار باشد اصالت و ارزش اقتصادی آن نیز بیشتر خواهد شد بطوری که ارزش اقتصادی این برندها هم اکنون در اقتصاد جهانی سهم قابل توجهی را به خود اختصاص داده اند و مبالغ هنگفتی برای برخی از آنها درنظر گرفته شده است. بسیاری از برندهای مطرح جهان هم اکنون میلیون ها دلار ارزش گذاری شده اند و هر ساله طبق اعلام رسمی رتبه بندی می شوند . با نگاهی کوتاه به این آدرس http://brandirectory.com/league_tables/table/global-500-2013
در دنیای مجازی می توانیم به واقعیت دنیای برندهای معتبر جهان برسیم و از جایگاه اقتصادی آنها در تجارت بین المللی مطلع شویم.
· برند در ایران
طبق مستندات موجود و اطلاعات تجاری ایران دهه 40 شمسی برای ایران درخشنده ترین دوران بنیانگذاری برندهای تجاری بوده است که متاسفانه بنا به هر دلیل بیشتر آنها اکنون به خاطره ها پیوسته اند و از آن پس تا کنون ایران نتوانسته برند جهانی موفقی را به بازار های بین المللی معرفی نماید و از آن حمایت کند.
هرچند در دهه 40 شمسی برخی صنعت گران و فعالان عرصه اقتصادی پایه های این کار یعنی برندسازی در ایران را بنا نهادند اما به دلیل بی توجهی و سوء مدیریت تلاش چند ساله آنها که می توان گفت مراحل اولیه جهانی شدن تولیدات ایران را طی کرده بودند از بین رفت و بازهم ایران بدون برند جهانی ماند. در این زمینه می توان از ظهور و سقوط ارج، پارس الکتریک، نساجی مازندران ، آزمایش ، هپکو، کفش وین ، کفش ملی ، چیت سازی ری و چند دهه برند دیگر نام برد.
اما اهمیت و جایگاه معنوی برند ها در تجارت آنچنان است که برخی سرمایه گذاران حتی پس از ناکامی یک برند به هر دلیل حاضر به تغییر آن نیستند و معتقدند این برند زمانی در اوج بوده و ذهن بسیاری را به خود معطوف کرده است مشهور کردن دوباره آن بسیار ساده تر از مطرح کردن برندی جدید است.
نساجی مازندران شاهد مثالی دقیق و نمونه ای زنده از این واقعیت است . این کارخانه پس از چند دهه تولید به دلیل مشکلاتی برای سالها تعطیل شد ، حتی دستگاههای آن به عنوان آهن قراضه فروخته شد اما زمانی که سرمایه گذاری خارجی حاضر شد دوباره تولید را به این کارخانه بازگرداند؛ با تحقیق در بازار هدف تولیدات این کارخانه متوجه شد که بسیاری از مشتریان داخلی و خارجی هنوز به این نام ایمان دارند و صلاح نیست که اعتماد آنها را با برندی جدید از بین ببرد و تصمیم گرفت که دوباره نساجی مازندران را احیاء کند نه برای تقویت برندی نوظهور تلاش کند.
هم اکنون بسیاری از برندهای تولیدی ایران بخصوص در بخش مواد غذایی فقط و فقط در منطقه خاورمیانه معروف هستند و تا جهانی شدن فاصله بسیاری دارند البته گاهی برخی از برندهای کشورمان که در حال قوت گرفتن بودند به دلیل همان سوءمدیریت مغلوب رقبای سر سخت کشورهای همسایه یا دورتر شده اند به عنوان مثال می توان به زعفران و خرمای ایران که حاصل دسترنج و زحمت کشاورزان آفتابسوخته ایران است اما با برندهای اسپانیایی یا استرالیایی فروخته می شود اشاره کرد یا حتی فرش ایران که هم اکنون مورد تاخت و تاز بافندگان افغان یا چینی قرار گرفته است.
مشکل کجاست؟
بسیاری از فعالان عرصه اقتصاد و دانشگاه بر این عقیده هستند که صنعت ایران هنوز جایگاه اصلی برند در خود را درک نکرده است و به سادگی از کنار مرگ برندهای معتبر ایران می گذرد. آنها همواره تاکید می کنند که معیار های برندسازی در ایران با معیارهای خارج از مرزهایش بسیار متفاوت است و همین موضوع باعث از بین رفتن تدریجی برندهای ایرانی در سطح بین الملل می شود.
این کارشناسان نبودن سیستمی دقیق برای حفظ و حمایت از برندهای ایران را دلیل اصلی مرگ برندهای ایرانی در بازارهای بین المللی می دانند و معتقدند که سازمانی باید در این زمینه تاسیس شود و دولتمردان باید برندسازی را جزو اولویت های کاری خود قرار دهند تا شاهد ظهور و قوت گرفتن سفیران اقتصادی ایران یعنی همان برندها باشیم.
اما همه فعالان عرصه اقتصاد و البته عرصه علمی در دانشگاه یکصدا خصوصی نبودن صنایع ایران و بهره وری پایین را اصلی ترین دلایل و سم مهلکی برای برندسازی ایران معرفی می کنند. طبق این نظر از آنجا که دولت ایران از مدت هاپیش به عنوان یکه تاز عرصه تجاری ایران بوده و همه صنایع را زیر چتر مدیریتی خود قرار داده است هیچ فرصتی برای برندسازی که در فضای سالم رقابتی ایجاد می شود را فراهم نکرده است و تنها با مدیریتی سنتی و شیوه های منسوخ شده خود باعث از بین رفتن تدریجی برندهای ایران شده است. به طور کلی ایرانیان کسب درآمد و سود از «برند» را موضوعی رویایی و غیرقابل دست یافتنی میدانند.
اگرچه هرساله تعدادی کنفرانس در این باره برگزار می شود اما متاسفانه هنوز اول راهیم و اگر خوب برنامه ریزی نکنیم همین چند برند مطرح منطقه را هم راهی گورستان می کنیم.
نسخه درمان چیست؟
قبل از هر نسخه ای باید به فکر خصوصی سازی واقعی صنایع ایران باشیم تا فضای سالم و رقباتی دقیق در عرصه تجارت شکل گیرد و بد از آن می توان به موارد زیر اشاره کرد
۱) استفاده از روش های نوین حسابداری در بنگاههای تولیدی و خدماتی،
۲) تغییر دیدگاه مدیران در بنگاههای ایرانی نسبت به سرمایهگذاری بر روی برند،
۳) تقویت و تاسیس موسسههای ارزشگذاری و رتبهبندی برند تجاری،
۴) تعیین ارزش برند شرکتها توسط شورایعالی واگذاری و سازمان خصوصیسازی در جریان قیمتگذاری شرکتهای قابل واگذاری،
۵) تعیین و تدوین استاندارد ارزشگذاری برند شرکتها از سوی سازمان حسابرسی و توصیه آن به موسسههای ارزیاب سهام و داراییها،
۶) پیگیری اهمیت برند از سوی تشکلهای حرفه حسابداری،
۷) ورود ارزشگذاری برند در ادبیات دولت درخصوص مصوبات و دستورالعملهای خصوصیسازی و واگذاری واحدهای دولتی،
۸) ارزشگذاری برند شرکت از سوی خود بنگاه و ورود ارزش تعیین شده به ترازنامه شرکتها،
۹) ایجاد بازار برند به منظور خرید، فروش (مزایده)، اجاره و ادغام برندها در یکدیگر،
۱۰) تاکید مبلغان و شرکتهای تبلیغاتی بر روی برند (برندینگ) شرکتها به منظور فرهنگسازی،
۱۱) برگزاری فستیوال محلی، جشنواره ملی، نمایشگاه برند و..
صفر و یکهایی که زندگی ما را احاطه کردهاند
فراموش نکرده ایم زمانی را که با موفقیت امتحانات پایان سال را پشت سر میگذاشتیم و با اشتیاق وصف نشدنی منتظر دریافت جایزه از پدر و مادرمان بودیم. چه احساس خوبی بود که آن را تا امروز هم پس از گذشت چندین دهه به خاطر داریم؛ جامدادی، توپ فوتبال، ساعت ، تنیس و... بهترین هدیههایی بودند که از پدر و مادر یا حتی گاهی پدربزرگ و مادربزرگمان گرفتیم.
حالا باز هم با فرارسیدن تابستان، شور و شوق خاصی را تجربه خواهیم کرد، اما به خاطر موفقیت دلبندانمان، این بار خود ما هستیم که باید جایزهای بدهیم نه اینکه منتظر جایزه باشیم. اما نه جایزه های دوران کودکی خودتان چون بسیاری از آنها امروز هرگز برای دلبندانمان جذابیت نداشته و هیچ جایگاهی در زندگی آنها نیز ندارند . هم اکنون فرزندانمان در عصر تکنولوژی به دنبال صفر و یکهایشان هستند و به عنوان جایزه قبولی امتحانات پایان سال یا قبولی دانشگاه گوشهچشمی به رایانه و همرزمانش مثل لب تاپ و تبلت دارند.
بله این لوازم به همبازی های عصر ارتباطات کودکانمان بوده و دنیای دیجیتالی آنها را با دنیای آنالوگ گذشته ما متفاوت کرده اند.
به هر حال زیستن در عصر تکنولوژی و ارتباطات نیازمند به کار گرفتن لوازم و ابزاری خاص نیز هست، بنابراین حالا که دنیای دیجیتال به زندگی ما راه یافته و ظاهرا همه چیز را به خود وابسته کرده و حالا حالاها هم قصد خروج از آن را ندارد، باید به حضور این ابزار و لوازم در زندگی رومزه خود عادت کنیم.
پس اگر از آن دسته والدین هستید که برای هدیه قبولی فرزندانتان به خریدن رایانه فکری میکنید یا اینکه خودتان قصد خرید رایانه دارید، بیتردید نیازمند اطلاعاتی اولیه در این زمینه هستید، پس با صفر و یکهای پرونده امروز جامجم همراه شوید تا از راز و رمز و چگونگی خرید رایانه ای مناسب آگاه شوید؛ هرچند این پرونده قصد بررسی تخصصی این لوازم را ندارد و این موضوع از حوصه بحث ما خارج است، اما اطلاعات کاربردی و مفید آن برای شما راهگشاست تا در این بازار مکاره که به سرعت ثانیه رو به پیشرفت است، دچار سردرگمی نشوید.
نیازمان را بشناسیم
برای خرید رایانه همیشه وقت هست، بنابراین هرگز عجله نکنید و قبل از اینکه دست به جیب شوید و سفارش دهید، خوب دقت کنید. هیچ تردیدی نیست که بودجهای مشخص برای این کار اختصاص دادهاید، بنابراین ابتدا از خودتان بپرسید این رایانه به چه منظور خریداری خواهد شد و قرار است چه کسی از آن استفاده کند و چه کاری برایمان انجام دهد. بعد طبق این تعریف و با توجه به نیازهایتان اقدام کنید.
سن کاربر رایانه، اولین گزینهای است که باید بررسی کنید. در مقطع دبستان، راهنمای، دبیرستان، دانشگاه و بالاتر هر کدام نیازمند توانایی خاصی از رایانه خود هستند و باید متناسب با آن رایانه مورد نظرمان را انتخاب کنیم، اما یک یا دو کاربرد بین اکثر کاربران این وسایل یکسان است؛ اول استفاده از رایانه و دسترسی به دنیای مجازی و دوم سرگرم شدن با بازیهای دیجیتالی آن. پس از آن کاربردهای علمی و تخصصی هم در این زمینه یعنی گزینه های انتخابی شما دخیل هستند. بهترین راه خرید رایانه، تعیین انتظارات شما از رایانهای است که قصد خرید آن را دارید.
رایانه های چند گروهند؟
بطور کلی و در حال حاضر رایانه های موجود در بازار به دو گروه غیر قابل حمل (PC) و قابل حمل تقسیم شده اند. پی سی ها جزو گروه غیر قابل حمل و لپ تاپ و نت بوک هم جزو قابل حمل ها هستند. اگرچه هم اکنون لپ تاپ و نت بوک بیشتر بازار رایانه را در اختیار دارد اما پی سی ها یا همان کامپیوترهای خانگی معروف هم در بازار سهم عمده ای را به خود اختصاص داده اند و مسئولیت های سنگینی را در جامعه امروز برعهده گرفته اند به این معنی که بیشتر کارهای اداری و تجاری از طریق کامپیوترهای غیرقابل حمل صورت میگیرد.
13 یار، رایانه ای ما (13 یار دیجیتالی شما)
بدون تردید همگی میدانیم که رایانهها از هر نوعی که باشند، از کنار هم قرار گرفتن تعدادی قطعه یا همان سختافزار به وجود آمده و حاصل همکاری این قطعات است که باعث رضایت خاطرمان از دنیای صفر و یکشان خواهد شد.
بنابراین بجاست که قبل از خرید شناختی هرچند ابتدایی از قطعات داخلی رایانهای که قصد خرید آن را داریم، داشته باشیم . به طور کلی اگر از خیر رایانههای تخصصی که صرفا برای مقاصد تجاری مثل ساخت انیمیشن، طراحی سازه های علمی یا حتی علم پزشکی از آنها استفاده میشود، بگذریم، به استفاده خانگی و عام خواهیم رسید. رایانههای خانگی از قطعاتی چون جعبه یا همان کیس، کارت گرافیک، مادربرد، حافظه جانبی (رَم)، کارت صدا، کارت گرافیک، حافظه اصلی، مودم، دیسکخوان، موس، مانیتور ، پردازشگر اصلی (سی پی یو) و کیبرد تشکیل شدهاند.
از این رو هر کدام از این قطعات مسئول انجام وظیفهای خاص هستند که هنگام کنار هم قرار گرفتنشان میتوانند به کاربر خود سرویسدهی مناسبی داشته باشند. به یاد داشته باشیم که این قطعات هرچه بیشتر با یکدیگر سازگار و متناسب باشند راندمان بهتری خواهند داشت. به عنوان مثال اگر یک سی پی یو که با سرعت کمی کار می کند را برای سیستمی که از کارت گرافیت بسیار قوی و حافظه جانبی بالایی برخوردار است به کار گیریم نباید هرگز انتظار لذت بردن از برخی بازیهای رایانه ای را از این سیستم داشته باشیم چون قطعات ان هرگز با هم تناسبی ندارند.
اگر بخواهیم خلاصه درباره هریک از این قطعات بگوییم، اینگونه خواهیم گفت:
1ـ کیس: جعبه ای معمولا فلزی همراه منبع تغذیه الکتریکی و فن داخل آن که مسئول تامین برق قطعات رایانه و محافظت از آنهاست و البته زیبایی ظاهری رایانه را نیز برعهده دارد به همین دلیل در طرحها و رنگهای مختلف با قیمتهای مشخصی در دسترس شماست.
2ـ هارد یا حافظه اصلی: این قطعه همانطور که از نامش پیداست، مسئول نگهداری و ذخیرهسازی اطلاعات است و با ظرفیتهای مختلف و سرعتهای متفاوت هماکنون از سوی شرکتهای گوناگون به کاربران ارائه میشود.
3ـ حافظه جانبی یا رم (RAM) Random Access Memory: بطور کلی وقتی برنامه ای خاص در رایانه ای اجرا می شود برخی اطلاعات موجود در آن برنامه همواره نیازمند به روز شدن هستند که این کار برعهده حافظه جانبی رایانه گذاشته شده است . هماکنون انواع مختلفی از حافظه های جانبی با ظرفیتها و سرعت های متفاوت در دسترس است. بسیاری از علاقهمندان بازی و البته نرم افزارهای گرافیکی کاملا از تاثیر ظرفیت و سرعت بالای حافظه جانبی رایانه برای اجرای نرمافزارهایشان آگاهند.
.
در جدول 1 ، برخی از انواع حافظه ها و سرعتهای آنها را ملاحظه می نمایید .
DDR | Output | FSB | Peak Bandwidth |
PC1600 | (200Mhz) | 100Mhz | 1.6GB/sec |
PC2100 | (266Mhz) | 133Mhz | 2.1GB/sec |
PC2700 | (333Mhz) | 166Mhz | 2.7GB/sec |
PC3200 | (400Mhz) | 200Mhz | 3.2GB/sec |
PC3700 | (466Mhz) | 233Mhz | 3.7GB/sec |
PC4000 | (500Mhz) | 250Mhz | 4.0GB/sec |
PC4200 | (533Mhz) | 266Mhz | 4.2GB/sec |
DDR2 | Output | FSB | Peak Bandwidth |
PC2-3200 | (400Mhz) | 200Mhz | 3.2GB/sec |
PC2-4300 | (533Mhz) | 266Mhz | 4.3GB/sec |
PC2-5300 | (667Mhz) | 333Mhz | 5.3GB/sec |
PC2-5400 | (675Mhz) | 337Mhz | 5.4GB/sec |
PC2-6000 | (750Mhz) | 375Mhz | 6.0GB/sec |
PC2-6400 | (800Mhz) | 400Mhz | 6.4GB/sec |
PC2-7200 | (900Mhz) | 450Mhz | 7.2GB/sec |
PC2-8000 | (1000Mhz) | 500Mhz | 8.0GB/sec |
PC2-8500 | (1066Mhz) | 533Mhz | 8.5GB/sec |
4ـ مینبورد Mainboard or Motherboard: نام این قطعه بیانگر وظیفه آن است. تمامی قطعات الکترونیکی رایانه به این قطعه یا همان مین بورد متصل خواهند شد وظیفه ایجاد ارتباط و همکاری بین آنها نظیر کارت گرافیک ، کارت صدا ، هارد یا ... را بهعهده دارند.
5ـ پردازشگر مرکزی یا سیپییو CPU: این قطعه درواقع مغز متفکر رایانه شماست و دو شرکت عمده اینتل و AMD هماکنون محصولات مختلف و متفاوت خود را در بازار ایران به فروش میرسانند.
6ـ کارت گرافیک: علاقهمندان به بازی های رایانه ای و فیلم در رابطه با این قطعه خوب سررشته دارند. وظیفه اصلی این قطعه پردازش تصاویر و تبدیل صفر و یکها به تصویر مقابل ماست، ظرفیتها و برندهای مختلف بازار بخصوص در این قطعه کاملا بیانگر حساسیت حضورش کنار دیگر قطعات رایانه است. اگرچه برخی از مینبردها این قطعه را همراه خود دارند و به اصطلاح (آن بورد) هستند، اما آنها که کاربر حرفه ای نرم افزارهای گرافیکی هستند یا رایانه را به قصد بازی یا استفاده از نرم افزارهای گرافیکی خریداری میکنند، ترجیح میدهند این قطعه را جداگانه و با بالاترین قدرت تهیه کرده و در رایانه خود به کار گیرند.
7ـ کارت صدا: اگر اهل موزیک هستید و از صدای بازیهای رایانهای خود می خواهید لذت ببرید، این پردازنده صوتی هم در رایانه شما حضور دارد و همانند کارت تصویر یا گرافیک هم به صورت مجزا در دسترس شماست و هم به صورت یکجا یا onboard با مادربرد میتوانید در اختیار داشته باشد.
مودم: همانطور که قبلا هم عنوان شد، یکی از مصارف رایانه، گشت و گذار در دنیای مجازی است. بنابراین مودم که رابط بین دنیای واقعی شما و دنیای مجازی است، جزو قطعات ضروری رایانه است. در حال حاضر مودم هم به صورت داخلی کامپیوتر استفاده می شوند و هم به صورت خارجی که تفاوت زیادی با یکدیگر ندارند و بسته به نیاز کاربرآن به کار گرفته می شوند.
درایو DVD یا CD: این قطعه هم برای رایانه ضروری است و در حال حاضر با توجه به حجم زیاد نرم افزارها بیشتر DVD درایو مورد استفاده قرار میگیرند؛ هرچند در گذشته این قطعه در دو مدل ضبطکننده اطلاعات و ساده به بازار ارائه میشد، اما در حال حاضر این قطعه به صورت دوکاره یا (کمبو) در باز موجود است.
مانیتور: صفحه نمایش مقابل شماست که در حاضر بیشتر به صورت lcd یا led در بازار مصرف دیده میشود، اما نمایشگرهای خاصی هم برای کسانی که کارهای گرافیکی انجام میدهند، ساخته شده و در ابعاد متفاوت در دسترس شماست.
کیبرد و موس: دو قطعه ای که همیشه و همه جا کنار یکدیگر هستند حتی در فهرست قیمت فروشندگان. این دو قطعه بیشتر حکم فرمان رایانه را دارند. کیبرد برای وارد کردن یا تایپ کردن اطلاعات و دستورات و موس هم برای کارهای گرافیک یا اجرای سریع فرمانهای سیستم عامل از طریق آیکون هاست.
به هر حال این قطعات در کنار هم رایانه شما را تشکیل میدهند که بررسی تخصصی و تواناییهای متفاوت آنها از حوصله این بحث خارج و نیازمند اطلاعات تخصصی فراوانی است. البته برخی لوازم مثل دوربین، اسپیکر هم جزو قطعات رایانه شماست و به جهت ضرورت و نیاز کارتان به آنها توجه میکنید و جزو قطعات اصلی رایانه شما نخواهند بود. لازم به یادآوری است که این سیزده قطعه معروف رایانه ای ما به هر حال به نوعی با تغییراتی در هر دو گروه رایانه های قابل حمل و غیر قابل حمل استفاده می شود.
گرانترین لزوما بهترین نیست
پس از آشنایی با قطعات مختلف و توصیف کلی آنها بد نیست که به بازار رایانه سری بزنیم، اگرچه بازارهای رایانه در پایتخت و دیگر شهرها محدود به چند نقطه خاص شهر شده، اما به جرات میتوان گفت همین چند بازار هم توانسته نظر کل خریداران را به خود جلب کند. اگر با همین اطلاعات اولیه راهی بازار میشوید و به دنبال خرید رایانه هستید، با انبوهی از تبلیغات و اطلاعات چاپی در زمینه خرید رایانه و قطعات مختلف در این مراکز مواجه می شوید.
متاسفانه طبق عادتی بسیار نادرست برخی عقیده دارند که هرچه رایانهای گرانتر تهیه کنیم، بهترین را خریده ایم، حال آنکه برخی از قطعات و یارانهها اگرچه گران هستند، اما توان پاسخگویی نیازهای شما را ندارند و برای مصارف خاصی طراحی شدهاند. به عنوان مثال میتوان به رایانههای اپل در این زمینه اشاره کرد که این نوع رایانهها معمولا برای مصارف خانگی استفاده نمیشوند این نوع از رایانه به دلیل توانایی یا طراحی خاص خود صرفا مصارف اداری یا تجاری دارد. بنابراین هرگز فکر نکنید با خریدن بالاترین مدل و گرانترین رایانه می توانید بهترین ها را در اختیار داشته باشید، چون فقط پول هدر داده اید.
خودتان تصمیم بگیرید نه اینکه فروشنده برایتان تصمیم بگیرد
حال که وارد بازار رایانه ای شده و نیاز خودتان را به فروشندگان این بازارهای صفر و یکی بگویید، اولین سئوال آنها توان مالی شماست بی آنکه از مورد استفاده شما باخبر باشند؛ پس از آن گزینههای بسیاری را به شما معرفی میکنند و با این توضیح که مثلا فلان قطعه جدید آمده و تا چند سال آینده هم نیازی به تعویض آن نخواهید داشت، سعی میکند شما را به مقصود خود یعنی فروش اجناسشان متقاعد کند، حال آنکه شاید حاصل این توصیه ها رایانهای بسیاری متفاوت از نیاز شما است و پس از مدتی از تصمیم یا خرید خود پشیمان خواهید شد و با کلی هزینه نمیتوانید از خرید خود لذت ببرید.
رایجترین روش فروشندگان قطعات رایانه در قانع کردن مشتری جهت خرید، پیشنهاد قطعات با آخرین تکنولوژی و ظرفیت است بنابراین اگر به بازارهای معروف خرید کامپیوتر سری زده باشید این جمله را بارها می شنوید که میگوید:« حالا که فلان مقدار پول میدهید با چندده هزار تومان اضافهتر میتوانید آخرین مدل را تهیه کنید؛ بی آنکه او از نیاز واقعی شما آگاهی داشته باشد.» پس خوب توجه کنید برای تهیه یک رایانه خانگی حداقل شما به 13 قطعه اصلی نیاز دارید. حال اگر برای هر کدام چندده هزار تومان اضافه تر از پیشبینی خود هزینه کنید، سرجمع چقدر هزینه کردهاید؟ و در نهایت چه رایانه ای را به خدمت خواهید گرفت؟
قطعات غیراصلی، بازار قطعات رایانه را تسخیر کردهاند
همانطور که میدانید دنیای صفر و یک و رایانهها هر لحظه در حال تغییر و گسترش است و به واسطه این رشد مصرف، قطعات و لوازم متنوعی هم وارد بازار میشود که زمینهساز تقلب و سوداگری را برای سودجویان فراهم کرده است. طبق آمار هم اکنون بسیاری از قطعات موجود در بازار رایانه غیر اصل هستند و از طریق قاچاق واردبازار شده اند هر چند شناخت و تشخیص اصالت قطعه رایانه نیازمند تخصص و دانش فراوان است، اما با یکی دو روش ساده میتوان از سلامت قطعات آگاهی حاصل کرد.
یکی از روشها خرید از نمایندگیهای معتبر فروش قطعات و دومین روش توجه به گارانتی قطعات است.
بنابراین به یاد داشته باشید که اگر شخصا قصد خرید قطعات را دارید فقط از از نمایندگی های اصلی خرید کنید و قطعات با گارانتی معتبر تهیه کنید.
مواظب برق گرفتگی باشید
بطور کلی رایانه و قطعات آن چون قطعات الکترونیکی هستند بسیار حساس و نیازمند مراقبت های خاصی هستند ، کوچکترین نوسان برق برای به خطر انداختن آنها کافی است، بنابراین طبق عرفی که در جامعه وجود دارد معمولا این قطعات قابلیت تعویض نخواهند داشت، اما طبق همان عرف در بازار رایانه بعضی از قطعهفروشان مدت زمانی را برای تست قطعات در نظر میگیرند تا خریدار در صورت اشکال در قطعه خریداری شده آن را به فروشنده بازگرداند و جایگزین دریافت کند . یا این که قطعه مورد نظر را مقابل خریدار تست میکنند و سالم تحویل او میدهند و کار به پایان رسیده و از آن پس مسئولیت با شرکت گارانتی کنده قطعه خواهد بود . پس این قانون را همیشه به خاطر داشته باشید.
به گارانتی قطعات توجه کنید
اگر خریدار قطعات هستید یا اینکه رایانه ای را خریده اید، بدون تردید اکثر آنها گارانتیدار هستند و در صورتی که اشکالی در کار باشد شرکت گارانتی کننده مسئولیت پاسخگویی به شما را برعهده خواهد داشت.
به طور کلی گارانتی اقلام مورد نظر از اصلیترین دغدغههای کاربران است. چون در اکثر موارد دارنده قطعه یا رایانه به صحیح استفاده نکردن از وسیله محکوم شده و مجبور به پرداخت هزینه تعمیر یا تعویض قطعه است. بنابراین مدتی است بخصوص در بازار لبتاپ و تبلتها، پای بیمه هم به میان آمده است و با خرید یک محصول، در واقع شما هم گارانتی جنس خریداری شده را دریافت میکنید و هم مبلغی بابت بیمه آن میپردازید و آن را بیمه می کنید. اینجاست که بیمه به یاری او خواهد آمد و با پرداخت بخشی از خسارت، مانع از هزینه کردن دوباره خریدار میشود.
خودمان نصب کنیم یا نصب شده بخریم
جای تردید نیست که اگر اطلاعات کافی از نصب و راهاندازی سیستم سختافزار رایانه (پی سی) مورد نیاز خود دارید، بهترین راه آستین بالا زدن و دست به کار شدن است. اما اگر با دنیای صفر و یک زیاد آشنا نیستید، درباره رایانههای خانگی یا (PC)، بهترین گزینه برای شما، خرید قطعات و نصب آن توسط افراد آشنا به کار است و طبیعی است که این کار برای شما هزینهای دربر خواهد داشت.
به یاد داشته باشید اگر کل قطعات را از یک فروشگاه بخرید، برخی از فروشندگان بازار کامپیوتر ایران هستند که به عنوان خدمات جانبی نصب و راهاندازی سیستم را به رایگان انجام میدهند.
اما اگر مشتری لبتاپ یا تبلت هستید، نصب و راه اندازی قطعات در کار نیست. هر چند در مواردی خاص میتوانید برخی قطعات آنها را مانند PC به دلخواه تغییر دهید اما این موضوع بین خریداران عمومی امری طبیعی نیست و البته در بسیاری موارد نیازی هم به این کار نخواهید داشت.
رایانه خانگی، نوتبوک یا تبلت مساله این است!
هرچند تقریبا یک یا دو دهه است که نوتبوک جای رایانههای خانگی یا همان پی سی های معروف را در منزل گرفته و تبلتها هم با توجه به کاربردشان متقاضی زیادی دارند، اما تعیین تکلیف نهایی برای خرید رایانه خانگی به عهده خریدار است و با توجه به نیازهایش اقدام به خرید خواهد کرد. اما بد نیست دوباره نگاهی به اصل ماجرا داشته باشیم چون در حال حاضر جنگ واقعی بین لپ تاپ و تبلت است .
طبق تعریف عمومی لبتاپها با توجه به امکانات خود امکان تولید محتوا و کارآیی همانند PCهای خانگی دارند، اما موضوع تبلتها دنیایی متفاوت است چون این وسیله صرفا برای دسترسی به اطلاعات و دنیای مجازی طراحی شده که همین موضوع جایگاه متفاوتی برای آن در دنیای مورد بحث ما ایجاد کرده است. از این رو هنوز هم لبتاپها یکهتاز میدان خریداران خانگی هستند و خودنمایی میکنند.
به دنیای نرمافزار خوش آمدید
پس از انتخاب قطعات و خرید رایانه موردنظرتان با توجه به بودجه و منظور استفاده آن، حالا به دنیای بیانتهای نرمافزار خوش آمدید؛ دنیایی که فعالان عرصه صفر و یک را نیز به دو گروه سخت افزار و نرم افزار فروش تقسیم کرده و بسیاری را به خود مشغول کرده است.
برای استفاده از رایانه خودتان بدون هیچ تردید به سیستم عامل نیاز دارید و پس از آن نوبت به ویروسکشها و نرمافزارهای office و فتوشاپ یا بازیها خواهید رسید. نگران نباشید داستان دوباره آغاز نشده است .
هرچند این بخش نیز برای شما هزینهساز است، اما به خاطر داشته باشید که تا حد ممکن از دو نرمافزار سیستم عامل و ویروسکش به صورت اورجینال (اصلی) استفاده کنید، چون با این کار خودتان را از تعویض و نصب مجدد این دو نرم افزار مهم بیمه می کنید.
جای تردید نیست که عدم آشنایی کاربران تازه کار و کنجکاوی آنها باعث ایجاد اشکال در کارآیی برخی از این نرمافزارها میشوند که شایعترین آنها نصب مجدد ویندوز معروف خودمان است، به همین دلیل از فروشنده بخواهید وقتی کار نصب و راه اندازی رایانه شما تمام شد پکیجی از هارد رایانه برایتان تهیه کند تا در مواقع لزوم بسادگی بتوانید رایانه را ساماندهی و بهروز کنید. کار تمام شد به دنیای دیجیتالی و صفر و یکی ما خوش آمدید
پس از خرید خود لذت ببرید. به یاد داشته باشید با کمی حوصله و تحقیق میتوانید بدون هزینه اضافه، رایانهای مناسب با نیاز خود را بخرید و از کار کردن با آن لذت ببرید.
ریاست اوپک را فراموش کنیم و به کرسی فائو بنگریم
کمکم فصل برداشت محصول خرما در جنوب کشورمان از راه میرسد و عدهای مشغول به کار میشوند، اما باز هم همان داستان تکراری که میگوید سود اصلی به جیب دلالان خواهد رفت.
به هر حال فعلا اخبار مهمتری، بسیاری از جراید و رسانه ها را تحت تاثیر خود قرار داده است؛ تحریم بانکی، تحریم صنعت نفت، عدم دستیابی ایران به تکنولوژی نوین برای بهروز کردن چاههای نفتی و خیلی از اینگونه اخبار که باعث شده تمام توجه مسئولان به آنها جلب شود و دیگر امتیازات و ویژگیهای کشورمان را فراموش کنند.
اگرچه جایگاه ایران در میان صادرکنندگان نفت و البته تکیه زدن بر کرسی ریاست اوپک بسیار مهم است، ولی هیچ نیازی نیست تمام توان خود را برای آن هزینه کنیم، چون دوران طلایی سوخت های فسیلی به پایان رسیده و طبق اعلام سازمان FAO کمکم عصر تامین خوراک و غذا از راه خواهد رسید. این سازمان اعلام میکند یکی از سیاستهای جدید دولتها، امر امنیت غذایی و کاهش ضایعات آن است. در همین زمینه ﻣﺪﯾﺮ ﭘﮋوهشکده ﺑﯿﻮﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﮐﺸﺎورزی ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺷﻤﺎل ﮐﺸﻮر نیز می افزاید: ذﺧﺎﯾﺮ ﺑﺮﻧﺞ جهان به عنوان یکی از محصولات مهم کشاورزی بخصوص در منطقه خاورمیانه ، رو ﺑﻪ کاهش اﺳﺖ. بنابراین میتوان به اهمیت امنیت غذا در آیندهای نزدیک در گوشه و کنار این کره خاکی پی برد.
همین امر باعث شده تا بسیاری از کشورها مثل چین، کشورهای جنوبی خلیجفارس و برخی دیگر از کشورها که عمدتا واردکننده محصولات غذایی هستند، به فکر سرمایهگذاری در بخش کشاورزی کشورهای کمتر توسعه یافته یا در حال توسعه باشند. این سرمایه گذاران قصد دارند با این روش آینده غذایی کشورشان را تضمین کنند. در این زمینه می توان به سرمایه گذاری گسترده چین و قطر در قاره آفریقا اشاره کرد و در عین حال از سرمایه گذاری کشور قطر در استان کرمان نیز سخن گفت یا اینکه به حضور گسترده دلالان عرب سر زمین های کشاورزی ایران برای خرید عمده محصولات کشاورزی چون گندم یا حبوبات خبرداد.
پس به این نتیجه خواهیم رسید که تامین انرژی آنهم از طریق سوخت های فسیلی در جهان فعلی ف کم کم به جایگاه دوم اهمیت دولتها نزول کرده و با توجه به نعمت های خدادادی ایران در زمینه منابع عظیم نفت و گاز جای نگرانی برای به دست آوردن کرسی ریاست اوپک نیست بلکه این کرسی هم باید در درجه دوم اولویت دولتمان قرار گیرد. اینجاست که ارزش تصاحب کرسی های مهم در سازمان خواروبار جهانی FAO بیش از اوپک برایمان متبلور خواهد شد.
حالا سئوال اصلی این است که ایران با توجه به آب و هوا و البته اقلیم خود دارای مناطق حاصلخیز بسیاری است، پس چرا به جای تجهیز چاههای نفت به فکر تجهیز صنعت کشاورزی و مزارع و چاههای آب خود نیست؛ صنعتی که نه تحریم میشود و نه باید برای ریاستش برنامهریزی کرد؛ چون متقاضیان بسیاری اطراف کشورمان حضور دارند و حاضر هستند برای خرید محصولات با کیفیت کشاورزی ایران پول نقد هزینه کنند و خبری از تحریم و چانه زنی بر سر قیمت معامله این محصولات مثل نفت و مشتقات آن نیست.
همگی میدانیم بسیاری از کشورهای اطراف ایران واردکننده محصولات غذایی هستند و آمار تولیدشان کفایت مصرف ساکنان منطقه را ندارد و از سوی دیگر کیفیت محصولات ایران حتی خارج از منطقه هم خوش درخشیده و بسیاری را به مصرف محصولات کشاورزی ایران تشویق کرده است. پس بجاست که این امتیاز را در کنار موهبت خدادادی، یعنی ذخایر انرژی قرار دهیم و برای تولید هرچه بیشتر و باکیفیتتر محصولات غذایی ایران گام برداریم؛ محصولاتی که حتی کشور انگلستان به عنوان یکی از تحریمکنندگان صنعت نفت ایران حاضر به پیشخرید کردن آنهاست.
اهمیت توسعه صنعت کشاورزی
با توجه به شرایط فعلی ایران از لحاظ اقتصادی، بدون تردید باید به جایگاه کشاورزی در اقتصاد ملی کشورمان توجه ویژهای داشته باشیم.
کیخسرو چنگلوایی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان خوزستان درباره اهمیت بخش کشاورزی در اقتصاد ملی ایران میگوید: 14 درصد از تولیدات ناخالص داخلی و 9 درصد تولید غذای مصرفی و 23 درصد از تولید اشتغال در کشور توسط این بخش ایجاد شده است، بنابراین اگر شاهد رشد و رونق این صنعت در کشورمان باشیم، میتوان امیدوار بود که رشد و رونق مناسبی در کشور خواهیم داشت.
نبودن صنایع تبدیلی
یکی از معضلات اصلی صنعت کشاورزی ایران، کمبود صنایع تبدیلی و خامفروشی محصولات است که باعث شده حتی گاهی کشاورزان به دلیل مشکلات و معضلات موجود از برداشت محصولات خود نیز چشمپوشی کنند و حاصل زحمت یکساله خود را روی زمین کشاورزی رها کنند.
به عنوان مثال در صنعت خرمای ایران با توجه به کیفیت و تنوع تولیدات ایران و البته از همه مهمتر ارگانیک بودن آن، شاهد صادرات خرمای فله به کشورهای جنوبی ایران یا حتی استرالیا هستیم که پس از بستهبندی با ارزش افزوده فراوان و به نام آن کشورها در بازار مصرف سراسر جهان توزیع میشود. حال آنکه در صورت وجود صنایع بهروز شده بستهبندی یا صنایع تبدیلی میتوان به جایگاه اصلی خرمای ایران در جهان افتخار کرد. شاید صادرات خرما، کام کشاورزان را شیرین کند، اما اگر امکان فرآوری و صادرات مشتقات خرما مثل شیره، قند مایع خرما در تمام ایران بخصوص مناطق کشت فراهم کنیم، کشاورزان به تولید بیشتر و با کیفیت تر تشویق شده و با خرسندی از درآمد و اشتغال فرزندانشان به کشت و کار خود ادامه خواهند داد.
به عقیده محمدحسن نبوی، مدیر بازرگانی شرکت شهد باب پارس تبریز، با نگاهی نوین به صنعت خرما و تولید حدود 10 میلیون تنی آن در کشور به عنوان یکی از محصولات کشاورزی ایران، میتوان سالانه نزدیک بر 30 میلیارد دلار ارز از این محصول به دست آورد.
در همین زمینه میتوان به صادرات قند مایع خرمای ایران از استان آذربایجان شرقی به کشورهای اروپایی و آسیای میانه اشاره کرد و با در نظر گرفتن ارزش افزوده آن متصور شد تا اگر این موضوع دقیق برنامهریزی شود، چه تعداد از جوانان جویای کارمان در ایران شاغل خواهند شد.
خرمای ایران به قول معروفی مشتی نمونه از خروار است، چون محصولاتی مثل هلو، زردآلو، سیبزمینی، گوجهفرنگی، پیاز ایران در بسیاری از کشورهای منطقه و حتی دورتر از منطقه خریداران عمدهای دارد.
شاهد مثال این ارزش افزوده و البته سودآور بودن صادرات محصولات فرآوری شده کشاورزی ایران به خارج از کشور را میتوان به صادرات رب گوجهفرنگی ارتباط داد. طبق آمار هر بشکه (یک تنی) رب گوجهفرنگی ایران طی سالهای 1389 تا 1390 حدود 250 تا 225 دلار فروخته میشد، حال آنکه در خوشبینانهترین حالت هر بشکه نفت ایران به حدود یکصد دلار فروخته شده است.
در این زمینه ایاز پرتو، مدیر صنایع جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی در آبان 1391 میگوید: با توجه به تکنولوژی مورد نیاز استخراج یک بشکه نفت خام از منابع زیرزمینی و تولید یک تن رب گوجهفرنگی که سه کشور عراق، افغانستان و روسیه خواهان آن هستند، کدام بهصرفهتر است و نیازمند حمایت بیشترخواهد بود؟
به عقیده این کارشناس کشاورزی استان، هزینه تجهیز و نگهداری لوازم استخراج نفت از چاه را با توجه به مشکلات کنونی اگر به صنعت کشاورزی تخصیص دهیم، واقعا سودآورتر خواهند بود. چرا که تولید محصولات کشاورزی و البته فرآوری آنها نیازمند تکنولوژی فوق پیشرفته در صنعت نفت نیست بلکه کاملا ساده و سهل الوصول است.
کیفیت محصولات ایران
همانطور که قبلا نیز عنوان شد، کیفیت محصولات باغی و کشاورزی ایران در جایجای دهکده جهانی شهرت خاصی دارد.
در این زمینه بر انعقاد قراردادی برای صادرات کنسانتره از استان آذربایجان غربی به کشور هندوستان اشاره کرد که طی قراردادی که مسئولان کشاورزی این استان با هندوستان بستهاند، قرار شده کسانتره با کیفیت ایران به این کشور صادر شود.
اما دومین تائید کیفیت محصولات ایران را میتوان به پیشخرید محصولات ارگانیک ایران از سوی کشور انگلستان نسبت داد. دبیر انجمن ارگانیک ایران ضمن تائید این خبر میافزاید: با توجه به اینکه رواج مصرف اینگونه محصولات را در سطح جهان شاهد هستیم، کشورهایی چون انگلستان، هلند، ژاپن و فرانسه خواهان خرید این گونه محصولات از ایران به عنوان محصولی با کیفیت هستند. این استقبال آنچنان بوده که حتی انگلستان از دیگران پیشی گرفته و حاضر به پیشخرید کردن محصولات ایران چون کشمش، برنج، انار، سیب، شلیل، هلو، پسته، خرما و زعفران بوده است.
وی میافزاید: اگرچه قیمت این محصولات از دیگر محصولات عادی بیشتر است، اما بنا به دلایل مختلفی چون هزینههای بهداشتی و حفظ محیطزیست بسیاری از کشورها حاضر به پرداخت مبلغ بالاتری برای آنها هستند، به همن دلیل میتوان سود بیشتری را برای صادرات این محصولات به خارج از مرزها در نظر گرفت.
میزان صادرات محصولات کشاورزی
طبق اعلام پایگاه اطلاعرسانی دولت، ارزش صادرات محصولات کشاورزی از 2277 ملیون دلار در سال 84 به 4283 میلیون دلار در نه ماهه اول سال 1391 رسیده است. اگرچه بسیاری از فعالان عرصه کشاورزی به این اعداد و ارقام اشکال گرفتهاند، اما به هر حال میتوان به جایگاه صادرات محصولات کشاورزی در صادرات غیرنفتی کشور اشاره کرد.
کیومرث فتحالله کرمانشاهی، معاون کل سازمان توسعه تجارت ایران از افزایش 14 درصدی صادرات محصولات کشاورزی ایران طی سال 91 سخن گفته است.
وی دارا بودن آب و هوای چهار فصل و استعداد فراوان به منظور پرورش انواع محصولات زراعی و باغی، تنوع محصولات در گوشههای مختلف، دسترسی به بازارهای مختلف از طریق مرزهای آب و خاکی و البته کیفیت بالای محصولات ایران را از امتیازات ویژه برای صنعت کشاورزی کشور عنوان کرده است.
در عین حال طبق همین آمار، تقریبا 60 کشور جهان مقصد نهایی محصولات کشاورزی کشورمان بودهاند که تاکیدی دیگر بر اهمیت توجه به صنایع کشاورزی در کشورمان است.
راهکارهای گسترش صادرات
همگی از کمبود صنایع تبدیلی، مکانیزه نبودن مراحل کاشت، داشت و برداشت به عنوان اصلیترین دلیل دست نیافتن محصولات کشاورزی ایران به بازارهای جهانی آگاهیم، اما عبدالله اکبری، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی، اعزام هیاتهای تجاری در این زمینه به سایر کشورها را ضروری میداند و میگوید: توسعه فضای صادرات غیرنفتی بخصوص در این زمینه یعنی صادرات محصولات کشاورزی باعث تاکید این امر یعنی اهمیت جایگاه صنعت کشاورزی در درامد ملی کشور خواهد بود.
شناسایی بازار هدف، چگونگی ارسال محصولات، راهکارهای اقتصادی کردن و البته انعقاد قراردادهای بلندمدت فروش محصولات از جمله اقدامات این هیاتها خواهد بود، در حالی که هرگز نمیتوان از اهمیت معرفی محصولات ایران در بازارهای جهان توسط این گروه چشمپوشی کرد.
اما در این باره معاون سازمان توسعه تجارت، استمرار حضوری در بازارهای هدف را نیاز اصلی صنعت کشاورزی ایران میداند. وی می افزاید: با برنامه ریزی دقیق باید محصول ایرانی را همیشه در بازارهای عمده مصرف مقابل دید مصرف کنندگان قرار دهیم تا نام محصولات ایرانی در ذهن آنها زنده بماند و همیشه برای تامین مایحتاج غذایی خود به دنبال عطر و طعم محصولات با کیفیت ایرانی با قیمتی مناسب باشند.
کرمانشاهی از عراق، افغانستان، آذربایجان، ترکمنستان و قزاقستان به عنوان اصلیترین بازارهای محصولات کشاورزی ایران یاد کرد و گفت: ضروری است که وزارت جهاد کشاورزی ایران برای این موضوع، برنامههای راهبردی و عملیاتی در نظر گیرد تا هم ضمن تضمین کیفیت محصولات باز هدفممان هم تضمین شود.
وی در ادامه اینگونه ابزار عقیده کرد که برندسازی اولین و اصلیترین گام برای حضور مستمر محصولات کشاورزی ایران در بازارهای جهانی خواهد بود.
بنابراین اگرچه با تشکیل دولت یازدهم افق های تازه ای در تجارت و صنعت کشورمان حاصل خواهد شد اما اگر بخواهیم حفظ بازار محصولات کشاورزی را با حفظ بازار صنعت نفت مقایسه کنیم، بار دیگر به اولویت جایگاه کشاورزی خواهیم رسید، چون همگی میدانیم خرید نفت خام از سوی هر کشوری در جهان طبق دستورالعمل و تنظیمات بسیار حساس پالایشگاهی و کارخانجات پتروشیمی آن کشور و با توجه به مواد اولیه وارداتی صورت میگیرد و اگر به هر دلیلی مجبور شوند این تنظیمات را تغییر دهند، به دلیل هزینه سنگین آن هرگز حاضر به تغییر مجدد آن تنظیمات گذشته نخواهند بود پس خریداران ترجیح میدهند مواد اولیه مورد نیاز خود از بازارهای مطمئنتری تهیه کنند، اما در بازار محصولات کشاورزی فقط کیفیت و قیمت، عوامل موثر در انتخاب هستند؛ پس منطقی است که از منبع عظیم انرژی که خداوند به ما هدیه داده برای روشن کردن پمپهای آب کشاورزی و البته حرکت تراکتورهای جهت حاصلخیز کردن خاک ایران استفاده و بشکه های رب گوجه فرنگی یا کنسانتره طبیعی میوه ایرانی را به خارج صادر کنیم، نه اینکه طلای سیاه برای واردات گندم یا دیگر محصولات غذایی بفروشیم.
بزرگترین کوچ نقدینگی ایران آغاز شد
کارشناسان: به دلیل سقوط ارزش دلار و طلا موج عظیمی از فروشندگان راهی بازار شدند
یکی دوسال بود که نوسانات قیمت ارز در کشورمان به بحث داغ هر محفل اقتصادی و غیر اقتصادی تبدیل شده بود. بصورتی که حتی گاهی اوقات مردم به جای احوالپرسی معمول خانوادهها وقتی دور هم جمع میشدند احوال ارز و سکه را از یکدیگر جویا می شدند. عده ای نوسانات را تاثیر تحریم های یکجانبه غرب علیه ایران می دانستند و دیگران مشکلات بازار را از مدیریت بانک مرکزی عنوان کردند .
این موضوع باعث شد تا بسیاری از فعالان عرصه اقتصاد و البته مردم عادی با توجه به افقهای نامعلوم اقتصادی در کشورمان برای حفظ ارزش دارایی و پول خود طبق عادتی کهن در جامعه ایران به فکر ذخیر سازی ارز و طلا بیافتند و اقدام به تبدیل دارایی خود به این دو کالا کنند.
آنهم دقیقا زمانی که حجم بسیار زیادی از نقدینگی در جامعه کشور سرگردان بود. نقدینگی ای که طبق برآوردها و آمارهای اعلام شده توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی حجم آن در جامعه ایران به مرز 450 هزار میلیارد تومان رسیده بود. اگرچه بسیاری از فعالان عرصه اقتصاد اعتقاد داشتند این عدد چیزی نزدیک بر 600 هزار میلیارد تومان است .
18 میلیارد دلار در خانه ها ذخیره شد
هجوم گسترده خریداران خرد و کلان برای خرید ارزهای خارجی بخصوص دلار آمریکا باعث شد تا رئیس شورای پول و اعتبار ایران ضمن اشاره به این مطلب که بازار ارز کشور در سال 1391 یکی از دشوارترین برهه های تاریخی خود را پشت سر گذاشت، بگوید: حجم دلار موجود در گاوصندوق های مردم رقمی بین12 تا 18 میلیارد دلار برآورد شده است .
اما فرارسیدن انتخابات ریاست جمهوری و اعلام نتایج آن باعث شد تا بسیاری از معادلات دولتی و انتظارات بازار برای افزایش مجدد قیمت ها با افق های تازه اقتصادی تغییر کند و اتفاقات جدیدی رقم زده شود .
دلار در سراشیبی سقوط
همانطور که می دانیم بازار همانند موجودی زنده به شرایط اطراف خود واکنش نشان می دهد. واکنش هایی که گاهی اوقات باعث برهم زدن پیش بینی ها و معادلات بسیاری از کارشناسان مالی و پولی شده است. چشم انداز مثبت سیاست های خارجی ایران، کاهش تحریم های غرب علیه ایران نوید آینده ای مثبت را برای اقتصاد کشورمان به همراه داشت بنابراین بازار هم طبق ماهیت خود به آن واکنش نشان داد و روند نزولی قیمت ها آغاز شد. هرچند ابتدا دلار زمینگیر شد و طلا هم از سکه افتاد اما می دانیم که این عوامل در روند کلی بازار تاثیرگذار هستند و تغییرات آنها می تواند دیگر عوامل بازار را به تغییر وادار کند.
اگرچه در ابتدای این تغییرات بازار مقاومتی کاذب را از خود نشان می داد اما با افت قیمت ها در بازار های بین المللی طلا اولین روز تیرماه 1392 بازار داخلی ایران هم دست از مقاومت برداشت و همگام با بازار بین المللی روبه سقوط حرکت کرد.
شاید مسئولان از این روند خرسند باشند و چهره ای حق به جانب بگیرند که این اتفاق حاصل سیاست های خرد و کلان اقتصادی آنها بوده است. کما اینکه محمود بهمنی دوباره پشت تریبون ها ظاهر شد و گفت: «اگر به پیشنهادها و راهکارهای ما گوش می دادند قیمت ها از این هم پایین تر می آمد». اما نباید فراموش کرد که این واکنشی طبیعی از بازار به اطرافش بوده و بیش از پیش بازار احساساتی شده و جنبه روانی بر جنبه اقتصادی و پایه های اصلی آن غلبه کرده است.
بنابراین این اتفاق را می توان کوچ بزرگ نقدینگی در ایران تلقی کرد و منتظر اتفاقات پس از آن شد. چون دلار و طلاهای مردم به ریال تبدیل شده دوباره دنبال جایگاه امنی برای آرام گرفتن خواهند بود.
در این زمینه محمد کشتی آرای رئیس اتحادیه طلا و جواهر کشوری می گوید: افت قیمت دلار و البته افت قیمت اونس جهانی طلا در کنار افق های روشن اقتصادی دولت آینده باعث شده که بسیاری از دارندگان خانگی این کالاها طی روزهای اخیر روانه بازار شوند و کالای خود را برای فروش عرضه کنند . نکته مثبت موضوع این است که روند نزول قیمت ها باعث افزایش ارزش پول ملی کشورمان شده و جای بسی خوشحالی است که ریال ایران مقداری از ارزش از دست رفته خود را طی روزهای اخیر دوباره به دست آورده است.
به عقیده رئیس اتحادیه طلا وجواهر کشوری این فرصت مناسبی است که بانک مرکزی بتواند با راهکارهای جدیدی مثل افزایش نرخ سود سپرده ها یا انتشار اوراق مشارکت نقدینگی موجود بازار را به سمت خزانه بانک مرکزی هدایت کند. وی معتقد است که به هر حال طلا یا دلارهای نقد شده باید به سمت و سویی حرکت کنند و با توجه به تجربه های گذشته نباید از تاثیرگذاری این حجم از نقدینگی بر دیگر بازارها غافل باشیم، بلکه باید توان بالقوه آن را در جهت تامین نیازهای بناگاههای اقتصادی و تقویت نظام بانکی کشورمان به فعل برسانیم.
نقدینگی به کجا می رود؟
این روزها از احوال ارز و طلا بپرسیم در می یابیم که اوضاع و احوال آنها خوش نیست و سیر نزولی را پی گرفته اند و همه از روند کاهش قیمت ها سخن می گویند برخی خرسند هستند و برخی هم به دنبال یافتن راهکاری مناسب برای سرمایه گذاری هستند سئوال اصلی این است که این حجم نقدینگی دست مردم با شرایط جدید به کدام سو حرکت خواهد کرد.
برخی از فعالان عرصه اقتصادی و کارشناسان مسایل مالی اینگونه اظهار نظر می کنند که بدون تردید این نوع واکنش مردم و بازار با توجه به علائم موجود گذراست ، چون اقتصاد یعنی دودوتا، چهار تای معروف نه احساسات و نه شعار بالاخره نقدینگی بازار به سمتی حرکت خواهد کرد . این کارشناسان عنوان می کنند: اکنون دو گزینه روز میز نقدینگی برای آرام گرفتن باقی مانده یکی بازار سهام و دیگری ملک است. اگرچه برخی از سرمایه های سرگردان که تازه از دلار و طلا به ریال تبدیل شده اند به سوی سپرده ها یا اوراق مشارکت حرکت خواهند کرد. اما هنوز هم این گزینه برای آرام گرفتن نقدینگی دست مردم زیاد جذاب نیست.
حسین خزلی خرازی ، مدیر عامل کارگزاری بانک آینده، درباره سرازیر شدن نقدینگی موجود بازار طی روزهای گذشته به بازار سهام معتقد است : هنوز برای اظهار نظر زود است که بخواهیم درباره سرازیر شدن نقدینگی حاصل از فروش دلارهای خانگی یا سکه های موجود در دست مردم ، سخن بگوییم. هرچند طی هفته گذشته شاخص بورس تهران رشد مناسبی را تجربه کرده اما دیدیم که در اولین روز تیرماه سال جاری بورس استراحت کرد و شاخص بورس کمی کاهش داشت.
به هر حال بورس هم بخشی از بازار مالی ایران است که تابع شرایط اقتصادی کشورمان خواهد بود اما سئوال اصلی این است که آیا واقعا گشایشی در اقتصاد کشور رخ داده که شاهد رشد سهام شرکت ها باشیم؟ بسیاری از شرکت های تاثیرگذار در تابلوی بورس هنوز درگیر مشکلات تحریم هستند .
بنابراین نباید اینگونه تصور کنیم که فروش دلارهای خانگی یا سکه های دست مردم می تواند شاخص سهام ایران را سبز کند بلکه بورس کاملا طبیعی به شرایط حال حاضر اقتصادی کشور واکنش نشان خواهد داد و هرگز احساساتی نخواهد شد.
اما ایرج رهبر، رئیس کانون سراسر انبوه سازان ، بطور کلی منابع مالی تاثیرگذار در بحث مسکن را به دو دسته منابع مالی خرد و کلان تقسیم بندی کرد و گفت: مبالغی مثل دلار و طلای موجود در دست مردم در بخش خرد مسئله قرار گرفته که زیاد در بحث افزایش یا کاهش قیمت مسکن تاثیرگذار نیست .
رهبر در این زمینه می افزاید بطور کلی نباید هرگز از منابع مالی که به دلیل فروش طلا و دلار موجود در گاوصندوقها به دست مردم می رسد بی تفاوت بود. چون این موضوع ممکن است افزایش تقاضا را در پی داشته باشد اما بطور کلی نباید زیاد در اینباره عکس العمل نشان داد به این دلیل که منابع یاد شده آنچنان نیست.
با توجه به افزایش قیمت واحدهای مسکونی طی سال 1391 قدرت خرید مردم هم کاهش یافته است و در حال حاضر این رقم نقدینگی که در اختیار مردم عادی قرار گرفته باعث افزایش چشمگیرقیمت مسکن نخواهد شد هرچند هم اکنون شرایط افزایش قیمت نداریم.
اما این فعال عرصه مسکن درباره مراجعه تولید کنندگان یا سازندگان به بنگاهها به دلیل نگرانی از کاهش قیمت مسکن برای فروش واحدهای مسکونی خود اینگونه اظهار نظر کرد : اگر هم مراجعه ای برای فروش بوده از سوی دلالان بازار مسکن بوده نه سازندگان چون طبق شواهد هرگز سازندگان مسکن درباره فروش واحدهای خود احساسی تصمیم نخواهند گرفت. بلکه با توجه به مولفه های موجود بازار پیش خواهند رفت . از این رو باید در نظر بگیریم که مولفه های تولید مثل قیمت زمین ، مصالح یا هزینه کارگر هنوز ارزان نشده که انتظار کاهش قیمت مسکن را داشته باشیم .
رئیس کانون سراسر انبوه سازان، درباره احتمال فروش واحدهای مسکونی از سوی سازندگان اینگونه گفت که اگر سازندگان احساس کنند که دولت آینده برنامه ای مفید در باره تولید مسکن یا مسکن های استیجاری در دست دارد بدون تردید برای فروش و تبدیل واحدهای مسکونی خود فکری می کنند و شاهد عرضه گسترده ای در این زمینه و در نهایت کاهش قیمت مسکن با نزدیک شدن تعادل عرضه و تقاضا خواهیم بود، اما هنوز برای اظهار نظر کاملا زود و غیر کارشناسانه است.
درباره فروش دلار و طلاهای خانگی و تاثیر آنها بر قیمت مسکن مصطفی قلی خسروی، رییس اتحادیه مشاوران املاک گفت: طی سه ماهه اول سالجاری هیچ گزارشی مبنی بر افزایش قیمت مسکن نداشته ایم بلکه طبق امار حباب 20 درصدی قیمت مسکن کاهش یافته و به حدود 17 درصد رسیده است . همه می دانیم که قیمت مسکن طی سه دوره افزایش چشمگیری داشته است که آخرین آن سال گذشته اتفاق افتاد بنابراین بازار آماده افزایش مجدد نیست بلکه با توجه رکود بازار باید شاهد کاهش قیمت ها نیز باشیم ، هرچند نقدینگی در دست مردم ممکن است برخی را راهی بنگاههای املاک برای خرید ملک کند اما هنوز نمی توان درباره کاهش یا افزایش قیمت مسکن به این دلیل خواص سخن گفت یا اظهار نظر کرد.
بهترین گزینه برای سرمایه گذاری چیست؟
به هر حال گاوصندوق های خانگی باز شده و دلار یا طلای بسیاری وارد بازار شده است و جای آن ریال به دست مردم رسید و قرار نیست که این ریال ها دوباره به گاوصندوق ها بازگردند بلکه برای سرمایه گذاری هزینه خواهند شد و به دنبال محل امنی برای آرام گرفتن خواهند بود و همواره این سئوال برایی بسیاری مطرح شده که بهترین گزینه برای سرمایه گذاری در حال حاضر کجاست؟
برای یافتن پاسخ این سئوال زیاد نیازی به فکر کردن نیست چون شرایط موجود اقتصادی کشور گزینه های محدودی را مقابل هر میزان سرمایه قرار داده است. پس بجاست که مسئولان برای جلوگیری از ایجاد حباب های کاذب در دو بازار یعنی سهام و مسکن که هنوز هم برای برخی از جاذابیت مناسبی برخوردار است از هم اکنون که نقدینگی سرگردان جامعه کوچ بزرگ خود را آغاز کرده چاره بیاندیشند و راهکارهای مفیدی در این زمینه تدوین کنند .
از سوی دیگر هم شاید این اتفاق یکی از طلایی ترین فرصت های بانک مرکزی برای جمع آوری نقدینگی سرگردان بازار باشد می توان اینگونه تصور کرد که با ایجاد شرایط مطلوب توسط بانک مرکزی همانند افزایش نرخ بهره یا انتشار اوراق مشارکت می توان نقدینگی سرگردان و آشفته بازار داخلی را به سوی خزانه بانک مرکزی خود هدایت کند تا آنجا آرام گیرد و از ایجاد حباب کاذب در تابلوی بورس یا بازار مسکن جلوگیری کند که با ترکیدن آنها نیز بسیاری از مشاغل نیز دچار آسیب خواهند شد.