ممد ریش؛ بنیانگذار صنعت بدون واردات ایران

·       تابستان خبر از گرمای بازار بستنی می دهد

·       کریم باستانی بنیانگذار صنعتی میلیاردی در ایران

·       ممد ریش؛ بنیانگذار صنعت بدون واردات ایران

نویسنده: عماد عزتی

همه به خاطر داریم چرخ‌های دستی کوچکی‌ را که معمولا سر محله‌ها در تابستان‌های گرم کودکی، فالوده و بستنی می‌فروختند و با کمی پافشاری از سوی هر یک از ما والدین تن به خرید یکی از محصولات داخل همان چرخ دستی‌های سفیدرنگ معروف می‌دانند چون معتقد بودند خوراکی‌های این چرخ‌های دستی زیاد بهداشتی نیستند. اما این پافشاری کودکانه و انکار والدین با روی‌کار آمدن بستنی‌های کارخانه‌ای و همان آرم معروف کمی ساده‌تر شد چون بستنی قیفی‌های نوستالژیک ذهنی ما با رعایت کامل نکات بهداشتی وارد بازار گرم کشورمان شده‌بود.

اما آیا تاکنون هنگام انتخاب یکی از صدها نمونه بستنی موجود در فریزر فروشگاه از خودتان پرسیده‌اید این محصول بسیار خوشمزه و دلچسب در گرمای تابستان چه تاریخچه‌ای داشته و چند نفر را در کشورمان به خود مشغول کرده است؟ در این زمینه وارداتی هم داریم یا صادرکننده‌ایم؟

برای رسیدن به پاسخ همه این پرسش‌ها همراه فرصت امروز باشید تا برایتان از اولین بستنی ممدریش تا همین بستنی‌ایتالیایی سرکوچه بگوید هرچند صنعت تولید بستنی در کشورمان دارای پتانسیلی غیر قابل توصیف برای صادرات و ارزآوری است و به عنوان تنها صنعت بدون رقیب خارجی داخل مرزهای ایران یکه‌تازی می‌کند.

·       از ممد ریش تا میلک شیک خودمانی

بدون تردید همه ما با اولین تجربه طعم بستنی به عنوان یکی از مشتریان پروپاقرص این محصول بسیار خوشمزه شناخته شده‌ایم و در اولین فرصت اگر سلامتی بدن به ما اجازه دهد در سرد و گرم هوای اطرافمان به سراغ تجربه دوباره آن همراه خانواده یا دوستان خواهیم بود. درحالی که کمتر کسی از میان ما به این موضوع توجه داشته که واقعا این خوراکی خوشمزه با بازاری به جمعیت کشور از چه زمانی در دستان ما ایرانیان قرار گرفته و چگونه تا امروز میان همه ما به شهرت رسیده است؟

بطور کلی اگر از داستان‌های پدربزرگ‌ها و مادربزرگاهایمان که همواره از طعم خوش بستنی اکبر مشتی حوالی میدان راه‌آهن برایمان می‌گویند، بگذریم و کمی ساده از کنار اسناد چندین هزارساله دوران کهن ایران درباره دسری یخی با طعم میوه‌ها نیز عبور کنیم. براساس اسناد و مدارکی که موجود است بستنی به عنوان دسری بسیار لذت بخش و خوش خوراک در گرمای تابستان از دوران مظفرالدین شاه به صورت مکتوب و قابل استناد، وارد زندگی ما ایرانیان شده هرچند مدارکی از گذشته‌های دورتر در شیراز درباره نوعی دسر یخی با شیره انگور نیز موجود است اما آنچه ما از آن به عنوان بستنی یاد می‌کنیم از همان دوران مظفرالدین شاه و ممد ریش برایمان به ارث رسیده است.  این میراث که درواقع از آشپزخانه مظفرالدین شاه به تمام ایران سرایت کرده با هنر و سلیقه اکبر مشهدی ملایری به عنوان همکار ممد ریش به شهرت کشوری رسید.

چون اکبر مشهدی ملایری پس از اخراج شدنش از آشپزخانه دربار با استفاده از اندوخته مالی خود اقدام به افتتاح مغازه بستنی فروشی خود حوالی میدان راه‌آهن کنونی کرد و کم کم زمینه بین المللی شدن نامش با بستنی را فراهم کرد هرچند ابتدا کام ایرانیان با این خوراکی معروف و خوشمزه شیرین شد و پس از آن کم کم نام و طعم بستنی سنتی ایران راه را برای صادرات این محصول در انواع و اقسام طعم‌های امروزی باز کرد.

·       سنتی یا میوه‌ای کدام گزینه صحیح است

شاید امروز تنوع موجود در بازار خوش رنگ و طعم بستنی آنچنان باشد که هنگام مراجعه به سوپرمارکت برای انتخاب یکی از آنها کمی دچار دردسر شده باشیم اما اگر واقعیت امر را جستجو کنید این خوراکی خوشمزه در ابتدا همان رنگ سپید شیر و کمی افزودنی طبیعی بوده و پس از آن این رنگ‌های طبیعی مثل زعفران، وانیل و دارچین بودند که تنوع انتخاب را برای خریدارانش به ارمغان آورد. درحالی که امروزه رشد و توسعه تکنولوژی باعث شده تا انواع و اقسام طعم و رنگ بستنی را تجربه کرده باشیم. درحالی که بطور کلی می‌توانیم انواع بستنی را به صورت زیر دسته بندی کنیم.

1.     بستنی‌های سنتی؛ 2.بستنی میوه‌ای (ایتالیایی)؛3. میلک شیک؛ 4. بستنی یخی

این درحالی است که آمار مصرف بستنی ایرانیان در سال گذشته حکایت از گرمی بازار تولید این خوراکی خوشمزه  و خاطره انگیز در میان تمامی اقشار کشورمان دارد. براساس آمار ارایه شده از سوی رضا باکری، دبیر انجمن صنایع لبنی کشورمان سال گذشته یعنی 1393 شمسی ایران، 350 هزار تن بستنی تولید کرده که از این میزان نزدیک به 40 هزار تن آن صادر شده است از این رو اگر نسبت باقی‌مانده بستنی داخل کشورمان یعنی چیزی حدود 90 درصد از حجم تولیدی کارخانجات ایران را به آمار مصرف‌کنندگان یعنی جمعیت کشور تقسیم کنیم درخواهیم یافت هر ایرانی طی سال 1393 5/3 کیلوگرم بستنی خورده است.

بستنی صادراتی کیلویی چند؟

با نگاهی گذرا بر آمار ارایه شده از میزان تولید بستنی این دسر نوستالژیک و خاطره انگیز ما ایرانیان درخواهیم یافت تقریبا کمی بیش از 10 درصد بستنی کشورمان کام خارجی‌ها را شیرین کرده است.

رضا باکری با اعلام کاهش وزنی صادرات بستنی ایران معادل یازده درصد طی سال گذشته می‌گوید: در سال 1393 ، چهل هزار و یکصد تن بستنی به ارزش 81 میلیون و 900 هزار دلار صادر شده است اما اگر به آمار سال قبل یعنی سال 1392 شمسی توجه کنیم که رقمی معادل 45 هزار و یکصد تن بوده درخواهیم یافت صادرات بستنی ایران از نظر وزنی در سال 1393 معادل یازده درصد کاهش نشان می‌دهد این درحالی است که صادرات بستنی ایرانی در سال 1392 رقمی بالغ بر 141 میلیون دلار ارز صادراتی را در رگ‌های اقتصادی ایران تزریق کرده است.

این مقام صنفی دلیل کاهش ارزش صادراتی بستنی ایران را به کشورهای بازار هدف کاهش قیمت صادراتی این ماده می‌داند و می‌افزاید: کاهش قیمت بستنی صادراتی ایران در سال 92 براساس آمار گمرک ایران 1/3 دلار بوده است که این رقم در سال گذشته به نزدیک دو دلار کاهش یافته بنابراین ارزش بستنی صادر شده از سوی تولیدکنندگان کشورمان به بازارهای هدف کاهش یافته است.

باکری درباره واردات این محصول به داخل مرزهای کشورمان می‌گوید:تنها محصول بازار داخلی ایران که هرگز وارداتی نداشته بستنی است چون توان تولید داخل و البته تنوع تولیدات آنچنان است که قدرت رقابت را از محصولات خارجی کاملا از بین می‌برد این درحالی است که اگر گاهی اوقات شاهد وجودبرخی محصولات خارجی در شهرهای مرزی کشورمان هستیم آنهم درحد بسیار محدود که بازارچه‌های مرزی را دربر می‌گیرد.

این مقام صنفی در این زمینه می‌افزاید: تولید کنندگان بستنی ایران صرفا برخی موارد اولیه مثل چوب بستنی و مواد افزودنی یا طعم‌دهنده را از خارج وارد می‌کنند و درباره محصول نهایی یعنی خود بستنی هرگز وارداتی درکار نیست. دلیل وارد برخی موارداولیه همانند چوب بستنی هم به دلیل نبود تجهیزات یا تکنولوژی‌های مورد نیاز تولید بوده که درصورت سرمایه‌گذاری صحیح در این زمینه نیز می‌توانیم خودکفایی کامل را متناسب با توان تولید تجربه کنیم.

از سوی دیگر فرهاد آزموده مدیر کارخانه بستنی لانوس به عنوان یکی از صادرکنندگان این محصول لبنی در این زمینه به فرصت امروز می‌گوید: درحال حاضر تنها کشور عراق به عنوان بازار هدف تولیدات بستنی ایران است.

 به عقیده وی دوران طلایی صادرات بستنی ایران به کشورهای بازار هدف یعنی، کویت، عربستان، قطر، بحرین، امارات متحده عربی، عراق و دوکشور اروپایی بوده که این روند بنا به دلایل مختلفی دست خوش تغییر شده است اما هنوز هم ایران در بازار عراق حضور تعیین کننده‌ای دارد.

این فعال صنفی در تولید بستنی در ادامه به مشکلات صادراتی برای تنها محصول بدون رقیب ایرانی اشاره دارد و می‌افزاید: همه می‌دانیم صادرات بستنی در شرایط مخصوصی صورت می‌گیرد که موضوع هزینه‌بر خواهد بود بنابراین هرچه بتوانیم شرایط صادرات را تسهیل نماییم بدون تردید هزینه‌های سربار نیز کاسته خواهد شد اما عواملی بسیاری در این زمینه وجود دارد که باعث کاهش روند صادرات محصول بستنی کشورمان شده است.

آزموده یکی از این مشکلات را مربوط به وجود تعطیلات رسمی بسیار زیاد در تقویم کاری کشورمان عنوان می‌کند و می‌گوید: بسیاری از کامیون‌های یخچالدار به دلیل همین تعطیلات غیر معقول در تقویم کاری ایران در میانه راه یا پشت درب گمرک معطل می‌مانند درحالی که این محصول فاسد شدنی است و باید در شرایطی خاص نگهداری شود که این شرایط هر ساعتش هزینه‌بر است و باید مسئولان هرآنچه در توان دارند را برای کاهش این مدت بکار گیرند. اما این پایان کار نیست چون مسایلی چون استاندارد و البته دیگر عوامل تسهیل کننده صادرات محصولات خوراکی باعث شده تا امروز بسیاری از صادر کنندگان دچار مشکلاتی عمده شده و کم کم بازار محصولات ایرانی به دیگران واگذار شود.

این تولید کننده صنفی درباره واردات بستنی از خارج از مرزهای ایران نیز می‌گوید: همانطور که می‌دانید بستنی به عنوان یکی از معدود محصولاتی ایرانی است که هیچگونه وارداتی در آن صورت نمی‌گیرد درحالی که ایران در بخش مواد اولیه و ماشین آلات تولید و بسته بندی مقداری وابستگی به خارج از مرزها داشته و هم اکنون دانمارک، فرانسه و چین به عنوان بزرگترین کشورهای صادرکننده تجهیزات و مواد اولیه در این صنعت به ایران هستند.

آزموده درزمینه دستگاه‌های ایرانی معتقد است اگرچه برخی از شرکت‌های سازنده ماشین آلات تولید صنعتی بستنی و همچنین بسته بندی هم اکنون خط تولید ایرانی را با ظرفیت‌های متفاوتی روانه بازار مصرف کرده‌اند اما در اکثر موارد هزینه و البته کیفیت رقبای خارجی بسیار بالاتر از تولیدات ایران است و کمتر کارخانه‌ای در سطح کلان از خط تولید کاملا ایرانی استفاده می‌کند و بیشتر دستگاه‌های تولید خارجی هستند.

این تولید کننده و صادر کننده بستنی ایرانی در پایان به نبود ثبات در بازار تولید این محصول اشاره می‌کند و همین موضوع را عاملی در عقب افتادگی محصولات بسیار با کیفیتی ایرانی در بازارهای هدف می‌داند و می‌گوید: مهترین نکته در صنعت تولید و صادرات بستنی پس از کیفیت محصولات و مواد اولیه را می‌توان در ثابت قیمت نهاده‌های مورد نیاز دانست و از آنجا که بخشی از تولیدات ایران وابسته به مواد اولیه‌ خارجی مثل حجم‌دهنده‌ها ، طعم‌دهنده‌ها و حتی چوب بستنی است نمی‌توان انتظار اثابت بودن محصول نهایی و رقابت مناسب با دیگر تولیدکنندگان بین المللی درنظر داشت.

قیمت انواع بستنی در بازار داخلی

در همین حال رئیس اتحادیه صنف بستنی و آبمیوه ضمن با اشاره به تولید  2 میلیون و 740 کیلوگرم بستنی در سال 1393 شمسی به فرصت امروز می‌‌گوید: بطور کلی براساس اطلاعات و آمار موجود و البته شرایط تهیه مواد اولیه در داخل کشورمان  ماهانه بیش از 5/2 میلیون کیلوگرم بستنی تولید می‌شود،  اما نباید فراموش کرد که این میزان در فصل سرد یعنی زمستان به نصف کاهش خواهد یافت.

این مقام صنفی با تاکید بر غیرقانونی بودن هرگونه افزایش قیمت خارج از نرخ‌های مصوب اتحادیه  می‌افزاید: خریداران این خوراکی مشهور و پرمخاطب کشورمان با توجه به قیمت‌های اعلام شده از سوی اتحادیه نباید بستنی را بیش از این ارقام تهیه و خریداری کنند و درصورت مشاهده هرگونه تخلف باید آن را با اتحادیه برای بررسی و برخورد درمیان بگذارند ..

اسکندر آزموده در خصوص قیمت تعیین شده بستنی از طرف اتحادیه در پایان می‌گوید: در حال حاضر قیمت بستنی سوپر ویژه مغزدار کیلویی 14 هزار تومان، بستنی سنتی خامه‌دار بی مغز 12 هزار تومان و بستنی سنتی ممتاز بدون خامه،پسته و تهیه شده با شیر پرچرب 11 هزار تومان است.

این درحالی است که بستنی ساده با کیفیت پایین کیلویی 10 هزار تومان، بستنی میوه ای مغزدار کیلویی 14 هزار تومان، بستنی اعلاء ممتاز میوه‌ای کیلویی 12 هزار تومان و فالوده کیلویی 9000 تومان در بازار عرضه می شود.

.

باکس:1

دانستنی‌های یخی درباره بستنی

·       بیشترین مشتریان پروپاقرص بستنی کودکان 2 تا 12 سال هستند هرچند افراد بالای 45 سال نیز از خوردن بستنی شیرین و خوش‌طعم لذت می‌برند .

·       اگر قصد تمام کردن یک عدد بستنی قیفی را دارید باید زحمت 50 بار لیس زدن آن را به خود بدهید. جالب است بدانیم تقریبا 13 درصد مردان و 8 درصد از زنان بعد از اتمام بستنی، ظرف بستنی خود را لیس میزنند.

·       در شهر نیوجرسی آمریکا اگر بعد از ساعت 6 بعدازظهر هوس خوردن بستنی کردید باید ابتدا به پزشک مراجعه کنید.

·       بزرگترین مصرف‌کننده و بزرگترین تولید کننده بستنی دنیا ایالات متحده آمریکا این کشور در سال نزدیک به 6 میلیارد گالن بستنی تولید می‌کند. جالب است بدانیم حیوانات خانگی نیز در این کشور سهمی از بستنی دارند.

·       مردان بیشتر از زنان به بستنی به عنوان دسر علاقمند هستند.

·       ماداگاسگار تولید کننده وانیل انواع بستنی در جهان است.

·       پرطرفدارترین طعم دهنده وشیره روی بستنی شکلات است.

·       بزرگترین بستنی در دنیا 3 متر و 70 سانتی متربلندی دارد و با 4 هزار و 666 گالن بستنی در کالیفرنیا در سال 1985 تهیه شده است. این بستنی 24 هزارو910 کیلو گرم وزن دارد. همچنین بزرگ ترین کیک بستنی در چین ساخته شد که 50 متر ارتفاع و 3 متر عرض داشت. این کیک 32 هزار تکه شد.

بررسی جایگاه و اهمیت سرمایه‌گذاری در گردشگری رمضان

سی روز طلایی برای رونق صادرات نامرئی

نویسنده: عماد عزتی

تقریبا یک هفته از آغاز ضیافت الهی گذشته و همه سعی داریم با بهر‌ه‌گیری حداکثری از این ضیافت گام برداریم این درحالی است که رمضان نه تنها برکتی در شیوه زندگی دنیوی و اخروی ما شناخته شده بلکه می‌توان با توجه به توسعه فن‌آوری‌های نوین در صنعت حمل ونقل و ساده شدن امکانات سفر از آن برای توسعه اقتصاد گردشگری کشورمان نیز استفاده کرد چون آداب و رسوم رمضانی ایران هر یک می‌توانند سوژه‌ای جذاب برای گردشگران مسلمان و غیر مسلمان سراسر جهان باشند.

همانطور که می‌دانید یکی از اصول اولیه توسعه صنعت گردشگری ایجاد جاذبه‌های نوین و البته ساختن روایاتی جذاب از آنها برای جلب نظر گردشگران است و این روایات که بیانگر فرهنگ و تمدن کشورهای میزبان هستند می‌تواند آینده و رونق صادرات نامرئی را در آن مکان تعیین کنند. از این رو بازخوانی و البته معرفی آداب و رسوم رمضانی کشورمان ایران می‌تواند سوژه‌ای کامل برای توسعه گردشگری آنهم در شرایط کنونی اقتصاد ایران  باشد هرچند نباید فراموش کرد که امسال رمضان گذشت و باید برای سال‌های آینده از همین امروز برنامه ریزی کنیم.

روایتی از آمار

بطور کلی صنعت گردشگری یا همان صادرات نامرئی در کشورهای گردشگرپذیر به عنوان یکی از صنایع بسیار مهم مورد توجه سرمایه‌گذاران و دولتمردان قرار گرفته است بصورتی که آنها با استفاده از تمام ابزار و امکانات خود سعی در بهره‌بردن از این صنعت به نفع اقتصادشان دارند اما مدتی است که بخشی از صادرات نامرئی به عنوان گردشگری حلال رونق مضاعفی به خود دیده و نظر بسیاری را بیشتر از قبل به خود جلب کرده است چون اطلاعات و آمار ارایه شده در این نوع گردشگری که مبتنی بر آموزه اسلام طراحی شده است واقعا جالب است.

براساس تحقیقاتی که یک موسسه گردشگری در فوریه سال گذشته میلادی انجام داده است طی سال 2013 میلادی گردشگری حلال بطور کلی در سراسر دهکده جهانی درآمدی معادل 140 میلیارد دلار به خود اختصاص داده که رشدی قابل ملاحظه بوده است اما این پایان کار نیست چون رشد این صنعت نسبت به سال 2007 باعث شده تا کشورهای گردشگر پذیر بطور کلی برای سال 2020 میلادی درآمدی نزدیک به 200 میلیارد دلار را در این شاخه از گردشگری مدنظر داشته باشند.

در بخشی از تحقیقات یاد شده که در کشو اسپانیا صورت گرفته آمده در ترکیه به عنوان یکی از مقاصد اصلی گردشگری حلال نزدیک به 60 درصد ازگردشگران ترجیح می‌دهند در هتل‌هایی که به صورت حلال طراحی شده‌اند اقامت داشته باشند و 40 درصد باقی مانده نیز از غذاهای حلال استفاده کرده‌اند و همین موضوع باعث شده تا کشورهایی مثل تایلند یا حتی استرالیا نیز به فکر ایجاد امکانات حلال برای گردشگران خود باشد تا از بازار میلیاردی گردشگران مسلمان بی بهره نمانده باشند

گردشگری رمضان و نسخه‌ای همگانی

شاید تا همین یک دهه گذشته با رویت هلال ماه مبارک رمضان برخی از صنایع به دلیل تغییر سبک زندگی روزمره یک ماهه مسلمانان تقریبا  رونق خود را از دست می‌داد اما با توجه به تغییرات ایجاد شده در سبک کلی زندگی و البته فراهم شدن امکانات گسترده رفاهی در زندگی امروزی ما این ماه نه تنها از جنبه الهی خود بیشتر از قبل تجلی یافته بلکه در زندگی روزمره مسلمانان رونقی بی بدیل به خود دیده است به صورتی که حتی صنعت گردشگری به عنوان یکی از همان صنایع کم فروغ در ماه مبارک رمضان نیز شاهد جابجایی گسترده مسافران در این ایام است.

بنابراین اگر گردشگری رمضان را به نوعی در گردشگری حلال ببینیم درخواهیم یافت امروزه گردشگری حلال که مبنی آن بر رعایت اصول اعتقادی دین اسلام بنا شده به عنوان یکی از راهکارهای توسعه گردشگری در کشورهای مسلمان و غیر مسلمان شناخته شده است بصورتی که کشورهایی مثل تایلند، انگلستان، استرالیا و فرانسه نیز در این زمینه گام‌هایی برداشته‌اند تا بتوانند هر روز بر تعداد گردشگران مسلمان خود بیافزایند.این کشورها با مهیا کردن امکان انجام فریضه‌های دینی مسلمانان در طول سفرهایشان و همچنین رعایت اصول تغذیه‌آنها  توانسته‌اند در بازار بسیار بزرگ جمعیت مسلمانان سراسر جهان موفق عمل کرده و گروه عمده‌ای از گردشگران مسلمان را به جاذبه‌های خود دعوت کنند.

این درحالی است که گردشگری رمضان به عنوان فرصتی طلایی و سی روزه در برنامه‌ریزی‌های آنها جایگاه ویژه‌ای به خود گرفته است. جالب اینجاست که اگر به دنبال یافتن نام‌های موفق در توسعه گردشگری رمضانی باشیم نیازی نیست صرفا به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس توجه ویژه داشته باشیم چون امروز انگلستان و اسپانیا توانسته‌اند سهم قابل توجهی از گردشگران مسلمان ماه مبارک رمضان را به خود جلب کنند و هرساله درآمد هنگفتی از این راه به دست آورند.هرچند نام‌های مالزی، امارات متحده عربی، عمان ، قطر ، ترکیه، مصر، لبنان و تایلند را  به ترتیب در جذب گردشگران نباید فراموش کرد.

جالب این است که براساس اطلاعات و آمار سازمان جهانی گردشگری، حلال توریسم هر سال درحال رشد و گسترش میان کشورهای مختلف گردشگرپذیر جهان است چون بسیاری از گردشگران غیر مسلمان نیز علاقمند به استفاده از خدمات حلال در این کشورها هستند.

راهکارهای مناسب و رونق گردشگری شبانه

همانطور که قبلا نیز اشاره شد بسیاری از کشورهای مسلمان و غیر مسلمان برای جلب نظر گردشگران سعی در رعایت برخی اصول مثل اصول مذهبی مسلمانان در محل مورد نظر خود دارند. بنباراین جای تردید نیست که این کشورها برای جلب نظر گردشگران از راهکارهای متفاوتی بهره برده و برای آن برنامه‌ریزی می‌کنند این درحالی است که اگر از اصول اولیه مذهبی و رعایت آنها بگذریم مهمترین سوژه برای جلب نظر گردشگران با مذاهب مختلف می‌تواند به نحوه خوراک آنها بستگی داشته باشد به عنوان مثال در انگلستان هر سال با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان بسیاری از هتل‌ها و البته رستوران‌هایی که ارتباطی با مسلمانان ندارد بارعایت اصول حلال و البته ارایه برخی خوراک‌های بومی کشورهایی مثل مصر، لبنان، امارات متحده عربی  به جلب نظر گردشگران طی این دوران، بخصوص در وعده‌های اصلی سحر وافطار می‌کنند.

اما کار در همین خوراک‌های نوستالژیک لذیذ ختم نمی‌شود چون این کشور برای باقی ساعات روز مسلمان نیز برنامه‌های ویژه‌ای تدارک دیده تا بتواند از حداکثر درآمد حاصل از صادرات نامرئی خود بهرمند شود به این ترتیب که جشنواره‌های موسیقی مسلمانان و البته جشنواره‌های خرید مکمل لذت خوراک‌های محلی شده اند و تور کاملی برای مسلمانان روزه‌دار خواهند بود.

این درحالی است که کشورهای مسلمان مثل امارات متحده عربی و البته قطر نیز بیکار ننشسته و برای جلب نظر دیگر مسلمانان جهان و حتی غیر مسلمانان در این ایام مبارک با استفاده ازپکیج‌هایی کاملا هدفمند و البته راه‌اندازی وب سایت‌هایی با زبان‌های مختلف نظر گردشگران به دیدنی‌های منطقه خود جلب کرده‌اند به عنوان مثال سال گذشته هنگام آغاز ماه مبارک رمضان خطوط هوایی امارات برای تمام پروازهای ورودی به امارات پکیچ‌هایی تدارک دیده بود که مسافران هنگام ورود به سالن ترانتزی با توجه به زبان و مبداء پروازشان از سوی پرسنل فرودگاه تحویل می‌گرفتند این پکیج‌ها حامل اطلاعاتی کامل از آداب روزه‌داری و ایام مبارک رمضانی همراه با وعده غذایی سبک برای افطار یا سحری آنها بود که همین امر استقبال بسیار جالبی را از سوی گردشگران غیر مسلمان به خود دید.

هرچند کشور قطر نیز در این ایام با برگزاری جشنواره خرید و ارایه تخفیف‌های بسیار جذاب برای مشتریان خطوط هوایی خود را به نوعی برنامه‌ریزی کرد که در این دوره با ارایه خدمات ویژه به متقاضیان و با درنظر گرفتن ساعات شرعی به مقصد خود برسند این اقدامات همه و همه باعث شد تا در کشورهای حاشیه خلیج فارس گزارش‌هایی مبنی بر رشد 3 درصدی گردشگران رمضان به ثبت برسد درحالی که ترکیه همسایه شمال غربی کشورمان در همین ایام با ارایه خدمات بی‌نظیر رمضانی توانست رشد 5 درصدی را تجربه کند. اما مهمترین نکته در توسعه گردشگری رمضان بخصوص در کشورهای یاد شده این است که عمده فعالیت آنها برای جلب نظ گردشگران سراسر دهکده جهانی تمرکز در گردشگری خرید و البته غذاهای بومی و محلی بوده است.

این درحالی است که براساس تحقیقات ارایه شده از سوی برخی مراکز گردشگری مثل TAT سازمان گردشگری تایلند، یکی از مهمترین سوژه‌های موفقیت در گردشگری رمضانی را می‌توان در گردشگری شبانه دید چون اکثر مسلمانان در این ایام برای عبادت و راز و نیاز با معبود خود به شب زنده‌داری بخصوص در برخی روزهای خاص عادت دارند و از همین موضوع یعنی تاریکی و درجه حرارت مناسب شب می‌توان بهترین استفاده را برای توسعه گردشگری داشت.

 همین امر باعث شده تا کشورهایی مثل انگلستان، فرانسه، امارات متحده عربی بیشترین تلاش خود در جذب گردشگران رمضانی خود را در این ساعات از شبانه روز داشته باشند چون جذابیت نور در این ساعت از روز می‌تواند عاملی برای بستن چمدان‌های مسافران باشد.

ایران گزینه‌ای فراموش شده

اما اگر از تمام موارد و امتیازات گردشگری رمضان یا بخشی از گردشگری حلال در سراسر دهکده جهانی بگذریم با کمی دقت درخواهیم یافت جایگاه ایران به عنوان کشوری اساسا حلال هنوز در فهرست کشورهای مطرح در گردشگری حلال جایگاه مناسبی به خود ندیده است درحالی که حداقل برای شیعیان سراسر دهکده جهانی که تعداد کمی هم ندارند ایران دارای 4 جاذبه اصلی بوده و از نظر گردشگری بین المللی به عنوان یکی از ده کشور پرجاذبه برای گردشگران شناخته شده است.

کارشناسان گردشگری در ایران مهمترین معضل در این باره را نبود هماهنگی‌های لازم در ارگان‌های مربوطه والبته برنامه‌ریزی‌های مقطعی و کوتاه مدت عنوان کرده‌اند به صورتی که مهسا مطهر کارشناس ارشد بازاریابی گردشگری در این زمینه به فرصت امروز می‌گوید: اگر به گردشگری عمومی ایران توجه داشته باشیم درخواهیم یافت پراکندگی برنامه‌ریزی‌ها در کنار سیاست‌های اشتباه باعث شده تا جایگاه واقعی گردشگری ایران حاصل نشده باشد اگرچه رونقی نسبت به گذشته می‌بینیم و این موضوع در گردشگری رمضانی و حلال نیز کاملا مشهود است.

این کارشناس ارشد گردشگری در ادامه می‌افزاید: بسیاری از کشورهای غیرمسلمان از این فرصت به نفع گردشگری خود استفاده کرده‌اند درحالی که هنوز ایران به فکر برگزاری بازارچه‌های صنایع دستی و برنامه‌های کاملا ابتدایی است و هیچ اقدام مناسبی در بازارهای هدف انجام نداده است. چون گردشگران مسلمان بخصوص شیعیان از کشورهای اطراف همواره برای زیارت و تفریح به ایران سفر می‌کنند و مهم آن است که ما بتوانیم از دیگر نقاط جهان گردشگران مسلمان و غیر مسلمان را برای تجربه آداب و رسوم خود به داخل مرزها دعوت کنیم که این موضوع راهکاری نداردمگر ایجاد انگیزه سفر در ذهن گردشگران دیگر نقاط جهان.

مطهر با تاکید بر معرفی دقیق و هدفمند اداب، رسوم و فرهنگ رمضانی ایران در بازارهای هدف تصریح می‌کند: گردشگران بین المللی امروزه برای درک واقعیت فرهنگ و آداب سنن کشورهای مقصدشان حرکت می‌کنندو از آنجا که ایران نیز برای آنها تاکنون مقصدی ناشناخته باقی مانده است باید از این فرصت استفاده کرد تا تعداد گردشگران خارجی که برای بازدید از ایران چمدان می‌بندند بیشتر شود.

وی به تنوع آداب رمضانی در کشورمان اشاره می‌کند و می‌گوید: تنوع اقوام و آداب و سنن آنها در ایران خود می‌تواند بهترین سوژه برای تبلیغات گردشگری باشد چون ایران فقط پاسارگاد یا سی و سی پل نیست بلکه تنوعی غیر قابل توصیف از اقوام با خرده فرهنگ‌های آنها در این بین وجود دارد که باید برایشان برنامه ریزی کنیم و نظر گردشگران را به آنها جلب کنیم بنابراین اگر واقعا قصد توسعه گردشگری رمضانی را داریم باید با ارایه اطلاعات دقیق در دنیای حقیقی و مجازی نظر گردشگران خارجی را به این موضوع جلب کنیم و برای آنها سوژه خلق کنیم تا پس از دوره‌ای شاهد حضور خارجی‌ها در مکان‌های مورد نظر باشیم. هرچند ایجاد شرایط ثبت ملی و بین المللی این آداب در ماه مبارک رمضان می‌تواند اولین گام باشد

صنفی که چراغش هرگز خاموش نیست

نویسنده: شیدا رمزی

بدون تردید سالانه حداقل یکبار گذرمان به تالارهای پذیرایی افتاده و گاهی با کوهی از اندوه در غم از دست دادن عزیزمان و گاهی با دریایی از شادی با بهترین آرزوها برای پیوندی الهی وارد این محیط شده‌ایم هرچند نباید فراموش کنیم بازار دید و بازدیدهای موردی مثل ولیمه حجاج یا حتی جشن تولد و دیدارهای خانودگی در این اماکن همواره گرم است.

 اما در این بین ممکن است خودمان برای استفاده از خدمات یکی از این واحدهای صنفی یاد شده کوچه به کوچه یا محله به محله به دنبال مناسب‌ترین‌شان طی طریق کرده و بارها از خود پرسیده باشیم چگونه باید به دنبال بهترین باشیم و هزینه‌های این تالاهار چگونه محاسبه می‌شود؟ از این رو این هفته فرصت امروز سری با بازار کسب و کار صنف تالارهای پذیرایی زده تا برایتان از زیر و بم انتخابی مطمئن و البته اقتصادی درمیان انبوهی از امکانات و انتخاب بگوید.

·       سگانه‌های هزینه بر

قبل از اینکه وارد بحث اصلی یعنی چگونگی انتخاب تالاها بشویم بد نیست بدانیم بطور کلی تالارهای پذیرایی براساس امکانات و تجهیزاتی که در اختیار دارند در سه بخش عمده تقسیم بندی شده‌اند که بدون تردید هرکدام هزینه‌های خاص خود را مطلبد.

1)    تالارهای سطح شهر

2)    تالارهای داخل هتل‌ها

3)    باغ تالارها

اگر به این تقسیم بندی توجه داشته باشیم درخواهیم یافت اگرچه هر سه نوع تالار همان رستوران‌های خودمانی هستند که به مرور زمان و تغییر سبک زندگی مردم کمی شاخه کسب و کارشان را تغییر داده‌ و خدمات ارایه شده را صرفا بر فروش غذا تنظیم نکرده‌اند؛ اما همین خدماتی که به دنبال آن هستیم توانسته سه گروه عمده در این صنف یعنی تالارهای پذیرایی ایجاد نموده و مبنایی بر تعیین صورتحساب نهایی باشد.

بنابراین نباید فراموش کنیم معمولا هزینه تالارهای سطح شهر مناسب تر از دیگر انواع تالارهاست چون در دو گروه باقی مانده نوع خدمات و البته امکانات فضایی کمی متفاوت شده و همین موضوع می‌تواند در سنگین شدن صورتحساب شما دخیل باشد.

·       ایام هفته را دریابید

یکی از فاکتورهای مهم در تعیین هزینه‌های برگزاری مراسم در تالارها روز برگزاری مراسم است. بطور کلی هزینه ورودی تالارها در روزهای مختلف هفته متفاوت است به این صورت که این عدد از 200 هزار تومان تا نزدیک به یک میلیون تومان تعیین شده است.

در دستورالعمل تعیین مبلغ ورودی اگرچه ارقام از 200 تا 300 هزار تومان درنظر گرفته شده اما به غیر از ایام هفته که به دو بخش تعطیل یا غیر تعطیل تقسیم بندی شده است عواملی چون نوع خدمات و تزئین و امکانات تالار نیز تاثیر گذار است که می‌تواند هزینه ورودی برای متقاضیان را تا نزدیک به یک میلیون تومان و بیشتر افزایش دهد بنابراین هنگام انتخاب تالار نه تنها به ایام هفته دقت داشته باشید چون روزهای غیر تعطیل و ابتدایی هفته هزینه ورودی کمتر است بلکه باید به امکانات و خدمات ارایه شده در تالار نیز خوب توجه کنید تا این مبلغ افزایش غیر منطقی برای شما نداشته باشد.

·       هرگز خجالتی نباشید

همه می‌دانیم جشن عروسی یک شب است و برگزاری مراسم عزاداری قابل تکرار نیست بنابراین اگر به دنبال انتخاب تالار برای برگزاری یکی از دو مراسم یا حتی دیگر مراسم خود هستید هرگز خجالتی نباشید چون درصورت بروز مشکل در نحوه برگزاری مراسم مورد نظر شما راه بازگشتی نیست.

در این امر اولین گزینه‌ای که باید کاملا به آن توجه داشته باشید درخواست و کنترل جواز کسب معتبر تالار است این موضوع به عنوان یکی از حقوق اولیه شما تعیین شده که مدیران تالارها نیز کاملا به آن واقف هستند و هرگز از درخواست شما نگران یا ناراحت نخواهند شد به خاطر داشته باشید این جواز براساس دستورالعمل باید در محلی کاملا مشخص و قابل روئیت نصب شده باشد.

در مرحله بعد اگر شما مستقیم با مدیر و مالک تالار (کسی که جواز به نام او صادر شده است) مشغول مذاکره هستید که کار کاملا ساده است اما اگر با فرد دیگری روبرو شدید و قصد انعقاد قرار داد دارید فراموش نکنید باید از او کارت مباشرت بخواهید چون اگر فردی به غیر از صاحب جواز کسب یا مباشر و نماینده قانونی آن پای قرارداد را امضاء کند در واقع مثل این است که شما با تالاری غیر مجاز قرارداد بسته‌اید و نمی‌توانید در صورت لزوم به حقوق خود دسترسی داشته باشید.

اما این پایان کار نیست چون هنوز بدون اینکه خجالت بکشید باید یک مورد دیگر را نیز کنترل کنید هرچند معمولا درمراسم عروسی این موضوع مرسوم است. در این مرحله بهترین گزینه برای شما این است که از صاحب تالار بخواهید اجازه دهد شما در یکی از مراسم تالار مورد نظر قبل از تاریخ مراسم خودتان شرکت داشته باشید تا بتوانید از نزدیک نحوه خدمات رسانی و حتی کیفیت طبخ غذاهارا کنترل کنید.

با این سه مرحله تقریبا می‌توانید مطمئن باشید انتخابی دقیق و اصولی داشته و نباید نگرانی به دل راه دهید چون اصول اولیه را رعایت کرده‌اید. ولی فراموش نکنید این سه مرحله شامل اصول اولیه است و در مراسم عروسی و جشن مواردی کاملا توافقی وجود دارد که باید به آنها نیز توجه داشته باشید و از مدیر تالار بخواهید تمام شرایط و هزینه‌های مربوطه را در قرارداد براساس توافق طرفین قید کند تا در آینده دچار مشکل نباشید.

·       حساب حساب و کاکا برادر

یکی از مهم‌ترین مسائل مربوط به انتخاب تالار، بحث هزینه برگزاری مراسم در این اماکن است که ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده است. بهترین راهکار برای آمادگی ذهنی شما از هزینه‌های احتمالی این است که قبل از مراجعه به تالار هزینه‌های ثابت و مشخص را کاملا روی کاغذ آورده تا بتوانید به سئوال دودوتای آن پاسخ دقیق و کامل بدهید.

1 ـ هزینه ورودیه: این هزینه براساس اعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت به تالارها محاسبه و دریافت می‌شود که برای ایام عادی 200 هزار تومان و در روزهای خاص 300 هزار تومان است. البته معمولا این نرخ رعایت نمی‌شود و برخی تالارهای شیک بخصوص در شمال تهران هر رقمی را که می‌خواهند به عنوان ورودیه دریافت می‌کنند، اما برای سال جاری اتحادیه تالارهای پذیرایی افزایش 15 تا 20 درصدی را پیش بینی کرده است.

2 ـ هزینه منوی غذا: این هزینه با توجه به انتخاب شما برای تعداد و نوع غذاهای انتخاب شده روی میز شام یا ناهار در نظر گرفته می‌شود و به ازای هر نفر مبلغ آن دریافت خواهد شد. به یاد داشته باشید این منو از 14 هزار تومان آغاز و تا 40 یا 100 هزار تومان هم به ازای هر نفرافزایش خواهد داشت.

3 ـ حق سرویس و مالیات بر ارزش افزوده: این مبلغ براساس تعرفه اتحادیه به کل مبلغ فاکتور شما افزوده خواهد شد که به ترتیب عبارت است از 10 درصد به عنوان حق سرویس و 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده.

4 ـ دیگر هزینه‌ها: اتاق و سفره عقد، فیلمبرداری و عکاسی بستگی به تعداد دوربین و خدمات جانبی مثل آلبوم عکس، تابلوی یادگاری، نورپردازی، آتش‌بازی و گل‌آرایی خواهد بودکه بهای آن سلیقه‌ای و به تناسب مکان تالار متفاوت خواهد بود. البته برخی تالارها این خدمات را روی هزینه هر نفر مهمان محاسبه و به طور اجباری دریافت می‌کنند، اما در بیشتر موارد این امر به عهده مشتری و انتخابی است.

اما برای پرداخت هزینه‌ها معمولا این‌گونه عمل می‌شود که همان روز امضای قرارداد متقاضی باید 30 درصد کل قرارداد را به عنوان بیعانه بپردازد و پس از آن تا یک ماه قبل از تاریخ برگزاری مراسم دست‌کم نیمی از کل هزینه پرداخت شده باشد و سرانجام روز برگزاری تسویه حساب خواهد شد.

هزینه کنسلی

طبق عرف و با توجه به تراکم تقاضای موجود برای تالارهای عروسی جای تردید نیست که دست‌کم باید از سه یا چهار ماه قبل برای انتخاب تالار اقدام کرده و بیعانه بپردازید؛ اما تا رسیدن روز برگزاری مراسم ممکن است به هر دلیل این مراسم برگزار نشود که عمده‌ترین دلایل فوت فامیل و بستگان یکی از طرفین عروسی است.

بنابراین از آنجا که تالارهای عروسی روز خود را می‌فروشند و در صورت کنسل شدن برگزاری مراسم زیان خواهند کرد، بندی در قرارداد برای خسارت کنسلی قید شده که حدود 30 درصد ارزش کل قرار داد درنظر گرفته شده است، اما براساس عرف بازار کار تالارها، این رقم با توجه به زمان باقیمانده تا روز برگزاری طبق توافق تعیین و دریافت می‌شود.

 جدول تعیین شده از سوی اتحادیه برای کنسلی اینگونه است

تعداد روز باقی مانده تا اجرای قرارداد	درصد کنسلی (از حداقل منو)
45	5 درصد
30	15 درصد
15	20 درصد
کمتر از 10 روز	30 درصد

به عنوان مثال اگر قرارداد شما با تالاری منعقد شده باشد که حداقل منوی غذای آن 20 هزار تومان به ازای هر نفر تعیین شده باشد در صورت کنسلی مراسم 45 روز قبل از تاریخ مقرر شما مجبور به پرداخت 5 درصد از 20 هزار تومان به ازای هر نفر خواهید شد.

·       «طلاق» ممنوع !

شاید با دیدن این کلمه کمی تعجب کرده باشید، اما مدتی بود که برخی زوجین برای جداشدنشان نیز جشن خداحافظی می‌گرفتند که باعث اعتراض و بروز نگرانی‌هایی از سوی مردم برای همه‌گیر شدن این نوع جشن شد. به هرحال با تغییر سبک زندگی بشر همواره باید منتظر ابداع یا ظهور مواردی نوین و جدید در جامعه بشری باشیم که متاسفانه گاهی اوقات برخی از آنها نه تنها خوشایندمان نیست بلکه به عنوان ناهنجاری می‌توان از آن یاد کرد. به همین دلیل با توجه به منفی بودن جایگاه طلاق در عرف جامعه مسلمان ما از سوی اتحادیه تالارهای پذیرایی دستورالعملی مبنی بر ممنوع‌شدن برگزاری این‌گونه مراسم در تالارها صادر شده است که در صورت مشاهده با آنها برخورد می‌شود.

·       غزا ساده و عروسی پیچیده است

همانطور که می‌دانیم تالارها بطور کلی برای پذیرایی و برگزاری مراسم مختلف تدارک دیده شده‌اند و این تقاضا است که می‌تواند نوع خدمات رسانی تالارها را متفاوت کند هرچند در اصل خدمات کاملا مشخص و تعریف شده‌هستند.

اما اگر از این ابتدایی‌ترین خدمات بگذریم بحث خدمات خاص به میان خواهد آمد که این موارد معمولا در مراسم عروسی مورد توجه هستند چون در مراسم عزا‌داری نیازها کاملا مشخص است و نمی‌تواند زیاد نکته سنج بود.

از این رو اگر برای انتخاب تالار در مراسم عروسی مشغول به جست‌وجو هستید خوب به ریز نیازهای خودتان توجه داشته باشید. نحوه پهن کردن سفر عقد، نوع سرویس دهی ، تعداد غذاها ، تعداد دسرها، انواع سالاد و نوشیدنی یا حتی نوع ظروف استفاده شده می‌تواند هرکدام برای شما هزینه‌بر باشند.

·       حقی که همواره به حقدار می‌رسد

برگزاری مراسم عروسی یا عزا در تالار به هر حال معامله‌ای بین دو طرف است و گاهی این معامله دچار اختلاف‌نظر خواهدشد که نیاز به میانجیگری فرد یا گروهی برای جلوگیری از ضایع شده حق یک‌طرف دارد. به همین دلیل اتحادیه صنف تالارهای پذیرایی در این زمینه گام برداشت و با درنظر گرفتن شورای حل اختلاف از بروز اختلاف‌های بیشتر جلوگیری کرده و حق را به حقدار می‌رساند، پس اگر خدایی ناکرده به این خدمات نیازمند شدید می‌توانید با شماره تلفن 8ـ88535855 اتحادیه تالارهای پذیرایی تهران، قسمت شورای حل اختلاف تماس بگیرید و در صورت لزوم به آن مراجعه کنید. فراموش نکنید دیگر شهرها دارای اتحادیه‌ای مجزا هستند و در صورت استفاده از خدمات واحدهای صنفی غیر مجاز نمی‌توانید در این زمینه زیاد از اتحادیه انتظار داشته باشید چون این اتحادیه پاسخگوی واحدهای صنفی تایید شده خود است نه غیر مجازها هرچند می‌تواند مشاوره به شما بدهد.

جدول هزینه‌های برخی تالارهای سطح شهر تهران

نوع مکان	قیمت	خدمات	توضیحات
تالار (محدوده سعادت‌آباد)	37 هزار تومان	10 نوع غذا به همراه دسر و سالاد و نوشابه، 100 درصد جوجه، شیرینی خشک و میوه فصل	با اضافه شدن موزیک 2 میلیون به مبلغ اضافه می‌گردد.
باغ (محدوده کرج)	منو از 14 تا 48	شامل 3 تا 12 نوع غذا، آبمیوه طبیعی، گل‌آرایی و آتش‌بازی، سفره عقد، دیزاین اختصاصی	ورودی جداگانه برای ایام تعطیل یک میلیون محاسبه می‌گردد.
هتل (محدوده فردوسی)	22 هزار تومان	5 مدل غذا، 100 درصد جوجه، شیرینی و میوه 50 درصد، نورپردازی، شمع‌آرایی، طاق بادکنک	دارای تخفیف در ایام غیرتعطیل
تالار (محدوده الهیه)	75 هزار تومان	منوی سلف سرویس 14 مدل غذا، 8 مدل دسر، 4 مدل سالاد، 100 گرم شیرینی، 700 گرم میوه، نوشابه، آبمیوه طبیعی، آب معدنی، ماشین عروس	2 سالن جداگانه مجلل، پارکینگ اختصاصی رایگان
تالار (محدوده خیام)	12 هزار تومان	3 مدل غذا، میوه درجه یک، شیرینی گل‌محمدی	ورودی ایام غیرتعطیل نفری 300 تومان و ایام تعطیل 700 تومان

گفت و گویی کوتاه با خسرو ابراهیمی رئیس اتحادیه تالارهای پذیرایی تهران

هیاتی بودن خصوصیت صاحبان تالارهای پذیرایی است

تالارهای پذیرایی سهامدار معنوی و اخلاقی جامعه هستند

گفت و گو : شیدا رمزی

با توجه به تغییر ایجاد شده در سبک زندگی شهری ما بخصوص در یک دهه گذشته با کوچک تر شدن فضای زندگی شهرنشینان کسب و کار تالارهای پذیرایی همواره روبه رشد و رونق بوده است به صورتی که هر روز شاهد افزایش آنها در سطح شهر هستیم. فرصت امروز گفت و گویی کوتاه با رئیس اتحادیه تالارهای پذیرایی خسرو ابراهیمی داشته تا برایتان از خصوصیات این واحدهای صنفی بگوید بدون تردید مطالعه این گفت و گو برای شما خالی از لطف نیست.

خسرو ابراهیمی در آغاز سخنان خود به اهمیت و خصوصیات شخصیتی صاحبان تالارها اشاره می‌کند و می‌گوید: همانطور که می‌دانید تالارهای پذیرایی مجموعه‌هایی هستند که برای خدمات رسانی به شهروندان در مجالس مختلف ایجاد شده‌اند. بنابراین به نوعی می‌توان گفت شخصیت صاحبان تالارها بیانگر شخصیت متقاضیان دریافت خدماتشان است؛ از این رو صاحبان تالارها به گونه‌ای برنامه‌ریزی می‌کنند که دقیقا با ارایه خدمات کیفی و مناسب خود نمایانگر شخصیت افرادی باشند که از درب تالار وارد می‌شوند، باشند پس دور از ذهن نیست که بگوییم تالارهای سهامداران معنوی و اخلاقی جامعه هستند.

ابراهیمی در ادامه می‌افزاید: همین مهم باعث شده تا شخصیت‌ها و فرهنگ‌های متفاوتی به عنوان متقاضی در دفتر تالارها حاضر باشند و صاحبان این تالارها باید با درنظر گرفتن شئونات کسب و کاری خود بر مبنای گذشت فعالیت صنفی خود را پایه گذاری کنند که خوشبختانه تا امروز واحدهای صنفی مجاز اینگونه عمل کرده و با درنظر گرفتن این امر به خدمات رسانی مشغول شده اند. این درحالی است که خصوصیت اکثر این مدیران هیاتی بودن آنهاست چون اگر این خصوصیت را نداشته باشند واقعا نمی‌توانند با گروه‌های مختلف از متقاضیان وارد تعامل شوند و خدمات رسانی کنند.

·       امروز نخری؛ فردا می‌فروشیم؟!

رئیس اتحادیه تالارهای پذیرایی در ادامه به اهمیت برخورد و خدمات رسانی واحدهای صنفی در این زمینه تاکید دارد و می‌گوید: در صنف تالارداری هرگز نمی‌توانیم مانند صنوف دیگر اینگونه تصور کنیم که اگر کالایمان را کسی نخرید خوب فردا با قیمتی بالاتر خواهیم فروخت چون واحدهای صنفی یاد شده در واقع روزشان را می‌فروشند و هر روزی که مراسمی نداشته باشند در واقع برایشان زیان است چون هزینه‌های ثابت و مشخصی شامل حالشان خواهدبود.

وی در ادامه می‌افزاید: درست به همین دلیل است که صاحبان تالارها با تمام توان خود سعی در جلب رضایت متقاضیان خدماتشان دارند و با توجه به همین حساسیت برنامه‌ریزی کرده و پرسنل خود را آموزش داده‌اند چون اگر امکان ایجاد ارتباط با مخاطبان خود را نداشته باشند و نتوانند نظر آنها را جلب کنند واقعا در همان یک یا دو مراسم ابتدایی باید به فکر تغییر شغل خود باشد.

به عقیده این مقام صنفی تمامی صاحبان تالارها روز خود را با صلوات و دعا آغاز می‌کنند و پس از برگزاری مراسم در تالار معمولا نماز شکر به جای می‌آورند چون توانسته‌اند گروهی را راضی از درب واحد صنفی خود به خانه روانه کنند حالا چه مراسم عروسی باشد و چه عزا به هر حال همه مراجعه‌کنندگان به این واحدهای صنفی به دنبال حفظ آبروی خود بوده اند پس وقتی راضی از درب تالار خارج می‌شوند صاحبان این واحدهای صنفی نیز خوشحال از خدمات خود یگانه هستی را برای ادامه راهشان شکر می‌کنند.

·       همواره به فکر جلوگیری از اصراف هستیم

رئیس اتحادیه تالارهای پذیرایی تهران درباره تجمل‌گرایی در برخی تالارها نیز به فرصت امروز می‌گوید: شاید در نگاه اول تالارهای پذیرایی محلی برای تجملگرایی باشند و در برخی تصورات اشتباه مردم برای بهتر جلوه دادن آبروی خانوادگی خود به رنگین بودن سفره این تالارها یا برخی خدمات فکر کنند اما واقعا این موضوع بخصوص در چند سال گذشته رنگ و بوی خود را از دست داده چون تمام مباشران و صاحبان تالارها یا مدیران اجرایی در این واحدهای صنفی با ارایه تمام خدمات واحد صنفی خود به متقاضیان سعی در جلب نظر آنها به اهمیت صرفه جویی درهزینه‌ها دارند چون واقعا  این افراد (مدیران) هرگز به دنبال کسب منافع غیر اصولی خود از عزا و شادی مردم نیستند بلکه خود را به نوعی همراه و همسو با منافع متقاضیان می‌دانند پس سعی در جلوگیری از اصراف می‌کنند هرچند تصمیم‌گیری نهایی با متقاضیان است.

ابراهیمی در پایان به عنوان مهمترین توصیه به متقاضیان دریافت خدمات از واحدهای صنفی یاد شده می‌گوید: هرگز بدون قرارداد رسمی نسبت به انتخاب تالارها اقدام نکنید و فراموش نکنید در واحدهای صنفی مجاز و دارای پروانه کسب و کار برای برگزاری مراسم خود به دنبال خدمات مناسب باشید چون اتحادیه تنها پاسخگوی واحدهای صنفی تایید شده خود است و درباره واحدهای غیر مجاز و تایید نشده نمی‌تواند به هموطنان خدمات رسانی کند.

گزارش میدانی جام جم از افزایش خزنده قیمت اقلام اساسی در آستانه ماه ضیافت الهی

سفره رمضان امسال گرانتر پهن می‌شود

نویسنده: عماد عزتی

هر سال با رسیدن ماه پرفیض شعبان به نیمه مسلمانان سراسر این کره خاکی خود را برای ماهی پراز برکت آماده می‌کنند و هرکس با انجام فریضه‌های دینی خود به بهترین شکل ممکن سعی در بهره بردن بیشتر از این فرصت یک ماهه که نام ضیافت خداوند به خود گرفته دارد.

این درحالی است که اگرچه این ماه ماه مهمانی پروردگار است و سراسر پر از برکت؛ اما هرسال با نزدیک شدن این ماه الهی قیمت برخی اقلام پرمصرف رمضان با افزایش قیمت مواجه شده و مسئولان را برای کنترل بازار وادار به واکنش می‌کند تا برای تامین اقلام مصرفی رمضان تصمیم گیری‌ نماید.

امسال نیز اینگونه است چون اکثر مسئولان و دست‌اندرکاران صنفی تقریبا از یک هفته پیش در این زمینه اظهار نظر کرده و به مصرف‌کنندگان کالا اطمینان دادند که تصمیم بر کنترل بازار دارند و با استفاده از راهکارهای متفاوتی چون نظارت‌های بیشتر، تحویل سبد کالای ویژه‌ رمضان به کارمندان و کارگران، برگزاری نمایشگاه عرضه مستقیم کالا و ... جلوی هرگوه سوء استفاده را خواهند گرفت.

از این رو جام جم برای دریافتن واقعیت بازار رمضانی سال‌جاری که هفته آینده با شروع ماه ضیافت الهی آغاز می‌شود سری به سطح شهر زده تا از هزینه‌ای مابین 5 تا 8 هزار تومانی هر وعده سحری و افطار روزه‌داران بگوید که خبر از گرانی سفره رمضان می‌دهد اما جالب اینجاست که با نگاه به آمار و ارقام ارایه شده از سوی بانک مرکزی همواره تورم کشورمان درحال کاهش بوده نباید انتظار از افزایش قیمت‌ها داشته باشیم؛ تناقضی که ظاهرا خبر از رکود تورمی یا همان کاهش قدرت خرید مردم می‌دهد نه کاهش قیمت‌‌ها.

نان؛ چانه‌ای با آپشن‌های مختلف؟!

بدون تردید یکی از اقلام اساسی ماه مبارک رمضان نان است پرمصرفی که با توجه به شرایط جامعه کشورمان به عنوان یکی از اصلی‌ترین اقلام خوراکی در طول سال نیز توجه بسیاری از مسئولان و دست‌اندرکاران تولیدش را به خود جلب کرده است. این درحالی است که از زمان اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها نان همواره روی پله صعود بوده و گاهی به بهانه افزایش کیفیت تنورش شعله کشید و گاهی هدفمندی بیشتر یارانه‌های دولت، شعله افزایش قیمتش را بالاتر برد.

به هر حال همین چند هفته پیش بود که دوباره بحث افزایش قیمت نان آنهم به بهانه‌ای تازه یعنی آزاد پز شدن نان در صدر اخبار قرار گرفته و ذهن بسیاری را به خود مشغول کرد بصورتی که هم اکنون نزدیک به 30 درصد نانوایی‌های سنگکی به عنوان پرطرفدارترین نان سنتی ‌ پایتخت به صورت آزاد پز به متقاضیان خدمات ارایه می‌دهند. هرچند تنها نانی که همواره با نرخی ثابت و به قول معروف بدون آپش به متقاضیان تحویل داده می‌شود همان لواش معروف کاغذی است چون ساده و کنجدی نداشته و یک کلام 210 تومان فروخته می‌شود.

براساس اعلام مسئولان و فعالان صنفی نان اگرچه مصرف این خوراکی در طول ماه رمضان کاهش می‌یابد اما با توجه به فریضه‌های دینی در وعده‌هایی خاص متمرکز خواهد شد این درحالی است که تغییر ساعت پخت نانوایی‌ها در کار نیست و این واحدهای صنفی همانند گذشته مشغول ارایه خدمات به مشتریان خواهند بود.

به گفته محمدرضا نظر نژاد، رییس اتحادیه نان سنگک تهران در این زمینه به خبرنگار ما گفت: در حال حاضر 30 درصد از نانوایی های تهران آزاد پز شده اند و قیمت نان آزاد پز 450 گرمی 1300 تومان، نان 450 گرمی یک طرف کنجد دار 1500 تومان، نان سفارشی 550 گرمی سنگین دو طرف کنجد دار 2 هزار تومان و نرخ نان دولتی در بازار 800 تومان است .

این درحالی است که  براساس اصلاحیه ابلاغی 23آذر‌ماه سال گذشته کارگروه استانی نان در تهران، قیمت مصوب هر قرص نان سنگک با وزن چانه خمیر667گرم 800تومان تعیین‌شده، برخی نانوایی‌های دارای آرد دولتی در کنار فروش نان سنگک به نرخ مصوب مذکور اما با وزن کمتر، فروش نان سنگک کنجدی با افزودن کنجد به نرخ 1500تومان را نیز در دستور کار قرار داده‌اند؛ موضوعی که در برخی نانوایی‌های بربری نیز رایج شده و نرخ 650تومانی مصوب این نوع نان با وزن چانه 600گرمی را به هزار و 200تومان افزایش داده‌اند اما در سایر انواع نان سنتی مانند تافتون و لواش، کاهش وزن چانه خمیر و کم فروشی رواج بیشتری دارد.

رئیس کارگروه آرد و نان و معاون برنامه‌ریزی استانداری تهران با بیان اینکه تعیین نرخ انواع نان با افزودن کنجد یا سایر افزودنی‌ها را قبول نداریم اعلام کرد، اتحادیه نانوایان اعلام می‌کند برخی مردم متقاضی خرید نان با افزودنی‌ها هستند و مشکلی برای عرضه این نوع نان وجود ندارد.

به گفته نعمت‌الله ترکی نرخ نان سنگک 800تومانی در نانوایی‌های یارانه‌ای با افزودن کنجد با حداکثربین 100تا 200تومان افزایش بیش از هزار تومان نخواهد بود. اگر نانوایی یارانه پز نان سنگک کنجدی را به نرخ 1500تومان عرضه می‌کند تخلف محرز بوده و مردم نیز باید گزارش دهند. لازم به یادآوری است در این ماه میزان مصرف انواع نان‌های حجیم یا همان فانتزی‌های خودمانی به حداقل خود رسیده و بیشترین تقضا در نان‌های سنتی خواهد بود.

زولبیا و بامیه صدر تداخل صنفی

بدون تردید هر زمان از سال که صحبت ماه مبارک رمضان با تمام برکاتش می‌شود ناخودآگاه تصویری از سفره‌ افطار که گوشه‌ای از آن ظرفی پر از زولبیا و بامیه به عنوان پای ثابت سفره قرار دارد؛ زنده می‌شود. بنابراین زیاد دور از ذهن نیست که بگوییم یکی از اقلام پرمصرف خوراکی در این ماه زولبیا و بامیه است و هر سال با نزدیک شدن این ماه پرفیض و برکت اتحادیه‌ مربوطه با درنظر گرفتن شرایط تولید اقدام به اعلام قیمت‌های مصوب برای آن می‌کند.

علی بهره‌مند، رئیس اتحادیه قنادان و فروشندگان شیرینی در این زمینه به جام جم می‌‌گوید: مصرف زولبیا و بامیه از گذشته در ماه رمضان رواج داشته و ما نیز در این ماه علاوه بر افزایش تولید بر حجم نظارت‌های خود نیز اضافه می‌کنیم .
این مقام صنفی با اشاره به بالا رفتن هزینه‌های تولید درباره قیمت مصوب سال 1394 این خوراکی رمضانی می‌افزاید: با توجه به افزایش هزینه‌های تولید زولبیا و بامیه بخصوص درباره دستمزدها در سال جاری، نرخی که ما برای این محصول به مسئولان مربوطه ارائه دادیم 11 هزار تومان بود؛ اما ستاد تنظیم بازار با درنظر گرفتن شرایط و سیاست‌های دولت آن را تصویب نکرد و نهایتا نرخ زولبیا و بامیه بین 9100 تا 9600 تومان تعیین شد این در حالی است که سال گذشته هر کیلوگرم زولبیا و بامیه 8200تومان به فروش می‌رسید .

بهره‌مند اصلی‌ترین مشکل در این صنف را تداخل صنفی عنوان کرده و تصریح می‌کند: متاسفانه بازار ماه مبارک رمضان با توجه به افزایش حجم تقاضا فرصتی شده برای سودجویی و تخلف برخی افراد که این موضوع باعث بروز تداخل صنفی نیز در بسیاری از صنوف درگیر مثل شیرینی فروشان است.

وی در ادامه به حضور برخی تولیدکنندگان زیرزمینی خارج از شهر تهران در زمینه تولید آش، حلیم، زولبیا و بامیه اشاره می‌کند که بدون رعایت اصول بهداشتی و بدون هیچ نظارتی در این ایام محصولات خود را حتی در گوشه و کنار خیابان می‌فروشند.

این درحالی است که بهره‌مند با فروش زولبیا و بامیه در فروشگاه‌های نان فانتزی اشاره می‌کند و می‌افزاید: بارها از مسئولان امر خواستیم نسبت به این موضوع رسیدگی کنند اما همانطور که می‌دانید بازار رمضانی با توجه به گستردگی و اهمیتش زیاد قابل کنترل نیست و مسئولان علی‌رغم انجام وظیفه بازهم دچار مشکلاتی در این امر هستند اما اتحادیه در این ایام بر میزان بازرسی‌ها و کنترل کیفیت تولید افزوده و سعی در رعایت حقوق مصرف کننده را دارد.

بهره‌مند تقاضای موجود از سوی برخی اصناف غیر مرتبط مثل سوپرمارکت، اغذیه فروشی، نان فانتزی در زمینه خرید زولبیا و بامیه ارزان‌تر را عامل اصلی رونق کسب و کار متخلفان عنوان می‌کند و می‌گوید: اکنون متاسفانه برخی صنوف غیر مرتبط صرفا برای سودجویی و با استفاده از ارایه محصولات ارزان‌تر (بی کیفیت) به متقاضیان محصولات مربوط به رمضان سعی در سوء استفاده دارند چون قیمت‌های ارزان‌ می‌تواند عاملی برای جذب مشتری باشد درحالی که از نظر سلامت این محصولات واقعا قابل تایید نبوده و باید از فروشگاه‌ها جمع آوری شوند.

این مقام صنفی با اشاره به مسولیت اداره بهداشت و شورای اصناف در این زمینه می‌گوید: واقعا این ارگان‌ها باید با افزایش کنترل و بازرسی خود نسبت به جلوگیری از فعالیت این واحدهای صنفی غیرمجاز اقدام کنند چون این محصول با سلامتی جامعه سروکار دارد و نباید به آن بی تفاوت بود. به عقیده وی هرچند نظارت این ارگان‌ها در مواردیاد شده وجود دارد اما با توجه به کمبود نیرو یا خلاء‌های قانونی هنوز کامل انجام نشده و باید بیش از پیش در این زمینه اقدام کنیم.

رئیس اتحادیه قنادان و فروشندگان شیرینی به مصرف‌کنندگان اقلام یاد شده توصیه می‌کند برای رعایت بهداشت و سلامتی خود از فروشگاه‌های معتبر برای تهیه اقلام مورد نیاز خود خرید کرده و هرگونه تخلفی را به مسئولان 124 یا حتی خود اتحادیه گزارش دهند و یقین داشته باشند که به آنها رسیدگی خواهد شد.

حبوبات افزایش چشمگیر ندارند

براساس عرفی نانوشته اما مفید همواره با فرارسیدن ماه مبارک رمضان مصرف حبوبات به دلیل طبخ خوراکی‌هایی مثل آش و حلیم افزایش خواهد داشت که همین موضوع می‌تواند در تنظیم بازار و همچنین قیمت‌های این مدت تاثیرگذار باشد.

حمید خداداد، نایب رئیس اتحادیه اسبق حبوبات ایران که اکنون از لحاظ صنفی در اتحادیه دیگری ادغام شده است در این زمینه از جایگاه یک فعال صنفی به جام جم می‌گوید: با توجه به افزایش قیمت برخی اقلام حبوبات به تازگی بعید است که در ماه رمضان نیز شاهد افزایش مجدد قیمت‌ها باشیم هرچند نمی‌‌توان فراموش کرد به هرحال بازار عرضه و تقاضا می‌تواند در تعیین قیمت تاثیرگذار باشد بخصوص اینکه ایران با توجه به میزان تولید در برخی از تولیدات مثل عدس و لپه به میزان قابل توجهی به واردات وابسته است.

این فعال صنفی در این زمینه می‌افزاید: ایران در زمینه عدس کاملا به واردات از کشور کانادا وابسته است و همین موضوع یعنی واردات باعث شد تا چندی پیش قیمت این حبوب افزایش یکباره تجربه کند چون واردات بنا به دلایلی کاهش چشمگیری به خود دیده است.

خداداد درباره خرید حبوبات به صورت بسته بندی و بهداشت آنها نیز معتقد است: اگر به واقعیت حمل و بسته بسته‌بندی این محصولات توجه داشته باشیم درخواهیم یافت محصولاتی که به صورت فله فروخته می‌شوند امکان آلودگی بالاتری دارند چون بسته بندی به این معنی نیست که محصول داخل کیسه کاملا از آلودگی مبراست اما میزان کمتری خطر متوجه مصرف کننده است چون برخی نظارت‌های بهداشتی برای شرکت‌های تولیدی اجباری است و نباید فراموش کرد این نظارت‌ها برای محصولات وارداتی و فله هنگام ورود به کشور نیز وجود دارد ولی فروشگاه‌هایی که اقدام به فروش محصولات به صورت باز می‌کنند بدون تردید شرایط آلودگی بیشتر را برای محصولات خود فراهم کرده‌اند.

قیمت برخی اقلام حبوبات در میادین تره‌بار (20/3/1394)
نام محصول		قیمت هر کیلوگرم محصول درجه یک(ریال)		قیمت هر کیلوگرم محصول درجه دو(ریال)
باقلا خشک		۳۴۰۰۰		۳۰۰۰۰
جو بلغور		۱۹۰۰۰		۱۵۰۰۰
جو پوست کنده		۱۹۰۰۰		۱۵۰۰۰
جو پرک		۲۱۰۰۰		۱۶۰۰۰
دال عدس		۵۰۰۰۰		۴۵۰۰۰
ذرت خشک وارداتی (پاپ کورن)		۳۷۰۰۰		۳۲۰۰۰
زرشک پفکی		۱۹۸۰۰۰		۱۷۰۰۰۰
زرشک دانه اناری		۱۷۰۰۰۰		۱۵۰۰۰۰
سویا		۳۴۰۰۰		۲۹۰۰۰
عدس درشت		۵۲۰۰۰		۴۲۰۰۰
عدس ریز		۴۵۰۰۰		۳۸۰۰۰
گندم بلغور		۱۹۰۰۰		۱۵۰۰۰
گندم پوست کنده		۱۹۰۰۰		۱۵۰۰۰
لپه آذر شهر		۴۳۰۰۰		۳۸۰۰۰
لپه وارداتی		۳۵۰۰۰		۳۱۰۰۰
لپه باقلا زرد		۳۲۰۰۰		۲۷۰۰۰
لپه باقلا سبز		۱۷۰۰۰۰		۱۵۰۰۰۰
لوبیا چشم بلبلی		۳۹۰۰۰		۳۵۰۰۰
لوبیا چیتی ممتاز داخلی		۶۳۰۰۰		۵۴۰۰۰
لوبیا چیتی وارداتی		۵۰۰۰۰		۴۲۰۰۰
لوبیا سفید		۶۸۰۰۰		۶۲۰۰۰
لوبیا قرمز جگری داخلی		۵۸۰۰۰		۴۸۰۰۰
لوبیا قرمز قمی		۶۸۰۰۰		۶۲۰۰۰
لوبیا قرمز کپسولی		۹۲۰۰۰		۸۵۰۰۰
لوبیا کشاوزی		۷۲۰۰۰		۶۸۰۰۰
لیمو عمانی		۱۶۰۰۰۰		۱۴۵۰۰۰
ماش سبز		۶۰۰۰۰		۵۰۰۰۰
نخود		۲۹۵۰۰		۲۶۰۰۰
نخود و لوبیا		۴۲۰۰۰		۳۶۰۰۰

خانگی‌ها محبوبتر، گرانتر!

عطر خوش آش‌ و حلیم بدون تردید یکی از نشانه‌های ماه مبارک رمضان است که در هرکوی و برزنی به مشام می‌رسد که هرگز گرمای هوای رمضان تابستانی نمی‌تواند از حرارت بازارش ‌بکاهد چون میل کردن یک کاسه حلیم و یا یک کاسه آش می‌تواند به میزان قابل توجهی از نیازهای مواد غذایی بدن روزه‌داران را تامین نماید از این رو همواره این بازار چه در مواد اولیه و چه در محصول نهایی پرمتقاضی است.

هرچند هنوز مدتی تا آغاز ماه مبارک رمضان باقی است اما برپا شدن برخی فروشگاه‌های موقت در این زمینه می‌تواند رونق این بازار را دوباره هم به مسئولان و هم به مردم یادآوری کند با کمی گشت و گذار در میان منوهای انواع مختلف آش و حلیم درخواهیم یافت امسال نیز قیمت این خوراکی‌های مخصوص رمضان افزایش به خود دیده و باید کمی گرانتر از پارسال آنها را تهیه کنیم.

براساس بررسی‌های میدانی خبرنگار ما قیمت هر کیلوگرم آش در انواع مختلف به طور معمول بین 8000 تا 8500 هزار تومان و حلیم بسته به نوع و کیفیت از 9000 تا 9500 تومان فروخته می‌شود اما جالب اینجاست که امسال ظاهرا پدیده‌ای به نام (خاله یا عمه) که حکایت از خانگی بودن این خوراکی‌ها دارد بر بازار مصرف رمضانی سایه افکنده و باعث شده قیمت آش‌های خانگی چیزی حدود 9500 تومان و حلیم خانگی هم نزدیک به 10 هزار تومان با مخلفات گوناگون به فروش برسد هرچند آشکده‌های متفاوتی در سطح تهران اکنون خود را برای پذیرایی از روزه‌داران هنگام سحر وافطار آماده کرده تا هر پرس آش را نزدیک به 5000 هزار تومان و هر پرس حلیم را 6000 تومان مقابل خریداران قرار دهند.

گفت‌وگو با مدیرکل اطلاعات و آمار اسبق سازمان میراث فرهنگی

قصدی ده روزه برای روزه‌داری؛ فرصتی طلایی برای حضور گردشگران

برنامه‌ریزی؛ لازمه بهره‌برداری از گردشگری رمضان

گفت‌وگو : عماد عزتی

مدتی است کشورهای مختلف گردشگرپذیر در گوشه و کنار جهان با مهیا کردن شرایط گردشگری حلال و استفاده از جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی خود نسبت به جلب نظر گردشگران مسلمان اقدام کرده‌اند اما این روند در کشورهای اسلامی در برخی از مناسبت‌های مذهبی مثل ماه ضیافت الهی یا همان رمضان به فرصتی برای توسعه صادرات نامرئی تبدیل شده است. اما متاسفانه ایران تاکنون با توجه به امکانات مناسبی در این زمینه در اختیار دارد هنوز نتوانسته از فرصت‌های اینچنینی یا مناسبت‌های مذهبی و گردشگری حلال به نفع صادرات نامرئی خود استفاده کند و زمینه حضور گردشگران خارجی مسلمان یا غیر مسلمان را در این دوران مهیا کند. هرچند براساس آمار و اطلاعات موجود از سوی سازمان جهانی گردشگری ایران به عنوان یکی از ده کشور برتر در زمینه جاذبه‌های گردشگری شناخته شده است .

از این رو فرصت امروز گفت‌و‌گویی کوتاه با اردشیر اروجی، کارشناس برنامه‌ریزی گردشگری و مدیرکل اسبق برنامه‌ریزی و آمار سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری درباره اهمیت مناسبت‌های مذهبی در توسعه گردشگری داشته که مطالعه آن خالی از لطف نیست .

·         همانطور درجریان هستید چند سالی است که ماه رمضان به عنوان سوژه‌ای در جاذبه‌های گردشگری برخی کشورهای مسلمان مطرح شده و توسعه مناسبی را در این زمینه برایشان به ارمغان آورده است نظر شما در این زمینه چیست؟

بطور کلی نزدیک به یک دهه است که ماه مبارک رمضان در اکثر کشورهای عربی گردشگر پذیر به عنوان فرصتی برای توسعه درآمدهای گردشگری مدنظر کارشناسان و برنامه‌ریزان گردشگری بوده است و برای آن برنامه‌های منظمی تدارک دیده‌اند. این کشورها برنامه‌ای تحت عنوان گشت‌های رمضانی و تورهای ویژه رمضان برنامه ریزی کرده و با استفاده از این برنامه‌ها افزایشی قابل توجه در گردشگری خود را در این مدت تجربه کرده‌اند از این رو  به نظر بنده تمام کشورها و ایران باید از همه مناسبت‌های خاص ملی و مذهبی خود برای جلب نظر گردشگران استفاده کنند و اتفاقا این ظرفیت جلب نظر گردشگران در این مناسبت‌ها بسیار بیشتر است. در صورتی که برای این مناسبت‌ها از قبل برنامه‌ریزی کرده باشیم تا بتوانیم به نحو مناسبی از گردشگران پذیرایی کنیم. به عنوان مثال در ایران باید برای رمضان از دو یا سه ماه قبل برنامه ریزی شده باشد تا به خوبی زمینه حضور گردشگران مسلمان یا غیر مسلمان را در این ایام مهیا کنیم.

·         منظور شما از آمادگی چیست و چه پیشنهادی در این زمینه دارید؟

به عقیده من در این ماه یا حتی ماه محرم و اعیاد مذهبی باید با راهبری سازمان میراث فرهنگی و همکاری دفاتر خصوصی خدمات گردشگری در بازارهای هدف در جهت جلب نظر گردشگران اقدام شود اما تاکید می‌کنم راهبری سازمان میراث فرهنگی نه اجرای برنامه از سوی این نهاد. چون تجربه نشان داده هیچ وقت سازمان میراث فرهنگی در مقام مجری موفق نبوده که از نظر علمی هم نباید به عنوان مجری طرحی باشد این سازمان بایدصرفا زمینه‌های قانونی و موارد لازم را مهیا کند و اجرا در بخش خصوصی صورت گیرد .

·         مهمترین جاذبه‌های گردشگری رمضان برای مسافران مسلمان در ایران چیست؟

ببینید بطور کلی ایران برای گردشگران مسلمان بخصوص شیعیان سراسر دهکده‌جهانی دارای چهار قطب اصلی گردشگری است که می‌توانیم با استفاده از جاذبه‌ آنها به نفع دیگر مناطق نیز بهره ببریم. این قطب‌ها عبارتند از 1. حرم امام رضا (ع) در مشهد مقدس، 2. حرم مطهر حضرت معصومه(س) در شهر مقدس قم ، 3. حرم حضرت عبدالعظیم در تهران و در نهایت حرم شاه چراغ در شیراز است که این جاذبه‌ها می‌تواند نه تنها برای منطقه خود،  رونق گردشگری را به ارمغان آورد بلکه می‌تواند باعث برگزاری تورهای گردشگری ترکیبی شده و در نهایت دیگر مناطق ایران را نیز برای حضور گردشگران مهیا سازد هرچند نباید فراموش کرد که مسلمانان برای انجام فریضه روزه‌داری هنگام سفر باید قصد اقامت ده روزه داشته باشند که همین فرصتی طلایی برای حضور طولانی‌تر گردشگران در کشورمان است .

·         همانطور که می‌دانید در مناطق مختلف کشورمان برنامه‌ها و آداب و رسوم خاص رمضانی وجود دارد آیا این آداب خاص می‌تواند به عنوان جاذبه گردشگری شناخته شوند؟

پاسخ شما در این زمینه قطعا مثبت است و نباید این نکته را فراموش کرد که بسیاری از کشورهای مطرح در صنعت گردشگری از این صنعت برای زنده‌ نگهداشتن آداب کهن و خورده فرهنگ‌های خود استفاده می‌کنند تا علاوه بر درآمدزایی از حضور گردشگران  نسبت به زنده‌نگهداشتن این آداب و رسوم اقدام کرده‌باشند. اما فراموش نکنیم برای ارایه این آداب خاص باید تدارک دیده باشیم و به مخاطبان این آداب و سنن را از قبل معرفی کرده باشیم تا در ذهن آنها انگیزه سفر ایجاد کرده باشیم؛ همانطور که می‌دانید یکی از اصول اولیه گردشگری آشنایی با فرهنگ و تمدن کشور میزبان است. به عنوان مثال می‌توانیم برای ذکرخوانی‌های مختلف این ایام مثل شب‌های قدر یا حتی خوراکی‌های خاص آداب و رسوم سفره‌های افطاری پکیچ ‌هایی ارایه نماییم تا مخاطبان مسلمان خارجی و غیر مسلمان را با آنها آشنا کنیم این درحالی است که بدون تردید این پکیچ‌ها در نهایت می‌توانند جذابیتی خاص برای مخاطبان یا همان گردشگران داشته باشد. اما بازهم اشاره می‌کنیم همه این موارد نیازمند برنامه‌ریزی از قبل توسط مسئولان سازمان میراث فرهنگی دارند و نمی‌توان از یک هفته قبل برای آنها برنامه‌ریزی کرد یا اینکه به امید جلب نظر گردشگران هنگام ورود به مرزهای ایران بسته باشیم بلکه براساس اصول باید جذابیت تجربه این فرهنگ را باید در مبداء سفر گردشگران ایجاد کرده باشیم تا گردشگر برای آن مقصدش را انتخاب کند.

·         شمابارها به این برنامه‌ریزی‌های مخصوص ایام و اعیاد مختلف برای جلب نظر گردشگران اشاره فرمودید لطفا کمی در این زمینه توضیح دهید؟

اجازه دهید با فرض اینکه گردشگران ورودی به ایران با آداب و رسوم مذهبی ایران در این ایام یا دیگر مناسبت‌های مذهبی و ملی آشنایی ندارند  و  با یک مثال درباره گردشگری در ماه رمضان این موضوع را توضیح دهم. بهترین راهکار این است که مسئولان با تهیه و تولید دفترچه‌هایی چاپی یا الکترونیکی (لوح فشرده) با مقدمه‌ای درباره اصول روزه‌داری و فلسفه دینی آن تمام قواعد و اصول مذهبی این ماه را برای مخاطبان توضیح دهند بعد هم با ارایه توضیحی درباره اماکن مذهبی و مناسب بازدید این ایام و اطلاعات کامل از تورهای ویژه در این ایام مخاطبان را با دیدنی‌های ایران بخصوص در این ایام و البته خوراکی‌های مخصوص آشنا کنند. بعد این دفترچه‌ها از طریق رایزنان فرهنگی سفارتخانه‌های ایران در بازارهای هدف توزیع شده تا گردشگران با اطلاعات کامل وارد مرزهای ایران شوند. البته لازم به یادآوری است که بحث حضور در دنیای مجازی نیز نباید در این زمینه به دست فراموشی سپرده شود

·         به نظر شما هتل‌ها و اماکن اقامتی هم باید در این زمینه آماده سازی خاصی داشته باشند؟

همانطور که قبلا اشاره شد بهترین راهکار این است که برخی از هتل‌ها و اماکن اقامتی با توجه به توضیحاتی که درباره ماه رمضان به گردشگران ارایه شده در بروشورهای یاد شده معرفی شوند و برای مراسم افطار و سحری با ارایه خوراکی‌های مخصوص رمضان و البته خوراکی‌های بومی محل قرار گرفتنشان موضوع را کامل کنند تاگردشگران تمام آنچه که مطالعه کرده‌اند را در واقعیت درک و تجربه کنند هرچند به عنوان یکی از بخش‌های جذاب می‌توان با استفاده از توانایی سرآشپزهای این اماکن اقدام به برگزاری آموزش‌های یک روزه نسبت به طرز تهیه این خوراکی‌ها اقدام کرد روشی که اکنون در گردشگری عمومی برخی کشورها هتل‌هایشان برای غذاهای بومی به کار می‌برند.

·         آیا برگزاری نمایشگاه یا مسابقات در این ایام می‌تواند باعث جلب نظر گردشگران بیشتری باشد؟

بدون تردید پاسخ شما مثبت است چون برگزاری نمایشگاه‌های خریداکنون در اکثر کشورهای گردشگرپذیر عربی انجام شده و با استقبال خاصی روبرو شده است اما همانطور که می‌دانید اگر فرض براین باشد که تمام گردشگران ماه رمضان مسلمان نیستند برگزاری مسابقات قرآنی می‌تواند خود به عنوان جاذبه‌ای بسیار منحصر بفرد برای گردشگران ورودی به خاک کشورمان باشد چون صوت قرآن برای بسیاری از افراد بخصوص آنهایی که با ظرافت آن آشنایی نداشته‌اند جذاب و بسیار زیباست. البته نباید فراموش کنیم برای حضور گردشگران غیر مسلمان لازم به انجام هماهنگی‌هایی است که باید از قبل تدارک آن دیده شده باشد چون می‌توانیم با این روش آنها را با زیبایی‌های قرآنی نیز آشنا کنیم.

·         برخی اعتقاد دارند تفاوت‌های فرهنگی ممکن است در زمینه حضور گردشگران غیر مسلمان مشکل ساز باشد، نظر شما در این زمینه چیست؟

ببینید در صنعت گردشگری ما یک کد بین المللی اخلاق گردشگری داریم که اتفاقا ایران نیز به عنوان یکی از کشورهای امضاء‌کنندگان آن منشور بین المللی اخلاق گردشگری است و مفاد آن به تصویب مجلس شورای اسلامی ایران نیز رسیده است. در یکی از مفاد این کد آمده گردشگران وارد شده به یک منطقه ملزم به رعایت اصول اخلاقی و فرهنگی کشور میزبان هستند بنابراین براساس این کد اخلاقی گردشگری که اکثر کشورها آن را امضاء کرده‌اند و گردشگرانشان ملزم به رعایت مفاد آن هستند نباید نگران باشیم فقط کافی است اصول فرهنگی و مذهبی خودمان را برای آنها به روشی واضح و دقیق توضیح دهیم تا گردشگران غیر مسلمان با دید و اطلاعاتی کامل گام به ایران بگذارند .

·         فاصله افطار تا سحر در ایام رمضان برای شب زنده‌داری‌های مذهبی بسیار مشهور شده به عقیده شما به عنوان کارشناس گردشگری این فرصت مناسبی است برای رونق گردشگری شبانه در کشورمان؟

به نکته بسیار جالبی اشاره کردید؛ بسیاری از کشورهای گردشگرپذیر امروزه بخش عمده‌ای از فعالیت گردشگری خود را در زمینه گردشگری شبانه آماده کرده‌اند که می‌توان به کشورهایی مثل فرانسه، ایتالیا، انگلستان که با استفاده از جاذبه‌های شبانه مثل نورپردازی برخی اماکن تاریخی برای گردشگران ساعات مفرحی فراهم کرده‌‌اند که در این اماکن رستوران‌ها نیز به فعالیت خود ادامه می‌دهند و در زمینه درآمدزایی گام برمی‌دارند. این نوع گردشگری در کشورمان می‌تواند با هماهنگی با برخی مراکز خرید، مراکز گردشگری و موزه‌ها رونق گردشگری شبانه را برای ایران به ارمغان آورد به عنوان مثال فرض کنید امکان بازدید از بازارهای تاریخی و موزه‌ها در شب وجود داشته باشد که این خود جاذب است.

·         نظر شما درباره اهمیت هماهنگی دفاتر گردشگری که به گفته سازمان میراث فرهنگی درکشورهای بازار هدف گردشگری ایران افتتاح شده‌اند چیست؟

من مخالف این هستم که دفاتر گردشگری که اکنون راه اندازی شده‌اند خارج از سفارتخانه‌ها باشند و به نوعی مستقل عمل کنند چون اکنون این دفاتر واقعا بدون هیچ بازدهی صرفا برای ماموریت‌های خارجی برخی افراد و هزینه‌ای هنگفت برای سازمان میراث فرهنگی فعال هستند درحالی که رایزنان فرهنگی و البته متخصصان توریسم که می‌توانند در سفارتخانه‌ها فعال باشند بیشتر و بهتر می‌توانند در این زمینه فعالیت داشته باشند. من طی بازدیدهایی که از برخی از این دفاتر داشتم واقعا بازدهی آنها منفی و بدون بهره است.  در حال حاضر این دفاتر هیچ جایگاهی در جذب گردشگران ندارند و نمی‌توانند به خوبی سیاست‌ها را اجرا کنند.

زیبایی و راحتی در خدمت بهره وری

نویسنده: عماد عزتی

شاید وقتی صحبت از مبلمان باشد بیشتر به فکر دکوراسیون منزل و نوع چیدمان میز و صندلی داخل اتاق نشیمن باشید؛ اما این مبلمان خودمانی ظاهرا کاربردی غیر از تکمیل زیبایی منزل داشته و می‌تواند حتی در میزان بهره‌وری پرسنل یک سازمان بسیار تاثیرگذار باشد.

جاناتان ویلمر یکی از متخصصان امور کسب و کار با توجه به تحقیقات خود در زمینه افزایش بهره‌وری کارمندان ادارات دولتی و خصوصی می‌گوید: بسیاری از تولیدکنندگان و صاحبان کسب و کار که هنوز هم سنتی به کارشان می‌نگرند، بحث دکوراسیون و مبلمان اداری را در ردیف هزینه‌ها دانسته و سعی در کاهش آنها دارند درحالی که هزینه کردن منطقی و علمی برای به کارگرفتن مبلمان مناسب اداری نه تنها هزینه نیست؛ بلکه به نوعی سرمایه‌گذاری برای بهره‌وری بالاتر کارمندان و سودآوری مجموعه خواهد بود.

به عقیده وی، مدت‌ها پیش افزایش ساعات کار یا حتی افزایش مشوق‌های مالی به عنوان راهکاری بسیار مناسب در زمینه افزایش بهره‌وری اعلام می‌کردند، درحالی که بسیاری از نکات ریز از دید کارشناسان دور مانده بود. نکاتی مثل دما و نور محیط کار، نوع و رنگ ملبمان اداری که در میزان بهره‌وری پرسنل تاثیرگذار هستند  و در برخی موارد تا ده درصد افزایش با ایجاد کمی تغییر در شکل و ظاهر محل کار پرسنل را تجربه خواهیم کرد. 

بنابراین جای تردید نیست که استفاده از مبلمان اداری امروز در شرکت‌ها و کارخانجات نه فقط برای نمایش توانایی مالی و جایگاه اقتصادی آن واحد تولیدی، بلکه برای افزایش بهره‌وری پرسنل نیز درنظر گرفته می‌شود اما این اهمیت چه تاثیری در کسب و کار تولید کنندگان این لوازم و تجهیزات دارد و این صنایع درکشورمان در چه جایگاهی هستند؟

اینها سئوال‌هایی است که فرصت امروز قصد دارد به آنها پاسخی قانع کننده و در عین حال کارشناسی بدهد تا شمایی که با توجه به افق‌های تازه اقتصادی مشغول تدارک دفترکار یا کارگاهی مدرن با بهره‌وری بالا هستید از این مهم غافل نشده و بتوانید با استفاده از راهکارهای علمی و عملی ارایه شده در این زمینه گام بردارید.

از میدان حسن‌آباد تا صفر و یک‌های مجازی

بدون تردید امروزه با توجه به تغییر سبک زندگی و البته نیازهای مدرن جامعه اهمیت استفاده از تجهیزات و دکوراسیون مناسب در دفاترکار و گارگاه‌ها برهیچکس پوشیده نیست و بسیاری از صاحبان مشاغل و کارگاه‌ها درباره تغییر دکوراسیون محل کارشان مشغول دودوتا چهارتای خودمانی هستند تا بتوانند با استفاده از سیستم‌ها و تجهیزات نوین مبلمان اداری محیطی آرام و مناسب را برای پرسنل و البته مخاطبان خود فراهم نمایند و همانطور که می‌دانید معمولا در شهرهای مختلف بورس‌های متفاوتی برای این اقلام وجود دارد که در پایتخت، لوازم و تجهیزات مبلمان اداری را می‌توان در چهار منطقه معروف تهیه کرد و گل سرسبد آنها ضلع شمالی میدان تاریخی حسن‌آباد و خیابان حافظ به عنوان بورس لوازم و تجهیزات مبلمان اداری است اما این مرکز سنتی خرید تجهیزات و مبلمان اداری تنها محل ارایه این نوع کالاها به متقاضیان نیست، بلکه پایتخت نشینان می‌توانند در خیابان دلاوران بالاتر از میدان رسالت نیز تجهیزات مورد نیاز خود را تهیه کنند.

 این درحالی است که برخی کسبه و فروشندگان بازار مبل تهران و خیابان مازندران در میدان امام حسین نیز تامین کننده برخی اقلام و تجهیزات مبلمان اداری هستند. هرچند نباید فراموش کرد با توجه به تنوع و تقاضای بسیار بالای خرید تجهیزات و مبلمان اداری اکنون نمی‌توان به این چند مرکز خرید سنتی در پایتخت بسنده کرد چون در میان صفر و یک‌های مجازی فروشندگان بسیار زیادی محصولات خود را ارایه کرده و سعی در جلب نظر متقاضیان دریافت این لوازم دارند. اما دیدن تصاویری بسیار زیبا از پشت شیشه مانیتورهایمان نمی‌تواند تضمینی برای کیفیت و راحتی مبلمان اداری و صندلی‌های پرسنل باشد؛ بنابراین بهترین گزینه براساس اظهارنظر کارشناسان جستجو و انتخاب در میان صفر و یک‌های مجازی و خرید از واقعیت ویترین فروشگاه‌ها و تولید کنندگان است.

روایت آمار از صنعت مبلمان ایران

صنعت مبلمان بطور کلی در ایران قدمتی 100 ساله دارد و بنا بر گزارش مرکز آمار حدود 226 واحد صنعتی تولید مبلمان در دو بخش اصلی اداری و منزل با اشتغال حدود 10 هزار نفر درحال فعالیت هستند. بنا برهمین گزارش تعداد 46700 واحد کوچک و متوسط تولید مبلمان و مصنوعات چوبی و غیرچوبی در بخش‌های یاد شده با اشتغال بیش از 117 هزار نفر هم اکنون چرخ صنعت مبلمان اداری و منزل کشورمان را به حرکت درآورده‌اند. این درحالی است که صنعت مبلمان ایران در بخش‌های مبلمان اداری و منزل روی‌هم رفته بیش از 8% از اشتغال کشور را به خود اختصاص داده و استان های تهران، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، قم، همدان، مازندران، گلستان، گیلان از مهمترین قطب‌های تولید مبلمان در دو بخش یاد شده ایران محسوب می‌شوند.

هلدینگ‌های بزرگ عاملی در گسترش صادرات

بهنام خسروان مدیرتولید یکی از گارگاه‌های تولید تجهیزات مبلمان اداری در تهران ضمن تاکید بر تاسیس هلدینگ‌های بزرگ در کشور برای ارایه محصولات تولید شده به متقاضیان می‌گوید: همه فعالان و دست‌اندرکاران تولید مبلمان اداری بخصوص در بخش دکوراسیون آن می‌دانند مبلمان و دکوراسیون دفاتر تجاری مبتنی بر طراحی و ایده‌های خلاقانه است؛ اما این صنعت همانند دیگر صنایع نمی‌تواند تولیدات خود را به صورت انبوه ساخته و در انبارهای مختلف نگه‌داری کند، چون اینجا بحث ابعاد و مشخصات با رنگ‌های متفاوت در میان است و این موضوع هیچ توجیح اقتصادی برای تولیدکنندگان ندارد که میزان قابل توجهی از تولیدات خود را انبار کنند تا شاید روزی یک متقاضی آن را سفارش دهد.

این متخصص صنعت دکوراسیون و مبلمان اداری در ادامه به تفکیک بخش‌های مختلف در این صنف اشاره می‌کند و می‌افزاید : نباید فراموش کنیم بحث صندلی و برخی تجهیزات اداری مثل فایل‌ها و میز کاملا از پارتیشن بندی یا حتی میزهای کنفرانس مجزا هستند چون تولیداتی مثل صندلی درست همانند دیگر صنایع باید انبوه تولید شوند تا برای سازنده‌ اقتصادی باشد و چون این صنعت دقیقا مبتنی بر سلیقه است طبیعی خواهد بود که تولید کنندگان معتبر حجم تولیدات خود را در مدل‌ها و طرح‌های متفاوتی متناسب با نیازهای بازار هدف تولید کرده و روانه بازار کنند تا بتوانند گردش مالی مناسبی را برای خود به ارمغان آورند اما این روند همانطور که اشاره شد درباره دکوراسیون اداری واقعا غیر ممکن است و باید با استفاده‌از شیوه‌های نوین مثل تولید قطعات پیش‌ساخته که چند منظوره هستند کار را اقتصادی کرد.

خسروان در این زمینه به فرصت امروز می‌گوید اگر به روند شکل‌گیری تولیدکنندگان بین المللی در سراسر جهان و بخصوص کشورهای مطرح  در این زمینه مثل ترکیه توجه داشته باشیم بحث هلدینگ‌ها به میان خواهد آمد به این صورت که یک شرکت مادر اقدام به سرمایه‌گذاری درزمینه تامین مالی تولیدکنندگان کوچک و معتبر کرده تا بتواند انواع محصولات را در بازارهای هدف ارایه دهد این موضوع به دلیل ایجاد نمایشگاه‌های متفاوت که نیازمد تولید به صورت نمونه است بسیار هزینه‌بر است و از توان تولیدکنندگان خرد واقعا خارج است و اینجاست که اهمیت هلدینگ‌ها برای ایجاد رقابت و یافتن بازارهای هدف کاملا مشهود خواهد بود نقطه ضعفی که ایران از آن رنج می‌برد.

کمبود مواد‌اولیه و تجهیزات

در همین حال محسن گلدوز یکی از فعالان صنف مبلمان اداری در زمینه وابستگی این صنف به واردات می‌گوید: بطور کلی صنعت مبلمان اداری را می‌توان در سه بخش عمده طراحی، تولید و ارایه همانند دیگر صنایع درنظر گرفت اما این صنعت با توجه به اینکه مبتنی بر طراحی و سلیقه متقاضیان است کمی متفاوت از دیگر صنایع شکل گرفته است و وابستگی‌های متفاوتی به واردات از دیگر کشورها دارد.

این تولید کننده درباره وابستگی صنف یاد شده به واردات می‌افزاید: در بخش مواد اولیه و یراق بیشترین وابستگی را به خارج از مرزها، بخصوص کشور چین داریم. چون در این زمینه ایران تولیدات کافی و متنوع در اختیار ندارد.

 این درحالی است که در بخش تولیدات و مصنوعات چوبی نیز وابستگی‌هایی از جنس چوب به خارج از مرزها داریم و تولید چوب‌های داخلی نمی‌تواند متناسب با نیاز بازار باشد هرچند در زمینه تولید ام‌دی‌اف و اچ‌دی‌اف تولید کننده‌های بسیاری حضور دارند اما بازهم مبحث مواد اولیه در این زمینه و تعیین قیمت‌نهایی بسیار تاثیرگذار است.

گلدوز در ادامه به اهمیت توجه مسئولان درباره معرفی نیازهای صنف یادشده و سرمایه‌گذاری دقیق و هدفمند متقاضیان کسب و کار اشاره می‌کند و می‌گوید: همانطور که اشاره شد در بخش یراق و ابزار بخصوص برای تولید صندلی‌های اداری هم اکنون درگیر واردات هستیم درحالی که اگر بتوانیم  سرمایه‌گذاران را تشویق به تولید قطعات موردنیاز صنف مبلمان اداری کنیم با توجه به اشتغالزایی و بهره‌وری بسیار بالای این صنف بدون تردید شاهد صعود و رونق مناسبی در صنف مبلمان اداری خواهیم بود.

این فعال صنفی در بخش دیگری از سخنان خود به نکته‌ای کاملا حیاتی اشاره می‌کند و می‌افزاید: شاید همه مسئولان و البته دست‌اندرکاران تولید در زمینه‌های مختلف به کمبودها و نیازهای صنف خود اشاره کرده باشند اما یک نکته بسیار حیاتی که می‌تواند آینده تجاری تولیدکنندگان را در سراسر جهان تامین نماید همواره در کشورمان از قلم افتاده آنهم بحث طرح و طراحی‌های نوین است.

به عقیده وی با توجه به اینکه این صنف کاملا مبتنی بر ایده‌های خلاق و طرح‌های متفاوت بنا شده است باید درباره به کارگیری طراحان متخصص و البته ذهن‌های خلاق حداکثر استفاده را داشته باشیم تا بتوانیم با توجه به منابع موجود از نظر مواد اولیه و دستگا‌های تولید؛ این طرح‌ها را به واقعیت رسانده و روانه بازارهای هدف متناسب با سلیقه‌آنها کنیم؛ چیزی که امروز در اغلب موارد مشغول کپی‌کاری از برندهای برتر بین المللی هستیم و میزان ایده‌های خلاق و نوین یا همان طرح‌های منحصربفرد زیاد در آن دیده نمی‌شود.

صفر و یک‌های مجازی عاملی در توسعه صادرات

ناصر شیرازی یکی از فعالان صنف مبلمان اداری البته در دنیای مجازی در این زمینه به خبرنگار ما می‌‌گوید: باتوجه به اطلاعات و آمارهایی که در اختیار داریم صادرات صنف یاد شده در کشورمان صرفا به کشورهای منطقه مثل عراق، افغانستان و تاجیکستان خلاصه می‌شوند هرچند در برخی موارد صادراتی پراکنده به کشورهای ترکیه و جمهوری آذربایجان نیز وجود داشته است.

 این درحالی است که صنعت مبلمان اداری در سراسر جهان همواره به روایت آمار روی ریل توسعه قرار گرفته است و ایران سهم بسیار ناچیزی از این توسعه را به خود اختصاص داده است به صورتی که هنوز نتوانسته راهی به سوی بازارهای هدف اروپایی یا سایر کشورها برای خود باز نموده و وارد آن مناطق شود.

به عقیده شیرازی مهمترین مشکلی که باعث محصور شدن تولیدات ایران در منطقه شده است؛ نبود اطلاع‌رسانی از پتانسیل‌های موجود تولید در کشورمان بوده. چون صنف تولید مبلمان اداری در ایران با توجه به تجربه و تخصص موجود امکان رقابتی کامل با محصولات بسیاری از کشورهای مطرح در این زمینه را دارد اما دربخش بازیابی بسیار ضعیف عمل کرده است.

مدیر و طراح سایت ایران چوب در زمینه ارایه و معرفی مصنوعات مبلمان اداری با اشاره به کشور ترکیه به عنوان رقیب ایران در منطقه و بخصوص در بازار‌های اروپایی می‌افزاید: کشور ترکیه با توجه به سیستم بازاریابی و همچنین ارایه محصولات خود به مخاطبان توانسته اکنون تمامی بازار اروپا را به خود اختصاص دهد درحالی که دربسیاری از موارد محصولات ایران حتی در مقامی بالاتر از تولیدات ترکیه از لحاظ طراحی و کیفیت ساخت قرار گرفته و می‌تواند جایگزین مناسبی در بازارهای یاد شده باشد.

این فعال صنفی به تجمیع و عرضه مناسب محصولات برای توسعه هرچه بیشتر صنف مبلمان اداری تاکید داشته و می‌گوید: همانطور که همه فعالان و دست اندرکاران تولیدات صنفی در کشور می‌دانند فرایند تولید در واقع بخشی از کار است اما مهمترین موضوع بحث ارایه و معرفی محصول به مخاطبان است که با توجه به شرایط فعلی ایران در این زمینه ضعف عمده‌ای را تجربه می‌کند و نتوانسته فعالیت کافی داشته باشد به همین دلیل ظرفیت‌های بسیاری در صادرات اینگونه محصولات بکر باقی مانده است.

وی درباره اهمیت حضور سایت‌های مجازی در صنعت مبلمان اداری می‌گوید: بسیاری از کشورهای مطرح در تولید این مصنوعات با استفاده از امکانات مجازی به متقاضیان خدمات خود این امکان را می‌دهند که حتی نوع چیدمان و رنگ‌بندی دکوراسیون و مبلمان اداری خود را قبل از خروج از منزل یا محل کارشان انتخاب کنند و پس از آن با مراجعه به تولیدکننده قرارداد ساخت را امضاء کنند درحالی که ایران هنوز در این زمینه بسیار ابتدایی عمل کرده است.

مدیر سایت ایران چوب در این باره به اهمیت حضور در دنیای مجازی همراه و همسو با واقعیت بازار اشاره دارد و می‌گوید: جای تردید نیست که امروز اهمیت حضور در دنیای مجازی برای معرفی دقیق توانایی‌ها و محصولات مختلف برهیچ کس پوشیده نیست که صنعت ملبمان اداری نیز مستثنی نیست بنابراین اگر بتوانیم با استفاده از امکانات و شرایط دنیای مجازی در تجمیع تولید و ارایه آن به صورت مناسب به مخاطبان اقدام کنیم می‌توانیم به آینده صنعت یاد شده امیدوار باشیم.

باکس 1

گفت‌وگوی اختصاصی فرصت امروز با دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان مبلمان ایران

محسن  ضیایی: تولید مبلمان؛ بهترین صنعت برای اشتغالزایی

تولید و صادرات صنعت مبلمان در بخش‌های مختلف به عنوان یکی از راهکارهای ارایه شده به کشورهای درحال توسعه برای رفع معضل بیکاری از سوی سازمان ملل متحده توصیه شده است و ایران با توجه به شرایط فعلی و نیاز مبرم به ایجاد اشتغال متناسب با تقاضای بازارکار می‌تواند از این فرصت استثنایی که هنرش نزدیک به یک قرن است درکشور وجود دارد استفاده کند از این رو فرصت امروز گفت‌وگویی کوتاه و خواندنی با محسن ضیایی دبیر اتحادیه تولید کنندگان و صادرکنندگان مبلمان ایران داشته که مطالعه آن خالی از لطف نیست.

·        آیا آمار دقیقی از حجم تولید و فروش مصنوعات مبلمان اداری در اختیار دارید؟

اساسا در اقتصاد خورد چون سیستم جامع مالیات بر مصرف نداشتیم اصلا آمار دقیق نداریم اما در اقتصاد کلان می‌توانیم به آمار مناسبی دست بیابیم بنابراین دست‌یابی به آمار تولید یا فروش این نوع محصولات کشورمان کاملا در ابعاد گمانه‌زنی‌های فردی و شخصی است که قابل اعتماد و استناد نیستند.

·        درباره صادرات مبلمان اداری چطور آیا آماری در اختیار هست؟

براساس آمار ارایه شده از سوی مقامات مسئول و البته مدارک موجود در اتحادیه صادرات طی ساله قبل از افزایش نرخ ارز نزدیک به صفر شده بود؛ چون ارزش پول ایران بالا بود توان رقابت با دیگر کشورهای نداشتیم و نمی‌توانستیم در بازارهای بین المللی حضور داشته باشیم. اما از زمانی که قیمت دلار متفاوت شد و بالارفت این توان رقابتی برای کشورمان ایجاد شد و توانستیم به خوبی از فرصت ایجاد شده بهره‌ببریم تا در نهایت به جایگاه مناسبی دست‌یابیم به این صورت که در سال 1391 صادرات مبلمان اداری ایران نزدیک به 18 میلیون دلار شد و در سال 1392 توانستیم 38 میلیون دلار درآمد ارزی در این زمینه داشته باشیم اما این صعود در سال گذشته متوقف شد چون به دلیل ناآرامی‌های منطقه بازار سنتی ایران یعنی عراق را با بیست میلیون دلار ظرفیت از دست دادیم و دوباره به همان رقم 18 میلیون دلار بسنده کردیم.

·        کشورهای هدف صادراتی ایران در این صنعت کدامند؟

براساس برنامه آمایش 1388 که توسط این اتحادیه انجام شده و براساس اطلاعات موجود مرکز مطالعات صنعت ایتالیا کشورهای هدف صادراتی ایران، کشورهای CIF، کشورهای خلیج فارس ، روسیه ، عراق و افغانستان و پاکستان است .

·        برای تولید محصولات مبلمان اداری آیا وابستگی واردات هم داریم؟

پاسخ شما مثبت است چون واردات مواد اولیه داریم بخصوص در زمینه ابزار و یراق‌آلات مربوط به تولید این لوازم مثل ام دی اف، مصنوعات فلزی، یراق‌الات، جک صندلی و مبلمان یا چرخ‌های صندلی

·        آیا این لوازم در کشورمان تولید نمی‌شوند؟

تولید داریم اما با توجه به اهمیت تنوع در برخی مواد اولیه در این صنف، نیازمند واردات هستیم چون تولیدات داخلی توان پاسخگویی ندارند.

·        کشورهایی که واردات مواد اولیه از آنها انجام می‌شوند کدامند؟

بطور کلی عمده‌واردات مواد اولیه در این صنف از جنوب شرق آسیا مثل تایلند، چین و مالزی بوده هرچند ترکیه هم در برخی موارد واردات مواد اولیه داشتیم. ولی چون قیمت محصولات ترکیه برای صنعت مبلمان اداری ایران کمی بالاست تقریبا از دوسال گذشته از این کشور واردات زیادی نداشته‌ایم.

·        اهمیت حضور در نمایشگاه‌های بین المللی در این صنف چیست؟

بطور کلی و در مجموع نتوانستیم در نمایشگاه‌های بین المللی حضور پررنگی داشته باشیم اما درباره نمایشگاه‌های داخلی با توجه به برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته فعالیت‌های مناسبی داشتیم.

·        آیا در زمینه برگزاری نمایشگاه نقطه ضعفی هم داریم؟

بله مهمترین نقطه ضعف ما مربوط به محل برگزاری نمایشگاه بین المللی است چون فضای کافی برای برگزاری نمایشگاه‌های جامع نداریم و به ناچار باید بخش‌های مختلف صنعت مبلمان را از یکدیگر مجزا کنیم و در فصول متفاوتی نمایشگاه دایر کنیم درحالی که در کشورهای مطرح مثل چین، ایتالیا بطور کلی یک نمایشگاه با بخش‌های مختلف اما همزمان برگزار می‌شود که این مهمترین نقطه ضعف ایران است.

·        مشکل حضور ایران درنمایشگاه‌های بین المللی چیست؟

این مشکل برای اکثر صنوف وجود دارد چون دولت یا مقامات مسئول از حضور تولیدکنندگان در نمایشگاه‌های بین المللی حمایت لازم را انجام نمی‌دهد. همانطور که می‌دانید حضور در نمایشگاه‌های بین المللی بسیار پرهزینه‌است و اکثر کشورها که به دنبال حمایت از صادرات محصولات خود هستند با ارایه یارانه‌های متفاوت سعی در حمایت از حضور تولیدکنندگان واقعی در نمایشگاه‌های بین المللی صنف مربوط به خود را دارند به عنوان مثال وقتی ایران نمایشگاه مبلمان برگزار می‌کنند اکثر شرکت‌کنندگان خارجی صورت هزینه‌های خود را به اتحادیه و مسئولین برگزاری نمایشگاه ارایه می‌کنند تا تاییدیه دریافت نماید و در نهایت مبلغ غرفه‌ها و هزینه‌های مربوطه را از دولت و مسئولان کشورشان دریافت نمایند اما این قانون در ایران نیست.

·        راهکاری در این زمینه دارید؟

بله؛ چندی پیش اتحادیه با ارایه راهکاری از مسئولان خواست تا اجازه دهند نمایشگاه‌های داخلی را با سیاست‌های خود برگزار کند و با توجه به درآمدهای آن برای حضور در نمایشگاه‌های بین المللی خود تصمیم بگیرد و آن درآمدها را در این زمینه هزینه کند که با این روش در سه نمایشگاه قطر، عمان و آذربایجان شرکت کردیم و سعی داریم این سیاست موفق را ادامه دهیم.

·        آیا برآوردی از سودآوری این صنعت در اختیار دارید؟

هرچند هیچ تولید کننده‌ای علاقمند به بیان برخی از مسایل کاری خود نیست اما اگر به بیانیه سازمان یونیدو UNIDO (سازمان توسعه صنعتی ملل متحد) در این زمینه توجه داشته باشیم در آن از صنایع مبلمان به عنوان یکی از سودآورترین صنایع و البته مهمترین بخش در اشتغالزایی یاد شده است و کشورهایی مثل مکزیک، برزیل، هند و تایلند با استفاده از همین صنعت توانستند موقعیت‌های مناسب اشتغالزایی برای خود دست‌وپا کنند. این درحالی است که براساس اطلاعات اتحادیه سودآوری و ارزش افزوده صنعت مبلمان می‌تواند از 30 تا 100 درصد در بخش‌های مختلف برآورد شود. چون ساختار این صنعت به صورت شبکه‌ای است و برای تولید یک مبل بخش‌های مختلفی باید به صورت شبکه کارکنند تا محصول نهایی وارد بازار شود.

·        واردات چقدر برای صنف شما دردسر ساز بوده است؟

در سال‌های گذشته متاسفانه صنعت مبلمان هم دچار مشکلاتی بود چون حمایتی از تولیدات داخلی نبود و سازمان‌های مربوطه مثل گمرک هم فعالیت دقیقی در این زمینه نداشتند اما با پیگیری‌های انجام شده از سوی اتحادیه و جلسات متعددی که برگزار کردیم در نهایت توانستیم براساس توافق‌نامه‌ای این مهم را کنترل کنیم چون براساس آن نرخنامه گمرکی برای واردات محصولات مختلف درنظر گرفته شد و وارد کننده نمی‌توانست با ارایه قیمت‌های غیرواقعی باعث آسیب دیدن تولیدات داخلی باشد اما متاسفانه هنوز هم در اجرای دقیق آن مشکل وجود دارد.

·        اهمیت ارتباط با دانشگاه و مراکز آموزشی در صنف یاد شده چیست؟

همانطور که می‌دانید اکثر تولیدات این صنف برپایه طراحی و ذوق سلیقه بنا شده است بنابراین مهمترین نکته ارتباط گسترده صنف با دانش‌آموختگان و افراد ماهر در این زمینه است و خوشبختانه با ارتباطات گسترده‌ای که با دانشگاه و مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای داریم در این زمینه گام‌های موثری برداشته‌ایم. به عنوان مثال تفاهم‌نامه‌ای با دانشگاه‌تهران داریم و با دانشگاه فنی و حرفه‌ای همکاری نزدیک این درحالی است که با سازمان فنی و حرفه‌ای آموزش و پرورش هم ارتباط گسترده‌ای برقرار کرده‌ایم که زمینه ورود دانش‌آموختگان به صنف مربوطه و البته تحقیقات و تدوین کتب درسی مورد نیاز کاملا تخصصی باشد.

باکس 2

قیمت ها به تومان است.

عنوان	قیمت	توضیحات
صندلی مخصوص رایانه	230.000	دارای 3 سال گارانتی، جنس چرم 100درصد PU، ضدتعریق، ضدحریق، فوم کف سرد (عدم تغییر شکل در طولانی مدت)
صندلی مدیریتی	865.000	دارای 36 ماه گارانتی*، روکش چرم مصنوعی از جنس PU لایه دار بدون بو و مقاوم در برابر ساییدگی، قابلیت شستشو توسط شوینده های معمول، عایق الکتریسیته ساکن و عدم گسترش به بقیه قطعات صندلی، مقاوم در برابر ضربه
صندلی انتظار	815.000	3 نفره، روکش چرم مصنوعی از جنس PU بدون بو، قابلیت شستشو، عدم دفرمگی یا تغییر ابعاد در اثر تغییر دما
صندلی پرسنلی	345.000	36 ماه گارانتی، دسته انتگرال، پایه کروم، عایق الکتریسیته ساکن، ضمن حفظ زاویه بین نشیمن و پشتی امکان رفع خستگی برای کاربر را مهیا می سازد
صندلی کنفرانس	259.000	3 سال گارانتی، قابلیت شستشو توسط شوینده های معمول، آب و پودر لباس شویی و ترجیحا پاک کننده های چندمنظوره، عمق نشیمن صندلی به گونه ای است که ران پا را حمایت می کند.
میز مدیریتی	545.000	12 ماه گارانتی، مدل ال، دارای 4 کشو، کمد و جای کیس، طبقه مخصوص زونکن، جنس ملامینه اتریش، ارتفاع 85 سانتیمتر، ابعاد ال: 47 در 120 سانتیمتر
میز منشی	325.000	دارای 3 کشو و کیبورد متحرک، جای مخصوص کیس، جنس ملامینه اتریش، ارتفاع 78 سانتیمتر
میز کنفرانس	345.000	12 ماه گارانتی، ظرفیت 6 تا 8 نفره، ارتفاع 80 سانتیمتر
پارتیشن اداری تک جداره	هر مترمربع 90.000	با کلاف آلومینیوم و پرکننده نئوپان و روکش ملامینه 16 میل و شیشه
پارتیشن اداری دو جداره	هر مترمربع 110.000	تمام ام.دی.اف با کلاف آلومینیوم
پارتیشن دوجداره	هر مترمربع 180.000	تمام ام .دی.اف با لبه پی.وی.سی و دارای شیشه مات
پارتیشن دوجداره	هر مترمربع 250.000	تمام ام.دی.اف با لبه پی.وی.سی دارای شیشه ساده به همراه پرده و کرکره ولومدار

* استفاده کاربر با وزن بیش از 110 کیلوگرم احتمال شکستگی قطعات صندلی را ایجاد نموده و شامل گارانتی نمی شود.

* توضیح: پارتیشن های تک جداره و دوجداره قابلیت نصب پرده و جابه جایی به هر مکانی را دارا هستند.

باکس سه

براساس اطلاعات ارایه شده در وب سایت رسمی نمایشگاه صنعت مبلمان 2015 گوانجو در کشور چین، صنعت مبلمان در بخش‌های مختلف، سال جاری میلادی و سال آینده رشد قابل ملاحظه‌ای را به خود خواهد دید جالب این است بدانیم سال گذشته میلادی در بخش تولید مبلمان اداری شاهد رشد 8/4 درصدی با ارزشی معادل 8/9 میلیارد دلار بوده‌ایم.

در بخش دیگری از این آمار آمده است تقاضا برای خرید مبلمان اداری با توجه به تغییرات ایجاد شده در زمینه کسب و کار افراد و همچنین دکوراسیون دفاتر تجاری بخصوص کسب و کارهای کوچک، 8/6 افزایش یافته که این افزایش تقاضای خرید می‌تواند گردش مالی 3/12 میلیارد دلاری را برای صنعت یاد شده به ارمغان آورد.

 از سوی دیگر کارشناسان برگزار کننده این نمایشگاه‌بین المللی به عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای صنعت مبلمان و دکوراسیون پیش بینی کرده‌اند سال آینده میلادی این صنعت نزدیک به 8/8 درصد افزایش داشته باشد و این افزایش معادل 6/10 میلیارد دلار نقدینگی را در آن به حرکت درآورده و افزایش 8/11 درصدی تقاضای خرید نیز در نهایت 7/13 میلیارد دلار نقدینگی برای تولیدکنندگان مبلمان اداری همراه خواهدداشت.

کسب و کاری که باید از سنت فاصله گرفته

کسب و کاری که باید از سنت فاصله گرفته

نویسنده: شیدا رمزی

هنوز طنین صدای «آی لحاف دوزیه» کوچه‌های دوران کودکیمان را به خاطر داریم؛ اما مدت‌هاست دیگر خبری از حلاجی پنبه لحاف و تشک تخت یا بالش‌های استوانه‌ای پدر بزرگمان نیست درحالی که به جای آنها باکس‌های نوین طبی در اتاق خوابمان خودنمایی می‌کنند.

این درحالی است که این تغییر فرهنگ و آداب رسوم کاملا با تغییر سبک زندگی ما عجین شده و همواره روبه صنعتی‌تر شدن است و کم کم سنت از کسب و کارش رخت برخواهد بست، اما آیا می‌دانید در پس پرده این کالای ظاهرا ساده که آرامش شما را هنگام خواب فراهم می‌کند چه چرخه‌صنعتی گسترده‌ای درجریان است؟ صنعتی که هر روز با گسترش خود کاملا از سنت فاصله گرفته و دودوتای اقتصادی‌اش در صنایع نوین خودنمایی می‌کند. فرصت امروز سری به صنعت تولید کالای خواب زده تا علاوه بر معرفی برخی مراکز خرید این کالا کمی از دغدغه‌های تولیدکنندگانش برایتان بگوید چون فرصت سرمایه‌گذاری مناسبی در این زمینه مهیاست و در صورت انتخاب دقیق نحوه فعالیت نباید نگران خواب سرمایه‌های کوچک و بزرگتان باشید.

قدیان: نمایشگاه‌های تخصص بیانگر آینده روشن این صنعت است

حسین قدیانی، رئیس اتحادیه کالای خواب، به تغییر فرهنگ استفاده از کالای خواب در دهکده جهانی تاکید کرد به خبرنگار ما گفت: دور از ذهن نیست که بگوییم کالای خواب از بدو تولد بشر همراهش بوده چون استراحت و خواب راحت یکی از نیازها و خواسته‌های انسان از همان دوران ابتدایی بوده و دائم به دنبال استفاده از لوازم بهتر برای خوابی راحت‌تر بوده است.

قدیانی با اشاره به توسعه روز افزون این صنعت در سراسر دهکده جهانی افزود: بنابراین امروز اگر از کالا خواب نام می‌بریم، کالایی را می‌بینیم که نتیجه فعالیت و کنجکاوی قرن‌های متمادی بشر بوده و روز به روز شاهد توسعه و متنوع شدن در سطح دهکده جهانی آن هستیم که همین موضوع نه در ایران بلکه در سراسر دهکده جهانی سوژ‌ه‌های گسترده سرمایه‌گذاری را برای صاحبان سرمایه یا علاقمندان و متخصصان ایجاد خواهد کرد.

رئیس اتحادیه کالای خواب درباره تعداد واحدهای صنفی فعال در این زمینه نیز گفت: با توجه به گسترده بودن صنف در شاخه‌های مختلف آمار دقیقی در این زمینه نداریم، اما با توجه به ارتباطات صنفی و نتایج تحقیقاتی که انجام شده اکنون نزدیک به 7 یا 8 هزار واحد صنفی در این زمینه چه در تولید و چه در توزیع فعالیت می‌کنند.

قدیانی در ادامه تصریح کرد: بطور کلی با توجه به امکانات مورد نیاز تولید کالای خواب بیشتر باید به دنبال واحدهای تولیدی بزرگ و شناسنامه دار باشیم تا تولید کنندگان زیرپله‌ای؛ چون این صنف برای به روز ماندن و تنوع نیازمند فضای کافی چه در بخش تولید و چه در بخش فروش است و با فروشگاه‌های چند متری کوچک یا تولید کنندگان سنتی نمی‌توان آنچه مورد نیاز است را برای فروش و ماندگاری در سطح جهان ارایه کنند.

وی با اشاره به رونق نسبی موجود در صنعت کالای خواب افزود: با توجه به اینکه امروز شاهد تغییر نگاه افراد جوامع مختلف به کالای خواب هستیم و دیگر نگاهی سنتی همانند دوره‌های گذشته به موضوع کالای خواب نیست می‌بینیم صنعت تولید کالای خواب رشد و توسعه مناسبی را به خود دیده و می‌توان آینده مناسبی را برای این صنعت چه داخل مرزهای ایران و چه خارج از آن درنظر داشت که شاهد مثال آن برگزاری سالانه نمایشگاه‌های تخصصی بسیار بزرگ در سراسر جهان است .

رئیس اتحادیه کالای خواب در ادامه به جوان بودن صنعتی شدن روند تولید کالای خواب در کشورمان تاکید و تصریح کرد: با توجه به توسعه گسترده صنعت تولید کالای خواب و البته رشد تقاضای خرید سراسر دهکده جهانی به جاست که مسئولان این صنعت را به عنوان صنعتی ساده درنظر نداشته باشند و برای ایجاد اشتغال و گردش مالی مناسب در کشورمان به آن بها داده و برایش برنامه‌ریزی کنند، چون زمینه تولید این محصولات در کشورمان مهیاست و می‌توان با استفاده از توانمندی و البته مواد اولیه مناسبی که در ایران موجود است زمینه صادراتی مناسب و البته ارزآوری قابل توجهی را فراهم کنیم.

وی افزود براساس اطلاعات و آماری که درباره میزان مصرف کالای خواب مدرن توسط شهروندان در اختیار داریم مشخص شده است که امروز تنها سی درصد از هموطنان کشورمان از کالای خواب مدرن استفاده می‌کنند بنابراین هنوز ظرفیت خالی بسیار زیادی فقط در کشورمان باقی مانده است و اگر به بازارهای بین المللی فکر کنیم صنعتی گسترده را خواهیم دید.

حسین قدیانی مهترین راهکار توسعه این صنعت را در کشورمان برندسازی عنوان کرد و گفت: یکی از مهمترین عواملی که باعث شده این صنعت زیاد مورد توجه مسئولان برای ایجاد اشتغال قرار نگرفته باشد این است که به جز چند برند بین المللی و قدیمی هنوز برندسازی قوی تازه‌ای در این زمینه نداریم و همین نقطه ضعف باعث شده تا توجه مسئولان نیز به اهمیت این صنعت در اقتصاد کشورمان جلب نشده باشد درحالی که اگر برندسازی دقیقی همانند یکی دو برند معتبر فعلی داشته باشیم نه فقط داخل مرزهای ایران شاهد افزایش تقاضا خواهیم بود بلکه خارج از مرزهای ایران نیز تقاضا گسترده‌ای شکل می‌گیرد.

این مقام صنفی یکی از موانع موجود در زمینه سرمایه‌گذاری در این صنف را به هزینه‌های مختلف تولید نسبت داد و گفت: همه می‌دانیم هزینه تمام شده یک کالا به عوامل مختلفی از جمله ماده اولیه، هزینه کار‌گر، هزینه محل کار و منابع انرژی بستگی دارد که بسیاری از این مواد در کشورمان باعث افزایش هزینه تولید خواهند شد به عنوان مثال اکنون هزینه‌هایی چون بیمه و مالیات یکی از دغدغه‌های اصلی تولیدکنندگان است چون قانونی دقیق نداریم که از تولید حمایت کند بلکه بسیاری از این قوانین ناخودآگاه به عنوان مانعی بزرگ برای سرمایه‌گذاری شناخته می‌شود. این درحالی که بسیاری از کشورهای مطرح مثل ترکیه یا چین با استفاده از راهکارهایی کاملا اصولی و علمی این دو هزینه را برای تولید کنندگان به حداقل خود رسانده‌اند که رقابت‌پذیری تولیداتشان را بیشتر از دیگران کرده‌باشند. بنابراین اگر بتوان به تولید کنندگان امتیازات منطقی و علمی داد بدون تردید سرمایه‌گذاری شکل خواهد گرفت و کم کم اشتغال برای اقتصاد کشورمان به ارمغان خواهد آمد.

ساختار بنگاه‌داری ایران مناسب تولید انبوه نیست

از سوی دیگر علیرضا حسین زاده نیک مدیر بازرگانی گروه صنعتی گلبافت با اشاره به قدمت تولید صنعتی کالای خواب در ایران به خبرنگار ما گفت: اکنون شاید بیش از نیم قرن است که برخی تولیدکنندگان کشورمان به صورت صنعتی در این زمینه مشغول فعالیت اقتصادی بوده و محصولات خود را وارد بازار می‌کنند.

حسین‌زاده نیک در ادامه افزود: به عنوان مثال گروه صنعتی گلبافت از سال 1348 در این زمینه با تولید پتو و کالای خواب مشغول به کار بوده و همواره به توسعه تولیدات خود فکر کرده است. این درحالی است که هستند شرکت‌های قدیمی‌تر از گلبافت که در این صنعت مشغول به کار بوده‌ و هستند چون بطور کلی نساجی در ایران فعال بوده و این صنف هم شاخه‌ای از نساجی است.

این مدیر بازرگانی به موضوع رقابت سنگین کشورهای مطرح در تولید این کالاها اشاره کرد و گفت: امروز کشورهایی چون ترکیه، پاکستان و چین در زمینه تولید کالای خواب مطرح هستند و با استفاده از سیاست‌های اقتصادی توانسته‌اند موقعیت‌های خاصی برای خود دست‌و پا کنند هرچند امروز با توجه به انبوه تولید و البته موضوع بازاریابی حتی کشورهایی چون ترکیه و پاکستان نیز به نوعی وابسته به تولیدات چین و مواد اولیه آن شده‌اند.

وی درباره معضلات این صنعت در بازار کشورمان نیز تصریح کرد: بطور کلی مشکلات و معضلات تولید کالاخواب در ایران به دو بخش عمده تقسیم بندی خواهد شد به این صورت که یکی در زمینه خود تولید دچار مشکل هستیم و پس از ان موضوع فروش محصولات است و با توجه به اینکه دو موضوع مکمل یکدیگر هستند بدون تردید اگر بخشی دچار مشکل باشد بخش دیگر نیز گرفتار می‌شود.

به گفته این فعال صنفی درمقوله تولید کالای خواب شاید مشکل اصلی مربوط به برخی ملزومات تولید و ماشین‌آلات باشد به این صورت که تهیه پارچه با گرماژ مناسب، چاپ مناسب و رنگ‌های مورد قبول برای تولید محصول با کیفیت از مهمترین مشکلات در بخش تولید است. به عنوان مثال درباره موضوع چاپ امروز در ایران چاپ «فلت» بسیار محدود است و فقط یک یا دو شرکت برای تولید محصولاتشان از این دستگاه استفاده می‌کنند درحالی که این نوع چاپ با استفاده از مرکب مناسب و با کیفیت بهترین کیفیت را برای محصولات به ارمغان خواهد آورد و بیشتری خریداران به دنبال آن هستند. از سوی دیگر درباره موضوع فروش نیز بسیاری از تولید کنندگان داخلی درگیر مشکلاتی به دلیل واردات بالای کالای خواب بخصوص از چین شده‌اند.

حسین زاده باتاکید بر پیشگامی ایران در زمینه صادرات برخی کالاهای این صنف به کشورهای همسایه گفت: شاید مدتی پیش بسیاری از محصولات اینچنینی مثل پتوی ایران در کشورهای همسایه (عراق، یمن، عربستان) بسیار معروف بود و خریداران برای آن هزینه می‌کردند اما با درنظر گرفتن مشکلات تولید و البته نبود دسترسی به سیستم بانکی بین المللی امروز محصولات ایران مغلوب کشورهای کره جنوبی، ترکیه، چین و پاکستان شده اند و بسیاری از کارخانه‌های شناسنامه‌دار در این زمینه با حداقل ظرفیت تولید خود کار می‌کنند.

وی درباره بازارهای سنتی ایران افزود: همانطور که اشاره شد قبلا محصولات ایرانی در بازارهای یمن، عربستان و عراق به خوبی صادر می‌شد و برخی از تولیدکنندگان ما مثل همین گروه صنعتی گلبافت در کشورهای هدف دفتر داشتند و مشغول فعالیت تجاری بودند یا اینکه در زمانی که هنوز بازارهای بین المللی در عراق فعال نبودند فروش‌ مرزی کشورمان به تجار عراقی قابل ملاحظه بود اما امروز که بازارهای بین المللی با عراق وارد معامله شده‌اند جایگاه تولیدات ایران کمرنگ‌تر شده است.

تولید زیرپله‌ای را تشویق می‌کنیم

این فعال صنفی یکی از نکات تعیین کننده در تجارت بین المللی این محصولات را در قیمت تمام شده کالا دانست و تصریح کرد: دربازارهای بین المللی خریداران به دنبال تهیه محصولات با کیفیت و قیمت مناسب هستند درحالی که امروز هزینه تولید در کشورمان بالاست و این امتیاز را در اختیار محصولات با کیفیت ایرانی قرار نمی‌دهد. چون سیاست‌های اقتصادی به نوعی تنظیم شده‌اند که تولید را برای فعالان واقعی صنف گرانتر کرده و هزینه‌‌های آنها را افزایش می‌دهند.

حسین‌زاده درباره موضوع قیمت تمام شده کالاهای ایرانی گفت: همه می‌دانیم قیمت تمام شده محصولات تابعی از موارد مختلف است که حقوق کارگران، حمل و نقل، مواد اولیه، هزینه‌های انرژی و مواردی از این دست تعیین می‌شود. این درحالی است که وقتی یک واحد تولیدی در ایران ثبت می‌شود همه سازمان‌ها و ارگان‌های مربوطه برای دریافت هزینه‌های خود به آن واحد تولیدی مراجعه خواهند کرد، اما وقتی کارگاهی زیرپله‌ای فعالیت خود را آغاز می‌کند از تمامی این هزینه مبراست به عنوان مثال اصلا لزومی نیست که برای کارگران حقوق تعیین شده وزارت کار درنظر بگیرد یا اینکه مالیات بپردازد و صرفا هزینه‌های مواد اولیه و هزینه انرژی را خواهد پرداخت که با توجه به سیاست‌های موجود به نوعی تشویق به تولید زیرپله‌ای است نه حمایت از تولید هرچند این یک روی سکه است و مشکل اصلی در پراکندگی تولیدات و ناتوانی در تولید انبوه خواهد بود دقیقا سیاستی که در دولت گذشته پیگیری شد و هیچ نتیجه عملی برای صنعت کشورمان به ارمغان نیاورد. پس کارگاه‌های شناسنامه‌دار و تولید انبوه در ایران هرگز شکل نخواهد گرفت، حال آنکه مزیت رقابتی بخصوص در قیمت محصولات در تولید انبوه است.

مدیر بازرگانی گروه صنعتی گلبافت اهمیت توجه دولت به موضوع مشوق‌های صادراتی را مهم توصیف کرد و گفت: کشور ترکیه و چین بطور کلی برای صادرات مشوق‌هایی در نظر می‌گیرند که تولید کننده را مشتاق به صادرات می‌کند و با استفاده از این مشوق‌ها تولیدکننده می‌توانند برخی از ریسک‌های اقتصادی خود را پوشش دهد. به عنوان مثال ترکیه و چین 15 درصد مشوق صادراتی برای صادرکنندگان خود درنظر گرفته‌اند به همین دلیل است که اکثر تولیدکنندگان در این کشور مشتاق به صادرات هستند و وقتی خریداری از کشور دیگر به انها مراجعه می‌کند آنها به گرمی از آن استقبال می‌کنند و ضیافت شامی هم  در بهترین رستوران که ممکن است در طول ماه حتی یکبارهم به آن سری نزده باشند ترتیب می‌دهند چون دولت و یا اتحادیه‌های مربوطه کلیه هزینه‌های آنها را می‌پردازد درحالی که تولید کننده ایرانی از این امتیاز بی بهره است.

وی درباره اهمیت موضوع صادرات برای تولیدکنندگان خارجی و البته حمایت‌های دولت از آنها با ارایه مثالی درباره ترکیه گفت: با توجه به موضوع ارزآوری مقوله صادرات در صنایع مختلف دولت‌ها با تمام امکاناتی که در اختیار دارند برای صادرکنندگان تسهیلات درنظر می‌گیرند به عنوان مثال در ترکیه امروز اگر تولیدکننده‌ای خریداری در ایران را بشناسد که خوشنام و با سابقه باشد در صنف کالای خواب هرگونه سفارشی که داشته باشند را با پیش برداختی اندک و بازپرداخت 9 ماهه بدون دریافت ال سی برای وی ارسال می‌کند چون مطمئن است که حمایت‌های دولت شامل حال صادر کننده است و در صورت نوسان نرخ ارز می‌تواند هزینه‌هایش را جبران نماید اما نکته مهم درباره مدت زمان بازپرداخت است چون همان زمان 9 ماهه می‌تواند جنس خریداری شده توسط وارد کننده را برایش ارازن‌تر کند و به این صورت است که امروز انواع و اقسام محصولات ترکیه در کشورمان حتی ارزان‌تر محصولات ایرانی به فروش می‌رسند.

کمپلکس‌های تولید کلید کاهش هزینه

حسین‌زاده نیک درباره کاهش‌هزینه‌های تولید نیز معتقد است بطور کلی ساختار بنگاه داری ایران به گونه‌ای نیست که بتواند به تولید انبوه بیاندیشد چون اگر با این سیاست گام در راه تولید بگذاریم هرسال 20 تا 30 درصد افزایش هزینه‌ را تجربه خواهیم کرد و به این ترتیب مزیت رقابت در بازارهای بین المللی هم حذف خواهد شد.

به گفته این فعال صنفی این موضوع یکی از سیاست‌هایی که دولت چین است که به خوبی از آن استفاده کرده و هر منطقه یا استان را مختصل یک صنف و کالاهای مربوطه درنظر گرفته است به عنوان مثال در مورد کالای خواب تولید کننده پارچه، چاپ و تولید کالای خواب و حتی صادر کننده در کنار یکدیگر هستند به این ترتیب زنجیره‌ای از تولید ایجاد می‌شود که همه لازم و ملزوم یکدیگر بوده و براساس سفارش کار می‌کنند از این رو هزینه‌های حمل و نقل و برخی از هزینه‌های دیگر نیز کاهش خواهد یافت اما در ایران این موضوع به هیچ عنوان رعایت نشده و یکی از عوامل افزایش قیمت تولید در کنار انبوهی از موارد دیگر است.

به عقیده وی  ساخت شهرک‌های صنعتی در این زمینه نه تنها می‌تواند در کاهش هزینه‌های تولید مفید باشد بلکه باعث پیشرفت و قدرت گرفتن تولیدکنندگان نیز خواهد شد چون تولید براساس سفارشهای موجود خواهد شد و نیازی به استفاده از سیستم سعی و خطا نیست.

تکنولوژی مساوی کاهش هزینه‌ها

وی افزود: بطور کلی یکی از مهمترین موارد مطرح شده درباره صنوف مختلف مربوط به میزان اشتغالزایی آنهاست و از آنجا که صنعت نساجی یکی از مهمترین صنایع در زمینه تولید اشتغال است و کالای خواب هم یکی از زیرمجموعه‌های آن بدون تردید جایگاه مناسبی برای ایجاد اشتغال خواهد داشت اما مشکل اینجاست که نگهداری پرسنل و افزایش پرسنل برای تولیدکنندگان بارمالی گسترده‌ای را به ارمغان می‌آورد و با توجه به همین موضوع امروز بیشتر تولیدکنندگان روی به استفاده از دستگاهای اتوماتیک آورده تا بتوانند هزینه کارگری خود را به حداقل برسانند.

حسین‌زاده نیک تصریح کرد: سیاست استفاده از تجهیزات اتوماتیک باعث شده تا مزیت اشتغالزایی صنعت یاد شده در بخش تولید به حاشیه رفته و زیاد به آن تکیه نشود چون دنیا به سمت استفاده از سیستم‌هایی با تکنولوژی بالا رفته و این سیستم‌ها یکی از مشخص‌هایشان استفاده کم از نیروی انسانی است و پس صنعت نساجی هم باید جبرا به این سمت حرکت کند اما مشکلات موجود در ایران مثل تحریم‌ها باعث شده تا این موضوع کمی کمرنگ‌تر بوده و دسترسی به سیستم‌های نوین و تکنولوژی بالا مشکل تر باشد. پس هنوز هم اشتغالزایی در این صنف کشورمان قابل ملاحظه است و باید حداقل تا زمانی که به سیستم‌های نوین دست سرسی داشته باشیم به آن توجه کنیم، این دقیقا سیاستی است که چین از ان استفاده کرده و همین سیستم را برای اشتغال به کار گرفته است.

نگرش به بازارهای بین المللی با امکانات یکسان نیست

این کارشناس فروش گفت: مولفه موفقیت اقتصادی در زمینه انواع و اقسام تولیدات در صنایع مختلف تولید با کیفیت و قیمت مناسب است که این موضوع نگرشی بین المللی و دقیق و کارشناسی را می‌طلبد و برای موفقیت در بازارهای بین المللی باید این نگرش را با تمام زیر و بمش در اختیار بگیریم اما در ایران امروز نیروی متخصص از نظر حرفه‌ای داریم اما نه در ابعاد بین المللی به عنوان مثال غالب مدیران بازرگانی یا متخصصان نساجی ما امروز امکان صحبت به زبان انگلیسی را برای برقراری ارتباط با دیگر تولید کنندگان و خریداران را نداشته و ندارند درحالی که چین همین موضوع را برطرف کرده و زمینه ارتباط تجار یا صادر کنندگان را با دیگر فعالان خارج از چین مهیا کرده و همین امر در پیشرفت کمک شایانی کرده است. به عنوان مثال یک دانشجوی هتلداری در چین باید از مسئول درب ورودی کارش را آغاز کرده و کم کم پله‌های ترقی را درکناریادگیری زبان‌خارجی طی کند درحالی که ایران اینچنین نیست و باید برای آن برنامه‌ریزی دقیق کرد تا بتوانیم در اینده موفق عمل کنیم چون نمی‌توان با دید کوچک وارد بازار بزرگ جهانی شد.

به عقیده این مدیر بازرگانی مشکل اصلی درباره بسیاری از صنایع ایران مربوط به حمایت‌های غیر اصولی دولت بوده که نمونه بارز آن در صنعت اتومبیل‌سازی کشورمان قابل درک است. چون این حمایت‌های غیر اصولی اجازه رشد را به تولید کننده نداده و نمی‌توان از آن انتظار برخورد بین المللی داشت چون در یک کلونی کوچک رشد کرده و کل افق‌هایش در یک چهارچوب کوچک شکل گرفته است.

به نام ایران به کام خارج

امیر‌رضا بهنام، نماینده فروش شرکت گلریس بااشاره به ورود انبوهی از محصولات چینی به بازار گفت: امروز برخی از شرکت‌های فعال ایرانی در این زمینه سرمایه‌گذاری مناسبی انجام داده‌اند و کالاهای با کیفیتی روانه بازار می‌کنند اما متاسفانه به دلیل اینکه واردات کالا سودآور است شاهد هجوم کالا‌های عمدتا چینی به بازار مصرفی داخلی هستیم.

بهنام با اشاره به تعرفه‌های گمرکی کالای خواب افزود: براساس قانون ورود محصولات مربوط به کالای خواب تقریبا 75 درصد تعیین شده است که با جمع کردن هزینه‌های حمل و نقل و تمام موارد تا 100 درصد خواهد بود اما بازهم می‌بینیم وقتی ست روتختی چینی وارد بازار ایران می‌شود قیمت تمام شده آن برای وارد کننده آنچنان است که می‌تواند رقیبی سخت برای تولیدات داخلی باشد این درحالی است که اکنون واردکنندگان غیرقانونی این محصول را با کمتری هزینه وارد کرده و در حجم انبوه چون تقاضا دارند بفروش می‌رسانند.

این فعال صنفی تصریح کرد: امروز به نام ایران و به کام خارج کار می‌کنیم چون گاهی نمونه‌های مشابه محصولات خوش نام ایران مثل پتوی گلبافت را از چین وارد می‌کنند و می‌فروشند درحالی که این شرکت با سرمایه‌گذاری و اشتغالزایی مناسب به جامعه خدمت می‌کند اما هیچ قانون یا مسئولی نیست که جلوی این روند را بگیرد .

به عقیده بهنام چون قوانین برای مقابله با مجرمان و واردکنندگان غیر قانونی کالا بخصوص در این زمینه سختگیرانه نیست در خوشبینانه‌ترین حالت کالای قاچاق ضبط شده و کمی جریمه به افراد سودجو تعلق خواهد گرفت اما دقیقا یک ماه بعد همان فرود با محموله تازه‌ای وارد بازار می‌شود.

نماینده شرکت گلریس به ترفندهای واردات محصولات بی کیفیت ویتنامی به نام ایرانی اشاره کرد و گفت: برخی از کسانی که به دنبال سودجویی هستند به جای اینکه در ایران تولید کنند با ثبت شرکت در کشورهایی چون بنگلادش و ویتنام محصولات کالای خواب و پوشاک را درحجم انبوه تولید می‌کنند و به صورت بدون بسته بندی کاملا قانونی وارد می‌کنند بعد داخل ایران آن را به نام یک شرکت ایرانی با نام‌هایی مشابه خارجی‌ها بسته بندی کرده و با قیمتی بالا روانه بازار می‌کنند چون می‌گویند امروز هزینه تولید و موانع تولید در ایران بسیار است و این روش سودآورتر است.

به گفته این فروشنده کالای خواب که تقریبا سه دهه از عمر خود را در این زمینه سپری کرده است اکنون چون موانع تولید در کشورمان بسیار است و قوانین دست و پا گیر همواره باعث از بین رفتن منافع تولید کنندگان مختلف شده بسیاری از تولید کنندگان به سمت واردات روی آورده‌اند و هیچ تمایلی به تولید ندارند چون هزینه‌کارگر، اجاره محل تولید یا فروش، هزینه حمل ونقل و انرژی را در کنار تغییر دایم قیمت مواد خام همه و همه می‌تواند در زمین خوردن تولید کننده نقش قابل توجهی دارند.

وی که زنجیره تولید و فروش را چاره اقتصادی شدن قیمت تمام شدن محصول می‌داند تصریح کرد: اکنون کارگاه‌های پراکنده که هرکدام به نوعی خودشان را رکنی در تولید می‌دانند سم تولید در ایران هستند چون نه تنها این کارگاه‌ها قدرت رقابت با تولیدکنندگان انبوه ندارد بلکه باعث انباشت سرمایه و در نهایت ضایع شدن منابع مالی و انسانی می‌شوند درحالی که در دیگر کشورها مثل بنگلادش و ویتنام کارگاه‌های کوچک درقالب زنجیره تولید در راستای یکدیگر لینک شده و در نهایت محصولی کامل روانه بازار می‌شود به عنوان مثال چند کارگاهاه کوچک کنار یکدیگر  همانند یک کلونی تولید جمع شده‌اند و براساس سفارش فقط در حجم انبوه یک محصول تولید می‌کنند و به نوعی مواد اولیه کارگاه بعدی را تهیه می‌کنند و در نهایت یک کارگاه بزرگتر کل محصول را در قالب یک برند به بازار ارسال می‌کند به این روش نه تنها بسیاری از هزینه‌ها مثل حمل ونقل و البته کارگر کمتر می‌شود بلکه قدرت تولید آنچنان بالاست که نمی‌توان با آن قابت کرد درحالی که در ایران اینچنین امکانات یا سیاستی در تولید نداریم. این موضوع در فروشگاه‌های زنجیره‌ای توزیع نیز کاملا صدق کرده و اکنون درحال اجراست ولی چند برند ایرانی اکنون فروشگاه زنجیره مخصوص به خود را دارند؟

قیمت جای کیفیت را گرفته

از سوی دیگر نماینده فروش برند اکسیس در شمال تهران که نخواست نامش قید شود به خبرنگار فرصت امروز گفت: یکی از مهمترین اصول در صنعت کالای خواب تنوع و تناسب تولیدات با سلیقه مردم است درحالی که برخی از تولیدکنندگان ایران چون امکانات مالی گسترده و البته مواد اولیه مناسبی در اختیار ندارد از این اصل فاصله گرفته و تولیدات خود را روانه بازار می‌کنند درحالی که تولیدکنندگان خارجی امروز در ابعاد گسترده با تنوع بسیار بالا وارد بازار ایران می‌شوند بنابراین طبیعی است که متقاضیان کالای خواب هم که روز به روز به تعداد آنها افزوده می‌شود به سمت خارجی‌ها کشیده شوند چون آنچه می‌خواهند را در میان تولیدات ایرانی نمی‌بینند .

به عقیده وی با توجه به اینکه بیشتر خریداران به دنبال خرید ارزان قیمت هستند تقریبا موضوع کیفیت برتر به دست فراموشی سپرده شده و همین دلیل باعث شده محصولات چین، ویتنام و بنگلادش و پاکستان در کشورمان یکه تازی کنند درحالی که تولید کنندگان ایرانی حتی در صورت تولید انبوه چون در بسیاری ازموارد به ورود مواد اولیه آنهم با دلار هستند نمی‌توانند از نظر قیمتی رقیب وارداتی‌ها باشند.

این فعال صنفی به رونق و گسترش شو روم‌های خانگی اشاره کرد و گفت درحال حاضر واردکنندگان غیرقانونی که تعداد آنها نیز کم نیست بااستفاده از همه گیر شدن موضوع فروش‌های خانگی درست به برگزاری شوهای اختصاصی در گوشه و کنار شهرها می‌زنند و محصولات عموما بی کیفیت خود را با سودهای چندصد درصدی می‌فروشند هرچند فروشگاه‌های اینترنتی نیز دست به کار شده‌اند و انبوهی از محصولات چینی بی کیفیت را به مشتریان ارایه می‌دهند.

این فعال صنفی مهمترین نقطه ضعف ایران را کمبود برند‌های محبوب عنوان کرد و گفت: یکی از سیاست‌های فروش در بسیاری از مگا تولیدکنندگان خارجی این است که یک کارخانه تولیدی ده‌ها و بلکه صدها برند مختلف را به بازارعرضه می‌کند و درحالی که همه محصولات از یک کارخانه تولید می‌شوند اما در قالب یک فروشگاه زنجیره‌ای با چندصد متر دکوراسیون و بنا درکنار یکدیگر مقابل دیدگان خریداران ارایه می‌شوند درحالی که جز یکی دو برند در ایران آیا دیگران توان چنین کاری دارند؟

وی درپایان به نبود خلاقیت در تولیدات کالای خواب اشاره کرد و افزود: شاید در برخی از محصولات مثل تشک ایران حرفی برای گفتن داشته باشد اما درباره دیگر محصولات هنوز ابتدای راه هستیم و باید خلاقیت به خرج دهیم چون در این بخش صرفا سلیقه خریداران است که در کنار کیفیت محصولات می‌تواند موفقیت یک واحد تولیدی را رقم بزند درحالی که امروز تولید کنندگان ایرانی چون به مواد اولیه خارجی آنهم به نوسان قیمت وابسته هستند هرگز نمی‌تواند کیفیت یکسان با قیمت مناسب را به خریداران ارایه نمایند. به عنوان مثال وقتی ست کاملی از یک محصول توسط تولید کننده ایرانی روانه بازار می‌شود و مورد استقبال خریداران قرار می‌گیرد همان تولید کننده در یک دوره شش ماهه هرگز امکان ارایه همان محصول با قیمت یکسان را ندارد چون قیمت مواد اولیه و بسیاری از هزینه‌هایش دایم درحال تغییر هستند ولی تولید کننده چینی یا ترکیه امروز محصولات خود را به صورت سالانه قیمت‌گذاری می‌کنندو در بسیاری از موارد حتی برای همان محصول تخفیف‌های ویژه‌ای درنظر میگیرند.

«آب»، چالشی بزرگ

مترجم: عماد عزتی

با توجه به افزایش جمعیت و همچنین تغییرات گسترده در جریانات جوی بسیاری از کشورها امروز با چالشی به نام «آب» دست و پنجه نرم می‌کنند به صورتی در پاره‌ای از این مناطق نگرانی تاجایی است که گروهی از کشورها مجبور به اجرای برنامه‌های نوینی برای مدیریت بهتر منابع آبی خود شده و برای آن سیاست‌گذاری‌های تازه‌ای انجام داده‌اند.

اجرای سیاست‌های نوین در بازیافت، سرمایه‌گذاری در سیستم‌های انتقال آب و همچنین کنترل منابع موجود از راهکارهایی است که تاکنون برخی از این کشورها درنظر گرفته و برای کاهش سطح مصرف آب مورد تایید دارند.

ایالامت متحده و سنسورها

براساس نمودارهای سازمان بین المللی هواشناسی کشور ایالات متحده آمریکا نیز جزو یکی از کشورهایی در معرض کمبود منابع آبی شناخته شده است و در آینده نزدیک برخی از مناطق آن با معضل کاهش منابع آبی مواجه خواهند بود. به عنوان مثال مناطقی چون آریزونا و کالیفرنیا در این کشور همواره به دلیل خشکسالی درگیر برخی حوادث طبیعی مثل آتش سوزی و بیابانزایی قرار گرفته است.

 این درحالی است که مسئولان و دست اندرکاران اداری در این مناطق برای حفظ منابع آب و همچنین مدیریت آنها اینبار به توانایی سنسورهای رایانه‌ای توجه نشان داده و با استفاده از توانمندی شرکت IBM در این زمینه گام برداشته‌اند. در این برنامه هدر رفت آب از انشعاب‌ها و همچنین خطوط انتقال را رصد می‌کنند تا با این روش از هدر رفت حجم قابل توجهی از آب جلوگیری کنند.

جک کاردیز مدیر پروژه IBM در مدیریت آب میامی با اشاره به نحوه بکار گیری سنسورهای الکترونیکی در این روش گفت: سنسورهایی که در این پروژه مورد استفاده قرار می‌گیرد نه تنها می‌توانند مشکلات موجود را در مسیر بررسی کنند بلکه با آنالیز میزان مصرف و تغییرات موجود آن در فصول مختلف می‌توانند به میزان مورد نیاز آب به سیستم تزریق و درچرخه استفاده قرار دهد.

وی افزود: 60 میلیون گالن آب در این مجموعه مورد استفاده قرار می‌گیرد که نزدیک به 5 میلیون دلار برای مجموعه هزینه داشته که اگر ضایعات آن را جلوگیری کنیم می‌توان حجم قابل توجهی حدود یک میلیون دلار صرفه جویی کرد. بنابراین بررسی و مانیتور کردن میزان مصرف آب می‌تواند با جلوگیری از هدر رفت منابع آبی و پولی امتیازی برای توسعه زیر ساخت‌ها و کاهش هزینه‌های مختلف در این منطقه باشد. به عنوان مثال درگذشته وقتی لوله‌ای دچار نشتی می‌شد تقریبا دو روز زمان لازم بود تا دریابیم مشکل کجاست اما با استفاده از این سنسورها در کمتر از یک سال می‌توانیم نسبت به برطرف کردن مشکل اقدام کرده و مانع از هدر رفتن آب شویم.

به گفته مدیر این برنامه هزینه صرفه‌جویی شده از طریق مدیریت منابع آب صرف برگزاری کلاس‌های فوق برنامه در مدارس یا کلاس‌های ورزشی می‌شود که می‌تواند نسل آینده را برای جامعه آماده تر کرده و اهمیت کنترل منابع آبی را برای آنها مشخص نماید.

وی با اشاره به نتیجه بسیار مناسب سیستم سنسورهای IBM افزود: امروز این سیستم برای بسیاری از مزارع و همچنین شهرهای مختلف کم آب ایالات متحده با استفاده از رطوبت و نیاز گیاهان به کار گرفته شده است که نمونه بارز ان مزارع کالیفرنیا و همچنین زمین‌های گلف شهر لاس وگاس است. به عنوان مثال سنسورها با توجه به میزان رطوبت خاک و نیاز گیاهان اجازه جاری شدن آب در ریشه گیاهان را می‌دهد که با این روش علاوه بر جلوگیری از تبخیر بیش از حد آب میزان مصرف نیز کاهش خواهد یافت. هرچند راهکارهای متفاوتی درباره بازیافت پس آب‌ها و مدیریت مصرف خانوار نیز بکار گرفته شده است که معمول دیگر کشورها نیز شناخته شده است اما اجرای پروژه جفرسون – یکی از پروژه های مدیریت منابع آب در نزدیک دریاچه جفرسون - یکی از شاخص‌ترین‌های ایالات متحده در حفظ منابع آب بوده است.

چین و «طلای آبی»

با توجه به اطلاعات و آمار موجود درباره کشور چین، این کشور در حاضر بیش از 3/1 میلیارد نفر چیزی نزدیک به 20 درصد از جمعیت کل دهکده جهانی جمعیت دارد درحالی که تنها 7/0 درصد از منابع آب شیرین را در اختیار گرفته است بنابراین چالش مدیریت منابع آب برای این کشور از همان ابتدا وجود داشته و باید به نوعی برنامه ریزی کند که متناسب با افزایش جمعیت امکان بهره‌برداری و استفاده از آب را در اختیار شهروندانش قرار دهد.

در اطلاعات مربوط به مصرف سرانه می‌بینیم چین با میزان مصرف سرانه آب 415 لیتر در سال 2000 میلادی یکی از بالاترین سرانه‌های مصرف آب در جهان را به خود اختصاص داده است که از این میزان مصرف آب حدود 9 درصد مصارف خانگی ، 5 درصد مصرف صنعت و نزدیک به 86 درصد هم در بخش کشاورزی مصرف می‌شود. این حجم قابل توجه از استفاده آب در کشور چین باعث شده تا درمقایسه با سال 1950 میلادی بیش از 90 درصد رودخانه‌های چین در خطر خشک شدن قرار گرفته و پوشش دریاچه‌های این کشور تقریبا 15 درصد کاهش یابد به صورتی که امروز می‌بینیم نزدیک به 400 شهرستان کشور چین درگیر مسایل کمبود آب بوده و باید برای کنترل منابع آبی خود چاره‌جویی کنند.

این تغییرات نگران کننده توانست مسئولان و دولتمردان را قانع کند تا از ابتدای سال 2005 میلادی با درنظر گرفتن موضوع مشکلات تامین آب شیرین در دهکده جهانی با عنوان «طلای آبی»، پروژه‌های مختلفی را برای تامین منابع آبی مورد نیازشان به اجرا قرار بگذارند تا بتوانند منابع آب را برای نسل‌های آینده خود نیز ذخیره کنند.

اولین اقدام دولتمردان برای تامین منابع آبی ایجاد انحراف در رودخانه یانگ تسه به عنوان یکی از بزرگترین رودخانه‌های جهان به سمت شمال چین که تقریبا 45 درصد جمعیت این کشور را با 15 درصد از منابع آبی شناخته شده است اما با توجه به روند روبه رشد کشور چین و البته نیاز مبرم مردمانش به منابع آب این پروژه به ناگزیر تبدیل به پروژه‌های گسترده‌تری در زمینه حفظ و استفاده مجدد از اب‌ تغییر یافت.

دولت برای مناطق جنوبی که بیشتر به منابع آب دریا و اقیانوس دسترسی داشتن پوشش 80 درصدی استفاده از دستگاه‌های آب شیرین کن را به اجرا گذاشته و برای دیگر مناطق استفاده مجدد از آب را به کار گرفت. در این روش دولت با درنظر گرفتن تجارب دیگر کشورها به منظور استفاده مجدد از پس‌آب‌ها توانسته اکنون نزدیک به 70 درصد از پس‌آب‌های خود چه در بخش صنعتی و چه در بخش خانگی را مجددا احیاء و مورد استفاده قرار دهد. دولت چین معتقد است اگرچه هنوز تا استفاده 90 درصدی این منابع در چرخه مصرف اب فاصله زیادی دارد اما توسعه و بهبود شرایط نقطه قابل اتکایی برای مجریان طرح ‌های یاد شده شناخته شده است.

دولت با توجه به حجم قابل توجه استفاده آب در بخش کشاورزی سیستم بازیافت را منحصر در بخش‌های خانگی و صنعتی قرار داده و درباره مصارف کشاورزی ابتکار عمل را به آبیاری‌های نوین و همچنین اصلاح نژاد برخی گیاهان و محصولات سپرده است به این منظور نه تنها مشوق‌های قابل توجهی به کشاورزان داده است بلکه سیستم دانشگاهی را ملزم به ابتدا و تولید گیاهان نوین کرده تا بتواند با استفاده کمتر از آب مقادیر مناسب‌تری محصول را به دست آورد.

پروژه تولید آب از مه ساحلی در نامیبیا

نامیبیا کشوری در جنوب غربی آفریقاست که می‌توان آن را به عنوان یکی از خشک‌ترین مناطق دهکده جهانی معرفی کرد به صورتی که حداکثر میزان بارش در برخی از مناطق این کشور 21 میلیمتر است و در بسیاری از ماه‌های سال این کشور درگیر مسایل مهمی برای تامین منابع آب برای زندگی شهروندان و همچنین بخش کشاورزی خود است.

این کشور که با استفاده از سیستم‌های کاملا سنتی همانند ساخت آب انبارها و یا پروژه‌های ساخت و انتقال خطوط لوله آب از مناطق دیگر تا سال 1996 گذر زندگی کرده بود اما از این سال سیاست‌گذاران و همچنین برخی موسسات مردم‌نهاد با استفاده از تکنولوژی‌های مدرن سعی در به‌کارگیری پروژه‌های گسترده‌ای در زمینه استفاده از منابع نوین در تامین آب موردنیازشان کرده و در این زمینه نوآوری‌هایی نیز شکل گرفت.

سیستم مورد استفاده نامبینیا در تامین آب که مجری آن شرکت FogQues کانادایی به این صورت است که با استفاده از شبکه‌های خاصی که در ارتفاع مشخصی از سطح زمین کار گذاشته می‌شود می‌توان رطوبت موجود در مه یا ابرها را استخراج و مورد استفاده قرار داد.

در این روش متخصصان با بررسی میزان تشکیل مه یا عبور ابرها از سطح زمین در آن منطقه را بررسی و با استفاده از نمودارهایی می‌توانند اقتصادی بودن استفاده از این شبکه‌های تامین آب از ابر را تایید یا مردود اعلام کنند. این درحالی است که نوار ساحلی و برخی از ارتفاعات موجود در کشور نامیبیا دارای این امتیاز بود که در برخی از روزهای سال که البته تعداد آنها کم نیز نبود تشکیل مه صبحگاهی یا حتی شبانگاهی می‌توانست منبع قابل توجهی از آب را در اختیار ساکنان منطقه قرار دهد و سال 1997 تا امروز استفاده از این روش برای استخراج آب از مه یا قطعات ابر در نامیبیا مورد استفاده قرار گرفته است و براساس برخی اطلاعات میزان آبدهی یک پرده حدود شش متر مربعی 24 لیتر آب شرب در روز است. البته امتیاز استفاده از این سیستم برای جمع آوری اب نه تنها در تامین منابع آب شرب در خشک‌ترین نقاط جهان است بلکه قابلیت حمل و نقل و نصب ساده آن در بسیاری از مناطق بخصوص برای عشایر اعلام شده است. بد نیست بدانیم این سیستم تامین آب در کشورهای، اکوادور، ایالات متحده، پرو، عمان، یمن و بسیاری از کشورهای دیگر نیز استفاده می‌شود.