بررسی جایگاه رستوران ها و کافی شاپ در توسعه گردشگری
تنوع منو ، تعدد گردشگر
جای تردید نیست که یکی از بخش های بسیار ایده آل و خوشمزه گردشگری یا همان سفر خودمانی مخصوص تجربه طعم غذاها و خوراکی های متفاوت در مقاصد مختلف گردشگری ما است و بیشتر خاطرات سفرمان به غیر از بازگو کردن مناطق دیدنی به این بخش خوشمزه از سفرمان یا همان خوراکی ها اختصاص می یابد که مزه آن همیشه زیر دندانمان خواهد ماند.
براساس اطلاعات و آمارهای موجود بین المللی یک سوم از کل هزینه سفر گردشگران در جهان مربوط به خوردن و آشامیدن است و بهمین منظور می توان بخش مربوط به غذا که نیاز اصلی هر یک ازماست را در سفر و گردشگری به یکی از پولسازترین بخش های سفر تعبیر کرد و فرصتی مناسب برای توسعه صنعت گردشگری و اشتغالزایی دانست.
طعم و عطر و بوی غذاهای محلی در شهر های مختلف جهان یکی از جاذبه های معروف بین گردشگران بخصوص آنهایی که با یک کوله پشتی راهی سفر می شوند ، شناخته شده است . بسیاری از شهرهای گردشگرپذیر جهان دارای بازارچه های شبانه ای هستند که مملو از غذاهای ارزان قیمت محلی هستند و تعداد انبوهی از گردشگران مشغول تجربه طعم غذای محلی مقصد خود هستند .
هرچند این نوع گردشگری یا همان «گردشگری غذا» (در این نوع از گردشگری، می توان مسافران را به دیدار از غذاهای بومی مناطق، چگونگی گردآوری مواد اولیه، فرایند تهیه و پخت و ابزار و وسایل بکار برده شده سفر دعوت کرد. ) در بسیاری از نقاط مختلف جهان هم اکنون به شاخه ای از صنعت توریسم تبدیل شده است اما هنوز هم می توان از عطر و طعم غذاهای محلی برای سرذوق آوردن گردشگران استفاده کرد و آنها را دست به جیب کرد. این نوع گردشگری از ابتدا در غالب تورهای آموزش طرز تهیه و پخت غذاهای محلی بیشتر در اروپا شکل گرفت و در نهایت این آسیایی ها بودند که گوی رقابت را از اروپا گرفتند و برای معرفی غذاهای محلی و عجیب و غریب خودشان بسیاری را به بستن چمدان هایشان تشویق کردند.
غذاهای محلی نمادی از فرهنگ مناطق
همه می دانیم که برخی از مناطق مختلف جهان دارای غذاهایی بومی هستند و این غذاها به عنوان نمادی از فرهنگ و تمدن آن منطقه بین گردشگران شناخته می شود . شاهد مثال موضوع این است که با شنیدن یا دیدن نام غذای «میرزا قاسمی» ناخودآگاه سواحل زیبای خزر را به یاد می آورید و به یاد آرامش کنار ساحل خواهید و افتاد در حالی که با شنیدن نام سمبوسه ناگهان به یاد عطر و طعم غذاهای حاشیه خلیج فارس خواهید افتاد . همین موضوع دستاویزی شده برای معرفی و البته رونق کسب و کار گردشگری در مناطق دیگر جهان که می توان به نمونه آسیایی این نوع گردشگری را می توان مالزی دانست . مالزی برای به دست آوردن بازار گردشگری کشورهای اسلامی با شعار «غذای حلال» وارد عرصه رقابت در صنعت گردشگری شد و هم اکنون هم در این زمینه موفق عمل کرده است. البته کمی دورتر از این کشور می توان به جشنواره های مختلف غذا در ژاپن و کشور پرو نیز اشاره کرد که هر ساله صدها هزار گردشگر را روانه این کشور می کند.
بنابراین اگر در کشورمان نیز قصد تجربه رونق گردشگری را داریم می توانیم از تنوع بسیار بالای غذاهای محلی استفاده کنیم و علاوه بر رونق اقتصادی زمینه ساز زنده نگهداشتن این تمدن و فرهنگ در زادگاه خود باشیم نه اینکه جای تمام این غذاها را به یک یا چند نوع غذای معمول بدهیم.
برگزاری جشنواره عاملی در توسعه گردشگری
همانطور که اشاره شد تنوع غذایی و البته تجربه عطر و طعم نمون های محلی و اصیل این غذاها هم اکنون سراسر جهان برای جلب نظر گردشگران در صادرات نامرئی به کار گرفته شده و باعث جابجایی میلیون ها نفر گردشگر در گوشه و کنار دهکده جهانی شده است که متاسفانه این امتیاز علی رغم وجود صدها نمونه از غذاهای معروف و مشهور محلی در کشورمان دیده نشده والبته گاهی اوقات به دست فراموشی نیز سپرده شده است.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان گردشگری همین امر باعث شده تا اکثر رستوران های محلی کشورمان دارای منوهای تکراری و بعضا یکسانی باشند و تعبیر برخی گردشگران خارجی که در ایران سفر می کنند؛ همجا کباب باشد . این درحالی است که می توان کمبود رشد فرهنگی و اجتماعی، کمبود مهارت و خلاقیت در آشپزهای رستورانها را از عمده ترین دلایل محدود بودن منوی غذای رستورانهای هتل ها دانست .
از سوی دیگر برخی از کارشناسان می گویند این معضل به دلیل این است که کسانی که در کشورمان شغل آشپزی را انتخاب می کنند، بعد از مدتی دچار یک نواختی و روز مرگی می شوند. به همین سبب باید درزمینه تربیت آشپز و سرآشپز رستورانها یک تحول اساسی به وجود آید چون آشپزی علم توام با ظرافت های هنری و خلاقانه است و برای این حرفه باید ازوجود جوانان خلاق و آموزش دیده استفاده شود. آشپزها و سرآشپزها ی امروزی باید علاوه برتحصیلات آکادمیک، ذائقه مردم فرهنگ های مختلف را به خوبی بشناسند تا بتوانند در زمینه جلب نظر گردشگران خارجی درکشورمان موفق عمل کنند.
این کارشناسان با تاکید براینکه غذاهای اصیل ایرانی فقط کباب و دیزی نیست می گوید: با استفاده از مراکز آموزش آکادمیک می توان به جای انتقال تجارب سینه به سینه آشپزی بین کسانی که آشپزی را یک حرفه انتخاب می کنند باعث ایجاد انگیزه برای خلاقیت و نوآوری بین جوانان شد و البته حضور هرچه بیشتر گردشگران در کشورمان نیز خود عاملی برای سرذوق آوردن سرآشپزها نیز خواهد شد و به قول معروف تنوع منوی رستوران هایمان می تواند به تعدد حضور گردشگران در ایران باستانی کمک کند.
البته نباید فراموش کرد که تنوع در منوی غذای رستوران ها به معنی زیرپاگذاشتن قوانین وعرف جامعه ما نیست بلکه می توان با استفاده از همان خلاقیت یاد شده بین سرآشپزهای جوان و زنده نگهداشتن فرهنگ و تمدن ایران باستانی ما علاوه بر معرفی و سرو غذاهای محلی ایران به ارایه برخی از غذاهای فرنگی نیز پرداخت و با استفاده از این روش هم به توسعه گردشگری رسید و هم شرایط و عقاید جامعه را احترام گذاشت.شاید به تازگی این اتفاق در برخی شهرهای بزرگ کشورمان از جمله تهران رخ داده و شاهد افتتاح رستوران های کره ، چینی ، ترکی یا دیگر اقوام هستم اما نباید فراموش کرد که دیدنی های ایران فقط در پایتخت خلاصه نشده و البته گردشگران خارجی که با توجه به رویکرد تازه دولت و سازمان میراث فرهنگی به ایران خواهند آمد فقط در تهران ساکن نمی شوندبلکه بیشتر به شهرهای باستانی کشورمان مثل اصفهان ، شیراز و کاشان خواهند رفت که باید برای مدت زمان اقامت آنها در این مناطق نیز منوی غذای بسیار کاملی تدارک دید تا علاوه بر معرفی غذاهای محلی بتوانیم به منوی غذاهای محلی خودشان نیز وفادار بمانیم و ذائقه آنها را محترم بشماریم.
