بررسی جام جم از رونق کسب و کار فروشندگان ظروف یکبارمصرف

بررسی جام جم از رونق کسب و کار  فروشندگان ظروف یکبارمصرف

سرد و گرم این بازار در مناسبت‌های مذهبی

نویسنده: عماد عزتی

براساس آمار ایران جزو پنج کشور برتر مصرف کننده پلاستیک در جهان است که همین موضوع بیانگر بازاری گسترده در تولیدات مختلف از این ماده شیمیایی است چون به غیر مصنوعات پلاستیکی مختلف با کاربردهایی متفاوت مدت‌هاست ظروف یکبار مصرف برای مراسم مذهبی و غیر مذهبی مقابل مان روی میز یا سفره غذا قرار گرفته است. کمی به اطراف خود نگاه کنید بدون تردید حداقل یکی از این ظروف را خواهید.

این درحالی است که استفاده از ظروف یکبار مصرف در ایران هرچند در ایام سال قابل ملاحظه است اما در برخی ماه‌های سال بسیار بیشتر از قبل مورد توجه قرار گرفته و استفاده می‌شوند چون نذری دادن در این دوره به عنوان یکی از مهمترین توصیه‌های دینی مسلمانان امری کاملا متداول است.

بله درست حدس زدید ماه محرم و رمضان دو ماهی‌ از سال هستند که در اکثر خانه‌ها برای رضای خداوند بسیاری از افراد اقدام به طبخ خوراکی‌هایی برای نذر می‌کنند اما پای ثابت این نذری‌ها ظروفی است که خوراکی در آن ریخته شده و به دیگران اهدا می‌شود. ظروفی که شاید در گذشته فقط یک نوع در بازار موجود بود اما امروزه با توجه به مسایل بهداشتی و اهمیت سلامتی گزینه‌های بسیاری مقابل متقاضاین است.

از این رو با توجه به نزدیک شدن ماه مهمانی خداوند که خبر از رونق بازار فروش ظروف یکبار مصرف می‌دهد اینبار جام جم سری به بورس تولید این نوع ظروف یعنی خیابان اتحاد واقع در شرق تهران زده تا از زیر و بم آن برایتان بگوید هرچند امروزه تعداد زیادی از فروشگاه‌های توزیع ظروف یکبار مصرف در انواع مختلف در محله‌های شهرها وجود دارد.

پلاستیک؛ کاغذی یا فلزی

همانطور که می‌دانیم امروز با توجه به گسترش فن‌آوری‌ در زمینه تولید ظروف یکبار مصرف امکان دسترسی به انواع مختلفی از آنها داریم. ظروف پلاستیکی، فلزی و کاغذی از انواع مختلفی هستند که در موارد متفاوتی مورد استفاده قرار گرفته و هر روز بیشتر از دیروز در زندگی ما وارد می‌شوند.  

اگرچه هنوز هم سهم عمده‌ای از بازار مصرف ایران را همان ظروف یکبار مصرف پلاستیکی با تمام اما و اگرهایشان به خود اختصاص داده‌اند اما کم کم با توجه به اطلاع رسانی و البته تغییر سبک زندگی مردم این ظروف دسته بندی شده و در موارد متفاوت به کار گرفته می‌شوند به عنوان مثال ظروف فومی بیشتر برای غذا‌های گرم و ظروف پلاستیکی برای غذاهای سرد مورد استفاده قرار می‌گیرند درحالی است که ظروف کاغذی هنوز کاربردی بیشتر از بشقاب و کاسه یا لیوان نداشته و مورد توجه قرار نگرفته است.

از سوی دیگر علی‌رغم کیفیت بالاتر ظروف آلومینیومی یا همان فلزی‌های خودمانی متاسفانه به دلیل قیمت بالای آنها اکنون کمتر کسی به آنها روی خوش نشان داده و به کارشان می‌گیرد درحالی که بسیاری از کارشناسان این نوع ظروف را مناسب‌ترین ظرف برای حمل خوراکی‌ یا نذورات می‌دانند. اما این موضوع پایان راه نیست چون مدتی است ظروف گیاهی نیز پا به عرصه وجودی ظروف یکبار مصرف گذاشته‌اند و هنوز زیاد درباره آنها سخن به میان نیامده و نمی‌توان درباره مضررات یا محاسن آنها به خوبی اظهار نظر کرد ولی در انگلستان این ظروف به دلیل برخی موارد همچون ازدیان موش کم کم درحال خروج از خطوط تولید هستند چون گروهی از کارشناسان معتقدند علی رغم اینکه این ظروف برای محیط زیست زیاد مشکل ایجاد نمی‌کنند اما در واقع بشر هنگام  استفاده از این ظروف با دست خود برای موش‌ها غذا تهیه کرده و اجازه ازدیاد آنها را می‌دهد.

علائمی اختصاری؛ ترجمه‌ای گسترده

شاید تاکنون بدون توجه به این علایم به فروشگاهی مراجعه  و ظروف یکبار مصرف مورد نیاز خودتان را تهیه کرده‌اید اما از امروز کمی بیشتر توجه داشته باشید چون این ظروف یکبار مصرف بخصوص در انواع پلاستیکی در بدنه یا کف خود دارای علایمی هستند که می‌تواند بیانگر نوع کاربرد هر یک از آنها در شرایطی متفاوت باشد؛ شرایطی که کاملا به سلامتی شما و خانواده مربوط خواهد بود.

PP: یکی از این علام که با حروف اختصاری PP نشان داده شده مروبط به ظروف "پلی‌پروپیلن” است که برای جابه‌جایی فرآورده‌های غذایی داغ از قبیل آش و حلیم با دمای بالاتر از 70 درجه سانتی‌گراد استفاده می‌شوند. بد نیست بدانیم این ظروف همچنین برای بسته‌بندی فرآورده‌های لبنی مانند ماست، خامه و پنیرنیز استفاده می‌شوند چون در مراحل تولید این خوراکی‌ها ممکن است ماده اولیه بادرجه حرارت بالا وارد آنها شود و باقی مراحل تولید به زمان دیگری موکول شود.

PE: دیگر علامت حک شده برروی ظروف یکبار مصرف را می‌توان علامت PE دانست این علامت که معمولا روی ظروف یکبار مصرف سفید رنگ حک می‌شود که دارای شرایطی همانند علامت قبل یعنی PP حکایت از آن دارد که می‌تواند از آنها برای محصولات غذایی با حرارت بالا (حرارت معمول طبخ) استفاده کرد بنابراین اکنون این نوع ظروف بسته بندی برای ماست، شیر، دوغ استفاده کرد.

PS: علامت دیگری که معمولا در زمان تولید ظروف یکبار مصرف روی آنها حک می‌شود؛ علامت PS یا ظروف "پلی‌استایرن” است که بیانگر آن است که این ظروف تنها برای فرآورده‌های غذایی در دمای عادی و کمتر از 70 درجه سانتی‌گراد قابل استفاده هستند و نمی‌توان از آن برای نوشیدنی‌های داغ مانند چای، شیر و قهوه، فرآورده‌های غذایی با دمای بالا  و فرآورده‌های خوراکی چرب مانند کره و مارگارین استفاده کرد.

EPS: این علامت که به معنی ظروف یکبار مصرف پلاستیکی فوم‌دار است به خریداران این اطلاعات را می‌دهدکه این ظروف نباید هنگام پرشدن درجه حرارت بالاتر از 70 درجه را تجربه کنند چون در این صورت ممکن است برای سلامتی بدن بسیار مضر بوده و ایجاد بیماری کنند.

بنابراین با درنظر داشتن اینکه بطور‌کلی استفاده از ظروف پلاستیک علاوه بر آسیب رساندن به محیط زیست می‌تواند برای بدن شما نیز مضر باشد و بهتر است به جای آنها از دیگر ظروف کاغذی یا فلزی استفاده کنید امسال که قصد خرید دارید به حروف اختصاری موجود روی ظروف پلاستیک خوب توجه داشته باشید.

این درحالی است که اگر خبری از حروف اختصاری در ظرف مورد نظرتان نبود می‌توانید به رنگ آنها نیز توجه داشته باشید به این ترتیب که ظروف یکبار مصرف پلاستیکی که رنگی شفاف دارند صرفا برای غذاهای سرد و دمایی کمتر از هفتاد درجه مناسب بوده نمی‌توان از آنها برای غذاهای داغ استفاده کرد چون برای تولید این ظروف باید از ماده‌ای به نام لایزر استفاده شود که در مقابل حرارت ناپایدار بوده و به سادگی در خوراکی یا غذای شما محلول خواهد شد. این درحالی است که ظروف سفید رنگ برای غذاهای گرم مناسب‌تر است ولی فراموش نکنید این ظروف هم برای غذاهایی مانند آش، حلیم یا نوشیدنی‌های داغ توصیه نشده است و درباره استفاده از آنها باید احتیاط کرد.

اما مدتی است که ظروف یکبارمصرف رنگی نیز پا به عرصه وجود گذاشته‌اند که به عقیده بسیاری از کارشناسان این نوع ظروف از بدترین نوع بخصوص برای خوراکی‌های گرم مثل آش و حلیم یا چای داغ هستند.

جدول قیمت ظروف یک بار مصرف

قیمت ها به تومان است

ردیف	قیمت	توضیحات
1ـ بشقاب	4200	12 عددی، طرح دار، گیاهی
2ـ بشقاب	4200	50 عددی معمولی
3ـ پیش دستی	2200	10 عددی، فانتزی
4ـ لیوان	1800	12 عددی، کاغذی چاپ دار، 200 سی سی
5ـ قاشق و چنگال	1500	12 عددی، گیاهی
6ـ چاقو	1200	10 عددی، گیاهی
7ـ  قاشق و چنگال	2300	50 عددی، معمولی
8ـ لیوان	9900	50 عددی، کاغذی، 350 سی سی
9ـ کاسه صدفی شکل	2200	10 عددی، گیاهی
10ـ ظرف دو خانه	4000	6 عددی، گاهی
11ـ کاسه	4000	6 عددی، گیاهی، نیم کیلویی، دردار
12ـ قاشق چای خوری	1000	6 عددی، گیاهی
13ـ دیس کوچک	800	یک عدد
14ـ دیس بزرگ	1000	یک عدد
15ـ رول سفره	5000	50 متری، ساده

کرسی مکنزی از اقامت خود در ایران می‌گوید

کرسی مکنزی از اقامت خود در ایران می‌گوید

برای عکاسی از طبیعت ایران دوباره بازمی‌گردم

نویسنده: شیدا رمزی

همه از اهمیت صنعت گردشگری در اقتصاد بین الملل می‌دانیم و برهیچکس پوشیده نیست ایران به عنوان یکی از ده کشور برتر گردشگرپذیر دهکده جهانی اکنون برنامه‌های بسیار مهمی برای توسعه صنعت توریسم خود داشته و فرصت‌های مناسبی هم به واسطه تغییرهای ایجاد شده در روابط دیپلماتیک خود به دست آورده است.

این فرصت‌ها نه تنها مربوط به بحث جاذبه‌های گردشگری بلکه در تار و پود فرهنگ و تمدن ایران زمین تنیده شده است که می‌توان از آن به عنوان عاملی مهم در توسعه صادرات نامرئی بهره‌برد. برگزاری هفته‌های فرهنگی، حضو هنرمندان، برگزاری نمایشگاه‌های فیلم و عکس‌ هم در این زمینه از اهمیت خاصی برخورد دارند و اکنون که دریچه‌های امید در توافق هسته‌ای ایران و تعامل جدیدی با کشورهای غربی گشوده شده بد نیست مسئولان گردشگری ما از آن بهره‌برده و با استفاده از حضور هنرمندان کشورهای یادشده تصویری دقیق شفاف از واقعیت ایران که اکنون در بمباران خبری غرب قرار گفته ارایه دهد.

«نگاهی به فرهنگ و هنر نوردیک» به عنوان فرصتی مناسب در این زمینه برنامه‌ای بود که در هفته گذشته به مناسب هفته‌فرهنگی کشور‌های فنلاند، دانمارک، نروژ و سوئد در ایران آغاز شد و از این رو قانون با کرسی مکنزی عکاس فنلاندی یکی از هنرمندان مطرح حاضر در این مراسم افتتاحیه این هفته فرهنگی مصاحبه‌ای اختصاصی داشته که مطالعه آن خالی از لطف نیست.

·         لطفا کمی درباره سفرخود به ایران بفرمایید.

من به عنوان عکاس فنلاندی برای به نمایش‌گذاشتن عکس‌هایم در هفته فرهنگی نوردیک به ایران آمده ‌ام

·         آیا تاکنون به ایران سفر کرده‌اید؟

خیر ؛ این اولین باری است که من به عنوان هنرمندی فنلاندی وارد خاک ایران شده ام.

·         برای دریافت ویزای ورود به ایران مشکلی داشتید؟

مشکل زیادی در میان نبود فقط مشکلی این بود که ویزای توریستی درخواست کرده بودم ولی باید آن را تبدیل به ویزای دیگری می‌کردم که کمی زمان برد.

·         شما به عنوان بانویی فنلاندی مشکلی با حجاب در ایران نداشتید؟

خیر؛ این تجربه‌ای بسیار جالب برای من بود چون برای اولین بار این تجربه را داشتم و برای اینکه بتوانم پوششی مناسب در ایران داشته باشم قبل از ورودم به ایران مجبور شدم از یک فروشگاهی که پوشاک مخصوص مسلمانان را می‌فروخت خرید کنم تا در ایران از آن استفاده کنم.

·         چه چیز این خرید برای شما جالب بود؟

راستش برای اولین بار بود که از روسری استفاده می‌کردم و کمی طول کشید تا بتوانم به آن عادت کنم و روش استفاده آن را به خاطر بسپارم چون دیدن افراد مسلمان در کشورهای مختلف برای استفاده از روسری برایم کافی نبود و باید تمرین می‌کردم.

·         آیا تاکنون تجربه سفر به کشورهای اسلامی را داشتید؟

بله؛ من به اردن نیز سفر کرده ام با فرهنگ کشورهای اسلامی آشنا هستم و نکته مبهمی در ذهنم نبود.

·         برگردیم به ایران ؛ آیا واقعا به نظر شما ایران کشور جذابی برای گردشگران خارجی است؟

در این موضوع تردیدی نیست. ایران واقعا کشوری بسیار جذاب برای گردشگران خارجی است اما هنوز اطلاعات دقیقی از این کشور به‌جز اطلاعاتی که رسانه‌های خارجی می‌دهند یا آنچه درباره تمدن ایران نوشته شده نیست.

·         لطفا در این زمینه کمی بیشتر توضیح دهید؟

اجازه دهید اینگونه توضیح دهم بطور کلی گردشگرانی که از اروپا یا هر نقطه دیگر جهان برای سفر آماده می‌شوند ابتدا با استفاده از دنیای مجازی سعی در به دست آوردن اطلاعاتی از فرهنگ و تمدن مقصد خود و همچنین شرایط روز آن کشور هستند اما متاسفانه این اطلاعات درباره ایران زیاد نیست و کمی هم با واقعیت متفاوت است.

·         شما اطلاعات مورد نیاز خودتان را چگونه به دست آوردید؟

کتاب و وب‌سایتی معروف درزمینه گردشگری بین الملل بنام لولنی پلنت وجود دارد که اطلاعات گردشگری مناسبی از کشورهای مختلف جهان دارد من هم از آن طریق درباره ایران و جاذبه‌هایش اطلاعات به دست آوردم.

·         آیا تفاوتی با اخباری که درباره ایران شنیده بودید و واقعیت مشاهد کرده‌اید؟

بله؛ من واقعا تصور ایران را اینگونه نداشتم هرچند من فقط از تهران دیدن کردم ولی همین تجربه نیز می‌تواندتفاوت فاحش میان اخبار و واقعیت ایران بگوید. شاید برخی اخبار از ناامنی و مشکلات ایران گفته باشند اما رستوران‌ها و امنیت تهران برایم جالب بود.

·         بدون تردید شما وب سایتی اختصاصی دارید آیا از تجربه سفرتان به ایران خواهید گفت؟

بله من درباره فریم‌هایی که می‌گیرم توضیح کامل می‌دهم که اطلاعات کاملی از محل مورد نظر عکاسی من بوده و سعی می‌کنم بنوعی بنویسم که تصویری ذهنی هم از اطراف به مخاطبانم بدهم بنابراین پاسخ شما این است که من مطالبی درباره سفرم به ایران خواهم نوشت.

·         صحبت از رستوران شد نظر شما درباره غذاهای ایرانی چیست؟

راستش شب گذشته به اتفاق دوستان به رستورانی در تهران رفتیم که در آن بهترین  غذاهای ایرانی سرو می‌شد و موسیقی سنتی زنده هم بود واقعا تجربه لذت بخشی بود که با طعم خوراکی‌های ایرانی کامل شد.

·         مهمترین مشکل شما در این سفر چه بوده؟

مهمترین مشکل من در این سفر فقط و فقط گرمای هوا بود ومشکل دیگری نداشتم

·         همانطور که می‌دانید در ایران نمی‌توانید از کارت‌های بانکی خود استفاده کنید آیا این مشکلی برای شما نبود؟

راستش چون من مهمان بودم زیاد در این زمینه مشکلی نداشتم ولی گاهی اوقات هم که لازم بود هزینه کنم بدون تردید علاقه‌ای ندارم که تمام پول‌هایم را مقابل دیگران بیرون آورم تا کالایی بخرم بنابراین این شاید برای برخی مشکل باشد.

·         در هتل اقامت دارید یا منزل دوستان؟

من در هتل اقامت دارم

·         نظر شما درباره خدمات هتل و هتلداری ایران چیست؟

من در این زمینه مشکلی نداشتم ولی احساس می‌کنم کمی باید بیشتر در این زمینه مسئولان گردشگری ایران بیشتر سرمایه‌گذاری کنند چون ایران جاذبه زیادی برای خارجی‌ها دارد بنابراین باید امکانات متفاوت و مناسبی هم در اختیار علاقمندان ایران قرار داد.

·         بطور کلی علاقه شما در عکاسی بیشتر درباره مردم است یا طبیعت مناطق مختلف؟

با توجه به کارهای من اگر به عکس‌های من توجه داشته باشید بدون تردید پاسخ سوال خود را خواهید یافت من بیشتر علاقمند به عکاسی از طبیعت و مناظر طبیعی هستم .

·         آیا در ایران این فرصت بود که از طبیعت ایران عکاسی کنید؟

متاسفانه در این سفر چهار روز فرصت این کار نشد اما با توجه به اطلاعاتی که من از طبیعت ایران به دست آورده‌ام فکر کنم سوژه‌های زیادی برای من وجود دارد.

·         همانطور که می‌دانید ایران دارای آثار باستانی و ساختمان‌های تاریخی فراوانی است آیا علاقمند به عکاسی از آنها نیستید؟

هرچند اکثر عکس‌های من از طبیعت است ولی بدون تردید آثار باستانی هم می‌تواند برایم جذاب باشد که باید برای عکاسی از آنها دوباره به ایران بازگردم ولی فکر کنم تاثیر این آثار باعث شود اقامت من در ایران طولانی شود چون شکوه آنها برای مدتی مانع از عکاسی من خواهد شد.

·         آیا ارتباطی با هنرمندان و عکاسان ایرانی داشتید؟

بطور کلی من علاقمند به ارتباط با عکاسان و هنرمندان ایرانی هستم و بدون تردید برای این موضوع برنامه‌ریزی خواهم‌کرد.

·         طی این سفر با کدامیک از هنرمندان ایرانی ارتباط داشتید؟

در این سفر با آقای ایرج نوذری آشنا شدم و تعدادی عکس از ایشان به عنوان یکی از هنرمندان شناخته شده ایشان گرفتم که  یکی از بهترین تجربه‌های این سفر برای من بود.

·         آیا علاقمند به تکرار این سفر به ایران هستید؟

بدون تردید پاسخ شما مثبت است چون من طی این چهار روز اقامتم نتوانستم درک کاملی از ایران داشته باشم و باید دوباره این تجربه را داشته باشم تا نه تنها با فرهنگ مردم ایران بیشتر آشنا شوم بلکه بتوانم عکس‌های زیادی از ایران بگیرم.

·         به عنوان آخرین سئوال لطفا یک کلمه درباره ایران و یک کلمه درباره فنلاند بگویید.

ایران؛ دوست‌داشتنی

فنلاند؛ سرما

غلامحسین دوانی، حسابدار رسمی، عضو شورای عالی انجمن حسابداران خبره ایران

بورس تحت تاثیر هیجانات انتظاری بوده و عده‌ای به آن دامن می‌زنند

نویسنده: عماد عزتی

یکی از شاخصه‌های توسعه اقتصادی و البته رونق اقتصاد در کشورهای جهان، آمارها و شاخصه‌های بورسی آن منطقه است به صورتی که گروه عمده‌ای از فعالان اقتصادی و کارشناسان علوم اقتصادی بر این باورند که نهاده‌های بورسی بیانگر واقعیت دودوتای اقتصاد یک کشور است و همه می‌توانند با نگرش به روند نوسانات تابلوی آن بورس به واقعیت سرمایه‌گذاری و فعالیت‌های مربوطه پی ببرند.

 این در حالی است که تقریبا از آغاز سال جدید شاخصه‌های بورسی ایران حال و روز خوشی را به خود ندیده و گاهی حتی این نگرانی باعث بروز برخی تجمع‌ها در مقابل ساختمان این معروف پایتخت بوده، چون بسیاری از فعالان حاضر در تالار شیشه‌ای از آینده این بازار نگران هستند، چون نبود شفافیت را عامل اصلی این معضل عنوان می‌کنند.

غلامحسین دوانی، عضو شورای عالی انجمن حسابداران خبره ایران در این مورد به قانون می‌گوید: به طور کلی کاهش شاخص بورس به عوامل متعددی مربوط است، البته نباید فراموش کنیم هم‌اکنون فصل برگزاری مجامع شرکت‌هاست و همین موضوع می‌تواند در این زمینه یعنی افت شاخص‌ها موثر باشد.

دوانی در ادامه می‌افزاید: بنابراین طبیعی است که آن دسته از شرکت‌ها که نتوانسته‌اند سود وعده داده شده خود را تامین کنند، با کاهش قیمت و در نهایت افت شاخص را به ارمغان خواهد داشت، اما نباید فراموش کنیم یکسری مشکلات ساختاری در بازار سرمایه وجود دارد که نباید بدون توجه به آنها اظهارنظر کرد.

چون این عوامل از حوزه بازار سرمایه خارج است، اما اثرات آنها در بازار سرمایه کاملا مشهود است که این مشکلات مربوط به خود اقتصاد کشورمان است که تاثیرات قابل تاملی بر بازار سرمایه خواهد داشت؛ به عنوان مثال بازار کنونی تحت تاثیر هیجانات انتظاری است که یک عده به آن دامن می‌زنند و از آن به نفع مقاصد خود بهره می‌برند.

این حسابدار خبره در ادامه با اشاره به لغو تحریم‌ها و اثرات آن در اقتصاد ایران می‌افزاید: همه می‌دانیم در صورت لغو تحریم‌ها هیچ اتفاق خاصی در اقتصاد ایران نخواهد افتاد، چون تحریم یکی از عوامل مشکل‌ساز در اقتصاد ایران است و ده‌ها عامل دیگر هم دخیل بوده که باید برطرف شوند تا اقتصاد پویا و رو به رشد را تجربه کنیم.

 این در حالی است که با توجه به اخبار مربوط به لغو تحریم‌ها می‌دانیم از فردای توافق حداقل سه سال نیاز داریم تا تمام موانع تحریم‌ها برطرف شود، البته یک مشکل اصلی هم در انتظارات مردم درباره آزاد شدن پول‌های ایرانی است، چون اگر واقعیت امر را بخواهیم پولی درکار نیست.

مبالغ بلوکه شده ایران قبل هزینه‌شده‌اند

دوانی درباره ورود پول‌های بلوکه شده نیز می‌گوید: این تصور اشتباه است که بگویم پول‌های بلوکه شده پس از تحریم‌ وارد اقتصاد ایران می‌شوند و رونق به همراه خواهد داشت، چون این مبالغ قبلا برای هزینه‌ شدنشان برنامه‌ریزی شده و هزینه شده‌اند، به این صورت که وقتی آن ارزها وارد ایران شوند، مسئولان پیش از این به ریال تبدیلشان کرده‌اند و برای امورات جاری کشور آنهارا هزینه کرده‌اند، بنابراین به این مبالغ ارزی نمی‌توان منابع جدید و موثر گفت چون این مبالغ یک بار قبلا در درآمد کشورمان منظور شده است و نمی‌توان دوباره آنها را به عنوان درآمد مدنظر داشته باشیم، پس نتیجه این‌که پول‌ها بلوکه شده تاثیر آنچنان ندارند.

وی با تاکید بر هیجانی بودن بازار و تاثیرات روانی بازار می‌افزاید: با جمع تمام موارد درخواهیم یافت مشکلات از نظر روانی کاهش خواهد داشت، ولی هرگز به طور کامل برطرف نخواهد شد. این در حالی است که به طور کلی بازار سرمایه‌ ایران اکنون جایگاه خیلی عمده‌ای در اقتصاد کشور ندارد، آن هم به این دلیل که عمده شرکت‌های حاضر در آن از سوی دولت اداره می‌شوند و اکثر سهامداران عمده کشورمان دولتی هستند، به صورتی که شاخص‌ها زیاد برای آنها مهم نیست، چون گاهی اوقات با استفاده از روشهایی غیر اصولی سود نشان می‌دهند و پاداشی هم دریافت می‌کنند، اما در نهایت شاهد زیان‌دهی شرکت‌ها و کاهش شاخص‌های تابلو می‌شویم بنابراین واقعا عملکرد برای این دسته از مدیران دولتی مهم نیست.

نرخ سود؛ تاثیری در شاخص‌ها ندارد

این حسابدار خبره درباره تاثیر کاهش دستوری نرخ سود بانکی در افت شاخص‌ها نیز می‌گوید: در این زمینه هم واقعا هیچ تجزیه و تحلیل دقیق و علمی صورت نگرفته و به یقین می‌توان گفت همان گروهی که با استفاده از جو روانی بازار، سعی در کنترل آن به نفع خود دارند، برای آن برنامه‌ریزی کرده‌اند. این افراد در رسانه‌ها قبلا گفته‌اند اگر سود بانکی پایین بیاید رویدادهای مهمی در اقتصاد به وجود خواهد آمد، اما اولین سوال از آنها این است که مگر مهم‌ترین و تاثیرگذارترین شرکت‌ها در بورس ایران همین بانک‌ها نیستند؟ مگر غیر از این نیست که کاهش دستوری نرخ سود زیان آنها را به همراه دارد؟ پس چطور می‌توان انتظار داشت که کاهش نرخ سود در شاخص‌ها تاثیر مثبت داشته باشد؟

این درحالی است که حتی اگر از این موضوع یعنی کاهش دستوری نرخ سود و زیان بانک‌ها نیز بگذریم و آن را در بورس بدون تاثیر بدانیم؛ برهیچ کس پوشیده نیست که بانک‌ها با همان سودهای  نیز در حال زیان بودند که تاثیر خود را درشاخص‌ها گذاشته است.

این حسابدار خبره کشورمان می‌گوید: بطور کلی و به عقیده من این افراد فراموش کرده‌اند یکی از عوامل شاخص‌زا در بورس که خیلی‌ها روی آن حساب کرده‌اند، همان بانک‌ها بوده که اکنون زیانشان در هر دو صورت نیز مشکل‌ساز خواهد بود.

وی این نوع اظهارنظر را شمشیر دولبه‌ای تشبیه می‌کند و می‌گوید: برخی می‌گویند اگر سود پایین بیاید، تولید افزایش خواهد داشت، اما هیج فردی به سوی دیگر این موضوع توجه نکرده که در میان این عوامل تکلیف سود و زیان خود بانک‌ها چه خواهند شد؟ آنهم درست زمانی که برخی افراد روی همین بانک‌ها برای کنترل شاخص‌ها حساب ویژه‌ای باز کرده‌اند. این درحالی است که  به اعتقاد من نظام بانکداری ایران حتی با سود 25 درصد هم در حال زیاد دادن است، چون عملیات بانکی ایران به این روش بانکداری نیست و اگر سودی هم حاصل شده از درآمدهای غیرعملیاتی و فعالیت‌های جانبی مثل بنگاه‌داری بوده وگرنه از خود بانکداری هیچ سودی نبرده‌ایم که امید کنترل شاخص را داشته باشیم.

نبود ارتباط بورس ایران با خارج از مرزها تاکنون به نفع ما بوده

این عضو انجمن حسابداران خبره ایران به نبود ارتباطات بورسی میان بورس ایران و خارج نیست باید بگویم هیچ تأثیری در شاخص‌ها ندارد بلکه حتی به نوعی می‌توان آن را نعمتی برای بورس ایران عنوان کرد. به این دلیل که در بحران سال 2008 که همه بورس‌ها به سمت منفی شدن حرکت کردند، بورس ایران در حال سوددهی بود و به عکس دیگران حرکت می‌کرد.

وی می‌افزاید: به طور کلی وزن بورس ایران با تمام اما و اگرهایش یکصد میلیارد دلار است که این رقم اصلا قابل مقایسه با دیگر بورس‌های مطرح نیست و نباید ارتباط آنها را در این زمینه تأثیرگذار دانست.

غلامحسین دوانی برای جلوگیری از ادامه این روند بورس می‌گوید: واقعیت امر این است که این روند نگران‌کننده در بورس تقریبا چهار سال پیش کلید خورد که از همان زمان کارشناسان و اقتصاددانان در این زمینه هشدار دادند ولی به نقطه نظرات کارشناسانه آنها توجه نشد بلکه مسئولان سعی کردند با استفاده از هر روش ممکن حتی ظاهری شاخص‌ها را به سمت مثبت شدن هدایت کردند که حال امروز بورس ایران هزینه همان سیاست‌های اشتباه است به این صورت که اگر همین امروز و کاهش نمادها به شاخص بورس و شاخص‌های کلان اقتصادی بنگریم، درخواهیم یافت باز هم همخوانی در این میان نیست و شاخص‌ها ظاهرا بالاتر هستند.

مسئولان قبلی باید پاسخگو باشند

وی می‌افزاید: بورس در سال 90 و 91 یک شاخص حدود 38 هزار واحد داشت که رسیده به 90 هزار واحد در حالی که اقتصاد ایران رشدی معادل منفی 8/5 را تجربه کرده یعنی رکود داشته پس سوال اینجاست که چطور بورس رشدی این چنین را به خود دیده است؟ بنابراین کسانی که بدون توجه به این دو شاخص جلوی افزایش بورس را نگرفته، اکنون مسئول هستند و باید پاسخ دهند و رویدادهای اخیر هیچ ربطی به مسئولان فعلی بورس ندارد چون سیاست‌های گذشته حال حاضر را رقم زده است.

این حسابدار خبره درباره حقوق سهامداران و زیان‌های آنها نیز می‌گوید: به عقیده من، این که برخی رسانه‌ها می‌گویند زندگی برخی سهامداران بر باد رفته اشتباه است، چون سهامداران خصوصی و معمولی در بازار سرمایه ایران بسیار جزء و محدود هستند و یکی از نشانه‌های ورود افراد به بازار سرمایه، قدرت ریسک‌پذیری آنهاست. بنابراین اگر واقعا کسی قدرت ریسک‌پذیری ندارد بهتر است اصلا به سراغ بازار سرمایه نرود و مبلغ موردنظرش را در بانک ذخیره کند.

این در حالی است که سهامداران فعلی بازار سرمایه ایران عمدتا همان دولتی‌ها هستند و آنها هم از سود زیان کرده‌اند نه از اصل سرمایه؛ پس این نوع اظهارنظر اشتباه است که زندگی بسیاری تحت‌تاثیر قرار گرفته است چون افرادی که به صورت معمول وارد تالار بورس شده‌اند بدون تردید از ریسک‌بالای بازار سرمایه کاملا آگاه بوده و با دیدباز معامله کرده‌اند هرچند درهیچ قانونی در تجارت نیامده که هرکس وارد بورس شده باید با سودهای غیر قابل تصور خارج شود. این روند یعنی ریسک سرمایه‌گذاری در بورس، چون به‌طور کلی ریسک بورس در دنیا صددرصد است بنابراین اشخاصی که وارد معامله می‌شوند این افت و خیزها را دانسته قبول می‌کنند. اما درباره شفافیت بورس ایران باید کمی تعامل کرد چون بورس ایران نسبت به دیگران آسیب‌پذیرتر است هر چند این موارد همه جای دنیا وجود دارد.

وی در ادامه به کسانی که قصد ورود به بورس را دارند توصیه می‌کند: اگر قصد فروش اموال و زندگی خود را برای ورود به بورس دارند هرگز این کار را انجام ندهند از سوی دیگر داستان‌های چگونه یک شبه میلیاردر شویم را نیز فراموش کنند چون این فقط یک رویاست و واقعیت بورس چیز دیگری است.

مسئولان بورس متولی اقتصاد ایران نیستند

دوانی درباره مقررات و ساختار بورس ایران می‌گوید: مجموع قوانین و ساخت و ساختار بورس ایران تقریبا همان چیزی است که در دیگر نقاط جهان وجود دارد ضمن این‌که قبلا نیز اشاره شد بورس ایران اصلا قابل مقایسه با دیگر بورس‌های بزرگ جهان نیست و نمی‌توان زیاد از آن انتظار داشت.

مگر بورس نتیجه عملکرد شرکت‌ها نیست پس حالا که اقتصاد ایران در رکود کنونی است باید این‌گونه در نظر بگیریم که شرکت‌ها همگی دچار مشکل هستند و نباید انتظار معجزه در بورس داشته باشیم.

بنابراین نمی‌توان مسئولان بورس را متولی اقتصاد ایران دانست بلکه برعکس مسئولان اقتصادی ایران متولی بورس ایران هستند چون بورس آیینه اقتصاد یک کشور است بنابراین وقتی بورس حال مساعدی ندارد یعنی اقتصاد از بیماری مهلکی رنج می‌برد و در صورت بی‌توجهی محکوم به فناست، اما گروهی سعی دارند بورس را بهشتی جدا از اقتصاد ایران معرفی کنند حال آن‌که اصلا این‌گونه نیست.

دوانی به آمار بالای انباشت کالا در کارخانه‌ها و مراکز تولیدی اشاره می‌کند و می‌افزاید: براساس گزارش‌ها هم‌اکنون نزدیک به 65 درصد موجودی استوک در انبارهای کارخانجات باقی‌مانده که این خبر و آمار بیانگر واقعیتی تلخ در اقتصاد ایران است چون از یک‌سو بیانگر ناتوانی در صادرات است و از سوی دیگر خبر از ناتوانی خرید مردم می‌دهد که هر دو یعنی پایان راه تولید. حال آن‌که فراموش نباید کرد که هیچ اقتصادی تمام تولیدات خود را صادر نمی‌کند بلکه ابتدا نیازهای داخل را تامین می‌کند و سرریز آن را به خارج و بازارهای صادراتی هدایت می‌کند بنابراین نتیجه این‌که کاهش توان خرید مردم تاثیر مستقیم در اقتصاد ایران گذاشته و نتیجه این است که می‌بینیم.

اتفاقات بورس ایران کمی عجیب است

این حساب‌دار خبره کشورمان درباره رانت‌های بورسی می‌گوید: در تمام بورس‌های جهان رانت اطلاعاتی و عدم شفافیت وجود دارد و غیرقابل انکار است درحالی که بورس ایران یک اتفاق عجیب و غریب می‌افتد که مثلا دو روز قبل از مجمع نهادهای EPS به 20 درصد تبدیل می‌شود حالا یا منفی یا مثبت این‌طور واقع است یا این‌که یک سهمی با رقم 70 ریال بسته می‌شود، اما چند ماه بعد با رقم 1200 ریال فروخته می‌شود که این موارد نگران‌کننده است که این موضوع بحث شفافیت نیست بلکه باید به موضوع دیگری توجه داشته باشیم. چون باید دریابیم در این فاصله چه کسی خرید کرده و چه کسی فروخته است. پس این موضوع شفافیت، بازیچه‌ای در اختیار برخی است که اصل موضوع یا همان اما و اگرها پوشانده شود. این در حالی است که در بورس ایران رویدادهایی صورت گرفته که ناظر به شفافیت نیست، بلکه بیانگر احتمال فساد و تقلب بوده است که باید رسیدگی شود. اما فراموش نکنید بورس ایران مجموعا دولتی است که اصلا علاقه‌ای به پاسخگویی ندارند و اصلا نگران نیستند که چه اتفاقی افتاده است. بنابراین دستکاری شاخص EPS برای آنها هیچ بازتابی نداشته و تبعاتی ندارد چون مدیریت دولتی است و کسی پاسخگو نیست.

به مناسبت شصتمین سالگرد روابط دیپلماتیک ایران و تایلند

به مناسبت شصتمین سالگرد روابط دیپلماتیک ایران و تایلند

قانون میزبان تاریخدانان، شعرا و هنرمندان سیام شد

نویسنده: عماد عزتی

همانطور که در کتب تاریخی و روایات مدون گذشته آمده ایران و تایلند از سال‌های دور ارتباط دوستانه و صمیمانه‌ای با یکدیگر داشته و دارند بگونه‌ای که شیخ احمد قمی به عنوان یک ایرانی سرشناس در سیام تقریبا نزدیک به چهارقرن پیش هر دو فرهنگ را با یکدیگر آشنا و از آن پس علی‌رغم فاصله‌دور دو کشور ارتباط نزدیک و صمیمانه‌ای میان آنها برقرار کرد که تا امروز علی‌رغم فراز و فرودهای سیاسی در هر دو سوی مرزهای یاد شده هنوز هم ادامه یافته است.

به صورتی که اکنون پس از گذشت شش دهه از آغاز روابط دیپلماتیک دو کشور هرگز خبری از دوری یا قطع ارتباط نبوده و همواره ایران و تایلند خواستار تحکیم ارتباط و گسترش آن بوده‌اند این درحالی است که ارتباط سیاسی تنها نشانه دوستی دو کشور نیست بلکه تعلقات فرهنگی و مذهبی نیز در این بین توانسته هرچه بیشتر به تحکیم ارتباط دو سوی مرزها با یکدیگر دامن زده و آن را به سمت موفقیت سوق دهد.

اما امروز با توجه به فرا رسیدن شصتمین سالگرد روابط میان دو ملت و اهمیت رسانه‌ها و نقش سازنده‌انها در شناسایی دقیق فرهنگ‌ها با یکدیگر، تایلند تصمیم به گسترش روابط فرهنگی خود با رسانه‌های موجود در ایران گرفته و از این رو هیاتی از تاریخدانان، شعرا، نویسندگان، هنرمندان و روحانیون تایلندی در بازدیدی رسمی از تحریریه روزنامه قانون (با حضور سردبیر و همکاران تحریریه روزنامه قانون) براین مهم تاکید کردند.

لازم به یادآوری است که در این بازدید رسمی به همت کنسول سفارت تایلند چارکرین وراتپ سویکول (Charkrienorrathip Svikul) ، علی سوکسامران (دستیار کنسول سفارتخانه تایلند)، آقای مانوچ توت‌تال ( از مجله خوسانگ خوسام)، خانم پنچنا وتتاناسایتن (نویسنده)، ساتیراپاپ سوکسامران (امام جماعت مسجد کودی لونگ به عنوان اولین مسجد شیعیان تایلند)، آقای ساتاپان سریسج جانگ (هنرمند ملی تایلند در رشته ادبیات منتخب سال 2005)، آقای پراپسارن سویکول (هنرمند ملی تایلند در رشته ادبیات منتخب سال 2011) و خانم پروفسور پلاپ بلونگ خون چانا (استادیار دپارتمان تاریخ دانشگاه انسان‌شناسی دانشگاه سریناکارین تایلند) ، آقای پروفسور سوددان ویسوت تیرک (معاون امور دانشجویی دانشگاه تماسات تایلند)حضور داشتند.

قانون مطالعه مشروح این بازدید رسمی را که برای مخاطبان خالی از لطف نیست اینگونه روایت می‌کند.

قاسم خرمی سردبیر روزنامه قانون درابتدای ضمن خوشامد گویی به هیات سیاسی، علمی و مذهبی تایلندی جلسه را با توضیحاتی درباره جایگاه و خط مشی روزنامه قانون آغاز کرد و گفت: روزنامه قانون با توجه به رسالت اطلاع رسانی شفافی که برای خود درنظر دارد بدون هیچ وابستگی به ارگانی به صورت کاملا مستقل به صورت خصوصی در عرصه مطبوعات مکتوب ایران فعالیت می‌کند.

سردبیر روزنامه قانون پس از این مقدمه درباره تیراژ روزنامه‌های تایلند می‌پرسد که مانوچ در این زمینه می‌گویند: در تایلند پنج روزنامه با تیراژ بیش از یک میلیون نسخه در روز وجود دارد که البته این روزنامه‌های معروف هستند و دیگران کاملا در حدمعمول منتشرمی‌شوند اما براساس علاقه مردم هر روزنامه‌ای که بیشتر در مورد طالع‌بینی مطالبی داشته باشند مورد توجه قرار خواهند گرفت چون این موضوع به نوعی جزو سلیقه مردم شناخته شده است.  

سردبیر قانون درپاسخ به سئوال مانوچ توت‌تال که درباره کنترل اخبار قبل از انتشار با ارگان یا سازمان خاصی در ایران پرسیده بود؛ گفت: بطور کلی چک کردن اخبار قبل از چاپ با هیچ ارگانی در روزنامه‌های ایران صورت نمی‌گیرد و صرفا اگر اعتراضی از سوی افراد یا دستگاه‌هایی پس از انتشار اخبار وجود داشته باشد مسئولین روزنامه باید به نهادهای قانونی مربوطه پاسخگو باشند و دلیل و مدرک خود را ارایه دهند. بنابراین بحث کنترل اخبار قبل از چاپ توسط دولت یا هرارگان دیگری به هیچ وجه در ایران صحیح نیست. این درحالی است که مردم ایران درباره آزادی مطبوعات حساسیت ویژه‌ای داشته و همین موضوع باعث شده تا رسانه مورد نظر خودشان را با این میزان انتخاب کنند.

مانوچ در سئوال دیگری درباره جایگاه خبرنگاران در جامعه ایران پرسید که خرمی اینگونه پاسخ داد: «به لحاظ اجتماعی خبرنگاران در جایگاه مناسبی اجتماعی در ایران قرار دارند اما درباره امنیت شغلی متاسفانه درجایگاه مناسبی نیستند».

پروفسور سوددان ویسوت تیرک یکی دیگر از حاضران جلسه که خود در امر آموزش دانشگاهی مشغول به فعالیت است پرسید« آیا جوانان و دانشجویان ایرانی به رشته خبرنگاری توجه دارند یا خیر؟» پاسخ این سئوال از سوی گروه قانون و قضای روزنامه قانون اینگونه بود : «با توجه به موقعیت اجتماعی خبرنگاران در ایران اکثر جوانان و علاقمند به تحصیل در این رشته هستند اما این موضوع بیشتر در شهرهای بزرگ مثل تهران است و در شهرهای کوچکتر زیاد استقبالی از رشته‌های مربوط به خبرنگاری نیست، چون بحث درآمدی در شهرستان‌ها برای خبرنگاران زیاد مهیا نیست و معیشت آنها تحت تاثیر انتخاب رشته خواهد بود.

پراپسارن سویکول هنرمند تایلندی از تحریریه‌قانون درباره انجمن خبرنگاران ایران پرسید که مریم قربانی‌فر، دستیار سردبیر روزنامه اینگونه پاسخ داد: در ایران مدتی پیش خانه روزنامه‌نگاران فعال بود و بسیاری از روزنامه‌نگاران در آن فعالیت داشتند اما این خانه در سال 1388 پس از برخی رویدادهای سیاسی در ایران تعطیل شد و امروز دوباره روزنامه‌نگاران با توجه به بروز برخی تغییرات در دیدگاه‌های سیاسی و فضای حاکم بر جامعه تلاش می‌کنند دوباره این خانه فعالیت خود را آغاز کند.

فرشته بهروزی خبرنگار گروه اقتصاد روزنامه قانون با پرسشی درباره امنیت شغلی خبرنگاران تایلندی بحث را به آن سوی مرزها برد که مانوچ توت‌تال اینگونه پاسخ داد: در تایلند برای شغل خبرنگاران احترام ویژه‌ای وجود دارد و بطور کلی خبرنگاران تایلندی برای خود دو کلید واژه درنظر دارند که عبارتند از موفقیت و پیشرفت در حرفه خود یا منابع زودگذر مالی.

از این رو در برخی اخبار آمده که گروهی می‌توانند با پرداخت پول به خبرنگاران آنها را به سمت خود و اهدافشان جلب کنند درحالی که خبرنگاران آگاه فعالیت شفاف خبری خود را هرگز فدای منابع برخی نمی‌کنند اما بطور کلی محدودیت در حوزه‌های سیاسی و اقتصادی برای خبرنگاران وجود دارد چون دولت درباره این دو مورد بسیار حساس است و علاقه‌ای به بروز تنش در این دو مورد نداشته و ندارد.

بهروزی با اشاره به مسایل اقتصادی و معیشتی خبرنگاران در ایران می‌پرسد دستمزد یا حقوق ماهیانه خبرنگاران تایلندی چگونه محاسبه می‌شود؟ سوددان ویسوت تیرک در پاسخ گفت: براساس عرفی که در تایلند وجود دارد برای خبرنگاران تازه فارغ‌التحصیل از دانشگاه که به عنوان مبتدی وارد بازار کار روزنامه‌نگاری شده‌اند ماهیانه حدود 500 دلار معادل 15000 بت تایلند درنظر گرفته می‌شود که این رقم متناسب با تجربه و البته سابقه‌کارشان متغیر و روبه بالا خواهد بود اما شروع کار این مبلغ خواهد بود. اما درباره مراتب بالاتر مثل سردبیر و دبیر سرویس‌ها اینگونه است که براساس فروش روزانه یا حتی تیراژ علاوه بر حقوق پایه مبالغی مجزا درنظر گرفته خواهد شد.

در ادامه فرشید اسحاقی دبیر گروه اجتماعی روزنامه قانون درباره ساعات کاری خبرنگاران تایلند پرسید و از مانوچ شنید: در تایلند شغل خبرنگاری واقعات ساعتی و اداری نیست چون گاهی در طول چند ساعت کار تمام می‌شود اما گاهی اوقات خبرنگار مجبور است کل روز یا حتی چند روز مداوم کارکند بنابراین ساعت کاری در میان نیست درحالی که ممکن است همان هشت ساعت کار روزانه به صورت مبنی درنظر گرفته شده باشد.

خرمی با اشاره به برگزاری دوره‌های دانشگاهی برای خبرنگاران ایران به دانشگاه‌های تایلند اشاره می‌کند و می‌پرسد دانشگاه‌های تایلند برای دانشجویان خارجی دوره روزنامه‌نگاری برگزار می‌کنند یا خیر؟ سوددان ویسوت تیرک در این باره می‌گوید: بطور کلی دانشکده خبر برای دانشجویان خارجی و داخلی امکانات مناسبی دارد که قابل استفاده برای هر دو گروه است.

قاسم خرمی سردبیر روزنامه قانون مسیر سئوالات را به سمت اخبار سیاسی مربوط به تایلند تغییر داد و پرسید درباره رویدادهای سیاسی و کودتای تایلند آیا این رویدادها تاثیری در روزنامه و روند آنها داشته یا خیر؟ سوددان ویسوت تیرک به این سئوال اینگونه پاسخ داد که بدون تردید روزنامه‌های تایلند هم مثل دیگر نقاط جهان از اینگونه رویدادها تاثیر خواهند گرفت ولی بطور کلی آنچه داخل کشورها روی می‌دهد متفاوت از آن است که خارج از کشور گفته می‌شود.

در ادامه مانوچ می‌پرسد درایران خبرنگاران تلویزیون و رادیو بیشتر مورد توجه هستند یا روزنامه‌ها؟ همکاران روزنامه قانون هم زمان می‌گویند همواره قدرت میکروفن بیشتر از قلم در روزنامه‌ها است و بدون تردید رسانه‌های تصویری بیشترین آمار علاقمندی مردم را به خود اختصاص داده‌اند. از سوی دیگر دستیار سردبیر روزنامه قانون به آرایش سیاسی رسانه‌های تصویری ایران اشاره می‌کند و می‌گوید: مردم و مخاطبان رسانه‌های تصویری در ایران بیشتر برای برنامه‌های جنبی به تلویزیون اهمیت می‌دهند اما متناسب با دیدگاه‌های سیاسی و البته گرایش‌هایش رسانه مورد نظر خود را در میان رسانه‌های مکتوب جست‌وجو می‌کنند.

دبیر گروه سیاسی قانون از فرصت ایجاد شده استفاده می‌کند و از هیات تایلندی می‌پرسد وضعیت مسلمانان بخصوص شیعیان تایلند در این کشور چگونه است؟  ساتیراپاپ سوکسامران به عنوان امام جماعت اولین مسجد شیعیان بانکوک در این زمینه می‌گوید: در تاریخ تایلند مسلمانان جایگاه بالایی دارند چون شیخ احمد قمی توانست ویژگی‌های مسلمانان را به ساکنان سیام آن زمان بشناساند به همین دلیل پس از معرفی شیخ احمد قمی به دربار پادشاه همواره مسلمانان مورد توجه و احترام دربار و مقامات ارشد تایلند بوده‌اند و امروز هم در کمال آرامش کنار دیگر ادیان موجود در تایلند و پیروانشان به فریضه‌های دینی خود عمل می‌کنند.

وی در ادامه می‌افزاید: بد نیست بدانیم شیخ احمد قمی که یک مسلمان شیعه از ایران بود در دوران پادشاه نارای به مقام نسخت وزیری رسید و همین موضوع تاکیدی بر اهمیت مسلمانان در تایلند است به صورتی که خاندان بوناک که نوادگان شیخ احمد قمی هستند هنوز هم در مناسب دولتی و سیاسی و البته عامه مردم جایگاه ویژه‌ای دارند.

از سوی دیگر پروفسور پلاپ بلونگ خون چانا (استادیار دپارتمان تاریخ دانشگاه انسان‌شناسی دانشگاه سریناکارین تایلند) تصریح می‌کند: تایلند به طور کلی به تمام ادیان احترام می‌گذارد و همین موضوع باعث شده که ادیان مختلف اکنون در سرزمین سیام بدون هیچ مشکلی اقامت داشته و زندگی کنند. وی می‌افزاید: بطور کلی در قانون مدنی تایلند آمده که پادشاه تایلند کل ادیان مذهبی را در این کشور مورد قبول داشته و به آنها احترام می‌گذارد. به عنوان مثال برای شیعیان مسلمان در ماه محرم برای اجرای فریضه‌های دینی خود پشتیبانی مالی درنظر گرفته که در قالب هدایایی برای تدارک مراسم مخصوص آن دوره به مسئولان مربوطه اهدا می‌شود دقیقا همانطوری که برای دیگر ادیان مبالغی به صورت هدیه ارسال می‌شود تا تدارک انجام فریضه‌های دینی خود را داشته باشند. از این رو امروز که حتی اکثریت دینی مردم تایلند بودایی هستند بدون توجه به این موضوع به دیگر هموطنان خود که پیروی دیگر ادیان هستند کمک می‌کنند تا هرچه با شکوه‌تر فریضه‌های دینی خود را انجام دهند.

وقتی صحبت از قانون مدنی و قوانین کشور تایلند به میان آمد خانم صباغ‌ خبرنگار گروه حقوق و قضای روزنامه قانون از هیات حاضر در دفتر روزنامه می‌پرسد اهمیت قانون‌گرایی در تایلند چگونه است؟ خانم پروفسور پلاپ بلونگ خون چانا در این زمینه نیز می‌گوید: مردم تایلند همواره برای قانون احترام خاصی قایل هستند و قوه‌قضاییه در بخش‌های مختلف در بهترین شرایط رسیدگی می‌کند.

وی در ادامه می‌گوید: بالاترین مجازات دستگاه قضایی تایلند همان اعدام است که در شرایط مختلفی متناسب با جرم اجرا می‌شود اما مهمترین دادگاه‌ها درباره مفاسد اقتصادی و سیاسی است که بدون تردید در بالاترین سطح ممکن بدون هیچ کوتاهی پیگیری شده و برایشان حکم صادر می‌شود چون دولت و مسئولان در این زمینه واقعا سختگیر هستند و علاقمند به بروز مشکلاتی از این دست نیستند. ولی جالب اینکه دستگاه قضایی تایلند با توجه به  اقامت تعداد زیادی افراد خارجی در این کشور چه به صورت سرمایه‌گذار و چه به صورت توریست سعی می‌کند دادگاه‌های خارجی‌ها را با وسواس بیشتری برگزار کند تا بدون هرگونه اشتباه حکم صادر شود چون اهمیت حضور خارجی‌ها در تایلند برای دولت و نظام اقتصادی کاملا مشخص شده و برایش برنامه دارند بدون اینکه بخواهند مشکلی ایجاد کنند حمایت قانونی از آنها انجام می‌دهند ولی درباره بروز جرایم هم از سوی خارجی‌ها سختگیر هستند و چشمپوشی درکار نیست.

دستیار سردبیر روزنامه قانون از این فرصت استفاده کرده و به سقوط چهارده پله‌ای آزادی مطبوعات در تایلند اشاره می‌کند و می‌پرسد مشکل کجا بوده که این آمار به دست آمده و چطور تایلند این رتبه را کسب کرده است؟ خانم پروفسور پلاپ بلونگ خون چانا (استادیار دپارتمان تاریخ دانشگاه انسان‌شناسی دانشگاه سریناکارین تایلند) در این زمینه نیز می‌گوید: در تمام کشورها گاهی مسایلی رخ می‌دهد که تغییراتی را در نطام آماری و رسانه‌ای ایجاد خواهد کرد اما آنچه مهم است واقعیت این تغییرات است به عنوان مثال هنگام کودتای تایلند همه می‌گفتند تایلند آشوب شده و دیگر جای اقامت نیست اما گروهی از خبرنگاران ایرانی مانند همکار شما آقای عزتی در همان زمان وارد تایلند شدند و چند روز اقامت داشتند و واقعیت امر را از نزدیک دیدند که هم مردم و هم گردشگران و هم خارجی‌ها بدون هیچ درگیری مشغول گذران زندگی بودند هرچند مردم مطالباتی داشتند ولی خبری از آشوب و ناآرامی و ناامنی نبود.

پروفسور پلاپ بلونگ خون چانا در ادامه به اخبار مروبط ایران نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: همین امروز اگر یک خارجی قصد سفر به ایران را داشته باشد و به اخبار خارجی مربوط به ایران توجه کند متصور خواهد شد ایران کشوری ناامن برای خارجی‌هاست و جنگ در جای جای آن در جریان است اما ما و دیگر همراهانم که در این سفر هم اکنون چند روزی است در کشور زیبای ایران اقامت داریم واقعیت را جور دیگر و مخالف گفته‌های خارجی درباره ایران دیدیم و از نزدیک درک کردم که ایران چقدر امنیت دارد و چطور مردم مهمانوازش به خارجی‌ها احترام می‌گذارند.

چارکرین وراتپ سویکول کنسول سفارت تایلند با استفاده از گفته دکتر خون چانا می‌گوید: دقیقا برای همین موضوع است که تایلند قصد دارد ارتباط رسانه‌ای و فرهنگی بیشتری با ایران برقرار کند تا برای هر دو ملت واقعیت‌های موجود کاملا نمایان شود به عنوان مثال در مراسم بزرگداشت شصتمین سالگرد روابط دیپلماتیک تایلند و ایران اقدام به برگذاری کنسرت موسیقی مشترک ایرانی – تایلندی در تالار وحدت کردیم که از ظرفیت نزدیک به هفتصد نفری تالار نزدیک به 650 نفر پر بود در این مراسم که سازهای مشترکی از دو کشور نواخته شد می‌توانستیم به عمق ارتباط میان دو ملت پی ببریم.

این درحالی است که حتی با برگزاری نمایشگاه‌ عکس نیز سعی کردیم مشترکات فرهنگی و اعتقادی دو منطقه را برای علاقمندان به نمایش‌بگذاریم تا از این پس نه فقط از نظر دیپلماتیک با یکدیگر ارتباط داشته و آن را جشن بگیریم  بلکه برای داشته‌های مشترک فرهنگی میان دو ملت نیز به شادی بنشینیم و هرسال شاهد گسترش آن باشیم.

کنسول سفارت در پایان در این زمینه معتقد است هرچه روابط فرهنگی دو کشور به واسطه مشترکات فرهنگی، اعتقادی و کلامی بیشتر باشد زمینه ارتباط صمیمی‌تر دو ملت و در نهایت دولت‌ها نیز پایه‌گذاری خواهد شد.

(مصاحبه با دکتر سید محمدعلی سید ابریشمی معاون محترم وزیر و مدیر عامل سازمان صنایع کوچک وشهرکهای صنعتی ایران)

پاسخ سوالات روزنامه قانون (مصاحبه با دکتر سید محمدعلی سید ابریشمی معاون محترم وزیر و مدیر عامل سازمان صنایع کوچک وشهرکهای صنعتی ایران)

سوال1و2:جایگاه شهرک های صنعتی و اهمیت آن ها در توسعه اقتصاد و صادرات غیرنفتی کشورمان؟

پاسخ سوال 1 و 2 : یکی از مأموریتها و اهداف سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی، ایجاد و توسعه زیرساختهای مورد نیاز صنایع از طریق احداث شهرکها و نواحی صنعتی است. در شهرک‌های صنعتی ضمن مزیت هم‌جواری با سایر واحدهای صنعتی، زیرساخت‌ها و امکانات زیربنایی ذیل برای واحدهای صنعتی مستقر فراهم شده است:

·        ایجاد زیرساخت‌های حمل‌ونقل نظیر خیابان‌های دسترسی درون و بیرون شهرک؛

·        ایجاد زیرساخت‌های انرژی نظیر شبکه‌های تأمین آب، برق و گاز؛

·        ایجاد زیرساخت‌های ارتباطی نظیر تلفن و فیبر نوری؛

·        ایجاد امکانات زیربنایی رفاهی نظیر آتش‌نشانی، فاضلاب، فضای سبز، بانک و پست.

از آنجا که ایجاد و توسعه زیرساختها مستلزم صرف سرمایه‌گذاری کلانی می باشد، بنابراین صنایع کوچک نمی‌توانند از پس هزینه‌های توسعه زیرساخت‌های مورد نیاز واحد صنعتی خود برآیند. درنتیجه سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران با احداث و بهره‌برداری از شهرک‌ها و نواحی صنعتی، زیرساخت‌های لازم جهت تأسیس واحدهای صنعتی را در یک موقعیت جغرافیایی مناسب فراهم می‌آورد و با استقرار واحدهای صنعتی کوچک و متوسط در شهرکها و نواحی صنعتی کشور و تولید محصولات صنعتی، یقینا" این واحدهای صنعتی نقش بسیار مهمی در توسعه اقتصاد و صادرات غیر نفتی و شکوفایی اقتصادی و صنعتی کشور ایفا        می نمایند؛

در پایان از دستاوردهای توسعه زیرساخت­های شهرک­ها و نواحی صنعتی می توان به بهره برداری از 754  شهرک و ناحیه صنعتی نام برد که نقش مهمی در ساماندهی و استقرار واحدهای صنعتی، سرمایه گذاری و اشتغال داشته است که به بعضی از شاخصها و مقایسه آنها در ذیل اشاره می گردد:

الف-مقایسه تعداد جواز تاسیس صادره وزارت صنعت، معدن و تجارت با تعداد قراردادهای منعقده در شهرک‌ها و نواحی صنعتی دولتی

نمودار فوق بیانگر این است که از کل جواز تاسیس صادره توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت :

1- در سال 90 حدود 25% در شهرکها و نواحی صنعتی قرارداد منعقد نموده اند؛

2- در سال 91حدود 29% در شهرکها و نواحی صنعتی قرارداد منعقد نموده اند؛

3- در سال 92حدود 22% در شهرکها و نواحی صنعتی قرارداد منعقد نموده اند؛

4- درسال 93حدود 25% در شهرکها و نواحی صنعتی قرارداد منعقد نموده اند.

ب- مقایسه تعداد پروانه بهره برداری صادره وزارت صنعت، معدن و تجارت با تعداد واحدهای به بهره برداری رسیده در شهرکها و نواحی صنعتی

نمودار فوق بیانگر این است که از کل پروانه بهره برداری صادره توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت :

1- در سال 90 حدود 37% از واحدها در شهرکها و نواحی صنعتی به بهره برداری رسیده اند؛

2- در سال 91حدود 62% از واحدها در شهرکها و نواحی صنعتی به بهره برداری رسیده اند؛

3- در سال 92حدود 74% از واحدها در شهرکها و نواحی صنعتی به بهره برداری رسیده اند؛

4- در سال 93 حدود 69% از واحدها در شهرکها و نواحی صنعتی به بهره برداری رسیده اند؛

ج- مقایسه میزان سرمایه‌گذاری مندرج در پروانه بهره برداری وزارت صنعت، معدن و تجارت با میزان سرمایه‌گذاری واحدهای به بهره برداری رسیده شهرکها و نواحی صنعتی( میلیارد ریال)

نمودار فوق بیانگر این است که از کل میزان سرمایه گذاری مندرج در پروانه بهره برداری صادره توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت :

1- در سال 90 حدود 20% سرمایه گذاری واحدهای به بهره برداری رسیده شهرکها و نواحی صنعتی انجام شده است؛

2- در سال 91حدود 37% سرمایه گذاری واحدهای به بهره برداری رسیده شهرکها و نواحی صنعتی انجام شده است؛

3- در سال 92 حدود 50% سرمایه گذاری واحدهای به بهره برداری رسیده شهرکها و نواحی صنعتی انجام شده است؛

4- در سال 93 حدود 68% سرمایه گذاری واحدهای به بهره برداری رسیده شهرکها و نواحی صنعتی انجام شده است؛

د- مقایسه تعداد اشتغال مندرج در پروانه بهره برداری وزارت صنعت، معدن و تجارت با تعداد اشتغال واحدهای به بهره برداری رسیده در شهرکها و نواحی صنعتی(میلیارد ریال)

نمودار فوق بیانگر این است که از کل اشتغال مندرج در پروانه بهره برداری صادره توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت :

1- در سال 90 حدود 40% اشتغال در واحدهای به بهره برداری رسیده شهرکها و نواحی صنعتی ایجاد شده است؛

2- در سال 91حدود 60% اشتغال در واحدهای به بهره برداری رسیده شهرکها و نواحی صنعتی ایجاد شده است؛

3- در سال 92 حدود 71% اشتغال در واحدهای به بهره برداری رسیده شهرکها و نواحی صنعتی ایجاد شده است؛

4- در سال 93حدود 77% اشتغال در واحدهای به بهره برداری رسیده شهرکها و نواحی صنعتی ایجاد شده است؛

سوال 3: با توجه به بهبود روابط ایران با کشورهای غربی آیا این شهرکها می توانند در زمینه جذب سرمایه های خارجی فعالیت کنند یا خیر؟

پاسخ سوال 3 : بله -مزایا و مشوقهایی جهت استقرار سرمایه گذاران در شهرکها و نواحی صنعتی توسط سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران در نظر گرفته شده است که سرمایه گذاران خارجی نیز می توانند استفاده کنند که به شرح ذیل می باشد:

·        عدم نیاز به کسب مجوز جداگانه از ادارات و سازمانهای مختلف

·        پرداخت نقد و اقساط هزینه های انتفاع از تاسیسات

·        مستثنی بودن شهرکهای صنعتی از قانون شهردار یها

·        صدور مجوز ساخت و ساز بنا و گواهی پایان کار در کوتاهترین زمان ممکن

·        واگذاری اداره شهرک پس از بهره برداری به شرکت خدماتی

·        کاهش هزینه های سرمایه گذاری بدلیل ا ستفاده از خدمات مشترک سازمان دهی شده توسط شرکهای صنعتی از جمله راه دسترسی، آب، برق، مخابرات، گاز طبیعی و تصفیه خانه مرکزی فاضلاب

·        فراهم بودن امکانات جانبی مورد نیاز برای تولید ا ز قبیل بانک،بیمه، درمانگاه، آتش نشانی،مراکز خدمات فنآوری و کسب و کار و ...

·        تسریع در احداث واحد صنعتی با توجه به آماده بودن امکانات زیربنایی در شهرک

·        کاهش قیمت تمام شده به دلیل استفاده از امکانات بصورت مشترک

·        تهیه زمین مناسب برای اجرای طرحهای صنعتی با توجه به مکانیابی و طراحی انجام شده مطابق با اصول فنی و مهندسی و آخرین رو شهای شهرک سازی

·        ایجاد شرایط لازم به منظور هم افزایی صنایع مستقر در شهرکها و نواحی صنعتی

·        فراهم شدن بستر مناسب برای ایجاد شبکه ها و خوشه های مرتبط به یک صنعت در محدوده

شهرکها و نواحی صنعتی

·        استفاده از خدمات نرم افزاری )مشاوره ای فنی، مهندسی، مدیریتی و ...( مراکز خدمات فناوری

کسب و کار

·        ا مکان خرید و اجاره کارگاه های کوچک و پیش ساخته بمنظور تسریع در بهره  برداری و اشتغال زایی

·        اعطای تخفیف تا سقف پنجاه درصد (50%) در قیمت حق بهره برداری کلیه نواحی صنعتی و شهرکهای صنعتی واقع در مناطق کمتر توسعه یافته و محروم؛

·        در صورت اخذ پروانه بهره برداری پیش از موعد مقرر، سفتهای سررسید نشده متقاضیان واحدهای صنعتی به عنوان مشوق به آنها عودت داده می شود؛

·        کاهش مبلغ نقدی قرارداد حق بهره برداری و افزایش تعداد اقساط بخش تعهدی؛

·        اعمال مشوقات ویژه برای عرصه های بزرگ و ناهموار.

علاوه بر موارد فوق وزیر محترم صنعت، معدن و تجارت جهت ترغیب صنعتگران به سرمایه گذاری در شهرک ها و نواحی صنعتی کشور موارد ذیل را نیز ابلاغ نموده اند:

v    اعمال 10% تخفیف در واگذاری حق انتفاع و بهره برداری از زمین ، اعیانی و تاسیسات در شهرک ها و نواحی صنعتی واقع در مناطق غیر برخوردار( به استثناء استان تهران)؛

v    اعمال 5% تخفیف در واگذاری حق انتفاع و بهره برداری از زمین ، اعیانی و تاسیسات در شهرک ها و نواحی صنعتی واقع در مناطق برخوردار( به استثناء استان تهران)؛

v    افزایش زمان بازپرداخت اقساط متقاضیان واحدهای صنعتی از 30 ماه به 36 ماه؛

v    اعطای یک سال تنفس برای مناطق غیر برخوردار و شش ماه تنفس برای مناطق برخوردار ( به استثناء استان تهران) بعد از عقد قرارداد مطابق جدول میزان و نحوه دریافت حق بهره برداری از زمین، اعیانی و تاسیسات شهرک ها و نواحی صنعتی دستورالعمل حق بهره برداری مصوب.

سوال 4 : برنامه سازمان برای دوران پسا تحریم چیست؟

پاسخ سوال 4 :

1-    به بهره برداری رساندن  شهرکها و نواحی صنعتی جدید؛

2-    به بهره برداری رسیدن واحدهای صنعتی در شهرک ها و نواحی صنعتی؛

3-    انعقاد قرارداد جدید با متقاضیان سرمایه گذاری در شهرک ها و نواحی صنعتی کشور؛

4-     واگذاری بخش زیادی از شهرکها و نواحی صنعتی مشمول به صنعتگران جهت اداره امور شهرکها ؛

5-    افزایش مساحت زمین صنعتی در شهرک ها و نواحی صنعتی کشور؛

6-    تامین آب، برق، گاز  برای شهرکها و نواحی صنعتی ؛

7-    به بهره برداری رساندن چندین تصفیه خانه فاضلاب  و  ایجاد فضای سبز؛

8-    تهیه دستگاه ماشین آتش نشانی؛

9-     حمایت از توسعه خوشه صنعتی ؛

10-برگزاری دوره آموزشی و تور صنعتی برای شاغلین و صنعتگران؛

11-پیگیری ایجاد شهرک صنعتی ایران – چین؛

12-تامین منابع و توزیع تسهیلات از محل طرح کمکهای فنی و اعتباری و طرح کمک به نوسازی و تجدید ساختار صنایع؛

13-اجرای لوایح و طرحهای پیشنهادی پس از تصویب نهایی آن؛

14-انجام مطالعات ایجاد شهرکهای فناوری؛

16- نظارت بر شکل‌گیری خوشه های همسان و تدوین برنامه توسعه آنها؛

17-اجرای برنامه توسعه پیوند و مشارکت بین صنایع کوچک،‌متوسط و بزرگ؛

18-همکاری در تدوین برنامه راهبردی توسعه صنایع کوچک مبتنی بر رشته صنعت های اولویت دار؛

19- نظارت بر تدوین بسته آموزشی خاص مدیران صنایع کوچک، مشاورین و ارائه دهندگان خدمات کسب و کار؛

20-نظارت کمی و کیفی بر آموزش شاغلین واحدهای صنعتی (مدیریتی- کارشناسی و مهارتی)؛

21- تدوین چارچوب انجام مطالعات توسعه بازار داخلی و خارجی خوشه های همسان.

سوال 5-روند بررسی پرونده متقاضیان برای احداث واحد تولیدی؟

پاسخ سوال5

نحوه عقد قرارداد واگذاری زمین با متقاضیان احداث واحد تولیدی در شهرکها و نواحی صنعتی در 9 گام به شرح ذیل می باشد:

1-    مشاوره و راهنمایی متقاضیان قبل از سرمایه گذاری

2-    اخذ درخواست متقاضی به همراه مدارک مربوطه و ثبت اطلاعات متقاضی در سیستم امور متقاضیان MIS و اختصاص قطعه و تهیه کروکی و اعلام متراژ زمین مورد نظر

3-    معرفی متقاضی به صنایع کوچک جهت طی دوره آموزش کارآفرینی به کلاس های آموزشی بگونه ای که تا قبل از صدور جواز ساخت دوره مذکور را به اتمام برسانند

4-    محاسبه حقوق انتفاع و اعمال تخفیفات مربوطه اخذ تائید ذیحساب ، ثبت در سیستم امور متقاضیان MIS ، صدور صورتحساب توسط معاون و یا مدیر برنامه ریزی

5-    اخذ فیش واریز نقدی واسناد تعهدی و تائید امور مالی و ذیحساب

6-    تنظیم قرارداد

7-    امضاء دفترچه قرارداد توسط مدیر عامل و یکی از اعضای هیأت مدیره (صاحبان مجاز)

8-    تحویل دفترچه قرارداد نسخه متقاضی و ثبت اطلاعات قرارداد در سیستم امور متقاضیان MIS

9-    تحویل زمین به متقاضی ظرف مدت 30 روز

سوال6)آیا اخباری که مربوط به ایجاد رکود در شهرکها است واقعیت دارند یا خیر؟

جواب سوال:

1-    خلاصه تحلیلی از وضعیت واحدهای به بهره برداری رسیده غیرفعال و فعال مستقر در شهرکها و نواحی صنعتی کل کشور تا پایان اسفند ماه 1393:

آخرین گزارشات ماخوذه از شرکت های استانی تابعه و تحلیل و بررسی آنها حاکی از آن است که  تا پایان اسفند ماه1393 تعداد 34530  واحد صنعتی در شهرکها و نواحی صنعتی کشور به بهره برداری رسیده است که در زیر به بررسی کلی آنها پرداخته شده است.

1-1- واحدهای به بهره بهره برداری رسیده فعال:

از تعداد 34530 واحد صنعتی به بهره برداری رسیده، تعداد28291 واحدصنعتی (معادل 82% از کل واحدها) ‌با اشتغال (610649 نفر بر اساس مجوز صنعتی صادره) فعال می باشند که بر اساس ظرفیت واقعی تولید به شرح ذیل دسته بندی می شوند:

·         10183 واحد صنعتی با ظرفیت کمتر از 50%، (معادل36% از کل واحدهای فعال)

·         9927 واحد صنعتی با ظرفیت بین 50 تا 70%، (معادل35% از کل واحدهای فعال)

·         8182 واحد صنعتی با ظرفیت بالای 70%، (معادل 29% از کل واحدهای فعال)

 که نمایانگر آن است که حدود 64 درصد واحدهای صنعتی فعال با ظرفیت بیش از 50 درصد در حال فعالیت می باشند.

سوال7 ) برخی رسانه ها درباره دریافت تسهیلات برای احداث واحد تولیدی در شهرکهای صنعتی اینگونه می گویند که هیچ یک از این تسهیلات به تولید منجر نخواهند شد آیا شما این موضوع را تائید میکنید ؟

سوال8)  اگر تائید می کنید چطور این سازمان بر روند احداث نظارت دارد؟

سوال9)تسهیلات ارائه شده از سوی این سازمان برای متقاضیان احداث واحد تولیدی چیست؟

جواب سوال 7 و 8 و 9 تسهیلات:

منابع در اختیار سازمان طرح های کمک های فنی و اعتباری، کمک به نوسازی و تجدید ساختار و کمک های فنی و اعتباری به صنایع لبنی بوده که از طریق اعطای تسهیلات به صنایع کوچک منجر به تولید پایدار، تثبیت اشتغال، راه اندازی مجدد واحدهای غیرفعال و .....می گردند:

اثر بخشی طرح کمک‏های فنی واعتباری به صنایع کوچک:

تا پایان سال 92 تعداد 135 واحد صنعتی به مبلغ 252 میلیارد ریال  و تا پایان سال 93  تعداد 352 واحد به مبلغ 756 میلیارد ریال از تسهیلات طرح فوق استفاده نموده اند که جزئیات آن به شرح ذیل می باشد:

استفاده 329 واحد صنعتی کوچک متقاضی تسهیلات جهت تکمیل و راه اندازی طرح و یا اخذ تسهیلات سرمایه در گردش

ایجاد و تثبیت 6094 نفر در واحدصنعتی که از تسهیلات این طرح استفاده نموده اند.

تکمیل 210 طرح نیمه تمام صنعتی و اخذ پروانه بهره برداری.

استفاده 119 واحد صنعتی فعال از تسهیلات سرمایه در گردش که نتیجه آن تامین مواد اولیه، پرداخت حقوق و دستمزد و تثبیت اشتغال و نهایتا جلوگیری از تعطیلی واحدهای صنعتی شده است.

دستاوردهای طرح کمک‏های فنی و اعتباری تا پایان اسفند  ماه 93

عنوان	شاخص (واحد)	اهداف طرح طی کل برنامه پنجم	عملکرد	درصد عملکرد نسبت به اهداف
تعداد طرح	فقره	512	329	64
اشتغال	نفر	12592	6094	48

با توجه به اینکه تنها 48 از اعتبارات مصوب وجوه اداره شده طرح کمک های فنی و اعتباری به صنایع کوچک به این سازمان تخصیص یافته ولی 64 درصد اهداف برنامه پنجم توسعه محقق گردیده است.

اثربخشی طرح کمک به نوسازی و تجدید ساختار صنایع:

تا پایان سال 92 تعداد 406 واحد صنعتی به مبلغ 534 میلیارد ریال  و تا پایان سال 93  تعداد 756 واحد به مبلغ 1198 میلیارد ریال از تسهیلات طرح فوق استفاده نموده اند که جزئیات آن به شرح ذیل می باشد:

·         استفاده تعداد 756 واحد صنعتی به بهره برداری رسیده(دارای پروانه بهره برداری) جهت نوسازی، بازسازی و تامین سرمایه در گردش مورد نیاز .

·         بازسازی و نوسازی تعداد 651 واحد صنعتی به بهره برداری رسیده که موجبات بازسازی خط تولید، ماشین آلات و فناوری و ... را فراهم ساخته است.

·         تامین سرمایه در گردش مورد نیاز105واحد صنعتی به بهره برداری رسیده که تامین مواد اولیه، حقوق و دستمزد از اثرات آن می‏باشد.

·         تثبیت و ایجاد اشتغال برای تعداد 20414 نفر در واحدهای صنعتی به بهره برداری رسیده.

دستاوردهای طرح کمک به نوسازی و تجدید ساختار صنایع تا پایان اسفند ماه 93
عنوان	شاخص(واحد)	اهداف طرح	عملکرد	درصد عملکرد نسبت به اهداف
تعداد بنگاه صنعتی	فقره	240	756	315

اثربخشی طرح کمک های فنی و اعتباری صنایع لبنی به شماره طبقه بندی 40308011 :

طرح کمک های فنی واعتباری صنایع لبنی از سال 92 با هدف کمک به تجدید ساختار زنجیره صنایع لبنی، خدمات مرتبط و ترویج مصرف شیر، تولید و نشر محصولات تبلیغی و ترویجی برای مصرف شیر و توسعه ظرفیت مراکز جمع آوری شیرخام شروع شده است. مجری طرح صنایع لبنی معاونت امور اقتصادی و تولید وزارت صنعت، معدن و تجارت بوده که در سال 92 اجرای طرح به سازمان واگذار شده ولی ذیحساب طرح هنوز وزارت صنعت ومعدن و تجارت می باشد.

بودجه تخصیص داده شده این طرح در بهمن ماه سال 92 به این سازمان به مبلغ 71 میلیارد ریال بوده است که تا تاریخ 20/10/93 تعداد 13 طرح به میزان مبلغ فوق قرارداد منعقد شده است، که 9 طرح به مبلغ 65 میلیارد ریال تسهیلات اخذ نموده اند و تعداد 4 طرح به مبلغ  6 میلیارد ریال از این اعتبار به عنوان یارانه سود و کارمزد استفاده نموده اند.

تعداد قرارداد منعقده	مبلغ قرارداد منعقده	درصد قرارداد منعقده به تسهیلات قابل پرداخت	اشتغال تثبیت و ایجاد شده
13	70762	۱۰۰	130

جمع کل تسهیلات پرداختی از محل وجوه اداره شده، جهت تکمیل طرح، سرمایه در گردش و بازسازی و نوسازی ماشین آلات تا پایان سال 92 به تعداد 541 فقره به مبلغ 786 میلیارد ریال و تا پایان سال 93 به تعداد 1108 فقره طرح به مبلغ 1290 میلیارد ریال می باشد.

سوال10) یکی از مشکلات عمده تولید ایران دور بودن این شهرکها نسبت به یکدیگر است به این صورت که مثلا یک قطعه ساز در شهر صنعتی نزدیک تهران است و کارخانه خریدار در استان سیستان و بلوچستان و همین موضوع باعث تحمیل هزینه های فراوان می شود آیا برنامه ای برای تجمیع این صنایع متناسب با نیازهای استان وجود دارد یا خیر؟ لازم به یادآوری است این تجربه در کره جنوبی و چین کاملا مهیا است .

جواب سوال 10 دور بودن شهرکهای صنعتی و برنامه برای تجمیع صنایع:

اساسا این پرسش اشتباه است،‌ چراکه لازمه ارتباط بین یک کارخانه به عنوان تولید کننده و یک کارخانه / کارگاه دیگر به عنوان مصرف کننده لزوما در یک منطقه صورت نمی گیرد.

در رقابت‌هاى جهانى عصرحاضر، محصولات را باید با توجه به درخواست مشترى و لو اینکه در آن سوی دنیا باشد در اختیار قرار داد. در این راستا سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران در برنامه های خود تقویت همکاری بین صنایع را بر مبنای مدل یونیدو، در قالب ‌الگوی توسعه خوشه ها و شبکه های کسب و کار دنبال می کند.

 در برنامه توسعه شبکه های کسب و کار پیاده سازی مدل پیمانکاری فرعی و برقراری پیوند بین صنایع کوچک و بزرگ در حال انجام است. بر اساس این مدل روابط بین بنگاههای تولیدی که در بخش های متفاوتی از زنجیره ارزش قرار دارند و اغلب مکمل فعالیت های همدیگر محسوب می شوند تقویت می شود. 

در رابطه با توسعه خوشه های کسب و کار تاکنون 423 خوشه کسب و کار در سطح کشور شناسایی شده است. 46 پروژه توسعه خوشه ای در دست اجرا و 58 پروژه توسعه خوشه ای خاتمه یافته است.

 بر اساس مطالعات زنجیره ارزش انجام شده در سالهای گذشته حلقه های مفقوده های خوشه های استانی شناسایی شدند که بر این مبنا بیش از 240 طرح تکمیل حلقه مفقوده در خوشه های شناسایی شده و جهت اخذ تسهیلات به صندوق کارآفرینی امید معرفی شده است اجرای پروژه‏های تکمیل این حلقه ها با هدف ارتقاً رقابت‏پذیری خوشه در کل زنجیره ارزش به اجرا در می‏آید و بر این اساس چنانچه کمبودی در حوزه های تأمین مواد اولیه، طراحی، تحقیق و توسعه ،فناوری و تولید، توسعه بازار،تآمین مالی و توسعه منابع انسانی وجود داشته باشد با اجرای این پروژه برطرف می گردد.

سوال11)آیا برنامه ای برای معرفی واحدهای فروشنده به متقاضیان دارید یا خیر؟ گاهی اوقات سازمان نظام مهندسی در زمینه اعطای موافقت اصولی اظهار نظر می کند آیا موافق این موضوع هستید یا خیر؟

جواب سوال 11 فروش محصولات:

این سازمان به عنوان سازمانی توسعه ای نمی تواند تصرفی در انتخاب مشتری برای واحدهای صنعتی داشته باشد. در این ارتباط سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران با انجام مطالعات بازار و شناسایی بازارهای هدف واحدهای صنعتی را برای توسعه فروش محصولات حمایت می کند. همچنین در جهت توسعه صادرات مطالعاتی در زمینه شناخت بازارهای خارجی صورت گرفته که از طریق شرکت های مدیریت صادرات در اختیار واحدهای صنعتی قرار داده شده است.

سوال 12)آیا زیرساختهای مورد نیاز شهرکهای صنعتی کاملاً مهیا است؟

زیرساختهای شهرکها و نواحی صنعتی کشور دارای وضعیت مناسبی  است علیرغم عدم اجرای ماده 158 برنامه پنجم توسعه توسط دستگاههای متولی اجرای زیرساخت های آب، برق، گاز، تلفن ثابت، راه دسترسی (وزرات نیرو، نفت، ارتباطات و فناوری اطلاعات و راه و شهرسازی) در شهرکها و نواحی صنعتی کشور می باشد ولی تا وضعیت ایده ال به دلیل عدم اجرای موضوع فوق توسط دستگاههای متولی اجرای زیرساختها فاصله دارد و همچنین در اغلب اوقات با توجه به پیگیری ها، جلسات و مکاتبات و اقدامات انجام شده در سطح سازمان صنایع کوچک و شرکت های شهرک های صنعتی استانی همکاری مناسبی در اکثر مواقع از طرف این دستگاهها به صورت نمی گیرد و علت آن را عدم تخصیص منابع مالی از ماده مذکور به آن دستگاهها اعلام می نمایند که طبق برآورد انجام شده برای تکمیل فقط زیرساخت های آب، برق، گاز، تلفن ثابت و راه دسترسی که از مهم ترین زیرساخت های مورد نیاز برای یک فعالیت تولیدی توسط واحدهای صنعتی در شهرک ها و نواحی صنعتی کشور می باشد نیاز به 48.397.794 میلیون ریال اعتبار می باشد و همچنین برای تکمیل کلیه پروژه های عمرانی (شهرک سازی) شهرکها و نواحی صنعتی کشور نیاز به 144.110.611 میلیون ریال تخصیص بودجه می باشد که جداول این اعتبارات به تفکیک استان به پیوست می باشد که به طور مثال بودجه برقرسانی 20.122.409 میلیون ریالی برای تامین کسری برق 18598 مگاواتی  شهرکها و نواحی صنعتی کشور می باشد  و یا بودجه گازرسانی9.565.530 میلیون ریالی برای تکمیل گازرسانی به شهرکها و نواحی صنعتی گازدار و اجرای پروژه های گازرسانی برای 256 شهرک و ناحیه صنعتی در حال بهره برداری بدون گاز می باشد و همچنین برای آبدار نمودن شهرکها و نواحی صنعتی کشور بودجه 1.992.623 میلیون ریالی با توجه به کسری 28697 لیتر بر ثانیه آب در شهرکها و نواحی صنعتی کشور می باشد و بودجه تامین تلفن ثابت به مبلغ 3.342.528 میلیون ریال برای تامین تلفن ثابت برای 181 شهرک و ناحیه صنعتی دارای زمین ولی فاقد تلفن و همچنین تکمیل زیرساخت تلفن ثابت شهرکها و نواحی صنعتی دارای تلفن ثابت می باشد علی ایحال علیرغم این عدم همکاری ها توسط دستگاههای متولی اجرای زیرساخت ها، در سال 1393 عملکرد این زیرساخت ها توسط سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران و همچنین عملکرد تجمعی به شرح ذیل می باشد:

·        میزان برق تأمین شده :   443 مگاوات (عملکرد در سال 1393)

·        میزان برق تامین شده :   6878 مگاوات (عملکرد از ابتدا تا پایان سال 1393)

·        تعدا شهرکها و نواحی صنعتی برقدار شده:  33 شهرک و ناحیه صنعتی (عملکرد در سال 1393)

·        تعدا شهرکها و نواحی صنعتی برقدار شده: 787 شهرک و ناحیه صنعتی(عملکرد از ابتدا تا پایان سال 1393)

·        میزان آب تامین شده :   729 لیتر بر ثانیه (عملکرد در سال 1393)

·        میزان آب تامین شده :   13173 لیتر بر ثانیه (عملکرد از ابتدا تا پایان سال 1393)

·        تعداد شهرک و ناحیه صنعتی دارای آب شده :  58 شهرک و ناحیه صنعتی (عملکرد در سال 1393)

·        تعداد شهرک و ناحیه صنعتی دارای آب شده : 725 شهرک و ناحیه صنعتی (عملکرد از ابتدا تا پایان سال 1393)

·        تعداد شهرکها و نواحی صنعتی تلفن دار شده:    70 شهرک و ناحیه صنعتی (عملکرد در سال 1393)

·        تعداد شهرکها و نواحی صنعتی تلفن دار شده: 650 شهرک و ناحیه صنعتی(عملکرد از ابتدا تا پایان سال 1393)

·        تعداد شهرکها و نواحی صنعتی فیبر نوری دار شده : 21 شهرک و ناحیه صنعتی(عملکرد در سال 1393)

·        تعداد شهرکها و نواحی صنعتی فیبرنوری دارشده :251 شهرک و ناحیه صنعتی(عملکرد از ابتدا تا پایان سال 1393)

·        تعداد شهرکها و نواحی صنعتی گاز دار شده :  43 شهرک وناحیه صنعتی(عملکرد در سال 1393)

·        تعداد شهرکها و نواحی صنعتی گاز دار شده :  496 شهرک وناحیه صنعتی (عملکرد از ابتدا تا پایان سال 1393)

  سوال13)  به عقیده برخی کارشناسان مکان یابی غیر اصولی در شهرک صنعتی باعث شده تا هزینه تولید بسیار بالا رفته باشد نظر شما بزرگوار چیست؟ (فاصله برخی از شهرکها از یکدیگر و دیر رسیدن قطعه برای تولید نهایی و هزینه حمل و نقل)

پاسخ : مکان یابی شهرک ها و نواحی صنعتی غیر اصولی صورت نگرفته است . زیرا نگرش حاکم بر مکان گزینی شهرک‌ها و نواحی صنعتی، نگرش سیستمی است. به این معنا که تمامی عوامل مهم و تاثیرگذار همچون مسایل اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، جغرافیایی، زیست‌محیطی، سیاسی و... در عرصه شهرستان که محدوده مطالعاتی را تشکیل می‌دهد، بررسی می‌شود و در گام بعدی تعاملات بین آنها که فضای شهرستان را ترسیم می‌‌کند شناسایی می‌شود و به دنبال آن، پیش‌بینی‌های لازم صورت می‌گیرد. در صورتی که ضرورت ایجاد یک شهرک یا ناحیه صنعتی به اثبات برسد مرحله مطالعات مکان‌یابی آغاز می گردد. از آنجایی که صنعت به عنوان یک پدیده اقتصادی، مکانی را برای استقرار طلب می‌کند که حداکثر سود و حداقل هزینه تولید را به بار آورد بنابراین قانونمندی‌های خاصی پیرامون مکان‌یابی صنعتی ظهور می‌کند که در نهایت آن را به سمت مجتمع‌های زیستی و به ویژه شهرها سوق می‌دهد. پیش‌نیازهای فعالیت صنعتی، نظیر شبکه حمل‌ونقل، ارزی، آب، خدمات مالی و بانکی، بازار نیروی کار، بازار فروش و نظایر آنکه معمولا در مجتمع‌های زیستی به منظور تامین نیازهای جمعیت ساکن وجود دارد، صنعت را به سمت خود جذب می‌کند.از طرف دیگر، استقرار واحدهای صنعتی در محدوده کارکردی و حوزه عملکردی تاسیسات و تجهیزات شهری نباید به قیمت ایجاد و بروز مشکلات عدیده برای زندگی شهری خودنمایی کند.حاصل این نگرش و این طرز تفکر در مکان‌یابی، مبتنی بر اصول توسعه پایدار بوده که هم‌اکنون در کل کشورهای جهان، اصلی پذیرفته شده است.

سوال 14) آیا انتخاب مناطق محروم برای اینگونه شهرک ها مناسب بوده با توجه با اینکه این مناطق معمولا زیر ساخت های درستی ندارند؟

نظر به اینکه سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران، سازمان توسعه ای است لذا یکی از مهمترین رسالتهای متصوره، ایجاد شهرک و ناحیه صنعتی در مناطق محروم با رویکرد محرومیت زدایی از مناطق می باشد. وفق قانون اصلاح تبصره (5) بند (الف) ماده (3) قانون اجرای سیاستهای کلی اصل (44) قانون اساسی و الحاق دو تبصره به آن ، در مناطقی که متقاضی غیر دولتی برای احداث شهرک یا ناحیه صنعتی وجود ندارد واحدهای تابعه استانی وظیفه ایجاد ، خدمات رسانی و تامین زیر ساخت را بر عهده دارند.

سوال 15): دیدگاه و نگرش حاکم بر مکانیابی و ایجاد شهرکهای صنعتی چیست؟

نگرش حاکم بر مکان گزینی شهرک‌ها و نواحی صنعتی، نگرش سیستمی است. به این معنا که تمامی عوامل مهم و تاثیرگذار همچون مسایل اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، جغرافیایی، زیست‌محیطی، سیاسی و... در عرصه شهرستان که محدوده مطالعاتی را تشکیل می‌دهد، بررسی می‌شود و در گام بعدی تعاملات بین آنها که فضای شهرستان را ترسیم می‌‌کند شناسایی می‌شود و به دنبال آن، پیش‌بینی‌های لازم صورت می‌گیرد. در صورتی که ضرورت ایجاد یک شهرک یا ناحیه صنعتی به اثبات برسد مرحله مطالعات مکان‌یابی آغاز می گردد. از آنجایی که صنعت به عنوان یک پدیده اقتصادی، مکانی را برای استقرار طلب می‌کند که حداکثر سود و حداقل هزینه تولید را به بار آورد بنابراین قانونمندی‌های خاصی پیرامون مکان‌یابی صنعتی ظهور می‌کند که در نهایت آن را به سمت مجتمع‌های زیستی و به ویژه شهرها سوق می‌دهد. پیش‌نیازهای فعالیت صنعتی، نظیر شبکه حمل‌ونقل، ارزی، آب، خدمات مالی و بانکی، بازار نیروی کار، بازار فروش و نظایر آنکه معمولا در مجتمع‌های زیستی به منظور تامین نیازهای جمعیت ساکن وجود دارد، صنعت را به سمت خود جذب می‌کند.از طرف دیگر، استقرار واحدهای صنعتی در محدوده کارکردی و حوزه عملکردی تاسیسات و تجهیزات شهری نباید به قیمت ایجاد و بروز مشکلات عدیده برای زندگی شهری خودنمایی کند.حاصل این نگرش و این طرز تفکر در مکان‌یابی، مبتنی بر اصول توسعه پایدار بوده که هم‌اکنون در کل کشورهای جهان، اصلی پذیرفته شده است.

سوال  16) بطور کلی هم اکنون چند شهرک صنعتی در کشور درحال بهره برداری است؟

از تعداد کل  941 شهرک و ناحیه صنعتی مصوب در سراسر کشور، هم اکنون تعداد 754 شهرک و ناحیه صنعتی در حال بهره برداری می باشد. البته لازم به ذکر است که منظور از عبارت  بهره برداری، تکمیل امکانات زیر بنایی و آمادگی جهت واگذاری زمین صنعتی به متقاضیان می باشد.

سوال 17) توسعه شهرکها و نواحی صنعتی چگونه صورت می گیرد؟

 توسه شهرکها و نواحی صنعتی براساس موارد زیر انجام می گردند:   الف) در صورت تکمیل ظرفیت   اراضی شهرک یا ناحیه صنعتی        ب) در صورت وجود قابلیت در اراضی اطراف شهرک یا ناحیه صنعتی       ج)در صورت امکان تامین زیر ساختها در فاز توسعه         د) در صورت وجود تقاضای موثر جهت استقرار در شهرکها و نواحی صنعتی

فرصت امروز بازار مبلمان اداری را بررسی می کند

زیبایی و راحتی در خدمت بهره وری

نویسنده: عماد عزتی

شاید وقتی صحبت از مبلمان باشد بیشتر به فکر دکوراسیون منزل و نوع چیدمان میز و صندلی داخل اتاق خواهید بود اما این مبلمان خودمانی ظاهرا کاربردی غیر از تکمیل زیبایی منزل داشته و می تواند حتی در میزان بهره وری پرسنل یک سازمان بسیار تاثیرگذار باشد.

جاناتان ویلمر یکی از متخصصان امور کسب و کار با توجه به تحقیقات خود در زمینه افزایش بهره‌وری کارمندان ادارات دولتی و خصوصی می‌گوید: بسیاری از تولیدکنندگان و صاحبان کسب و کار که هنوز هم سنتی به کارشان می‌نگرند بحث دکوراسیون و مبلمان اداری را در ردیف هزینه‌ها دانسته و سعی در کاهش آنها دارند درحالی که هزینه کردن منطقی و علمی برای به کارگرفتن مبلمان مناسب اداری نه تنها هزینه نیست بلکه به نوعی سرمایه‌گذاری برای بهره‌وری بالاتر کارمندان و سودآوری مجموعه خواهد بود.

به عقیده ویT مدت‌ها پیش افزایش ساعات کار یا حتی افزایش مشوق‌های مالی را به عنوان راهکاری بسیار مناسب در زمینه افزایش بهره‌وری اعلام می‌کردند درحالی که بسیاری از نکات ریز از دید کارشناسان دور مانده بود . نکاتی ریز مثل دمای، نور محیط کار گرفته تا نوع و رنگ ملبمان اداری می‌توانند در میزان بهره‌وری پرسنل تاثیرگذار باشند به گونه‌ای که در برخی موارد تا نزدیک به ده درصد افزایش با ایجاد کمی تغییر در شکل و ظاهر محل کار پرسنل را تجربه خواهیم کرد. بنابراین جای تردید نیست که استفاده از مبلمان اداری امروز در شرکت‌ها و کارخانجات نه فقط برای نمایش توانایی مالی و جایگاه اقتصادی آن واحد تولیدی بلکه برای افزایش بهره‌وری پرسنل نیز درنظر گرفته می‌شود اما این اهمیت چه تاثیری در کسب و کار تولید کنندگان این لوازم و تجهیزات دارد و این صنایع درکشورمان در چه جایگاهی هستند؟

اینها سئوال‌هایی است که فرصت امروز قصد دارد به آنها پاسخی قانع کننده و در عین حال کارشناسی بدهد تا شمایی که با توجه به افق‌های تازه اقتصادی مشغول تدارک دفترکار یا کارگاهی مدرن با بهره‌وری بالا هستید از این مهم غافل نشده و بتوانید با استفاده از راهکارهای علمی و عملی ارایه شده در این زمینه گام بردارید.

 حسن‌آباد در صفر و یک‌های مجازی

بدون تردید امروزه با توجه به تغییر سبک زندگی و البته نیازهای مدرن جامعه اهمیت استفاده از تجهیزات و دکوراسیون مناسب در دفاترکار و گارگاه‌ها برهیچکس پوشیده نیست و بسیاری از صاحبان مشاغل و کارگاه‌ها درباره تغییر دکوراسیون محل کارشان مشغول دودوتا چهارتای خودمانی هستند تا بتوانند با استفاده از سیستم‌ها و تجهیزات نوین محیطی آرام و مناسب را برای پرسنل و البته مخاطبان خود فراهم نمایند.

این مدیران و صاحبان مشاغل اگرچه امروز گزینه‌های بسیاری برای تهیه تجهیزات و لوازم مورد نیاز خود دارند اما همانطور که می‌دانید معمولا در شهرهای مختلف بورس‌های متفاوتی برای اقلام وجود دارد که درپایتخت لوازم و تجهیزات مبلمان اداری را می‌توان در چهار منطقه معروف تهیه کرد که گل سرسبد آنها ضلع شمالی میدان تاریخی حسن‌آباد و خیابان حافظ است اما این مرکز سنتی خرید تجهیزات و مبلمان اداری تنها محل ارایه این نوع کالاها به متقاضیان نیست بلکه پایتخت نشینان می‌توانند در خیابان دلاوران بالاتر از میدان رسالت نیز تجهیزات مورد نیاز خود را تهیه کنند.

 این درحالی است که بازار مبل تهران و خیابان مازندران در میان امام حسین نیز تامین کننده برخی اقلام و تجهیزات مبلمان اداری است. هرچند نباید فراموش کنیم با توجه به تنوع و تقاضای بسیار بالای خرید تجهیزات و مبلمان اداری اکنون نمی‌توان به این چند مرکز خرید سنتی در پایتخت بسنده کرد چون در میان صفر و یک‌های مجازی فروشندگان بسیار زیادی محصولات خود را اراه کرده و سعی در جلب نظر متقاضیان دریافت این لوازم دارند. هرچند نمی‌توان فراموش کرد که دیدن تصاویری بسیار زیبا از پشت شیشه مانیتورهایمان نمی‌تواند تضمینی برای کیفیت و راحتی مبلمان اداری و صندلی‌های پرسنل باشد بنابراین بهترین گزینه براساس اظهارنظر کارشناسان جستجو و انتخاب در میان صفر و یک‌های مجازی و خرید از واقعیت ویترین فروشگاه‌ها و تولید کنندگان است.

روایت آمار از صنعت مبلمان ایران

صنعت مبلمان بطور کلی در ایران قدمتی 100 ساله دارد و بنا بر گزارش مرکز آمار حدود 226 واحد صنعتی تولید مبلمان در دو بخش اداری و منزل با اشتغال حدود 10 هزار نفر درحال فعالیت هستند. بنا برهمین گزارش تعداد 46700 واحد کوچک و متوسط تولید مبلمان و مصنوعات چوبی و غیرچوبی در بخش‌های یاد شده با اشتغال بیش از 117 هزار نفر هم اکنون چرخ صنعت مبلمان اداری و منزل کشورمان را به حرکت درآورده‌اند. این درحالی است که صنعت مبلمان ایران در بخش‌های مبلمان اداری و منازل بیش از 8% از اشتغال کشور را به خود اختصاص داده و استان های تهران، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، قم، همدان، مازندران، گلستان، گیالن از مهمترین قطب های تولید مبلمان در دو بخش یاد شده ایران محسوب می شوند.

توسعه کمی و کیفی زیرساخت‌ها و تکنولوژی تولید صنعت مبلمان ایران که طی دو دهه 70 و 80 و در تمامی شاخه‌های: مبلمان کالسیک، مبلمان مدرن، مبلمان آشپزخانه، صنعت صندلی سازی، مبلمان شهری و دکوراسیون تحقق یافته، صنعت و بازار مبلمان را به یکی از مزیت‌های ملی ایران بدل کرده است. در این بین، رشد گسترده طبقه متوسط، رشد گسترده صنعت ساختمان و تغییرات گسترده فرهنگ مصرف در ایران طی دو دهه اخیر، بازار مصرف و صنعت مبلمان و دکوراسیون منزل و اداره‌ها را به یکی از عمده‌ترین بخش‌های صنعت مبلمان ایران تبدیل‌کرده است.

این درحالی است که براساس اطلاعات ارایه شده در وب سایت رسمی نمایشگاه صنعت مبلمان 2015 گوانجو در چین، صنعت مبلمان در بخش‌های مختلف، سال جاری میلادی و سال آینده رشد قابل ملاحظه‌ای را به خود خواهد دید جالب این است بدانیم سال گذشته میلادی در بخش تولید مبلمان اداری شاهد رشد 8/4 درصدی با ارزشی معادل 8/9 میلیارد دلار بوده‌ایم.

در بخش دیگری از این آمار آمده است تقاضا برای خرید مبلمان اداری با توجه به تغییرات ایجاد شده در زمینه کسب و کار افراد و همچنین دکوراسیون دفاتر تجاری بخصوص کسب و کارهای کوچک، 8/6 افزایش یافته که این افزایش تقاضای خرید می‌تواند گردش مالی 3/12 میلیارد دلاری را برای صنعت یاد شده به ارمغان آورد.

 از سوی دیگر کارشناسان برگزار کننده این نمایشگاه‌بین المللی به عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای صنعت مبلمان و دکوراسیون پیش بینی کرده‌اند سال آینده میلادی این صنعت نزدیک به 8/8 درصد افزایش داشته باشد و این افزایش معادل 6/10 میلیارد دلار نقدینگی را در آن به حرکت درآورده و افزایش 8/11 درصدی تقاضای خرید نیز در نهایت 7/13 میلیارد دلار نقدینگی برای تولیدکنندگان مبلمان اداری همراه خواهدداشت.

هلدینگ‌های بزرگ عاملی در گسترش صادرات

بهنام خسروان مدیرتولید یکی از کارخانجات معتبر ایران ضمن تاکید بر تاسیس هلدینگ‌های بزرگ در کشور برای ارایه محصولات تولید شده به متقاضیان می‌گوید: همه فعالان و دست‌اندرکاران تولید مبلمان اداری بخصوص در بخش دکوراسیون می‌دانند مبلمان و دکوراسیون دفاتر تجاری مبتنی بر طراحی و ایده‌های خلاقانه است اما این صنعت همانند دیگر صنایع نمی‌تواند تولیدات خود را به صورت انبوه ساخته و در انبارهای مختلف نگه‌داری کند چون اینجا بحث ابعاد و مشخصات با رنگ‌های متفاوت در میان است که این موضوع هیچ توجیح اقتصادی برای تولیدکنندگان ندارد که میزان قابل توجهی از تولیدات خود را انبار کنند تا شاید روزی یک متقاضی آن را سفارش دهید.

این متخصص صنعت دکوراسیون و مبلمان اداری در ادامه به تفکیک بخش‌های مختلف در این صنف اشاره می‌کند و می‌افزاید : نباید فراموش کنیم بحث صندلی و برخی تجهیزات اداری مثل فایل‌ها و میز کاملا از پارتیشن بندی یا حتی میزهای کنفرانس مجزا هستند چون تولیداتی مثل صندلی درست همانند دیگر صنایع باید انبوه تولید شوند تا برای سازنده‌ اقتصادی باشد و چون این صنعت دقیقا مبتنی بر سلیقه است طبیعی خواهد بود که تولید کنندگان معتبر حجم تولیدات خود را در مدل‌ها و طرح‌های متفاوتی متناسب با نیازهای بازار هدف تولید کرده و روانه بازار کنند تا بتوانند گردش مالی مناسبی را برای خود به ارمغان آورند اما این روند همانطور که اشاره شد درباره دکوراسیون و مبلمان اداری واقعا غیر ممکن است و باید با استفاده‌از شیوه‌های نوین مثل تولید قطعات پیش‌ساخته که چند منظوره هستند کار را اقتصادی کرد.

خسروان در این زمینه به فرصت امروز می‌گوید اگر به روند شکل‌گیری تولیدکنندگان بین المللی در سراسر جهان و بخصوص کشورهای مطرح  در این زمینه مثل ترکیه توجه داشته باشیم بحث هلدینگ‌ها به میان خواهد آمد به این صورت که یک شرکت مادر اقدام به سرمایه‌گذاری درزمینه تامین مالی تولیدکنندگان کوچک و معتبر کرده تا بتواند انواع محصولات را در بازارهای هدف ارایه دهد این موضوع به دلیل ایجاد نمایشگاه‌های متفاوت که نیازمد تولید به صورت نمونه است بسیار هزینه‌بر است و از توان تولیدکنندگان خرد واقعا خارج است و اینجاست که اهمیت هلدینگ‌ها برای ایجاد رقابت و یافتن بازارهای هدف کاملا مشهود خواهد بود.

نقاط ضعفی از جنس مواد اولیه

در همین حال محسن گلدوز یکی از فعالان صنف مبلمان اداری در زمینه وابستگی این صنف به واردات می‌گوید: بطور کلی صنعت مبلمان اداری را می‌توان در سه بخش عمده طراحی، تولید و ارایه همانند دیگر صنایع درنظر گرفت اما این صنعت با توجه به اینکه مبتنی بر طراحی و سلیقه متقاضیان است کمی متفاوت از دیگر صنایع شکل گرفته است و وابستگی‌های متفاوتی به واردات دارد.

این تولید کننده درباره وابستگی صنف یاد شده به واردات می‌افزاید: در بخش مواد اولیه و یراق بیشترین وابستگی را به خارج از مرزها بخصوص کشور چین داریم چون در این زمینه ایران تولیدات کافی در اختیار ندارد این درحالی است که در بخش تولیدات و مصنوعات چوبی نیز وابستگی‌هایی از جنس چوب به خارج از مرزها داریم و تولید چوب‌های داخلی نمی‌تواند متناسب با نیاز بازار باشد هرچند در زمینه تولید ام‌دی‌اف و اچ‌دی‌اف تولید کننده‌های بسیاری حضور دارند اما بازهم مبحث مواد اولیه در این زمینه و تعیین قیمت نهایی بسیار تاثیرگذار است.

گلدوز در ادامه به اهمیت توجه مسئولان درباره معرفی نیازهای صنف یادشده و سرمایه‌گذاری دقیق و هدفمند متقاضیان کسب و کار اشاره می‌کند و می‌گوید: همانطور که اشاره شد در بخش یراق و ابزار بخصوص برای تولید صندلی‌های اداری هم اکنون درگیر واردات هستیم درحالی که اگر بتوانیم  سرمایه‌گذاران را تشویق به تولید قطعات موردنیاز صنف مبلمان اداری کنیم با توجه به اشتغالزایی و بهره‌وری بسیار بالای این صنف بدون تردید شاهد صعود و رونق مناسبی در صنف مبلمان اداری خواهیم بود.

این فعال صنفی در بخش دیگری از سخنان خود به نکته‌ای کاملا حیاتی اشاره می‌کند و می‌افزاید: شاید همه مسئولان و البته دست‌اندرکاران تولید در زمینه‌های مختلف به کمبودها و نیازهای صنف خود اشاره کرده باشند اما یک نکته بسیار حیاتی که می‌تواند آینده تجاری تولیدکنندگان را در سراسر جهان تامین نماید همواره از قلم افتاده آنهم بحث طرح و طراحی‌های نوین است. به عقیده وی با توجه به اینکه این صنف کاملا مبتنی بر ایده‌های خلاق و طرح‌های متفاوت بنا شده است باید درباره به کارگیری طراحان متخصص و البته ذهن‌های خلاق حداکثر استفاده را داشته باشیم تا بتوانیم با توجه به منابع موجود از نظر مواد اولیه و دستگا‌های تولید این طرح‌ها را به واقعیت رسانده و روانه بازارهای هدف متناسب با سلیقه‌آنها کرد؛ چیزی که امروز در اغلب موارد مشغول کپی‌کاری از برندهای برتر بین المللی هستیم و میزان ایده‌های خلاق و نوین یا همان طرح‌های منحصربفرد زیاد در آن دیده نمی‌شود.

صفر و یک‌های مجازی عاملی در توسعه صادرات

ناصر شیرازی یکی از فعالان صنف مبلمان اداری البته در دنیای مجازی در این زمینه به خبرنگار ما می‌‌گوید: باتوجه به اطلاعات و آمارهایی که در اختیار داریم صادرات صنف یاد شده در کشورمان صرفا به کشورهای منطقه مثل عراق، افغانستان و تاجیکستان خلاصه می‌شوند هرچند در برخی موارد صادراتی پراکنده به کشورهای ترکیه و جمهوری آذربایجان نیز وجود داشته است.

 این درحالی است که صنعت مبلمان اداری در سراسر جهان همواره به روایت آمار روی ریل توسعه قرار گرفته است و ایران سهم بسیار ناچیزی از این توسعه را به خود اختصاص داده است به صورتی که هنوز نتوانسته راهی به سوی بازارهای هدف اروپایی یا سایر کشورها برای خود باز نموده و وارد آن مناطق شود.

به عقیده شیرازی مهمترین مشکلی که باعث محصور شدن تولیدات ایران در منطقه شده نبود اطلاع‌رسانی از پتانسیل‌های موجود تولید در ایران است چون صنف تولید مبلمان اداری در ایران با توجه به تجربه و تخصص موجود امکان رقابتی کامل با محصولات بسیاری از کشورهای مطرح در این زمینه را دارد اما دربخش بازیابی بسیار ضعیف عمل کرده است.

مدیر و طراح سایت ایران چوب به عنوان یکی از برترین سایت‌های تخصصی در زمینه ارایه و معرفی مصنوعات مبلمان اداری با اشاره به کشور ترکیه به عنوان رقیب ایران در منطقه و بخصوص در بازار‌های اروپایی می‌افزاید: کشور ترکیه با توجه به سیستم بازاریابی و همچنین ارایه محصولات خود به مخاطبان توانسته اکنون تمامی بازار اروپا را به خود اختصاص دهد درحالی که دربسیاری از موارد محصولات ایران حتی در مقامی بالاتر از تولیدات ترکیه از لحاظ طراحی و کیفیت ساخت قرار گرفته و می‌تواند جایگزین مناسبی در بازارهای یاد شده باشد.

این فعال صنفی به تجمیع و عرضه مناسب محصولات برای توسعه هرچه بیشتر صنف مبلمان اداری تاکید داشته و می‌گوید: همانطور که همه فعالان و دست اندرکاران تولیدات صنفی در کشور می‌دانند فرایند تولید در واقع بخشی از کار است اما مهمترین موضوع بحث ارایه و معرفی محصول به مخاطبان است که با توجه به شرایط فعلی ایران در این زمینه ضعف عمده‌ای را تجربه می‌کند و نتوانسته هنوز در این زمینه فعالیت کافی داشته باشد به همین دلیل ظرفیت‌های بسیاری در صادرات اینگونه محصولات بکر باقی مانده است.

شیرازی تصریح می‌کند: صنف مبلمان اداری ایران هنوز نتوانسته به درستی توانایی خود را به مخاطبان ارایه نماید تا در این زمینه به سفارشات عمده دست یابد؛ چون بسیاری از تولید کنندگان هنوز دغدغه کپی شدن محصولات خود را دارند و به همین دلیل زیاد فعالیت گسترده در زمینه معرفی خود و محصولاتشان را نداشته و بیشتر به مشتریان سنتی خود بسنده می‌کنند که شاهد مثال آن وجود ده‌ها و صدها کارگاه زیرزمینی صنفی در این زمینه است که بدون هیچ برنامه بلند مدت برای صادرات فعالیت می‌کند. این موضوع باعث شده تا با توجه به شرایط یاد شده به جز برخی موارد بسیاری از خطوط  تولیدی صنف مبلمان اداری کاملا سنتی بوده و همین موضوع باعث افزایش هزینه‌های تولید و ناتوانی در رقابت بازارهای بین المللی شده است.

وی درباره ظرفیت تولید این گارکاه‌ها معتقد است شاید در بهترین حالت اینگونه کارگاه‌ها بتوانند تنها 5 مدل کار تولید کند درحالی که اگر واقعا به دنبال دریافت بازارهای صاداراتی در شان توانایی تولیدات خود هستیم باید بیش از این به تولید فکر کنیم و ظرفیت تولید کارگاه‌ها را بالاببریم که راهکارهای بسیاری در این زمینه موجود است و می‌توان به اهمیت حضور سایت‌ها و شرکت‌های معرفی محصولات اینچنین پی ببریم. چون امروز در بسیاری از کشورها شرکت‌های برگزار کننده نمایشگاه‌ها با خریدهای عمده‌ای که از تولید کنندگان خرد دارند محصولات را به عنوان برند خود به نمایش گذاشته و سفارش می‌گیرند.

مدیر سایت ایران چوب در این باره به اهمیت حضور در دنیای مجازی همراه و همسو با واقعیت بازار اشاره دارد و می‌گوید: جای تردید نیست که امروز اهمیت حضور در دنیای مجازی برای معرفی دقیق توانایی‌ها و محصولات مختلف برهیچ کس پوشیده نیست که صنعت ملبمان اداری نیز مستثنی نیست بنابراین اگر بتوانیم با استفاده از امکانات و شرایط دنیای مجازی در تجمیع تولید و ارایه آن به صورت مناسب به مخاطبان اقدام کنیم می‌توانیم به آینده صنعت یاد شده امیدوار باشیم.

این فعال صنفی با توجه به تمام موارد موجود یکی از مشکلات و نقاط ضعف این صنف برای یکپارچه شدن را نبود اتحادیه و صنف  منسجم در این زمینه اعلام می‌کند و می‌گوید: به طور کلی با توجه به اینکه هنوز تولید کنندگان مبلمان اداری نتوانسته‌اند به صورت منسجم در صنفی واحد به فعالیت تجاری خود اقدام کنند نتایج مناسبی درزمینه معرفی و بازاریابی یا معرفی نیاز بازارهای هدف در اختیار نداریم که زمینه ساز نا موفق بودن در زمینه صادرات و البته نقاط ضعفی در زمینه بازارهای داخلی شده است.

ناصر شیرازی با تاکید بر اهمیت برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی داخلی یا خارجی برای معرفی و توانایی تولید کنندگان داخل ایران تصریح می‌کند: همانطور که می‌دانید هزینه شرکت در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی صنف یاد شده تماما به عهده خود تولید کنندگان است که بسیاری از تولیدکنندگان کوچک توان پرداخت آن را ندارد و تنها تعدادی از کارخانجات بزرگ در این‌باره بدون مشکل حضور دارند این درحالی است که حضور در نمایشگاه‌های بین المللی بسیار مشکل‌تر از داخلی‌هاست چون به نوعی نبود شفافیت در زمینه برگزاری و حضور در آنها توانسته این امکان را برای بسیاری از تولیدکنندگان کوچک غیر ممکن کند.

وی در ادامه به برگزاری نمایشگاه‌های بسیاری در این زمینه در کشورهای مختلف مثل تاجیکستان، چین، آلمان و دبی اشاره می‌کند و می‌گوید: به دلایل عنوان شده هنوز ایران با توان لازم نتوانسته در این نمایشگاه‌ها حاضر شود و متناسب با نیازهای مخاطبان محلی خود اقدام به جذب سفارش داشته باشد اما نکته قابل توجه در این زمینه این است که به دلیل کمبود صادرات در صنف یاد شده هنوز نمی‌توانیم درباره محدودیت‌های گمرکی و تسهیلات صادراتی مطمئن باشیم.

این فعال صنفی در پایان به موازی‌کاری در این صنف بخصوص هنگام حضور درنمایشگاه‌ها نیز اشاره دارد و می‌گوید: از آنجا که صنوف مختلف در زمینه تولید مبلمان و لوازم خانگی در برخی از نمایشگاه‌های داخلی حضور دارند و زمینه موازی کاری در این صنف بسیار گسترده می‌شوند نمی‌توان زیاد به نتایج مثبت اینگونه نمایشگاه‌ها امیدوار بود چون هنوز متولی خاص و دقیقی در این زمینه فعال نیست و نتوانسته سمت و سویی مناسب صادرات هدفمند برای صنف تولید مبلمان اداری درنظر داشته باشد.

فرصت امروز از پتانسیل بالای صادرات محصولی خوشمزه می گوید

·       تابستان خبر از گرمای بازار بستنی می دهد

·       کریم باستانی بنیانگذار صنعتی میلیاردی در ایران

·       ممد ریش؛ ریشه صنعتی میلیاردی در ایران

نویسنده: عماد عزتی

همه به خاطر داریم چرخ‌های دستی کوچکی‌که را معمولا سر محله‌ها در تابستان‌های گرم کودکی ما فالوده – بستنی می‌فروختند و با کمی پافشاری از سوی هر یک از ما والدین تن به خرید یکی از محصولات داخل همان چرخ دستی سفیدرنگ معروف می‌دانند چون معتقد بودند محصولات داخل این چرخ‌های دستی زیاد بهداشتی نیست اما با روی‌کار آمدن بستنی‌های کارخانه‌ای و همان آرم معروف پاک کار کمی ساده‌تر شد چون بستنی قیفی‌های نوستالژیک آن هنوز هم زیر دندان ما طعم دیگری دارند.

اما آیا تاکنون از خودتان پرسیده‌اید این محصول بسیار خوشمزه و دلچسب در گرمای تابستان چه تاریخچه‌ای دارد و چند نفر را در کشورمان به خود مشغول کرده است؟ در این زمینه وارداتی هم داریم یا صادرکننده ایم؟

برای رسیدن به پاسخ همه این پرسش‌ها همراه فرصت امروز باشید تا برایتان از اولین بستنی ممدریش تا همین بستنی‌ایتالیایی سرکوچه بگوید هرچند صنعت تولید بستنی در کشورمان دارای پتانسیلی غیر قابل توصیف برای صادرات و ارزآوری است.

·       از ممد ریش تا میلک شیک

بدون تردید همه ما با اولین تجربه طعم بستنی به عنوان یکی از مشتریان پروپاقرص این محصول بسیار خوشمزه شده‌ایم و در اولین فرصت اگر سلامتی بدن به ما اجازه دهد در سرد و گرم هوای اطرافمان به سراغ تجربه دوباره آن همراه خانواده یا دوستان خواهیم بود. درحالی که کمتر کسی از میان ما به این موضوع توجه داشته که واقعا این خوراکی خوشمزه از چه زمانی در دستان ما ایرانیان قرار گرفته و چگونه تا امروز میان همه ما به شهرت رسیده است؟

بطور کلی اگر از داستان‌های پدربزرگ‌ها و مادربزرگانمان که همواره از طعم خوش بستنی اکبر مشتی برایمان می‌گویند، بگذریم و کمی ساده از کنار اسناد چندین هزارساله چینی‌ها درباره دسری یخی با طعم میوه‌ها نیز عبور کنیم. براساس اسناد و مدارکی که موجود است بستنی به عنوان دسری بسیار لذت بخش و خوش خوراک در گرمای تابستان از دوران مظفرالدین شاه به صورت مکتوب و قابل استناد وارد زندگی ما ایرانیان شده هرچند مدارکی از گذشته‌های دورتر در شیراز درباره نوعی دسر یخی با شیره انگور نیز موجود است اما آنچه ما از آن به عنوان بستنی یاد می‌کنیم از همان دوران مظفرالدین شاه و ممد ریش برایمان به ارث رسیده است.  این میراث که درواقع از آشپزخانه مظفرالدین شاه به تمام ایران سرایت کرده با هنر و سلیقه اکبر مشهدی ملایری به عنوان همکار ممد ریش به شهرت کشوری رسید.

اکبر مشهدی ملایری پس از اجراج شدنش از آشپزخانه درباره با استفاده از اندوخته مالی خود اقدام به افتتاح مغازه بستنی فروشی خود در حوالی میدان راه‌آهن کنونی کرد و کم کم زمینه بین المللی شدن نامش با بستنی را فراهم کرد هرچند ابتدا کام ایرانیان با این خوراکی معروف و خوشمزه شیرین شد و پس از آن کم کم نام بستنی سنتی ایران راه را برای صادرات این محصول در آینده باز کرد.

·       انواع بستنی

شاید امروز تنوع موجود در بازار خوش رنگ و طعم بستنی آنچنان باشد که هنگام مراجعه به سوپرمارکت برای انتخاب کمی دچار دردسر شده باشیم اما اگر واقعیت امر را جستجو کنید این خوراکی خوشمزه در ابتدا همان رنگ سپید شیر و کمی افزودنی بوده که پس از آن این رنگ‌های طبیعی مثل زعفران، وانیل و دارچین بودند که تنوع انتخاب را برای خریدارانش به ارمغان آورد درحالی که امروزه رشد و توسعه تکنولوژی باعث شده تا انواع و اقسام طعم و رنگ بستنی را تجربه کرده باشیم. درحالی که بطور کلی می‌توانیم انواع بستنی را به صورت زیر دسته بندی کنیم.

1.     بستنی‌های سنتی؛ 2.بستنی میوه‌ای (ایتالیایی)؛3. میلک شیک؛ 4. بستنی یخی

این درحالی است که آمار مصرف بستنی ایرانیان در سال گذشته حکایت از گرمی بازار تولید این خوراکی خوشمزه  و خاطره انگیز در میان تمامی اقشار کشورمان دارد. براساس آمار ارایه شده از سوی رضا باکری، دبیر انجمن صنایع لبنی کشورمان سال گذشته یعنی 1393 شمسی ایران 350 هزار تن بستنی تولید کرده که از این میزان نزدیک به 40 هزار تن آن صادر شده است از این رو اگر نسبت باقی‌مانده بستنی داخل کشورمان یعنی چیزی حدود 90 درصد از حجم تولیدی کارخانجات ایران را به آمار مصرف‌کنندگان یعنی جمعیت کشور تقسیم کنیم درخواهیم یافت هر ایرانی طی سال 1393 5/3 کیلوگرم بستنی خورده است.

بستنی صادراتی کیلویی چند؟

با نگاهی گذرا بر آمار ارایه شده از میزان تولید بستنی این دسر نوستالژیک و خاطره انگیز ما ایرانیان درخواهیم یافت تقریبا کمی بیش از 10 درصد بستنی کشورمان کام خارجی‌ها را شیرین کرده است.

رضا باکری با اعلام کاهش وزنی صادرات بستنی ایران معادل یازده درصد طی سال گذشته می‌گوید: در سال 1393 ، چهل هزار و یکصد تن بستنی به ارزش 81 میلیون و 900 هزار دلار صادر شده است اما اگر به آمار سال قبل یعنی سال 1392 شمسی توجه کنیم که رقمی معادل 45 هزار و یکصد تن بوده درخواهیم یافت صادرات بستنی ایران از نظر وزنی در سال 1393 معادل یازده درصد کاهش نشان می‌دهد این درحالی است که صادرات بستنی ایرانی در سال 1392 رقمی بالغ بر 141 میلیون دلار ارز صادراتی را در رگ‌های اقتصادی ایران تزریق کرده است.

این مقام صنفی دلیل کاهش ارزش صادراتی بستنی ایران را به کشورهای بازار هدف کاهش قیمت صادراتی این ماده می‌داند و می‌افزاید: کاهش قیمت بستنی صادراتی ایران در سال 92 براساس آمار گمرک ایران 1/3 دلار بوده است که این رقم در سال گذشته به نزدیک دو دلار کاهش یافته بنابراین ارزش بستنی صادر شده از سوی تولیدکنندگان کشورمان به بازارهای هدف کاهش یافته است.

باکری درباره واردات این محصول به داخل مرزهای کشورمان می‌گوید:تنها محصول بازار داخلی ایران که هرگز وارداتی نداشته بستنی است چون توان تولید داخل و البته تنوع تولیدات آنچنان است که قدرت رقابت را از محصولات خارجی کاملا از بین می‌برد این درحالی است که اگر گاهی اوقات شاهد وجودبرخی محصولات خارجی در شهرهای مرزی کشورمان هستیم آنهم درحد بسیار محدود که بازارچه‌های مرزی را دربر می‌گیرد.

این مقام صنفی در این زمینه می‌افزاید: تولید کنندگان بستنی ایران صرفا برخی موارد اولیه مثل چوب بستنی و مواد افزودنی یا طعم‌دهنده را از خارج وارد می‌کنند و درباره محصول نهایی یعنی خود بستنی هرگز وارداتی درکار نیست. دلیل وارد برخی موارداولیه همانند چوب بستنی هم به دلیل نبود تجهیزات یا تکنولوژی‌های مورد نیاز تولید بوده که درصورت سرمایه‌گذاری صحیح در این زمینه نیز می‌توانیم خودکفایی کامل را متناسب با توان تولید تجربه کنیم.

از سوی دیگر فرهاد آزموده مدیر کارخانه بستنی لانوس در این زمینه به فرصت امروز می‌گوید: درحال حاضر تنها کشور عراق به عنوان بازار هدف تولیدات بستنی ایران است به عقیده وی دوران طلایی صادرات بستنی ایران به کشورهای بازار هدف یعنی، کویت، عربستان، قطر، بحرین، امارات متحده عربی، عراق و دوکشور اروپایی بوده که این روند بنا به دلایل مختلفی دست خوش تغییر شده است اما هنوز هم ایران در بازار عراق تعیین کننده است.

باکس:2

دانستنی‌های یخی درباره بستنی

·       بیشترین مشتریان پروپاقرص بستنی کودکان 2 تا 12 سال هستند هرچند افراد بالای 45 سال نیز از خوردن بستنی شیرین و خوش‌طعم لذت می‌برند .

·       اگر قصد تمام کردن یک عدد بستنی قیفی را دارید باید زحمت 50 بار لیس زدن آن را به خود بدهید. جالب است بدانیم تقریبا 13 درصد مردان و 8 درصد از زنان بعد از اتمام بستنی، ظرف بستنی خود را لیس میزنند.

·       در شهر نیوجرسی آمریکا اگر بعد از ساعت 6 بعدازظهر هوس خوردن بستنی کردید باید ابتدا به پزشک مراجعه کنید.

·       بزرگترین مصرف‌کننده و بزرگترین تولید کننده بستنی دنیا ایالات متحده آمریکا این کشور در سال نزدیک به 6 میلیارد گالن بستنی تولید می‌کند. جالب است بدانیم حیوانات خانگی نیز در این کشور سهمی از بستنی دارند.

·       مردان بیشتر از زنان به بستنی به عنوان دسر علاقمند هستند.

·       ماداگاسگار تولید کننده وانیل انواع بستنی در جهان است.

·       پرطرفدارترین طعم دهنده وشیره روی بستنی شکلات است.

·       بزرگترین بستنی در دنیا 3 متر و 70 سانتی متربلندی دارد و با 4 هزار و 666 گالن بستنی در کالیفرنیا در سال 1985 تهیه شده است. این بستنی 24 هزارو910 کیلو گرم وزن دارد. همچنین بزرگ ترین کیک بستنی در چین ساخته شد که 50 متر ارتفاع و 3 متر عرض داشت. این کیک 32 هزار تکه شد.

وزارتی به نام گردشگری و اما و اگرهایش

تقریبا یک دهه قبل بود که برای اولین بار صحبت وزارتخانه‌شدن  میراث فرهنگی و گردشگری ایران مطرح شد و در گیرودار موارد قانونی این روند اگرچه در شور اول از سوی نمایندگان ری آورد یک فاصله 24 ساعته برای رای گیری دوباره باعث شد تا این طرح که ابتدای رای مجلس را گرفته بود دوباره به رای گذشته شد و نهایتا همان سازمان ماند.

·         چطور شدکه  دوباره رای‌گیری شد؟

اگر به آن موضوع دوباره توجه کنیم درخواهیم یافت هنگام به رای گذاشته شدن طرح وزارت گردشگری ابتدا تمام نمایندگان با توجه به اهمیت موضوع با اتفاق نظر به این طرح رای دادند و اما هنوز جلسه علنی مجلس تمام نشده بود که قرار براین شد برای تایید کار دوباره این امر به رای گیری گذاشته شود و هیات رئیسه یک فرصت 24 ساعته به آن دادند در این میان ناگهان گروهی عنوان کردند ممکن در صورت وزارتخانه شدن گردشگری با توجه به ماهیت کار نمایندگان مجبور به سئوال‌های متعددی از وزیر باشند و از این رو وزیر نمی‌توانست به خوبی کارش را انجام دهد و بنابراین باید دوباره تجدید نظر می‌شد؟

·         به نظر شما این نظر درستی بود؟

خیر، چون اگر قرار باشد این وزارتخانه شکل بگیرد بدون تردید دستورها و خط مشی آن کاملا مشخص بود مگر امروز وزیر فرهنگ یا دیگر وزرا هر روز برای پاسخگویی به مجلس دعوت می‌شوند. هرچند اگر لازم باشد بالاخره این حق مسلم نمایندگان است که این کار را انجام دهند .

·         پس چرا این موضوع مطرح شد؟

من فکر می‌کنم چون گروهی علاقه نداشتند این نهاد به سامان خود برسد و همین شرایط بهترین فرصت برای اعمال نظرهای غیر اصولی بود تصمیم به مطرح کردن این مشکل گرفتند و در همان 24 ساعت که بیان شد با استفاده از لابی‌های خود توانستند رای مجلس را تغییر دهند. بنابراین هیچ مشکلی نبود به جز اینکه گروهی غیر متخصص نمی‌خواستند سازمان میراث فرهنگی سرو سامان بگیرد.

·         همانطور که می‌دانید تقریبا ده سال پیش بود که طرح وزارتخانه‌شدن سازمان میراث فرهنگی از سوی نمایندگان مجلس رای نیاورد و سازمان میراث فرهنگی شکل گرفت نظر شما با توجه به سمت قبلی خودتان در این سازمان چیست؟

بطور کلی من با این طرح بسیار موافق هستم اما در سوی مخالف نظرها براین است که چون سازمان میراث فرهنگی یک سازمان فرا بخشی است اگر به صورت وزارتخانه اداره شود به صورت بخشی خواهد شد و نمی‌تواند آنطور که باید کارهایش را پیگیری کند که فکر می‌کنم این عقیده کاملا اشتباهی است. به عنوان مثال وزارت اطلاعات هم یک سازمان فرابخشی است که به صورت یک وزارتخانه هم اکنون مشغول انجام وظیفه است.

این درحالی است که میراث فرهنگی وزیر داشت چون وزیر مربوطه با حق رای وارد هیات دولت می‌شد می‌توانست از امکانات و ارتباطات خود با دیگر وزرا درجهت ارتقای جایگاه گردشگری گام بردارد و مفیدتر از رئیس امروزی انجام وظیفه نماید. دراین زمینه می‌‌توان به همکاری وزارت راه، وزارت نیرو برای توسعه زیرساخت‌های مورد نیاز گردشگری اشاره کرد.

اگر سازمان میراث فرهنگی وزارتخانه می‌شد نظارت نمایندگان و درواقع نظارت غیر مستقیم مردم بر میراث فرهنگی به شدت بالا می‌رفت. جالب اینجاست که اگر این اتفاق می‌افتاد به دلیل اینکه نمایندگان علاقمند بودند در حوزه انتخابیه‌خود کارهایی انجام بدهند ناخودآگاه نظارت و نگهداری از میراث فرهنگی ایران بالاتر می‌رفت و در نهایت روند احیاء و نگهداری بهبود می‌یافت.

دراین صورت نمایندگان از وزیر مربوطه می‌خواستند درباره نگهداری و احیای مناطق باستانی دقت کرده و تعداد موزه‌ها و امکان گردشگری خود به خود افزایش می‌یافت و درآمد استان‌‌ها و شهرستان‌های مستعد نیز روبه صعود می‌رفت، اینها در واقع تنها گوشه‌ ای از اهمیت وزارتخانه شدن میراث فرهنگی هستند. البته این درحالی است که اگر خطایی در مجموعه روی میداد دسترسی به وزیر از سوی نمایندگان مردم نیز ساده تر بود روند بهبود کار ساده‌تر می‌شد نه امروز که درواقع شخص رئیس جمهور در این زمینه مسئول است و سئوال کردن از ایشان می‌تواند رنگ و بوی سیاسی گرفته و نمایندگان ترجیح می‌دهند در این زمینه وارد نشوند که در این زمینه شاهد افول صنعت گردشگری بودیم.

بنابراین اگر به این کارنامه ده ساله بنگریم درخواهیم یافت چون نظام بازرسی و نظارتی مجلس در این نهاد بسیار کم و غیر قابل اتکاست سازمان میراث فرهنگی نتوانسته آنطور که از یک وزارتخانه انتظار داشتیم انجام وظیفه کند و در جهت توسعه گردشگری و ارتقاء جایگاه این صنعت اقدام نماید. به عقیده من بد نیست دوباره این موضوع یعنی وزارتخانه شدن میراث فرهنگی دوباره تجدید نظر شده و به آن از سوی مجلس توجه شود.

·         اگر بخواهید این یک دهه را ارزیابی کنید چه می‌‌گویید؟

بانگرش بر جایگاه گردشگری ایران در سطح بین المللی و حتی داخلی باید از خودمان بپرسیم آیا واقعا سازمان میراث فرهنگی توانسته مفید واقع شود؟ کم آسیب دیدیم در این زمینه؟ آیا توانسته‌ایم ارتقای جایگاه داشته باشیم؟ پاسخ این سئوال‌ها درواقع آنچه است که باید برای این ده سال درنظر داشته باشیم. حالا چطور قرار است دوباره همین راه اشتباه را ادامه دهیم؟ چون هدف این بود که میراث فرهنگی به شکل علمی و عملی نگهداری شود و درکنارش رشد گردشگری را تجربه کنیم درحالی که هیچ یک از این اهداف محقق نشد و تنها برخی اطلاعات اشتباه به دیگران داده شد.

·         اگر بخواهیم دولت دهم و یازدهم را با یکدیگر مقایسه کنیم عملکرد سازمان در این دو دولت چگونه بوده است؟

به نظر من دراین میان کمی مشترکات است و کمی هم تمایز درکار است که باید با ریزبینی به آنها توجه داشته باشیم. اولین اشتراک این است که هردو انصافا تلاش می‌کردند برای اینکه سازمان را در جهت توسعه هدایت کنند بخصوص در بخش گردشگری این امر مشهود بود. اما تمایزی که در دولت یازدهم به این روند کمک کرد بحث تعامل با جهان است چون بسیاری از گردشگران علاقمند به آرامش و امنیت هستند که این امر حداقل در سخنان دولت یازدهم کاملا مشهود بود. در دولت دهم چون تشنج‌زدایی مطرح نبود با توجه به تبلیغات منفی علیه کشورمان (به ناحق) کمتر مسافران حاضر به خطرکردن و آمدن به ایران بودند و دنیا توجهی به این منطقه از جهان با تمام جاذبه‌هایش نداشت،  اما در دولت یازدهم بخصوص در سال اول این امر کاملا مشهود بود. همین موضوع یک هیجان بسیار زیادی در زمینه حضور گردشگران خارجی به کشورمان ایجاد کرد که پس از مدت‌ها بسیار جای توجه داشت. اما متاسفانه این موضوع پس از یک سال فروکش کرد و دوباره تقریبا به همان روند قبلی بازگشت

مدیرعامل شرکت صنایع تجهیزات نفت: جای وزارت صنعت، معدن و تجارت در صنایع کشورمان خالی است

سوتیترها: محمد خادم : تنها خواسته ما از دولت این است که صرفا نقش خود را بازی کند

مدیرعامل شرکت صنایع تجهیزات نفت: بطور کلی سیستم ایران براساس واردات طراحی شده است نه تولید

خادم: دولت درمقابل کوتاهی خود پاسخگو نیست اما بخش خصوصی در کوچکترین مشکل باید جریمه بپردازد

مدیرعامل شرکت صنایع تجهیزات نفت: تولید کنندگان داخلی به دلیل تحریم‌ها امکان صادرات واقعی ندارند درحالی که نیاز داخلی تنها 15 درصداز توان تولید کشورمان است

گفت و گو با محمد خادمی

مدیرعامل شرکت صنایع تجهیزات نفت،

بطور کلی هرسال با نزدیک شدن زمان برگزاری نمایشگاه‌های مختلف صنتی بسیاری از رسانه‌ها درباره اهمیت برگزاری این گونه نمایشگاه‌ها سخن گفته و مسئولان نیز از اهمیت حمایت از تولیدات داخلی می‌گویند اما این روند تنها تا زماین برگزاری همان نمایشگاه است و تا سال آینده کمتر درمورد آن سخنرانی یا حتی مطلبی منتشر می‌شود. که شاهد مثال آن را می‌توان در میزان اخبار منتشر شده درباره یک صنف خاص طی دوره نمایشگاه‌ و خارج از آن دوره باشد.

اما اینبار قانون فراتر از انچه تا کنون بر صنعت کشورمان گذشته حرکت کرد و نه از اهمیت برگزاری نمایشگاه بلکه از چالش‌های صنعت نفت کشورمان به عنوان گل سرسبد صادراتی ایران از زبان محمد خادمی، مدیرعامل شرکت صنایع تجهیزات نفت یکی از فعالان این صنعت می‌گوید. صنفی که نه تنها نیازمند داشتن ابزاری دقیق است بلکه برای رسیدن به اهداف مورد نظرش نیازمند دقت سیاستگذاران اقتصادی برای حرکت روبه جلوی خود بوده تاجایی که تنها خواسته آن از دولت ایفای نقش دقیقش در صنایع است.

·         بطور کلی درباره بخش خصوصی در صنعت نفت نظر شما چیست؟

اگر در شرایط عمومی و کلی مد نظر شما باید بگویم بطور کلی در ایران ما چیزی به نام بخش خصوصی نداریم که درباره آن اظهار نظری داشته یا ابراز عقیده کنیم و دقیقا به همین دلیل هنوز صنعت در ایران توان رشد نداشته است. اگر کمی با دقت در صنعت ایران بنگریم درخواهیم یافت در بسیاری از اصناف دقیقا دولت به عنوان رقیب بخش خصوصی حضور دارد و با توجه به امکانات و توانایی‌هایی که در اختیار دارد طبیعی است که جایگاهی برای بخش خصوصی با توان محدود نخواهیم داشت.

·         توانمندی تولید شرکت صنایع تجهیزات نفت را لطفا مختصر توضیح دهید.

همانطور که می‌دانید قطعات و تجهیزات بسیار گسترده‌ای در صنعت نفت مورد استفاده قرار می‌گیرند که بخشی مربوط به پالایشگاه و بخش دیگری مربوط به تجهیزات سرچاهی است در این مجموعه انواع تجهیزات سرچاهی، شیرآلات، ابزار دقیق یا همان شیرکنترل‌ها و اتصالات به غیر از خود لوله تولید می‌شود که در پاره‌ای از موارد این شرکت تنها تولیدکننده تجهیزات موردنظر است.

·         آیا واقعا تولید کنندگان داخلی کشورمان توان تامین قطعات مورد نیاز صنعت نفت کشورمان را دارند؟

ببینید پاسخ این سئوال در بخش‌های مختلف واقعا متفاوت است چون همه می‌دانیم صنعت نفت محدود به یک یا دو صنعت نیست بلکه گروه‌ها یا صنایع زیادی در این زمینه درگیر هستند که بدون تردید توانمندی‌های مختلفی هم در اختیار دارند. اما به عنوان مثال و فقط در یک نمونه خدمت شما عرض می‌کنم که درباره تجهیزات سرچاهی به عنوان یک کالای فوق‌العاده نیازمند تکنولوژی بالا با توجه به خصوصیات و فشاری که چاه‌های ایران (10000PSI) دارند تماما (95 درصد) محصولات داخلی همین امروز درحال استفاده و بهره‌برداری هستند. یا دربخش دیگر باید یادآوری کنم برای ساخت تجهیزات نفتی باید توانایی آلیاژ‌های مختلفی را در داخل تولید کنیم که امروز خوشبختانه این امکان داخل کشورمان وجود دارد و می‌توانیم انواع آلیاژ‌های مورد نیاز صنعت نفت کشورمان را نیز تولید کنیم. بنابراین شاید درحالت کلی بتوانیم بگوییم بخش مناسبی از نیازهای صنعت نفت کشورمان در تجهیزات را تولید کنندگان داخلی توان تامین دارند و نیازی به خارجی‌ها نیست.

·         با توجه به گفته شما به عنوان تولید کننده بخش خصوصی بنابراین گفته برخی از مسئولان نفتی که می‌‌گویند« چون تولید داخلی نداشتیم از خارج خرید کردیم» اشتباه است؟

ببینید همانطور که قبلا اشاره شد دربخش‌های مختلف باید به این سئوال پاسخ داد اما در مواردی که اشاره کردم بلکه کاملا اظهار نظر اشتباهی بوده چون در ایران توان تولید بالایی داریم و هیچ نیازی به واردات در آن موارد نیست که البته اطلاعات و آمار این توانایی‌ها قطعا در اختیار همان مسئولان که می‌گویند داخل توان تولید نداشته وجود دارد اما دیده نشده است.

·         آیا این توانمندی‌ها که اشاره شد توانسته به بازارهای بین المللی راه‌یابند و صادرات در این صنعت داریم؟

اجازه دهید ابتدا در زمینه صادرات کمی توضیح دهیم بعد به پاسخ پرسش برسیم. اولین موضوعی که باید درباره صادرات غیر نفتی کشورمان در حالت کلی توجه داشته باشیم این است که یک باور غلط در ایران باعث شده تمام اصناف و تولید کنندگان را تحت تاثر قرار دهیم. آن باور غلط این است که هموار به جای تفکر به توسعه صادرات تمام مسئولان و البته دست اندرکاران اقتصاد کلان کشورمان به کاهش واردات فکر کرده‌اند. این نکته بسیار ظریفی است که ناگفته‌های بسیاری در خود پنهان دارد و باید درآن خوب تفکر کنیم. چون ناخواسته این کد را می‌دهد که اقتصاد ایران با وجود توانمندی‌های بسیار گسترده و بالایی که در اختیار دارد برمبنای واردات شکل گرفته و همه دستور‌ها و امکانات از خارج به داخل طراحی شده بنابراین جای تعجب نیست که در صنایع مختلف زیاد برای صادرات فعالیت نشده است هرچند همواره در جلسات و روی کاغذ از آن یاد می‌کنیم.

که این تفکر اشتباه شامل صنعت تجهیزات نفتی هم شده است هرچند نمی‌توانیم شرایط سیاسی مثل تحریم‌های تحریم‌های یکجانبه غرب علیه کشورمان را نیز نادیده بگیریم که تاثیر مستقیمی بر برخی از صنایع ایران داشته است.

·         به تحریم‌ها اشاره کردید در صنعت شما این تحریم‌ها چه تاثیری داشته است؟

ببینید یکی از فاکتورهای مهم در تولیدات مربوط به صنعت نفت داشتن استانداردهایی خاص مثل API است و تمام تولید کنندگان ایرانی یا خارجی موظف به رعایت آن هستند چون خریداران بدون داشتن گواهینامه‌های این استاندارد هرگز اقدام به خرید تجیهزات از هیچ شرکتی نمی‌کنند. این درحالی است که علی رغم رعایت تمام این استانداردها در بالاترین سطح ممکن در تولیدات ایرانی چون تحریم‌ها باعث شده شرکت اصلی این گواهینامه‌ها را دراختیار محصولات ایران قرار ندهد بدون تردید بحث صادرات تقریبا منتفی است چون خریداران هرگز اقدام به خرید نمی‌کنند. البته گاهی اوقات با توجه به ارتباطات سیاسی مسئولان با برخی از کشورها به میزان بسیار ناچیزی صادرات داشته‌ایم اما نمی‌توانیم آن را به عنوان صادرات بدانیم. بنابراین موانع اصلی همان تفکر اشتباه است و درادامه شرایط سیاسی و همان تحریم‌ها باعث کاهش بسیار زیاد صادرات شده است.

·         آیا استاندارد دیگری قابل استفاده نیست؟

درباره شرکت‌ها و نیازهای داخلی توانسته‌ایم با استفاده از امکانات گواهینامه‌های استاندارد دیگر مثل لویدز یا مودی استفاده کرده‌ایم و این شرکت‌ها در واقع این شرکت‌ها تولیدات ما را تایید کرده‌اند که تولیدات ما دقیقا  با استانداردهای API مطابقت دارد که توانسته‌ایم تولیدات خود را بفروش برسانیم. این مدرک برای فروش داخلی مورد قبول است اما درباره فروش خارجی مناسب نبوده است.

·           آیا اصلا امکانات و مازادی برای صادرات داریم که به دلایل بالا نمی‌توانیم این کار را انجام دهیم؟

دربخش‌های مختلف امکانات بسیار مناسبی برای صادرات وجود دارد اما همانطور که اشاره شد دلایلی مانع از آن شده است به عنوان مثال درباره تجهیزات سرچاهی اکنون نیاز داخلی می‌تواند 15 درصد از آن را به خود اختصاص دهد یعنی ما 85درصد مازاد تولید داریم که در صورت برطرف شدن تحریم‌ها و عادی شدن شرایط امکانات صادرات به متقاضیان سراسر جهان داریم. این درحالی است که همین 15 درصد را هم اکنون به راحتی از خارج خریداری می‌شود و هرگز به تولیدات داخلی توجه نشده است.

·         با توجه به محدودیت‌های صادراتی که به آن اشاره کردید آیا حضور در نمایشگاه‌های بین المللی ضروری است؟

 اهمیت حضور شرکت‌های تولیدی در نمایشگاه‌های تخصصی برهیچ کس پوشیده نیست چون نه تنها امکان ارتباط با  شرکت‌های خارجی و داخلی فراهم می‌شود بلکه می‌توان توان تولید و امکانات خود را نیز برای مخاطبان به نمایش گذاشت بنابراین شاید بحث تحریم درباره صنعت تجهیزات نفتی اگرچه نسبت به صادرات مشکل ساز شده است اما این نمایشگاه‌ها می‌تواند درزمینه بازار داخلی یا حتی ایجاد ارتباط با تولید کنندگان و خریداران خارجی برای دوران پساتحریم مناسب باشد. اما بخش عمده این است که بتوانیم با مشتریان ارتباط مناسبی برقرار کنیم تا بتوانیم توجیح کنیم که ما توانایی تامین نیازهایشان را در بهترین شرایط داریم. این درحالی است که نمی‌توان این نکته را فراموش کرد که در اینگونه نمایشگاه‌ها می‌توانیم زمینه را برای ارتباط با تولید کنندگان ماشین‌آلات مورد نیازمان نیز فراهم شود.

·         مگر مسئولان قوانین حمایت از تولیدات داخلی ندارند که شرکت نفت می‌تواند به راحتی نیازهای خود را که در داخل موجود است از خارج وارد کند؟

اجازه دهید به نکته‌‌ای کاملا روشن در این زمینه اشاره کنم که چندی پیش مقام معظم رهبری در فرمایشات خود به این موضوع کاملا واضح و روشن اشاره کردند و فرمودند: « دولت تصمیم بگیرد هرآنچه که در داخل امکان تولید دارد؛ مصرف خارجی را برخود حرام کند» این پیام واقعا کاملا روشن و واضح بیان شده است اما سئوال اینجاست که چطور مسئولان در برخی از اداره‌ها بدون توجه در این زمینه بازهم با توجه به توان تولید داخلی به تولیدات خارجی علاقمند هستند و خریدهای خارجی انجام می‌دهند. پس مشکل در لایه‌های میانی مدیریت است که بسیاری از این قوانین که در حمایت تولیدات داخلی تنظیم شده است را نادیده گرفته و بازهم خریدهای کلان خارجی انجام می‌دهند.

·         تاجایی که همه می‌دانیم مسئولیت اجرای این فرامین و قوانین وزارت صنعت، معدن و تجارت است پس چطور بازهم دستورها انجام نمی‌شوند؟

ببینید تا زمانی که این ارگان تصمیم به اجرای دقیق قوانین و فرامین را نداشته باشد تمام حمایت‌ها از تولیدات داخلی منتفی خواهد بد چون هیچ ضمانت اجرایی ندارند. از این رو علی رغم اینکه تمام صنعتگران به آقای نعمت زاده به عنوان وزیر محترم علاقمند هستند اما باید بگویم جای ایشان و البته وزارتخانه تحت امر آقای نعمت‌زاده کاملا غایب است و خبری از حضور مناسب آن وزارتخانه نیست. بنابراین غایب بزرگ صنعت کشورمان همان وزارتخانه است چون اکنون وزارتخانه محترم یاد شده به دنبال رفع مشکلات روزمره جامعه است نه صنعت که نیازمند برنامه‌های بلند مدت است. بنابراین به جای اینکه وزارتخانه محترم صنعت، معدن و تجارت به دنبال رفع مشکلات صنعتگران در ابعاد همان مسئولیت‌های وزارتخانه‌ای باشد امروز این خود صنعتگران هستند که باید مسئولیت وزارتخانه را برای رفع مشکلاتشان در این ابعاد را نیز برعهده داشته باشند. به عنوان مثال این چطور قانونی یا حمایتی از تولیدات داخلی است که برای خریدهای خارجی دولت ابتدا کل مبلغ را به تولید کننده خارجی پرداخت می‌کند و پس از مدتی محصول مورد معامله را دریافت می‌کند اما به تولیدات داخلی که می‌رسیم دولت ابتدا کالا را طلب می‌کند و بعد هرزمان که علاقه داشت مبلغ را پرداخت می‌کند (هروقت خواستند پول می‌دهند)! پس این چه حمایتی از تولید داخلی است؟

·         آیا این موضوع راه حلی هم دارد؟

بله بارها و بارها در جلساتی که بخش خصوصی هم حضور داشته عنوان کرده‌ایم راه حل اینکار برای حفظ توان تولید سازندگان داخلی ال‌سی داخلی است اما همانطور که قبلا اشاره کردم چون وزارتخانه کار و وظایف اصلی خود را درقبال صنایع انجام نمی‌دهد؛ این مهم نیز همانند موارد دیگر به دلیل ناتوانی و کوتاهی دست تولید کنندگان از نظام تصمیم گیرنده دولتی انجام نمی‌شود و روزگار تولید کنندگان این شده که می‌بینیم. به عنوان مثال همین شرکت هنوز 5/5 میلیون یورو فقط از یک قرارداد از مطالب خود از دولت را که مربوط به یکی دو سال پیش بوده را دریافت نکرده حالا من از شما سئوال می‌کنم این خلاء نقدینگی را چگونه یک شرکت خصوصی می‌تواند برای ادامه حیات تامین کند یا اصلا چه مقامی خسارت این تاخیر را می‌پردازد درحالی که اگر یک روز مالیات دیر بدهیم خودتان می‌دانید چه اتفاقی خواهد افتاد یا بحث تامین اجتماعی هم اینگونه است بنابراین شاید بتوانیم بگوییم دولت مطالبات خود را از بخش خصوصی تا ریال آخر با استفاده از تمام ابزارهای قانونی دریافت می‌کند اما همان قانون که مسئولیت دولت برای حمایت از تولید داخلی را مشخص کرده نادیده می‌گیرد حالا چطور می‌توان انتظار داشته باشیم صنعت رونق داشته باشد؟ به عقیده من همه چیز برخلاف رشد و حرکت تولید است.

·         در مورد واردات خارجی مطرح شده است که پورسانت‌ها و حق ماموریت‌ها باعث رشد این موضوع شده است و عاملی دیگری کمتر دخیل است نظر شما دراین زمینه چیست؟

ببینید بطور کلی خرید کالای خارجی فرهنگی در میان همه ماست به عنوان مثال حتی برای خرید وسیله‌ منزل نیز ابتدا به دنبال کالای خارجی هستیم حالا این موضوع در مورد تجهیزات یا کالاهای دیگر نیز صدق می‌کند بنابراین این موضوع را باید در میان توده مردم ریشه یابی کرد و صرفا در یک اداره یا وزارتخانه نیست. من اعتقاد دارم مردم ایران ممکن است در شعار به دنبال حمایت از تولید داخل باشند اما در عمر متاسفانه بسیار ضعیف هستیم. اجازه دهید در این زمینه برای شما مثالی بزنیم: در مطلبی نقل شده بود از یکی از تولیدکنندگان صنعتی بزرگ کره جنوبی که علت موفقیت این کشور در صنعتی شدن را اینگونه عنوان کرده بود: « علت موفقیت صنعت ما تصمیمی است که دولت و ملت کره گرفتند که محصولات گران غیر کیفی داخلی را استفاده کنند نه کالاهای خارجی» خوب حالا پاسخ شما درباره ایران کاملا روشن است که چرا واردات در ایران اینگونه است. این مورد اول است که فرهنگ خرید کالای خارجی در تمام توده‌های جامعه رسوخ کرده است اما مورد دوم را می‌توان در این دید که اساسا سیستم مملکت ایران براساس واردات تنظیم شده است نه استفاده از تولیدات داخلی.

·         با توجه به این موضوع درباره صنعت نفت کمی بیشتر توضیح دهید.

ببینید درباره صنعت نفت اگر از روانی واردات بخواهیم بگوییم پاسخ را حتی می‌توانیم در اسناد خریدهای داخلی دریابیم چون تمام کالاهای تولید شده در ایران که از سوی وزارت نفت خرید می‌شود با اسنادی به زبان انگلیسی مبادله می‌شود به این صورت که درخواست به متن لاتین است و فاکتورها باید لاتین باشند؛ مناقصات، قراردادها هم جزوی این موضوع هستند پس خودتان قضاوت کنید که سیستم در این صنعت اساسا برای خرید خارجی طراحی شده است نه خریدهای داخلی. این درحالی است که می‌توانیم موضوع را در مسایل دیگری مثل بانک‌ها، بیمه یا حتی دیگر سازمان‌ها نیز تعمیم دهیم.

اما مهمترین موضوع در این زمینه در مورد فضای کسب و کار در کشورمان است که براساس اطلاعات و آمارهای بانک جهانی از سال 2012 تا کنون همواره بالاتر از 140 بوده است و تورم هم در این زمینه دخیل شده است که باعث شده تولیدات داخلی اصلا اقتصادی نباشد و همه چیز به دلیل سود در واردات باشد چون تولیدکنندگان داخلی آنقدر بزرگ نیستند که بتوانند مانع از واردات باشند.

·         بنابراین موضوع پورسانت یا دیگر مسایل از نظر شما زیاد با اهمیت نیستند؟

ببینید عوامل قبل همراه با این عامل تشکیل دهنده معضل را خواهندداشت اما آنچه مهم است این مورد یعنی پورسانت یا حتی رشوه تا چندی پیش در بدنه کارشناسی صنوف مختلف رسوخ نکرده بود اما امروز شاهد آن هستیم که متاسفانه این مورد درباره کارشناسان نیز صدق می‌کنند که بعضا این افراد تصمیم گیرنده اصلی در خرید داخلی یا خارجی هستند.

·         با توجه به افق‌های تازه‌ای که از توافق هسته‌ای ایران در صنعت کشورمان ایجاد شده است آیا این توافق و درنظر گرفتن میل به واردات برای صنعت مورد بحث مفید است یا باعث تشدید واردات می‌شود؟

همه می‌دانیم کشورهای موفق در صنعت یا تجارت همه و همه آنهایی بوده‌اند که در فضای کسب و کار آزاد شکل گرفته و در سیستم بازار آزاد و رقابتی فعالیت می‌کنند نه بازار بسته و محدود به یک منطقه بنابراین اگر واقعا ایران قصد توسعه صادرات خود را دارد باید هرچه بیشتر با بازار آزاد ارتباط برقرار کرده تا رقابت ایجاد شده در میان تولیدات داخلی و خارجی باعث ارتقای سطح کیفی تولیدات کشورمان باشد و همین امر بتواند جایگاه مناسب تولیدات ایرانی را در سطح بین المللی بیان کند پس این توافق برای همه صنایع مفید باشد به شرط آنکه بحث انحصار یا دیگر موارد سوء مدیریتی درکار نباشد و بازار خود در فضایی کاملا رقابتی و آزاد فعالیت کند. پس اینگونه بگویم اگر صنایع بتوانند پای خود را فراتر از مرزهای جغرافیایی کشورمان در منطقه و پس از آن در دیگر نقاط جهان قرار دهند بطور طبیعی باید منتظر اتفاق‌های خوبی باشیم که تاکنون به دلیل محدودیت‌ها به آنها دست نیافته‌ایم. مهمترین سود این موضوع این است که چون خارجی‌ها از ایران محصول غیر کیفی خریداری نمی‌کنند تولیدکنندگان داخلی خود به خود به سمت تولید کیفی و استاندارد سوق داده می‌شوند و همین امر به عنوان دستاورد بسیار بزرگ ارتباط با بازارهای آزاد بین المللی در تمام صنوف مختلف است. بطور کلی من اعتقاد دارم شرکت‌های موفق همه شرکت‌هایی بین المللی هستند نه شرکت‌هایی که به یک کشور منحصر شده باشند این درحالی است که از بعد دیگر اینگونه می‌توان گفت که گره‌خوردن صنعت ایران با صنایع دیگر بین المللی حتی در زمینه تصمیم گیری‌های سیاسی نیز تاثیرگذار است چون دیگر منافع مرزهای ایران نیست بلکه منافع همه در مرزهای ایران خلاصه شده است. به عنوان مثال می‌توان به خطوط انتقال انرژی یا دیگر موارد اشاره کرد.

·         نظر شما درباره سیستم مالی ایران یا همان بانک‌ها در حمایت از صنعت یا تولید کنندگان تجهیزات نفتی چیست؟ آیا این سیستم با توجه به ارقامی که در این صنعت نیاز است امکان حمایت و تامین منابع را دارد؟

قبل از هرچیزی باید به یک موضوع اشاره کنم آنهم به این صورت که هر سیستم یا صنعتی برای پیروز شدن و رونق باید دارای استراتژی مناسبی باشد که همین قانون درباره شکست هم صدق می‌کند بنابراین برای شکست هم باید برنامه‌ای باشد پس پاسخ مثل روز روشن است اجازه دهید مثالی در این زمینه بزنم، اگر شما به خیابان‌های تهران بخصوص در مناطق بالای شهر توجه کنید در خیابان‌ها هر روز شاهد افتتاح یک شعبه بانک یا حتی چندین شعبه از یک بانک در یک خیابان هستیم درحالی که اگر به مناطقی که باید بانک باشد مثل شهرک‌های صنعتی یا محل استقرار کارخانجات تولیدی مثل شهرک شمس‌آباد توجه کنید درخواهید یافت این موسسات مالی و اعتباری حتی برای رضای خداوند در صنعت یک آجر روی آجر نمی‌گذارند اما تمام زمین‌های خوش قواره یا بکر را برای خود و شعبشان خریداری می‌کنند. پس حالا که هروز شاهد رشد قارچ‌گونه بانک‌های قدیم و جدید هستیم چطور می‌توانیم انتظار داشته باشیم منابع در تولید هزینه شود؟

·         مهمترین خواسته شما از سیستم دولت برای توسعه کسب و کارتان چیست؟

به عقیده من مهمترین خواسته تمام صنعت‌گران و تولیدکنندگان داخلی از دولت این است که دولت نقش خود و مسئولیت خود درقبال تولید را به خوبی ایفا کند نه اینکه مثل امروز دچار یک پارادوکس یا تضاد در سیاست‌ها و واقعیت جامعه باشیم. چون آنجا که دولت نسبت به تولید کنندگان مسئولیت دارد در مقابل کمکاری خود هیچ پاسخی نداده و نمی‌دهد و جریمه‌ای هم درکار نیست اما اگر در جهت عکس توجه کنیم درخواهیم یافت با کوچکترین تاخیری در هر زمینه مثل بانک، بیمه و مالیات دولت نسبت به دریافت خسارت و جریمه خود با توجه به توان خود اقدام می‌کند که این همان تضاد در حمایت از تولید داخلی و ملی است. به عنوان مثال دولت یک بانک تخصصی برای حمایت از تولید وصنایع کشورمان درنظر گرفته است اما علی رغم دلیل اصلی ایجاد این بانک، هیچ فعالیت در این زمینه یا تخصیص منابع ارزان قیمت برای تولید صورت نگرفته است.

·         نقش رسانه‌ها در این زمینه چیست؟

اجازه دهید با مثالی پاسخ شما را کاملا روشن بگویم. بطور کلی اگر تعداد و حجم اخبار منتشر شده از میزان تولید و حمایت از صادرات محصولات ایرانی را جمع بزنیم و با اخباری که درباره برخی مسایل ورزشی و حواشی آن منتشر شده است مقایسه کنیم درخواهیم یافت که اصلا مشکل و رویکرد رسانه‌های ایران بحث تولید نیست. فراموش کنیم که برخی از نشریه‌ها کاملا تخصصی در برخی موارد سخن می‌گویند اما این موضوع هدفمند و دنباله‌دار نیست و صرفا جریاناتی گذرا هستند درحالی که به عنوان مثال واگذاری دو باشگاه معروف ورزشی اکنون در صدر اخبار قرار گرفته اما چند خبر از کاستی‌ها و نقیصه‌های موجود صادراتی تجهیزات نفت منتشر شده است که می‌توان به دیگر صنایع هم تامیم داده شود. این موارد را می‌توان عاملی بر ناآمیدی هستند و درخواهیم یافت که اصلا اراده‌ای برای تولید نیست بلکه شغل‌ها و حرفه‌های کاذب در رونق هستند.

·         به نظر شما بحث سفارشات در حمایت از تولید داخلی چه نقشی دارد؟

یکی از نکته‌های بسیار مهم در صنعت تجهیزات نفت که معمولا زیاد مورد توجه مسئولان قرار نمی‌گیرد مربوط به سفارشات در بخش خصوصی است به این صورت که این سفارش درواقع یک ابزار مناسب در اختیار تولید کنندگان و سازندگان است چون اگر سفارش مناسب در اختیار تولید کننده قرار گیرد مجبور است برای تولید آن خود را به روز کرده و به دنبال راهکارهای مناسب تولید برود بنابراین اگر سفارش به میزان کافی نباشد فارغ از تمام موارد مالی و دودوتا چهارتای آن رخوتی غیر قابل انکار در تولید ایجاد می‌شود که تبعات فنی آن مهم‌تر از بحث مالی است .

مهمترین نکته در این زمینه این است که وقتی سفارشی به تولید کننده ارایه می‌شود متناسب با توانمندی‌های خود برنامه ریزی می‌کند و در صورتی که این سفارش با توانمندی‌ها و البته تکنولوژی دردسترس آن خارج باشد بدون تردید سعی در دریافت تکنولوژی لازم از یک صاحب تکنولوژی اقدام خواهد کرد که همین امر موجب ورود تکنولوژی‌های نوین به منطقه مورد نظر یا همان کشورمان و در نهایت بومی شدن آن خواهد شد.

·         به نظر شما شرکت ملی نفت ایران در این زمینه می‌تواند تاثیرگذار باشد؟

پاسخ مثبت است چون شرکت نفت با ارایه سفارش‌های خود بدون هیچ نگرانی به تولید کنندگان داخلی می‌تواند عاملی در توسعه و بومی شدن بسیاری از تکنولوژی‌های دقیق و مورد نیاز باشد همانطور که تجربه نشان داده است قبلا نیز این اتفاق افتاده و اکنون در برخی از موارد مورد نظر ایران واقعا خودکفا شده است.این درحالی است که وقتی پروژه‌ای را به خارجی‌ها واگذار می‌کنیم در واقع مثل این است که زور و توانمندی خودمان را داده‌ایم و التماس گرفته‌ایم چون بدون تردید شرکت خارجی اجازه ورود تکنولوژی مورد نیاز را برای تولید کننده داخلی نخواهد داد.

·         نقش وزارت صنایع در این میان چیست؟

واقعیت امر این است که وزارت صنایع اگر واقعا قصد حمایت از تولیدکنندگان داخلی در هر صنفی را مثل صنف تولید کنندگان نفتی دارد باید واقعا اجازه تصمیم‌گیری‌های بالادستی که به زیان صنعت داخلی است را بگیرد به عنوان مثال در همین صنعت نفت وقتی اگر مطمئن هستند امکانات انجام پروژه یا تولید قطعه‌ای در کشورمان با استانداردهای لازم وجود دارد چطور در تصمیم‌های بالادستی همان نیاز به یک شرکت چینی یا دیگری واگذار می‌شود و تولید کننده داخلی نمی‌تواند از این امکانات برخوردار باشد؟ بنابراین بهتر است وزارت صنایع با استفاده از امکانات و ارتباطات خود اجازه عقد قراردادهایی که توان داخلی دارند را بگیرد تا سهم تولیدات داخلی در مناقصات بالاتر از اینکه هست باشد.

·         نظر شما به عنوان یک تولید کننده تجهیزات نفتی در بخش خصوصی درباره اهمیت شرکت کالای نفت در توسعه توانمندی کشورمان چیست؟

قبلا از هرچیز واقعا متاسفم از اینکه این شرکت که به عقیده من موتور محرکه برای تولید کنندگان داخلی بود؛ منحل شده اما اگر واقعا بخواهیم دراین زمینه سخن بگوییم باید درنظر داشته باشیم آنچه در زمینه تولید تجهیزات صنایع نفت امروز ایران توانمندی کسب کرده به دلیل انعقاد قراردادی مناسب از سوی شرکت کالای نفت بوده است تا به واسطه این مهم بتواند توانایی خود را بروز کرده و امروز با افتخار اعلام کند «ما می‌توانیم» البته شرکت صنایع تجهیزات نفت نیز از قاعده مستثنی نیست چون هرآنچه که امروز در بخش‌های مختلف توانایی داریم دقیقا به دلیل عقد قراردادهای مناسبی بوده که با شرکت کالای نفت قبلا بسته شده بوده است. به عنوان مثال تجهیزات سرچاهی که تولیدی این شرکت است و از آن به عنوان یکی از تولیدات بسیار مهم و حساس با تکنولوژی بالا یاد می‌شود دقیقا به همین روش شکل گرفت و امروز توانایی تولید آن را داریم. اما امروز متاسفانه همانطور که در اخبار آمده به هر دلیل این موتور محرکه از کار افتاده است البته من فکر می‌کنم با انحلال شرکت کالای نفت دست تولید کنندگان داخلی از نیازهای صنعت نفت کشورمان کوتاه شده است.

گفت‌وگو با احمدروستا استاد دانشگاه شهیدبهشتی:

گفت‌وگو با احمدروستا استاد دانشگاه شهیدبهشتی:

متاسفانه برخی از شرکت‌های مشاوره‌ برندسازی هیچ اطلاعات علمی در این زمینه ندارند

نویسنده: عماد عزتی

این مثل معروف در میان اکثر ایرانیانیان که می‌گوید : «مرغ همسایه غاز است» بسیار کاربردی شده و در بسیاری از موارد استفاده می‌شود بخصوص درباره خرید لوازم و تجهیزات مصرفی اما آیا تاکنون از خود سئوال کرده‌اید که چه شد که این مثل میان ما جان گرفت و مرغ ایرانی از قفس پرید؟

همانطور که اشاره شد یکی از کاربردهای این مثل معروف و خودمانی میان ما درباره خرید لوازم است، اما نه تولیدات ایرانی بلکه همان غاز همسایه که نامش برای ذهن ما ایرانیان حتی به غلط برای برخی محصولات خارجی بیانگر کیفیت و استانداردی غیر قابل دست‌یابی است. براستی چرا نام کمتر محصولی از ایران در میان انبوهی از تولیدات درخشان نشده و به قول کارشناسان «برند» نشده است؟

این درحالی است که همه صاحبان مشاغل و تجار چه آنهایی که سنتی به فعالیت خود ادامه می‌دادند و چه آنهایی که کاملا امروزی تجارت می‌کنند؛ اهمیت تولید و توسعه برند تجاری خود را مد نظر داشته و در این زمینه گام‌هایی برداشته‌اند. بازرگانان و تولید کنندگان ایرانی نیز با توجه به این مهم درباره برندسازی به تکاپو افتاده و در این زمینه به دنبال استفاده از راهکارهای مناسب و یا دریافت خدمات مشاوره‌ای در این زمینه هستند حال آنکه براساس تجارب این موضوع یعنی تولید و توسعه یک برندتجاری از گذشته تا کنون کشورمان زیاد سابقه خوبی به خود ندیده و نتوانسته در جایگاه اصلی خود در اقتصاد کشورمان قرار گیرد. از این رو جام جم گفت‌وگویی با دکتر احمد روستا، استاد بازاریابی دانشگاه شهید بهشتی داشته که مطالعه آن نه فقط برای صاحبان مشاغل بلکه برای همه ما که هنوز هم به دنبال همان غاز معروف هستیم خالی از لطف نیست.

برندسازی در ایران چه جایگاهی دارد؟

بطور کلی برند یا همان شناسه (کلمه‌معادل فارسی) به عنوانیکی از عوامل ارتباطی بین هر محصول و سازمان با مخاطبانش است. این درحالی است که یکی از پدیده‌هایی که در چند سال گذشته از لحاظ ادبیات و آگاهی‌سازی در ایران مطرح شده است بحث برندسازی در موارد مختلف است. اما نباید فراموش کنیم که به معنای کاربردی و عملی در این زمینه ایران هنوز فاصله زیادی با بسیاری از کشورهای مطرح و پیشرفته در این زمینه داریم و واقعیت این کلمه در جامعه ایران کمی متفاوت از آنچه به ظاهر می‌بینیم، خودنمایی می‌کند. چون علی‌رغم استقبال گسترده از این پدیده جهانی در اقتصاد و تولید کشور در عمل هیچ چیز نداریم.

به عقیده شما این تفاوت ظاهر و باطن برندسازی در جامعه ایران حکایت از چه دارد؟

این اتفاق به این دلیل روی داده که هم صاحبان مشاغل و صنوفی که به دنبال برندسازی برای کارشان هستند آگاهی کامل در این زمینه ندارند و هم بعضی از افرادی که به دلایل گوناگون وارد این حوزه شده‌اند تا از این اشتیاق به نفع خود سوء استفاده کنند بدون اینکه از قابلیت‌ها و دانش حرفه‌ای دربرندسازی برخوردار باشند. درحالی که خودشان را به عنوان مشاور در امور برندسازی و مسایل مربوط به آن معرفی می‌کنند و اکنون در بسیاری از اصناف و مشاغل به این بهانه وارد شده‌اند. این گروه معمولا با توجه به نقصیه دانشی خودشان، غیرحرفه‌ای و دور از واقعیت برندسازی در اصناف مختلف رسوخ کرده و زمینه ساز برخی مشکلات شده‌اند.

این مشکلات چه هستند؟

پاسخ بی‌اعتمادی اکثر صاحبان مشاغل و اصناب به مقوله برندسازی است چون به دلیل اعتماد کردن به همین قشر از مشاورانی که هیچ از علوم برندسازی نمی‌دانند و از مبانی آنهم بی‌خبرند، متحمل تجربه‌ای تلخ از برندسازی شده‌اند.

این تجربه باعث شده تا امروز وقتی سخن از برندسازی برای مشاغل به میان آید هم صاحبان مشاغل مقوله برندسازی را مساوی هزینه‌ای اضافه دانسته و با نفی کردن کل موضوع از فواید غیرقابل انکار برندسازی اصولی خودشان را محروم کنند.

اهمیت این تجربه تلخ در حال حاضر اقتصاد کشورمان چیست؟

همه می‌دانیم اقتصاد ایران نیازمند حرکتی نوین و رسیدن به پویایی مناسب است و یکی از نسخه‌های عملی برای این اقتصاد در بخش‌های مختلف برندسازی است که متاسفانه با توجه به تجربه‌ای که زیاد هم برای صاحبان صنایع خوشایند نبوده مقوله برندسازی از سوی صنوف  نه تنها امروز به عنوان راهکار نیست بلکه عین زیان است.

بنابراین این اتفاق درست زمانی روی داده که همه کارشناسان به اهمیت برندسازی در اقتصاد کشورمان گواهی داده و یکی از راهکارهای موفقیت در امور تجاری را رسیدن به جایگاه مناسب برندسازی عنوان کرده‌اند، این همان اهمیت جلوگیری از تکرار تجربه تلخ است و باید برای تغییر نظر صاحبان مشاغل در این زمینه گام‌های موثری برداشت.

لطفا درباره کارهایی که باید در این زمینه صورت گیرد بیشتر توضیح دهید؟

قبل از هر کاری به عقیده بنده باید با استفاده از ظرفیت‌های قانونی مقابل حضور افرادی بدون صلاحیت در برندسازی گرفته شود تا کم کم صاحبان صنایع به مزیت‌های برندسازی اعتماد کرد و آن را به کار گیرند. اما این انتهای کار نیست بلکه دولت نیز باید در این باره فعالیت‌های مناسبی ابتدا در زمینه فرهنگ‌سازی و پس از آن در زمینه حمایت‌های قانونی صورت دهد.

این درحالی است که مهم‌ترین راه برای جلب اعتماد صاحبان صنایع، ایجاد نام یا همان برندی است که هر روز بر ارزش آن افزوده شود و هیچ خدشه‌ای به خود نبیند، چون این مهم در فضای رقابتی برندها نقش مهمی دارد، زیرا مردم مراقب خرج کردن خود هستند و معمولا کالاها و محصولات از شرکت‌هایی را انتخاب می‌کنند که اعتبار بیشتری دارد. برند یک وسیله ارتباطی جهت شناساندن خود به دیگران و شناخته‌شدن توسط دیگران است، این همان چیزی است که در برندسازی حرفه‌ای و قوی باید در نظر داشت. برای ایجاد این نگاه نیز پیشنهاد می‌شود هر یک از بنگاه‌ها برای برندسازی، علاوه بر آمادگی کافی، با تکنیک‌ها، مهارت‌ها و فنون آشنا شوند تا بتوانند در این مسیر گام‌های اصولی و منطقی را بردارند.

دولت‌ها در برندسازی، چه کمکی می‌توانند کنند؟

به نظر من برند یک پدیده درونی- بیرونی است و مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده برند، نوع نگرش و باور صاحبان و مالکان یک بنگاه است اما دولت‌ها می‌توانند به عنوان حامی و تسهیل‌کننده برخی از امور نقش‌آفرین باشند، وگرنه دخالت دولت و انتظار از دولت برای برندسازی کاملا دور از واقعیت و غیرمنطقی است.

به مشاوران غیر حرفه‌ای اشاره کردید چه پیشنهادی به علاقمندان دریافت خدمات در این زمینه دارید و چگونه می‌توانند نسبت به اصالت یا توانایی مشاوران آگاهی یابند؟

با توجه به تعاریف و البته تجربه، بهترین راهکار برای شناسایی افراد و شرکت‌هایی که خود را در زمینه برندسازی به‌صنایع معرفی می‌کنند، این است که قبل از اینکه هرگونه قراردادی را با اینگونه شرکت‌ها امضاء کنند ابتدا این سئوال را در ذهن خود طرح کنند که آیا شرکتی که به عنوان مشاور برندسازی ما قرار است فعالیتی داشته باشد به عنوان برندی شناخته شده است یا خیر؟ چون پاسخ این سئوال ساده می‌تواند تضمین کننده تجربه برندسازی در آینده تجاری متقاضیان این خدمات باشد.

هرچند دریافت اطلاعات از گذشته و روند رشد شرکت مشاور مورد نظر نیز می‌تواند در این زمینه کمک مفیدی باشد تا در این صورت برندی که قصد تولید آن را دارند به نتیجه رسیده و روند رشد خود را معقول و علمی طی کند.

 این اطلاعات می‌تواند به متقاضیان خدمات برندسازی از اینگونه شرکت‌ها جایگاه برندینگ آن مشاوربرندسازی را مشخص کند. این درحالی است که  وقتی پاسخ سئوال یاد شده و تحقیقات از روند فعالیت شرکت مشاوره‌ای در زمینه برندسازی منفی باشد در واقع این برند (شرکت مشاوره‌ای) در مرحله پرسنال برند و برند شخصی خود نا موفق بوده و کمتر کسی آن را می‌شناسد. بنابراین سئوال این است که حالا که این شرکت مشاوره‌ای خود برند نشده است چگونه می‌تواند یک شرکت تجاری را به موفقیت تولید یک برند مناسب هدایت نماید؟

کمی از تفاوت‌های برند و نشان تجاری بگویید چون امروزه بسیاری از متقاضیان خدمات برندینگ خود در این تفاوت دچار اشتباه هستند؟

براساس تعاریف علمی و کارشناسی تفاوت برند و نشان تجاری همانند تفاوت زمین و آسمان است بنابراین این دو کاملا با یکدیگرمتفاوت بوده و نمی‌توان آنها را در یک ردیف قرار داد هرچند برای برندسازی به نشان تجاری نیاز داشته باشیم. چون نشان تجاری در واقع خود یکی از عوامل پدید آورنده برندتجاری است.

همانطور که می‌دانید برند به تنهایی یک پدیده کلان است و علامت تجاری یکی از عناصر برندسازی است. به این صورت که می‌گوییم علامت تجاری یانام تجاری همه مربوط به برند است و خود برند در یک تعریف ساده عبارت است از هرچیزی که به نحوی بتواند شناساندن خود به دیگران و شناخته شدن ما توسط دیگران باشد. از این رو یک عامل ارتباطی است که هم باعث تشخیص و تمیز یک موضوع و هم باعث معرفی دقیق آن می‌شود.

چرا نامی از برندهای ایرانی در عرصه جهانی دیده نمی‌شود؟

نبود برند ایرانی در میان برندهای برتر جهانی بیانگر دلایل گوناگونی است. نبود ارتباط بین تولیدکنندگان ایرانی با رقبای جهانی آنها به شکل حرفه‌ای، نداشتن محصولات رقابت‌پذیر در سطح جهانی، بی‌توجهی به پدیده‌های نوین و دانش بازاریابی علمی، نبود سرمایه‌گذاری برای ارزش‌های آینده و نبود متخصصان و کارشناسان حرفه‌ای جهت کمک کردن به بنگاه‌ها و مدیران شرکت‌ها در امر برندسازی است. از طرف دیگر وقتی به کشورهای مختلف در جهان نگاه می‌کنیم متوجه این موضوع می‌شویم که علاوه بر تلاش بنگاه‌ها به شکل انفرادی یا خصوصی، دولت‌ها نیز چارچوبی را برای مدیریت و نظارت بر فعالیت بر روند برندسازی در اختیار بخش خصوصی و بنگاه‌ها قرار داده‌اند که در ایران بیشتر جنبه سطحی و نمادین داشته است.

به نظر شما برندسازی با تبلیغات میسر خواهد شد؟

نباید فراموش کنیم برندسازی صرفا با تبلیغ صورت نخواهد گرفت بلکه این شیوه و روش کار بلند مدت است که می‌تواند برندسازی کرد متاسفانه به دلیل عدم توجه صاحبان برخی از کسب و کارها و صنوف مختلف به وعده‌های ارایه شده در تبلیغاتی که دارند یا اخلاق حرفه‌ای کسب و کار این برند هرگز حتی به مرحله برندسازی هم نرسیده است چه رسد به این که برندی ایجاد و ارایه شده باشد.

شما به عنوان کارشناس در این زمینه چه برندی را خوب توصیف می‌نمایید؟

به عقیده من برندی مناسب و خوب است که دارای شرایط زیر باشد

۱)      از لحاظ قانونی قابل پشتیبانی باشد.
۲)      تلفظ آن ساده و روان باشد.
۳)      به خاطر سپردن آن آسان باشد.
۴)      شناسایی و تشخیص آن کار دشواری نباشد.
۵)      توجه افراد را جلب کند.
۶)      مزایای استفاده از محصول را در خود داشته باشد.
۷)      پیام محصول و یا شرکت تولید کننده را به همراه داشته باشد.
۸)      موقعیت محصول را در میان محصولات رقیب مشخص سازد.

باکس 1

جدول ارزش برخی برندهای مطرح بین المللی در سال 2015 میلادی

رتبه	برند تجاری	ارزش تجاری (بیلیون دلار)	رشد سالانه (درصد)	درآمد برند (بیلیون دلار)	هزینه تبلیغات شرکت (بیلیون دلار)
1	Apple	3/145	17	3/182	2/1
2	Microsoft	3/69	10	3/93	3/2
3	Google	6/65	16	8/61	3
4	Coca-Cola	56	0	1/23	5/3
5	IBM	8/49	4	8/92	3/1
6	McDonald's	5/39	-1	8/87	میلیون 808
7	Samsung	9/37	8	8/187	8/3
8	Toyota	8/37	21	1/171	8/3
9	General Electric	5/37	1	1/129	-
10	Facebook	5/36	54	1/12	میلیون 135
11	Disney	6/34	26	4/26	8/2
12	AT&T	1/29	17	4/132	3/3
13	Amazon.com	1/28	32	5/87	3/3
14	Louis Vuitton	1/28	-6	1/10	6/4
15	Cisco	6/27	-2	1/48	میلیون196
16	BMW	5/27	-5	5/83	-
17	Oracle	8/26	4	8/38	میلیون79
18	NIKE	3/26	19	3/28	3
19	Intel	8/25	-8	9/55	8/1
20	Wal-Mart	7/24	6	313	4/2

FORBESمنبع :

بررسی بازار ساعت در ایران و راه و رسم اقتصادی خریدنش

اندرخم تیک‌تاکی مطمئن در مکاره زمان؟

نویسنده: عماد عزتی

ساعت به عنوان یکی از لوازم شخصی از همان ابتدای حضورش در زندگی ما به عنوان نشانه‌ای از موقعیت اجتماعی و وضعیت اقتصادی افراد بوده است بطوری که امروز در صنعت مد یا همان فشن خودمانی ساعت جزئی تکمیل کننده در آراستگی پوشش افراد شده است. از این رو اگرچه با دیدن نام ساعت ناخودآگاه ذهن همه ما به یاد یکی دو برند خاص و نوستالژیک دوران کودکی‌مان سوغ داده می‌شود اما امروز به دلیل استقبال گسترده و مصرف روزانه ساعت از سوی مصرف‌کنندگان ، تولید کنندگان بسیاری در این زمینه پا به عرصه وجود گذاشته و سهم قابل توجهی از بازار را درکنار قدیمی‌ها به خود اختصاص داده‌اند.

شاید بارها و بارها این ضرب‌المثل را شنیده‌ یا بکار برده‌اید که «فلان چیز مثل ساعت کارمی‌کنه» اما به اهمیت آن درهنگام خرید ساعت توجه نداشته‌اید چون درگیر خرید همان «فلان چیز» بوده‌اید درحالی که این ضرب‌المثل حکایت از اهمیت کارکردن بدون عیب و نقص ساعت در زندگی ما داشته و دارد بنابراین فراموش نکنید خرید خود ساعت از آن جنسی که ضرب‌المثل را برایش استفاده‌کرده‌اید مهم‌تر است چون باید همواره دقیق و سلامت کار کند. پس اگرچه ظاهر و زیبایی ساعت به عنوان یکی از ارکان تکمیل کننده زیبایی و آراستگی ما شناخته شده اما نباید زیاد به آن توجه کرد چون آنچه مهم است کارکردنش مثل ساعت است.

 به همین دلیل این هفته جام جم سری به خیابان جمهوری محدوده کارگرجنوبی تا تقاطع ولیعصر و پاساژی معروف حوالی بلوار ارتش به عنوان قلب تپنده بازار ساعت پایتخت زده تا برای آنهایی که به دنبال خرید ساعتی زیبا اما اقتصادی هستند از راز و رمزهای یک انتخاب مطمئن بگوید هرچند نمی‌توان از فروشگاه‌های معتبر سطح شهر نیز غافل شد.

انواع ساعت

شاید در ابتدای ورود این ماشین زمان به زندگی بشر صرفا همان صفحه‌های گرد زنجیرداری که به‌لباس متصل می‌شد تعیین کننده زمان زندگی ما بود اما با توجه به پیشرفت صنعت ساخت ساعت و البته نیازهای مد و زیبایی ما این تولیدات نیز تنوع بیشتری به خود دید. بطوری که اگر قصد تفکیک انواع تولیدات ساعت مچی را دربازار داشته باشیم درخواهیم یافت در سه بخش عمده ساعت تولید شده است یعنی مردانه؛ زنانه و بچه‌گانه که هر یک از این بخش‌ها خود زیرمجموعه‌های متفاوتی را دربرگرفته و دراختیار متقاضیان قرار داده‌اند اما مهمترین موضوع در بازار مکاره زمان این است که در این میان به دنبال چه هستیم ودربین انواع و اقسام ساعت به کدام یک بیشتر از دیگران احتیاج داریم. هرچند در بخش تولیدات بزرگسالان دوباره به دو گروه اسپرت و کلاسیک بر‌می‌خوریم چون قرار است در مراسم مختلف از ساعت به عنوان تکملی کننده آراستگی ظاهرمان استفاده کنیم نه فقط برای تعیین زمان.

اما یکی از سئوال‌های مهم در ذهن اکثر خریداران ماشین زمان این است که ساعت‌های عقربه‌ای بهتر و زیباتر هستند یا ساعت‌های دیجیتال؟ سئوالی که برای پاسخ دادن به آن باید کمی به عقب بازگردیم تا دریابیم واقعا از این ماشین زمان چه انتظاری داریم و برایش چه نقشه‌ای کشیده‌ایم؟ بطور کلی داشتن عقربه و صفحه‌ای گرد به عنوان یکی از مشخصه‌های کهن در صنعت ساخت ساعت بوده که امروزه اشکال مختلفی از آن نیز در اختیار ماست اما از زمانی که صفر و یک‌های دیجیتال پا به عرصه زندگی بشر گذاشت این عقربه‌‌های و ثانیه‌شمارهای ساعت بودند که کم کم جایشان را به خطوطی روی صفحه‌ای خاکستری رنگ دادند تا دوباره به ما گوش‌زد کننده اگرچه وارد عصر تازه‌ای از زندگی شده‌ایم اما این ثانیه‌ها به هرشکل که باشند درحال گذر هستند. ثانیه‌هایی که می‌توان دیجیتال بودنشان را در بخش ساعت‌های اسپرت و کاربردهای روزانه مدنظر داشت و عقربه‌های طلایی رنگ زیبا را برای مراسمی رسمی یا حتی پوششی کاملا طبق مد روز.

از این رو خوب با خودتان خلوت کنید و درباره مورد کاربرد ساعتی که قصد خرید آن را دارید تصمیم گیری کنید و تقریبا فراموش کنید که این ساعت فقط قرار است برای شما زمان را تعیین کند بلکه همانطور که قبلا نیز اشاره کردیم وقتی آن را روی مچ دست خودتان بستید دقیقا زیبایی و آراستگی خودتان را تکمیل کرده‌اید. چون ساعت‌های متفاوت نه تنها زیبایی و آراستگی را برای شما به ارمغان خواهند آورد بلکه امکانات متفاوتی را نیز دراختیارتان قرار خواهند داد؛ امکاناتی که ظاهرا صرفا جهت افزایش قیمت ساعت بوده اما هریک در زمانی مشخص برای کاربر آن ساعت بسیار مهم و تعیین کننده است، مثل تقویم، زمان سنج، ثانیه شمار ، فشار سنج یا حتی ارتفاع سنج. بنابراین قبل از اینکه برای خرید اقدام کنید این تقسیم بندی را خوب مدنظر داشته باشید. هرچند باید کاربرد آن را نیز مد نظر داشته باشید تا با تکیه براین اطلاعات بتوانید در گروه مناسب خواسته خود به دنبال زیباترین باشید.

محدوده مورد نظر

همانطور که اشاره شد از زمانی که ساعت به عنوان یک از اجزای تشکیل دهنده در آراستگی سر و وضع ما تبدیل شد یکی یکی سرو کله تولید کنندگان متفاوتی نیز در دنیای تیک‌تاکی پیدا شد که همین موضوع نه فقط از روی کیفیت بلکه از روی شهرت باعث ایجاد قیمت‌های متفاوتی در بازا مکاره بود. بنابراین اگر امروز در بازار‌های  یادشده به دنبال ساعت هستیم بدون تردید از چند ده هزار تومان تا چند صد میلیون تومان می‌توانیم ماشین زمان بخریم. از این رو جای تردید نیست که باید قبل از خروج از منزل برای خرید ساعت ابتدا محدوده‌ای از توان مالی خود داشته باشیم تا با استفاده از این نقشه راه که معمولا جزو اصلی‌ترین دغدغه‌های ماست به سرمنزل مقصود رسیده و انتخابی مطمئن داشته باشیم.

فراموش نکنیم در این بین تقسیم بندی کمی مشکل است چون تفاوت قیمت محصولات موجود بازار اینبار نه به محل قرار گرفتن فروشگاه بلکه به قدمت و شهرت سازنده یا طراح آن مدل خاص دارد که باید مدنظر داشته باشیم به همین دلیل باید با توجه به همان نیازهای اولیه که برایشان قرار است یک ساعت خوب تهیه کنیم محدوده‌ای درنظر بگیریم چون براستی برای تعیین قیمت ساعت نمی‌توان انتهایی درنظر داشت.

گشتم نبود؛ نگرد نیست

با توجه به میزان واردات کالاهای متفاوت در بازارهای گوناگون ساعت نیز دارای انواع خارجی و داخلی است هرچند میزان تولید ساعت مچی درکشورمان نسبت به تولیدات وارداتی در تولیدات معمول که عمدتا از کشور چین صورت می‌گیرد واقعا در حد صفر است و نمی‌توان برای آنها زیاد جایگاهی درنظر گرفت اما با توجه به روال گذشته نباید فراموش کرد که همواره تولیدات خارجی در برندهای متفاوت هستند که تعیین کننده ارزش زمان در میان مشتریان ایرانی خود بوده‌اند پس اینبار جای تردید نیست که باید در میان تولیدات غیر وطنی به دنبال مدل و نمونه مورد نیازمان باشیم و نباید برای یافتن ساعت مچی ایرانی زیاد زمان از دست بدهیم چون به قول معروف می‌گوید « گشتم نبود؛ نگرد نیست».

خوب پرس و جو کنید

اگر کمی به دنیای ساعت و عقربه‌هایش توجه داشته باشیم درخواهیم یافت امروزه به دلیل استقبال برخی افراد از ساعت‌های فیک (غیر اورجینال) تجارتی غیر قابل تصور در این زمینه به راه افتاده و میلیون‌ها دلار در میان خریداران ساعت‌های ظاهرا اصل و فروشندگان آنها رد و بدل می‌شود. بنابراین با درنظر گرفتن این موضوع و البته کیفیت محصولات اصلی یافتن محصولی مطمئن و قابل قبول برای آنهایی که برای کیفیت هزینه‌می‌کنند و به دنبال اصالت ساعت موردنظرشان هستند بسیار سخت شده و یکی از معضلات همیشگی برایشان تقلبی بودن یا اصطلاحا «فیک» بودن ساعت مورد نظرشان است.

برای رسیدن به این مقصود راهکارهای بسیاری مقابل ماست و فقط باید کمی حوصله کنیم چون با استفاده از چند راهکار ساده می‌توانیم به مقصود یعنی خریدی مطمئن و یک برند اصل لذت ببریم. برای اینکار باید روی اطلاعات دنیای مجازی حساب ویژ‌ه‌ای باز کنیم چون صفر و یک‌هایش دربهترین شرایط می‌توانند تعیین کننده اصالت یک محصول باشند. 

همانطور که می‌دانید اکثر برندهای معتبر و معروف جهان دارای وب سایتی مشخص و واحد در دنیای مجازی هستند که علاوه بر معرفی محصولات جدید خود اطلاعات بسیار کاربردی مناسبی از تولیداتشان را نیز برای مخاطبان ارایه می‌کنند. همین موضوع قوت قلبی برای آنهاست که نگران خریدی نامطئن بودند. این گروه می‌توانند برای تعیین اصالت محصول موردنظرشان در میان صفرو یک‌های مجازی کمی جستجو کنند و برای رسیدن به نتیجه‌ای مناسب و یافتن واقعیت کافی است مدل یا سریال بدنه ساعت را در محل جست‌وجوی وب سایت شرکت تولید کننده تایپ کنید تا با دیدن نتیجه بتوانید اصالت محصول مورد نظرتان را مورد بررسی قرار دهند.

اما فراموش نکنید گاهی اوقات این نشانه‌های دیجیتالی نمی‌تواند کمک حال خریداران باشد چون در برخی برندهای معتبر و معروف که معمولا ارزان قیمت هم نیستند تقلب راهی برای سوء استفاده است پس برخی نشانه‌های فیزیکی نیز می‌تواند واقعیت امر را برای شما کاملا مشخص کند.

بطور کلی فروشندگان حرفه‌ای ساعت معتقدند : تشخیص ساعت اصل از غیر اصل کار زیاد پیچیده‌ای نیست چون به قول معروف خود جنس با شما حرف خواهد زد از این رو می‌توان به وزن، شکل ظاهری، بسته‌بندی، مدت زمان گارانتی و یا حتی نوشته‌های روی ساعت اشاره کنیم که همه و همه گویا اصالت کار هستند.

گارانتی مهترین نکته‌

ساعت به عنوان وسیله‌ای که همواره در معرض آسیب دیدگی است بایددارای امکانات مناسبی مثل گارانتی یا خدمات پس از فروش باشد از این و به هنگام خرید باید به این نکته توجه ویژه‌داشته باشیم. درحالی که اکثر برندهای معتبر جهان دارای حداقل 2 سال گارانتی و ده سال خدمات پس از فروش هستند. بنابراین قبل از اینکه دست به جیب شوید و صورتحساب را بپردازید خوب به شرایط گارانتی و معتبر بودن آن یا تعداد شعب خدمات پس از فروش ساعت مورد نظرتان تحقیق کنید تا با خیال راحت از نگاه کردن به زمان‌سنج روی صفحه آن لذت ببرید و درصورت ایجاد اشکال بدون نگرانی برای تعمیر آن اقدام کنید.

کیلویی چند؟

اگر سری به بازار تهران زده باشید گاهی اوقات با میزهایی که انبوهی از ساعت روی آنها برای فروش ریخته شده مواجه شده‌اید که به شوخی یا براساس فرهنگ بازار به آنها ساعت کیلویی می‌گویند . این واژه در واقع حکایت از کیفیت بسیار متوسط این تولیدات و قیمت بسیار پایین آنهاست اما یک معنی کاملا مهم را در خود پنهان کرده و معمولا خریداران به آن هیچ توجهی ندارند.

به عقیده کارشناسان و فروشندگان با سابقه در بازار زمان یکی از فاکتورهای بسیار مهم در انتخاب ساعت بحث وزن ساعت است چون در بلند مدت وزن غیر متعارف این ساعت هرچند زیبا برای صاحبش دردسر ساز خواهد شد و او را وادار به تغییر مدل ساعت می‌کند بنابراین بهترین گزینه این است که نه تنها از اینگونه ساعت‌ها خرید نکنیم بلکه در زمان خرید ساعات‌های متعارف خوب به بحث وزن آن نیز توجه داشته باشیم چون وزن‌های نامتعارف واقعا در بلند مدت دردسرساز خواهند بود.

باکس‌ها

1

این قاب شیشه‌ای ضد ضربه است؟

نویسنده: عماد عزتی

یکی از مشکلات اصلی هنگام انتخاب ساعت مناسب این است که آیا شیشه این ساعت نشکن یا ضد خش است یا خیر؟ نکته‌ای که می‌تواند تعیین کننده فاصله قیمت چندهزار تومانی در انواع برندهای ساعت بوده اما طول عمر مفیدی برایمان به ارمغان آورد. بطور کلی اکثرما تجربه شکستن شیشه ساعت یا خش افتادن روی آن را داشته‌ایم و هرگز علاقمند نیستیم امروز نیز دوباره آن را تجربه کنیم از این رو هنگام خرید ساعت جدید با حساسیتی ویژه نسبت به ضد ضربه بودن آن توجه می‌کنیم. درحالی که واقعا از مشخصه شیشه ساعت‌ها زیاد نمی‌دانیم.

ایمان رضوانی یکی از فروشندگان باسابقه در این زمینه به خبرنگار جام جم می‌گوید: بسیاری از این تصور را دارند که هرچه ساعت گرانتر باشد بدون تردید کیفیت بالاتری دارد درحالی که این واقعیت را باید بپذیریم که این موضوع تنها چند درصد صحیح است چون دربرخی موارد ساعت مورد نظر شما کاملا ناشناخته است و صرفا به دلیل طرح‌خاص یا دیگر موارد به قیمت بالا فروخته می‌شود حال آنکه کیفیت مناسبی ممکن است نداشته باشد. هرچند درمورد برندهای معتبر نباید این فرضیه را مورد نظر قرار دهیم چون نام آن برندها خود بیانگر کیفیت مواد و ساخت آنهاست.

رضوانی درباره انواع شیشه ساعت می‌افزاید: بطور کلی همانطور که قبلا نیز اشاره شد محدوده قیمتی و البته برند ساعت بیانگر استفاده از نوعی شیشه یا دیگر مصنوعات اینچنینی در ساعت مورد نظر است درحالی که 6 نوع پوشش شیشه‌ای برای صفحه ساعت‌های موجود بازار وجود دارد که عبارتند از شیشه معمولی، مینرال، هارد مینرال، سافایر، اسکرچ سافایر و کریستال یاقوت کبود است.

این فعال صنفی درباره این نوع شیشه‌ها می‌افزاید: هر یک از این نوع پوشش‌ها دارای طول عمر و قیمتی متفاوت هستند که درانواع تولیدات از آنها استفاده می‌شود. به عنوان مثال شیشه‌ معمولی که معمولا در ساعت‌های درجه سه مورد استفاده هستند در شرایط نگهداری مناسب معمولا بین 5 تا 10 سال شفافیت خود را حفظ می‌کند و پس از آن کم کم از بین می‌رود اما درباره مینرال‌ها به عنوان شیشه ساعت‌های درجه 2 ، با استفاده از فنا‌وری‌های مختلف این مدت زمان را مقاوم‌تر درنظر می‌گیرند چون دربرابر ضربه‌های معمول و ساییدگی مقاوم‌تر شده‌اند.

وی درباره شیشه‌های ضد خش به سافایرها اشاره می‌کند و می‌گوید: این نوع پوشش شیشه‌ای که در ساعت‌های درجه یک معمول با قیمتی حدود 500 هزار تومان به بالا استفاده می‌شود درواقع ضد خش و ضد ضربه هستند اما واقعا به این نوع شیشه ضد خش و ضد ضربه نمی‌توان گفت چون هنگام ضربه شدید توان مقاومت ندارد اما در شرایط معمول هیچ مشکلی برای آنها نیست به همین دلیل اگر واقع به دنبال شیشه‌ای بدون عیب و نقص هستیم باید به دنبال یاقوت کبود در انواع مختلف باشیم که در ساعت‌های بسیار گرانقیمت و کلاس A مثل رولکس از آنها استفاده می‌شود هرچند نمی‌توان از آنها انتظار غیر معمول داشته باشیم اما در شرایط سخت این نوع شیشه‌ها دربرابر ضربه و ساییدگی یا گاها بازتاب نور بسیار مقاوم هستند.

2

زمان دست دوم هم فروخته می‌شود!

شاید تاکنون تصور اینکه ساعت دست دوم خرید و فروش می‌شود را نداشته باشید یا درنهایت صرفا به فروشندگان خیابانی که معمولا کالاهای غیر مجاز می‌فروشند فکر کرده باشید درحالی که بازار ساعت‌های دست دوم بسیار داغ‌تر از آن است که حتی تصورشان را نیز داشته باشید.

بله درست خواندید ساعت‌های دست دوم و رونق بازارشان، اگر به دنبال ساعت هستید و قصد خرید ساعت کلاسیک و زیبا اما با قیمتی مناسب دارید بد نیست کمی هم به فکر این بازار باشید چون دست دوم برخی از ساعت‌های معتبر و بسیار مشهور در این بازار مکاره به یک سوم قیمت خرید و فروش می‌شوند.

اگر از دنیای مجازی با تمام صفر و یک‌هایش بگذریم که معمولا محلی برای مبادله کالاهای دست دوم شده و زیاد نمی‌توان به آنها اعتماد کرد؛ یکی از فروشگاه‌های بسیار معروف در شمال تهران امروز پاتوق فروش ساعت‌های دست دوم از برندهای معتبر جهان مثل رولکس، تگ هویر، کاندینو یا دیگر برندهای مطرح است.

فروشنده این فروشگاه بسیار معروف ساعت‌های دست دوم در مرکز خریدی بسیار مدرن واقع در یکی از خیابان‌های شمال تهران که نخواست نامش در این گزارش فاش شود به جام جم می‌گوید: ابتدا خرید و فروش ساعت‌های معتبر جهان به عنوان کاری همانند کلکسیون داری یا آنتیک فروشی بود اما مدتی است این موضوع کمی مدرن‌تر شده و زیاد رنگ و بوی قدیمی بودن به خود ندیده بلکه خریدهای ارزان از برندهای معتبر رونق گرفته است.

این فروشنده با سابقه در دنیای ثانیه‌ها درباره راهکارهای خرید اینگونه ساعت‌ها می‌افزاید:  خریداران اینگونه کالاهای دست دوم که معمولا ارزان‌قیمت هم نیستند نباید بدون فاکتور خرید کنند و برای اینکه مطمئن از خرید خود باشد ضمن در نظر گرفتن شرایط اصالت جنس یعنی مشخصه‌هایی مثل چک کردن سریال ساخت و همچنین المان‌های دیگر باید نسبت به اصالت خرید خود نیز یقین داشته باشند تا در آینده دچار مشکل نباشند.

وی می‌گوید: همانطور که می‌دانیم ساعت‌های مطرح و گرانقیمت موجود در بازار ساعت که معمولا محصول کارخانه‌های بسیار معتبری در این دنیا هستند همواره برای محصولات خود شناسنامه یا مشخصه‌های خاصی تدارک دیده‌اند که در آن تمام اطلاعات مورد نیاز خریداران مثلا نوع آلیاژ بدنه، نوع موتور، جنس شیشه، مدت گارانتی ، شرایط گارانتی و بطور کلی تمام اطلاعاتی که نشانه‌دهنده اصالت تولید است؛ قید شده ، بنابراین اگر کسی قصد خرید این نوع محصولات را به صورت دست دوم دارد اولین کار این است که فاکتور اولیه و جعبه و شناسنامه ساعت را از فروشنده طلب کند و اگر معامله انجام شد فاکتور جدیدی از فروشنده با نشانی کامل و مهر بخواهد.

این فعال بازار ساعت‌های دست دوم درپایان به خریداران اینگونه ساعت‌ها توصیه می‌کند هرگز از دنیای مجازی ساعت دست دوم خرید نکنند چون نه تنها امکان تقلب بسیار بالاست بلکه ممکن است جنس معامله شده سرقتی بوده و برایشان مشکل ساز شود.

باکس 3

بهداشت را در میان عقربه‌ها جست و جو کنید

ممکن است با دیدن این تیتر کمی به فکر فرو رفته باشید و به دنبال پاسخی مناسب در این زمینه باشید چون تصور عموم مردم براین است که ساعت چه ربطی به بهداشت انسان دارد؟ سئوالی که پاسخ آن در همان محل قرار گرفتن ساعت روی مچ دست شماست.

حمیدرضا ممقانی یکی از فروشندگان ساعت در خیابان جمهوری تهران در این زمینه ضمن اشاره به ورود برخی محصولات غیر استاندارد به کشورمان به جام جم می‌گوید: همانطور که می‌دانیم روند ورود ساعت بخصوص در حجم کنونی به طول کلی قانونی نیست و در شرایط قانونی هم نکات بهداشتی در این زمینه زیاد مورد توجه مقامات مسئول نیست  این درحالی است که ساعت با توجه به مدت زمان زیادی که با پوست دست تماس داشته و در معرض برخی آلاینده‌های بدن مثل تعریق است می‌تواند برای بهداشت افراد در صورت رعایت نکردن برخی نکات بهداشتی بسیار خطرناک باشد.

این فعال صنفی در ادامه به تجربه سیاه شدن پوست دست برخی افراد هنگام استفاده از ساعت‌های فلزی بخصوص در فصل تابستان اشاره می‌کند و می‌افزاید: این پدیده به دلیل استفاده نشدن آلیاژ مناسب در فلز بند این ساعت‌های غیر استاندارد است که در مقابل ترشحات عرق پوست ناپایدار هستند و باعث بروز واکنش‌شیمیایی و در نهایت ناراحتی‌های پوستی خواهند شد. بنابراین به عقیده وی بهترین گزینه این است که از خرید ساعت‌های نامعتبر با نام‌های تجاری غیر معقول و یا خرید از دست‌فروشان جدا خودداری کنیم و صرفا در میان برندهای معتبر و مشخصی که برای مدت طولانی در بازار کشورمان حضور دارند استفاده کنیم.

وی در پایان به اهمیت توجه به کیفیت بهداشتی محصولات ساعت برای کودکان به جام جم می‌گوید: نکته‌ای که بسیاری از والدین در این زمینه رعایت نمی‌کنند مربوط به بهداشت کودکان است چون در بسیاری از تولیدات ساعت‌های مخصوص کودکان با استفاده از پلاستیک و مواد شیمیایی تولید می‌شوند درحالی که اگر این مواد دارای بالاترین استانداردهای بهداشتی نباشند می‌توانند خطرات جبران‌ناپذیری در این زمینه به وجودآورد چون علاوه بر ارتباط مستقیم با پوست دست کودکان که می‌تواند زمینه جذب برخی مواد به داخل بدن آنها باشد برخی کودکان عادت دارند برخی لوازم را داخل دهان خود برده و با آنها بازی کنند عادتی که می‌تواند خطر این ساعت‌های غیر استاندارد را برای سلامت آنها دوچندان کند.

بررسی جایگاه استفاده از نیروی تابش در سبد انرژی ایران

خورشید منبعی ناشناخته درایران

نویسنده: عماد عزتی

همه درباره انرژی غیرقابل تصور موجود در خورشید شنیده‌ایم و کمی‌هم درباره استفاده‌های آن برای تولید انرژی روی زمین می‌دانیم اما آیا واقعا تاکنون از خود پرسیده‌اید اهمیت استفاده از این انرژی در چیست و چگونه می‌تواند برای اقتصاد خانواده و البته کشور مفید واقع شود؟

براساس تحقیقاتی که انجام گرفته مشخص شده است انرژی خورشیدی در میان انسان حتی قبل از میلاد مسیح نیز شناخته شده بود و به کار گرفته می‌شده این درحالی است که هنوز براساس آمار و اطلاعات موجود علی‌رغم وجود پتانسیلی بسیار مناسب در کشورمان نسبت استفاده وتولید اینگونه انرژی‌ در سبد انرژی موردنیاز کشور و خانواده بجز در مناطقی که واقعا دسترسی به دیگر انواع انرژی غیر ممکن است قابل توجه نبوده و تقریبا جایگاهی ندارد.

ایران پتانسیلی بالا در تولید برق خورشیدی

انرژی خورشیدی یکی از مهمترین و دردسترسی ترین منابع انرژی تجدید پذیر است بطوری که  کشور ایران نیز در نواحی پرتابش کره زمین واقع است و مطالعات نشان می دهد استفاده از تجهیزات خورشیدی در ایران نه تنها اقتصادی و مناسب است بلکه از آن به عنوان امری بدهی یاد شده کرده‌اند.

به گفته متخصصان این فن ایران با وجود 300 روز آفتابی در بیش از دو سوم آن و متوسط تابش 5/5 – 5/4 کیلووات ساعت بر متر مربع در روز یکی از کشورهای با پتانسیل بالا در زمینه انرژی خورشیدی معرفی شده است. 

این درحالی است که این گروه براساس داده‌های آماری از میزان تابش خورشید در نقاط مستعد کشورمان برآورد کرده‌اند اگر توان تولید برق را در ایران نزدیک به 91000 تراوات ساعت درنظر بگیریم با  توجه به هزینه‌های احداث و نگهداری نیروگاه‌های مورد نیاز به استخراج این انرژی با بهره‌وری متوسط 14 درصد می‌توان برق با قیمتی معادل 5 سنت (دلار آمریکا) برای بخش صنعتی تولیدکرد.

تخمین هزینه تولید برق با خورشید برای خانه

براساس اطلاعات موجود و البته آمارهای متوسطی که از هزینه‌های واردات پنل‌های خورشیدی به دست آورده‌ایم هر وات پنل در حال حاضر حدود 3۰۰۰ تومان پس از گمرک قیمت دارد از این رو یک سیستم مورد نیاز برای تولید ۵۰۰ وات مصرف متوسط خانگی، حدود ۱۰ میلیون تومان است.

بطور کلی براساس اطلاعات و داده‌های هواشناسی ایران هر متر مربع از سطحی که خورشید - در یک روز بدون ابر و الودگی - بر اون می تابد حدودا ۱۰۰۰ وات توان تابشی دریافت می کند. ( فراموش نکنیم این میزان در بخش‌هایی از کشورمان کاهش یا افزایش خواهد داشت). پنل های خورشیدی موجود در بازار تجاری، راندمان حدود ۱۲ تا ۱۷ درصد دارند و با توجه با اینکه تمامی سطح یک پنل خورشیدی شامل سیلیکون‌های دریافت انرژی نیست، هر متر مربع از این پنل ها حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ وات دریافت انرژی می توانند داشته باشند.

در مناطقی مثل تهران و اصفهان ضریب یک پنل سولار حدود یک ششم است به این معنا که یک پنل ۶ وات به طور متوسط در طول سال یک وات توان تولید می کند. نتیجتا برای خانه ای با مصرف متوسط ۵۰۰ وات نیاز به یک پنل ۳۰۰۰ واتی خواهد بود. هر وات پنل در حال حاضر حدود 3۰۰۰ تومان پس از گمرک قیمت پیدا می کند که برای ۳۰۰۰ وات این مقدار حدود 9 میلیون تومان خواهد بود.

سیستم مبدل الکترونیکی که این انرژی را از پنل دریافت و به شبکه تزریق می کند قیمتی حدود 2 میلیون تومان دارد و اگر سیستم پایه و سازه های مربوطه حدود 4 میلیون تومن قیمت داشته باشه، نهایتا حدود ۱5 میلیون تومان هزینه کلی خواهیم داشت. این درحالی است که هزینه‌های جانبی نیز باید برای آن درنظر گرفت.

برای محاسبه مصرف متوسط منزل خود بر حسب وات کافیه از فرمول زیر استفاده کنید:

(کیلو وات ساعت مصرفی تقسیم بر تعداد روز قبض تقسیم بر ۲۴) ضربدر ۱۰۰۰

به طور مثال اگر مصرف یک ماهه شما ۳۶۰ کیلو وات ساعت باشه مصرف متوسط شما (۳۶۰ تقسیم بر ۳۰ تقسیم بر ۲۴) ضربدر ۱۰۰۰= ۵۰۰ وات خواهد بود.

بازار چه می‌گوید؟

رضا محمودی یکی از فروشندگان تجهیزات خورشیدی در تهران به جام جم می‌گوید: مهمترین نکته که باعث عدم استقبال مردم از این نوع انرژی بوده ابتدا نبود فرهنگ مناسب در این زمینه است و پس از آن ارزان بودن انرژی در کشورمان حتی با افزایش قیمت‌های فعلی این درحالی است که درباره استفاده از این نوع انرژی‌ها هنوز دولت واقعا دست به کار نشده و اقدامات مناسبی انجام نداده است چون در برخی موارد احداث و استفاده از تجهیزات یاد شده نیازمند هزینه اولیه بسیار است که برای گروه کثیری از مردم اصلا امکان‌پذیر نیست.

این فروشنده تجهیزات تولید انرژی برق خورشیدی قیمت یک دستگاه کامل تولید انرژی برق خورشیدی با توان یک کیلوات 24 ساعته را برای سیستم متصل به شبکه را 12 میلیون تومان و هر کیلوات ساعت برق غیر متصل به شبکه یعنی مصارف خانگی را 20 میلیون تومان عنوان می‌کند که فعلا هیچ توجیح اقتصادی درآن نیست این درحالی است که متوسط قیمت دستگاه‌های آبگرمکن خورشیدی با حجم‌های مختلف را میتوان تا حدود 5/1 میلیون تومان درنظر داشت.

مهمترین مشکل برای همه‌گیر شدن این تجهیزات از نظر محمودی گران بودن تجهیزات و افزایش نرخ دلار است که متاسفانه عاملی برای جلوگیری از گسترش آن شده است به گفته این فعال صنفی اواخر دهه هشتاد شمسی و اوایل دهه نود را به عنوان بهترین دوران رونق استفاده از این تجهیزات می‌داند و می‌افزاید: با توجه به مشکل تحریم‌ها و البته افزایش نرخ ارز در ایران قیمت این تجهیزات به یکباره چندین برابر شد و همین موضوع عاملی برای به دست فراموشی سپرده شدن آنها در تولید برق یا انرژی گرمایی در میان بسیاری از خانواده بود.

پیش بینی تولید انرژی خورشیدی

آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی کرد: قرار گرفتن انرژی خورشیدی در راس منابع تولید برق جهان سامانه‌های فتوولتاییک می‌تواند بیش از 16 درصد برق جهان را تا سال 2050 تولید کند و سهم نیروگاه‌های حرارتی خورشیدی (STE) به بیش از 11 درصد برسد.

سامانه‌های فتوولتاییک می‌تواند بیش از 16 درصد برق جهان را تا سال 2050 تولید کند و سهم نیروگاه‌های حرارتی خورشیدی (STE) به بیش از 11 درصد برسد.

کاهش سریع هزینه سامانه‌های فتوولتاییک در سال‌های اخیر، افق‌های جدیدی را برای استفاده از انرژی خورشیدی به‌عنوان منبع اصلی تولید برق در سال‌های پیش رو باز کرده است.

با ساخت پنل‌های خورشیدی، فناوری انرژی‌های تجدیدپذیر رشد سریعی از سال 2000 داشته است اگرچه هم‌اکنون کمتر از یک درصد ظرفیت انرژی جهان را به‌خود اختصاص داده است.

براساس این گزارش، ممکن است توسعه سامانه‌های فتوولتاییک به‌وسیله چین هدایت و توسط آمریکا دنبال شود درحالی که توسعه سامانه‌های STE در آمریکا و آفریقا ، هند و خاورمیانه رشد داشته باشد.

دریایی از انرژی

با نگاه کردن به نقشه کره زمین یا همان جایی که ما در آن ساکن هستیم درخواهیم یافت که سطح قابل توجهی از آن با آب پوشیده شده است و بخش کوچکی را خشکی به خود اختصاص داده همین تصور ابتدایی می‌تواند عاملی برای درک این واقعیت باشد که انرژی بسیار هنگفتی و عظیمی در میان امواج این آبها نهفته است که در صورت کنترل و اقتصادی کردن آن می‌توان برای سال‌های متمادی از آن بهرمند شد بی آنکه نگران از بین رفتن محیط اطراف خود باشیم.

بطور کلی انرژی آب برای انسان‌ها قبل از میلاد مسیح شناخته شده بود از آن برای مصارف گوناگونی استفاده می‌کردند اما استفاده از این خاصیت برای تولید برق اگر از احداث سدها بگذری یا نیروگاه‌های آبی معمول بگذریم از طریق امواج زیاد تاریخچه طولانی به خود اختصاص نداده است و با توجه به مدارک موجود مربوط به عصر معاصر است.

  در این روش با توجه به چگالی بسیار مناسب آب نسبت به هوا با استفاده از توربین‌های شناور یا ثابت به انرژی برق دست خواهیم یافت  اما همین موضوع یکی از مهمترین نقطه ضعف‌های تولید برق با استفاده از امواج دریاست چون عمده مناطق استقرار این توربین ها در فواصل دور از ساحل بوده و هنوز تکنولوژی مناسبی برای انتقال انرژی بهدست آمده به مکان مصرف و البته نگهداری از سازه در مقابل امواج سهمگین دریا به دست نیامده است و اقتصادی نشده هرچند کشورهایی مانند انگلستان یا استرالیا با استفاده از روش‌های نوین و ایجاد موج شکن‌هایی تاکنون توانسته‌اند عامل دوم را کمی برطرف کنند اما هنوزهم انتقال انرژی تولید شده از دریا به ساحل بزرگترین چالش تولید کنندگان است.

براساس تحقیقات انجام شده از سوی کارشناسان و متخصصان برخی از مناطق ساحلی یا آبی جهان امکانات مناسبی برای احداث اینگونه نیروگاه‌ها دارد که عبارتند از  بیشتر مناطق اروپا و در اطراف انگلستان، ایرلند،  یونان، فرانسه و ایتالیا قرار دارند. دراین نواحی 106 محل مشخص شده است و تخمین زده می شود که با استفاده از تکنولوژی روز بتوان 48 (تریلیون وات ساعت بر سال ) از برق اروپا را تامین کرد . محل هایی با پتانسیل بالا در فیلیپین،  ژاپن،  استرالیا، آفریقای شمالی و آمریکای جنوبی نیز شناسایی شده است .

انواع روش‌های استخراج انرژی

1 تکنولوژی استحصال انرژی از امواج

گرچه طراحی‌های زیادی در این زمینه انجام شده است ولی تنها ابزار اندکی برای تست به کار گرفته شده‌اند . در اینجا دستگاه های مورد استفاده برای بهره برداری از انرژی امواج را بر طبق مکان قرار گیری آنها طبقه بندی می کنیم :

1) دستگاه های ساحلی (shoreline) جالب است بدانیم براساس تحقیقات به ازای هر کیلومتر نوار ساحلی می‌توان نزدیک به 200 مگاوات برق از طریق سیستم جذبی تولید کرد.

2) دستگاه های نزدیک ساحل (near –shore) (ثابت شده در کف اقیانوس )

3) دستگاه های دور از ساحل (off shore)

گرمای زمین منبع قابل اعتماد در تولید انرژی

همه ازحرارات بالای مرکز زمین اطلاع داریم و کم و بیش مطالبی در این زمینه خوانده‌ایم اما شاید کمتر درباره امکان استفاده از این منبع عظیم حرارتی در تولید انرژی بخصوص در کشورمان شنیده‌ایم چون هنوز در این زمینه فعالیت گسترده‌ای صورت نگرفته است درحالی که با توجه به اهمیت استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر و البته جایگاه اقتصادی آن باید از بیشتر از قبل برای این مهم برنامه ریزی کنیم.

بطور کلی تولید انرژی با استفاده از گرمای داخل زمین را زمین گرمایی یا ژئوترمال می‌نامند  همانطور که می‌دانیم حرارت در هسته زمین بیشتر از 5000 درجه سانتیگراد است که معمولا در مناطقی که پوسته نازکتر و شکننده‌تر شده به صورت چشمه‌های آبگرم، آتشفشان، آبفشان‌ها وگل فشان‌ها به سطح هدایت می‌شود و براساس تحقیقات مشخص شده است به ازای هر 100 متر عمیق زمین تقریبا 3 درجه به درجه حرارت افزوده می‌شود بنابراین تنها در یازده کیلومتر فوقانی پوسته زمین نزدیک به 50 هزار برابر کل انرژی به دست آمده از منابع فسیلی شناخته شده امروزی جهان انرژی ذخیره شده است.

منابع انرژی زمین گرمایی

شاید در نگاه اول تصور براین باشد که منابع حرارتی این روش تولید انرژی صرفا همان گرمای داخلی زمین است درحالی که براساس تحقیقات انجام شده از سوی محققان این منبع انرژی تقریبا از قرن 17 میلادی برای بشر شناخته شده بوده و از آن بهره‌برداری می‌کرده اما اوایل قرن نوزدهم در ایتالیا برای اولین بار سیالات داغ داخل زمین را برای به کار گیری انرژی گرمایی آن مورد استفاده قرار گرفته است و بطور کلی منابع مختلف آن امروز برای دسترسی به انرژی پاک و اقتصادی مورد استفاده است که عبارتند از:

1.        منابع آب داغ

در این روش منابع آبی در عمق مناسب گرم شده و به سطح هدایت می‌شوند و براساس نوع دسترسی و البته هزینه تولید این روش متداول‌ترین روش مورد استفاده امروزی است اما این نوع دستیابی به حرارت داخلی زمین خود در سه گروه مختلف تقسیم بندی شده است که براساس میزان درجه حرارت منبع انرژی تقسیم بندی شده‌اند

الف- دسته اول: مخازن دما بالا با دمای بالاتر از ºC150 که مناسب برای تولید برق با تکنیکهای معمول

ب- دسته دوم: مخازن با دمای بین 100 الی ºC150که مناسب برای تولید برق با تکنیکهای پیشرفته‌تر باینری

ج- دسته سوم: مخازن دما پائین با دمای کمتر از  ºC100 و مناسب برای کاربردهای مستقیم

2.منابع بخار خشک

این نوع منبع انرژی که جزو نادرترین منابع انرژی زمین گرمایی با درجه حرارت بسیار بالا هستند می‌توانند منبع انرژی گرمایی را به صورت بخار خشک و یا آمیزه ای از بخار و آب با درجه حرارت بسیار بالا را به عنوان گزینه‌ای ایده‌ال دراختیار ما برای تولید برق قرار دهند .

3.منابع تحت فشار: 

منابع عظیمی از آب شور اشباع شده که در صخره‌های اعماق زمین تحت فشار به صورت محبوس قرار گرفته در واقع اصلی‌ترین منبع حرارت در عمق 3 تا 6 کیلومتری از سطح زمین با درجه حرارتی بین 90 تا 300 درجه سانتی‌گراد است.

4.تخته سنگهای خشک داغ یاEGS:

بطورکلی تخت سنگ‌های داغ لایه‌های زیرین زمین منبع اصلی مورد استفاده در این روش هستند و برای استفاده از حرارت آنها باید یک حلقه چاقه تغذیه و یک حلقه چاه استخراج (تولید)به طول 4 تا 6 کیلومتری از سطح زمین که بین‌انها ارتباطی برقرار شده است در اختیار داشته باشیم تا با استفاده از تزریق تحت فشار آب سرد و گرم شدن آن در شکاف‌های موجود حرارت صخره‌را به خود گرفته و به چاه استخراج برسد بدین صورت آب داغ از چاه تولید خارج و وارد سیکل نیروگاه می شود. درجه حرارت آب حاصل از این منابع بین 135 تا 180 درجه سانتیگراد بوده و در  این حالت امکان افزایش بازده نیروگاه تا 15 درصد وجود دارد.

 5.مواد مذاب:

این منابع که به نام گدازه ها می شناسیم در واقع ایده آل ترین حالت ممکن برای منابع زمین گرمایی بوده که درجه حرارت آن بین 700 تا 2 هزار درجه سانتی گراد است. هرچند با توجه به درجه حرارت بالای این مخازن و محدودیت های فنی موجود،امروزه از این منابع عظیم استفاده نمی شود.

اقتصاد و ارزیابی پروژه‌های زمین گرمایی

 بطور کلی توان تولیدی هر چاه از 2 تا 30 مگاوات الکتریکی متغیر است بنابراین هزینه بهره برداری از منابع انرژی زمین گرمایی به میزان زیادی به توان تولیدی چاه‌ها بستگی دارد. بطور مثال هزینه حفر یک چاه در حوزه زمین گرمایی پاریس تا یک میلیون دلار می رسد در حالیکه در میدانهای زمین گرمایی ایسلند و ایتالیا این میزان در حدود چند صد هزار دلار است.

از سوی دیگر در تولید برق از انرژی زمین گرمایی معمولاً میزان سرمایه گذاری اولیه برای انجام اکتشافات مربوطه و نصب نیروگاه نسبت به نیروگاه های دیگر بالاتر است. اما به دلیل پایین بودن هزینه‏های تعمیر و نگهداری و عدم نیاز به سوخت در حین بهره برداری از نیروگاه، قیمت تمام شده برق در نیروگاه های زمین گرمایی با نیروگاه های متعارف سوخت فسیلی قابل مقایسه و از انواع دیگر انرژی های نو به مراتب ارزانتر است.

به این صورت که کمیسیون Public Service of Nevada هزینه های جانبی سوختهای فسیلی شامل هزینه های رفع آلودگی های مختلف ناشی از سوختهای فسیلی از جمله گازهای SO2 , NO2 , CH4 , CO, CO2 و… را برآورده کرده است که اگر این هزینه ها به هزینه تولید الکتریسیته از سوختهای فسیلی اضافه شود تولید برق ژئوترمال مقرون به صرفه خواهد بود.

در این محاسبات مدت زمان احداث یک نیروگاه زمین گرمایی بدون احتساب زمان مطالعات اکتشافی و حفاری 3 تا 6 سال و عمر مفید آن 25 تا 35 سال تعیین شدها ست و با توجه به ضریب تولیدش که 90 درصد بوده حدود 4000 دلار برای هر کیلووات هزینه تولید درنظر گرفته شده است.

تاریخچه زمین گرمایی در ایران

در ایران از سال 1354 مطالعات گسترده ای بمنظور شناسایی پتانسیل های منبع انرژی زمین گرمایی  توسط وزارت نیرو با همکاری مهندسین مشاور ایتالیاییENEL در نواحی شمال و شمال غرب ایران در محدوده ای به وسعت 260 هزار کیلومتر مربع آغاز شد کهنتیجه این تحقیقات مشخص کرد مناطق سبلان، دماوند، خوی، ماکو و سهند با مساحتی بالغ بر 31 هزار کیلومتر مربع جهت انجام مطالعات تکمیلی و بهره برداری از انرژی زمین گرمایی مناسب هستند. در همین راستا برنامه اکتشاف، مشتمل بر بررسیهای زمین شناسی، ژئوفیزیک و ژئوشیمیایی برنامه ریزی شد. در سال 1361 با پایان یافتن مطالعات اکتشاف مقدماتی در هر یک از مناطق ذکر شده، نواحی مستعد با دقت بیشتری شناسایی شده و در نتیجه در منطقه سبلان: نواحی مشکین شهر، سرعین و بوشلی، در منطقه دماوند ناحیه: نونال، در منطقه ماکو- خوی نواحی: سیاه چشمه و قطور و در منطقه سهند پنج ناحیه کوچکتر جهت تمرکز فعالیتهای فاز اکتشاف تکمیلی انتخاب شدند. پس از یک وقفه نسبتاً طولانی و با هدف فعال نمودن مجدد طرح، گزارشهای موجود مجدداً در سال 1369 توسط کارشناسانUNDP بازنگری شده و منطقه زمین گرمایی مشکین شهر بعنوان اولین اولویت جهت ادامه مطالعات اکتشافی معرفی شد. پیرو مطالعات ذکر شده پروژه انجام حفاری های اکتشافی ، تزریقی، توصیفی به منظور شناسایی بیشتر پتانسیل در منطقه سرعین مشکین شهر در سال تعریف 1381گردید که عملیات حفر اولین چاه زمین گرمایی نیز در همان سال آغاز شد .فاز اول این پروژه در سال 1383 اتمام یافت که درمجموع سه حلقه چاه اکتشافی و دو حلقه چاه تزریقی در این مرحله حفر گردید و تست دوحلقه از سه حلقه چاه اکتشافی با موفقیت انجام گرفت که مهم ترین دستاورد این فاز از پروژه کسب دانش فنی مربوط به حفر چاههای زمین گرمایی بود . فاز دوم این پروژه در سال 1384 آغاز شده است.

توانمندی های حاصله در کشور در حوزه انرژی زمین گرمایی:

در پروژه توسعه میدان زمین گرمایی و ساخت نیروگاه مشکین شهر مراحل حفاری چاهها،بهره برداری از چاه ها در دوره تست،ساخت دستگاههای مربوط به تست در کشور کاملا بومی شده و توسط متخصصان داخلی به انجام رسیده است.

همچنین در زمینه استفاده از پمپ های حرارتی زمین گرمایی تا کنون تکنولوژی نصب کویل های زمینی به صورت کامل و 100% در کشورمان ایران بومی شده است.

و ضعیت صنعت و بازار زمین گرمایی در جهان :

در سال 2011 از انرژی زمین گرمائی در حدود 205 تراوات ساعت انرژی دریافت شده که یک سوم برای تولید برق که در حدود 2/11 گیگاوات ظرفیت نصب شده داشته و دو سوم باقی مانده برای تولید گرمایش بوده است.  بیشترین رشد در کاربرد مستقیم در استفاده از پمپهای حرارتی زمین گرمائی بوده که می توانند گرمایش و سرمایش تولید نمایند و نرخ رشد متوسطی معادل 20% سالانه داشته است.

این درحالی است که رشد جهانی استفاده مستقیم از انرژی حرارتی زمین گرمایی در سال 2011  همچنان ادامه پیدا کرده و با رشدی معادل 10 برابر سال 2005 میلادی به 58 گیگاوات ساعت رسیده است . جالب است بدانیم  در میان کاربردهای مستقیم ، پمپ های حرارتی زمین گرمایی بیشترین میزان نرخ رشد متوسط 20 درصد را به خود اختصاص داده است  بصورتی که در سال 2010 میلادی حدود 9/2 میلیون هیت پمپ در سراسر جهان فعال شدند که بیشتر آنها در ایالات متحده آمریکا، چین و اروپا قرار گرفته‌اند. انگلستان، کره جنوبی، ایرلند، اسپانیا و هلند شاهد افزایش بیش از حد ظرفیت نصب شده هیت پمپهای زمین گرمائی در بین سالهای 2005 تا 2010 بوده اند.

 به طور کلی 42 گیگاوات ساعت از تولید انرژی مستقیم زمین گرمایی در سال 2011 مربوط به پمپ های حرارتی زمین گرمایی بوده که این مقدار برابر 72 درصد از کل استفاده های مستقیم زمین گرمایی در سال 2011 و 53 درصد از کل استفاده مستقیم حرارتی زمین گرمایی در این سال بوده است .

در حدود یک چهارم از کل انرژی حرارتی مستقیم زمین گرمایی در سال 2011 صرف حمام ها و استخرهای شنا شده است و در حدود 13 درصد از کل انرژی حرارتی مستقیم زمین گرمایی در این سال نیز برای گرمایش فضا مورد استفاده قرار گرفته است . لیکن مابقی آن مربوط به گلخانه های صنعتی ، پرورش آبزیان ، خشک کن های کشاورزی و ذوب برف در معابر بوده است . در سال 2011حداقل 78 کشور جهان از منبع انرژی زمین گرمایی بهره مند شده اند و این درحالی است که این تعداد در سال 2005 برابر 72 کشور بوده است .پنج کشور برتر در زمینه کاربردهای زمین گرمایی ایالات متحده آمریکا ، چین ، سوئد ، آلمان و ژاپن می باشند که در حدود دو سوم از مجموع کل ظرفیت نصب شده دنیا را به خود اختصاص داده اند . در بین کشورهای یاد شده چین توانسته بیشتر مقدار مصرف کاربردهای مستقیم در سال 2010 را که برابر 21 تراوات ساعت است به خود اختصاص دهد .

پیلی برای سوختن

بحث استفاده از انرژی‌های نوین بدون تردید ذهن بسیاری از مسئولان و البته فعالان بازار را به خود جلب کرده است چون علی‌رغم کاهش قیمت سوخت در سطح بین المللی اهمیت حفاظت از محیط زیست موضوع برای رعایت برخی استانداردها شده است اما این مهم تنها دلیل علاقه مسئولان و خریداران انرژی به این نوع  امکانات نیست چون گاهی اوقات نه امکان استفاده از انرژی‌های سوختی وجود دارد و نه می‌توان به همیشگی بودن آنها دل بست از این رو مهمتری نکته استفاده از انرژی‌های نوین و جایگزین با انواع و اقسام روش‌های مختلف است.

یکی از روش‌های دستیابی به انرژی‌های پاک و تجدید پذیر استفاده از پیل سوختی یا مبدل انرژی شیمیایی به انرژی الکتریکی است  این روش گرچه در سال‌ 1839 میلادی برای اولین بار شناخته شده بود اما تقریبا تا سال 1940 میلادی واقعا کاربردی نبود و نمی‌توانستند از آن به نحوی شایسته استفاده کنند و در این دوره بود که با شناسایی کاستی‌ها دانشمندان روند روبه رشد آن را برنامه ریزی کرده و در نهایت کاربردهای متفاوتی را از ابتدایی ترین کارها تا حتی استفاده در فضاپیماها برایش درنظر گرفتند به این صورت که این روند بدون هرگونه آلایندگی می‌تواند انرژی الکتریسیته تولید کند. اما دیدن نام پیل ممکن است در ذهن برخی مخاطبان ایجاد این شبهه را کرده باشد که این روش به دست آوردن الکتریسیته در واقع همان استفاده از باتری‌های خودمانی است درحالی که در این روش یک انرژی به صورت مستقیم به نوع دیگری از انرژی تبدیل می‌شود تا بتوانیم با حداکثر بازدهی که در حدود 60 تا 65 درصد تعیین شده است از آن استفاده کنیم. این درحالی است که این پیل در دمای بین ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد کار می‌کند و توان الکتریکی معادل ۱۰۰ مگاوات دارد.

این امتیاز یعنی بازدهی بالا عاملی شده تا استفاده از این پیل‌ها به عنوان یکی از اقتصاد‌ترین روش‌های دستیابی به انرژی برق برای مصارف مختلفی درنظر گرفته شود.

بطور کلی پیل سوختی از سه بخش اصلی تشکیل شده است که عبارتند از الکترود آند، الکترود کاتد و الکترولیت (غشاء). هیدروژن که به عنوان یکی از سوخت‌های اصلی در این نوع تولید انرژی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. به صورتی که این گاز وارد بخش آند شده و اکسیده می‌شود و طی این فرآیند یون‌های مثبت و الکترون تولید شده و با استفاده از امتیاز حضور الکترولیت به بخش آندی پیل منتقل می‌شود اما فراموش نکنیم که الکترون‌های مورد نیاز ما با استفاده از یک مدار خارجی برای مصرف هدایت شده و در این بین اکسیژن موجود در کاتد در واکنش با یون‌های هیدروژن باعث تولید آب شده که این فرآیند گرما نیز به همراه دارد .

انواع پیل‌ها

بطور کلی این نوع منابع تولید انرژی متناسب با نوع الکترولیتی که در آن بکار گرفته شده است به 5 گروه مختلف طبقه‌بندی شده اند اما به تازگی با توجه به توسعه فناوری  این پنج گروه خود به دو گروه حرارت بالا و حرارت پایین نیز تقسیم بندی شده است.

1.      پیل‌های سوختی قلیایی

2.      پیل‌های سوختی کربنات مذاب

3.      پیل‌های سوختی اسید فسفریک

4.      پیل‌های سوختی اکسیدجامد

5.      پیل‌های سختی پلیمری

در جدول زیر می‌توانید میزان دمای ایجاد شده در هر یک از طبقه‌بندی‌ها را کاملا دریابید

نوع پیل سوختی	نام اختصاری	الکترولیت	دمای کارکرد (C°)
پیل سوختی پلیمری	PEM	نفیون (نوعی پلیمر(	80-100
100 -80 پیل سوختی قلیایی	AFC	پتاس	80-100
پیل سوختی اسید فسفریک	PAFC	اسید فسفریک	200-220
پیل سوختی کربنات مذاب	MCFC	نمک کربنات مذاب	650
پیل سوختی اکسیدجامد	SOFC	YSZ  نوعی سرامیک	1000

مزایا و معایب

بدون تردید هر سیستم یا دستگاه تولید انرژی درجهان گرچه دارای مزایای بسیار مناسبی در حفاظت از محیط زیست ماست اما بدون عیب هم نیست از این بد نیست کمی هم درباره مزایا و معایب این نوع منبع انرژی پاک در جهان بدانیم تا شاید برای استفاده بهتر از آن برنامه ریزی دقیق صورت گیرد.

مزایای این نوع منبع انرژی پاک را اینگونه می‌توان برشمرد

·         سازگاری کامل با محیط زیست به این دلیل که خروجی این دستگاه آب یا همان مایع حیات است.

·         نبود آلودگی صوتی برای تولید انرژی چون بیشتر تولید کنندگان انرژی دارای صدایی غیر قابل تحمل بوده درحالی که این روش بدون صداست

·         بازدهی بسیار بالا نسبت به روش‌های معمول تولید انرژی با استفاده از سوخت‌های فسیلی

اما نیمه خالی لیوان یا همان معایب پیل‌های سوختی را می‌توان در ناشناخته بودن آنها و البته گران بودن برخی هزینه‌ها به دلیل نبود تولید انبوه در سراسر جهان دید.

با این اطلاعات شاید از خودتان بپرسید این مزایا و معایب به هر حال در کدام صنایع قابل استفاده هستند و یا مصرف این پیل‌ها در کجاست؟ پاسخ این سئوال ممکن است کمی برای شمایی که به حفظ محیط زیست اهمیت می‌دهید جالب باشد چون کاربردهای بسیاری برای این نوع انرژی درنظر گرفته شده است که عبارتند از:

1.      حمل ونقل (خودروهای سواری و وسایط نقلیه عمومی): امروزه همه تولید‌کنندگان عمده خودرو بر روی تولید تجاری خودروهای پیل سوختی سرمایه‌گذاری کرده‌اند. پیل‌های سوختی می‌توانند به عنوان مولد انرژی در اتوبوس‌ها، قایق‌ها، هواپیماها و حتی دوچرخه‌ها نیز استفاده شوند

2.      نیروگاه‌ها (نیروگاه‌های متمرکز و غیرمتمرکز اعم از خانگی، تجاری، صنعتی): پیل‌های سوختی نسبتاً آرام و بی‌صدا هستند لذا جهت تولید برق محلی مناسب‌اند. علاوه بر کاهش نیاز به گسترش شبکه توزیع برق، از گرمای تولیدی از این نیروگاه‌ها می‌توان جهت گرمایش و تولید بخار آب استفاده نمود.

3.      وسایل الکترونیکی قابل حمل (تلفن‌های همراه، رایانه‌های شخصی و ...): باتری‌ها برای بسیاری از وسایل قابل حمل مانند کامپیوترهای کیفی و تلفن‌های همراه نامناسب‌اند. باتری‌ها پرهزینه، سنگین و مزاحم هستند و اغلبدر بدترین مواقع به شارژ نیاز دارند. پیشرفت‌های اخیر در فن‌آوری پیل سوختی ممکن است به حل این مشکل بینجامد. چند گروه پژوهشی در حال ابداع «ریزپیلهای سوختی» هستند که به تلفن‌های همراه امکان می‌دهد در حالت آماده برای هفته‌ها کار کنند.

4.      صنایع نظامی: پیل‌های سوختی که در دمای پایین کار می‌کنند در تانک‌ها، زره‌پوش و خودروهای نظامی استفاده می‌شوند. چون در این دسته از پیل‌های سوختی هیچ قطعه متحرکی وجود ندارد پس کم صدا بوده و از آنجایی که درجه حرارت پایین نیز کار می‌کنند ردیابی این خودروها نسبت به خودروهای با موتور درون‌سوز مشکل‌تر خواهد بود. پیل‌های سوختی پلیمری که در دمای پایین کار می کند، بیشتر در خودرو و وسایل قابل حمل کاربرد دارد. پیل سوختی اکسیدجامد که در دماهای بالاتر به کار می افتد، در نیروگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد

توده‌ای از انرژی در خدمت انسان

شاید درباره تولید سوخت خودرو از برخی گیاهان یا پسماند کشاورزی مطالبی مطالعه کرده باشید اما در واقع اینگونه می‌توان گفته که این قطره‌ای از دریا بوده است چون بیومکس یکی از روشهای تولید انرژی سبز از مواد طبیعی است که به تازگی در دنیای بشر شناخته شده و بسیار برروی روش‌های مختلف تولید آن سرمایه‌گذاری شده است.

بطور کلی تعریف اتحادیه اروپا از زیست توده  یا همان بیومکس عبارت است از: « از اجزا قابل تجزیه زیستی از محصولات، پسماندها و زائدات کشاورزی (شامل مواد گیاهی و دامی)، جنگلها و صنایع وابسته و همچنین زائدات صنعتی و شهری قابل تجزیه» و امروزه مشخص شده است که سوخت های زیستی به دست آمده از پسماندهای جنگل ها و محصول های کشاورزی جهان می تواند سالانه به اندازه ۷۰ میلیارد تن نفت خام انرژی در دسترس بشر قرار دهد که این میزان ۱۰ برابر مصرف سالانه انرژی در جهان است.

این روش از تولید انرژی شاید از همان زمانی که انسان توانست آتش را مهار کند شناخته شده است ومتناسب با روند روبه رشد زندگی و تکنولوژی به ارتقاء رسیده است تاجایی که رسما در سال 1884 میلادی گاین طرحی را به اجراء درآود که به وسیله بیوگاز حاصل از انرژی زیست توده خیابان‌های پاریس را روشن کرد و افق روشنایی این روش تا امروز روبه افزایش بوده است.

اما درباره استفاده از زیست توده در کشورمان نیز آمده شیخ بهایی جزو نخستین کسانی بوده که از بیوگاز حاصل از فاضلاب حمام برای گرمایش آب همان حمام در اصفهان استفاده کرده است که همین طرح در دوران  نوین (1354) توانست با استفاده از بیوگاز حاصل از فضولات حیوانی در نیازآباد لرستان عاملی برای گرم کردن آب حمام قرار گیرد. جالب است بدانیم موسسه DLR آلمان نیز پتانسیل اقتصادی زیست توده برای تولید برق را تا سال 2050 بمیزان 3500 مگاوات محاسبه و ارائه کرده است. 

منابع انرژی در زیست توده

بطور کلی در این روش تولید انرژی مواد به شکل پسماندهای جامد یا مایع مورد استفاده قرار می‌گیرند و به گروه‌های مختلفی تقسیم بندی خواهند شد که عبارتند از

1.      پسماندهای شهری

2.      فاضلاب شهری

3.      پس ماندهای خوراکی

4.      پسماند محصولات کشاورزی

5.      محصولات انرژی‌زا

6.      فضولات حیوانات

مزایای استفاده از انرژی زیست توده

استفاده از زیست توده بعنوان یک منبع انرژی نه تنها بدلایل اقتصادی بلکه به دلیل توسعه اقتصادی و زیست محیطی نیز جذاب است و از طرفی آنرا عامل تسریع در رسیدن به توسعه پایدار می دانند. سیستم‌هایی که زیست توده را به انرژی قابل مصرف تبدیل می‌کنند، می‌توانند در ظرفیت‌های کوچک به صورت ماژول و ظرفیت های متوسط و بالا بکار روند. صنایع کشاورزی و جنگلداری از ذخایر اصلی زیست توده هستند که فرصت‌های اساسی را برای توسعه اقتصادی مناطق روستایی و دورافتاده فراهم می‌کند. میزان نشر مواد آلاینده ناشی از احتراق زیست توده، معمولاً کمتر از سوخت‌های فسیلی است. بعلاوه استفاده و بهره برداری تجاری از زیست توده می‌تواند مشکلات مربوط به انهدام ضایعات و زباله در سایر صنایع از جمله جنگلداری و تولیدات چوب، فرآوری مواد غذایی و بخصوص ضایعات جامد شهری در مراکز شهری را حذف و یا کاهش دهد. این درحالی است که تولید سالانه چندین میلیون تن زباله شهری و صنعتی، میلیاردها مترمکعب فاضلاب های شهری و صنعتی یا میلیون‌ها تن زائدات و ضایعات کشاورزی- جنگلی و دامی با استفاده از این روش کاهش یافته و به جای سردرآوردن از دامن طبیعت به انرژی پاک تبدیل می‌شوند.

قیمت جهانی برق تولیدی از منابع زیست توده :

همانطور که می‌دانیم این نوع انرژی کاربردهای متفاوتی در تولید گرما، حمل ونقل و تولید برق دارد اما همواره سئوال اصلی در ذهن کارشناسان این است که آیا استفاده از این نوع انرژی برای تولید برق یا روش‌های دیگر اقتصادی است یا خیر و درصورت احداث نیروگاه با این روش هزینه تولید چقدر خواهد بود؟ در این زمینه تحقیقات گسترده‌ای صورت گرفته است اما همانطور که می‌دانیم منابع یا همان خوراک اصلی نیروگاه در روش یاد شده کاملا متفاوت است بطوری که نزدیک به 40 تا 50 درصد از هزینه‌تولید مربوط به تامین خوراک یا همان سوخت تعیین شده است .  همین امر می‌تواند هزینه تولید و البته احداث نیروگاه را کاملا متفاوت کند هرچند در برآوردهای کلی محققان هزینه تولید برق از این روش را برای هر کیلوات ساعت چیزی حدود 2600 تا 10 هزار دلار درنظر گرفته اند. این عدد اگرچه بسیار بالاتر از تولید برق با روش‌های متداول است اما در بلند مدت و البته کاهش هزینه‌های نگهداری و البته ایمن‌سازی محیط زیست این هزینه چیزی نزدیک به همان روش‌های سنتی خواهد بود.

دولت نهم و دهم صندوق بازنشستگی را به بحران سوق داد

نویسنده: فرشته بهروزی نیک/ گروه اقتصاد

مدتی است برخی کارشناسان حوزه کار و تامین اجتماعی از وجود بحران در صندوق های بازنشستگی کشورمان خبر می دهند بروز مشکلاتی را به مسئولان امر هشدار داده اند هرچند تاکنون این هشدارها از سوی برخی مقام های مسئول جدی گرفته نشده است اما قانون برای دست یابی به پاسخی علمی و البته دقیق سری به دفتر کار  محسن ایزدخواه، پژوهشگر حوزه کار و تامین اجتماعی زده که در کارنامه خود سمت‌هایی چون مشاور عالی اسبق مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی، معاون حقوقی، امورمجلس واستان های سازمان تامین اجتماعی، دودوره رئیس هیات مدیره صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان وعشائر کشور را به ثبت رسانده است.

سیر تحولات شکل گیری صندوق های بیمه ای و بازنشستگی در ایران چگونه بوده است؟

اولین مرحله فعالیت بیمه‌ها از نوع انسانی آن شکل‌گیری بیمه‌های شخصی درقالب شرکت‌های بیمه‌ای بازرگانی بوده لیکن شکل‌گیری مبداء تاریخی جدی تر بیمه‌های اجتماعی به طور مستقل در ایران به سال 1304 یعنی سال تاسیس صندوق بازنشستگی کشوری برمی‌گردد.

در سال 1309 به موجب مصوبه دولت مقرر شد صندوق احتیاط طرق و شوارع در کشور تاسیس شود که هدف آن بیمه نمودن کارگران شاغل در عملیات راه سازی راه آهن در برابر حوادث ناشی از کار بود که عملاً از سال 1310 قوت اجرایی گرفت و در سال 1311 قلمرو این بیمه، کارگران ساختمانی را نیز تحت پوشش قرار داد.

در سال 1312 مجدداً تعهدات این صندوق گسترش یافت به‌طوری مستخدمین روزمزد و قراردادی شاغل کارگاه‌های صنعتی معدنی کشور را نیززیر پوشش خودبرد.

در سال 1314 شرکت بیمه ایران تاسیس و دراین راستاچتر گستردهتری را به‌منظور پوشش فراگیر بیمه‌ای آغاز کردند به طوری که از سال 1318 کارگران و کارمندان موسسات خصوصی نیز تحت عنوان بیمه اشخاص شرکت سهامی بیمه ایران در قبال مخاطرات ناشی از کار قرار گرفتند و بالاخره در سال 1322 پس از تصویب در مجلس شورای ملی و سنامقرر شد هر موسسه‌ای اعم از دولتی یا غیردولتی که کارگری در استخدام خود دارد موظف به بیمه کردن آنان نزد شرکت سهامی بیمه ایران شد.

در سال 1325 قانون کار در ایران شکل می‌گیرد و به‌دنبال آن صندوقی تحت عنوان صندوق تعاون و بهداشت به نام بنگاه رفاه اجتماعی فعالیت خود را آغاز می‌کنند و تعهدات ناشی از کار که بر عهده شرکت سهامی بیمه ایران بود به این بنگاه واگذار می‌گردد.

در سال 1342به منظور گسترش دادن فعالیت های بیمه ای و اجتماعی نام وزارت کار به وزارت کار و امور اجتماعی تغییر می نماید و نام سازمان نیز به نام سازمان بیمه های اجتماعی تغییر پیدا می‌ کند. در حوزه بیمه‌های درمانی نیز از سال 1342 درمان کارکنان دولت به وزارت بهداری محول شد.

فروردین سال 1348 نیز سازمان بیمه های اجتماعی روستائیان تاسیس و در قانون سال 1354 تامین اجتماعی این سازمان منحل و در سازمان تامین اجتماعی ادغام شد  ولی تا سال 1384 علی رغم وجود مبانی قانون هیچ اقدام عملی  برای بیمه بازنشستگی روستائیان وعشائر صورت نگرفت.

و بالاخره در سال 1354 سازمان نوین تامین اجتماعی شکل می‌گیرد که مجموعه وظایف این سازمان تاکنون در قلمرو تحت پوشش قرار دادن کارگران به‌طور اعم و بعضی از کارکنان دستگاه‌ها به طور اخص قرار می‌گیرد به طوری که برآورد می‌شود بیش از سی درصد مشمولین این صندوق به صورت اختیاری ویا حرف و مشاغل آزاد هستند.در این راستا صندوق و سازمان بازنشستگی کشوری نیز کماکان پوشش بیمه‌های اجتماعی کارمندان رسمی دولت را برعهده دارد.

به هر حال در تاریخ تحولات صندوق‌های بیمه بازنشستگی در کشور در حال حاضر بالغ بر 18 صندوق بیمه‌ای و بازنشستگی ریز و درشت وجود دارد که در یک نگاه کلی مهمترین این صندوق‌ها عبارتند از: صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح که قوای مسلح اعم از نظامی و انتظامی را تحت پوشش قرار داده، صندوق بازنشستگی کشور که مجموعه کارکنان دولت را در چتر بازنشستگی خود قرار داده است و سازمان تامین اجتماعی مجموعه نیروهای کار و خدماتی را که در اقتصاد رسمی کشور فعالیت دارند مورد حمایت‌های درمانی و بازنشستگی خود قرار داده است. و صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشائر که از سال 1384 فعالیت خود را آغاز نموده است وبالاخره صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد، پس در مجموع می‌توان گفت ایران به لحاظ گسترش چتر بیمه‌های اجتماعی در حوزه‌های درمان و بازنشستگی از نمره قابل قبولی در مقایسه با بسیاری از کشورهای در حال توسعه و منطقه برخوردار است.

آیا جامعیت و کفایت لازم در مجموعه صندوق های بازنشستگی و تامین اجتماعی وجود دارد؟ چرا که سال ها است بازنشستگان و بیمه شدگان از کاستی هایی در این حوزه گلایه می کنند

بطور نظام بیمه‌ای، نظام عزتمند و توام با حفظ کرامت و شخصیت انسان‌ها در ارائه خدمات است. در نظام بیمه‌ای، افراد در دوران جوانی و توانایی، بخشی از درآمد خود را در قالب صندوق‌های بیمه‌ای پس انداز می‌کنند تا در هنگام پیری یا بیماری و یا مواجهه با سوانح و وقایع غیرمترقبه حیاتی از پوشش خدمات مورد نیاز خود بهره مند شوند به همین دلیل بیمه شدگان این خدمات را حق خود تلقی می‌کنند و در دریافت آن، احساس حقارت نمی‌کنند. ودر واقع مطابق قانون اساسی وسایر قوانین پایه‌ای حقی است همگانی وتکلیفی برای دولت‌ها است. لذا پوشش بیمه‌ای برای کلیه گروه‌های اعم ازکارگران و کارمندان، بهتر از هرگونه پوشش حمایتی بوده و به جای هرگونه پرداخت مستقیم یا غیرمستقیم به افراد تقویت نظام بیمه‌های اجتماعی موثرتر، فراگیرتر و عادلانه تر است و طبیعی است که صندوق‌ها باید رضایتمندی آنها را جلب نمایند ودر پاسخ به سوال جنابعالی  یک نظام بیمه‌ای باید حداقل سه ویژگی مهم داشته باشند:

1ـ جامعیت نظام بیمه‌ای: یعنی حداقل چهار خدمت اصلی نظام بیمه‌های اجتماعی؛ یعنی پوشش بازنشستگی، درمان، از کارافتادگی و فوت را تامین کرده باشد.

2ـ فراگیری نظام بیمه‌ای: یعنی خدمات آن دربرگیرنده همه آحاد مردم واجد شرایط باشد و تنها گروه‌های خاصی از مردم را شامل نشود.

3ـ کفایت نظام بیمه‌ای: یعنی کمیت و کیفیت خدمات به نحوی باشد که رضایت نسبی افراد تحت پوشش را فراهم کند و افراد مجبور نباشند علاوه بر دریافت خدمات، دست خود را نزد دیگران دراز کنند. پس در مجموع می‌توان باور داشت در موضوع جامعیت صندوق‌های بازنشستگی در انجام وظایف قانونی خود نمره قابل قبولی را دریافت کرده‌اند اما در حوزه فراگیری این کاستی اساسی وجود دارد که فقط بخش اقتصاد رسمی تحت حمایت صندوق‌های بیمه‌ای قرار دارد و این در حالی است که برآورد می‌شود نزدیک به50 درصد فعالیت‌های اقتصادی غیررسمی است و کارکنان این بخش‌ها اکثریت تحت هیچگونه حمایتی قرارندارند.

در بحث کفایت موضوعی که شما به آن اشاره می فرمائید کاملاً درست است چرا که بایستی کمیت و کیفیت خدمات به نحوی باشد که رضایت سطح وسیعی از بیمه شدگان وافراد تحت پوشش را به همراه داشته باشد که این مسئله تحت تاثیر دو مولفه کلیدی قرار می گیرید یکی وضعیت کلان شاخص های اقتصادی کشور که متاسفانه از دیرباز به علت بی تدبیری و یا اتخاذ سیاست های  غلطاقتصادی ویا توصیه های نهاد های بین المللی موجب بالارفتن نرخ تورم، کاهش رشد اقتصادی و حاکم شدن رکود، تورمی مزمن بر اقتصاد شده است و این مسئله موجب شده است که ذخائر و سرمایه گذاری صندوق ها به شدت یا ارزش روز خود را از دست داده است و یا دولت ها بویژه در دولت های نهم ودهم وعلی رغم درآمد های افسانه ای نفتی دولت به انجام تعهداتخود درقبال این صندوق ها عمل نکرد به عبارت دیگر با سیاست های غلط اقتصادی به شدت بنیه مالی صندوق های بیمه ای تضعیف گردیده است.از سوی دیگر رفتارهای مدیریتی و انتصابات غیرقانونی و گاهاً با رویکردهای سیاسی و بی اعتنایی به قانون ساختار نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی حتی در این دولت موجب شده است که این صندوق ها نتوانند برنامه ریزی و سیاست گذاری درستی در استفاده از منابع و همچنین هزینه کردن درست مصارف داشته باشند که مجموع این ناکارآمدی ها و تصمیمات موجب شده است که روند نارضایتی مستمری بگیران و بیمه شدگان در همه این صندوق ها رو به فزونی نماید.متاسفانه در مقطع کنونی رویکرد کلی وزارتخانه متبوع در نحوه اداره صندوق های بیمه ای برخلاف مبانی قانونی رویکردی ریاستی است و همین مسئله موجب شده است که هیات مدیره صندوق ها که رسالت اصلی انهاصیانت از حقوق بیمه شده‌گان است روز به روز تضعیف گردد.

آیا صندوق های بازنشستگی در ایران آنطور که عنوان می شود در معرض بحران و ورشکستگی قرار دارند؟ 

اگر روی پنج صندوق اصلی فعال در ایران که درباره آنها توضیح داده شد ودر حال حاضر وابسته به وزارت تعاون،کارورفاه اجتماعی متمرکز شویم برای هر‌کدام می‌توانیم تعریف جدا و مشخصی از ورشکستگی و یا پیشی گرفتن مصارف از منابع داشته باشیم. به عبارت دیگر می توانیم با یک آسیب‌شناسی اجمالی تصویری از وضعیت مالی این صندوق‌ها ارائه شود. صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح که قوای مسلح و نظامی و انتظامی را تحت پوشش قرار داد از چند دهه پیش همواره با بحران تامین منابع روبرو بوده است و به‌طور طبیعی هرسال در ردیف‌های بودجه سالیانه دولت به تعهدات خودش بی وقفه عمل می‌کند. دومین صندوق مربوط به صندوق بازنشستگی کشوری است که به علت  اعمال سیاست های غلط بویژه دردولت نهم و دهم در خصوص افزایش غیراصولی و خارج از محاسبات بیمه‌ای حقوق کارکنان دولت دچار کسری شدید منابع شده به طوری که ماهیانه بیش از یک هزار و 200 میلیارد تومان سازمان مدیریت باید به این صندوق تخصیص دهد تا بتواند به موقع حقوق و سایر مزایای مشترکین خود را پرداخت نماید. خطری که چندی قبل از بیخ گوش این صندوق به دنبال برکناری رئیس پیشین آن گذشت اقدام وی در شب قبل از معارفه مدیریت جدید بود که وی در صدد بود حکم افزایش هزاران مستمری بگیر را بدون تامین منابع ویا تطبیق با مبانی قانونی صادر کند. سومین صندوق بزرگ کشوری چه به لحاظ گستردگی وچه به لحاظ سطح پوشش سازمان تامین اجتماعی است که سال ها است زنگ مخاطره آمیزشدن وضعیت منابع درآمدی آن به صدا درآمده است. مطابق استانداردهای تجربی  که سازمان بین المللی کار تبیین کرده است چنانچه نسبت پشتیبانی در سازمان تامین اجتماعی یعنی اینکه چه تعداد افراد حق بیمه پرداختمی کنند و چه تعداد بازنشسته حقوق دریافت می‌کنند، این نسبت  اگر از حدود 6 به سمت پایین تنزل پیدا کند در واقع زنگ خطر پیشی گرفتن مصارف از منابع به صدا در می‌آید. سال هاست این خطر در بیخ گوش سازمان تامین اجتماعی به صدا در آمده است. بخشی از کسری منابع به دلیل عدم اجرای تعهدات دولت به سازمان تامین اجتماعی بوده است. دولت در رابطه با سازمان تامین اجتماعی باید علاوه بر سه درصد از حق بیمه‌هایی که  سهم  کارگر و کارفرما است را پرداخت کند به منظور حمایت از اشتغال متقبل شده است حق بیمه سهم کارفرما را نیز در بسیاری از صنوف و حرف و مشاغل هم پرداخت نماید . متاسفانه علیرغم وجود مبانی قانونی محکم وتکلیفی این اتفاق رخ نداده است و مجموع بدهی های دولت پیش بینی می شود تا پایان سال 93 بالغ بر 90 هزار میلیارد تومان باشد.  لذابرابر گزارش‌های رسمی سازمان تامین اجتماعی، رقمی بالغ بر ٥٠٠ هزار میلیارد تومان ارزش تعهدات حال این سازمان است در حالی که مجموعه ارزش ذخایر و دارایی این سازمان به شرط نقدشوندگی فقط کمتر از یک سال تعهدات این سازمان را می‌تواند پوشش دهد 

چهارمین صندوقی که در قلمرو بیمه و بازنشستگی تحت نظر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی فعالیت دارد و بر اساس یکی از تبصره‌های بودجه به این وزارتخانه الحاق شده صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد است که در حال حاضر بالغ بر ٨٠ هزار نفر بازنشسته و از کارافتاده‌ تحت پوشش آن قرار دارد و در مقابل از حدود ١١ هزار نفر حق بیمه دریافت می‌کند. چنین تصویری از وضعیت منابع و مصارف موجب شده که این صندوق برای انجام تعهدات ماهیانه خود حداقل بین ٦٠ تا ٧٠ میلیارد تومان نقدینگی نیاز دارد که در دو ساله اخیر این حجم نیاز به نقدینگی تبدیل به یک معضل و مشکل بزرگ برای وزارتخانه شده و متاسفانه تاکنون به علت ضعف ساختار نظام تصمیم‌گیری در وزارتخانه متبوع و هیات امنا  تصمیم اساسی در خصوص تدوین اساسنامه یا ادغام آن در دو صندوق تامین اجتماعی یا بازنشستگی کشوری با حفظ مصالح و منافع این صندوق‌ها اتخاذ نشود. باید توجه داشت عملا تصمیماتی نیز که برای هیات‌مدیره این صندوق گرفته شده مغایر با قانون ساختار نظام جامع رفاه وتامین اجتماعی است و عملا اداره این صندوق به علت عدم توانایی لازم در تصمیم گیری در یک بلاتکلیفی اساسی به سر می‌برد.

و بالاخره صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان، عشایر که در مقایسه با سایر صندوق‌های وابسته به وزارت متبوع از وضعیت متفاوتی برخوردار است و مهم‌ترین دلیل آن جوان بودن این صندوق و توجه دولت‌ها در طول ١٠ سال گذشته در انجام تعهدات خود حتی فراتر از قوانین ومقررات حاکم بوده است به طوری که برآورد می‌شود مجموعه ذخایر و دارایی‌های این صندوق تا ابتدای سال ١٣٩٣ بالغ بر پنج هزار میلیارد تومان باشد که البته این صندوق از دو جهت مورد تهدید قرار دارد؛ اول اینکه در طول مسوولیت وزیر محترم تعاون، کار و رفاه اجتماعی در دولت یازدهم چندین بار نظام تصمیم‌گیری این صندوق تحت فشار غیراصولی و به دور از اصول محاسبات بیمه‌ای و تامین منافع ذی‌نفعان خود قرار گرفته تا وجود نقد و سپرده‌های خود را که به نظر می‌رسد تاکنون بالغ بر ٥٠٠ میلیارد تومان است تحت عناوین مختلف از جمله خرید سهام وابسته به صندوق بازنشستگی فولاد خریداری کند که با توجه به وضعیت بورس ارزش روز این سهام گهگاه تا حدود ٢٥ درصد تنزل پیدا کرده و در این راستا برای تحقق دستورات خود تاکنون سه نفر از اعضای هیات‌مدیره این صندوق را  نیزتغییر داده است. البته این نکته را نیز باید اضافه کرد که از سال ١٣٩٩ با توجه به ترکیب سنی بیمه‌شدگان این صندوق درصد بالایی از بیمه‌شدگان فعلی در این سال بازنشست خواهند شد و هر ساله حداقل جمعیتی بالغ بر ٣٢ هزار نفر به جمع مستمری بگیران و بازنشستگان آن اضافه خواهد شد. اگر به مجموعه صندوق‌های بازنشستگی مورد اشاره به معضلات و چالش‌های پیش روی سازمان بیمه سلامت نیز با توجه به هزینه‌های کمرشکن ناشی از طرح تحول سلامت اضافه شود به خوبی آشکار می‌شود که مجموعه صندوق‌های بیمه‌ای اعم از درمانی و بازنشستگی کم وبیش در وضعیت بسیار خطیر و شکننده‌ای قرار دارند .

جدای از موضوع عدم انجام تعهد دولت ،  به چه دلیل صندوق‌هایی مثل تامین اجتماعی به این نقطه بحرانی می رسند و در مقاطعی با کسری منابع رو به رو می شوند؟ آیا یکی از دلایل می تواند هزینه تراشی های سازمان تامین اجتماعی در شرکت های زیر مجموعه ونحوه اداره شستا نیست ؟

در آغاز شکل‌گیری هر صندوق‌ بیمه‌ای و از جمله سازمان تامین اجتماعی، نرخ حق بیمه  بر اساس محاسبات بیمه‌ای، سطح توسعه یافتگی و سطح ارائه خدمات و تعهدات برای یک دوره معین تعیین و بر اساس این اصول و سایر اصول مرتبط صندوق‌های بیمه‌ای با تاکید بر پایداری مالی شکل می‌گیرند و به طور طبیعی و براساس مبانی پیش گفته قوانین و مقررات حسب ضرورت و واقعیت های به دست آمده ونتایج ادواری محاسبات بیمه‌ای مورد بازبینی وتجدید نظر قرار می‌گیرد در کنار این روند بالاخره صندوق‌های بیمه‌ای بطور طبیعی مانند یک موجود زنده روزی به کهولت و به هم خوردن تعادل نسبی منابع و مصارف می‌رسندکه با اصلاحات پارامتریک و نهایتا ساختاری این بحران را به تاخیر ویا به کنترل درمیاورند . ازسوی دیگر این صندوق ها به شدت تحت تاثیر محیط پیرامونی خود قرار می‌گیرند به عبارت دیگر همانطوری که قبلا توضیح داده شد اتخاذ سیاست‌های درست اقتصادی، رشد اقتصادی بالا، افزایش اشتغال و پایین آمدن نرخ رشد بیکاری، افزایش پس انداز، کاهش تورم، توجه به تولید ومشاغل پایدار فعالیت گسترده دولت در پروژه‌ای عمران وبالاخره رونق اقتصادی درتمام وجوه آن می تواند موجب رشد و شکوفایی  وبالندگی منابع همه صندوق ها ازجمله سازمان تامین اجتماعی شود و بالعکس سیاست‌های غلط دولت‌ها در حوزه اقتصاد می‌تواند به شدت کارکردهای سازمان تامین اجتماعی را تضعیف و منابع آن را به شدت ناکارآمد و ارزش زدایی نماید. به طور مثال متاسفانه در سال‌های اجرای سیاست‌های تعدیل ساختاری که کشور با موج شدیدی تورمی مواجه شده و کاهش ارزش پول ملی اتفاق افتاد وجوه نقد این صندوق دچار آسیب شدید شد و ارزش وجوه مذکور به شدت کاهش پیدا کرد و مشابه این وضعیت در شرایط بوجود آمده در دولت‌های نهم و دهم و تورم رکود پیش آمده ناشی از افزایش قیمت‌های ناشی از اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها که هم اکنون نیز در حالت وقوع است از نمونه‌های تاثیرگذاری دولت‌ها بر منابع صندوق‌های بیمه‌ای و از جمله سازمان تامین اجتماعی است. متاسفانه علی رغم تلاش هایی که در ادوار مختلف صورت گرفته این سازمان نتوانسته است در سطح قوای سه گانه یک فهم و درک مشترک از اصول حاکم بر نظام بیمه‌‌ای وچگونگی کارکرد‌های نظام تامین اجتماعی تبیین کند و همین مسئله در کنار مانور های تجمل توسط مدیران این سازمان موجب شده است که حتی دولت ها در صدد آن بوده اند که گاها تنگنا های مالی وحتی اجرای طرح های ملی را از این گذرگاه حل وفصل کنند ویا نماینده گان مجلس به منظورخارج کردن کشور از بحران بیکاری  با تصویب بازنشستگی های پیش ازموعد ویا ایجاد تسهیلاتی برای بازنشستگی زودرس عملا موجب تسریع در بهم خوردن این تعادل شده اند.

ازسوی دیگر همانطوری که درپاسخ به سوالات  قبلی توضیح داده شد یکی از بزرگترین مسئولیت‌های صندوق‌های بیمه‌ای حفظ ارزش روز ذخائر وسرمایه گذاری این صندوق‌ها بویژه در دورانی که با فزونی درآمدها روبرو است بررسی صورتهای مالی سازمان تامین اجتماعی نشان می‌دهد تا سال 1360 درآمدهای حاصل ازسرمایه‌گذاری صفر منظور شده ولی به تدریج وبا توجه به اینکه دولت در زمان جنگ علی رغم تمام مشکلات از مسائل و مشکلات جامعه کارگری وسازمان تامین اجتماعی غافل نبود وبا شکل گیری اولین شرکت سرمایه گذاری در این سازمان توجه نظام عالی تصمیم‌گیری در کشور را نیز معطوف به سرمایه گذاری نمود اما متاسفانه سیر تاریخی فعالیت‌های شستا گویای این واقعیت تلخ است که سهم مجموعه فعالیت‌های سرمایه گذاری در این سازمان و از جمله شستا فراتراز ده درصد مجموعه درامدهای این سازمان نرفته که در سنوات مختلف  این درصد حتی از روی کاغذ فراتر نرفته است. متاسفانه در دولت‌های نهم ودهم  جذابیت‌های شستا انقدر مورد توجه قرار گرفت که وزیر رفاه وقت به منظور تسلط بر ان مدیرعامل وقت را برکنار نمود ویا مدیرعامل و اعضای هیات مدیره سازمان که مجمع شستا است خود به عضویت هیات مدیره این شرکت سرمایه‌گذاری درامدند وبه نظر میرسد این جذابیت ها همچنان در این دولت نیز وجود دارد وذوزیر ذیربط چیدمان اصلی ترکیب  هیات مدیره شستا را برعهده دارند و مشاهده فرمودید کارت زرد مجلس به وزیر در ماه‌های گذشته بیشتر در حوزه فعالیت‌های شستا بوده است. بر این اساس و در یک جمع بندی کلی متاسفانه باید اذعان داشت به فقدان بنیه کارشناسی در معاونت های اقتصادی و رفاه تامین اجتماعی وزارتخانه متبوع حداقل تاکنون درحوزه سرمایه‌گذاری‌ها دراجرای  بنده ماده١٥ قانون ساختار که مقرر می‌دارد ضوابط کلی نحوه مدیریت وجوه، ذخایر وسرمایه‌گذاری‌های دستگاه‌های اجرایی، دولتی وعمومی سازمان‌ها وموسسات وصندوق‌های فعال درقلمرو نظام تامین اجتماعی جهت طرح درشورای عالی رفاه وتامین اجتماعی و سپس تصویب درهیات وزیران هیچ اقدام عملی صورت نگرفته است. وهمین مسئله موجب شده است که در مجموع کلیه صندوق‌های بیمه‌ای وازجمله سازمان تامین اجتماعی فاقد یک استراتژی وراهبرد مشخص در حوزه سرمایه گذاری باشند.

سوتیترها

·        در مجموع می‌توان گفت ایران به لحاظ گسترش چتر بیمه‌های اجتماعی در حوزه‌های درمان و بازنشستگی از نمره قابل قبولی در مقایسه با بسیاری از کشورهای در حال توسعه و منطقه برخوردار است.

·        در حوزه فراگیری این کاستی اساسی وجود دارد که فقط بخش اقتصاد رسمی تحت حمایت صندوق‌های بیمه‌ای قرار دارد و این در حالی است که برآورد می‌شود نزدیک به50 درصد فعالیت‌های اقتصادی غیررسمی است و کارکنان این بخش‌ها اکثریت تحت هیچگونه حمایتی قرارندارند.

·        صندوق بازنشستگی کشوری  هم اکنون دچار کسری شدید منابع شده به طوری که ماهیانه بیش از یک هزار و 200 میلیارد تومان سازمان مدیریت باید به این صندوق تخصیص دهد تا بتواند به موقع حقوق و سایر مزایای مشترکین خود را پرداخت نماید .

·        مجموع بدهی‌های دولت به سازمان تامین اجتماعی تا پایان سال 93 بالغ بر 90 هزار میلیارد تومان است.  لذابرابر گزارش‌های رسمی سازمان تامین اجتماعی، رقمی بالغ بر ٥٠٠ هزار میلیارد تومان ارزش تعهدات حال این سازمان است در حالی که مجموعه ارزش ذخایر و دارایی این سازمان به شرط نقدشوندگی فقط کمتر از یک سال تعهدات این سازمان را می‌تواند پوشش دهد

·        خوبی آشکار است در مجموعه صندوق‌های بیمه‌ای اعم از درمانی و بازنشستگی کم وبیش در وضعیت بسیار خطیر و شکننده‌ای قرار دارند

·        بررسی صورتهای مالی سازمان تامین اجتماعی نشان می‌دهد تا سال 1360 درآمدهای حاصل از سرمایه‌گذاری منابع این سازمان صفر منظور شده است.

فوربس زوایای پنهان برند را بررسی کرده است

5 مفهوم برند در پس معنی این کلمه

منبع: نشریه FORBES

مترجم: عماد عزتی

مفهوم برند موضوع گیج کننده است که بسیاری از بازاریابان و صاحبان مشاغل علی‌رغم استفاده مکرر و حتی هزینه کردن برای به دست آوردنش واقعا نمی‌دانند مفهوم دقیق و علمی آن چیست؟ هرچند این سئوال بسیار ساده به نظر می‌رسد و هرکس می‌تواند با توجه به اطلاعاتش درباره پاسخ آن اظهار نظر کند اما اگر در این زمینه به عنوان یک تاجر یا صاحب کالا اشتباه کرده باشید واقعا نباید برای تجارت و کسب و کارتان آینده‌ای را متصور باشید چون حتی با موفقیت‌های فعلی در آینده اما و اگرهای فراوانی را تجربه خواهید کرد.

 از این رو برای رسیدن به پاسخی علمی و دقیق در مورد این برند خودمانی بد نیست بدانیم تعریف علمی برند (Brand) یا نشان تجاری، یک نام، اصطلاح، علامت، سمبل یا طرح و یا ترکیبی از آنهاکه قصد آن مشخص کردن کالاو خدمات یک فروشنده و یا گروهی از فروشنده ها و نیز تفاوت گذاری بین آنها میان سایر رقباست. اما این پایان کار نیست چون برای درک کامل مفهوم برند ابتدا باید 5 خصوصیت برند را بدانیم و در نهایت به ترجمه دقیق و علمی آن دست یابیم.

1.      وعده‌ای که برند برای مخاطبانش به ارمغان می‌آورد.

همه می‌دانیم هنگام برخورد با یک برند مشهور در واقع خاطره‌ای از یک وعده یا قول ارایه دهنده‌ آن را به خاطر خواهیم آورد پس در هسته اصلی یک نام تجاری یک وعده به مصرف کنندگان است که ناخودآگاه خریداران برند را زیر چترحمایتی خود قرار می‌دهد . درحالی که نباید فراموش کنیم این وعده یا قول ارایه دهنده برند فقط یک سری از خدمات و اطلاعات ملموس نیست . به عنوان مثال اگر شما به برند نایک به عنوان محبوب‌ترین برند ورزشی خود علاقمند هستید با دیدن این برند بدون تردید تحرک، قدرت، سلامت، سرگرمی، کیفیت، خدمات را به خاطر خواهید آورد چون در اولین برخورد ارایه دهنده این برند تمام این موارد را به شما وعده داده و درپی آن به تک تک این وعده‌ها عمل کرده و وفادار بوده است.

2.      تجارتی که درپس برندسازی

برخلاف تصور بسیاری از افراد برندسازی اگرچه شروعی از محل کسب و کار افراد دارد اما نهایتا این خریداران محصول یا خدمات هستند که برند را خلق می‌کنند چون اگر استقبال و وفاداری به خدمات ارایه شده از سوی خریدارانش وجود نداشته باشد هرگز برندی مشهور نخواهد شد. از این رو جای تردید نیست در پس پرده برند تجارتی بسیار بزرگ قرار دارد. از این رو این مهم نیست که چه وعده‌ای داده شده و چطور روند رشد طی شده است بلکه آنچه مهم است تصورات و وعده‌هایی است خریداران با دیدن آن برند به خاطر خواهند داشت.

به عنوان مثال درباره صابون داو بانوان چه وعده‌ای به خاطر خواهند داشت؟ بدون تردید نرمی و لطافت پوستشان را بنابراین این مهم نیست که قبلا مسئولان شرکت چه وعده‌ای داده‌اند اما آنچه مهم است وعده‌ای است که در ذهن مخاطبان به خاطر نتایج مثبت استفاده از آن برای این برند متصور شده‌اند.

3.      انتظاری که از برند داریم

همانطور که اشاره شد متقاضیان برند یا خریدارانش بدون اینکه توجه به حاشیه‌ها داشته باشند هنگام هزینه کردن برای بدست آوردن یک برند مورد تاییدشان در ذهنشان وعده‌هایی را به خاطر خواهند آورد اما بخشی از این وعده‌ها کمی فراتر از وعده است چون به عنوان انتظارات متقاضایان تبدیل شده است و خریداران با پرداخت هزینه‌هایی که معمولا برای تهیه آن سخت تلاش کرده‌اند، انتظارات مشخص و بالایی دارند. انتظاراتی همچون دوام، استحکام، راحتی و ... که اگر از سوی خالق برند نادیده گرفته شود درواقع لکه سیاهی بر بخت سفید آن برند است.

به عنوان مثال هنگامی که فردی چند صد هزار دلار برای خرید یک اتومبیل با برند رولز رویس هزینه می‌کند در واقع انتظار رانندگی لوکس و امکاناتی خاص از آن دارد که برایش هزینه کرده است.

4.      شخصیتی در قالب یک برند

به عقیده کارشناسان به جای اینکه بپرسیم نام برند محبوب‌شما چیست شاید بهتر باشد بپرسیم شخصیت برند محبوب شما چگونه است؟ چون در واقع هر یک از برندهای موجود تجاری در اقتصاد بین المللی دارای شخصیتی واحد و منحصر به فرد خود هستند که مصرف کنندگان و علاقمندان آن به این وسیله معرفی خواهند شد.به عنوان مثال هنگامی که یک وسیله الکترونیکی با برند اپل را در دستان کسی می‌بینیم جای تردید نیست ابتدا فکر می‌کنید دارنده این برند جزو افرادی است که علاقه یا اطلاعات بسیاری درباره دنیای دیجیتال و تجهیزاتش دارد. یا درباره برند رولکس معمولا قشر خاصی از جامعه و تجار را خواهیم شناخت.

5.      همه چیز برای یک هدف

همانطور که در تعریف کلی درباره کلمه برند اشاره شد مفهوم کلمه برند درواقع مجموعه‌ای از عوامل است که قصد انتقال یک پیام را دارد بنابراین جای تردید نیست که برای رسیدن به این هدف همه چیز باید در خدمت یک چیز باشد و نمی‌توان خلاف آن متصور شد. به عنوان مثال با دیدن برند چای شهرزاد نمی‌توانیم طعمی خوش در بسته بندی نامتناسب را به خاطر بیاوریم یا درباره برند بی ام و هرگز نمی‌توان سرعت و قدرت بالا را با ظاهری بسیار بی کیفیت و قطعات نا مناسب و خدمات پس از فروش بدون برنامه متصور شد چون در شکل گیری این برند بین المللی تمام عوامل همسو و درجهت یک هدف حرکت کرده‌اند و ذهنیت علاقمندان نیز در این قالب شکل گرفته و هرآنچه خارج از آن را ناخودآگاه مردود اعلام می‌کند.