تنوع منو ، تعدد گردشگر
جای تردید نیست که یکی از بخش های بسیار ایده آل و خوشمزه گردشگری یا همان سفر خودمانی مخصوص تجربه طعم غذاها و خوراکی های متفاوت در مقاصد مختلف گردشگری ما است و بیشتر خاطرات سفرمان به غیر از بازگو کردن مناطق دیدنی به این بخش خوشمزه از سفرمان یا همان خوراکی ها اختصاص می یابد که مزه آن همیشه زیر دندانمان خواهد ماند.
براساس اطلاعات و آمارهای موجود بین المللی یک سوم از کل هزینه سفر گردشگران در جهان مربوط به خوردن و آشامیدن است و بهمین منظور می توان بخش مربوط به غذا که نیاز اصلی هر یک ازماست را در سفر و گردشگری به یکی از پولسازترین بخش های سفر تعبیر کرد و فرصتی مناسب برای توسعه صنعت گردشگری و اشتغالزایی دانست.
طعم و عطر و بوی غذاهای محلی در شهر های مختلف جهان یکی از جاذبه های معروف بین گردشگران بخصوص آنهایی که با یک کوله پشتی راهی سفر می شوند ، شناخته شده است . بسیاری از شهرهای گردشگرپذیر جهان دارای بازارچه های شبانه ای هستند که مملو از غذاهای ارزان قیمت محلی هستند و تعداد انبوهی از گردشگران مشغول تجربه طعم غذای محلی مقصد خود هستند .
هرچند این نوع گردشگری یا همان «گردشگری غذا» (در این نوع از گردشگری، می توان مسافران را به دیدار از غذاهای بومی مناطق، چگونگی گردآوری مواد اولیه، فرایند تهیه و پخت و ابزار و وسایل بکار برده شده سفر دعوت کرد. ) در بسیاری از نقاط مختلف جهان هم اکنون به شاخه ای از صنعت توریسم تبدیل شده است اما هنوز هم می توان از عطر و طعم غذاهای محلی برای سرذوق آوردن گردشگران استفاده کرد و آنها را دست به جیب کرد. این نوع گردشگری از ابتدا در غالب تورهای آموزش طرز تهیه و پخت غذاهای محلی بیشتر در اروپا شکل گرفت و در نهایت این آسیایی ها بودند که گوی رقابت را از اروپا گرفتند و برای معرفی غذاهای محلی و عجیب و غریب خودشان بسیاری را به بستن چمدان هایشان تشویق کردند.
غذاهای محلی نمادی از فرهنگ مناطق
همه می دانیم که برخی از مناطق مختلف جهان دارای غذاهایی بومی هستند و این غذاها به عنوان نمادی از فرهنگ و تمدن آن منطقه بین گردشگران شناخته می شود . شاهد مثال موضوع این است که با شنیدن یا دیدن نام غذای «میرزا قاسمی» ناخودآگاه سواحل زیبای خزر را به یاد می آورید و به یاد آرامش کنار ساحل خواهید و افتاد در حالی که با شنیدن نام سمبوسه ناگهان به یاد عطر و طعم غذاهای حاشیه خلیج فارس خواهید افتاد . همین موضوع دستاویزی شده برای معرفی و البته رونق کسب و کار گردشگری در مناطق دیگر جهان که می توان به نمونه آسیایی این نوع گردشگری را می توان مالزی دانست . مالزی برای به دست آوردن بازار گردشگری کشورهای اسلامی با شعار «غذای حلال» وارد عرصه رقابت در صنعت گردشگری شد و هم اکنون هم در این زمینه موفق عمل کرده است. البته کمی دورتر از این کشور می توان به جشنواره های مختلف غذا در ژاپن و کشور پرو نیز اشاره کرد که هر ساله صدها هزار گردشگر را روانه این کشور می کند.
بنابراین اگر در کشورمان نیز قصد تجربه رونق گردشگری را داریم می توانیم از تنوع بسیار بالای غذاهای محلی استفاده کنیم و علاوه بر رونق اقتصادی زمینه ساز زنده نگهداشتن این تمدن و فرهنگ در زادگاه خود باشیم نه اینکه جای تمام این غذاها را به یک یا چند نوع غذای معمول بدهیم.
برگزاری جشنواره عاملی در توسعه گردشگری
همانطور که اشاره شد تنوع غذایی و البته تجربه عطر و طعم نمون های محلی و اصیل این غذاها هم اکنون سراسر جهان برای جلب نظر گردشگران در صادرات نامرئی به کار گرفته شده و باعث جابجایی میلیون ها نفر گردشگر در گوشه و کنار دهکده جهانی شده است که متاسفانه این امتیاز علی رغم وجود صدها نمونه از غذاهای معروف و مشهور محلی در کشورمان دیده نشده والبته گاهی اوقات به دست فراموشی نیز سپرده شده است.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان گردشگری همین امر باعث شده تا اکثر رستوران های محلی کشورمان دارای منوهای تکراری و بعضا یکسانی باشند و تعبیر برخی گردشگران خارجی که در ایران سفر می کنند؛ همجا کباب باشد . این درحالی است که می توان کمبود رشد فرهنگی و اجتماعی، کمبود مهارت و خلاقیت در آشپزهای رستورانها را از عمده ترین دلایل محدود بودن منوی غذای رستورانهای هتل ها دانست .
از سوی دیگر برخی از کارشناسان می گویند این معضل به دلیل این است که کسانی که در کشورمان شغل آشپزی را انتخاب می کنند، بعد از مدتی دچار یک نواختی و روز مرگی می شوند. به همین سبب باید درزمینه تربیت آشپز و سرآشپز رستورانها یک تحول اساسی به وجود آید چون آشپزی علم توام با ظرافت های هنری و خلاقانه است و برای این حرفه باید ازوجود جوانان خلاق و آموزش دیده استفاده شود. آشپزها و سرآشپزها ی امروزی باید علاوه برتحصیلات آکادمیک، ذائقه مردم فرهنگ های مختلف را به خوبی بشناسند تا بتوانند در زمینه جلب نظر گردشگران خارجی درکشورمان موفق عمل کنند.
این کارشناسان با تاکید براینکه غذاهای اصیل ایرانی فقط کباب و دیزی نیست می گوید: با استفاده از مراکز آموزش آکادمیک می توان به جای انتقال تجارب سینه به سینه آشپزی بین کسانی که آشپزی را یک حرفه انتخاب می کنند باعث ایجاد انگیزه برای خلاقیت و نوآوری بین جوانان شد و البته حضور هرچه بیشتر گردشگران در کشورمان نیز خود عاملی برای سرذوق آوردن سرآشپزها نیز خواهد شد و به قول معروف تنوع منوی رستوران هایمان می تواند به تعدد حضور گردشگران در ایران باستانی کمک کند.
البته نباید فراموش کرد که تنوع در منوی غذای رستوران ها به معنی زیرپاگذاشتن قوانین وعرف جامعه ما نیست بلکه می توان با استفاده از همان خلاقیت یاد شده بین سرآشپزهای جوان و زنده نگهداشتن فرهنگ و تمدن ایران باستانی ما علاوه بر معرفی و سرو غذاهای محلی ایران به ارایه برخی از غذاهای فرنگی نیز پرداخت و با استفاده از این روش هم به توسعه گردشگری رسید و هم شرایط و عقاید جامعه را احترام گذاشت.شاید به تازگی این اتفاق در برخی شهرهای بزرگ کشورمان از جمله تهران رخ داده و شاهد افتتاح رستوران های کره ، چینی ، ترکی یا دیگر اقوام هستم اما نباید فراموش کرد که دیدنی های ایران فقط در پایتخت خلاصه نشده و البته گردشگران خارجی که با توجه به رویکرد تازه دولت و سازمان میراث فرهنگی به ایران خواهند آمد فقط در تهران ساکن نمی شوندبلکه بیشتر به شهرهای باستانی کشورمان مثل اصفهان ، شیراز و کاشان خواهند رفت که باید برای مدت زمان اقامت آنها در این مناطق نیز منوی غذای بسیار کاملی تدارک دید تا علاوه بر معرفی غذاهای محلی بتوانیم به منوی غذاهای محلی خودشان نیز وفادار بمانیم و ذائقه آنها را محترم بشماریم.
آمار بیش از یک میلیاردی گردشگران در دهکده جهانی بیانگر آن است که این صنعت به سرعت در حال رشد و گسترش سراسر جهان است و بسیاری از صنایع را به خود وابسته کرده است ، از این رو همه کشورها علاقمند هستند سهم خود را از درآمد هنگفت این صنعت مفرح و البته روبه رشد افزایش دهند و تعداد بیشتری از گردشگران را به داخل مرز و بوم خود هدایت کنند.
راهکارهای مختلفی در این زمینه توسط دست اندرکاران و فعالان عرصه صادرات نامرئی معرفی شده که همه آنها در سراسر جهان به کار گرفته شده و نتایجی نیز به دنبال داشته اند اما نسخه ای واحد و مشترک برای توسعه گردشگری از گذشته های دور وجود داشته که به تازگی برخی از کشورهای پیشگام در گردشگری از آن استفاده کرده و نتایج بسیار مناسبی نیز به دست آورده اند.
این راهکار چیزی نیست به جز سفرنامه نویسی و ثبت خاطرات تلخ و شیرین سفرها و ماجراجویی هایمان که از زمان جاده ابریشم حتی دوران پارینه سنگی براساس سنگ نگاره های موجود در برخی نقاط جهان همراه بشر بوده و خواهد بود، اما امروزه این خاطره نویسی بیشتر در دنیای مجازی رونق داشته و به یاری گردشگری کشورهای مختلف آمده است. راهکاری که ژاپن ، استرالیا، ایالات متحده آمریکا و آلمان توانسته اند به خوبی از آن بهرمند شده و صادرات نامرئی خود را افزایش دهند.
خاطره ایران، کام گردشگران خارجی را شیرین می کند
چندی پیش در خبرهای مربوط به گردشگری ایران آمده بود که گروهی از گردشگران فرانسوی در قالب تور رالی پاریس – پکن از ایران گذشتند ، بطوری که حلاوت این حضور این گروه در ایران برای مسئولان گردشگری دولت دهم بقدری بود که نکته ای ریز اما جدی از دید آنها و حتی جرایدی که این خبر را مخابره کرده بودند، بدورماند .
در خبرهای مربوط به حضور این ماجراجویان فرانسوی در قالب این تور رالی آمده بود ؛ شرکت فرانسوی برگزار کننده این تور بزرگ به دلیل تبلیغات غیر واقعی رسانه ها نسبت به امنیت داخلی ایران به سختی توانسته گردشگران و ماجراجویان شرکت کننده را متقاعد کند که ایران به عنوان مناسبت ترین راه عبور طی مسیر است و می توانند با امنیت کامل از ایران عبور کنند.
نکته اینجاست که این تورگردان به سختی توانسته افراد مورد نظرش را راضی به عبور از ایران کند ، در حالی که امنیت داخلی ایران هم اکنون بسیار بالاتر از برخی همسایگان کشور است . بنابراین همان تصویرسازی غیر واقعی رسانه ها توانسته باعث نگرانی گردشگران مشتاق ورود به ایران باشد مشکلی که به دست خود همین افراد یعنی گردشگران به سادگی قابل برطرف شدن است و نیازمند هزینه ای گزاف برای تبلیغات بدون حاصل در کشورهای دیگر یا ساخت برنامه های پرهزینه تبلیغاتی نیست .
همه واقفیم برخی از کشورهای غربی با استفاده از قدرت رسانه ها سعی در ساختن تصویری غیر واقعی از تمدن ایران زمین در ذهن گردشگران داشته و دارند که متاسفانه به دلیل سوء مدیریت برخی از دست اندرکاران صنعت گردشگری طی دوران گذشته این موضوع جدی گرفته نشد اما حالا که دولت یازدهم با شعار توسعه گردشگری روی کار آمده و سازمان میراث فرهنگی سخن از رونق گردشگری در آینده ای نزدیک می گوید به جاست که با استفاده از همین قدرت یعنی رسانه ها و دنیای مجازی تصویری واقعی و دقیق از ایران برای جهان مخابره کنیم .
اما چگونه؟
همانطور که می دانیم، گردشگران امروزی قبل از سفرشان سعی می کنند در دنیای مجازی سری به مقصدشان بزنند و از امکانات و شرایط اجتماعی آن کشور اطلاعاتی کاربردی را به دست آورند، اما متاسفانه هم اکنون اطلاعات گردشگری تمدن ایران زمین در دنیای مجازی بسیار اندک و بعضا صحیح نیست.
بنابراین اگر ایران بتواند در این دنیا نیز به قدر کافی حضور داشته باشد و واقعیت موجود ایران را برای علاقمندان و ماجراجویانی که قصد سفر به ایران را دارند شرح دهد بدون تردید سوء نیت دیگران بی اثر شده و صنعت گردشگری ایران با توجه به امکانات و جاذبه های کشورمان رونقی دوچندان را به خود ببیند. لازم نیست برای اینکار مسئولان امر آستین بالا زده و وارد کارزار گردشگری شوند بلکه کافی است که فقط بستر سازی کنند و با استفاده از تجربیات کشورهایی مثل ژاپن ، وظیفه تولید مطالب مفید گردشگری کشورمان را برعهده گردشگرانی که از ایران بازدید کرده اند گذاشته و اجازه دهند آنها با زبان عامیانه و محلی خود وارد عمل شوند نه اینکه از ادبیات خشک تبلیغاتی برای جلب نظر گردشگران دیگر استفاده کنیم،.
پس می توانیم با استفاده از گردشگران همان تور پاریس – پکن کار را شروع کرد . همگی می دانیم اطلاعات گردشگرانی که به ایران وارد می شوند در سفارتخانه های کشورمان موجود است، بنابراین رایزانان فرهنگی ایران بخصوص در کشور فرانسه با ایجاد انگیزه هایی مانند ارسال جوایزی نفیس از صنایع دستی ایران برای شرکت کنندگان در تورد یاد شده و برقراری ارتباط با این گردشگران از آنها برای ثبت خاطراتشان در دنیای مجازی دعوت کرده و با انتشار این خاطرات مستند جلوی سم پاشی برخی از کشورها علیه جاذبه های کشور ایران را بگیرندتا این روش به استراتژی مفیدی برای گردشگری ایران تبدیل شود.
خاطراتی که کام گردشگری ژاپن را شیرین کرد
حفظ جایگاه و رشد صنعت گردشگری دربین کشورهای دارای جاذبه های گردشگری به قدری جدی است که حتی کشورهایی چون چین، ژاپن و استرالیا نیز که به عنوان کشورهایی مهم در صنعت گردشگری شناخته شده اند دست از کار نکشیده اند و برای رونق هرچه بیشتر این صنعت در منطقه شان تلاش می کنند به عنوان مثال می توان از آخرین ابتکار کشور ژاپن برای احیای صنعت گردشگری خود پس از حادثه ناگوار فوکوشیما یاد کرد که طی دو مرحله و با برنامه ریزی بسیار دقیق و منطقی توانسته جانی تازه به صنعت گردشگری سرزمین آفتاب ببخشد.
بسیاری از گردشگران که قصد سفر به ژاپن را داشتند به دلیل مشکلات زیست محیطی به وجود آمده مقصد سفرشان را به نقطه ای دیگر در این کره خاکی تغییر دادند و سرزمین شکوفه های گیلاس را از فهرست مقاصد سفرشان خارج کردند با این اتفاق صنعت گردشگری ژاپن دچار مشکلات عمده ای شد. اما مسئولان گردشگری ژاپن با ابتکاری جالب دوباره نظر این گروه را به سرزمین آفتاب جلب کردند و هم اکنون هم برای تحقق اهدافشان گام بعدی را برداشته اند.
اینگونه که سفارت خانه های ژاپن و بخصوص رایزنان فرهنگی این کشور بازارهای مهم صنعت گردشگریشان را انتخاب کرده و با تبلیغات گسترده ای در جراید و رسانه های کشورهای هدف گردشگری، دوباره نام ژاپن را در ذهن گردشگران آن منطقه و آنهایی که چمدان سفر بسته اند زنده نگاه داشتند. همین موضوع باعث شد تا تعدادی دوباره برای گذراندن تعطیلات خود به سرزمین آفتاب سفر کنند.
ژاپنی ها با تدارک بروشورهایی بسیار جالب این مسافران را تشویق به نوشتن خاطراتشان در دنیای مجازی کردند؛ به این صورت که فقط کافی بود تا این گردشگران خاطراتشان و تعدادی از عکس های یادگاری از سفر به سرزمین آفتاب را در وب لاگ های شخصی یا حتی وب سایت های گردشگری معرفی شده در بروشورها ثبت کنند و آدرس نوشته را برای مرکز معرفی شده توسط دولت ژاپن بفرستند .
دست اندرکاران و فعالان گردشگری ژاپن چه دولتی و چه خصوصی با ارایه یکهزار جایزه نفیس برای گردشگرانی که در این طرح شرکت کرده بودند انگیزه لازم برای شرکت هرچه بیشتر گردشگران در طرح یاد شده ایجاد و بسیاری را وادار به ثبت خاطرات سفرشان به سرزمین آفتاب در دنیای مجازی کردند.جالب اینجاست که جایزه این مسابقه نیز سفر رایگان خانواده شرکت کنندگان به ژاپن تعیین شده بود. همین موضوع باعث تولید شدن حجم انبوهی از اطلاعات درباره گردشگری و جاذبه های ژاپن شد و همگان اتفاقات ناگوار فوکوشیما را فراموش کردند و دوباره گردشگری ژاپن رونق گرفت.
جشنواره ماهیگیری طعمه لذیذ برای قلاب صادرات نامرئی ایران
برگزاری و میزبانی برخی مسابقات ورزشی درسطح جهان علاوه بر جنبه ورزشی از اهمیت ویژه ای در جابجایی افراد و علاقمندان ورزش داشته و دارد این امتیاز باعث شده تا مسئولان و دست اندرکاران صنعت نوین گردشگری یا همان صادرات نامرئی نیز به این مسابقات علاقمند شده و از شور وهیجان هنگام برگزاری این بازیها به نفع توسعه و درآمدزایی در حرفه خود بهره گیرند.
صحبت از برگزاری رویدادهای بین المللی و بسیار پرسروصدا مثل المپیک یا جام جهانی نیست بلکه می توان حتی با چند ده هزار نفر علاقه مند برخی از رشته های ورزشی به مقصود رسید و بدون نیاز به زیرساخت های بسیار و پیچیده در راستای به حرکت درآوردن چرخ اقتصاد گردشگری گام برداشت.
یکی از این شاخه های ورزشی که البته اغلب در گوشه و کنار جهان برای بازنشسته ها و افراد ثروتمند جذاب بوده است ماهیگیری با قلاب است رشته ای که علاوه بر مفرح بودن می تواند باعث سفر گروههای کثیری از گردشگران حتی در بدترین شرایط آب و هوایی نیز باشد.
ایران مستعدترین کشور منطقه
در این زمینه رضا خوش سرور ، رئیس انجمن گردشگری ورزشی ایران می گوید: با توجه به چهار فصل بودن آب و هوای ایران و البته اقلیم بسیار مناسب کشورمان می توان ایران باستانی را به عنوان یکی از مستعد ترین کشورهای منطقه در برگزاری اینگونه تورهای تفریحی به دنیای گردشگری جهان معرفی کرد.
به عقیده این فعال گردشگری ورزشی سرمایه گذاری در گردشگری ورزشی ایران یکی از زودبازده ترین سرمایه گذاری ها و بازی برد برد برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی در این زمینه است.
خوس سرو می گوید: اگر بخواهیم نیمه خالی لیوان را بنگریم شاید ببینیم در بسیاری از موارد زیرساخت های مناسبی وجود ندارد اما از آنجا که هدف ما امکان دسترسی و استفاده برای همگان است می توانم بگویم بسیاری از رشته های ورزشی هستند که می توان آنها را دستمایه سفر کرد اما با کمترین هزینه ، برگزاری مسابقات دوی ماراتن یا حتی برگزاری مسابقات داخلی یا بین الملی ماهیگیری با قلاب از جمله رشته های ورزشی هستند که علاوه بر مفید بودن در توسعه گردشگری و جلب نظر گردشگران به نقطه ای خاص از کشورمان نیاز به سرمایه گذاری کلان ندارند و می توان حتی به نوعی از آنها به عنوان بنگاههای زودبازده یاد کرد.
وی در ادامه می گوید: دشت ها و کوهستان ها و دریاچه ها همه و همه به عنوان سرمایه ای خدادادی و بسیار مناسب دراختیار گردشگری ایران و بخصوص گردشگری ورزشی ایران قرار گرفته اند بصورتی که حتی به گفته دست اندرکاران گردشگری کویرهای ایران که به عنوان غیر قابل سکونت ترین نقاط ایران هستند امکان جذب گردشگران ورزشی را به خود داشته و دارند.
رئیس انجمن گردشگری ورزشی ایران درباره برگزاری مسابقات ماهیگیری برای جلب نظر گردشگران می گوید: ورزش مفرح و بسیار جذاب ماهیگیری که در جامعه ورزشی کشورمان که علاقمندان بسیاری دارد و زیر نظر انجمنی با همین نام فعالیت می کنند بستری بسیار مناسب در زمینه رشد و گسترش صنعت گردشگری ورزشی کشور است. هرچند امروزه شاهد برگزاری پراکنده اینگونه تورهای تفریحی در استانهای مختلف کشور هستیم اما اگر این تورها با برنامه ریزی هدفمند و متمرکز و دقیق تر انجام شوند شاهد رونق کسب وکار والبته گردشگری ایران در سراسر کشور خواهیم بود .
وی می افزاید: این شاخه از گردشگری ، هرگز فصل خاص یا گرما و سرما نمی شناسد و تنها محدودیت آن زمان تخم ریزی و تولید مثل ماهی هاست که انهم با ایجاد دریاچه های مصنوعی این محدودیت هم قابل برطرف شدن است. بصورتی که دست اندرکاران با ریختن تعدادی ماهی در دریاچه مورد نظر می توانند در هر فصل از سال اقدام به برگزاری اینگونه تورهای تفریحی کنند. به عنوان مثال حتی سال 1386 شاهد برگزاری اولین مسابقات ماهیگیری با قلاب در قم به عنوان شهری با جاذبه مذهبی و البته کویری ، بوده ایم.
مدیریت سفر با برگزاری اینگونه مسابقات ورزشی
خوش سرور در باره توانمندی ایران برای برگزاری اینگونه تورها نیز می گوید: هم اکنون طبق اطلاعات انجمن ماهیگیری کشور که زیر نظر فدراسیون ورزشهای همگانی فعالیت می کند در کشورمان 25 استان در این زمینه قابلیت داشته و مشغول برگزاری مسابقات نیز هستند که می توان با هدفمند کردن این مسابقات و البته تبلیغات مناسب داخلی و خارجی نظر گردشگران را مناطق یادشده جلب کرد و علاوه بر ترویج ورزش به بحث رونق گردشگری نیز بپرداخت.
اما رئیس انجمن گردشگری ورزشی کشور درباره زیرساخت های مورد نیاز این نوع گردشگری می گوید: اگر قرار است در حوضچه های مصنوعی این تورها برگزار شود که بسیار کار ساده ای پیش رو داریم و با برپایی چادرها و استفاده از کانکس هایی می توان مسابقاتی در قالب تورهای یک یا دوروزه را تدارک دید اما اگر قرار است در محیط طبیعی فعالیت کنیم باید با توجه به رعایت اصول حفاظت از محیط زیست و البته اقلیم منطقه شرایط ابتدایی را فراهم کرد و نسبت با آزاد سازی ماهی در منطقه مورد نظر با نظارت مسئولان اقدام به برگزاری تورهای گردشگری در این زمینه انجام داد .
رئیس انجمن گردشگری ورزشی ایران درباره امتیاز برگزاری اینگونه مسابقات در گردشگری کشورمان می گوید : مهمترین امتیاز برگزاری اینگونه تورهای گردشگری ورزشی این است که می توانیم مدیریت سفر را برای هموطنان داخلی والبته گردشگران خارجی به اجرا بگذاریم و از تجمع گردشگران بخصوص در پیک سفر در نقطه ای از کشورمان جلوگیری کنیم.
خوش سرور در پایان می افزاید: برگزاری این نوع تورهای گردشگری ورزشی امری تازه و خارق العاده نیست بلکه در بسیاری از کشورهای جهان مثل آمریکا، کره جنوبی، ژاپن ، فرانسه ، ایتالیا ، کانادا ، استرالیا و سوئیس سابقه داشته و هر ساله برگزار می شود که می تواند حتی از تجربیات این کشورها در زمینه برگزاری اینگونه مسابقات بین المللی که باعث حضور گردشگران در منطقه مورد نظرشان می شود نیز استفاده کرد.
نمونه های خارجی از این نوع گردشگری
به عنوان مثال کشور کره جنوبی هر ساله در فصل زمستان در منطقه HWACHEON که یکی از سردترین مناطق کره جنوبی است و تصور حضور چند صد هزار نفر به عنوان گردشگر در آن فصل از سال برایش سخت بوده با برگزاری جشنواره ماهی گیری روی یخ رودخانه که قطر آن به حدود 40 سانت می رسد گرمای خاصی به صنعت و اقتصاد کشور اهدا می کند. به گزارش مسئولین دولتی کره جنوبی هر ساله در این جشنواره حدود یک میلیون نفر شرکت کننده داخلی و خارجی شرکت می کنند و از یازده هزار سوراخ ایجاد شده روی یخ رودخانه مشغول صید 35 تن ماهی ریخته شده به آب در فضایی کاملا شاد و با امکانات بسیار مناسب اقامتی خواهند شد.
بنابراین کره جنوبی توانسته اقتصاد یخزده این شهر را در سردترین فصل سال با حضور گسترده گردشگران رونق بخشد در حالی که ایران با داشتن امکانات بسیار مناسب گردشگری بخصوص در این زمینه بصورتی که در ماههای سردسال حتی در برخی از مناطق کشور باید کولر روشن کرد تا از دست گرما آسایش داشت ، بی توجه مانده .
طبق بررسی های انجام شده توسط سازمان جهانی گردشگری به ازای هر 7 نفر گردشگر یک فرصت شغلی در کشورهای گردشگرپذیر ایجاد می شود بنابراین اگر به همین جشنواره ماهیگیری درکره جنوبی توجه کنیم این کشور توانسته سالانه و با برگزاری این جشنواره تنها حدود 150 هزار شغل برای این شهر سردسیری ایجاد کند.
از موازی کاری بپرهیزیم
با نگاهی به برگزاری اینگونه تورهای گردشگری در گوشه وکنار جهان بخصوص کشور کره جنوبی در میابیم برگزاری اینگونه جشنواره ها را می توان به عنوان بازی بردبرد برای صنعت گردشگری کشورهای مستعد دانست که با همکاری دوبخش ورزشی و البته گردشگری شکل خواهد گرفت، نه اینکه مثل حال حاضر کشورمان هر کدام از این بخش ها مشغول موازی کاری با دیگری هستند که حاصل این موازی کاریها برگزاری جشنواره های ماهیگیری با قلاب تنها با حضور یکصد خانوار در مناطق بکر ایران بوده در حالی که کشور سوئیس به عنوان نمونه در آخرین جشنواره ماهیگیری خود توانسته در یکی از دریاچه های بسیار کوچک این کشور سرسبز اروپایی 250 هزار نفر را به مدت دو شبانه روز در چادرهایشان میخکوب کند و باعث رونق صنعت گردشگری آن منطقه بشود.
امروزه گردشگری و صنایع مربوط به آن بیش از آنچه که قابل تصور باشد گسترده و با زندگی قرن بیست و یکمی بشر عجین شده است. بهطور کلی با توجه به تنوع طلبی بشر این صنعت یعنی گردشگری و زیرمجموعه هایش بدون محدودیت در حال حرکت روبه جلوست و به دلیل درآمدزایی این صنعت همیشه مورد توجه دست اندرکاران و مسئولان گردشگری در دهکده جهانی بوده است.
شاید طی یکی دو روز اخیر این کلمه یعنی گردشگری در گوشه و کنار اخبار بیش از پیش به چشم خورده و توجه شما را به خود جلب کرده باشد . دلیل اصلی این موضوع نزدیک شدن روز جهانی گردشگری است که حدود چهل سال پیش سازمان جهانی گردشگری بیست و هفتمین روز ماه سپتامبر ( 5 مهر) را به دلیل تصویب اساسنامه خود به عنوان روز جهانی گردشگری اعلام و آن را جشن میگیرد. هدف از اختصاص این روز به صنعت گردشگری، اگرچه رشد و ارتقای فرهنگ گردشگری است؛ ولی با انتخاب شعاری از طرف سازمان جهانی گردشگری که در برگیرنده اهداف و سیاست های آینده آن سازمان در سال پیش روست، تکمیل خواهد شد.
از سوی دیگر اکثر کشورها این روز یا هفته پس از آن را به موضوع سفر و گردشگری و صنایع وابسته به آن اختصاص می دهند و با تدارک برنامه هایی متنوع طی این مدت توانایی خود در صنعت گردشگری را به دیگران معرفی میکنند، اگرچه این روز یا هفته در کشورهای دهکده جهانی بیشتر کارکرد داخلی و فرهنگ سازی برای اتباع همان کشور دارد، اما گاهی نشست های خبری و همایش های حاشیه ای در این هفته خود می تواند به عنوان بهترین تبلیغ در دیگر نقاط جهان دیده یا شنیده شود.
به همین دلیل از سال 1997 که این جشن در کشور همسایه ایران ، ترکیه برگزار شد قرار براین شد تا هر سال یک کشور مسئول برگزاری این جشن بین المللی در کنار سازمان جهانی گردشگری به عنوان مشارکت کننده قرار گیرد تا علاوه بر معرفی توانمندی های گردشگری خود به دست اندرکاران بین المللی ، در حاشیه این جشن از تجارب دیگران نیز استفاده کند و زمینه همکاری های آینده با دیگران را برای رشد و ارتقای سطح کیفی و کمی صنعت گردشگری کشورش فراهم کند.
نتایج مثبت این تصمیم باعث شد تا سازمان جهانی گردشگری برای انتخاب شریک خود در این روز برنامه ای تدوین کند که طبق جدولی مشخص هر دوره یک کشور از یک قاره به این مسئولیت انتخاب شود، اما جشن امسال که با شعار توسعه و رشد گردشگری با استفاده از انرژی های پایدار برگزار می شود، علاوه بر تاکید حفظ محیط زیست هدفی واحد را در جهان پیگیری می کند، آن هم اتحاد بین کشورها برای حفظ محیط زیست از طریق ارتقای فرهنگ گردشگری و سرمایه گذاری های سازگار با محیط زیست است. شعار روز جهانی گردشگری در سال 2012 میلادی پیامی رسا به ساکنان جهانی در حال نابودی به وسیله گازهای گلخانه ای و آلودگی محیط زیست است که لزوم حفظ محیط زیست را برای حفظ و افزایش درآمد حاصل از صنعت گردشگری را به کشورهای گردشگر پذیر یا به طور کلی دهکده جهانی گوشزد می کند.
به همین دلیل و به واسطه انتخاب شعار یاد شده امسال محل برگزاری این جشن در جزایر قناری انتخاب شده که با شعار منتخب امسال یعنی توسعه گردشگری با انرژی های پایدار بی ارتباط نیست، توسعه گردشگری که خود به عنوان صنعتی سبز در دهکده جهانی شناخته شده با استفاده از انرژی های پایدار مثل انرژی خورشیدی، آب و باد تاکید بر پایداری توسعه و رونق این صنعت پردرآمد در جهان کرده است. این مراسم که معمولا با پیامی از طرف چند مقام مسئول بلند پایه در صنعت گردشگری سازمان ملل ، کشور میزبان و دبیرکل سازمان ملل آغاز می شود، امسال نیز همچون گذشته قبل از برگزاری جشن این روز پیامهایی را برای جهانی به همراه داشته است که همگی در راستای حفظ و مدیریت منابع طبیعی موجود روی کره خاکی یا همان دهکده جهانی بوده است.
اگرچه این سخنان بیشتر نمادین هستند و هیچ جنبه اجرایی ندارند، اما تاثیرات آنها تا سال بعد و جشنی دوباره در صنعت گردشگری جهانی کاملا مشهود و قابل پیگیری است. به همین دلیل، یوکیو آمانو، دبیر کل سازمان ملل درباره روز جهانی گردشگری امسال این گونه گفت که در سیاست های امسال یعنی 2012-2013 توسعه و استفاده از انرژی های پایدار صنعت سبز گردشگری به خوبی در نظر گرفته شده است و با توجه به ابعاد اقتصادی ، اجتماعی و زیست محیطی گردشگری می توان امیدوار بود با استفاده از انرژی های پایدار در حفظ و نگهداری از محیط زیست جهان که سرمایه اولیه صنعت گردشگری است بخوبی در جهت توسعه و رشد آن صنعت گام برداشت.
وی درباره دلیل انتخاب این شعار عنوان کرده با توجه به فعالیت گروه کثیری از مردم در صنعت گردشگری و وابستگی اقتصادی آنها به رونق این صنعت سبز باید با ا ستفاده از انرژی های پایدار رشد و درآمد این گروه از این صنعت پردرآمد و مفرح را تضمین کرد.
بلند پایه ترین مقام سازمان ملل هر دو گروه یعنی هم گردشگران و هم دست اندرکاران صنعت گردشگری را به رعایت اصول حفظ محیط زیست توصیه و اظهار کرده برخی مراکز اقامتی و حمل و نقل در گردشگری با رعایت و کنترل شرایط موجود می توانند تا حد بسیار زیادی جلوی انتشار گازهای گلخانه ای که اولین و بزرگ ترین تهدید برای آینده زمین هست را بگیرند. در واقع آینده شغلی خود را با این کار تضمین کنند، چون حیات زمین یعنی پویایی گردشگری و کسب درآمد برای آنهاست .
هرچند گردشگری و تفریح بخشی از زندگی جوامع بشری در قرن حاضر است اما این تفریح و خوشی هرگز نباید به از بین رفتن منابع طبیعی و تخریب آنها که پایه اصلی صنعت گردشگری و ضامن ادامه فعالیت اقتصادی دست اندرکاران آن است ، بشود.
در این باره و قبل از برگزاری جشن سال 2012 وزیر صنعت، انرژی و گردشگری اسپانیا، خوزه مانوئل سوریا لوپز
(Jose Manuel Soria Lopez) نیز این گونه اظهار سخن گفته است : کشور من افتخار می کند که به عنوان یکی از پیشگامان استفاده از انرژی های پایدار و البته پاک در جهان امروز شناخته شده و با توجه به انتخاب شعار امسال می توان گفت که اسپانیا پاک ترین مقصد گردشگری جهان از نظر حفظ محیط زیست به دلیل استفاده از انرژی پایدار در کنار توسعه گردشگری است. بنابراین این کشور امسال علاوه بر شهرت به عنوان مقصد مهمی برای گردشگران علاقمند به حفظ محیط زیست در دهکده جهانی به عنوان پیشگام استفاده از انرژی های پایدار در این صنعت نیز مشهور خواهد شد.
همگی می دانیم در دنیای بحران زده کنونی از نظر مالی و اقتصادی صنعت گردشگری به عنوان یکی از سودآور ترین صنایع جهانی است پس حفظ و توسعه آن با رعایت اصول حفظ محیط زیستی می تواند مناسب ترین سرمایه گذاری در جهان باشد که اسپانیا نمونه ای بارز از این سرمایه گذاری در جهان است.
این کشور 10.2 (ده و دودهم درصد ) درصد درآمد ناخالص خود را از این صنعت کسب می کند و تقریبا 11 درصد مشاغل اسپانیا نیز به این رشته اختصاص یافته است پس اولویت اصلی کشور من توسعه این صنعت درآمد زاست تا با درآمد حاصل از این صنعت سبز جلوی گسترش بحران مالی را در منطقه بگیرد و چرخ اقتصادی کشور را در کنار حفظ محیط زیست به حرکت درآوردگرچه خیلی از کشورها به این فکر افتاده اند و قصد توسعه گردشگری خود را با استفاده از شعار امسال دارند، اما لازم به یادآوری است که اسپانیا یک گام از دیگران جلوتر است پس امکان موفقیت اسپانیا برای این گونه توسعه بیش از دیگرانی خواهد بود که تازه به فکر طرح و برنامه افتادند.
در عین حال شاید بتوان گفت مهم ترین پیامی که امسال مربوط به جشن روز جهانی گردشگری مطرح شده، مربوط به دبیر کل سازمان جهانی گردشگری به عنوان بالاترین مقام مسئول در این صنعت طالب ریفای است که در آن آمده: تامین انرژی در توسعه صنعت گردشگری امری کلیدی است چون بیشترین سهم سرمایه گذاری یا به عبارتی هزینه در این صنعت مربوط به تامین انرژی است.
صنعت حمل و نقل که به عنوان شاهرگ گردشگری مستقیم با انرژی سروکار دارد بدون تردید نیازمند تامین سوخت یاهمان انرژی خواهد بود و از سوی دیگر با توجه به آلاینده بودن این صنعت، باید به دنبال تدابیری بود تا از سهم آلایندگی آن و البته هزینه تامین سوخت این صنعت کاسته شود گرچه مراکز اقامتی و پذیرایی نیز در رتبه دوم قرار گرفته است اما جهت رونق گردشگری و کاهش هزینه سفر برای جامعه امروزی باید از هزینه انرژی مصرفی کاست که یکی از راه های این کار استفاده از انرژی های پایدار و ارزان قیمت طبیعی مانند خورشید است تا با استفاده از آنها به این مهم جامعه عمل پوشاند.
سازمان بین المللی گردشگری قصد دارد تا سال 2030 میلادی استفاده از این گونه انرژی ها یعنی انرژی های پایدار را در صنعت گردشگری نهادینه کند و به امری رایج در آن صنعت سبز تبدیل کند . بنابراین از هرگونه طرح و برنامه برای رسیدن به این مهم با آغوش باز استقبال می کنیم و البته مشوق هایی هم برای استفاده کنندگان از این گونه انرژی ها نیز در نظر گرفته ایم.
وی در بخش دیگری از پیام خود می گوید با صرفه جویی مصرف انرژی در صنعت گردشگری، با استفاده از انرژی های پایدار مبلغ قابل توجهی سرمایه حفظ خواهد شد، که می توان آن را مستقیم در صنعت گردشگری دوباره سرمایه گذاری کرد و زمینه اشتغال بسیاری را با توجه به بحران های مالی گسترده در جهان ایجاد کرد .
با توجه به این سخنان و پیام ها می توان گفت که اولین نشانه های شعار امسال در روز جهانی گردشگری در نمایشگاه گردشگری لندن world travel market متصور خواهد شد چون این نمایشگاه از دو جنبه اهمیت بسیار زیادی طی امسال خواهد داشت که عبارتند از :
1. نزدیکی زمان برگزاری آن با برگزاری جشن روز جهانی گردشگری
2. معروف بودن این نمایش در دنیای گردشگری
بنابراین در واقع تاثیر اصلی جشن و شعار مخصوص سال جاری در لندن مشاهده خواهد شد . نوآوری ها و اکتشافات به اختراعات جدید بی تردید امسال در لندن خودنمایی خواهد کرد و باعث تعجب دست اندرکاران گردشگری جهان خواهد بود و البته راهی برای کاستن هزینه های سفر در آینده بسیار نزدیک خواهد بود، هرچند اولویت اصلی حفظ محیط زیست جهانی بوده است.
به هر حال هفته گردشگری در کشورمان به عنوان یکی از کشورهای بسیار پرجاذبه گردشگری آغاز خواهد شد، اما باید دید که شعار امسال که از سوی سازمان جهانی گردشگری انتخاب شده چه تاثیر مثبتی در رونق گردشگری ایران که دنیایی از انرژی های تجدید پذیر است خواهد بود. به طور کلی باید دید که صنعت گردشگری ایران چقدر سبز خواهد شد؟