تولید برق با فشار ضعیف آب

گرمای زمین منبع قابل اعتماد در تولید انرژی

همه ازحرارات بالای مرکز زمین اطلاع داریم و کم و بیش مطالبی در این زمینه خوانده‌ایم اما شاید کمتر درباره امکان استفاده از این منبع عظیم حرارتی در تولید انرژی بخصوص در کشورمان شنیده‌ایم چون هنوز در این زمینه فعالیت گسترده‌ای صورت نگرفته است درحالی که با توجه به اهمیت استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر و البته جایگاه اقتصادی آن باید از بیشتر از قبل برای این مهم برنامه ریزی کنیم.

بطور کلی تولید انرژی با استفاده از گرمای داخل زمین را زمین گرمایی یا ژئوترمال می‌نامند  همانطور که می‌دانیم حرارت در هسته زمین بیشتر از 5000 درجه سانتیگراد است که معمولا در مناطقی که پوسته نازکتر و شکننده‌تر شده به صورت چشمه‌های آبگرم، آتشفشان، آبفشان‌ها وگل فشان‌ها به سطح هدایت می‌شود و براساس تحقیقات مشخص شده است به ازای هر 100 متر عمیق زمین تقریبا 3 درجه به درجه حرارت افزوده می‌شود بنابراین تنها در یازده کیلومتر فوقانی پوسته زمین نزدیک به 50 هزار برابر کل انرژی به دست آمده از منابع فسیلی شناخته شده امروزی جهان انرژی ذخیره شده است.

منابع انرژی زمین گرمایی

شاید در نگاه اول تصور براین باشد که منابع حرارتی این روش تولید انرژی صرفا همان گرمای داخلی زمین است درحالی که براساس تحقیقات انجام شده از سوی محققان این منبع انرژی تقریبا از قرن 17 میلادی برای بشر شناخته شده بوده و از آن بهره‌برداری می‌کرده اما اوایل قرن نوزدهم در ایتالیا برای اولین بار سیالات داغ داخل زمین را برای به کار گیری انرژی گرمایی آن مورد استفاده قرار گرفته است و بطور کلی منابع مختلف آن امروز برای دسترسی به انرژی پاک و اقتصادی مورد استفاده است که عبارتند از:

1.        منابع آب داغ

در این روش منابع آبی در عمق مناسب گرم شده و به سطح هدایت می‌شوند و براساس نوع دسترسی و البته هزینه تولید این روش متداول‌ترین روش مورد استفاده امروزی است اما این نوع دستیابی به حرارت داخلی زمین خود در سه گروه مختلف تقسیم بندی شده است که براساس میزان درجه حرارت منبع انرژی تقسیم بندی شده‌اند

الف- دسته اول: مخازن دما بالا با دمای بالاتر از ºC150 که مناسب برای تولید برق با تکنیکهای معمول

ب- دسته دوم: مخازن با دمای بین 100 الی ºC150که مناسب برای تولید برق با تکنیکهای پیشرفته‌تر باینری

ج- دسته سوم: مخازن دما پائین با دمای کمتر از  ºC100 و مناسب برای کاربردهای مستقیم

2.منابع بخار خشک

این نوع منبع انرژی که جزو نادرترین منابع انرژی زمین گرمایی با درجه حرارت بسیار بالا هستند می‌توانند منبع انرژی گرمایی را به صورت بخار خشک و یا آمیزه ای از بخار و آب با درجه حرارت بسیار بالا را به عنوان گزینه‌ای ایده‌ال دراختیار ما برای تولید برق قرار دهند .

3.منابع تحت فشار: 

منابع عظیمی از آب شور اشباع شده که در صخره‌های اعماق زمین تحت فشار به صورت محبوس قرار گرفته در واقع اصلی‌ترین منبع حرارت در عمق 3 تا 6 کیلومتری از سطح زمین با درجه حرارتی بین 90 تا 300 درجه سانتی‌گراد است.

4.تخته سنگهای خشک داغ یاEGS:

بطورکلی تخت سنگ‌های داغ لایه‌های زیرین زمین منبع اصلی مورد استفاده در این روش هستند و برای استفاده از حرارت آنها باید یک حلقه چاقه تغذیه و یک حلقه چاه استخراج (تولید)به طول 4 تا 6 کیلومتری از سطح زمین که بین‌انها ارتباطی برقرار شده است در اختیار داشته باشیم تا با استفاده از تزریق تحت فشار آب سرد و گرم شدن آن در شکاف‌های موجود حرارت صخره‌را به خود گرفته و به چاه استخراج برسد بدین صورت آب داغ از چاه تولید خارج و وارد سیکل نیروگاه می شود. درجه حرارت آب حاصل از این منابع بین 135 تا 180 درجه سانتیگراد بوده و در  این حالت امکان افزایش بازده نیروگاه تا 15 درصد وجود دارد.

 5.مواد مذاب:

این منابع که به نام گدازه ها می شناسیم در واقع ایده آل ترین حالت ممکن برای منابع زمین گرمایی بوده که درجه حرارت آن بین 700 تا 2 هزار درجه سانتی گراد است. هرچند با توجه به درجه حرارت بالای این مخازن و محدودیت های فنی موجود،امروزه از این منابع عظیم استفاده نمی شود.

اقتصاد و ارزیابی پروژه‌های زمین گرمایی

 بطور کلی توان تولیدی هر چاه از 2 تا 30 مگاوات الکتریکی متغیر است بنابراین هزینه بهره برداری از منابع انرژی زمین گرمایی به میزان زیادی به توان تولیدی چاه‌ها بستگی دارد. بطور مثال هزینه حفر یک چاه در حوزه زمین گرمایی پاریس تا یک میلیون دلار می رسد در حالیکه در میدانهای زمین گرمایی ایسلند و ایتالیا این میزان در حدود چند صد هزار دلار است.

از سوی دیگر در تولید برق از انرژی زمین گرمایی معمولاً میزان سرمایه گذاری اولیه برای انجام اکتشافات مربوطه و نصب نیروگاه نسبت به نیروگاه های دیگر بالاتر است. اما به دلیل پایین بودن هزینه‏های تعمیر و نگهداری و عدم نیاز به سوخت در حین بهره برداری از نیروگاه، قیمت تمام شده برق در نیروگاه های زمین گرمایی با نیروگاه های متعارف سوخت فسیلی قابل مقایسه و از انواع دیگر انرژی های نو به مراتب ارزانتر است.

به این صورت که کمیسیون Public Service of Nevada هزینه های جانبی سوختهای فسیلی شامل هزینه های رفع آلودگی های مختلف ناشی از سوختهای فسیلی از جمله گازهای SO2 , NO2 , CH4 , CO, CO2 و… را برآورده کرده است که اگر این هزینه ها به هزینه تولید الکتریسیته از سوختهای فسیلی اضافه شود تولید برق ژئوترمال مقرون به صرفه خواهد بود.

در این محاسبات مدت زمان احداث یک نیروگاه زمین گرمایی بدون احتساب زمان مطالعات اکتشافی و حفاری 3 تا 6 سال و عمر مفید آن 25 تا 35 سال تعیین شدها ست و با توجه به ضریب تولیدش که 90 درصد بوده حدود 4000 دلار برای هر کیلووات هزینه تولید درنظر گرفته شده است.

تاریخچه زمین گرمایی در ایران

در ایران از سال 1354 مطالعات گسترده ای بمنظور شناسایی پتانسیل های منبع انرژی زمین گرمایی  توسط وزارت نیرو با همکاری مهندسین مشاور ایتالیاییENEL در نواحی شمال و شمال غرب ایران در محدوده ای به وسعت 260 هزار کیلومتر مربع آغاز شد کهنتیجه این تحقیقات مشخص کرد مناطق سبلان، دماوند، خوی، ماکو و سهند با مساحتی بالغ بر 31 هزار کیلومتر مربع جهت انجام مطالعات تکمیلی و بهره برداری از انرژی زمین گرمایی مناسب هستند. در همین راستا برنامه اکتشاف، مشتمل بر بررسیهای زمین شناسی، ژئوفیزیک و ژئوشیمیایی برنامه ریزی شد. در سال 1361 با پایان یافتن مطالعات اکتشاف مقدماتی در هر یک از مناطق ذکر شده، نواحی مستعد با دقت بیشتری شناسایی شده و در نتیجه در منطقه سبلان: نواحی مشکین شهر، سرعین و بوشلی، در منطقه دماوند ناحیه: نونال، در منطقه ماکو- خوی نواحی: سیاه چشمه و قطور و در منطقه سهند پنج ناحیه کوچکتر جهت تمرکز فعالیتهای فاز اکتشاف تکمیلی انتخاب شدند. پس از یک وقفه نسبتاً طولانی و با هدف فعال نمودن مجدد طرح، گزارشهای موجود مجدداً در سال 1369 توسط کارشناسانUNDP بازنگری شده و منطقه زمین گرمایی مشکین شهر بعنوان اولین اولویت جهت ادامه مطالعات اکتشافی معرفی شد. پیرو مطالعات ذکر شده پروژه انجام حفاری های اکتشافی ، تزریقی، توصیفی به منظور شناسایی بیشتر پتانسیل در منطقه سرعین مشکین شهر در سال تعریف 1381گردید که عملیات حفر اولین چاه زمین گرمایی نیز در همان سال آغاز شد .فاز اول این پروژه در سال 1383 اتمام یافت که درمجموع سه حلقه چاه اکتشافی و دو حلقه چاه تزریقی در این مرحله حفر گردید و تست دوحلقه از سه حلقه چاه اکتشافی با موفقیت انجام گرفت که مهم ترین دستاورد این فاز از پروژه کسب دانش فنی مربوط به حفر چاههای زمین گرمایی بود . فاز دوم این پروژه در سال 1384 آغاز شده است.

توانمندی های حاصله در کشور در حوزه انرژی زمین گرمایی:

در پروژه توسعه میدان زمین گرمایی و ساخت نیروگاه مشکین شهر مراحل حفاری چاهها،بهره برداری از چاه ها در دوره تست،ساخت دستگاههای مربوط به تست در کشور کاملا بومی شده و توسط متخصصان داخلی به انجام رسیده است.

همچنین در زمینه استفاده از پمپ های حرارتی زمین گرمایی تا کنون تکنولوژی نصب کویل های زمینی به صورت کامل و 100% در کشورمان ایران بومی شده است.

و ضعیت صنعت و بازار زمین گرمایی در جهان :

در سال 2011 از انرژی زمین گرمائی در حدود 205 تراوات ساعت انرژی دریافت شده که یک سوم برای تولید برق که در حدود 2/11 گیگاوات ظرفیت نصب شده داشته و دو سوم باقی مانده برای تولید گرمایش بوده است.  بیشترین رشد در کاربرد مستقیم در استفاده از پمپهای حرارتی زمین گرمائی بوده که می توانند گرمایش و سرمایش تولید نمایند و نرخ رشد متوسطی معادل 20% سالانه داشته است.

این درحالی است که رشد جهانی استفاده مستقیم از انرژی حرارتی زمین گرمایی در سال 2011  همچنان ادامه پیدا کرده و با رشدی معادل 10 برابر سال 2005 میلادی به 58 گیگاوات ساعت رسیده است . جالب است بدانیم  در میان کاربردهای مستقیم ، پمپ های حرارتی زمین گرمایی بیشترین میزان نرخ رشد متوسط 20 درصد را به خود اختصاص داده است  بصورتی که در سال 2010 میلادی حدود 9/2 میلیون هیت پمپ در سراسر جهان فعال شدند که بیشتر آنها در ایالات متحده آمریکا، چین و اروپا قرار گرفته‌اند. انگلستان، کره جنوبی، ایرلند، اسپانیا و هلند شاهد افزایش بیش از حد ظرفیت نصب شده هیت پمپهای زمین گرمائی در بین سالهای 2005 تا 2010 بوده اند.

 به طور کلی 42 گیگاوات ساعت از تولید انرژی مستقیم زمین گرمایی در سال 2011 مربوط به پمپ های حرارتی زمین گرمایی بوده که این مقدار برابر 72 درصد از کل استفاده های مستقیم زمین گرمایی در سال 2011 و 53 درصد از کل استفاده مستقیم حرارتی زمین گرمایی در این سال بوده است .

در حدود یک چهارم از کل انرژی حرارتی مستقیم زمین گرمایی در سال 2011 صرف حمام ها و استخرهای شنا شده است و در حدود 13 درصد از کل انرژی حرارتی مستقیم زمین گرمایی در این سال نیز برای گرمایش فضا مورد استفاده قرار گرفته است . لیکن مابقی آن مربوط به گلخانه های صنعتی ، پرورش آبزیان ، خشک کن های کشاورزی و ذوب برف در معابر بوده است . در سال 2011حداقل 78 کشور جهان از منبع انرژی زمین گرمایی بهره مند شده اند و این درحالی است که این تعداد در سال 2005 برابر 72 کشور بوده است .پنج کشور برتر در زمینه کاربردهای زمین گرمایی ایالات متحده آمریکا ، چین ، سوئد ، آلمان و ژاپن می باشند که در حدود دو سوم از مجموع کل ظرفیت نصب شده دنیا را به خود اختصاص داده اند . در بین کشورهای یاد شده چین توانسته بیشتر مقدار مصرف کاربردهای مستقیم در سال 2010 را که برابر 21 تراوات ساعت است به خود اختصاص دهد .

توده‌ای از انرژی در خدمت انسان

شاید درباره تولید سوخت خودرو از برخی گیاهان یا پسماند کشاورزی مطالبی مطالعه کرده باشید اما در واقع اینگونه می‌توان گفته که این قطره‌ای از دریا بوده است چون بیومکس یکی از روشهای تولید انرژی سبز از مواد طبیعی است که به تازگی در دنیای بشر شناخته شده و بسیار برروی روش‌های مختلف تولید آن سرمایه‌گذاری شده است.

بطور کلی تعریف اتحادیه اروپا از زیست توده  یا همان بیومکس عبارت است از: « از اجزا قابل تجزیه زیستی از محصولات، پسماندها و زائدات کشاورزی (شامل مواد گیاهی و دامی)، جنگلها و صنایع وابسته و همچنین زائدات صنعتی و شهری قابل تجزیه» و امروزه مشخص شده است که سوخت های زیستی به دست آمده از پسماندهای جنگل ها و محصول های کشاورزی جهان می تواند سالانه به اندازه ۷۰ میلیارد تن نفت خام انرژی در دسترس بشر قرار دهد که این میزان ۱۰ برابر مصرف سالانه انرژی در جهان است.

این روش از تولید انرژی شاید از همان زمانی که انسان توانست آتش را مهار کند شناخته شده است ومتناسب با روند روبه رشد زندگی و تکنولوژی به ارتقاء رسیده است تاجایی که رسما در سال 1884 میلادی گاین طرحی را به اجراء درآود که به وسیله بیوگاز حاصل از انرژی زیست توده خیابان‌های پاریس را روشن کرد و افق روشنایی این روش تا امروز روبه افزایش بوده است.

اما درباره استفاده از زیست توده در کشورمان نیز آمده شیخ بهایی جزو نخستین کسانی بوده که از بیوگاز حاصل از فاضلاب حمام برای گرمایش آب همان حمام در اصفهان استفاده کرده است که همین طرح در دوران  نوین (1354) توانست با استفاده از بیوگاز حاصل از فضولات حیوانی در نیازآباد لرستان عاملی برای گرم کردن آب حمام قرار گیرد. جالب است بدانیم موسسه DLR آلمان نیز پتانسیل اقتصادی زیست توده برای تولید برق را تا سال 2050 بمیزان 3500 مگاوات محاسبه و ارائه کرده است. 

منابع انرژی در زیست توده

بطور کلی در این روش تولید انرژی مواد به شکل پسماندهای جامد یا مایع مورد استفاده قرار می‌گیرند و به گروه‌های مختلفی تقسیم بندی خواهند شد که عبارتند از

1.      پسماندهای شهری

2.      فاضلاب شهری

3.      پس ماندهای خوراکی

4.      پسماند محصولات کشاورزی

5.      محصولات انرژی‌زا

6.      فضولات حیوانات

مزایای استفاده از انرژی زیست توده

استفاده از زیست توده بعنوان یک منبع انرژی نه تنها بدلایل اقتصادی بلکه به دلیل توسعه اقتصادی و زیست محیطی نیز جذاب است و از طرفی آنرا عامل تسریع در رسیدن به توسعه پایدار می دانند. سیستم‌هایی که زیست توده را به انرژی قابل مصرف تبدیل می‌کنند، می‌توانند در ظرفیت‌های کوچک به صورت ماژول و ظرفیت های متوسط و بالا بکار روند. صنایع کشاورزی و جنگلداری از ذخایر اصلی زیست توده هستند که فرصت‌های اساسی را برای توسعه اقتصادی مناطق روستایی و دورافتاده فراهم می‌کند. میزان نشر مواد آلاینده ناشی از احتراق زیست توده، معمولاً کمتر از سوخت‌های فسیلی است. بعلاوه استفاده و بهره برداری تجاری از زیست توده می‌تواند مشکلات مربوط به انهدام ضایعات و زباله در سایر صنایع از جمله جنگلداری و تولیدات چوب، فرآوری مواد غذایی و بخصوص ضایعات جامد شهری در مراکز شهری را حذف و یا کاهش دهد. این درحالی است که تولید سالانه چندین میلیون تن زباله شهری و صنعتی، میلیاردها مترمکعب فاضلاب های شهری و صنعتی یا میلیون‌ها تن زائدات و ضایعات کشاورزی- جنگلی و دامی با استفاده از این روش کاهش یافته و به جای سردرآوردن از دامن طبیعت به انرژی پاک تبدیل می‌شوند.

قیمت جهانی برق تولیدی از منابع زیست توده :

همانطور که می‌دانیم این نوع انرژی کاربردهای متفاوتی در تولید گرما، حمل ونقل و تولید برق دارد اما همواره سئوال اصلی در ذهن کارشناسان این است که آیا استفاده از این نوع انرژی برای تولید برق یا روش‌های دیگر اقتصادی است یا خیر و درصورت احداث نیروگاه با این روش هزینه تولید چقدر خواهد بود؟ در این زمینه تحقیقات گسترده‌ای صورت گرفته است اما همانطور که می‌دانیم منابع یا همان خوراک اصلی نیروگاه در روش یاد شده کاملا متفاوت است بطوری که نزدیک به 40 تا 50 درصد از هزینه‌تولید مربوط به تامین خوراک یا همان سوخت تعیین شده است .  همین امر می‌تواند هزینه تولید و البته احداث نیروگاه را کاملا متفاوت کند هرچند در برآوردهای کلی محققان هزینه تولید برق از این روش را برای هر کیلوات ساعت چیزی حدود 2600 تا 10 هزار دلار درنظر گرفته اند. این عدد اگرچه بسیار بالاتر از تولید برق با روش‌های متداول است اما در بلند مدت و البته کاهش هزینه‌های نگهداری و البته ایمن‌سازی محیط زیست این هزینه چیزی نزدیک به همان روش‌های سنتی خواهد بود.

پیلی برای سوختن

بحث استفاده از انرژی‌های نوین بدون تردید ذهن بسیاری از مسئولان و البته فعالان بازار را به خود جلب کرده است چون علی‌رغم کاهش قیمت سوخت در سطح بین المللی اهمیت حفاظت از محیط زیست موضوع برای رعایت برخی استانداردها شده است اما این مهم تنها دلیل علاقه مسئولان و خریداران انرژی به این نوع  امکانات نیست چون گاهی اوقات نه امکان استفاده از انرژی‌های سوختی وجود دارد و نه می‌توان به همیشگی بودن آنها دل بست از این رو مهمتری نکته استفاده از انرژی‌های نوین و جایگزین با انواع و اقسام روش‌های مختلف است.

یکی از روش‌های دستیابی به انرژی‌های پاک و تجدید پذیر استفاده از پیل سوختی یا مبدل انرژی شیمیایی به انرژی الکتریکی است  این روش گرچه در سال‌ 1839 میلادی برای اولین بار شناخته شده بود اما تقریبا تا سال 1940 میلادی واقعا کاربردی نبود و نمی‌توانستند از آن به نحوی شایسته استفاده کنند و در این دوره بود که با شناسایی کاستی‌ها دانشمندان روند روبه رشد آن را برنامه ریزی کرده و در نهایت کاربردهای متفاوتی را از ابتدایی ترین کارها تا حتی استفاده در فضاپیماها برایش درنظر گرفتند به این صورت که این روند بدون هرگونه آلایندگی می‌تواند انرژی الکتریسیته تولید کند. اما دیدن نام پیل ممکن است در ذهن برخی مخاطبان ایجاد این شبهه را کرده باشد که این روش به دست آوردن الکتریسیته در واقع همان استفاده از باتری‌های خودمانی است درحالی که در این روش یک انرژی به صورت مستقیم به نوع دیگری از انرژی تبدیل می‌شود تا بتوانیم با حداکثر بازدهی که در حدود 60 تا 65 درصد تعیین شده است از آن استفاده کنیم. این درحالی است که این پیل در دمای بین ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد کار می‌کند و توان الکتریکی معادل ۱۰۰ مگاوات دارد.

این امتیاز یعنی بازدهی بالا عاملی شده تا استفاده از این پیل‌ها به عنوان یکی از اقتصاد‌ترین روش‌های دستیابی به انرژی برق برای مصارف مختلفی درنظر گرفته شود.

بطور کلی پیل سوختی از سه بخش اصلی تشکیل شده است که عبارتند از الکترود آند، الکترود کاتد و الکترولیت (غشاء). هیدروژن که به عنوان یکی از سوخت‌های اصلی در این نوع تولید انرژی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. به صورتی که این گاز وارد بخش آند شده و اکسیده می‌شود و طی این فرآیند یون‌های مثبت و الکترون تولید شده و با استفاده از امتیاز حضور الکترولیت به بخش آندی پیل منتقل می‌شود اما فراموش نکنیم که الکترون‌های مورد نیاز ما با استفاده از یک مدار خارجی برای مصرف هدایت شده و در این بین اکسیژن موجود در کاتد در واکنش با یون‌های هیدروژن باعث تولید آب شده که این فرآیند گرما نیز به همراه دارد .

انواع پیل‌ها

بطور کلی این نوع منابع تولید انرژی متناسب با نوع الکترولیتی که در آن بکار گرفته شده است به 5 گروه مختلف طبقه‌بندی شده اند اما به تازگی با توجه به توسعه فناوری  این پنج گروه خود به دو گروه حرارت بالا و حرارت پایین نیز تقسیم بندی شده است.

1.      پیل‌های سوختی قلیایی

2.      پیل‌های سوختی کربنات مذاب

3.      پیل‌های سوختی اسید فسفریک

4.      پیل‌های سوختی اکسیدجامد

5.      پیل‌های سختی پلیمری

در جدول زیر می‌توانید میزان دمای ایجاد شده در هر یک از طبقه‌بندی‌ها را کاملا دریابید

نوع پیل سوختی	نام اختصاری	الکترولیت	دمای کارکرد (C°)
پیل سوختی پلیمری	PEM	نفیون (نوعی پلیمر(	80-100
100 -80 پیل سوختی قلیایی	AFC	پتاس	80-100
پیل سوختی اسید فسفریک	PAFC	اسید فسفریک	200-220
پیل سوختی کربنات مذاب	MCFC	نمک کربنات مذاب	650
پیل سوختی اکسیدجامد	SOFC	YSZ  نوعی سرامیک	1000

مزایا و معایب

بدون تردید هر سیستم یا دستگاه تولید انرژی درجهان گرچه دارای مزایای بسیار مناسبی در حفاظت از محیط زیست ماست اما بدون عیب هم نیست از این بد نیست کمی هم درباره مزایا و معایب این نوع منبع انرژی پاک در جهان بدانیم تا شاید برای استفاده بهتر از آن برنامه ریزی دقیق صورت گیرد.

مزایای این نوع منبع انرژی پاک را اینگونه می‌توان برشمرد

·         سازگاری کامل با محیط زیست به این دلیل که خروجی این دستگاه آب یا همان مایع حیات است.

·         نبود آلودگی صوتی برای تولید انرژی چون بیشتر تولید کنندگان انرژی دارای صدایی غیر قابل تحمل بوده درحالی که این روش بدون صداست

·         بازدهی بسیار بالا نسبت به روش‌های معمول تولید انرژی با استفاده از سوخت‌های فسیلی

اما نیمه خالی لیوان یا همان معایب پیل‌های سوختی را می‌توان در ناشناخته بودن آنها و البته گران بودن برخی هزینه‌ها به دلیل نبود تولید انبوه در سراسر جهان دید.

با این اطلاعات شاید از خودتان بپرسید این مزایا و معایب به هر حال در کدام صنایع قابل استفاده هستند و یا مصرف این پیل‌ها در کجاست؟ پاسخ این سئوال ممکن است کمی برای شمایی که به حفظ محیط زیست اهمیت می‌دهید جالب باشد چون کاربردهای بسیاری برای این نوع انرژی درنظر گرفته شده است که عبارتند از:

1.      حمل ونقل (خودروهای سواری و وسایط نقلیه عمومی): امروزه همه تولید‌کنندگان عمده خودرو بر روی تولید تجاری خودروهای پیل سوختی سرمایه‌گذاری کرده‌اند. پیل‌های سوختی می‌توانند به عنوان مولد انرژی در اتوبوس‌ها، قایق‌ها، هواپیماها و حتی دوچرخه‌ها نیز استفاده شوند

2.      نیروگاه‌ها (نیروگاه‌های متمرکز و غیرمتمرکز اعم از خانگی، تجاری، صنعتی): پیل‌های سوختی نسبتاً آرام و بی‌صدا هستند لذا جهت تولید برق محلی مناسب‌اند. علاوه بر کاهش نیاز به گسترش شبکه توزیع برق، از گرمای تولیدی از این نیروگاه‌ها می‌توان جهت گرمایش و تولید بخار آب استفاده نمود.

3.      وسایل الکترونیکی قابل حمل (تلفن‌های همراه، رایانه‌های شخصی و ...): باتری‌ها برای بسیاری از وسایل قابل حمل مانند کامپیوترهای کیفی و تلفن‌های همراه نامناسب‌اند. باتری‌ها پرهزینه، سنگین و مزاحم هستند و اغلبدر بدترین مواقع به شارژ نیاز دارند. پیشرفت‌های اخیر در فن‌آوری پیل سوختی ممکن است به حل این مشکل بینجامد. چند گروه پژوهشی در حال ابداع «ریزپیلهای سوختی» هستند که به تلفن‌های همراه امکان می‌دهد در حالت آماده برای هفته‌ها کار کنند.

4.      صنایع نظامی: پیل‌های سوختی که در دمای پایین کار می‌کنند در تانک‌ها، زره‌پوش و خودروهای نظامی استفاده می‌شوند. چون در این دسته از پیل‌های سوختی هیچ قطعه متحرکی وجود ندارد پس کم صدا بوده و از آنجایی که درجه حرارت پایین نیز کار می‌کنند ردیابی این خودروها نسبت به خودروهای با موتور درون‌سوز مشکل‌تر خواهد بود. پیل‌های سوختی پلیمری که در دمای پایین کار می کند، بیشتر در خودرو و وسایل قابل حمل کاربرد دارد. پیل سوختی اکسیدجامد که در دماهای بالاتر به کار می افتد، در نیروگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد