هتلداری ایران
یکی از صنایع وابسته به گردشگری که جزو زیرساخت‌های این صنعت از آن یاد میشود، صنعت هتلداری است؛ صنعتی که از گذشته‌های دور پله‌پله با رشد گردشگری، رشد کرده و هم‌اکنون به حرفه‌ای کاملا تخصصی و مدیریتی نوین تبدیل شده است.
بسیاری از کشورهای گردشگرپذیر رونق گردشگری را به عوامل مختلفی از جمله توسعه صنعت هتلداری نسبت به می‌دهند، از همین رو هر سال با برپایی نمایشگاه‌ها و کنفرانس‌های مختلفی در این زمینه سعی به توسعه هرچه علمی‌تر و موثرتر هلتداری در کشورهایشان دارند.
کشورمان ایران هم که پیشنیه کاروانسراهای جاده ابریشم را در کارنامه اماکن اقامتی خود به ثبت رسانده و از سوی دیگر به عنوان یکی از کشورهای پرجاذبه برای گردشگران بین المللی شناخته شده نیز برای توسعه گردشگری به این صنعت وابستگی بسیاری دارد، اما بنابه دلایلی هنوز نتوانسته صنعت هتلداری خود را با استانداردهای جهانی منطبق کرده و سیستمی نوین را در هتلداری خود تجربه کند.
به گفته حمیدرضا مخملباف، یکی از مدیران هتلداری ایران، هم‌اکنون توسعه گردشگری با توجه به ارزان سفر کردن صورت میگیرد و از آنجا که هزینه اقامت جزو اصلی‌ترین مخارج گردشگران است، می‌بایست هزینه اقامت را در کنار دیگر هزینه‌ها مثل حمل و نقل کاهش داد.
این فعال عرصه هتلداری میگوید: با بهینه‌سازی مصرف و البته بازسازی بسیاری از هتل‌های قدیمی در کشور می‌توان این مهم را به واقعیت رساند و شاهد رونق هتلداری کشور بود؛ هرچند به عقیده این کارشناس هتلداری، هنوز بسیاری از مراکز اقامتی ایران کاملا به صورت سنتی اداره میشوند، اما می‌افزاید: اگر قصد توسعه گردشگری را داریم، باید ابتدا از مراکز اقامتی شروع کنیم و سیستم‌های نوین را در آن به کار گیریم، چون آوردن گردشگر به منطقه‌ای خاص کار ساده‌ای است، اما اگر این گردشگر آمد و محل اقامت مناسبی نداشت چه؟ پس بهتر است اول به بررسی و نواقص موجود بپردازیم، بعد با مدیریت و برنامه‌ریزی یکی‌یکی آنها را برطرف کنیم، تا وقتی گردشگر به ایران رسید بتوانیم سرویس قابل قبولی به او ارایه دهیم.
وی به استانداردسازی خدمات هتلداری اشاره میکند و میگوید: یکی از نواقص اصلی هتلداری ما، نبود استانداردی دقیق برای خدمات هتل‌هاست، به این معنی که در یک هتل سه ستاره مشهد خدماتی متفاوت با یک هتل سه ستاره تبریز دریافت خواهید کرد.
وی می‌افزاید: هرچند استانداردی برای تعیین ستاره هتل‌ها هم‌اکنون استفاده میشود، اما این استاندارد هنگام ارائه خدمات زیاد مورد توجه قرار نمی‌گیرد.
لزوم آموزش کادر فنی
شاید در گذشته‌ای نه‌چندان دور مدیریتی سنتی در امور هلتداری جوابگوی تقاضا و هزینه‌ها بوده، اما هرچه صنعت گردشگری رشد کرد و رونق گرفت، لزوم استفاده از نیروهای متخصص بیش از پیش خودنمایی کرد و برای فعالان امور هتلداری الزامی شده. اگرچه بسیاری از واژه مدیریت هتلداری صرفا به فردی پشت میز نشین اشاره می کند اما واقعیت امر این است که مدیریت نوین هتلداری باید با تمام زوایای کار هتلداری حتی در ساده ترین کارها توانا باشد .
در این زمینه مرادی، دیگر فعال عرصه هتلداری میگوید: در بخش نرم‌افزاری هتل یا همان کادر فنی ایران هنوز نیازمند تربیت پرسنل مجرب است.
وی به گسترده فارغ‌التحصیلان رشته هتلداری اشاره میکند و می‌افزاید: هم‌اکنون با توجه به رشد مراکز آموزشی و افزایش دانشجویان تعداد زیادی فارغ‌التحصیل در این زمینه وجود دارد، اما متاسفانه مدرک‌گرایی در بین این گروه باعث شده تا آنها فقط تکه کاغذی در دست داشته باشند، حال آنکه صنعت هلتداری نوین نیازمند تجربه و تخصص آنهاست.
به عقیده وی، این مدرک فقط حکم گواهی‌نامه یا معرفی‌نامه برای آنهاست و دلیلی بر تجربه یا نوآوری آنها نیست. بنابراین سیستم‌های آموزشی باید فکری به حال این موضوع کرده و با دوره‌های کارآموزی این نقص را برطرف کنند.
مرادی به این موضوع اشاره می کندکه مدیر هتل باید اینقدر توانا باشد که با توجه به حضور مسافران مختلف در واحد اقامتی امکانات مورد علاقه آنها از نوع نورپردازی، موزیک، منوی غذا یا حتی نوع سرویس دهی کافی شاپ را برنامه ریزی کند حال آنکه بسیاری از مدیران کنونی فقط به هزینه های هتل فکر می کنند و مدیریت را در کم کردن هزینه ها می دانند.
اصلی‌ترین هزینه هتل‌ها انرژی است
همه دست‌اندرکاران و فعالان عرصه هتلداری معتقدند که بیشترین هزینه هتل‌ها مربوط به تامین انرژی است و باید با استفاده از راهکارهای نوین آن را به حداقل رساند. در بسیاری از کشورها نصب سنسورهای مختلف جهت کنترل درجه حرارت یا کنترل حضور مسافر در اتاق اجباری شده و بسیاری هم با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و طبیعی منابع انرژی خود را تامین میکنند، اما در کشور ما هنوز سیستم عایق اتاقها برای جلوگیری از هدررفتن گرما و سرما اجرا نشده؛ آن هم به دلیل مشکلات مالی صاحبان هتل‌ها.
اعتمادی، مدیر تاسیسات یکی از هتل‌های زنجیره‌ای تهران در این باره میگوید: در صنعت هتلداری تاسیسات یعنی قلب هتل، بنابراین اگر این قلب درست کار نکند، کل اعضا دچار مشکل میشوند.
وی میگوید: بسیاری از هتل‌های ایران در تاسیسات خود دچار نقایص عمده‌ای هستند و از آنجا که این بخش گران‌ترین بخش هتل است، بسیاری نسبت به آن بی‌توجه هستند. حال آنکه با به‌روز کردن سیستم برودتی و حرارتی می‌توان هزینه تمام شده خدمات را کاهش داد و در نهایت اقامت مسافر نیز ارزان‌تر خواهد شد که جایزه این نکته سنجی ضریب اشغال بالای اتاقها است.
این فعال در صنعت هتلداری ضمن تاکید بر حمایت های دولتی در صنعت هتلداری میگوید: بسیاری از مناطق گردشگرپذیر ایران دارای بهترین منابع طبیعی انرژی مثل باد و خورشید هستند و اگر دولت قصد حمایت از صنعت هتلداری را دارد، بهترین کار ارائه تسهیلات به صاحبان هتل‌ها جهت استفاده از این انرژی‌های پاک در تاسیسات خودشان است.
این کارشناسان تاسیسات بر لزوم ساخت هتل های نوین در ایران تاکیددارد و دلیل عدم استقبال سرمایه‌گذاران برای ساخت هتل را کمبود مسافر و البته هزینه بسیار بالای تجهیز هتل عنوان میکند، حال آنکه اگر فردی همین هزینه را در ساخت برج مسکونی هزینه کند، چندین برابر سود بیشتر خواهد داشت.
به اعتقاد وی، صنعت هتلداری ایران هم اکنون در کماست و برای جلوگیری از رکود کامل در این صنعت باید دولت با ارائه مشوق‌هایی از قبیل تراکم، معافیت مالیاتی، یارانه سوخت بسیاری را تشویق به تاسیس هتل یا بازسازی هتل‌های قدیمی کند تا اولین مرحله از توسعه زیرساخت های گردشگری ایران انجام شده و با پشتوانه جاذبه های فراوان تاریخی و فرهنگی کشورمان آماده میزبانی از میلیون ها گردشگر از سراسر جهان باشیم.
مرادی به عنوان یک کارشناس تاسیسات هتل در پایان می گوید : شاید با ارایه آمار و ارقام ضریب اشغال هتل های ایران به این فکر باشیم که این صنعت بسیار پررونق است اما با کمی دقت متوجه می شویم که بیشتر آمار اشغال هتل های ایران مربوط به سفرهای دولتی و کنفرانس ها یا همایش های دولتی ایران است این رونق صنعت هتلداری نیست چون مبادله پول به خوبی انجام نمی شود و صرفا از این جیب به آن جیب پول ریختن است ، بنابراین صنعت هتلداری ایران صرفا باید با حضور گردشگران که به اقتصاد ایران پول تزریق می کنند رونق بگیرد و در کنار آن هم به میزبانی از میهمانان کنفرانس ها و مراسم دولتی بپردازد.
آقای ژیان دربندی شما سالهاست که در زمینه هتلداری فعالیت می کنید
و هر فردی که با صنعت هتلداری در ارتباط است با نام و مقاله های شما آشناست شما را بعنوان پدر هتلداری ایران می شناسند و نویسنده کتاب های هتلداری هستید ممکن است بفرمائید از چه زمانی در این رشته فعالیت میکنید وتخصص شما صرفا در هتلداری است و چند کتاب در زمینه هتلداری تالیفت کرده اید ؟
بله تخصص من وتحصیلات من درمدیرت هتل وراه اندازی و سیستم گذاری هتل و بخش هتلی بیمارستان ها است و تا کنون 5 جلد کتاب تالیف کرده ام که آخرین ان دانش هتلداری با قطع A4و 1600 صفحه است و در سال 2000 هم برنده جهانی هتلداری و توریسم در اسپانیا بوده ام و تنها فردی در ایران هستم که دارای چنین تالیفات ومدرک وبا حدود 50 سال تجربه کاری بطورمستمر در ایران و خارج از کشور می باشم و بالا ترین تعداد هتل وبزرگترین هتل های ایران توسط اینجانب راه‌اندازی یا اصلاح نقشه و سیستم‌گذاری یا کارشناسی شده است و تعدادی بیمارستان البته باید بگویم پدر و پدربزرگم هم هتلدار بوده اند.در واقع من نسل سوم هستم و درسال 1967 که ازخارج از کشوربه ایران آمده ام با شغل مشاورا مور هتلداری کسی اشنایی نداشت توسط اینجانب این شغل شناخته شد در ایران شناخته شد
ـ آیا شما سمتی در دولت داشته‌اید؟
خیر، اما من با پروژه های دولتی در ارتباط با امور هتلداری همکاری دارم وبسیاری از پروژه‌های دولتی در ارتباط با هتلداری با مشاوره اینجانب انجام شده یامی‌شود.
ـ آیا شما فقط درزمینه ساخت هتل فعالیت دارید؟
من درزمینه ساخت،مدیریت هتل،اصلاح نقشه هاوتجهیز، و بازسازی هتل و اموزش هتل‌هاوبرنامه ریزی برای تکنولوزی های پیشرفتهHMS)) که برای اولین با درجهان اجرا میشود توسط اینجانب تحلیل و انجام میشود فعالیت میکنم.
ـ به اصلاح نقشه هایا بازسازی هتل‌ها اشاره فرمودید، در صورت امکان کمی بیشتر توضیح دهید.
سرمایه گذاران هتل ها برای ساخت هتل و اصلاح نقشه ها به من مراجعه میکنند و طی قرار دادی همکاری آغاز می شوداین همکاری تا افتتاح هتل ادامه دارد و در ساخت و اصلاح نقشه ها و اندازه ها با مهندسین معمار؛ تاسیسات , برق همکاری میکنم تا ساختمان بدون نقص باکمترین هزینه و بدون دوباره کاری به اتمام برسد و این همکاری باعث می شود که بعد از پایان ساختمان از نیرو کمتر و تجهیزات کمتر و عمل سرویس دهی با سرعت بیشتر و کنترل های ضروری در زمان بهره برداری انجام گیرد و همینطور بسیاری ازهتل‌ها پس از مدتی بهره برداری به این نتیجه می‌رسند که باید اصلاحاتی یا تغییراتی در هتل بوجود اید این بازسازی ها که با مبلغ قابل توجه باید سرمایه گداری شود تا بعد از بازسازی به اهداف خود برسند از تغیرو به روزکردن تجهیزات از نظرسرویس دهی مطلوب وکنترلی وکم کردن نیرو انسانی و سیستم و گردش کار باز سازی و تغییراتی در این ساختمان صورت گیرد. هتل‌های جدید هم مالکانی تیز بین اگرکمی دقت و توجه داشته باشند ویا مدیر با تجربه و دقیق در امورهتلداری داشته باشند،خوب می دانند یک مشاور ورزیده و باتجربه میتواند در زمان بازسازی یا ساخت هتل کمک شایانی انجام دهد که پس از باز سازی بسیاری از نکات که برای بهره برداری از هتل لازم بوده توسط مشاور هتلداری پیش بینی شده و از این بابت سود سر شاری به مالک میرساند
میشود توضیح بیشتری بدهید؟
بله در یک باز سازی هتل 5 ستاره که هم اکنون مسئولیت ان به عهده من میباشد بعنوان یکی از کارهای که انجام داده ام یک سالن رستوران از محل های پرت ساختمان و اضافه کردن 14 اتاق به هتل 120 اتاقی بوده است وضمن اینکه بستر سازی برنامه های HMS ازکه از پیشرفته ترین تکنولوژی در جهان است در این هتل پیاده خواهد شد و درهمین هتل با هزینه های که پیش بینی میشده با جرئت میتوانم بگویم شایدکمتراز نصف از آنچه برآورد کرده بودند صورت میگیرد
ـ مگر این نقشه‌ها به تائید سازمان میراث فرهنگی نرسیده‌اند؟
برای باز سازی نیازی نیست ولی برای تاسیس یک هتل بایدموافقت اصولی را از میراث فرهنگی دریافت کنند در صورت عدم تائید دفتر فنی سازمان میراث فرهنگی هرگز هتلی ساخته نمی‌شود و این موافقت اصولی که با مهرزدن روی نقشه و تائید انجام میشود بی نقص نیست
زیرا مهندس معمار و یا میراث فرهنگی تجربه و نیاز های بهره بردار را نمی دانند به همین دلیل بسیاری بعد از دریافت موافقت اصولی پلان ها را نزد من میاورند تا اصلاحاتی از قبیل اندازه ها دسترسی ها با امکانات و موقعیت محلی هتل ونیاز هتل و فضاهای ضروری که باید در نقشه ها لحاظ شود اصلاح نمایم
- می‌توانید به برخی از این اشکال اشاره کنید؟
بله اکثر نقشه های که برای اصلاح نزد من آورده اند
متاسفانه با واقعیت ها و نیاز های یک هتل خیلی تفاوت دارد و اشکالات فراوان . این نقشه تائید شده اماازلحاظ تخصصی هتلداری معایبی زیادی دارد مثلا روم سرویس در طبقات درپلان آنها دیده شده ولی محلی که خدمات روم سرویس را تامین کند در نقشه ها دیده نمی شود یا اندازه های بخشهای هتل با توجه به امکانات و درجه هتل یا دسترسی ها سازگاری ندارد یا پیش بینی نشده یا مثال دیگر آشپزخانه در زیرزمین و رستوران یک طبقه بالاتردر یک سطح نیست که این نقشه بالا ترین ضربه را به سرمایه گذار میزند چنین ساختمان تا عمرهتل همیشه با گرفتاری های فراوانی روبرو خواهد بود چه ازنظرساخت سازچه از نظر نیرو انسانی چه از نظر تجهیزات و چه از نظر عمل سرویس دهی و تولید مواد غذایی این نقص معماری با بهترین و با تجربه ترین مدیران هتل درعمل سرویس دهی مواجه خواهد شد و مدیریت هتل به شدت به درد سر خواهد افتاد که ایراد را باید به مهندسین گرفت نه به مدیر هتل خوب یا گاهی در نقشه ها رستوران را روی بام طراحی میکنند،ولی اصلا محل خدمات و سرویس دهی دیده نمی شود یا اگر دیده میشود آنقدرکوچک است که امکان سرویس دهی وجود ندارد ویا در ساختمان های مرتفع که برای تاسیسات دیگ فولادی نصب میکنند معمولا موتور خانه در زیر زمین است که همان بهتر که در زیر زمین است ولی وقتی بعد از چند سال بخواهند دیگ را تغویض کنند امکان پذیر نخواهد بود چون نمی توانند که ساختمان را خراب کنند که دیگ شوفاز را تعویض کنند نکات مهمی که مهندسین باید توجه کنند وهیچ توجه نمی کنند قسمت پشتی هتل است ساختمان هرچند زیبا باشد تجهیزات لوکس باشد ولی نتوانند خدمات بدهند لوکس و لوکسی بی اثراست بایدمهندسین معمار همانقدر که به قسمت جلویی (اشکارهتل )توجه میکنندبه بخشهای پشتی هتل که از دید مهمان پنهان است توجه کنند که متاسفانه اصلا توجه نمی کنند و علت ان بی اطلاعی مهندسین از سیستم گردش کار هتل و برنامه ها و مشکلات اداره کردن مدیریت هتل یا بهره برداراست و وصدها المان دیگر که شاید از حوصله شما خارج باشد، اما من با تجربه علمی و عملی که طی 50 سال بدست آمده با حوصله وریزبینی آنها را بررسی دقیق با امکانات ودرجه و محل ساخت هتل تا جای ممکن برطرف و پیش بینی می کنم.در واقع من نجات دهند سرمایه گذار هستم و صدها مورد دیگر که در این مصاحبه کوتاه فرصتی نیست که توضیحات بیشتری را بدهم
ـ آیا این موضوع مرسوم نیست که مالکان هتل‌ها قبل از طراحی نقشه با افرادی مثل شما مشورت کنند؟
در حقیقت افرادکمی هستندکه متوجه میشوند که باید یک مشاورقبل از ساخت باید نظراتش را لحاظ کنند به این موضوع اهمیت زیادی نمی دهند و صرفا به دانش مهندسین آرشیتکت بسنده میکنند و نقشه هم توسط سازمان میراث فرهنگی تائید میشود و اقدام به ساخت میکنند، اما بسیاری در زمان ساخت که متوجه اشکال میشوند به من مراجعه می کنند یازمان تجهیز که بسیاری از کارها را نمی توان انجام داد مثلا برای استفاده از تکنولوژی پیش رفته که در برخی موارد حتی با صرف هزینه‌های هنگفت قابل برطرف شدن نیست.زیرا مهندسان و طراحان با توجه به علم و تجربه خود هتل را طراحی میکنند که به نکاتی که بطورخلاصه در بالا اشاره شد توجهی نمی کنند چون در تخصص انها نیست و نیاز ها را نمی دانند
ـ به دفتر فنی میراث فرهنگی اشاره کردید. آیا مسئولان مربوطه این اشکال‌ها را نمی‌بینند؟
پاسخ شما خیراست، چون از لحاظ محاسبات اندازه ها و سیستم گردش کار هتل با امکانات هر هتل که با هتل دیگر متفاوت است و نیاز ها و دسترسی ها را نمی دانند
تخصص و کار من هم با تجربه علمی و عملی هتل آنها را با دقت بررسی و رفع اشکالات می‌کنیم
ـ به متخصص در این حرفه اشاره کردید. جایگاه فارغ‌التحصیلان هتلداری هم‌اکنون در این صنعت چیست؟
امروزه یکی از مهمترین معضل صنعت هتلداری همین موضوع است، چون آنهای که اقدام به هتل سازی میکنند ازگروه ثروتمند جامعه هستند سرمایه گذار یکی از بستگان درجه یک خود را به سمت مدیریت هتل تعیین میکند بدون آنکه کوچک‌ترین اطلاعی از آن حرفه داشته باشد.
البته این موضوع هیچ مانعی ندارد وبسیار هم نکوست، اما لزوم و جایگاه مدیر هتل در این سیستم زیاد جدی گرفته نمی‌شود و به قول معروف میدان به تحصیلکرده‌های این رشته نمی‌دهند.
ـ به نظر شما کیفیت و سطح علمی دانشگاه ها در این زمینه مناسب است؟
افراد زیادی ازدانشجویان این رشته یا ازفارغ‌التحصیلان هتلداری داشته‌ام، درمقاطع مختلف لیسانس یابالاترکه خودشان به کیفیت پایین آموزش اعتراف می‌کردند و می‌گفتندما در دانشگاه چیزی یاد نگرفته‌ایم.وآنچه اطلاعات هتلداری داریم از کتاب های شمایااز سایت هتلداری است
ـ بزرگ‌ترین مشکل به عقیده شما چیست؟
بزرگ‌ترین مشکل منابع درسی و مدرسین دانشگاه‌هاست که یا آنچه آموزش می دهند کاربردی نیست و در تمام عمر مدیریت هتل بکارنخواهد آمد جزوات درسی آنها را مطالعه کنید و اصولا اساتیدیا مدرسین به این رشته اشراف ندارند. این یک معضل بزرگ و دیگر اینکه به دلیل بی تجربه بودن اساتید در مدیریت هتل ازکتاب های کپی کاری میکنند با توجه به اینکه خودمی دانند آنچه کپی کردن را نمی توانندتدریس کنند به عبارت دیگر من کتاب های پزشکی را بخوانم یاترجمه کنم دکتر نمی شوم زمانی که بخواهم تدریس کنم طبیعتا نمی توانم توضیح درستی بدهم که این یکی از مشکلات عمده این صنعت است
ـ آیا نمونه‌ای از این دست دارید؟
بله، همین امروز شخصی به من زنگ زد وگفت چون من تدریس حسابداری میکنم، قصد دارم از کتاب شما در این زمینه استفاده کنم، چون منبع دیگری در زمینه حسابداری هتل نداشتم. این اولین گام اشتباه است، چون اگر فردی متخصص و کارشناس حسابداری است وسررشته‌ای ازحسابداری هتل که کاملا متفاوت با حسابداری که آنها خوانده اند دارد نمی تواند حسابداری هتل را تدریس کندیابرای حسابداری هتل برنامه‌ای مفید ارائه دهد و بدون تردید دانشجویانی که از کلاس ایشان فارغ میشوند هم متاسفانه هیچ دید دقیقی ازحسابداری هتل نخواهند داشت، چون حسابداری معمولی با حسابداری هتل، زمین تا آسمان تفاوت است.ویکی از دلایل من با توجه به اینکه در کتابی که سال 1369 انتشار داده ام در مورد کاست توضیحات کاملی داده ام ولی تا این تاریخ هیچ هتلی در این و یا آموزشگاه و دانشگاهی نتوانسته کاست کنترل هتل را به درستی اموزش دهد به همین دلیل هنوز هیچ هتلی در ایران نتواسته یک گزارش ازهر بخشی که مایل است نقطه سر به سردر حسابداری ارائه دهد
لطفا در این زمینه بیشتر توضیح دهید.
یک مثال ساده برای شما می‌زنم. در یک کارخانه صنعتی هزینه تمام شده برای ساخت یک بخاری کاملا مشخص است. قیمت و مصرف ورق، هزینه استهلاک، کارگر و ده‌ها مورد دیگر کاملا مشخص است، اما هزینه یک پرس پلومرغ برای رستوران هتل چگونه حساب میشود؟ آیا فقط قیمت مرغ برنجباید محاسبه شود ؟ خیر، چون هنگام پخت مرغ از آب مرغ سوپ هم بدست می اید و آن را جداگانه بفروش میرسانید، و در عوض آبلیمو یخ نان فلفل نمک ابلیم و روغن زیتون را پولی دریافت نمی کنیدولی برای هتل هزینه است چطور محاسبه میکنید یا اگر در یک روز بخصوص گارگر اشپزخانه دو شیشه روغن از دستش افتاد و شکست این هزینه که یکبار اتفاق افتاده و شاید دیگر این اتفاق نیفتد چگونه محاسبه شده میتوانم صدها مورد دیگر را در این زمینه یادآوری کنم برای اینکه مطمئن شوید هنوز طرز این محاسبه ها را نمی دانند از هر هتلی که مایل هستید یا مدرس هتلداری در ایران سئوال کنید که نقطه سر به سر یا نقطه تساوی فروش اتاق جگونه محاسبه میشود را نمی دانند هرگز حسابداران هتل و یا مدرسین نمی توانند این پاسخ را بدهند به عبارتی که بدانند تعداد از اتاق ها اگر پر باشد برابر باهزینه است هنوز هیچ هتلی در ایران چنین محاسبه های را ندارند چون طرز محاسبه را نمی دانند . جالب اینجاست که بسیاری حتی با خواندن مطالب کتاب من درزمینه حسابداری هتل که بخشی ازکتاب است، فکر میکنند کل شرایط و قوانین رادریافته‌اند در صورتیکه باید سیستم گردش کار هتل را بدانند و بعد حسابداری را آموزش ببینند چنین افرادی که اصول حسابداری هتل را نمی دانند اقدام به تدریس کاست کنترل میکنند.
ـ آیا معیاری برای تعیین کتاب‌های ؟درسی هتلداری هست؟
پاسخ منفی است. بسیاری از کتاب‌های موجوددردانشگاه‌ها ازاینترنت گرفته یا ترجمه شده یا اینکه ازکتاب‌های دیگرکپی‌کاری کرده‌اندکه هر دو مورد پر از اشکال است اولا آنچه در اینترنت بود که درست و صحیح نیست و نمی توان اعتماد کردشما سایت های اینترنتی در اراتباط را ببینید هرگز مطلبی از خود ندارد و یا کار نویی ارائه نداده اند پارگراف های مقاله های دیگران را بنام خود انتشار داده اند و خود را متخصص معرفی کرده اند بد نیست به نکته اشاره کنم سایت اینترنتی را می شناسم که تمام سرفصل های حسابداری کتاب من را عینا در سایت بنام خود انتشار داده وخود را حسابدارخبره و مدرس حسابداری معرفی کرده است که طرز محاسبه نقطه یر برسر از هر بخشی از هتل که مایل است را توضیح دهد خوب معلوم است که موسس این سایت نمیتواند حسابدار خبره یا مدرس باشد اگر واقعا خبره بود از خودش سرفصل می نوشت متاسفانه به دلیل نبود ممیزی دقیق دراین زمینه همین افراددردانشگاه با نوشته های کپی برداری تدریس میشود که مدرس آن اطلاعاتی برای شرح و توضیح که کار آموز را آموزش دهدندارد .جالب اینجاست که افرادی که صاحب چنین سایتی های اینترنتی هستندیا دست نوشته دیگران را بنام خود انشار داده اند و تدریس میکنند، حتی از کنار یک هتل عبور نکرده‌اند، چه رسد به تجربه کاری هتل
ـ آیا در صنعت هتلداری بحث کارمند باتجربه و تازه‌وارد هم روی کیفیت خدمات تاثیری می‌گذارد؟
بله. متاسفانه بسیاری از هتل‌ها اهمیت و ارزش کارمند باتجربه هتل را برای آینده شغلی خود درک نمی‌کنند و چون فصل خلوتی هتل می شودکارگری که چند ماه مشغول خدمات‌رسانی به مهمانان هتل بوده و تجربه ای کسب کرده را برای صرفه‌جویی در هزینه اخراج میکند و باشروع دوباره فصل سفر، تعدادی کارگر بی تجربه جدید استخدام میکند، این کارکنان بی تجربه بالا ترین ضربه را به سرمایه گذار میزند در یک هتل موفق هرگز از کارکنان بی تجربه وآموزش ندیده استفاده نمی کنند بخصوص پست های کلیدی
به عقیده شما، استاندارد هتلداری ایران با خارج از کشور چقدر تفاوت دارد؟
درکار خدماتی هیچ استانداری را نمی توان تعریف کرد زیرااز خوب خوب تر و از عالی عالی تر داریم معیاری اندازه گیری استاندارد درکار خدماتی چیست ؟ یا اینکه در هتلداری چه چیزی قراربود استانداردشود؛ ساختمان، پرسنل، خدمات،بهداشت،تجهیزات خدمات، ،نوع و سیاست های مدیریت،ایمنی و... هیچ کدام قابل استانداردسازی نیست که بخواهیم چارچوب برایش تعیین کنیم.
مسئولان که قصد استانداردسازی خدمات هتل‌ها را در برنامه داشتند و چند هتل را هم اعلان کردند استاندارد سازی شده ولی هرگز نگفتند چه فرقی یا چه نکاتی تفاوت کرد و افراد که برای استاندارد سازی انتخاب شده بودند اینکاره نبودند که از ابتدا بدانند که این کار شدنی نیست استاندارد سازی سلیقه ای نمی شود چون از ابتدا کار کاملا غیر کارشناسی بود که با شکست روبرو شد از ابتدا تنها فردی بودم که اعلام کردم اینکار کار کارشناسی نیست و کاملا مخالف این طرح بودم مقاله ها در سایت هتلداری موجود است
ـ آیا کیفیت هتل‌های ایران با خارج از مرزها متفاوت است؟
خیر، من هرگز این موضوع را قبول ندارم؛ بلکه معتقدم حتی بسیاری از هتل‌های ما خدمات بسیاربالاتری نسبت به خارج ارائه می‌دهند. همانطوریکه در ایران بعضی از هتل های پر ستاره خدمات بسیار ضعیف و بسیاری از هتل های درجه پائین خدمات بسیار بالایی ارائه می دهند که حتی از هتل های 5 ستاره ما بسیار بالا تر است
ـ آیا مثالی دارید؟
یکی از هتل‌های زنجیره‌ای چهار ستاره ایالات متحده آمریکا که جزو هتل‌های بسیار معروف زنجیره‌ای که 11 هتل زیرمجموعه دارد مشخصات و عکسهای آن در سایت هتلداری موجود است کل بشقاب، قاشق و لیوان بوفه ازنوع یک بار مصرف استفاده شده آیا شما در هتل 2 ستاره در ایران چنین چیزی مشاهده میکنید ؟ چون این هتل قصد دارد با پایین نگهداشتن قیمت، مسافر بیشتری در سال پذیرایی کند، اما کدام هتل 2 ستاره تا 4 ستاره ایرانی هست که این کار را بکند؟
امروزه بحث ارزان سفر کردن برای گردشگران اهمیت زیادی دارد و هتل‌ها هم به این موضوع اهمیت می‌دهند و با کاهش برخی هزینه‌ها، سعی در همسویی با تقاضاها دارند، به عنوان مثال حتی امروزه در بسیاری از کشورها هتل‌های چهارستاره اقدام به حذف یخچال، مینی‌بار از داخل اتاق میکنند تا هزینه‌ها سرشکن شود و کاهش یابند، بنابراین به عقیده من قیمت پایین به معنی بی‌کیفیتی نیست.
آیا زمینه استفاده از هاستل‌ها در ایران مهیاست؟
متاسفانه من متوجه نمی‌شوم چرا هرکس قصد سرمایه‌گذاری در این صنعت دارد، صرفا به دنبال هتل پنج ستاره وارد بازار میشود، در حالی که شاید یک هاستل با هزینه به مراتب کمتر، بیشتر از یک هتل پنج ستاره سودآور باشد. متاسفانه این فرهنگ غلط گردشگران ایران است که فقط به فکر سفرهای لوکس هستند. مثالی می‌زنم. ببینید یک گردشگر درکاتماندو به دنبال طبیعت وکوهنوردی وارد منطقه میشود و هیچ به فکر هتل پنج ستاره نیست؛ در هند یا پاکستان دیده میشودیک گاری؟؟ را به توریست اجاره اجاره می‌دهند. پس باید به دنبال واقعیت باشیم و رویاپردازی نکنیم.
ـ به عقیده شما ایران در سیاست جذب گردشگر موفق بوده است؟
واقعیت خیر، اگر از تمام تبلیغات منفی علیه ایران بگذریم، خودمان هم مقصر هستیم، باید برای جلب و جدب توریست برنامه های کارشناسی صورت گیرد مثلا توریستی که 10 روز مرخصی دارد وبرای 10 روز برنامه ریزی میکند که چندین مقصد گردشگری کشور را بازدید کندبرای یافتن بلیط اتوبوس، هواپیما و قطار مشکل دارد و گاهی تاخیر این وسایل باعث هدر رفتن روزهای مفید آن خواهد شد که باعث از دست رفتن زمانی که برای سفر فرصت داشته است مثل این مسایل باعث می شودکه گردشگران دیگر کشورها را برای سفرهای خود انتخاب کنند، چون می‌توانند برای سفر خود برنامه‌ریزی کنند.
ـ یکی از هزینه‌برترین بخشهای هتل مربوط به صرف انرژی است. شما برای این موضوع برنامه‌ای دارید؟
بله، به طورکلی برای انرژی یا همان EMS , BMS,HMS باید در زمان ساخت برنامه ریزی کرد وبستر را آماده کرد به عنوان مثال در هتل‌های جدیدی که من راه‌اندازی می کنم یا مشاور هستم یکی از توصیه های من اینکه برای باغبانی فضای سبز و کارواش وسیفون توالت ها از اب خاکستری استفاده کنند که باید در زمان ساخت برنامه ریزی شود که البته این اب قابل شرب نیست ولی صرفه جویی زیادی در مصرف اب دارد
در مورد نام هتل ها که هتل بین المللی و بزرگ نام گذاری میکنند نظری دارید
به طورکلی در ایران بازی با لغات بسیار مرسوم است که ترفندی برای گول زدن مردم است مثال هتل بین‌المللی یا هتل‌های بزرگ در ایران رواج دارد. که هیچ کدام نه بین المللی هستند نه بزرگ به یک نکته اشاره کنم جای تعجب است هتل هیلتون ، راما دا ، هایت و... در تما م کشور ها شعبه دارند ولی هیچ کدام از نام بین المللی یا بزرگ استفاده نمی کنند یا هتل های با 5000 یا 6 هزار اتاق در امریکا و مالزی در حال کار است که هیچ کدام از نام بزرگ استفاده نکرده اند ولی در ایران هتل با 40 یا 50 اتاق یا 100 اتاق پشت نامش بزرگ گذاشته یا هتل فقط در یک شهر است بین المللی نام کذاشته وقتی هم بگوئیم کجا شعبعه داری میگوید یک دفتر ررزو در دبی داریم خوب همه اژانس های مسافرتی می توانند نماینده همه هتل ها باشد پس همه هتل ها بین المللی است ؟
ـ آیا اقامتگاه‌های ارگان‌ها باعث ضربه زدن به هتلداری ما میشود؟
بله و به عقیده من، این نوع اقامتگاه‌ها باید به بخش خصوصی واگذارشود و یا با برنامه ریزی دیگری اداره شودکه به هتل ها صدمه ای وارد نشود و رقابت در هتلداری بوجود اید و باعث سرمایه گذاری بیشتری در این زمینه شود
زیرتیتر: براساس آمارهای ارایه شده ، ایران با کمبود تخت برای اقامت گردشگران مواجه است
نویسنده: عماد عزتی
صنعت گردشگری به عنوان یکی از صنایع بسیار پررونق جهان در کشورمان نیز مدتی است مورد توجه قرار گرفته و مسئولان از جایگاه و پتانسیل کسب درآمد در این زمینه سخن بسیار گفته اند و با برنامه های خود همواره از سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری درصادرات نامرئی کشورمان دعوت کرده اند.
اما سئوالی مهم در ذهن اکثر سرمایه گذاران صادرات نامرئی این است که کدام بخش از صادرات نامرئی ایران می تواند تضمینی برای سرمایه آنها باشد و سودآوری بهتری برایشان به ارمغان بیاورد؟ سئوالی که پاسخش را می توان با اظهار نظر کارشناسان سازمان میراث فرهنگی نسبت به نیازهای گردشگری ایران و البته آماری که سازمان جهانی جهانگردی از هزینه های سفر گردشگران اعلام کرده یافت. این سازمان عمده هزینه های سفر گردشگران را به ترتیب به سه بخش اصلی اقامت، حمل و نقل و خوراک تقسیم بندی کرده ، بنابراین اولویت سرمایه گذاری ها برای علاقمندان ورود به صادارات نامرئی می تواند در مراکز اقامتی باشد.
ایران فرصتی بکر برای طرح های نوین هتلداری
اصغر ژیان دربندی پدر علم هتلداری ایران به عنوان یکی از فعالان بازار هتلداری ، احداث و تجهیز هتل در کشورمان می گوید: متاسفانه اخبار خوشی از هتلداری ایران به گوش نمی رسد که گاهی می تواند باعث دلسردی برخی سرمایه گذاران در این زمینه باشد حال آنکه با توجه به اعداد و ارقامی که از این بازار می بینیم؛ در میابیم هنوز فرصت سرمایه گذاری باقی است می توان بدون نگرانی وارد این عرصه اقتصادی شد.
دربندی، ضمن تاکید بر اجرای طرح های نوین در صنعت هتلداری می افزاید: هم اکنون در ایران به دلیل سنتی بودن اداره یا احداث هتل متاسفانه بسیاری بدون دانش و تخصص وارد این بحث می شوند در حالی که اگر حتی با شرایط کنونی بتوانید طرح های نوین و علمی برای هتلداری درنظر بگیرید بدون تردید می توانید از نظر اقتصادی نیز موفق بوده و بسیار از سرمایه گذاری خود خرسند باشید.
این فعال هتلسازی در ایرانی به نیازهای مختلف در مناطق گوناگون ایران اشاره می کند و می گوید: بسیاری که قصد سرمایه گذاری در صنعت هتلداری دارند صرفا به دنبال ستاره‌های زیاد هتل مورد نظرشان هستند حال آنکه باید به پتانسیل منطقه مورد نظرشان دقت کرد به عنوان مثال در شهر تهران به عنوان پایتخت کشورمان هرچند هتل 5 ستاه مورد نیاز است اما می توان با احداث و راه اندازی یک هتل دو ستاره مدرن و امروزی سود بسیار مناسبی به دست آورد چون میزان سرمایه گذاری در این زمینه یعنی هتل 2 ستاه و هتل 5 ستاره کاملا متفاوت است.
هلتداری صرفا اجاره تخت به مسافران نیست
اگر مایل به سرمایه گذاری در صنعت هتلداری هستید مهمترین کار این است که ابتدا از منطقه مورد نظر برای سرمایه گذاری اطلاعات مناسبی به دست آورید و ظرفیت های گردشگرپذیری آن را خوب بررسی کنید اما فراموش نکنید هتلداری هرگز صرفا اجاره اتاق و تخت به مسافران نیست بلکه با استفاده از روش های نوین می توانید از راه های مختلف مثل احداث کلوپ های ورزشی، سالن های اجلاس، تالارهای متفاوت و البته رستوران و کافی شاپ هم کسب درآمد کنید بنابراین فقط به امید مسافران عبوری از منطقه نباشید .
با کمی تحقیق و نگرش در امکانات منطقه مورد نظر خودتان می تواند با استفاده از ایده های خلاقانه فرصت مناسبی برای آینده اقتصادی طرح خودتان نیز ترسیم کنید که این کار را دفاتر خدمات گردشگری برای شما بسیار ساده خواهند کرد به عنوان مثال اگر در منطقه ای ییلاقی سرمایه گذاری می کنید می تواند با استفاده از آب و هوای بسیار مطبوع برنامه ای چند روزه برای علاقمندان به طبیعت را تدارک ببینید و آن را در قالب یک تور تفریحی به آژانس های معتبر پیشنهاد دهید. به عنوان مثال یکی از ابتکاران هتلداران در تایلند بخصوص در مناطقی خارج از پایتخت اجرا و برگزاری تورهای ماهیگیری برای گردشگران است که می تواند اقامتی سه روزه را برای آنها به ارمغان آورد.
همه راه ها از رم آغاز می شود؟!
پس از بررس و طرح نقشه و البته آینده نگری برای بازاریابی و تکمیل ضریب اشغالی تخت های هتل رویاهایتان باید برای دریافت مجوزها ابتدا به معاونت سرمایه گذاری اداره سازمان میراث فرهنگی (مسئول سرمایه گذاری و تسهیلات) منطقه مورد نظر مراجعه کنید و از آنجا با نوشتن یک درخواست ساده و البته ارایه مدارک لازم کار را آغاز کنید.
بطور کلی مدارک لازم برای شروع کار همان مدارک شناسایی و البته آدرس محل مورد نظرتان است که باید مدارک مالکیت آن را نیز در اختیار داشته باشید یا اینکه هنگام صدور موافقت اصولی آنها را به کمیته مربوطه ارایه نمایید. این مدارک را کارشناسان فنی سازمان میراث فرهنگی بررسی کرده و با بازرسی از منطقه مورد نظر شما و البته طرح های توسعه ای محل موافقت یا عدم موافقت آن را به شما اعلام می کنند که در صورت موافق بودن می توانید دست بکار شوید و تشکیل پرونده دهید.
پس از تشکیل پرونده تکمیل، مسئول سرمایه گذاری و تسهیلات سازمان میراث فرهنگی از تمام ارگان ها و ادارات مربوطه مثل شهرداری، سازمان آب و برق، اداره گاز، جهاد کشاورزی، اداره کل منابع طبیعی و جنگلداری استعلام می کند که موافقت و امکانات این اداره ها در تامین نیازهای اولیه احداث این واحد اقامتی را دریافت نماید در صورت تایید این اداره ها مراتب به اطلاع متقاضی خواهد رسید تا وارد مرحله بعدی کار جهت آغاز کارش بشود.
در این مرحله کارشناسان و کمیته مربوطه در اداره میراث فرهنگی طی جلسه ای در نهایت موافقت خود را با طرح شما اعلام می کنند و برای شما موافقت اصولی کار صادر می شود البته اگر مایل به دریافت تسهیلات بانکی نیز باشید می توانید به بانکی که سازمان میراث فرهنگی به شما معرفی می کند مراجعه کرده و براساس ضوابط بانکی درخواست وام نمایید و از آن بهرمند شوید.
اما فراموش نکنید در این مرحله باید نقشه احداث را توسط دفاتر فنی و مهندسی تهیه کرده باشید تا مهر تایید کارشناسان سازمان میراث فرهنگی را به خود بگیرد طبیعی است در این مرحله گاهی مجبور به تغییر در نقشه های خود خواهید شد چون کارشناسان سازمان میراث فرهنگی براساس قوانینی کاملا مشخص انجام وظیفه خواهند کرد .
نقشه تایید شده کارشناسان سازمان میراث فرهنگی به شهرداری ارسال شده تا اجازه ساخت دریافت نموده و قانونا شما بتوانید کلنگ احداث هتل مورد نظر خودتان را بر زمین بزنید البته به خاطر داشته باشید در طول اجرای پروژه کارشناسان سازمان میراث فرهنگی در فواصل زمانی مشخص یا نا مشخصی به شما سرخواهند زد تا گزارش کار و روند احداث را به سازمان مربوطه اعلام نمایند و در نهایت با تایید آنها پس از تکمیل پروژه و دریافت پایان کار از شهرداری کار تمام شده است و اجازه کار به عنوان واحد اقامتی به شما از سوی سازمان میراث فرهنگی داده خواهد شد و طبق ضوابط می توانید منتظر پذیرایی از اولین مسافر خود باشید.
فراموش نکنید که کارشناسان سازمان میراث فرهنگی و البته وب سایت رسمی این سازمان می تواند بهترین مشاور شما برای تصمیم گیری باشند بنباراین روی کمک بدون چشمداشت آنها حساب باز کنید و از فرصت استفاده بهینه کنید.
پول همیشه حرف اول را می زند!
به قول معروف حلال همه مشکلات پول یا همان چرک کف دست خودمانی است که در این زمینه نیز نباید از آن بی تفاوت گذشت بنابراین جای تردید نیست که شما نیازمند سرمایه اولیه مناسبی در این زمینه هستید . اما بخش عمده این مبلغ در زمینی است که شما روی آن هتل احداث می کنید و اگر از این بخش بگذریم باید با توجه به منطقه احداث و هزینه های مربوطه برآورد قیمت داشته باشید (فراموش نکنید حتما با متخصصان امر درباره دودوتا چهارتای این طرح مشورت کنید) اما این رقم بدون تردید در ارزان ترین منطقه از یک و نیم میلیارد تومان کمتر نخواهد بود.
چند توصیه برای پروژه شما
با توجه به گسترش روز افزون سفرهای ارزان قیمت در جهان که از سوی بک پکرها (کسانی که فقط با یک کوله پشتی سفر می کنند) سرمایه گذار در زمینه مراکز اقامتی ارزان قیمت بسیار با صرفه تر است به عنوان مثال در شهر استانبول ترکیه به عنوان یکی از اصلی ترین مقاصد گردشگران بک پکر تا سال 2013 میلادی حدود 200 هاستل با ظرفیت نزدیک به 45 هزار تخت ساخته شده و همواره به مسافرانشان خدمات رسانی می کنند.
بنابراین به جای فکر کردن به ستاره ها درخواست احداث هاستل (مهمانخانه خودمانی) داشته باشید چون با این کار در واقع وارد بازی بردبرد شده اید علاوه بر سرمایه گذاری کمتر می توانید روی پرشدن تخت هایتان نیز حساب باز کنید اما فراموش نکنید این مراکز اقامتی در جهان دارای برندی مشخص و البته جایگاهی کاملا مطمئن برای گردشگران هستند بطوری که برخی از آنها حتی برای فصل اینده تخت خالی ندارند که در اختیار متقاضیان قرار دهید.
اگر در این زمینه یعنی احداث هاستل گام برداشتید لازم به یادآوری است اصلی ترین نکته استفاده از امکانات و ظرفیت دنیای مجازی برای دعوت مهمانان به استفاده از امکانات مرکز اقامتی شماست چون زیاد نمی توانید روی دفاتر خدمات گردشگری حساب باز کنید ولی نگران باشید برخی از وب سایت های رزرو آنلاین اتاق هستند که برای متقاضیان خود خدمات ارزان قیمت هم درنظر گرفته و صدها پیشنهاد هاستلی به آنها می دهند فقط کافی است در یک یا دو سایت معتبر مثل Hostelworld یا lonelyplanet واحد اقامتی خودتان را ثبت کنید. به عقیده بسیاری از کارشناسان هتلداری هم اکنون احداث هاستل در کشورمان یکی از فرصت های مناسب سرمایه گذاری در این زمینه است.
اگر در مناطق روستایی یا شهرستان ها اقدام به ساخت این مرکز اقامتی یعنی هاستل می کنید سعی کنید در مسیرهای معروف گروه های دوچرخه سوار و موتورسوارانی اقدام به این کار کنید چون بدون تردید نام مرکز اقامتی شما در صورت خدمات مناسب سینه به سینه میان آنها که البته تعدادشان هم کم نیست منتقل می شود و خود بخود جهانی می شوید. البته می توانید روش کشورهای اروپایی خوب برنامه ریزی کنید چون براساس آمار بیشترین آمار گردشگرانی که با دوچرخه وارد خاک ایران شده اند از قاره سبز بوده است.
· زیاد در قید و بند ستاره‌ها نباشید
زیرتیتر: براساس آمارهای ارایه شده ، ایران با کمبود تخت برای اقامت گردشگران مواجه است
نویسنده: عماد عزتی
صنعت گردشگری به عنوان یکی از صنایع بسیار پررونق جهان در کشورمان نیز مدتی است مورد توجه قرار گرفته و مسئولان از جایگاه و پتانسیل کسب درآمد در این زمینه سخن بسیار گفته اند و با برنامه های خود همواره از سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری درصادرات نامرئی کشورمان دعوت کرده اند.
اما سئوالی مهم در ذهن اکثر سرمایه گذاران صادرات نامرئی این است که کدام بخش از صادرات نامرئی ایران می تواند تضمینی برای سرمایه آنها باشد و سودآوری بهتری برایشان به ارمغان بیاورد؟ سئوالی که پاسخش را می توان با اظهار نظر کارشناسان سازمان میراث فرهنگی نسبت به نیازهای گردشگری ایران و البته آماری که سازمان جهانی جهانگردی از هزینه های سفر گردشگران اعلام کرده یافت. این سازمان عمده هزینه های سفر گردشگران را به ترتیب به سه بخش اصلی اقامت، حمل و نقل و خوراک تقسیم بندی کرده ، بنابراین اولویت سرمایه گذاری ها برای علاقمندان ورود به صادارات نامرئی می تواند در مراکز اقامتی باشد.
ایران فرصتی بکر برای طرح های نوین هتلداری
اصغر ژیان دربندی پدر علم هتلداری ایران به عنوان یکی از فعالان بازار هتلداری ، احداث و تجهیز هتل در کشورمان می گوید: متاسفانه اخبار خوشی از هتلداری ایران به گوش نمی رسد که گاهی می تواند باعث دلسردی برخی سرمایه گذاران در این زمینه باشد حال آنکه با توجه به اعداد و ارقامی که از این بازار می بینیم؛ در میابیم هنوز فرصت سرمایه گذاری باقی است می توان بدون نگرانی وارد این عرصه اقتصادی شد.
دربندی، ضمن تاکید بر اجرای طرح های نوین در صنعت هتلداری می افزاید: هم اکنون در ایران به دلیل سنتی بودن اداره یا احداث هتل متاسفانه بسیاری بدون دانش و تخصص وارد این بحث می شوند در حالی که اگر حتی با شرایط کنونی بتوانید طرح های نوین و علمی برای هتلداری درنظر بگیرید بدون تردید می توانید از نظر اقتصادی نیز موفق بوده و بسیار از سرمایه گذاری خود خرسند باشید.
این فعال هتلسازی در ایرانی به نیازهای مختلف در مناطق گوناگون ایران اشاره می کند و می گوید: بسیاری که قصد سرمایه گذاری در صنعت هتلداری دارند صرفا به دنبال ستاره‌های زیاد هتل مورد نظرشان هستند حال آنکه باید به پتانسیل منطقه مورد نظرشان دقت کرد به عنوان مثال در شهر تهران به عنوان پایتخت کشورمان هرچند هتل 5 ستاه مورد نیاز است اما می توان با احداث و راه اندازی یک هتل دو ستاره مدرن و امروزی سود بسیار مناسبی به دست آورد چون میزان سرمایه گذاری در این زمینه یعنی هتل 2 ستاه و هتل 5 ستاره کاملا متفاوت است.
هلتداری صرفا اجاره تخت به مسافران نیست
اگر مایل به سرمایه گذاری در صنعت هتلداری هستید مهمترین کار این است که ابتدا از منطقه مورد نظر برای سرمایه گذاری اطلاعات مناسبی به دست آورید و ظرفیت های گردشگرپذیری آن را خوب بررسی کنید اما فراموش نکنید هتلداری هرگز صرفا اجاره اتاق و تخت به مسافران نیست بلکه با استفاده از روش های نوین می توانید از راه های مختلف مثل احداث کلوپ های ورزشی، سالن های اجلاس، تالارهای متفاوت و البته رستوران و کافی شاپ هم کسب درآمد کنید بنابراین فقط به امید مسافران عبوری از منطقه نباشید .
با کمی تحقیق و نگرش در امکانات منطقه مورد نظر خودتان می تواند با استفاده از ایده های خلاقانه فرصت مناسبی برای آینده اقتصادی طرح خودتان نیز ترسیم کنید که این کار را دفاتر خدمات گردشگری برای شما بسیار ساده خواهند کرد به عنوان مثال اگر در منطقه ای ییلاقی سرمایه گذاری می کنید می تواند با استفاده از آب و هوای بسیار مطبوع برنامه ای چند روزه برای علاقمندان به طبیعت را تدارک ببینید و آن را در قالب یک تور تفریحی به آژانس های معتبر پیشنهاد دهید. به عنوان مثال یکی از ابتکاران هتلداران در تایلند بخصوص در مناطقی خارج از پایتخت اجرا و برگزاری تورهای ماهیگیری برای گردشگران است که می تواند اقامتی سه روزه را برای آنها به ارمغان آورد.
همه راه ها از رم آغاز می شود؟!
پس از بررس و طرح نقشه و البته آینده نگری برای بازاریابی و تکمیل ضریب اشغالی تخت های هتل رویاهایتان باید برای دریافت مجوزها ابتدا به معاونت سرمایه گذاری اداره سازمان میراث فرهنگی (مسئول سرمایه گذاری و تسهیلات) منطقه مورد نظر مراجعه کنید و از آنجا با نوشتن یک درخواست ساده و البته ارایه مدارک لازم کار را آغاز کنید.
بطور کلی مدارک لازم برای شروع کار همان مدارک شناسایی و البته آدرس محل مورد نظرتان است که باید مدارک مالکیت آن را نیز در اختیار داشته باشید یا اینکه هنگام صدور موافقت اصولی آنها را به کمیته مربوطه ارایه نمایید. این مدارک را کارشناسان فنی سازمان میراث فرهنگی بررسی کرده و با بازرسی از منطقه مورد نظر شما و البته طرح های توسعه ای محل موافقت یا عدم موافقت آن را به شما اعلام می کنند که در صورت موافق بودن می توانید دست بکار شوید و تشکیل پرونده دهید.
پس از تشکیل پرونده تکمیل، مسئول سرمایه گذاری و تسهیلات سازمان میراث فرهنگی از تمام ارگان ها و ادارات مربوطه مثل شهرداری، سازمان آب و برق، اداره گاز، جهاد کشاورزی، اداره کل منابع طبیعی و جنگلداری استعلام می کند که موافقت و امکانات این اداره ها در تامین نیازهای اولیه احداث این واحد اقامتی را دریافت نماید در صورت تایید این اداره ها مراتب به اطلاع متقاضی خواهد رسید تا وارد مرحله بعدی کار جهت آغاز کارش بشود.
در این مرحله کارشناسان و کمیته مربوطه در اداره میراث فرهنگی طی جلسه ای در نهایت موافقت خود را با طرح شما اعلام می کنند و برای شما موافقت اصولی کار صادر می شود البته اگر مایل به دریافت تسهیلات بانکی نیز باشید می توانید به بانکی که سازمان میراث فرهنگی به شما معرفی می کند مراجعه کرده و براساس ضوابط بانکی درخواست وام نمایید و از آن بهرمند شوید.
اما فراموش نکنید در این مرحله باید نقشه احداث را توسط دفاتر فنی و مهندسی تهیه کرده باشید تا مهر تایید کارشناسان سازمان میراث فرهنگی را به خود بگیرد طبیعی است در این مرحله گاهی مجبور به تغییر در نقشه های خود خواهید شد چون کارشناسان سازمان میراث فرهنگی براساس قوانینی کاملا مشخص انجام وظیفه خواهند کرد .
نقشه تایید شده کارشناسان سازمان میراث فرهنگی به شهرداری ارسال شده تا اجازه ساخت دریافت نموده و قانونا شما بتوانید کلنگ احداث هتل مورد نظر خودتان را بر زمین بزنید البته به خاطر داشته باشید در طول اجرای پروژه کارشناسان سازمان میراث فرهنگی در فواصل زمانی مشخص یا نا مشخصی به شما سرخواهند زد تا گزارش کار و روند احداث را به سازمان مربوطه اعلام نمایند و در نهایت با تایید آنها پس از تکمیل پروژه و دریافت پایان کار از شهرداری کار تمام شده است و اجازه کار به عنوان واحد اقامتی به شما از سوی سازمان میراث فرهنگی داده خواهد شد و طبق ضوابط می توانید منتظر پذیرایی از اولین مسافر خود باشید.
فراموش نکنید که کارشناسان سازمان میراث فرهنگی و البته وب سایت رسمی این سازمان می تواند بهترین مشاور شما برای تصمیم گیری باشند بنباراین روی کمک بدون چشمداشت آنها حساب باز کنید و از فرصت استفاده بهینه کنید.
پول همیشه حرف اول را می زند!
به قول معروف حلال همه مشکلات پول یا همان چرک کف دست خودمانی است که در این زمینه نیز نباید از آن بی تفاوت گذشت بنابراین جای تردید نیست که شما نیازمند سرمایه اولیه مناسبی در این زمینه هستید . اما بخش عمده این مبلغ در زمینی است که شما روی آن هتل احداث می کنید و اگر از این بخش بگذریم باید با توجه به منطقه احداث و هزینه های مربوطه برآورد قیمت داشته باشید (فراموش نکنید حتما با متخصصان امر درباره دودوتا چهارتای این طرح مشورت کنید) اما این رقم بدون تردید در ارزان ترین منطقه از یک و نیم میلیارد تومان کمتر نخواهد بود.
چند توصیه برای پروژه شما
با توجه به گسترش روز افزون سفرهای ارزان قیمت در جهان که از سوی بک پکرها (کسانی که فقط با یک کوله پشتی سفر می کنند) سرمایه گذار در زمینه مراکز اقامتی ارزان قیمت بسیار با صرفه تر است به عنوان مثال در شهر استانبول ترکیه به عنوان یکی از اصلی ترین مقاصد گردشگران بک پکر تا سال 2013 میلادی حدود 200 هاستل با ظرفیت نزدیک به 45 هزار تخت ساخته شده و همواره به مسافرانشان خدمات رسانی می کنند.
بنابراین به جای فکر کردن به ستاره ها درخواست احداث هاستل (مهمانخانه خودمانی) داشته باشید چون با این کار در واقع وارد بازی بردبرد شده اید علاوه بر سرمایه گذاری کمتر می توانید روی پرشدن تخت هایتان نیز حساب باز کنید اما فراموش نکنید این مراکز اقامتی در جهان دارای برندی مشخص و البته جایگاهی کاملا مطمئن برای گردشگران هستند بطوری که برخی از آنها حتی برای فصل اینده تخت خالی ندارند که در اختیار متقاضیان قرار دهید.
اگر در این زمینه یعنی احداث هاستل گام برداشتید لازم به یادآوری است اصلی ترین نکته استفاده از امکانات و ظرفیت دنیای مجازی برای دعوت مهمانان به استفاده از امکانات مرکز اقامتی شماست چون زیاد نمی توانید روی دفاتر خدمات گردشگری حساب باز کنید ولی نگران باشید برخی از وب سایت های رزرو آنلاین اتاق هستند که برای متقاضیان خود خدمات ارزان قیمت هم درنظر گرفته و صدها پیشنهاد هاستلی به آنها می دهند فقط کافی است در یک یا دو سایت معتبر مثل Hostelworld یا lonelyplanet واحد اقامتی خودتان را ثبت کنید. به عقیده بسیاری از کارشناسان هتلداری هم اکنون احداث هاستل در کشورمان یکی از فرصت های مناسب سرمایه گذاری در این زمینه است.
اگر در مناطق روستایی یا شهرستان ها اقدام به ساخت این مرکز اقامتی یعنی هاستل می کنید سعی کنید در مسیرهای معروف گروه های دوچرخه سوار و موتورسوارانی اقدام به این کار کنید چون بدون تردید نام مرکز اقامتی شما در صورت خدمات مناسب سینه به سینه میان آنها که البته تعدادشان هم کم نیست منتقل می شود و خود بخود جهانی می شوید. البته می توانید روش کشورهای اروپایی خوب برنامه ریزی کنید چون براساس آمار بیشترین آمار گردشگرانی که با دوچرخه وارد خاک ایران شده اند از قاره سبز بوده است.
آقای ژیان دربندی شما سالهاست که در زمینه هتلداری فعالیت می کنید
و هر فردی که با صنعت هتلداری در ارتباط است با نام و مقاله های شما آشناست شما را بعنوان پدر هتلداری ایران می شناسند و نویسنده کتاب های هتلداری هستید ممکن است بفرمائید از چه زمانی در این رشته فعالیت میکنید وتخصص شما صرفا در هتلداری است و چند کتاب در زمینه هتلداری تالیفت کرده اید ؟
بله تخصص من وتحصیلات من درمدیرت هتل وراه اندازی و سیستم گذاری هتل و بخش هتلی بیمارستان ها است و تا کنون 5 جلد کتاب تالیف کرده ام که آخرین ان دانش هتلداری با قطع A4و 1600 صفحه است و در سال 2000 هم برنده جهانی هتلداری و توریسم در اسپانیا بوده ام و تنها فردی در ایران هستم که دارای چنین تالیفات ومدرک وبا حدود 50 سال تجربه کاری بطورمستمر در ایران و خارج از کشور می باشم و بالا ترین تعداد هتل وبزرگترین هتل های ایران توسط اینجانب راه‌اندازی یا اصلاح نقشه و سیستم‌گذاری یا کارشناسی شده است و تعدادی بیمارستان البته باید بگویم پدر و پدربزرگم هم هتلدار بوده اند.در واقع من نسل سوم هستم و درسال 1967 که ازخارج از کشوربه ایران آمده ام با شغل مشاورا مور هتلداری کسی اشنایی نداشت توسط اینجانب این شغل شناخته شد در ایران شناخته شد
ـ آیا شما سمتی در دولت داشته‌اید؟
خیر، اما من با پروژه های دولتی در ارتباط با امور هتلداری همکاری دارم وبسیاری از پروژه‌های دولتی در ارتباط با هتلداری با مشاوره اینجانب انجام شده یامی‌شود.
ـ آیا شما فقط درزمینه ساخت هتل فعالیت دارید؟
من درزمینه ساخت،مدیریت هتل،اصلاح نقشه هاوتجهیز، و بازسازی هتل و اموزش هتل‌هاوبرنامه ریزی برای تکنولوزی های پیشرفتهHMS)) که برای اولین با درجهان اجرا میشود توسط اینجانب تحلیل و انجام میشود فعالیت میکنم.
ـ به اصلاح نقشه هایا بازسازی هتل‌ها اشاره فرمودید، در صورت امکان کمی بیشتر توضیح دهید.
سرمایه گذاران هتل ها برای ساخت هتل و اصلاح نقشه ها به من مراجعه میکنند و طی قرار دادی همکاری آغاز می شوداین همکاری تا افتتاح هتل ادامه دارد و در ساخت و اصلاح نقشه ها و اندازه ها با مهندسین معمار؛ تاسیسات , برق همکاری میکنم تا ساختمان بدون نقص باکمترین هزینه و بدون دوباره کاری به اتمام برسد و این همکاری باعث می شود که بعد از پایان ساختمان از نیرو کمتر و تجهیزات کمتر و عمل سرویس دهی با سرعت بیشتر و کنترل های ضروری در زمان بهره برداری انجام گیرد و همینطور بسیاری ازهتل‌ها پس از مدتی بهره برداری به این نتیجه می‌رسند که باید اصلاحاتی یا تغییراتی در هتل بوجود اید این بازسازی ها که با مبلغ قابل توجه باید سرمایه گداری شود تا بعد از بازسازی به اهداف خود برسند از تغیرو به روزکردن تجهیزات از نظرسرویس دهی مطلوب وکنترلی وکم کردن نیرو انسانی و سیستم و گردش کار باز سازی و تغییراتی در این ساختمان صورت گیرد. هتل‌های جدید هم مالکانی تیز بین اگرکمی دقت و توجه داشته باشند ویا مدیر با تجربه و دقیق در امورهتلداری داشته باشند،خوب می دانند یک مشاور ورزیده و باتجربه میتواند در زمان بازسازی یا ساخت هتل کمک شایانی انجام دهد که پس از باز سازی بسیاری از نکات که برای بهره برداری از هتل لازم بوده توسط مشاور هتلداری پیش بینی شده و از این بابت سود سر شاری به مالک میرساند
میشود توضیح بیشتری بدهید؟
بله در یک باز سازی هتل 5 ستاره که هم اکنون مسئولیت ان به عهده من میباشد بعنوان یکی از کارهای که انجام داده ام یک سالن رستوران از محل های پرت ساختمان و اضافه کردن 14 اتاق به هتل 120 اتاقی بوده است وضمن اینکه بستر سازی برنامه های HMS ازکه از پیشرفته ترین تکنولوژی در جهان است در این هتل پیاده خواهد شد و درهمین هتل با هزینه های که پیش بینی میشده با جرئت میتوانم بگویم شایدکمتراز نصف از آنچه برآورد کرده بودند صورت میگیرد
ـ مگر این نقشه‌ها به تائید سازمان میراث فرهنگی نرسیده‌اند؟
برای باز سازی نیازی نیست ولی برای تاسیس یک هتل بایدموافقت اصولی را از میراث فرهنگی دریافت کنند در صورت عدم تائید دفتر فنی سازمان میراث فرهنگی هرگز هتلی ساخته نمی‌شود و این موافقت اصولی که با مهرزدن روی نقشه و تائید انجام میشود بی نقص نیست
زیرا مهندس معمار و یا میراث فرهنگی تجربه و نیاز های بهره بردار را نمی دانند به همین دلیل بسیاری بعد از دریافت موافقت اصولی پلان ها را نزد من میاورند تا اصلاحاتی از قبیل اندازه ها دسترسی ها با امکانات و موقعیت محلی هتل ونیاز هتل و فضاهای ضروری که باید در نقشه ها لحاظ شود اصلاح نمایم
- می‌توانید به برخی از این اشکال اشاره کنید؟
بله اکثر نقشه های که برای اصلاح نزد من آورده اند
متاسفانه با واقعیت ها و نیاز های یک هتل خیلی تفاوت دارد و اشکالات فراوان . این نقشه تائید شده اماازلحاظ تخصصی هتلداری معایبی زیادی دارد مثلا روم سرویس در طبقات درپلان آنها دیده شده ولی محلی که خدمات روم سرویس را تامین کند در نقشه ها دیده نمی شود یا اندازه های بخشهای هتل با توجه به امکانات و درجه هتل یا دسترسی ها سازگاری ندارد یا پیش بینی نشده یا مثال دیگر آشپزخانه در زیرزمین و رستوران یک طبقه بالاتردر یک سطح نیست که این نقشه بالا ترین ضربه را به سرمایه گذار میزند چنین ساختمان تا عمرهتل همیشه با گرفتاری های فراوانی روبرو خواهد بود چه ازنظرساخت سازچه از نظر نیرو انسانی چه از نظر تجهیزات و چه از نظر عمل سرویس دهی و تولید مواد غذایی این نقص معماری با بهترین و با تجربه ترین مدیران هتل درعمل سرویس دهی مواجه خواهد شد و مدیریت هتل به شدت به درد سر خواهد افتاد که ایراد را باید به مهندسین گرفت نه به مدیر هتل خوب یا گاهی در نقشه ها رستوران را روی بام طراحی میکنند،ولی اصلا محل خدمات و سرویس دهی دیده نمی شود یا اگر دیده میشود آنقدرکوچک است که امکان سرویس دهی وجود ندارد ویا در ساختمان های مرتفع که برای تاسیسات دیگ فولادی نصب میکنند معمولا موتور خانه در زیر زمین است که همان بهتر که در زیر زمین است ولی وقتی بعد از چند سال بخواهند دیگ را تغویض کنند امکان پذیر نخواهد بود چون نمی توانند که ساختمان را خراب کنند که دیگ شوفاز را تعویض کنند نکات مهمی که مهندسین باید توجه کنند وهیچ توجه نمی کنند قسمت پشتی هتل است ساختمان هرچند زیبا باشد تجهیزات لوکس باشد ولی نتوانند خدمات بدهند لوکس و لوکسی بی اثراست بایدمهندسین معمار همانقدر که به قسمت جلویی (اشکارهتل )توجه میکنندبه بخشهای پشتی هتل که از دید مهمان پنهان است توجه کنند که متاسفانه اصلا توجه نمی کنند و علت ان بی اطلاعی مهندسین از سیستم گردش کار هتل و برنامه ها و مشکلات اداره کردن مدیریت هتل یا بهره برداراست و وصدها المان دیگر که شاید از حوصله شما خارج باشد، اما من با تجربه علمی و عملی که طی 50 سال بدست آمده با حوصله وریزبینی آنها را بررسی دقیق با امکانات ودرجه و محل ساخت هتل تا جای ممکن برطرف و پیش بینی می کنم.در واقع من نجات دهند سرمایه گذار هستم و صدها مورد دیگر که در این مصاحبه کوتاه فرصتی نیست که توضیحات بیشتری را بدهم
ـ آیا این موضوع مرسوم نیست که مالکان هتل‌ها قبل از طراحی نقشه با افرادی مثل شما مشورت کنند؟
در حقیقت افرادکمی هستندکه متوجه میشوند که باید یک مشاورقبل از ساخت باید نظراتش را لحاظ کنند به این موضوع اهمیت زیادی نمی دهند و صرفا به دانش مهندسین آرشیتکت بسنده میکنند و نقشه هم توسط سازمان میراث فرهنگی تائید میشود و اقدام به ساخت میکنند، اما بسیاری در زمان ساخت که متوجه اشکال میشوند به من مراجعه می کنند یازمان تجهیز که بسیاری از کارها را نمی توان انجام داد مثلا برای استفاده از تکنولوژی پیش رفته که در برخی موارد حتی با صرف هزینه‌های هنگفت قابل برطرف شدن نیست.زیرا مهندسان و طراحان با توجه به علم و تجربه خود هتل را طراحی میکنند که به نکاتی که بطورخلاصه در بالا اشاره شد توجهی نمی کنند چون در تخصص انها نیست و نیاز ها را نمی دانند
ـ به دفتر فنی میراث فرهنگی اشاره کردید. آیا مسئولان مربوطه این اشکال‌ها را نمی‌بینند؟
پاسخ شما خیراست، چون از لحاظ محاسبات اندازه ها و سیستم گردش کار هتل با امکانات هر هتل که با هتل دیگر متفاوت است و نیاز ها و دسترسی ها را نمی دانند
تخصص و کار من هم با تجربه علمی و عملی هتل آنها را با دقت بررسی و رفع اشکالات می‌کنیم
ـ به متخصص در این حرفه اشاره کردید. جایگاه فارغ‌التحصیلان هتلداری هم‌اکنون در این صنعت چیست؟
امروزه یکی از مهمترین معضل صنعت هتلداری همین موضوع است، چون آنهای که اقدام به هتل سازی میکنند ازگروه ثروتمند جامعه هستند سرمایه گذار یکی از بستگان درجه یک خود را به سمت مدیریت هتل تعیین میکند بدون آنکه کوچک‌ترین اطلاعی از آن حرفه داشته باشد.
البته این موضوع هیچ مانعی ندارد وبسیار هم نکوست، اما لزوم و جایگاه مدیر هتل در این سیستم زیاد جدی گرفته نمی‌شود و به قول معروف میدان به تحصیلکرده‌های این رشته نمی‌دهند.
ـ به نظر شما کیفیت و سطح علمی دانشگاه ها در این زمینه مناسب است؟
افراد زیادی ازدانشجویان این رشته یا ازفارغ‌التحصیلان هتلداری داشته‌ام، درمقاطع مختلف لیسانس یابالاترکه خودشان به کیفیت پایین آموزش اعتراف می‌کردند و می‌گفتندما در دانشگاه چیزی یاد نگرفته‌ایم.وآنچه اطلاعات هتلداری داریم از کتاب های شمایااز سایت هتلداری است
ـ بزرگ‌ترین مشکل به عقیده شما چیست؟
بزرگ‌ترین مشکل منابع درسی و مدرسین دانشگاه‌هاست که یا آنچه آموزش می دهند کاربردی نیست و در تمام عمر مدیریت هتل بکارنخواهد آمد جزوات درسی آنها را مطالعه کنید و اصولا اساتیدیا مدرسین به این رشته اشراف ندارند. این یک معضل بزرگ و دیگر اینکه به دلیل بی تجربه بودن اساتید در مدیریت هتل ازکتاب های کپی کاری میکنند با توجه به اینکه خودمی دانند آنچه کپی کردن را نمی توانندتدریس کنند به عبارت دیگر من کتاب های پزشکی را بخوانم یاترجمه کنم دکتر نمی شوم زمانی که بخواهم تدریس کنم طبیعتا نمی توانم توضیح درستی بدهم که این یکی از مشکلات عمده این صنعت است
ـ آیا نمونه‌ای از این دست دارید؟
بله، همین امروز شخصی به من زنگ زد وگفت چون من تدریس حسابداری میکنم، قصد دارم از کتاب شما در این زمینه استفاده کنم، چون منبع دیگری در زمینه حسابداری هتل نداشتم. این اولین گام اشتباه است، چون اگر فردی متخصص و کارشناس حسابداری است وسررشته‌ای ازحسابداری هتل که کاملا متفاوت با حسابداری که آنها خوانده اند دارد نمی تواند حسابداری هتل را تدریس کندیابرای حسابداری هتل برنامه‌ای مفید ارائه دهد و بدون تردید دانشجویانی که از کلاس ایشان فارغ میشوند هم متاسفانه هیچ دید دقیقی ازحسابداری هتل نخواهند داشت، چون حسابداری معمولی با حسابداری هتل، زمین تا آسمان تفاوت است.ویکی از دلایل من با توجه به اینکه در کتابی که سال 1369 انتشار داده ام در مورد کاست توضیحات کاملی داده ام ولی تا این تاریخ هیچ هتلی در این و یا آموزشگاه و دانشگاهی نتوانسته کاست کنترل هتل را به درستی اموزش دهد به همین دلیل هنوز هیچ هتلی در ایران نتواسته یک گزارش ازهر بخشی که مایل است نقطه سر به سردر حسابداری ارائه دهد
لطفا در این زمینه بیشتر توضیح دهید.
یک مثال ساده برای شما می‌زنم. در یک کارخانه صنعتی هزینه تمام شده برای ساخت یک بخاری کاملا مشخص است. قیمت و مصرف ورق، هزینه استهلاک، کارگر و ده‌ها مورد دیگر کاملا مشخص است، اما هزینه یک پرس پلومرغ برای رستوران هتل چگونه حساب میشود؟ آیا فقط قیمت مرغ برنجباید محاسبه شود ؟ خیر، چون هنگام پخت مرغ از آب مرغ سوپ هم بدست می اید و آن را جداگانه بفروش میرسانید، و در عوض آبلیمو یخ نان فلفل نمک ابلیم و روغن زیتون را پولی دریافت نمی کنیدولی برای هتل هزینه است چطور محاسبه میکنید یا اگر در یک روز بخصوص گارگر اشپزخانه دو شیشه روغن از دستش افتاد و شکست این هزینه که یکبار اتفاق افتاده و شاید دیگر این اتفاق نیفتد چگونه محاسبه شده میتوانم صدها مورد دیگر را در این زمینه یادآوری کنم برای اینکه مطمئن شوید هنوز طرز این محاسبه ها را نمی دانند از هر هتلی که مایل هستید یا مدرس هتلداری در ایران سئوال کنید که نقطه سر به سر یا نقطه تساوی فروش اتاق جگونه محاسبه میشود را نمی دانند هرگز حسابداران هتل و یا مدرسین نمی توانند این پاسخ را بدهند به عبارتی که بدانند تعداد از اتاق ها اگر پر باشد برابر باهزینه است هنوز هیچ هتلی در ایران چنین محاسبه های را ندارند چون طرز محاسبه را نمی دانند . جالب اینجاست که بسیاری حتی با خواندن مطالب کتاب من درزمینه حسابداری هتل که بخشی ازکتاب است، فکر میکنند کل شرایط و قوانین رادریافته‌اند در صورتیکه باید سیستم گردش کار هتل را بدانند و بعد حسابداری را آموزش ببینند چنین افرادی که اصول حسابداری هتل را نمی دانند اقدام به تدریس کاست کنترل میکنند.
ـ آیا معیاری برای تعیین کتاب‌های ؟درسی هتلداری هست؟
پاسخ منفی است. بسیاری از کتاب‌های موجوددردانشگاه‌ها ازاینترنت گرفته یا ترجمه شده یا اینکه ازکتاب‌های دیگرکپی‌کاری کرده‌اندکه هر دو مورد پر از اشکال است اولا آنچه در اینترنت بود که درست و صحیح نیست و نمی توان اعتماد کردشما سایت های اینترنتی در اراتباط را ببینید هرگز مطلبی از خود ندارد و یا کار نویی ارائه نداده اند پارگراف های مقاله های دیگران را بنام خود انتشار داده اند و خود را متخصص معرفی کرده اند بد نیست به نکته اشاره کنم سایت اینترنتی را می شناسم که تمام سرفصل های حسابداری کتاب من را عینا در سایت بنام خود انتشار داده وخود را حسابدارخبره و مدرس حسابداری معرفی کرده است که طرز محاسبه نقطه یر برسر از هر بخشی از هتل که مایل است را توضیح دهد خوب معلوم است که موسس این سایت نمیتواند حسابدار خبره یا مدرس باشد اگر واقعا خبره بود از خودش سرفصل می نوشت متاسفانه به دلیل نبود ممیزی دقیق دراین زمینه همین افراددردانشگاه با نوشته های کپی برداری تدریس میشود که مدرس آن اطلاعاتی برای شرح و توضیح که کار آموز را آموزش دهدندارد .جالب اینجاست که افرادی که صاحب چنین سایتی های اینترنتی هستندیا دست نوشته دیگران را بنام خود انشار داده اند و تدریس میکنند، حتی از کنار یک هتل عبور نکرده‌اند، چه رسد به تجربه کاری هتل
ـ آیا در صنعت هتلداری بحث کارمند باتجربه و تازه‌وارد هم روی کیفیت خدمات تاثیری می‌گذارد؟
بله. متاسفانه بسیاری از هتل‌ها اهمیت و ارزش کارمند باتجربه هتل را برای آینده شغلی خود درک نمی‌کنند و چون فصل خلوتی هتل می شودکارگری که چند ماه مشغول خدمات‌رسانی به مهمانان هتل بوده و تجربه ای کسب کرده را برای صرفه‌جویی در هزینه اخراج میکند و باشروع دوباره فصل سفر، تعدادی کارگر بی تجربه جدید استخدام میکند، این کارکنان بی تجربه بالا ترین ضربه را به سرمایه گذار میزند در یک هتل موفق هرگز از کارکنان بی تجربه وآموزش ندیده استفاده نمی کنند بخصوص پست های کلیدی
به عقیده شما، استاندارد هتلداری ایران با خارج از کشور چقدر تفاوت دارد؟
درکار خدماتی هیچ استانداری را نمی توان تعریف کرد زیرااز خوب خوب تر و از عالی عالی تر داریم معیاری اندازه گیری استاندارد درکار خدماتی چیست ؟ یا اینکه در هتلداری چه چیزی قراربود استانداردشود؛ ساختمان، پرسنل، خدمات،بهداشت،تجهیزات خدمات، ،نوع و سیاست های مدیریت،ایمنی و... هیچ کدام قابل استانداردسازی نیست که بخواهیم چارچوب برایش تعیین کنیم.
مسئولان که قصد استانداردسازی خدمات هتل‌ها را در برنامه داشتند و چند هتل را هم اعلان کردند استاندارد سازی شده ولی هرگز نگفتند چه فرقی یا چه نکاتی تفاوت کرد و افراد که برای استاندارد سازی انتخاب شده بودند اینکاره نبودند که از ابتدا بدانند که این کار شدنی نیست استاندارد سازی سلیقه ای نمی شود چون از ابتدا کار کاملا غیر کارشناسی بود که با شکست روبرو شد از ابتدا تنها فردی بودم که اعلام کردم اینکار کار کارشناسی نیست و کاملا مخالف این طرح بودم مقاله ها در سایت هتلداری موجود است
ـ آیا کیفیت هتل‌های ایران با خارج از مرزها متفاوت است؟
خیر، من هرگز این موضوع را قبول ندارم؛ بلکه معتقدم حتی بسیاری از هتل‌های ما خدمات بسیاربالاتری نسبت به خارج ارائه می‌دهند. همانطوریکه در ایران بعضی از هتل های پر ستاره خدمات بسیار ضعیف و بسیاری از هتل های درجه پائین خدمات بسیار بالایی ارائه می دهند که حتی از هتل های 5 ستاره ما بسیار بالا تر است
ـ آیا مثالی دارید؟
یکی از هتل‌های زنجیره‌ای چهار ستاره ایالات متحده آمریکا که جزو هتل‌های بسیار معروف زنجیره‌ای که 11 هتل زیرمجموعه دارد مشخصات و عکسهای آن در سایت هتلداری موجود است کل بشقاب، قاشق و لیوان بوفه ازنوع یک بار مصرف استفاده شده آیا شما در هتل 2 ستاره در ایران چنین چیزی مشاهده میکنید ؟ چون این هتل قصد دارد با پایین نگهداشتن قیمت، مسافر بیشتری در سال پذیرایی کند، اما کدام هتل 2 ستاره تا 4 ستاره ایرانی هست که این کار را بکند؟
امروزه بحث ارزان سفر کردن برای گردشگران اهمیت زیادی دارد و هتل‌ها هم به این موضوع اهمیت می‌دهند و با کاهش برخی هزینه‌ها، سعی در همسویی با تقاضاها دارند، به عنوان مثال حتی امروزه در بسیاری از کشورها هتل‌های چهارستاره اقدام به حذف یخچال، مینی‌بار از داخل اتاق میکنند تا هزینه‌ها سرشکن شود و کاهش یابند، بنابراین به عقیده من قیمت پایین به معنی بی‌کیفیتی نیست.
آیا زمینه استفاده از هاستل‌ها در ایران مهیاست؟
متاسفانه من متوجه نمی‌شوم چرا هرکس قصد سرمایه‌گذاری در این صنعت دارد، صرفا به دنبال هتل پنج ستاره وارد بازار میشود، در حالی که شاید یک هاستل با هزینه به مراتب کمتر، بیشتر از یک هتل پنج ستاره سودآور باشد. متاسفانه این فرهنگ غلط گردشگران ایران است که فقط به فکر سفرهای لوکس هستند. مثالی می‌زنم. ببینید یک گردشگر درکاتماندو به دنبال طبیعت وکوهنوردی وارد منطقه میشود و هیچ به فکر هتل پنج ستاره نیست؛ در هند یا پاکستان دیده میشودیک گاری؟؟ را به توریست اجاره اجاره می‌دهند. پس باید به دنبال واقعیت باشیم و رویاپردازی نکنیم.
ـ به عقیده شما ایران در سیاست جذب گردشگر موفق بوده است؟
واقعیت خیر، اگر از تمام تبلیغات منفی علیه ایران بگذریم، خودمان هم مقصر هستیم، باید برای جلب و جدب توریست برنامه های کارشناسی صورت گیرد مثلا توریستی که 10 روز مرخصی دارد وبرای 10 روز برنامه ریزی میکند که چندین مقصد گردشگری کشور را بازدید کندبرای یافتن بلیط اتوبوس، هواپیما و قطار مشکل دارد و گاهی تاخیر این وسایل باعث هدر رفتن روزهای مفید آن خواهد شد که باعث از دست رفتن زمانی که برای سفر فرصت داشته است مثل این مسایل باعث می شودکه گردشگران دیگر کشورها را برای سفرهای خود انتخاب کنند، چون می‌توانند برای سفر خود برنامه‌ریزی کنند.
ـ یکی از هزینه‌برترین بخشهای هتل مربوط به صرف انرژی است. شما برای این موضوع برنامه‌ای دارید؟
بله، به طورکلی برای انرژی یا همان EMS , BMS,HMS باید در زمان ساخت برنامه ریزی کرد وبستر را آماده کرد به عنوان مثال در هتل‌های جدیدی که من راه‌اندازی می کنم یا مشاور هستم یکی از توصیه های من اینکه برای باغبانی فضای سبز و کارواش وسیفون توالت ها از اب خاکستری استفاده کنند که باید در زمان ساخت برنامه ریزی شود که البته این اب قابل شرب نیست ولی صرفه جویی زیادی در مصرف اب دارد
در مورد نام هتل ها که هتل بین المللی و بزرگ نام گذاری میکنند نظری دارید
به طورکلی در ایران بازی با لغات بسیار مرسوم است که ترفندی برای گول زدن مردم است مثال هتل بین‌المللی یا هتل‌های بزرگ در ایران رواج دارد. که هیچ کدام نه بین المللی هستند نه بزرگ به یک نکته اشاره کنم جای تعجب است هتل هیلتون ، راما دا ، هایت و... در تما م کشور ها شعبه دارند ولی هیچ کدام از نام بین المللی یا بزرگ استفاده نمی کنند یا هتل های با 5000 یا 6 هزار اتاق در امریکا و مالزی در حال کار است که هیچ کدام از نام بزرگ استفاده نکرده اند ولی در ایران هتل با 40 یا 50 اتاق یا 100 اتاق پشت نامش بزرگ گذاشته یا هتل فقط در یک شهر است بین المللی نام کذاشته وقتی هم بگوئیم کجا شعبعه داری میگوید یک دفتر ررزو در دبی داریم خوب همه اژانس های مسافرتی می توانند نماینده همه هتل ها باشد پس همه هتل ها بین المللی است ؟
ـ آیا اقامتگاه‌های ارگان‌ها باعث ضربه زدن به هتلداری ما میشود؟
بله و به عقیده من، این نوع اقامتگاه‌ها باید به بخش خصوصی واگذارشود و یا با برنامه ریزی دیگری اداره شودکه به هتل ها صدمه ای وارد نشود و رقابت در هتلداری بوجود اید و باعث سرمایه گذاری بیشتری در این زمینه شود
با تشکر از وقتی که برای مصاحبه بما دادید موفق باشید
یکی از صنایع وابسته به گردشگری که جزو زیرساخت‌های این صنعت از آن یاد میشود، صنعت هتلداری است؛ صنعتی که از گذشته‌های دور پله‌پله با رشد گردشگری، رشد کرده و هم‌اکنون به حرفه‌ای کاملا تخصصی و مدیریتی نوین تبدیل شده است.
بسیاری از کشورهای گردشگرپذیر رونق گردشگری را به عوامل مختلفی از جمله توسعه صنعت هتلداری نسبت به می‌دهند، از همین رو هر سال با برپایی نمایشگاه‌ها و کنفرانس‌های مختلفی در این زمینه سعی به توسعه هرچه علمی‌تر و موثرتر هلتداری در کشورهایشان دارند.
کشورمان ایران هم که پیشنیه کاروانسراهای جاده ابریشم را در کارنامه اماکن اقامتی خود به ثبت رسانده و از سوی دیگر به عنوان یکی از کشورهای پرجاذبه برای گردشگران بین المللی شناخته شده نیز برای توسعه گردشگری به این صنعت وابستگی بسیاری دارد، اما بنابه دلایلی هنوز نتوانسته صنعت هتلداری خود را با استانداردهای جهانی منطبق کرده و سیستمی نوین را در هتلداری خود تجربه کند.
به گفته حمیدرضا مخملباف، یکی از مدیران هتلداری ایران، هم‌اکنون توسعه گردشگری با توجه به ارزان سفر کردن صورت میگیرد و از آنجا که هزینه اقامت جزو اصلی‌ترین مخارج گردشگران است، می‌بایست هزینه اقامت را در کنار دیگر هزینه‌ها مثل حمل و نقل کاهش داد.
این فعال عرصه هتلداری میگوید: با بهینه‌سازی مصرف و البته بازسازی بسیاری از هتل‌های قدیمی در کشور می‌توان این مهم را به واقعیت رساند و شاهد رونق هتلداری کشور بود؛ هرچند به عقیده این کارشناس هتلداری، هنوز بسیاری از مراکز اقامتی ایران کاملا به صورت سنتی اداره میشوند، اما می‌افزاید: اگر قصد توسعه گردشگری را داریم، باید ابتدا از مراکز اقامتی شروع کنیم و سیستم‌های نوین را در آن به کار گیریم، چون آوردن گردشگر به منطقه‌ای خاص کار ساده‌ای است، اما اگر این گردشگر آمد و محل اقامت مناسبی نداشت چه؟ پس بهتر است اول به بررسی و نواقص موجود بپردازیم، بعد با مدیریت و برنامه‌ریزی یکی‌یکی آنها را برطرف کنیم، تا وقتی گردشگر به ایران رسید بتوانیم سرویس قابل قبولی به او ارایه دهیم.
وی به استانداردسازی خدمات هتلداری اشاره میکند و میگوید: یکی از نواقص اصلی هتلداری ما، نبود استانداردی دقیق برای خدمات هتل‌هاست، به این معنی که در یک هتل سه ستاره مشهد خدماتی متفاوت با یک هتل سه ستاره تبریز دریافت خواهید کرد.
وی می‌افزاید: هرچند استانداردی برای تعیین ستاره هتل‌ها هم‌اکنون استفاده میشود، اما این استاندارد هنگام ارائه خدمات زیاد مورد توجه قرار نمی‌گیرد.
لزوم آموزش کادر فنی
شاید در گذشته‌ای نه‌چندان دور مدیریتی سنتی در امور هلتداری جوابگوی تقاضا و هزینه‌ها بوده، اما هرچه صنعت گردشگری رشد کرد و رونق گرفت، لزوم استفاده از نیروهای متخصص بیش از پیش خودنمایی کرد و برای فعالان امور هتلداری الزامی شده. اگرچه بسیاری از واژه مدیریت هتلداری صرفا به فردی پشت میز نشین اشاره می کند اما واقعیت امر این است که مدیریت نوین هتلداری باید با تمام زوایای کار هتلداری حتی در ساده ترین کارها توانا باشد .
در این زمینه مرادی، دیگر فعال عرصه هتلداری میگوید: در بخش نرم‌افزاری هتل یا همان کادر فنی ایران هنوز نیازمند تربیت پرسنل مجرب است.
وی به گسترده فارغ‌التحصیلان رشته هتلداری اشاره میکند و می‌افزاید: هم‌اکنون با توجه به رشد مراکز آموزشی و افزایش دانشجویان تعداد زیادی فارغ‌التحصیل در این زمینه وجود دارد، اما متاسفانه مدرک‌گرایی در بین این گروه باعث شده تا آنها فقط تکه کاغذی در دست داشته باشند، حال آنکه صنعت هلتداری نوین نیازمند تجربه و تخصص آنهاست.
به عقیده وی، این مدرک فقط حکم گواهی‌نامه یا معرفی‌نامه برای آنهاست و دلیلی بر تجربه یا نوآوری آنها نیست. بنابراین سیستم‌های آموزشی باید فکری به حال این موضوع کرده و با دوره‌های کارآموزی این نقص را برطرف کنند.
مرادی به این موضوع اشاره می کندکه مدیر هتل باید اینقدر توانا باشد که با توجه به حضور مسافران مختلف در واحد اقامتی امکانات مورد علاقه آنها از نوع نورپردازی، موزیک، منوی غذا یا حتی نوع سرویس دهی کافی شاپ را برنامه ریزی کند حال آنکه بسیاری از مدیران کنونی فقط به هزینه های هتل فکر می کنند و مدیریت را در کم کردن هزینه ها می دانند.
اصلی‌ترین هزینه هتل‌ها انرژی است
همه دست‌اندرکاران و فعالان عرصه هتلداری معتقدند که بیشترین هزینه هتل‌ها مربوط به تامین انرژی است و باید با استفاده از راهکارهای نوین آن را به حداقل رساند. در بسیاری از کشورها نصب سنسورهای مختلف جهت کنترل درجه حرارت یا کنترل حضور مسافر در اتاق اجباری شده و بسیاری هم با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و طبیعی منابع انرژی خود را تامین میکنند، اما در کشور ما هنوز سیستم عایق اتاقها برای جلوگیری از هدررفتن گرما و سرما اجرا نشده؛ آن هم به دلیل مشکلات مالی صاحبان هتل‌ها.
اعتمادی، مدیر تاسیسات یکی از هتل‌های زنجیره‌ای تهران در این باره میگوید: در صنعت هتلداری تاسیسات یعنی قلب هتل، بنابراین اگر این قلب درست کار نکند، کل اعضا دچار مشکل میشوند.
وی میگوید: بسیاری از هتل‌های ایران در تاسیسات خود دچار نقایص عمده‌ای هستند و از آنجا که این بخش گران‌ترین بخش هتل است، بسیاری نسبت به آن بی‌توجه هستند. حال آنکه با به‌روز کردن سیستم برودتی و حرارتی می‌توان هزینه تمام شده خدمات را کاهش داد و در نهایت اقامت مسافر نیز ارزان‌تر خواهد شد که جایزه این نکته سنجی ضریب اشغال بالای اتاقها است.
این فعال در صنعت هتلداری ضمن تاکید بر حمایت های دولتی در صنعت هتلداری میگوید: بسیاری از مناطق گردشگرپذیر ایران دارای بهترین منابع طبیعی انرژی مثل باد و خورشید هستند و اگر دولت قصد حمایت از صنعت هتلداری را دارد، بهترین کار ارائه تسهیلات به صاحبان هتل‌ها جهت استفاده از این انرژی‌های پاک در تاسیسات خودشان است.
این کارشناسان تاسیسات بر لزوم ساخت هتل های نوین در ایران تاکیددارد و دلیل عدم استقبال سرمایه‌گذاران برای ساخت هتل را کمبود مسافر و البته هزینه بسیار بالای تجهیز هتل عنوان میکند، حال آنکه اگر فردی همین هزینه را در ساخت برج مسکونی هزینه کند، چندین برابر سود بیشتر خواهد داشت.
به اعتقاد وی، صنعت هتلداری ایران هم اکنون در کماست و برای جلوگیری از رکود کامل در این صنعت باید دولت با ارائه مشوق‌هایی از قبیل تراکم، معافیت مالیاتی، یارانه سوخت بسیاری را تشویق به تاسیس هتل یا بازسازی هتل‌های قدیمی کند تا اولین مرحله از توسعه زیرساخت های گردشگری ایران انجام شده و با پشتوانه جاذبه های فراوان تاریخی و فرهنگی کشورمان آماده میزبانی از میلیون ها گردشگر از سراسر جهان باشیم.
مرادی به عنوان یک کارشناس تاسیسات هتل در پایان می گوید : شاید با ارایه آمار و ارقام ضریب اشغال هتل های ایران به این فکر باشیم که این صنعت بسیار پررونق است اما با کمی دقت متوجه می شویم که بیشتر آمار اشغال هتل های ایران مربوط به سفرهای دولتی و کنفرانس ها یا همایش های دولتی ایران است این رونق صنعت هتلداری نیست چون مبادله پول به خوبی انجام نمی شود و صرفا از این جیب به آن جیب پول ریختن است ، بنابراین صنعت هتلداری ایران صرفا باید با حضور گردشگران که به اقتصاد ایران پول تزریق می کنند رونق بگیرد و در کنار آن هم به میزبانی از میهمانان کنفرانس ها و مراسم دولتی بپردازد.