میراث فرهنگی را رسانه ایست آرزو!؟

کسب و کار از نیاز سازمان میراث فرهنگی به رسانه ای با زبان مستقل می گوید

زندگی در عصرارتباطات هرگونه ابهام در ضرورت حضور گسترده رسانه ها و ارتباط مستقیم مدیران با مخاطبان خود را بر همگان منتفی کرده است این نیاز هرچند در صنایع و سازمان های مختلف کمی متفاوت است اما نمی توان از نیاز صنعت گردشگری به رسانه ها به سادگی چشم پوشی کرد و نمی توان برای توسعه گردشگری امید به انتشار اخباری پراکنده در رسانه های متفاوت داشت.

 این در حالی است که سید محمد بهشتی، مشاور رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، در جمع مسئولین و مدیران روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی گفت: میراث فرهنگی نیازمند زبان رسانه‌ای مستقل برای ارائه اخبار است.

وی در این باره معتقد است اخبار و اطلاعات مربوط به صنعت گردشگری باید به نوعی در اختیار مخاطبان قرار گیرد که در آنها ایجاد انگیزه کرده و در زمینه های مختلف گردشگری رونق را به ارمغان آورد . شاید در این زمینه بتوانیم به وجود وبسایت رسمی این سازمان به عنوان رسانه ای مستقل با زبانی کاملا مشخص اشاره کنیم اما سئوال اصلی اینجاست که آیا واقعا وجود یک وب سایت در این زمینه کافی است؟

ایرج ندیمی، عضو فراکسیون گردشگری مجلس شورای اسلامی در این زمینه ضمن تاکید بر تاثیر رسانه های دیجیتالی در صنعت گردشگری امروز جهان می گوید: همه می دانیم بسیاری از مقاصد سفر هم اکنون از طریق دنیای مجازی تعیین می شود و گردشگران با دیدن یا مطالعه مطالبی درباره جاذبه های مختلف جهان از طریق وب سایت ها بار سفر می بندند اما این نسخه برای گردشگری ایران مفید فایده نیست چون کشورهای پیشرفته در صنعت گردشگری راههای معمول گذشته را طی کرده اند و هم اکنون به دنیای مجازی رسیده اند در حالی که ایران از ابتدا با مشکل و ضعف در زمینه تبلیغ یا معرفی جاذبه های گردشگری خود مواجه بوده است .

به عقیده ندیمی در حال حاضر کشورمان اگر قصد معرفی جاذبه های گردشگری خود را در گوشه و کنار دهکده جهان دارد باید به شکلی کاملا مدیریت شده با اراده ای ملی و استفاده از تمام ظرفیت رسانه های مجازی، مکتوب ، تصویری و صوتی در کارزار گردشگری وارد شود بنابراین یک خبرگزاری یا یک روزنامه نمی تواند به سازمان میراث فرهنگی در این زمینه کمک کند.

وی ضمن اشاره به تجارب دیگر کشورها در این زمینه می گوید: داشتن رسانه مکتوب ، صوتی و تصویری و حضور گسترده در دنیای مجازی حق مسلم سازمان میراث فرهنگی بخصوص در شرایط کنونی جامعه ماست اما با توجه به مشکلات متعددی مثل کمبود بودجه نمی توان زیاد روی آن سرمایه گذاری کرد بلکه می توان با مدیریت و استفاده از امکانات موجود دیگر رسانه ها از آن بهرمند شد و بنفع اینده گردشگری ایران گام برداشت.

از سوی دیگر ستاره جوادی تهیه کننده و سردبیر برنامه های صنعت گردشگری و استودیو سفر در رادیو اقتصاد می گوید: هم اکنون ظرفیت بسیار بالایی در زمینه رسانه ها عمومی کشورمان برای تبلیغ یا معرفی جاذبه های گردشگری ایران وجود دارد اما مهمترین نکته نبود مدیریتی واحد و نقشه راهی مناسب برای به مقصد رساندن این رسانه ها ست.

جوادی ضمن اشاره به حضور چندی پیش ریاست سازمان میراث فرهنگی در سازمان صدا و سیما و امضای تفاهم نامه های مختلف در این زمینه می افزاید: جای تردید نیست این همکاری ها علاوه بر ایجاد شرایط مناسب در کسب و کار گردشگری می تواند به تولید زبانی مشترک و واحدی در صادرات نامرئی کشورمان ختم شود.

وی می گوید: با توجه به راهکارهای ارایه شده توسط کشورهای موفق در صنعت گردشگری نمی توان رسانه ای واحد برای ارگانی مثل سازمان میراث فرهنگی متصور شد چون علاوه بر هزینه بر بودن آن نمی توان با یک رسانه موفق عمل کرد بلکه باید با یک مدیریت واحد رسانه های مختلفی را اداره کرد و برای این کار جایگاه روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی بسیار پررنگ تر از قبل خواهد بود.

این تهیه کننده صدا و سیما می گوید: آنطور که مرسوم است برای تهیه هرگونه خبر یا برنامه همه به منبع خبر توجه می کنند بنابراین اگر منبع خبر بتواند با مدیریت سوژه های متفاوت مورد نظرش را خوراک خبری برنامه ها یا رسانه ها کند ناخودآگاه توانسته مدیریتی واحد را بر رسانه ها داشته باشد . روابط عمومی این سازمان می تواند با درنظر گرفتن ظرفیت رسانه های مختلف موجود و خط مشی انها خوراک مورد نیازشان را با توجه به برنامه ها و سیاست های مورد نظرش تامین کند .

جوادی ضمن تاکید بر همکاری هرچه بیشتر رسانه ها با سازمان میراث فرهنگی به پراکندگی حضور رسانه ها در صنعت گردشگری ، صنایع دستی و میراث فرهنگی اشاره می کند و می گوید: هرچند رسانه ها و فعالان رسانه ها را نمی تواند محدود به سو‍ژه های انتخاب شده کرد اما با ایجاد موجی کاملا هدایت شده می توان آنها را سوار برآن موج کرد؛ چون رسانه ها تشنه خبرهای ناب و سوژه های نوین هستند که دنیای گردشگری خالی از این سوژه ها نیست.

تهیه کننده برنامه استودیو سفر در رادیو اقتصاد به تولید برنامه های تلویزیونی و رادیویی مشارکتی اشاره می کند و می گوید: هرچند در باره رسانه های مکتوب نمی توان این انتظار داشت و کمتر می توان به آن امید بست اما اگر به ظرفیت تولید برنامه های مشارکتی در این زمینه کمی توجه کنیم و سازمان میراث فرهنگی با استفاده از ظرفیت های مدیریت خود در آن ورود کند به زودی شاهد تولید و پخش انواع مختلف و مفیدی از برنامه های تصویری و صوتی خواهیم بود که می تواند بازارهای هدف ایران را تحت تاثیر خود قرار دهد .

جایگاه رسانه ملی در رونق صنعت گردشگری ایران

صدا و سیما پتانسیلی فراموش شده در صادرات نامرئی کشور

نویسنده: عماد عزتی

اگرچه جعبه جادویی مدتهاست که جای شهرفرنگ سر گذر را گرفته و دیرزمانی است که همراه و همسفر زندگی ما شده است اما مدت زیادی نیست که مرزهای جغرافیایی به دلیل انتشار برنامه تلویزیونی دیگر معنایی نداشته و بسیاری از مناظر دیدنی و طبیعت دیگر نقاط جهان در قالب برنامه های مستند یا تبلیغاتی مقابل چشمانمان در منزل خودنمایی می کنند .

بنابراین اگر از تمام امکانات و توانمندی های جعبه جادوی مقابل خود بگذریم یکی از کارکردهای چند دهه گذشته این وسیله بحث رونق گردشگری و ایجاد انگیزه سفرهاست انگیزه ای که به گزارش دیلی نیوز تقریبا 40 درصد از گردشگران آمریکایی مقصد سفرهایشان را با توجه به تصاویر زیبایی که در تلویزیون دیده اند انتخاب می کنند .

همین موضوع باعث شد تا تمامی فعالان و دست اندرکاران گردشگری به سمت جعبه جادویی معروف گرایش داشته و از تمام امکانات و قدرت تولید برنامه های مستند یا حتی تبلیغاتی در این زمینه برای جلب نظر گردشگران استفاده کنند کاری که متاسفانه در کشورمان با توجه به امتیازات ویژه  تاریخی و طبیعی هنوز صورت نگرفته است و در تمام کنفرانس ها و یا نشست های خبری در که برای رشد و رونق گردشگری برگزار شده کمتر به آن توجه شده است.

این در حالی است که اکثر کشورهای گردشگرپذیر جهان مثل آمریکا ، روسیه ، استرالیا ، چین ، ترکیه ، کره جنوبی و بسیاری دیگر ، با استفاده از تمام امکانات رسانه ای خود در این زمینه گام برداشته و حتی توانسته اند با ایجاد جریان های خبری نظر گروه کثیری ازگردشگران را به سمت دیدنی های کشورشان جلب نمایند.

ستاره جوادی: همکاری رسانه ملی و میراث فرهنگی نیاز امروز گردشگری ایران

ستاره جوادی تهیه کننده و سردبیر برنامه «صنعت گردشگری» رادیو اقتصاد ضمن تاکید بر گسترش برنامه های رادیویی و تلویزیونی در توسعه گردشگری ایران می گوید: صنعت گردشگری ، صنعتی است که همواره نیازمند معرفی شدن دارد و تنها تبلیغات موضوعی یا حتی گذرا برای آن کافی نیست ، شاید بارها و بارها در باره جاذبه های اصفهان یا حتی سواحل جنوبی خلیج فارس شنیده باشیم اما اگر دوباره درمورد آنها صبحت شود بدون اینکه از خودمان بی حوصلگی نشان دهیم تا انتها به آنها گوش خواهیم کرد چون سفر در ذات انسان نهادیه شده است .

جوادی، با اشاره به اینکه هیچ جاذبه گردشگری در ایران یا هیچ نقطه ای از دهکده جهانی نیست که تازه هایی برای گفتن نداشته باشد می افزاید: با تمام اخبار ناگواری که درباره دریاچه ارومیه شنیده ایم فرض کنیم یک برنامه درباره خواص لجن درمانی یا امکانات سرمایه گذاری در این زمینه سخن می گوید با علم براینکه می دانیم این دریاچه در خطر نابودی است بازهم به آن گوش می کنیم و بارها و بارها سوژه را در طول روز مرور خواهیم کرد این یعنی کارکرد رسانه در توسعه گردشگری حالا اگر درباره مناطق خوش آب و هوا یا دیدنی دیگر باشد که کارایی آن دو چندان خواهد بود.

سردبیر برنامه «صنعت گردشگری» رادیو اقتصاد درباره تاثیر رسانه در صنعت گردشگری می گوید: هم اکنون صدا و سیما امکانات بسیار گسترده ای در این زمینه در اختیار دارد که شاید از سوی مسئولان گردشگری کشورمان به آنها توجهی نشده است و رسانه ملی با توجه به رویکرد خود مشغول برنامه ریزی و تدارک برنامه های مختلفی در این زمینه یعنی معرفی جاذبه های گردشگری کشورمان بوده است اما با توجه به رویکرد دولت جدید در توسعه گردشگری لازم است این دو نهاد بسیار مهم در توسعه گردشگری دست به دست یکدیگر داده و با هدفمند کردن برنامه های تولیدی در این رسانه گردشگری کشورمان را به سرمنزل مقصود برسانند.

شبکه گردشگری پروژه ای فراموش شده

مسئولان دولتی و دست اندرکاران گردشگری ایران نیز با توجه به تمام امکاناتی که رسانه ها در سراسر جهان برای توسعه گردشگری در اختیار داشتند به فکر استفاده بهینه از پتانیسل موجود در کشورمان گرفتند و اواخر سال 1390 شمسی بود که بسیاری از فعالان عرصه گردشگری تصور کردند جایگاه فراموش شده رسانه ملی در کشورمان توسط مسئولان و مدیران دولتی شناخته شده و قرار است تحولی نوین در اینباره رخ دهد .

تمام رسانه ها از تصمیم جدی همکاری رسانه ملی با سازمان میراث فرهنگی خبر دادند و حتی شبکه ای به نام «شبکه شما» در این زمینه به عموم مردم معرفی شد، اما علی رغم برگزاری نشست های خبری گوناگون و البته متعدد توسط ریاست وقت سازمان میراث فرهنگی و یا حتی مدیران ارشد سازمان صدا سیما این شبکه که قرار بود از دیدنی های ایران باستانی با کمک پتانسیل هایی که در شهرستانها در اختیار داشت، بگوید هنوز در راه خود ناشناخته باقی مانده است.

هرچند شبکه شما هم اکنون برنامه هایی مستند و البته دیدنی در زمینه حیات وحش یا حتی جاذبه های طبیعی کشورمان را به تصویر می کشاند اما متاسفانه این نوع برنامه ها با توجه به رویکردهای رسانه ای در سازمان صدا و سیما بدون درنظر گرفتن مدیریت سازمان میراث فرهنگی در جهت توسعه گردشگری کشورمان بوده و به قول معروف هرکس راه خود را پیش گرفته است.

این در حالی است که بسیاری از امکانات داخلی و البته برون مرزی کشورمان که توان تاثیرگذاری و تصویرسازی واقعی از تمدن و فرهنگ کشورمان را دارند در حال حاضر بدون هیچ استفاده در جهت نیل به آرمان های گردشگری کشورمان مشغول به پخش سریال ها یا برنامه های ورزشی و اخبار هستند، اما کشورهایی مثل ترکیه ، کره جنوبی توانسته اند با درنظر گرفتن فرهنگ و آداب و رسوم منطقه تحت پوشش برنامه هایشان از طریق ماهواره بسیاری از گردشگران بازار هدفشان را به سمت دیدنی های خود روانه کنند.

افشین حیدری، میراث فرهنگی ، نیازمند کمک صدا و سیما

این درحالی است که مدیرکل میراث فرهنگی  افشین حیدری، اعلام کرد: میراث فرهنگی برای معرفی آثار تاریخی استان نیازمند کمک صدا و سیماست و به این دلیل با این مرکز تفاهم کرده‌ایم تا در ساخت برنامه در آثار تاریخی استان گام‌های موثری برداشته شود.

وی گفت: برگزاری جشن‌های اعیاد، مراسمات و ... در آثار تاریخی در راستای معرفی آثار تاریخی استان از جمله مواردی است که در این تفاهم‌نامه ذکر خواهد شد.

حیدری با اشاره به اینکه خوزستان آثار تاریخی زیادی دارد، افزود: قرار است در ساخت فیلم‌های کوتاه، معرفی آثار تاریخی و معرفی رشته‌های صنایع دستی و تاریخچه آنها صدا و سیمای خوزستان با اداره کل میراث فرهنگی همکاری تنگاتنگی انجام شود.

حیدری عنوان کرد: معرفی آثار تاریخی خوزستان می‌تواند به صنعت گردشگری استان رونق ببخشد و به این دلیل می‌کوشیم تا در راستای معرفی آثار تاریخی استان گامی موثر برداشته شود و همکاری صدا و سیمای خوزستان در این زمینه بسیار مهم و تاثیرگذار است.

مدیر کل میراث فرهنگی استان خوزستان با اشاره به اینکه تعامل با صدا و سیما می‌تواند برای معرفی آثار تاریخی بسیار مفید باشد، تاکید کرد: بطور کلی ایران و مخصوصا خوزستان زیرساخت‌های زیادی برای جذب گردشگر دارد و به این دلیل می‌کوشیم تا گامی در راستای معرفی آثار برداریم و گردشگران خارج از استان یا حتی خارج از مرزهای ایران را به سفر به خوزستان ترغیب کنیم.

وی با تاکید بر اینکه میراث فرهنگی آماده هرگونه تعاملی با متصدیان امر در این باره است، گفت: نقطه پنهان و مخفی وجود ندارد و خبرنگاران برای معرفی آثار تاریخی دست یاری میراث فرهنگی را بفشارند و در این زمینه از همه رسانه‌ها یاری می‌طلبیم.