سفری دلچسب با جعبه جادویی
مقصد سفرمان را در جعبه جادویی بیابیم
سفر در قاب شیشه ای
از زمانی که جعبه جادویی با تصاویر متحرک و سیاه و سپیدش وارد زندگی ما شد ذهن بسیاری از ساکنان کره خاکی را تسخیر کرد و دل آنها را همراه خود به گوشه و کنار جهان برد و تا امروز که کیفیت دیدنی های این جعبه جادویی صدچندان شده است همواره رنگ زندگی ما را تغییر داده و بیشترین تاثیرگذاری را در فرهنگ و روابط اجتماعی بشر داشته است.
شاید روزهای اولی که هنوز تصاویر تلویزیونی در تمامی خانه ها دیده نمی شد هیچکس فکر نمی کرد روزی برسد که این جعبه کوچک جادویی توان تغییر فرهنگ یا حتی آداب رسوم بشر را داشته باشد، اما امروز و در عصر ارتباطات بدون تردید کسی نیست که از اهمیت حضور جعبه جادویی و نحوه تاثیر گذاری آن در روش زندگی ما بی خبر باشد.
اگرچه در عصر ارتباطات با اختراع وسایل ارتباط جمعی دیگری مثل اینترنت و تلفن همراه ، تاثیر تصاویر دلربای جعبه جادو کمی کمرنگ شد اما هنوز هم به عنوان دومین رسانه پرمخاطب در بین ساکنان کره خاکی شناخته شده و در گوشه وکنار جهان میلیون ها نفر را بدون درنظر گرفتن سنشان ساعت ها به خود مشغول می کند.
بی شک رشد و توسعه نقش تلویزیون در جامعه امروزی ما به حدی شده است که تقریبا هیچ فعالیتی بدون استفاده از آن هرگز تصور توسعه را نخواهد داشت. شاید در ابتدای امر دیدن یک تبلیغ تلویزیونی یا برنامه ای تاریخی برای همگی ما جذاب و مفرح باشد اما اگر بلند مدت به این جعبه جادویی توجه داشته باشیم درمی یابیم که بسیاری از عادات و رفتارهای ما در طول زندگی از این جعبه تاثیر گرفته و ناخودآگاه دنباله روی فرهنگی که سازندگان برنامه های تلویزیونی می خواهند شده ایم.
این تاثیرگذاری و طیف وسیع مخاطبان تلویزیون گاهی باعث شد تا در دوره ای خاص از تاریخ تمدن بشر جامعه شناسان آن را مهمترین وسیله برای تاثیرگذاری در فرهنگ مردم بدانند . بنابراین ، این امتیاز جعبه جادویی در کنار بدون مرز بودنش علاوه بر جلب نظر جامعه شناسان دولتمردان و بطور کلی سیاستگذاران عرصه های اقتصادی و فرهنگی را برای تبلیغ فرهنگ ، کالاهای تجاری یا حتی نفوذ به جامعه ای خاص را به خود معطوف کرد. از این رو داشتن شبکه های قوی تلویزیونی برای رسیدن به مقاصدشان چه مثبت یا منفی برای آنها امری ضروری جلوه گر شد و به دنبال دست یافتن آن شبکه های مختلف تلویزیونی پا به عرصه وجود گذاشتند.
درباره تاثیر گذاری رسانه های تصویری در موفقیت یا عدم موفقیت پروژه های تبلیغاتی حتی خارج از مرزهای محل استقرارشان ، کارشناسان اعتقاد دارند، رسانه ها می توانند بسیاری از ناممکن ها را ممکن کنند و زمینه ساز اتفاقاتی مهم و غیر قابل تصوری در عرصه های مختلف اجتماعی حتی هزاران کیلومتر دورتر از خود باشند. از این رو هرچه به عمق نفوذ رسانه های مختلف بخصوص رسانه های مصور در زندگی امروزی خودمان فکر می کنم شاید به نتایج غیر قابل باوری برسیم که اهمیت توجه به آنها را برایمان دو چندان می کند.
این موضوع یا همان اهمیت رسانه ها و تاثیرگذاری آنها در زندگی امروزی ما که منحصر به موضوعی خاص هم نیست در بسیاری از صنایع و فعالیت های سیاسی و تجاری کشورهای مختلف خودنمایی می کند بطوری که صنعت گردشگری هم به عنوان یکی از صنایع مهم و پولساز قرن حاضر از این قاعده مستثنی نیست و موفقیت یا عدم موفقیت آن وابستگی بسیار زیادی به همکاری بین رسانه ها و این صنعت مفرح دارد.
اولیور هنری از مدیران فعال در حوزه گردشگری می گوید: ساخت یک فیلم در محوطه ای تاریخی خیلی بیشتر از روشهای سنتی تبلیغ و بازاریابی برای جلب نظر گردشگران به آن محل تاثیر خواهد داشت . بنابراین بهتر است دست اندرکاران صنعت گردشگری برای رسیدن به آرزوهای خود و موفقیت در عرصه رقابت های جهانی در این صنعت رابطه مناسبی با صنعت سینما و رسانه های تصویری برقرار کنند.
این وابستگی در بسیاری از کشورهای صدرنشین در جذب گردشگران بین المللی مثل استرالیا، ترکیه، کره جنوبی، امریکا و فرانسه به خوبی شناخته شده است. این موضوع حتی باعث شده که علاوه بر تلویزیون آنها صنعت سینما را به خدمت رشد و توسعه گردشگری کشورشان بگیرند و البته نتایج پرثمری نیز به دست آورده اند.
اما چگونه تصاویر زیبای تلویزیونی به خدمت گردشگری درآمد
در این باره شاید به ظاهر ساختن یک کلیپ چند دقیقه ای برای تبلیغ هتل ، منطقه گردشگری یا جاذبه ای در جهان اولین گام برای استفاده از قدرت رسانه های تصویری در جذب گردشگر و در نهایت رونق صنعت سبز گردشگری باشد اما این تمام کار و نهایت آن نیست بلکه مقدمه ای برای تکمیل ظرفیت های اثرگذار تلویزیون در توسعه گردشگری و اقصی نقاط جهان است.
شاید در دهه های گذشت ساخت برنامهای چند دقیقه و پخش آن در زمانهای خاصی از شبانه روز مرسوم بوده است و افرادی را وادار به انتخاب مقصد سفرهایشان کرده باشد . ولی امروز نگاه کارشناسان رسانهای و مدیران گردشگری به این نوع فعالیت ها کاملا متفاوت شده و به ظاهر میتوان گفت نحوه استفاده از رسانههای تصویری در معرفی جاذبه های گردشگری مناطق مختلف جهان به تکامل خود نزدیکتر شده است.
در این زمینه بسیاری از فعالان عرصه گردشگری براین باورند که این نوع استفاده از رسانه های تصویری برای رونق این صنعت علاوه بر اینکه بسیار اثرگذارتر از دیگر روشهای معمول است خیلی ارزانتر نیز خواهد بود. این گروه معتقدند که حتی با توجه به هزینه های بسیار سنگین تولید برنامه های تلویزیونی به دلیل طیف وسیعی از مخاطبان آن بازهم اقتصادی و تاثیرگذار است. بطوری که همزمان طیف وسیعی از افراد کره زمین را که اکثر آنها بالقوه آماده بستن چمدان و سفر هستند را به مسافرانی بالفعل تبدیل می کند و توسط آنها رونق اقتصادی را برای منطقه هدف به ارمغان آورد.
این امتیاز در بسیاری از فیلم های معروف و خاطره انگیز دهه های گذشته کاملا به چشم می خورد در حالی که تاثیرات آن و اهمیت استفاده از آنها پس از گذشت چندین دهه کشف شده است. در این زمینه می توان به فیلم کازابلانکا یا دیگر فیلم های مشهور جهان اشاره کرد که لوکیشن های این فیلم ها از همان زمان اکران به عنوان مقصدی برای گردشگران امروزی نیز تبدیل کرده است. نکته بسیار جالب درباره تاثیرات همکاری رسانه تصویری با صنعت گردشگری اینجاست که طبق آمار و تحقیقات تخصصی از سوی آژانسTCI که درباره صنعت گردشگری و رقابت بین کشورها به صورت تخصصی فعالیت می کند سال 2012 میلادی حدود 40 میلیون گردشگر مقصد سفرهایشان را براساس فیلم ها یا سریالهایی که دیده اند انتخاب کرده اند.
این گزارش اینگونه نوشته است از هر 100 نفر گردشگر حداقل یک تا 10 نفر مقصد سفرشان را با توجه به صحنه ها و لوکیشن های فیلم هایی که قبلا دیده اند انتخاب می کنند که این موضوع یعنی تعداد گردشگران اهمیت بسیار ویژه ای برای دست اندرکاران صنعت گردشگری دارد.
در این زمینه و به تازگی بسیاری از کشورهای گردشگر پذیر مثل ترکیه، استرالیا، ایتالیا، فرانسه ، کره جنوبی و آمریکا توسعه گردشگری با اهرم تلویزیون و سینما را در دستور کار خود قرار داده اند و با به نمایش درآوردن سریال های تاریخی و نوین خود در کشورهای دیگر جهان مشغول تبلیغ و ایجاد اشتیاق سفر در دیگر گردشگران دهکده جهانی هستند. در این باره مسئولان دولتی و سازمانهای گردشگری ترکیه پخش و نمایش سریال های ترکی در کشورهای عربی را سبب افزایش 50 درصدی گرایش عرب ها برای سفر به ترکیه عنوان کرده اند.
آنها اعلام کرده اند که صرفا پخش سریالهای تلویزیونی در زمینه ایجاد انگیزه سفر ایفای نقش نمی کند بلکه باید همزمان بسترهای مناسب را برای به نتیجه رسیدن کارکرد آنها فراهم کرد که یکی از آنها برقراری پروازهای مستقیم از کشورهای محل پخش این سریال ها و دیگری حذف ویزا برای گردشگران آن کشورها است.
انیمیشن گردشگری ایران 1400
اما ایران که به گفته سازمان جهانی گردشگری به عنوان یکی از ده کشور پرجاذبه دهکده جهانی معرفی شده است تازه به فکر بهرمندی از امتیازات ویژه همکاری صنعت گردشگری با سینما یا رسانه های تصویری افتاده است و به گفته بسیاری از صاحبنظران این عرصه استفاده از این گونه رسانه ها برای رشد و رونق صنعت گردشگری ایران همانند تیغ دو لبه ای است که باید با مدیریت و برنامه ریزی دقیق مورد استفاده قرار گیرد. اگرچه کودک نوپای گردشگری ایران به عنوان اولین گام در این زمینه انیمیشن گردشگری ایران 1400 را به خود دیده و نباید انتظار رقابت تنگاتنگ با دیگران از آن داشته باشیم ولی باید از هم اکنون که اولین گام را برداشته برای آینده آن برنامه ریزی کنیم تا از زمین خوردن این کودک نوپا جلوگیری کنیم.
طبق آماری که چندی پیش در زمینه نقش رسانه ها در توسعه صنعت گردشگری صورت گرفته انتخاب مقصد گردشگران ایرانی از طریق برنامه های ماهواره ای بعد از اینترنت در جایگاه دوم قرار گرفته که حدود 15 درصد و میزان جلب مقصد گردشگری برای این گروه زا طریق برنامه های تلویزیونی 6/10 درصد بوده است .این آمار در حالی منتشر شده که محمد علی مشکیان در همایش ملی نقش رسانه ها در توسعه گردشگری اینگونه گفت: در عصر رسانه ها که صنعت گردشگری درآمد اصلی بسیاری از کشورها است و ایران با توجه به اینکه منابع نفتش با عنوان طلای سیاه حداقل ظرف 40 سال آینده به پایان می رسد باید نقش رسانه ها در گسترش و توسعه صنعت توریست را بیش از هر زمان دیگر مد نظر قرار دهد.
به گفته وی اگر رسانه ها کارکردهای خود را به درستی در این زمینه ایفا کنند می توانند از نقش واسطه بودن گام را فراتر نهاده و در کلیه امور مربوط به توسعه صنعت سبز گردشگری نقش داشته باشند بصورتی تنها به عنوان ابزار بکار نمی روند بلکه به لحاظ اهیمت جزئی از ارکان رشد صنعت گردشگری خواهند بود در این باره بررسی ها بیانگر این است که کارکرد بسیج کنندگی رسانه ها با0.71 درصد و کارکرد همبستگی رسانه های نوین با 0.69 درصد بیشترین تاثیر را از میان کارکردهای رسانه های نوین در توسعه استراتژی های گردشگری مبتنی بر فناوری اطلاعات است.
عزتی
20/1/92