فرصت‌های سرمایه‌گذاری در صادرات نامرئی حتی خشکسالی
نویسنده:
عماد عزتی
ارتباط
ذخایر و منابع آب با توسعه زیرساخت‌های صنعت گردشگری بر هیچ‌کس پوشیده نیست و به
قول معروف هرجا آب هست، آبادانی نیز به ارمغان میآید، اما با
توجه به کمبود منابع آب در کشورمان که مدتی است در تمام محافل دولتی و خصوصی به آن
پرداخته می شود، سایه‌ای سنگین در توسعه صنعت گردشگری داشته و برخی از کارشناسان
توسعه گردشگری را نگران آینده صادرات نامرئی کشورمان کرده است، در حالی که گروه
دیگر به نیمه پر لیوان پرداخته‌اند و این اتفاق را فرصتی را برای احیای زیرساخت ها
و نوسازی آنها عنوان کرده‌اند و از آن به عنوان فرصتی ناب برای گردشگری یاد کرده‌اند.
بدون
تردید سرمایه گذاری در صادارت نامرئی را می توان در بخش های متفاوت عنوان کرد که
عبارتند از زیرساخت های گردشگری و دیگری مربوط به برگزاری تورهای تفریحی و سیاحتی
است و اصلی ترین سوژه های سرمایه گذاری میان علاقمندان به حضور در صنعت گردشگری در
بخش در اول است و برای احداث اقامت گاه یا ساخت مراکز تفریحی تقاضای سرمایه گذاری
دیده می شود.
این
در حالی است که هتلداری و ایجاد مراکز تفریحی بیشترین وابستگی را به منابع آب
منطقه دارند و در صورت کمبود آب یا همان مایه حیات می‌توان انتظار داشت این نوع
زیرساخت‌ها هم تحت تاثیر قرار گیرد، اما اصغر ژیان‌دربندی، پیشکسوت هتلداری ایران
در این زمینه به شعار سال 2013 سازمان جهانی گردشگری «گردشگری و آب ؛ حفاظت از
آینده مشترک» اشاره می‌کند و می‌گوید: با نگاهی به شعار سال 2013 سازمان جهانی
گردشگری از ارتباط تنگاتنگ این دو موضوع به یکدیگر مطلع می شویم و نباید به این
موضوع بی تفاوت باشیم .
دربندی
می افزاید: با توجه به شرایط کنونی ذخایر آبی کشورمان اگر به این دو مورد بی تفاوت
باشیم بدون تردید به زودی دچار دردسری بزرگ در صادرات نامرئی ایران خواهیم شد، اما
اگر به نیمه پرلیوان بنگریم در خواهیم یافت این مشکل در دیگر نقاط جهان نیز وجود
دارد ولی مسئولان و دست اندرکاران گردشگری این مناطق با استفاده از تکنولوژی روز آن را به فرصتی جهت توسعه و سرمایه گذاری
درگردشگری تبدیل کرده اند .
این
پیشکسوت هتلداری ایران به توسعه سیستم بازیافت و استفاده مجدد از منابع آبی در هتلداری
و مراکز تفریحی اشاره دارد و می‌گوید: هم‌اکنون بیشتر مراکز اقامتی و سیاحتی در
کشورهای توسعه یافته در صنعت گردشگری از آن بهره می‌برند و با کمترین منابع آبی،
بیشترین بهره‌برداری را دارند، به عنوان مثال به کشور امارات اگر توجه کنیم، کمبود
منابع آب شیرین در این منطقه کاملا محسوس است و همه از آن اطلاع کافی دارند، اما
آیا صنعت گردشگری امارات از کار افتاده یا این‌که با سیستم‌های نوین و اقتصادی آن
را با سرعت روبه جلو هدایت کرده‌اند؟
دربندی
به هدررفتن منابع آب در بیشتر مراکز سیاحتی و اقامتی ایران تاکید دارد و می‌افزاید:
بسیاری از مدیران و صاحبان هتل یا مراکز تفریحی کشورمان هنوز پی به اهمیت استفاده
از آب خاکستری را درک نکرده‌اند یا این‌که امکان استفاده از آن را ندارند؛ هرچند
با استفاده از این موضوع می‌توان درصد قابل ملاحظه‌ای از هزینه‌ها و البته مصرف آب
را پایین آورد.
این
پیشکسوت هتلداری در کشورمان می گوید: فرض کنید هتلی با یکصد اتاق در کشورمان مشغول
به کار است بنابراین هر اتاق دارای یک سرویس بهداشتی است اگر فقط به آب داخل سیفون
سرویس بهداشتی توجه داشته باشیم در میابیم تقریبا 5 لیتر آب داخل آن وجود دارد و
با هر بار استفاده این مقدار آب بدون هی استفاده ای روانه فاضلاب می شود .
بنابراین در طول شبانه روز اگر چهاربار این سرویس مورد استفاده قرار گیرد یعنی
چیزی حدود 2 هزار لیتر آب روزانه هدر می شود در حالی که می توان با استفاده از
سیستم بازیافت دوباره این میزان آب را برای استفاده به چرخه وارد کرد.
وی
به نبود نظام توانمند مالی برای تغییر سیستم‌های آب و فاضلاب و ایجاد تصفیه‌خانه‌های
لازم در صنعت گردشگری کشورمان اشاره دارد و توضیح می‌دهد: هم‌اکنون در ایران
مشکلات عمده منابع مالی و البته ضعف نظام بانکی و از همه مهم‌ترین سوءمدیریت در
این‌گونه مراکز باعث شده بسیاری از مراکز اقامتی و سیاحتی کشورمان با وجود مشکلات
عمده تامین آب، فاصله بسیار زیادی با اصول بازیافت و استفاده مجدد از آب‌های
خاکستری دارند، در حالی که بسیاری از کشورها مثل آمریکا، فرانسه یا دیگر کشورها
حتی از فاضلاب استفاده می‌کنند و میزان قابل ملاحظه‌ای از منابع اصلی و طبیعی آب
را برای آینده ذخیره می‌کنند.
بنابراین
اگر مسئولان با استفاده از مشوق‌های مالیاتی و مالی بتوانند صاحبان مراکز اقامتی و تفریحی را تشویق به استفاده از
سیستم‌های نوین بازیافت کنند، در واقع معضل کمبود آب نه‌تنها مشکل خاصی برای
گردشگری ما نیست؛ بلکه تبدیل به فرصتی مناسب در اشتغالزایی کشورمان نیز خواهد شد.
از
سوی دیگر اردشیر اروجی، مدیرکل پیشین دفتر آمار، اطلاعات و برنامه‌ریزی سازمان
میراث فرهنگی گرچه وجود آب این نعمت خداوند را برای توسعه گردشگری لازم می‌داند،
اما می‌گوید: هم‌اکنون با وجود مشکلات موجود در منابع آبی کشورمان، هنوز می‌توانیم
برای گردشگری برنامه‌ریزی کنیم، چون با توجه به تکنولوژی‌های نوین می‌توانیم با
حداقل منابع آبی حداکثر استفاده را داشته باشیم یا این‌که طرح‌های جایگزین را در
نظر بگیریم.
این
کارشناس ارشد برنامه‌ریزی گردشگری به گردشگری بیان اشاره می‌کند و می‌گوید: هرچند
همواره مناظر سرسبز و پرآب به عنوان مقاصد ملموس گردشگری میان ماجراجویان سراسر
جهان شناخته شده، اما گروه بسیاری هم به گردشگری بیابانی توجه دارند و به آن می‌پردازند
و از آنجا که خداوند همه این امکانات را به دلیل شرایط اقلیمی کشورمان در اختیار
ما قرار داده، نباید صرفا به نیمه خالی لیوان توجه داشته باشیم.
وی با
توجه به تنوع آب و هوایی و اقلیم کشورمان از تمامی سرمایه‌گذاران صنعت گردشگری
دعوت می کند تا به توسعه گردشگری بیابانی و افزایش تقاضای سفر آن سراسر جهان توجه
ویژه داشته باشدو برای سرمایه گذاری خود با برنامه ریزی دقیق گام بردارند و با
وجود موانعی چون کمبود آب از ایجاد مرکز مورد نظرشان انصراف ندهد چون هم اکنون
تکنولوژی و امکانات نوینی برای بهینه کردن منابع مورد نیاز وجود دارد که می توان
از آن بهرمند شد.
اروجی
با اشاره به وجود گرم‌ترین نقطه زمین در جغرافیای کشورمان می‌گوید: می‌توانیم با
برندسازی و ایجاد زیرساخت‌های گردشگری در این منطقه حتی از بیابان خشک و بی‌آب و
علف در صنعت گردشگری استفاده کرد، همان‌طور که دیگران می‌کنند. به عنوان مثال می‌توان
به هتل‌های کویری در استرالیا اشاره کرد؛ هتل‌هایی که با استفاده از منابع
تجدیدپذیر با منبع چند لیتری آب می‌توانند همواره پذیرای علاقه‌مندان باشند.
وی
کم‌آبی فعلی ایران را فرصتی مناسب برای ورود و سرمایه‌گذاری تکنولوژی‌های نوین
بازیافت در مراکز اقامتی و سیاحتی کشورمان می‌داند و می‌افزاید: به جای این‌که
دائم از شرایط کنونی نگران باشیم، می‌توانیم با سرمایه‌گذاری اصولی و منطقی روی
تکنولوژی و ساخت تاسیسات مطابق با شرایط فعلی همواره به جلو حرکت کنیم.
این
کارشناس ارشد برنامه‌ریزی توریسم درباره فرصت‌های سرمایه‌گذاری در این زمینه می‌گوید:
با توجه به این شرایط ایران و علی رغم تحریم های یکجانبه غرب علیه ایران، بسیاری
از شرکت‌های بین‌المللی علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در صنعت هتلداری و گردشگری
کشورمان هستند که این فرصت بسیار مناسبی برای همکاری‌های میان سرمایه گذاران
ایرانی و شرکت های مجری خدمات نوین و سیستم های بازیافت یا استفاده از انرژی تجدید
پذیر است.