بزرگترین رودهای جهان

با شنیدن کلمه رودخانه همگی ما صدای جریان شدید آب را در ذهن خودمان تصور می کنیم و البته به یاد منطقه ای سرسبز و آباد می افتیم . از قدیم رودخانه رکن اصلی بنا نهادن شهرها بوده است یعنی هرکجا که شهری بنا می شد یعنی دسترسی به منابع آب بسیار راحت و ساده بوده است. شاید این تصورات زیبا و آرامش آن اجازه تفکر به جنبه دیگر یعنی قدرت ویرانگر رودخانه را به ما ندهد و فقط به جنبه مثبت آن فکر کنیم ولی بهتر است کمی بیشتر دقت کنیم و درباره نیمه خالی لیوان هم فکر کنیم. در این مطلب رودخانه های بزرگ جهان را از نظر میزان قدرتشان دسته بندی کرده ام و برای اطلاعات بیشتر شما به ذکر نام آنهاپرداخته ام.

رودخانه مکونگ

رودخانه مکونگ در کشور چین واقع شده است و این رودخانه منبع سراب کردن مزارع و دشت های کشور تایلند ، لائوس، ویتنام و کامبوج نیز می باشد. این رودخانه یکی از بزرگترین رودخانه های قاره آسیاست و از اهمیت ویژه ای برای کشورهای یاد شده برخوردار می باشد.  طول این رودخانه گفته می شود حدود 2800 مایل می باشد با توجه منطقه جغرافیایی این رودخانه و بارش های فراوان منطقه میزان تغییرات جریان آب در این رودخانه بسیار متغیر می باشد که خود باعث شده تا خطرات زیادی را برای کشورهای سر راه خود ایجاد کند.   میزان تغییرات زیاد ارتفاع آب در فصول مختلف سال باعث ایجاد مشکلاتی برای ساکنان اطراف آن شده است به طوری که در سال 2000 میلادی در کشور کامبوج 90 نفر بر اثر آب گرفتی و سیل جان خود را از دست دادند.

 رودخانه لنا

رودخانه لنا یکی از طولانی ترین رودخانه های جهان در کشور روسیه می باشد که  سرچشمه آن از سیبری شرقی آغاز شده و با پیمودن تقریبا 2734 مایل راه خود را به دریای لاژتو Laptev باز می کند و در نهایت کل مسیر سر راه خودش را سیراب می کند. این رودخانه دهمین رودخانه طولانی جهان بشمار می رود . به دلیل شرایط جغرافیایی این رودخانه بخش دلتای آن تقریبا 7 ماه از سال یخ زده می باشد ولی در دیگر اوقات سال منطقه ای حدود 11 هزار مایل مربع  را سیراب می کند. با گرم شدن هوا و آب شدن یخ ها در این رودخانه در فصل گرما شدت جریان این رودخانه بسیار خطرناک خواهد بود و تند می باشد این رودخانه در سال 2007 میلادی طغیان کرده و باعث ویرانی بیش از 1000 خانه مسکونی و آبگرفتگی 12 شهر شد.

 رودخانه پارانا

رودخانه پارانا در کشور برزیل به عنوان چهاردهمین رودخانه جهان شناخته شده  این رودخانه از کشورهایی مانند آرژانتین و پاراگوئه می گذرد و آنها را سیراب می کند طول این رودخانه حدود 2485 مایل می باشد. در جنوب جنوبی این رودخانه به دلیل تغییرات بارش در این منطقه باعث ایجاد سیل نیز می شود.

  رودخانه ینیسئی (Yenisey)

رودخانه ینی سی (Yenisey) به عنوان پنجمین رودخانه بزرگ دنیا شناخته شده و طول آن حدود 3445 مایل می باشد این رودخانه عظیم شامل دو شاخه شرقی و غربی می باشد که شاخه غربی به ینی سئی بزرگ یا بی خم معروف است و از شرق کوههای  سایان در شمال مغولستان سرچشمه می گیرد و در همین حال شاخه شرقی آن که معروف به ینی سئوی کوچک یا کائاخم) این رودخانه با طی کردن کل سیبری به اقیانوس منجمد شمالی می ریزد.

 رودخانه می سی سی پی

رودخانه می سی سی پی که در ایالات متحده به عنوان دومین رودخانه بزرگ جهان شناخته شده است و طول آن 2340 مایل می باشد این رودخانه از دریاچه ای در ایالت مینه سوتان شروع شده و به خلیج مکزیک می ریزد این رودخانه باعث ترس دائمی ساکنان اطراف آن شده است این رودخانه به دلیل  طغیان های متعدد باعث ایجاد سیلاب در اطراف خود می شود که زندگی ساکنان اطراف خود را بسیار تهدید می کند. این رودخانه علاوه بر ایجاد آبادانی و رشد صنعت کشاورزی در منطقه آبریز خود باعث ایجاد خرابی های بسیار گسترده ای هم شده است.

رودخانه براهما پوترا  (بنگلادش)

رودخانه برهما پوترا در بنگلادش می باشد که از جنوب غربی کشور تبت شروع شده و اقیانوس هند می ریزد. سر منشاء‌این رودخانه رشته کوههای هیمالیا می باشد که از طریق دره آسام و بنگلادش راه خود را به اقیانوس هند می گشاید. و مسیری را حدود 1800 مایل می پیماید. یکی از مهمترین استفاده های این رودخانه غیر از سیراب کردن مزارع سر راه خود حمل و نقل هم می باشد بیشتر مناطق این رودخانه قابلیت کشتیرانی را دارد و می توان از آن برای حمل بار و مواد کشاورزی تولیدی به اقیانوس هند و برعکس از آ» استفاده کرد با توجه به گرم شدن جو زمین و آب شدن بیش از حد یخ های رشته کوههای هیمالیا این رودخانه در سال های اخیر زیاد طغیان کرده و باعث ویرانی مزارع و خانه های کنار خود شده است. این رودخانه در خلیج بنگال به رودخانه گنگ می پیوندد و منطقه حاصلخیزی را ایجاد می کند.

رودخانه یانگ تسه

رودخانه یانگ تسه بعنوان سومین رودخانه بزرگ  شناخته شده است این رودخانه در کشور چین باعث آبادانی بسیار زیادی شده است و همچنین نقش بسیار مهمی در توسعه اقتصادی چین نیز دارد طول این رودخانه حدود 4000 کیلومتر می باشد یان رودخانه از شرق چین به سمت شهر شانگ های می رود. تغییرات جزر و مد این رودخانه بسیار زیاد می باشد و همین امر باعث بروز برخی مشکلات برای ساکنان اطراف این رودخانه شده است و دایما آنها با خطر آبگرفتی و از بین رفتن زندگشیشان دست و پنجه نرم می کنند. این رودخانه علاوه بر رتبه سوم در بین رودخانه های بزرگ جهان عنوان بزرگترین سد دنیا را در روی رودخانه به خود اختصاص داده است.

 رودخانه Orinoco

این رودخانه در جنوب کشور آمریکا قرار گرفته که به یکی از بزرگترین رودخانه های جهان نیز معروف شده است این رودخانه در آمریکا به عنوان سومین رودخانه بلند شناخته شده که طول آن حدود 1330 مایل می باشد. این رودخانه در طول مسیر خود مناظر بسیار حیرت انگیزی از قبیل آبشارهای بسیار زیبا  ایجاد کرده است این رودخانه با گذشتن از کشور های کلمبیا و ونزوئلا در نهایت به اقیانوس اطلس می رسد .

 رودخانه کنگو

رودخانه کنگو بعد از رودخانه آمازون از لحاظ حجم جریان آب در رتبه دوم قرار دارد و  با 2700مایل (4344 کیلومتر) طول ششمین رودخانه طولانی دنیا است. این رودخانه هزاران انشعاب داشته و بسیاری از آن‌ها رودخانه‌های مهمی در جای خود محسوب می‌شوند. رودخانه کنگو بعلاوه انشعابات این رودخانه مجموعاً 9106 مایل ( 14500 کیلومتر ) از راه‌های قابل کشتیرانی می‌باشند.

جمهوری دموکراتیک کنگو جایگاه چندین دریاچه بزرگ در آفریقا است که آبگیرها را در دره طولانیِ نشستی را تا مرزهای شرقیِ( DROC ) پر می‌نماید. شمالیترین دریاچه، دریاچه آلبرت نام دارد که در 2030 پایی از سطح دریا واقع شده است. دریاچه آلبرت چیزی حدود 2075 مایل مربع ( 5374 کیلومتر مربع ) وسعت دارد .

به سمت جنوب، دریاچه ادوارد قرار دارد که ارتفاع آن 3023 پا ( 916 متر ) است و مساحتی حدود 830 مایل مربع (150 کیلومتر مربع) دارد. این دریاچه وسط کوه‌های آتش فشانیِ ویرانگا واقع و حاوی مقدار زیادی گاز متان است و به دریاچه تانگانیکاو از جنوب به رودخانه روزیزی متصل می‌باشد . دریاچه تانگانیکا یکی از بزرگترین دریاچه‌های دنیا و با مساحتی حدود 12480مایل است همچنین طولانی ترین دریاچه آب قابل شرب بوده و در بیشترین اندازه،  408 مایل طول و 50 مایل عرض دارد. این دریاچه همچنین از لحاظ عمق، دومین دریاچه جهان با حداکثر 4851 پا است. این دریاچه پهناور آبهایش را از طریق رودخانه لاکونگا به رودخانه کنگو سرازیر می‌کند.

جنوبی ترین دریاچه، این زنجیره دریاچه ای دریاچه مِوِرا ( موئرا ) نام دارد. این دریاچه مساحتی در حدود 1770 مایل مربع دارد. دریاچه مِوِرا مرز میان کنگو و زامبیا را در برگرفته و از رودخانه لاووآ سرازیر شده و انشعابی از رودخانه کنگو و لوالابا می‌باشد.

دریاچه تومبا و مای- اندوبه در بخش غربی کشور یافت می‌شوند و بخشی از حوزه آبگیر کنگو محسوب می‌گردند. بقایایِ دریای کهن، سواحل و مخصوصاً لجنزارهای آن را می‌توان مشاهده نمود. تورفتگیِ دیگری نیز وجود دارد که دریاچه آپمبا را در فلاتی با همین نام در جنوب شرقی احاطه می‌کند. آبگیر مالبو ( آبگیر استنلی ) نیز رودخانه دریاچه کنگی سفلی بوده و در سواحلِ آن قرار دارد. به همین ترتیب دریاچه‌های کوچک تری نیز در این منطقه وجود دارد.

رودخانه آمازون

رود آمازون (به پرتغالی: Rio Amazonas) پرآب‌ترین رود دنیاست که در آمریکای جنوبی جریان دارد و به اقیانوس اطلس می‌ریزد. آب این رودخانه در هنگام ریختن به دریا بیشتر از مجموع آب ده رودخانه پرآب بعدی دنیا است. این رود انشعابات زیادی دارد که بخشی از آن به دریا ریخته و نیز حدودا دو درصد از آب شیرین این رود به اقیانوس میریزد. بستر این رود بسیار عریض و طویل است و از نظر درازا یکی از طولانی‌ترین رودهای جهان است که بین ۶٫۲و۶٫۷هزار کیلومتر درازا دارد.

در طول سده گذشته رودخانه‌های آمازون و نیل برای اثبات طویلترین بودن همواره با یکدیگر در رقابت بوده‌اند. طول واقعی این رودخانه‌ها همواره در معرض تغییر و تحول بوده و هرگز متخصصان نتوانسته‌اند مقدار واقعی آن را اندازه گیری کنند. آمارها نشان داده که رود نیل در آفریقا به شکل متغیر بین ۵٫۴تا ۶٫۷هزار کیلومتر درازا دارد. اما جدا از این مساله در خصوص مقدار آب موجود، هیچ شکی نیست که آمازون پر آب تر است.

در فصل خشکی و کم آبی پهنای رود آمازون به حدود ۱۱٫۶کیلومتر می‌رسد. این منطقه از آمریکا ی جنوبی توسط بستر اصلی رودخانه و البته انشعابات فرعی آن که گاه به سه برابر خود رودخانه میرسد محاصره میشود. به طور متوسط در فصل کم آبی زمین‌ها به مساحت ۱۱۱٬۰۰۰کیلومتر مربع از آب پوشیده می‌شود و در فصول بارانی حوزه رودخانه حتی تا ۳۵۰٬۰۰۰کیلومتر مربع هم می‌رسد