پروژه تحقیق دانشجویی رشته کاردانی گردشگری «گردشگری مجازی» (فایل پی دی اف 30 هزار تومان)

گردشگری مجازی لطفا روی عبارت تعیین شده کلیک بفرمایید

دنیای مجازی، حلقه مفقود توسعه گردشگری ایران

 هفته گردشگری امسال نیز با شعار ....... در ایران سپری شد و کشورمان به عنوان یکی از پرجاذبه ترین کشورهای دهکده جهانی همایش ها و جلسات گسترده ای را در این زمینه به خود دید، احداث چند صد پروژه گردشگری از قبیل اقامتی، حمل و نقل ، تفریحی حاصل این همایش ها و نشست ها بود بطوری که  همگی مسئولان مربوطه از حضور پررنگ نهادهای مسئول و البته بخش خصوصی در توسعه گردشگری کشورمان از این پس سخن گفتند.

 اگرچه شنیدن اینگونه اخبار که ایران قصد دارد تا پایان فلان برنامه توسعه، چند میلیون گردشگرا حتی نیم بها به خود ببیند بسیار شیرین است که بازهم جای امیدواریست، اما به واقع آیا ایران قابلیت پذیرایی از این تعداد گردشگر را دارد؟ یا اینکه بطور کلی زیرساخت های لازم برای این جهش را در اختیار گرفته؟

 بسیاری از مسئولان طی این هفته از احداث مراکز اقامتی و رفاهی زیادی با بالاترین استانداردهای جهانی در ایران سخن گفتند و با افتتاح پروژه های گردشگری وعده رونق این صنعت نوظهور را در کشور و البته اشتغالزایی گسترده را در شهرهای گردشگر پذیر  وعده دادند و ابراز امیدواری می کنند که با همکاری نهادهای علمی در آینده نزدیک بحث گردشگری را علمی دنبال خواهند کرد و با ورود دانش آموختگان این صنعت خلاء نیروی متخصص موجود در بازار کار گردشگری ایران را برطرف خواهند کرد. اما کمتر اخباری در زمینه گردشگری مجازی و پروژه های آنلاین سخن گفتند بجز یکی دو مورد که مربوط به افتتاح وب سایت های گردشگری و تولید چند لوح فشرده در این زمینه بودند خبر دیگری به گوش نرسید. نبود اخبار مربوط به اینگونه پروژه ها واقعا جای تعجب و البته سئوال است که در قرن حاضر و البته عصر صفر و یک این مسئولان از نقش دنیای مجازی در توسعه گردشگری بین المللی واقعا غافل هستند؟ یا اینکه هنوز قصد سنتی اداره کردن صنعت نوظهور گردشگری را در ایران پرجاذبه دارند و دنیای مجازی را چند لوحه فشرده و وب سایت برای معرفی جاذبه های ایران می دانند؟

 در صورتی که طبق آمار رسمی منتشر شده  اینگونه لوحه ها و وب سایت ها تنها 30 درصد ایجاد انگیزه سفر را در بین گردشگران به عهده دارند و 70 درصد مابقی به خود شخص گردشگر و امکانات موجود در مقصد وابسته است. امکاناتی از قبیل خطوط هوایی مستقیم، حضور پررنگ اینترنت در زندگی روزانه مردم مقصد و البته استفاده از خدمات آنلاین برای مدیریت سفر را می توان در این زمینه نام برد.

 همانطور که می دانیم امروزه و در کشورهای پیشرفته و پیشگام صنعت گردشگری، توسعه شبکه های اینترنتی گردشگری و البته خدمات آنلاین گردشگری همگام با دنیای واقعی صورت گرفته است و دنیای مجازی از اولین مراحل سفر همراه گردشگر خواهد بود اینگونه که گردشگر در برخی موارد به عنوان اولین کاری که برای سفر خارجی خود انجام می دهد درخواست ویزا است که هم اکنون ویزای الکترونیک یا همان e.VISA  تا خرید بلیت هواپیما و رزو هتل از طریق شبکه های آنلاین و در دنیای مجازی به عنوان عوامل موثر در جذب گردشگران به کشورها معرفی شده است. بسیاری از کشورهای پیشرو در صنعت گردشگری مثل ایالات متحده آمریکا ، انگلستان و فرانسه گردشگر علاوه بر فقراهم نمودن شرایط ذکر شده فراتر رفته اند و حتی شرایطی را فراهم کرده اند که گردشگر می تواند میز شام خود را در رستوران مورد علاقه اش همراه با وعده غذایی محلی، هفته ها قبل از سفرش سفارش دهد و مبلغ بیعانه آن را نیز از طریق کارت های الکترونیکی خود پرداخت نماید تا در روز موعود از میل کردن وعده غذای خود در کنار خانواده یا دوستانش و در محیطی دلچسب لذت ببرد.

 اما کشورمان ، امروزه از همین اولین مرحله سفر ، یعنی درخواست ویزای الکترونیکی از سفارتخانه های ایران دچار نقص شگرف و واقعا مهلکی برای رشد صنعت گردشگری است که می توان بسیاری از گردشگران را از ورود به ایران منصرف کند اما دومین مشکل پیش روی گردشگران که به یکی از اساسی ترین مشکلات آنها تبدیل شده و به عنوان یکی از نقایص صنعت گردشگری مدرن امروزی در ایران مطرح شده در مورد امکان پرداخت الکترونیک مبالغ مورد نیاز گردشگران جهت رزرو هتل محل اقامتش یا حتی هزینه های روزمره آنها خواهد بود.

شاید به غلط راه اندازی چند وب سایت جهت معرفی جاذبه های گردشگری ایران به زبان های مختلف جزو زیرساخت های مجازی توسعه گردشگری ایران باشد اما آیا واقعا گردشگری که با دیدن جاذبه​های گردشگری مجازی ایران از طریق لوح های فشرده یا وب سایت های معتبر تشویق به سفر به ایران می شود و قصد به واقعیت رساندن آنها را با این سفر دارد می تواند از منزلش سفر خود را مدیریت کند؟ یا اینکه کاملا باید به روش های صنعتی مبلغ مورد نیازش را نقد همراه داشته باشد و بار سفر به ایران را ببندد.

متاسفانه باید با پاسخی منفی از عدم توجه مسئولان به این موضوع ابراز نگرانی کرد چون این موضوع یعنی عدم توسعه زیر ساخت های اینترنتی که قبلا به آنها اشاره شد می تواند همانند زهری مهلک پیگر صنعت گردشگری ایران را به نابودی بکشاند . بی تردید همه مسئولان و کارشناسان گردشگری یقین دارند امروزه و در قرن حاضر کمتر گردشگری علاقمند است برای دریافت و پرداخت های خود طی سفرش پول نقد به همراه داشته باشد یا اینکه این گردشگر جهت دریافت ویزا حاضر خواهد بود مدت زیادی را پشت درب سفارتخانه منتظر بماند؟ حتی اگر دریافت ویزای سنتی را یکی از جذابیت های سفر بدانیم یا اینکه جذابیت های ایران را آنقدر منحصر بفرد بدانیم که گردشگران خارجی را متقاعد به انتظار پشت درب های سفارتخانه کند باز یک سئوال باقی خواهد ماند که حالا که ایران قصد دارد تا پایان سال 1404 قصد پذیرایی از چندین میلیون گردشگر را دارد آیا سفارت خانه های ما می توانند این همه درخواست روادید را به روش سنتی بررسی و جهت صدور ویزا برای گردشگران علاقمند به ایران اقدام لازم را به عمل آورند؟

 اینجاست که  بازهم بار دیگر توجه مسئولان را به توسعه زیرساخت های الکترونیکی و یا همان دنیای صفر و یک ها در صنعت گردشگری همگام با دیگر زیر ساخت ها جلب می کنیم. باشد که با کمک همین صفر و یک​های مجازی ، رویای گسترش صنعت گردشگری کشورمان را به واقعیت برسانیم و زمینه اشتغالزایی بسیاری از نیروی متخصص پرورش یافته در مراکز علمی وابسته به گردشگری را شاهد باشیم.

مراقب گردشگری مجازی باشیم

چندی است که تکنولوژی اینترنتی و دنیای مجازی به دنیای واقعی گردشگری نیز وارد شده و بسیاری از خدمات گردشگری را به خود وابسته کرده است. هر گردشگری که قصد سفر داشته و بار سفر بسته باشد یقینا قبل از سفر خود در دنیای مجازی سری به مقصد زده ، البته در دنیای مجازی و از طریق صفر و یک ها، حداقل از آب و هوای مقصدش و مراکز خرید و تفریحی آن سراغی گرفته و با آمادگی هرچند ابتدای راهی دیار ناشناخته های سفر شده است. به جرات می توان گفت امروزه از پشت مانیتور کامپیوتر شخصی خودمان می توانیم به دورترین مراکز تفریحی و گردشگری دهکده جهانی سری بزنیم واز دیدن آن لذت ببریم.

هم اکنون صفر و یک های این دنیای مجازی در کشورمان توانسته اند به سرعت جای خود را بین مردم باز کرده و اکثر فعالیت های اقتصادی از جمله فعالیت آژانس های گردشگری را تحت تاثیر خود قرار دهند. زرق و برق این دنیای دیجیتال آنچنان دیدگان کاربران خود را کور کرد که هرگز دیدن تزئینات بسیار شیک و عکس های زیبای داخلی آژانس های گردشگری دیگر برایشان جذاب نیست.

به هر حال دنیای مجازی توانست رویکرد دفاتر خدمات گردشگری را کاملا تغییر دهد و این دفاتر پرزرق و برق را به دفاتر کوچک اما آنلاین تبدیل کند. این دگردیسی شرایطی بسیار نوین را برای صنعت بسیار درآمدزای گردشگری جهان فراهم کرد که امروزه شاهد آن هستیم .

اما این دنیای مجازی دردسرهایی را هم برای گردشگران و هم برای دست اندرکاران صنعت گردشگری به ارمغان آورده که اگر دولت ها و مسئولان این صنعت توان مقابله با آن را نداشته باشند ممکن است صنعت گردشگری کشورشان دچار آسیب های جدی بشود.

از آنجا که در این دنیای مجازی مرزها معنی ندارند و ردیابی آژانس های برگزار کننده تورهای تفریحی ، علمی ، تحقیقاتی بسیار سختر از دنیای واقعیست فرصتی برای سوء استفاده در اختیار سودجویان در این صنعت درآمدزا فراهم شده است. به راستی دنیای مجازی در صنعت گردشگری را می تواند به عنوان تیغ دولبه دانست که در صورت عدم کنترل آن می توان کشوری را از درآمد این صنعت نوظهور محروم کند.

از سوی دیگر اگر بلند مدت به این دنیای مجازی امید بسته باشیم می توانیم افق بسیار روشنی را برای صنعت گردشگری ایران متصور شویم و با بهره گیری از این دنیای بدون مرز و پرمخاطب ایرانی باستانی و پرجاذبه را به دنیا بشناسانیم بنابراین چه زیباست که مسئولان و متولیان صنعت گردشگری ایران با اتخاذ تصمیمات مفید و کارآمدی در این زمینه از سوی بی خطر این تیغ دو لبه  جهت باز کردن راه صنعت گردشگری ایران استفاده کنند نه اینکه از لبه خطرناک آن استفاده کنند و آسیب های جدی را برپیکر این صنعت نوظهور وارد کنند.

پس به جاست که مسئولان و دست اندرکاران صنعت گردشگری ایران علاوه بر کنترل دنیای حقیقی ، توجه ویژه ای هم به گردشگری مجازی داشته باشند تا مبادا به بیراهه برود و با مدیریت مناسب هر دو دست به دست هم دهند و رویای موفقیت صنعت گردشگری ایران را به واقعیت برسانند.

گردشگری ایران در دنیای مجازی

به مناسبت 2 دهه تلاش کشور در گردشگری الکترونیکی

رشد و توسعه گردشگری سراسر جهان همواره باعث جذب سرمایه های بسیاری به این صنعت شده و اکثر سرمایه داران علاقه مند به حضور در این زمینه هستند، اما بسیاری از این سرمایه داران پس از این امر به دنبال جلب نظر گردشگران به منطقه مورد نظرشان دارند، به صورتی که حتی این موضوع باعث تغییر سیاست در دولت ها نیز شده است. ایران هم با توجه به تغییر رویه در صنعت گردشگری خود علاقه مند به توسعه این صنعت با توجه به دانسته ها و پتانسیل های گاها منحصر بفرد خود است و یکی از راهکارهای موجود را استفاده از دنیای مجازی تشخیص داده است؛ دنیایی که حتی زندگی روزمره بسیاری از ما را مدیریت می کند و گاهی برنامه ریزی سفرمان را به عهده خواهد داشت.

خریدهای آنلاین بلیت، رزرو هتل، تعیین مقصد یا حتی سفرهای مجازی برای آنها که امکان حضور فیزیکی در منطقه مورد نظرشان را ندارند، از جمله فعالیت هایی است که می توان در این زمینه به آنها اشاره کرد، ولی شاید در ایران باستانی هنوز راهکارهای بسیاری در دنیای مجازی باقی است که می تواند چرخ های صنعت گردشگری کشورمان را به حرکت درآورد و رونق مناسبی به کسب و کار فعالان گردشگری هدیه دهد.

شاید با شنیدن یا دیدن نام گردشگر مجازی، تصوری از بازدید مجازی از موزه ها یا مناطق گردشگری جهانی را خواهیم داشت، اما بدون تردید اینها تنها کارکرد دنیای صفر و یکی در گردشگری نیستند و صدها مورد از کارایی این دنیای مجازی هنوز برای کشورمان غیرقابل تجربه است، درصورتی که هر روز به تعداد کاربران اینترنت افزوده می شود و به گفته آمار تا سال 2020 میلادی چیزی حدود 50 میلیارد وسیله قابل اتصال به اینترنت مثل تلفن های همراه هوشمند در دستان بشر خواهد بود و همین موضوع یعنی 50 میلیارد بار فرصت دیده شدن یا معرفی توانمندی های گردشگری منطقه ای خاص در جهان.

تسهیل ارتباط بین عرضه و تقاضا با شبکه های اجتماعی

هرچند بسیاری از نرم افزارها یا شبکه های اجتماعی در کشورمان هم اکنون به دلیل سیاست های حاکم بر ایران غیرقابل دسترس هستند و استفاده از آنها برای عموم مردم ممنوع است، اما آیا این موضوع خارج از مرزهای ایران نیز غیرمجاز است؟ فیسبوک و توییتر نام های کاملا آشنایی برای وبگردان و علاقه مندان به ارتباط با دیگران است؛ نرم افزارهایی که در کسری از زمان شاید می تواند اطلاعاتی درباره نقطه ای در شرق دهکده جهانی را به دورترین نقطه از غرب آن مخابره کند. براساس آمارهای موجود هم اکنون سراسر جهان در هر ثانیه چیزی حدود 300 پیغام در شبکه های اجتماعی توییتر مخابره و دست به دست می شود؛ فرصتی که می توان از آن برای معرفی جاذبه های ایران استفاده کرد.

در این زمینه دکتر محمدحسین ایمانی خوشخو، رئیس شورای سیاستگذاری و دبیر علمی کنفرانس گردشگری الکترونیکی ایران ضمن تاکید توسعه زیرساخت های این روش از گردشگری می گوید: یکی از مهم ترین تجربه های کشورهای پیشرفته، استفاده بهینه از توانمندی های الکترونیک در توسعه گردشگری است و ایران باید از این تجربیات استفاده دقیق و کامل داشته باشد.

وی در این زمینه می افزاید: استفاده از دنیای مجازی یعنی تسهیل ارتباط بین تولیدکننده و خریدار؛ رویایی که همه سرمایه گذاران به دنبال آن هستند.

به عنوان مثال فرض کنیم ایران قصد معرفی منطقه گردشگری لاهیجان را به علاقه مندان داشته باشد. اگر بخواهیم از جراید و روزنامه ها استفاده کنیم، حوزه کوچکی را پوشش خواهیم داد، اما اگر از امکانات دنیای مجازی استفاده کنیم، هیچ محدودیت یا مانعی در این زمینه نخواهد بود. اینجاست که می توان از ظرفیت های خالی شبکه های اجتماعی برای معرفی دقیق گردشگری کشور استفاده کرد و آن را در جایگاه واقعی خود قرار داد.

دبیر علمی کنفرانس گردشگری الکترونیکی ایران اگر قصد موفق شدن در صنعت گردشگری را دارد، بدون در نظر گرفتن گسترش ارتباطات در شبکه های اجتماعی و حوزه IT نمی تواند بر رقبای خود غلبه کند و پیروز میدان باشد و اگر گردشگری الکترونیک به واقع جدی نگیریم، از بازارهای گردشگری جهان حذف خواهیم شد.

سفارتخانه ها بهترین نقطه شروع

هرچند تولید و پخش آگهی های تبلیغاتی در دنیای مجازی و البته راه اندازی وب سایت های راهنمای گردشگری می تواند به عنوان راهکاری دقیق در این زمینه باشد، اما باز هم نباید پوشش و ارتباط شبکه های اجتماعی را در این زمینه نادیده گرفت و در این مورد هم باید تدابیری دقیق اندیشید که بهترین نقطه شروع را می توان سفارتخانه های جمهوری اسلامی ایران در بازارهای هدف بخصوص بخش رایزنان فرهنگی در نظر گرفت که آنها می توانند با استفاده از این ابزار ارتباطی در بازارهای هدفشان وارد و باعث ایجاد جریان وسیع و همه گیر در گردشگری کشورمان بشود؛ آن هم زمانی که ایران نیازمند ساخت تصوری دقیق از هویت واقعی ایران اسلامی خارج از مرزهاست، نه آنچه که رسانه های غربی علیه ایران تحویل مخاطبان خود داده اند.

برگزاری مسابقات بین المللی عکس و وبلاگ نویسی

بهترین راهکاری که هم اکنون ایران برای توسعه گردشگری خود می تواند انجام دهد، برگزاری مسابقات وبلاگ نویسی و مسابقات عکس است؛ راهکاری که بسیاری از کشورها مثل آلمان، ویتنام و انگلستان را برای معرفی و توسعه حضور در دنیای مجازی به کار گرفته اند.

این راهکار می تواند تجربه سفر گردشگرانی را که به ایران سفر کرده اند، در سطح وسیعی در دنیای مجازی منتشر کند و جایزه آن می تواند بسیاری را وادار به انتشار تجربه واقعی خود از ایران در دنیای صفر و یکی کرده و ناخواسته دیدنی های کشورمان را در صدر اخبار منتشر شده در دنیای مجازی قرار دهد؛ نتیجه ای که اکثر مسئولان و فعالان گردشگری به دنبال آن هستند و شاید تاکنون هزینه های هنگفتی بدون حاصل در این زمینه انجام داده اند.

بسیاری از کارشناسان، حاصل این کار را بسیار بهتر از ارائه تخفیف های غیرضروری بر گردشگران ورودی می دانند و به ابتکار عمل آلمان در این زمینه اشاره می کند که هر سال با دعوت از بلاگرهای معروف گردشگری و تدارک سفری یک هفته ای برای آنها با صرف هزینه ای بسیار ناچیز باعث می شود میلیون ها گردشگر جدید برای دیدن جاذبه های گردشگری این کشور، بار سفر ببندند.

دور دنیا با یک کلیک

بررسی جایگاه گردشگری مجازی در صادرات نامرئی ایران

نویسنده: عماد عزتی

مدت‌هاست صفر‌و‌یک‌های دنیای دیجیتال بسیاری از امور زندگی ما را به خود معطوف کرده و باعث شده تا بیش از پیش به آنها وابسته شویم بطوری که اکنون تصور عدم حضور آنها در زندگی شخصی ما برای هیچکس ممکن نیست و حتی نمی‌توانیم به اداره زندگی بدون آنها فکر کنیم این درحالی است که نقش همین صفرویک‌های مجازی حتی در برنامه‌ریزی سفرهای ما نیز پراهمیت شده و برای رسیدن به مقصد سفر بعدی به آنها وابسطه شده‌ایم و به قول معروف دور دنیا با یک کلیک آروزیی شد برای تمام چمدان به دست‌های سراسر دنیا.

از این رو کمتر از 2 دهه پیش تعریف جدیدی در صادرات نامرئی یا همان گردشگری به وجود آمد که گردشگری مجازی نام گرفت و بطورکلی این نوع گردشگری(e-tourism)  حضور در سرزمین دیجیتالی وب و مشاهده داده‌های صوتی، متنی و تصویری از دنیای فیزیکی پیرامون ما است و اکنون از مرحله رویاپردازی به حقیقتی غیر قابل انکار مبدل شده است.

در این نوع گردشگری مسافران با استفاده از تورهای مجازی و دنیای صفرویکی که بر اطلاعاتی مبتنی بر تصویر و صدا کار می‌کنند از کاخ موزه‌ها، اماکن باستانی جهان و بطور کلی تمام دیدنی‌های دهکده جهانی بازدید می‌کنند. کارشناسان معتقدند استفاده از این روش به خصوص تصاویر سه بعدی و موزیک یا  فیلم‌های کوتاه نه تنها جنبه سرگرمی برای علاقمندان گشت و گذار در سراسر جهان دارد بلکه در ایجاد انگیزه و بستن چمدان سفر در میان مسافران نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است چون افراد هنگام بازدیدهای مجازی و درک بخشی از واقعیت اطرافشان در آن مقصد مورد نظر علاقمند خواهند شد تا سر از واقعیت آنجا نیز درآورند که دلیلی برای سفرآنهاست .

این درحالی است که مجریان تورهای مجازی معمولا عکس‌های انتخابی برای برگزاری اینگونه تورها را بسیار باکیفیت و با تمام جزییات آن مکان به نمایش می‌گذارند بنابراین تور مجازی عبارت است از ترکیبی از تصاویر، نماهای ۳ بعدی، نماهای پانوراما (۳۶۰ درجه)، ویدئو، صوت و … که یک فضای حقیقی را مدل سازی کرده و به کاربر امکان می‌دهد که در این فضا به صورت مجازی به گشت و گذار بپردازد و از محیط مجازی اطلاعات مورد نظر خود را کسب کنند.

هنوز ابتدای راه هستیم

اردشیر اروجی، مدیرکل سابق دفتر آمار و برنامه ریزی سازمان میراث فرهنگی و کارشناس گردشگری در این زمینه می‌گوید: ایران در زمینه گردشگری مجازی هنوز زیرساخت‌های لازم را نداشته و نتوانسته نظر گردشگران را در این زمینه به خود جلب کند. این درحالی است که گروهی در این زمینه فعالیت می‌کنند اما به جرات می‌توان گفت تعریف درستی از گردشگری مجازی در میان آنها  وجود ندارد چون هنوز هم شاهد بازاریابی‌های سنتی یا همان بروشورهای چاپی در اقصی نقاط کشورمان برای جلب نظر گردشگران هستیم حال آنکه در دنیای دیجیتال و عصر ارتباطات بسر می‌بریم.

این کارشناس گردشگری با اشاره به اینترنت به عنوان اصلی‌ترین ابزار در توسعه گردشگری مجازی می‌گوید: همه می‌دانیم اکثر گردشگران خارجی هنگام بازدید از کشورمان از سرعت پایین اینترنت یا عدم پوشش در برخی از سایت‌های باستانی گلایه دارند و این مشکل را به عنوان یکی از نارسایی‌های صادرات نامرئی کشورمان می‌دانند. درحالی که برخی از کشورها با استفاده از زیرساخت‌های مناسب در این زمینه گام‌های موثری برداشته‌اند و هم اکنون تمام دیدنی‌های منطقه مورد نظرشان را وارد دنیای مجازی کرده و در دسترس علاقمندان قرار داده‌اند.

به عنوان مثال کشور فرانسه امکان بازدید شبانه از موزه‌های معروف خود را برای گردشگران فراهم کرده و حتی برخی از جاذبه‌های شبانه خود را نیز به صورت آنلاین در صفحات مخصوص قرار می‌دهد تا علاقمندان از هزاران کیلومتر دورتر امکان بازدید از آنها داشته باشند. اما به عقیده اروجی مهمترین موضوع در گردشگری مجازی صرفا تهیه برنامه‌ها یا فایل‌های بازدید از مناطق گردشگری نیست چون امکانات بسیار متعددی در این نوع گردشگری باید مهیا شود تا صنعت گردشگری مجازی واقعا براساس تعاریف علمی و بین المللی خود در این زمینه قرار گیرد .

از سوی دیگر این کارشناس گردشگری می‌افزاید: اگر به کشورهایی که در این زمینه پیشرفت چشمگیری داشته اند بنگریم درخواهیم یافت  گردشگران علاقمند به سفر در این کشورها از دریافت ویزا گرفته تا حتی انتخاب صندلی هواپیما یا قطار و رزرو میز شام را قبل از سفر به آن منطقه ازپشت میزکارشان می‌توانند انتخاب کنند؛ این یعنی گردشگری مجازی که تمام امکاناتش از همان صفر و یک‌ها مجازی نشات خواهد گرفت؛ نه ایران که علی رغم وجود جاذبه‌های گسترده تاریخی و طبیعی هنوز امکانات اولیه بازدید مجازی برای بسیاری از آنها فراهم نشده و بسیاری از موزه‌های معروف و تاریخی ما هیچ یک از این امکانات را در اختیار ندارند.

این درحالی است که مهسا مطهر کارشناس گردشگری و فعال صنعت گردشگری در این زمینه نیز می‌گوید: همانطور که می‌دانیم ایران هنوز تا رسیدن به استانداردهای فاصله بسیاری داشته و باید درباره آن فعالیت دوچندان داشته باشد چون درصورت عقب افتادگی در این نوع از گردشگری علی رغم وجود جاذبه‌های گردشگری فراوان در کشورمان شاهد انتخاب ایران به عنوان مقصد گردشگری از سوی مسافران در دنیای کنونی نخواهیم بود چون نه تنها منابع اطلاعاتی از ایران بخصوص در دنیای مجازی بسیار کم است بلکه آنها نمی‌توانند سفرشان را از این طریق مدیریت کنند.

مطهر با اشاره به ضعف بسیار مشهود در موزه‌ها و مناطق باستانی کشورمان از نظر وجود سیستم‌های اینترنت برای دسترسی گردشگران به اطلاعات مورد نیازشان قبل از بستن چمدان‌ها می‌گوید و می افزاید: همه می‌دانیم اکنون بخش عمده‌ای از گردشگران بین المللی با استفاده از دنیای مجازی سفرهایشان را مدیریت می‌کنند و در بسیاری از موارد تنها با استفاده همین اطلاعات است که سر از مراکز باستانی در خواهند آورد در حالی که ایران هنوز مقصد مجازی ناشناخته‌ای برای گردشگران بین المللی است و نمی‌توانند روی اطلاعات موجود دنیای مجازی درباره ایران حساب باز کنند. درحالی که امروزه گردشگران معمولا قبل از اینکه ورود مقصد گردشگری خود از طریق دنیای مجازی و استفاده از نرم‌افزارهای مختلف شروع به گشت و گذار در آن منطقه می‌کنند تا علاوه بر آشنایی ذهنی از آن جا بتوانند از آداب و سنن نیز اطلاعات مفیدی به دست آورند و هنگام سفر اطلاعات تکمیلی را دریافت کنند به عنوان مثال اگر همین امروز شما قصد سفر به پاریس، استکهلم، لندن یا دیگر شهرهای مهم جهان داشته باشید می‌توانید بااستفاده از این نوع نرم افزارها در اکثر خیابان‌های این شهرها به صورت مجازی قدم بزنید و تک تک مغازه‌ها را ببینید یا حتی گالری‌هایی که در طول سفرتان قصد بازدید از آنها را دارید علامتگذاری کرده و بلیت تهیه نمایید اما این امکان در ایران هنوز مهیا نیست و گردشگران واقعا اطلاعات مناسبی ندارند.

وی به ضعف قابل لمس موزه‌های ایران در صنعت گردشگری مجازی نیز اشاره می‌کند و می‌افزاید: جای تردید نیست دیدن آثار تاریخی و باستانی در برخی از موزه‌ها می‌تواند سبب رونق حضور گردشگران در آن موزه بشود اما نباید فراموش کرد که ممکن است فرصت محدود برخی از گردشگران در مقصد سفرشان نیز باعث شود تا این امکانات یعنی بازدیدهای شبانه به کیفیت سفرهایشان بیافزایدهرچند این بازدیدها نیز برای موزه‌ها درآمدزاست چون گردشگران مجازی حتی در ساعات غیر اداری که قصد بازدید از موزه را دارند باید هزینه این بازدید را بپردازند.

این فعال عرصه گردشگری ضعف موجود نظام گردشگری ایران بخصوص در صنعت گردشگری مجازی را اینگونه توصیف می‌کند که بیشتر فعالیت های انجام شده از سوی برخی شرکت‌ها صرفا برای ساخت و به تصویر کشیدن برخی از اماکن گردشگری ایران است درحالی که هنوز این نرم افزارها آنلاین بسیار کم و محدود هستند درحالی که اکثر شهرهای مدرن و گردشگر پذیر در سراسر جهان برای گردشگران خود یک شهرمجازی کامل مهیا کرده‌اند تا علاوه بر واقعیت امروز از گذشته‌های مجازی خود نیز حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشند .

مهسا مطهر با اشاره به اهمیت گسترش گردشگری مجازی در جلب نظر گردشگران به گوشه‌وکنار جهان نیز می‌گوید: شاید همه تصور کنیم این نوع گردشگری صرفا برای استفاده و کاربری افراد  جهت دریافت اطلاعات قبل از ورود به منطقه‌ای خاص از جهان است اما نباید فراموش کنیم این نوع امکانات یا همان گردشگری مجازی می‌تواند انگیزه برای سفر نیز باشد چون همانطور که می‌دانیم براساس آمارهای ارایه شده از سوی سازمان گردشگری جهانی تقریبا 65 درصد از گردشگران امروزی مقصد گردشگری خود را از طریق دنیای مجازی انتخاب می‌کنند و براساس نظرات دیگران و توصیف آنها از مقصدشان تصمیم می‌گیرند. اما این پایانکار نیست چون این نوع گردشگری می‌تواند زوایای پهنانی از دیدنی‌های گردشگری جهان را به تصویر بکشد بخصوص در زمینه گردشگری ماجراجویانه چون بسیاری از گردشگران ماجراجو به دنبال دست‌یابی و تجربه ناممکن‌ها هستند.

مراقب باشیم گردشگری مجازی به بیراهه نرود!

چندی است که تکنولوژی اینترنتی و دنیای مجازی به دنیای واقعی گردشگری نیز وارد شده و بسیاری از خدمات گردشگری را به خود وابسته کرده است. هر گردشگری که قصد سفر داشته و بار سفر بسته باشد یقینا قبل از سفر خود در دنیای مجازی سری به مقصد زده ، البته در دنیای مجازی و از طریق صفر و یک ها، حداقل از آب و هوای مقصدش و مراکز خرید و تفریحی آن سراغی گرفته و با آمادگی هرچند ابتدای راهی دیار ناشناخته های سفر شده است. به جرات می توان گفت امروزه از پشت مانیتور کامپیوتر شخصی خودمان می توانیم به دورترین مراکز تفریحی و گردشگری دهکده جهانی سری بزنیم واز دیدن آن لذت ببریم.

هم اکنون صفر و یک های این دنیای مجازی در کشورمان توانسته اند به سرعت جای خود را بین مردم باز کرده و اکثر فعالیت های اقتصادی از جمله فعالیت آژانس های گردشگری را تحت تاثیر خود قرار دهند. زرق و برق این دنیای دیجیتال آنچنان دیدگان کاربران خود را کور کرد که هرگز دیدن تزئینات بسیار شیک و عکس های زیبای داخلی آژانس های گردشگری دیگر برایشان جذاب نیست.

به هر حال دنیای مجازی توانست رویکرد دفاتر خدمات گردشگری را کاملا تغییر دهد و این دفاتر پرزرق و برق را به دفاتر کوچک اما آنلاین تبدیل کند. این دگردیسی شرایطی بسیار نوین را برای صنعت بسیار درآمدزای گردشگری جهان فراهم کرد که امروزه شاهد آن هستیم .

اما این دنیای مجازی دردسرهایی را هم برای گردشگران و هم برای دست اندرکاران صنعت گردشگری به ارمغان آورده که اگر دولت ها و مسئولان این صنعت توان مقابله با آن را نداشته باشند ممکن است صنعت گردشگری کشورشان دچار آسیب های جدی بشود.

از آنجا که در این دنیای مجازی مرزها معنی ندارند و ردیابی آژانس های برگزار کننده تورهای تفریحی ، علمی ، تحقیقاتی بسیار سختر از دنیای واقعیست فرصتی برای سوء استفاده در اختیار سودجویان در این صنعت درآمدزا فراهم شده است. به راستی دنیای مجازی در صنعت گردشگری را می تواند به عنوان تیغ دولبه دانست که در صورت عدم کنترل آن می توان کشوری را از درآمد این صنعت نوظهور محروم کند.

از سوی دیگر اگر بلند مدت به این دنیای مجازی امید بسته باشیم می توانیم افق بسیار روشنی را برای صنعت گردشگری ایران متصور شویم و با بهره گیری از این دنیای بدون مرز و پرمخاطب ایرانی باستانی و پرجاذبه را به دنیا بشناسانیم بنابراین چه زیباست که مسئولان و متولیان صنعت گردشگری ایران با اتخاذ تصمیمات مفید و کارآمدی در این زمینه از سوی بی خطر این تیغ دو لبه  جهت باز کردن راه صنعت گردشگری ایران استفاده کنند نه اینکه از لبه خطرناک آن استفاده کنند و آسیب های جدی را برپیکر این صنعت نوظهور وارد کنند.

پس به جاست که مسئولان و دست اندرکاران صنعت گردشگری ایران علاوه بر کنترل دنیای حقیقی ، توجه ویژه ای هم به گردشگری مجازی داشته باشند تا مبادا به بیراهه برود و با مدیریت مناسب هر دو دست به دست هم دهند و رویای موفقیت صنعت گردشگری ایران را به واقعیت برسانند.