خبری از هیاهوی ورزش در تولید تجهیزات نیست

وقتی صحبت از ورزش و صنایع وابسته به آن می‌شود نا خود آگاه هیاهوی استادیوم‌های ورزشی و هیجان انبوه جمعیت در ذهنمان شکل خواهد گرفت و ممکن است به این فکر افتاده باشیم که صنعت تولید تجهیزات و پوشاک ورزشی به نوعی سرمایه‌گذاری بدون چون چراست؟ درحالی که اگر از بحث رکود و مشکلات اقتصادی فعلی گذر کنیم این صنف نیز نیازمند تخصص و ریزبینی گسترده‌ای است که اگر از آنها بهرمند نباشیم ناخودآگاه به بیراهه خواهیم رفت.

مجید چگانی، عضو هیات مدیره شرکت پرشین گلف، با اشاره به توانمندی‌های موجود تولید پوشاک وتجهیزات ورزشی در ایران به فرصت امروز گفت: بطور کلی در این صنف دو بخش تولیدی پوشاک و منسوجات ورزشی داریم و بخش دیگر مربوط به تجهیزات است که با توجه به توانمندی‌های موجود تولیدکنندگان ایران بیشتر در بخش پوشاک وارد شده و تخصصی کار کرده‌اند. بنابراین در بخش تولید تجهیزات و کفش ورزشی هنوز جا برای فعالیت بسیار زیاد است درحالی که نباید فراموش کنیم بهتر است متناسب با توانمندی‌هایمان برنامه‌ریزی کنیم و برای آینده هدفگذاری نماییم.

به اعتقاد چگانی ورود به این صنف نیازمند تخصصی و هوشیاری خاصی است که صاحبان سرمایه بتوانند از فرصت‌های مناسبی که در این بازار وجود دارد به نفع اقتصاد کسب و کارشان استفاده کنند درحالی که بعضا می‌بینیم امروز گروهی با سرمایه‌های اندک به دنبال رویایی بزرگ وارد این میدان شده و در نهایت محکوم به شکست هستند چون زیر و بم این صنف کمی متفاوت با دیگر صنوف است.

این تولید کننده و وارد کننده پوشاک و تجهیزات ورزشی در ادامه افزود: با توجه به تنوع محصولات ورزشی و همچنین تعرفه‌های بالایی که در کشورمان برای اینگونه وسایل درنظرگرفته شده است بد نیست صاحبان سرمایه و علاقمندان به حضور در این صنف خوب فکر کرده و ترجیحا قبل از هرگونه اقدام خوب مطالعه نمایند چون به قول معروف ابتدا باید چاه را کند و بعد مناره را دزدید.

عضو هیات مدیره پرشین گلف یکی از معضلات این صنف را قاچاق اعلام کرد و گفت: وضع تعرفه‌های غیر اصولی و کارشناسی نشده باعث شده تا برخی افراد از خیر واردات قانونی کالاهای مورد نظرشان گذشته و مستقیم به روش‌های غیرقانونی پناه ببرند که شاهد مثال این موضوع را می‌توان تفاوت فاحش میان اجناس موجود بازار و آمارهای رسمی گمرک از واردات لوازم، تجهیزات و منسوجات ورزشی دانست که همین روند باعث کاهش کیفیت محصولات موجود در بازار شده است. به عنوان مثال اکنون بیش از 1000 واحد فروشگاهی در منطقه منیریه مشغول کسب و کار است و اغلب آنها مملو از اجناس مختلف ورزشی ولی از هر یک از تولید کنندگان که می‌پرسیم همه درباره کاهش قابل توجه درآمدهایشان سخن می‌گویند.

این فعال صنفی درباره حمایت‌های دولتی افزود: هنگامی که سخن از حمایت‌های دولتی در صنایع به میان می‌آید بسیاری براین عقیده هستند که حتما باید وام یا مبالغی پول رد و بدل شود درحالی که به اعتقاد من در این صنف پول به اندازه کافی وجود دارد و تنها حمایت‌های دیگر دولتمردان از تولید کنندگان ایرانی لازم است.

وی با اشاره به تخصیص یک درصد از بودجه وزارتخانه‌ها و اداره‌ها و همچنین اختصاص یک درصد از هزینه فروش سیگار و مواد دخانی به ورزش اظهار کرد: با یک حساب ساده معلوم می‌شود هزینه کلانی صرف ورزش در کشور می‌شود ولی با وجود حجم انبوه گردش مالی این بخش، این سوال پیش می‌آید که چرا آمار تولیدکنندگان لوازم و تجهیزات ورزشی این قدر کم است؟ پاسخ این سئوال در کسری بودجه سازمان‌هاست چون وقتی با کسری بودجه مواجه می‌شوند ابتدا از بودجه‌های ورزشی خود می‌گذرند که مستقیم تاثیر منفی بر تولیدکنندگان خواهدداشت.

چگانی که معتقد از طی یکی دو سال گذشته تقریبا 30 درصد افزایش یافته است تصریح کرد: بسیاری از تولید کنندگان قدیمی و آنهایی که زمانی فرصت پاسخگویی به تقاضاهای جدید را نداشتند امروز کم کم به فکر تغییر شغل افتاد و برخی دیگر هم به واردکنندگان تجهیزات ورزشی در بخش‌های مختلف تبدیل شده‌اند. درحالی که اگر به آمار مربوط به میانگین سنی مردم کشورمان توجه داشته باشیم می‌بینیم ایران جزو کشورهایی است که میانگین سنی جوانی دارد و همین امر بازاری قابل تامل برای تولید کنندگان ولی خبری از پویایی تولید و گردش مالی مناسب آنها نیست، هرچند همین بخش کوچکی از تولید کنندگان که مشغول روزگار سپری کردن هستند بیشتر در بخش تولید پوشاک ورزشی هستند آنهم در پناه تفاوت قیمت‌های میان برندهای خارجی و تولیدات داخلی که آنهم با توجه به روند روبه‌رشد قاچاق امروز در خطر تعطیلی کامل قرار گرفته است.

گستردگی صنف و سرمایه مورد نیاز

مجید چگانی، درباره میزان سرمایه‌مورد نیاز راه اندازی یک کسب و کار در این صنف را منوط به محصول مورد نظر برای تولید کرد و گفت: هستند کارگاه‌هایی که با یکصد میلیون تومان در بخش پوشاک شروع به فعالیت می‌کنند درحالی که در بخش تولید تجهیزات ممکن است حتی با 5 میلیارد تومان هم امکان حضور در بازار و تولید بخشی از محصولات نباشد بنابراین نمی‌توان دقیقا اعلام کرد که چقدر هزینه برای تولید لازم است و باید با توجه به گستردگی کار با انتخاب محصول مورد نظر در آن بخش به گمانه زنی و تعیین سرمایه مورد نیاز فکر کرد.

وی در ادامه تاکید کرد: کاهش تقاضا یکی از عوامل تعیین کننده در بقاء تولید است و این پیش نیاز در کشورمان درحال کمرنگ شدن است درحالی که کشورهایی مثل آمریکا یا دیگر کشورهای پیشرفته شما می‌بینید یک تولید کننده صرفا برای تولید توپ مخصوص گلف سرمایه‌گذاری کرده و از همین بیزنیس هم سود سرشار به دست می‌اورد اما در ایران به دلیل نبود آمار و ارقام دقیق از میزان تولید، میزان نیاز یا حتی صادرات هرگز نمی‌توان سرمایه‌های موجود را برای تولید هدفمند هدایت کرد و بعضا می‌بینید تجمع سرمایه در یک بخش از تولید باعث کسادی کار شده و در بخش دیگر کمبود سرمایه کاملا مشهود است.

صادرات داشتیم اما...

این تولید کننده و وارد کننده تجهیزات و پوشاک ورزشی صادرات محصولات این صنف را به خارج از کشورمان محدود به یک یا دو برند خاص دانست و گفت: تا چند سال پیش صادرات محصولات صنف تولید کننده پوشاک و تجهیزات ورزشی ایران به کشورهای عراق، آسیای میانه و افغانستان صادر می‌شد اما با توجه به تغییر قیمت ارز و همچین ناتوانی برخی تولید کنندگان در تامین مواد اولیه مورد نیازشان از خارج کم کم این بازارها به کشورهای رقیب مثل چین واگذار شد. به عنوان مثال تا همین 5 سال پیش برخی تولید کنندگان تقریبا 50 درصد از تولیدات خود را برای کشورهای بازار هدفشان تولید می‌کردند اما امروز شاید تنها یک یا دو برند هنوز درحال ارسال محصولاتشان به بازارهای هدف آنهم در حجم بسیار کوچک.

تولید کنندگان ایرانی درحال خروج از میدان هستند

گفت‌وگوی فرصت امروز با رئیس اتحادیه صنف تولید کنندگان و فروشندگان تجهیزات ورزشی تهران

نویسنده: شیدا رمزی

شاید اوایل دهه هفتاد تا اواسط دهه هشتاد رونق سرمایه‌گذاری در صنعت تجهیزات ورزشی یکی از مناسب‌ترین سرمایه‌گذاری‌ها برای علاقمندان بود و شاهد شکل‌گیری صنایع مختلفی در این زمینه بودیم. اما ظاهرا نزدیک به سه دهه پس از این آغاز پرانرژی می‌بینیم که روند رشد تولیدات ورزشی در ایران روبه نزول بوده و به نوعی درحال خروج از میدان رقابت است.

بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار در این زمینه معتقدند قوانین غیر منطقی و همچنین همپوشانی‌های صنفی باعث شده تا سیاست‌گذاری دقیق و هدفمندی مربوط به صنف تولید کنندگان و فروشندگان تجهیزات ورزشی صورت نگرفته باشد که لازم است در شرایط فعلی و افق‌های تازه اقتصادی در آنها بازنگری صورت پذیرد چون اگرچه امروز تولید زمینگیر شده است اما نباید صرفا به نیمه خالی لیوان توجه داشت چون در همین بازار راکد هم می‌توان به دنبال توجیه سرمایه‌گذاری رفت.

غیرمجازها یکه تاز بازار

محمد امین‌زاده گوهری، رئیس اتحادیه صنف تولید کنندگان و فروشندگان لوازم ورزشی تهران، با اشاره به تنوع موجود تولیدات این صنف به فرصت امروز گفت:از انجا که تولیدات متنوعی در صنف تولید کنندگان و فروشندگان لوازم ورزشی وجود دارد آمار و ارقام دقیقی در اختیار نیست، اما در مجموع تهران 90 تولید کننده تجهیزات، لوازم و پوشاک ورزشی دارای پروانه دارد و تقریبا در سراسر کشور 1200 تولید کننده فعال داریم. این درحالی است که بخش قابل توجهی هم از تولیدات موجود بازار توسط  تولید کنندگان غیرمجاز تولید شده است.

امین‌زاده گوهری، درباره تولیدکنندگان غیرمجاز افزود: با توجه به افزایش هزینه‌های تولید برای سرمایه‌گذاران در این صنف و افزایش مالیات و حقوق بیمه تامین اجتماعی برخی از تولید کنندگان برای اینکه بتوانند هزینه‌های تولید خود را متعادل کنند و به حیات اقتصادی خود ادامه دهند دست از تولید قانونی کشیده و امروز به صورت زیرپله‌ای فعالیت می‌کنند، که این امر باعث افت کیفیت و همچنین نارسایی‌هایی در صنف شده است. به عنوان مثال در بخش پوشاک یا برخی تجهیزات مثل دستگاه‌های خانگی یا میزهای پینگ پنگ این نوع تولیدات را به وفور می‌بینم و بعضا هم با استفاده از لگوهای خارجی به عنوان اجناس وارداتی فروخته می‌شوند.

این مقام صنفی با اعلام شرایط بحرانی برای تولید کنندگان این صنف تصریح کرد: واردات بی‌رویه، قاچاق و از همه مهم‌تر بی‌توجهی مسئولان نسبت به تولیدات داخلی باعث شده تا امروز شاهد کاهش سهم بازار 20 درصدی برای تولیدات داخلی کشورمان و 80 درصدی واردات باشیم این درحالی است که بخش قابل توجهی از تولیدات داخلی از مبادی غیر قانونی وارد ایران شده است و به نوعی ضربه کاری‌تر به تولید داخلی ایران بوده است.

امین‌زاده گوهری با اشاره به شیوه تولید و اشتغالزایی کشور چین و بنگلادش در بخش تولید تجهیزات و پوشاک ورزشی گفت: یکی از سیاست‌های جالبی که این دو کشور برای ورود به بازارهای بین المللی و کاهش هزینه‌های تولید خود به کار گرفته‌اند روش تولید خوشه‌ای بوده است به صورتی که بسیاری از پوشاک ورزشی و تجهیزاتی مثل توپ‌های والیبال، بسکتبال، پینگ‌پنگ، تنیس یا تجهیزاتی که به فن‌آوری‌های نوین نیازمند نیستند را در کارگاه‌های کوچک و بعضا منازل تولید کرده و با جمع‌آوری روزانه آنها برای انتقال به کارگاه اصلی و بسته‌بندی چرخه اقتصادی قابل اعتمادی طراحی کرده‌اند درحالی که تولید کنندگان ایران نه تنها امکان چنین کارهایی ندارد بلکه بیشتر انرژی خود را باید در اداره تامین اجتماعی یا اداره مالیات صرف کنند.

به اعتقاد وی همپوشانی برخی از صنوف با صنف تولیدکنندگان و فروشندگان تجهیزات ورزشی باعث شده تا خلاءهای قانونی گسترده‌ای در این زمینه مشاهده شود به عنوان مثال برخی از واحدهای تولیدی در این صنف زیر نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت فعالیت دارند و برخی دیگر زیر نظر صنوف مختلف مثل نساجی، تولید کنندگان کفش و ... مشغول امور اقتصادی خود هستند.

هنرمندباشیم واحدهای فعلی را حفظ خواهیم کرد

رئیس اتحادیه صنف تولید کنندگان و فروشندگان تجهیزات ورزشی درارتباط با سرمایه‌گذاری‌های تازه در صنف تحت مدیریتش کاملا واضح و روشن به خبرنگار ما گفت: هنرمند باشیم واحدهای فعلی را حفظ خواهیم کرد و نیازی به سرمایه‌گذاری جدید فعلا نیست. این درحالی است که اگر این صنف رونق داشته باشد می‌تواند ارزش افزوده قابل ملاحظه‌ای برای اقتصاد کشورمان به ارمغان آورده و باعث جذب نیروی متخصص و کارآمد در بازار کار ایران باشد.

وی در ادامه تصریح کرد: یکی از مهمترین مشکلات صنف تولید کنندگان و فروشندگان تجهیزات ورزشی نبود استانداردهای بین المللی برای برخی از تجهیزات تخصصی و دستگاه‌های باشگاهی است که همین امر می‌تواند عاملی در کاهش صادرات این نوع محصولات به خارج از مرزهای ایران شده باشد و مسئولان باید نسبت به تعیین استانداردهای دقیق برای ورود به بازارهای بین المللی برنامه‌ریزی منسجم‌تری داشته باشند.

صادرات ایران قطع شده است

امین زاده گوهری با تاکید بر موانع تولید صنعتگران لوازم ورزشی و مشکلات عمده صادرات محصولات اینچنینی گفت: قرار گرفتن محصولات ورزشی در اولویت دهم کالایی باعث شده است تا تعرفه‌ واردات مواد اولیه نیز برای تولید کنندگان افزایش داشته و با رقمی معادل 75 درصد صورت پذیرد و همین امر قدرت رقابت تولید کنندگان ایرانی را در رقابت با محصولات چینی یا دیگر کشورها تقریبا به صفر رسانده است چون علاوه براین تعرفه‌ها هزینه‌های تولید داخل کشورمان نیز افزایش چشمگیری داشته است.

وی معتقد است مناسب‌ترین تعرفه برای این نوع نیازهای صنعت تولید لوازم و تجهیزات ورزشی بین 16 تا 25 درصد است تا تولیدکنندگان و وارد کنندگان بتوانند در فضایی کاملا شفاف و قابل رقابت دوباره به میدان بازگردند، اما سیاست‌های نادرست دولتی باعث شده نه تنها قاچاق افزایش داشته باشد بلکه واحدهای تولیدی یکی پس از دیگری تعطیل شوند. به صورتی که ۲ نشان(برند) معروف در عرصه تجهیزات ورزشی و کفش در این چند سال با ۵۰ نفر کارگر تعطیل شده‌اند؛ چراکه ضرر می‌کنند. این در حالی است که در ۱۵ سال گذشته کفش ما به روسیه صادر می‌شد اما درحال‌حاضر این امکان وجود ندارد؛ چون تولیدات ما قابل رقابت با خارجی‌ها نیست و هم‌اکنون تولید کفش، پوشاک و نساجی ورزشی داخلی به یک پنجم کاهش پیدا کرده است.

این مقام صنفی در ادامه تاکید کرد بسیاری از تولید کنندگان که به این صنعت دل بسته‌اند دست از تولید کشیده و وارد کننده شده‌اند چون صرفه اقتصادی این کار برایشان حداقل بهتر و قابل توجیه‌تر از تولید داخل بوده و با توجه به تنوع موجود بازار می‌توانند در بخش‌های مختلفی سرمایه خود را توزیع کنند.