گزارش فرصت امروز درباره سرمایه‌گذاری در صنعت نبات

گزارش فرصت امروز درباره سرمایه‌گذاری در صنعت نبات

کسب و کاری متکی به بلورهای شیرین

نویسنده: عماد عزتی

تجربه نوشیدن چای گرم و خوش‌رنگ و خوش طعم همراه با یک شاخه کوچک نبات برای هر یک از ما بسیار لذت بخش است و بدون تردید بارها  هنگام بازگشت از سفر زیارتی مشهد مقدس بسته‌‌های کوچک و بزرگی از نبات‌ با طعم‌های مختلف را به عنوان سوغاتی همراه خود به زادگاهمان حمل کرده‌ایم، بی آنکه لحظه‌ای درباره اقتصادی که در پس این بسته‌های شیرین و خوش‌طعم نهفته است فکر کرده باشیم.

به راستی تاکنون از خودتان پرسیده‌اید این بلورهای شیرین چه کسب و کاری را برای تولید کننده خود به ارمغان آورده و آیا سرمایه‌گذاری در این زمینه صرفه‌ اقتصادی خواهد داشت؟ یا اینکه این صنف به کدام اتحادیه و انجمن صنفی وابسته است؟ برای پاسخ به این پرسش کافی است چند دقیقه‌ای همراه فرصت امروز باشید باشید تا برایتان از اقتصادی قابل قبول با آینده‌ای روشن در صورت حمایت‌های دولت بگوییم. اقتصادی که با متبلورشدن هر یک از بلورهای نشسته بر شاخه نبات می‌تواند کام تولید را شیرین کرده و با ارزش افزوده قابل اعتمادش زمینه اشتغال مناسبی برای جوانان و جویندگان کار ایران زمین باشد.

صنفی ناشناخته

حسن افخمی علیشاه، رئیس اتحادیه نبات و آبنبات ریز تهران درباره این صنف به خبرنگار فرصت امروز گفت: هرچند بسیاری از مردم تجربه مصرف روزانه نبات را دارند اما نمی‌دانند این محصول توسط صنفی که اتحادیه‌ آن از سال 1330 شمسی فعال شده تولید و در اختیار آنها قرار گرفته است و از انجا که این اتحادیه تا امروز ناشناخته باقی مانده برخی از مسئولان نسبت به آینده فعالان صنفی آن کمتر توجه نشان داده‌اند. درحالی که اگر به آمار فعال‌های این صنف توجه داشته باشیم می‌بینیم تعداد حاضران صنف بیانگر جایگاه اقتصادی آن در میان اصناف دیگر است.

افخمی علیشاه با اشاره به تعداد واحدهای فعال استان تهران در این صنف افزود: اکنون نزدیک به 550 واحد صنفی در این زمینه مشغول کسب و کار خود هستند، ولی اگر به پیشینه‌حضور این تولید کنندگان در زمینه نبات و آبنبات توجه کنیم می‌بینیم با توجه به سختی کار و البته برخی مشکلات موجود علی‌رغم مناسب بودن زمینه کسب و کار وقتی صاحبان و موسسان کارگاه‌های موجود از دنیا رفتند، فرزندانشان حاضر به ادامه فعالیت تولیدی نبوده و بیشتر به موضوع فروش محصولات روی آورده‌اند که همین امر باعث شده تا امروز تعداد تولیدی‌های ما به کمتر از 60 واحد تولیدی کاهش یابد هرچند اگر با درنظر گرفتن حداقل 10 نفر اشتغالزایی مستقیم و غیرمستقیم برای هر واحد صنفی می‌بینیم حجم قابل توجهی از متقاضیان کار در صنعت تولید نبات و آبنبات مشغول به کار هستند.

این مقام صنفی درباره سیاست‌گذاری‌های مسئولان در این صنف معتقد است با توجه به ناشناخته بودن صنف برخی از سیاست‌گذاری‌ها متناسب با حال و روز صنف نیست و باعث از هم گسیختگی آن خواهد شد درحالی که اگر به واقعیت موضوع و بازار روبه رشد مصرف نبات در سراسر کشور و همچنین کشورهای همسایه توجه داشته باشیم می‌بینیم فرصت‌های سرمایه‌گذاری مناسبی در این صنف وجود دارد تا با استفاده از آن بحث صادرات را تقویت کرده و برای آینده صنعت برنامه‌ریزی کنیم.

وی درباره سیاست‌های غیر اصولی مسئولان درباره صنعت تولید نبات افزود: همانطور که می‌دانیم این صنف به‌صورت صنفی سنتی شکل گرفته و کم کم با استفاده از تکنولوژی روبه صنعتی شدن حرکت کرده است ولی برخی از سیاست‌های موجود  مثل طرح انتقال مشاغل آلاینده از پایتخت باعث شده تا آینده نامشخصی در انتظار این تولید کنندگان باشد.  به عنوان مثال طرح انتقال مشاغل آلاینده به خارج از تهران به هیچ عنوان در این صنف صادق نیست ولی برخی مسئولان اعتقاد دارند تولید کنندگان این صنف که عمدتا در اطراف بازار تهران مشغول به کار هستند باید کسب و کارشان را  به خارج تهران انتقال دهند که به هیچ عنوان منطقی و اقتصادی نیست.

سنتی ارز‌ آور

در همین حال یوسف شیدایی یکی از تولیدکنندگان عضو اتحادیه تولید کنندگان نبات و آبنبات ریز تهران به فرصت امروز گفت: تقریبا 70درصد از نبات تهران امروز به صورت سنتی تولید شده و وارد بازار می‌شود و همین موضوع می‌تواند فرصتی برای سرمایه‌گذاری باشد چون به نوعی می‌تواند در حجم‌های پایین متناسب با سفارشات تولید کرد اما در بخش تولید صنعتی با توجه به محدودیت‌های دستگاه‌‌ها ممکن است تولید کم به دلیل ضایعات بیشتر اقتصادی نباشد.

شیدایی موضوع صادرات نبات را هم مثل تولیدش کاملا سنتی دانست و افزود: اگر بخواهیم درباره صادرات نبات از ایران به خارج از کشور اطلاعاتی به دست آوریم واقعا غیرممکن است چون روند صادرات تاکنون کاملا سنتی صورت گرفته و بیشتر به صورت سوغات است. ولی با توجه به اینکه تعداد ایرانیان خارج از کشور روبه فزونی است و بسیاری از هموطنان ما بستگانی خارج از ایران دارند، در هر سفر مقداری نبات به عنوان طعم نوستالژیک ایرانی برایشان هدیه می‌برند و همین موضوع درپاره‌ای از موارد به صادراتی محدود برای سوپرمارکت‌های ایرانی خارج از مرزها بخصوص در کشورهای کانادا، آمریکا، استرالیا و آلمان منجر شده است که می‌تواند در صورت برنامه‌ریزی دقیق به صادراتی نوستالژیک برای تولیدکنندگان با ارزش افزوده قابل قبول تبدیل شود.

این تولید کننده محدوده بازار تهران موضوع بسته‌بندی را یکی از مهمترین موارد تولید و صادرات نبات عنوان کرد و گفت: برخی از تولیدکنندگان صنعتی نبات که دارای برندهای معتبری هستند با استفاده از طرح‌های خاص و معروف ایرانی اقدام به تولید بسته‌های بسیار شکیل و زیبای نبات ایرانی کرده و این محصول را در بازارهای خارجی معرفی کرده‌اندکه البته نتیجه مناسبی هم به دست آورده اند و اگر بتوان برنامه‌ای دقیق برای کنترل قیمت و ادامه روند تولید برای آن درنظر بگیری همانند گز و برخی از سوغاتی‌های منحصربفرد ایرانی می‌توان برای نبات ایرانی نیز بازارهای بین المللی را متصور شد. به این دلیل که قیمت تمام شده نبات ارتباط مستقیمی با قیمت شکر دارد نوسانات موجود باعث از بین رفتن قدرت صادراتی نبات خواهد شد و آن را به کالایی لوکس برای خریداران خارجی تبدیل خواهد کرد درحالی که باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنیم که این محصول در سبد خریدهای روزانه‌آنها قرار گیرد و روند صادرات گسترش یابد.

وی یکی از مهتری نگرانی تولید کنندگان مجاز را حضور غیرمجازها دانست و افزود: با توجه به برخی سیاست‌ها و سختگیری‌های غیر اصولی مسئولان برخی از تولید کنندگان به جای حضور در بازار شفاف قانونی رو به‌تولید زیرزمینی آورده و همین امر باعث شده تا نه تنها نگرانی‌های زیادی برای مسئولان صنف ایجاد شود بلکه درپاره‌ای از موارد زمینه سودجویی نیز مطرح شده باشد. به عنوان مثال استفاده از مواد نامرغوب و محیط تولید غیر استاندارد که اگر مسئولان فضای کسب و کار را مهیا کنند نه تنها این نگرانی برطرف خواهد شد بلکه به نوعی زمینه اشتغالزایی حداقل 5 نفری و احداکثری 10 نفری به ازای هر کارگاه تولیدی ایجاد خواهدشد.