به مناسبت شصتمین سالگرد روابط دیپلماتیک ایران و تایلند

به مناسبت شصتمین سالگرد روابط دیپلماتیک ایران و تایلند

قانون میزبان تاریخدانان، شعرا و هنرمندان سیام شد

نویسنده: عماد عزتی

همانطور که در کتب تاریخی و روایات مدون گذشته آمده ایران و تایلند از سال‌های دور ارتباط دوستانه و صمیمانه‌ای با یکدیگر داشته و دارند بگونه‌ای که شیخ احمد قمی به عنوان یک ایرانی سرشناس در سیام تقریبا نزدیک به چهارقرن پیش هر دو فرهنگ را با یکدیگر آشنا و از آن پس علی‌رغم فاصله‌دور دو کشور ارتباط نزدیک و صمیمانه‌ای میان آنها برقرار کرد که تا امروز علی‌رغم فراز و فرودهای سیاسی در هر دو سوی مرزهای یاد شده هنوز هم ادامه یافته است.

به صورتی که اکنون پس از گذشت شش دهه از آغاز روابط دیپلماتیک دو کشور هرگز خبری از دوری یا قطع ارتباط نبوده و همواره ایران و تایلند خواستار تحکیم ارتباط و گسترش آن بوده‌اند این درحالی است که ارتباط سیاسی تنها نشانه دوستی دو کشور نیست بلکه تعلقات فرهنگی و مذهبی نیز در این بین توانسته هرچه بیشتر به تحکیم ارتباط دو سوی مرزها با یکدیگر دامن زده و آن را به سمت موفقیت سوق دهد.

اما امروز با توجه به فرا رسیدن شصتمین سالگرد روابط میان دو ملت و اهمیت رسانه‌ها و نقش سازنده‌انها در شناسایی دقیق فرهنگ‌ها با یکدیگر، تایلند تصمیم به گسترش روابط فرهنگی خود با رسانه‌های موجود در ایران گرفته و از این رو هیاتی از تاریخدانان، شعرا، نویسندگان، هنرمندان و روحانیون تایلندی در بازدیدی رسمی از تحریریه روزنامه قانون (با حضور سردبیر و همکاران تحریریه روزنامه قانون) براین مهم تاکید کردند.

لازم به یادآوری است که در این بازدید رسمی به همت کنسول سفارت تایلند چارکرین وراتپ سویکول (Charkrienorrathip Svikul) ، علی سوکسامران (دستیار کنسول سفارتخانه تایلند)، آقای مانوچ توت‌تال ( از مجله خوسانگ خوسام)، خانم پنچنا وتتاناسایتن (نویسنده)، ساتیراپاپ سوکسامران (امام جماعت مسجد کودی لونگ به عنوان اولین مسجد شیعیان تایلند)، آقای ساتاپان سریسج جانگ (هنرمند ملی تایلند در رشته ادبیات منتخب سال 2005)، آقای پراپسارن سویکول (هنرمند ملی تایلند در رشته ادبیات منتخب سال 2011) و خانم پروفسور پلاپ بلونگ خون چانا (استادیار دپارتمان تاریخ دانشگاه انسان‌شناسی دانشگاه سریناکارین تایلند) ، آقای پروفسور سوددان ویسوت تیرک (معاون امور دانشجویی دانشگاه تماسات تایلند)حضور داشتند.

قانون مطالعه مشروح این بازدید رسمی را که برای مخاطبان خالی از لطف نیست اینگونه روایت می‌کند.

قاسم خرمی سردبیر روزنامه قانون درابتدای ضمن خوشامد گویی به هیات سیاسی، علمی و مذهبی تایلندی جلسه را با توضیحاتی درباره جایگاه و خط مشی روزنامه قانون آغاز کرد و گفت: روزنامه قانون با توجه به رسالت اطلاع رسانی شفافی که برای خود درنظر دارد بدون هیچ وابستگی به ارگانی به صورت کاملا مستقل به صورت خصوصی در عرصه مطبوعات مکتوب ایران فعالیت می‌کند.

سردبیر روزنامه قانون پس از این مقدمه درباره تیراژ روزنامه‌های تایلند می‌پرسد که مانوچ در این زمینه می‌گویند: در تایلند پنج روزنامه با تیراژ بیش از یک میلیون نسخه در روز وجود دارد که البته این روزنامه‌های معروف هستند و دیگران کاملا در حدمعمول منتشرمی‌شوند اما براساس علاقه مردم هر روزنامه‌ای که بیشتر در مورد طالع‌بینی مطالبی داشته باشند مورد توجه قرار خواهند گرفت چون این موضوع به نوعی جزو سلیقه مردم شناخته شده است.  

سردبیر قانون درپاسخ به سئوال مانوچ توت‌تال که درباره کنترل اخبار قبل از انتشار با ارگان یا سازمان خاصی در ایران پرسیده بود؛ گفت: بطور کلی چک کردن اخبار قبل از چاپ با هیچ ارگانی در روزنامه‌های ایران صورت نمی‌گیرد و صرفا اگر اعتراضی از سوی افراد یا دستگاه‌هایی پس از انتشار اخبار وجود داشته باشد مسئولین روزنامه باید به نهادهای قانونی مربوطه پاسخگو باشند و دلیل و مدرک خود را ارایه دهند. بنابراین بحث کنترل اخبار قبل از چاپ توسط دولت یا هرارگان دیگری به هیچ وجه در ایران صحیح نیست. این درحالی است که مردم ایران درباره آزادی مطبوعات حساسیت ویژه‌ای داشته و همین موضوع باعث شده تا رسانه مورد نظر خودشان را با این میزان انتخاب کنند.

مانوچ در سئوال دیگری درباره جایگاه خبرنگاران در جامعه ایران پرسید که خرمی اینگونه پاسخ داد: «به لحاظ اجتماعی خبرنگاران در جایگاه مناسبی اجتماعی در ایران قرار دارند اما درباره امنیت شغلی متاسفانه درجایگاه مناسبی نیستند».

پروفسور سوددان ویسوت تیرک یکی دیگر از حاضران جلسه که خود در امر آموزش دانشگاهی مشغول به فعالیت است پرسید« آیا جوانان و دانشجویان ایرانی به رشته خبرنگاری توجه دارند یا خیر؟» پاسخ این سئوال از سوی گروه قانون و قضای روزنامه قانون اینگونه بود : «با توجه به موقعیت اجتماعی خبرنگاران در ایران اکثر جوانان و علاقمند به تحصیل در این رشته هستند اما این موضوع بیشتر در شهرهای بزرگ مثل تهران است و در شهرهای کوچکتر زیاد استقبالی از رشته‌های مربوط به خبرنگاری نیست، چون بحث درآمدی در شهرستان‌ها برای خبرنگاران زیاد مهیا نیست و معیشت آنها تحت تاثیر انتخاب رشته خواهد بود.

پراپسارن سویکول هنرمند تایلندی از تحریریه‌قانون درباره انجمن خبرنگاران ایران پرسید که مریم قربانی‌فر، دستیار سردبیر روزنامه اینگونه پاسخ داد: در ایران مدتی پیش خانه روزنامه‌نگاران فعال بود و بسیاری از روزنامه‌نگاران در آن فعالیت داشتند اما این خانه در سال 1388 پس از برخی رویدادهای سیاسی در ایران تعطیل شد و امروز دوباره روزنامه‌نگاران با توجه به بروز برخی تغییرات در دیدگاه‌های سیاسی و فضای حاکم بر جامعه تلاش می‌کنند دوباره این خانه فعالیت خود را آغاز کند.

فرشته بهروزی خبرنگار گروه اقتصاد روزنامه قانون با پرسشی درباره امنیت شغلی خبرنگاران تایلندی بحث را به آن سوی مرزها برد که مانوچ توت‌تال اینگونه پاسخ داد: در تایلند برای شغل خبرنگاران احترام ویژه‌ای وجود دارد و بطور کلی خبرنگاران تایلندی برای خود دو کلید واژه درنظر دارند که عبارتند از موفقیت و پیشرفت در حرفه خود یا منابع زودگذر مالی.

از این رو در برخی اخبار آمده که گروهی می‌توانند با پرداخت پول به خبرنگاران آنها را به سمت خود و اهدافشان جلب کنند درحالی که خبرنگاران آگاه فعالیت شفاف خبری خود را هرگز فدای منابع برخی نمی‌کنند اما بطور کلی محدودیت در حوزه‌های سیاسی و اقتصادی برای خبرنگاران وجود دارد چون دولت درباره این دو مورد بسیار حساس است و علاقه‌ای به بروز تنش در این دو مورد نداشته و ندارد.

بهروزی با اشاره به مسایل اقتصادی و معیشتی خبرنگاران در ایران می‌پرسد دستمزد یا حقوق ماهیانه خبرنگاران تایلندی چگونه محاسبه می‌شود؟ سوددان ویسوت تیرک در پاسخ گفت: براساس عرفی که در تایلند وجود دارد برای خبرنگاران تازه فارغ‌التحصیل از دانشگاه که به عنوان مبتدی وارد بازار کار روزنامه‌نگاری شده‌اند ماهیانه حدود 500 دلار معادل 15000 بت تایلند درنظر گرفته می‌شود که این رقم متناسب با تجربه و البته سابقه‌کارشان متغیر و روبه بالا خواهد بود اما شروع کار این مبلغ خواهد بود. اما درباره مراتب بالاتر مثل سردبیر و دبیر سرویس‌ها اینگونه است که براساس فروش روزانه یا حتی تیراژ علاوه بر حقوق پایه مبالغی مجزا درنظر گرفته خواهد شد.

در ادامه فرشید اسحاقی دبیر گروه اجتماعی روزنامه قانون درباره ساعات کاری خبرنگاران تایلند پرسید و از مانوچ شنید: در تایلند شغل خبرنگاری واقعات ساعتی و اداری نیست چون گاهی در طول چند ساعت کار تمام می‌شود اما گاهی اوقات خبرنگار مجبور است کل روز یا حتی چند روز مداوم کارکند بنابراین ساعت کاری در میان نیست درحالی که ممکن است همان هشت ساعت کار روزانه به صورت مبنی درنظر گرفته شده باشد.

خرمی با اشاره به برگزاری دوره‌های دانشگاهی برای خبرنگاران ایران به دانشگاه‌های تایلند اشاره می‌کند و می‌پرسد دانشگاه‌های تایلند برای دانشجویان خارجی دوره روزنامه‌نگاری برگزار می‌کنند یا خیر؟ سوددان ویسوت تیرک در این باره می‌گوید: بطور کلی دانشکده خبر برای دانشجویان خارجی و داخلی امکانات مناسبی دارد که قابل استفاده برای هر دو گروه است.

قاسم خرمی سردبیر روزنامه قانون مسیر سئوالات را به سمت اخبار سیاسی مربوط به تایلند تغییر داد و پرسید درباره رویدادهای سیاسی و کودتای تایلند آیا این رویدادها تاثیری در روزنامه و روند آنها داشته یا خیر؟ سوددان ویسوت تیرک به این سئوال اینگونه پاسخ داد که بدون تردید روزنامه‌های تایلند هم مثل دیگر نقاط جهان از اینگونه رویدادها تاثیر خواهند گرفت ولی بطور کلی آنچه داخل کشورها روی می‌دهد متفاوت از آن است که خارج از کشور گفته می‌شود.

در ادامه مانوچ می‌پرسد درایران خبرنگاران تلویزیون و رادیو بیشتر مورد توجه هستند یا روزنامه‌ها؟ همکاران روزنامه قانون هم زمان می‌گویند همواره قدرت میکروفن بیشتر از قلم در روزنامه‌ها است و بدون تردید رسانه‌های تصویری بیشترین آمار علاقمندی مردم را به خود اختصاص داده‌اند. از سوی دیگر دستیار سردبیر روزنامه قانون به آرایش سیاسی رسانه‌های تصویری ایران اشاره می‌کند و می‌گوید: مردم و مخاطبان رسانه‌های تصویری در ایران بیشتر برای برنامه‌های جنبی به تلویزیون اهمیت می‌دهند اما متناسب با دیدگاه‌های سیاسی و البته گرایش‌هایش رسانه مورد نظر خود را در میان رسانه‌های مکتوب جست‌وجو می‌کنند.

دبیر گروه سیاسی قانون از فرصت ایجاد شده استفاده می‌کند و از هیات تایلندی می‌پرسد وضعیت مسلمانان بخصوص شیعیان تایلند در این کشور چگونه است؟  ساتیراپاپ سوکسامران به عنوان امام جماعت اولین مسجد شیعیان بانکوک در این زمینه می‌گوید: در تاریخ تایلند مسلمانان جایگاه بالایی دارند چون شیخ احمد قمی توانست ویژگی‌های مسلمانان را به ساکنان سیام آن زمان بشناساند به همین دلیل پس از معرفی شیخ احمد قمی به دربار پادشاه همواره مسلمانان مورد توجه و احترام دربار و مقامات ارشد تایلند بوده‌اند و امروز هم در کمال آرامش کنار دیگر ادیان موجود در تایلند و پیروانشان به فریضه‌های دینی خود عمل می‌کنند.

وی در ادامه می‌افزاید: بد نیست بدانیم شیخ احمد قمی که یک مسلمان شیعه از ایران بود در دوران پادشاه نارای به مقام نسخت وزیری رسید و همین موضوع تاکیدی بر اهمیت مسلمانان در تایلند است به صورتی که خاندان بوناک که نوادگان شیخ احمد قمی هستند هنوز هم در مناسب دولتی و سیاسی و البته عامه مردم جایگاه ویژه‌ای دارند.

از سوی دیگر پروفسور پلاپ بلونگ خون چانا (استادیار دپارتمان تاریخ دانشگاه انسان‌شناسی دانشگاه سریناکارین تایلند) تصریح می‌کند: تایلند به طور کلی به تمام ادیان احترام می‌گذارد و همین موضوع باعث شده که ادیان مختلف اکنون در سرزمین سیام بدون هیچ مشکلی اقامت داشته و زندگی کنند. وی می‌افزاید: بطور کلی در قانون مدنی تایلند آمده که پادشاه تایلند کل ادیان مذهبی را در این کشور مورد قبول داشته و به آنها احترام می‌گذارد. به عنوان مثال برای شیعیان مسلمان در ماه محرم برای اجرای فریضه‌های دینی خود پشتیبانی مالی درنظر گرفته که در قالب هدایایی برای تدارک مراسم مخصوص آن دوره به مسئولان مربوطه اهدا می‌شود دقیقا همانطوری که برای دیگر ادیان مبالغی به صورت هدیه ارسال می‌شود تا تدارک انجام فریضه‌های دینی خود را داشته باشند. از این رو امروز که حتی اکثریت دینی مردم تایلند بودایی هستند بدون توجه به این موضوع به دیگر هموطنان خود که پیروی دیگر ادیان هستند کمک می‌کنند تا هرچه با شکوه‌تر فریضه‌های دینی خود را انجام دهند.

وقتی صحبت از قانون مدنی و قوانین کشور تایلند به میان آمد خانم صباغ‌ خبرنگار گروه حقوق و قضای روزنامه قانون از هیات حاضر در دفتر روزنامه می‌پرسد اهمیت قانون‌گرایی در تایلند چگونه است؟ خانم پروفسور پلاپ بلونگ خون چانا در این زمینه نیز می‌گوید: مردم تایلند همواره برای قانون احترام خاصی قایل هستند و قوه‌قضاییه در بخش‌های مختلف در بهترین شرایط رسیدگی می‌کند.

وی در ادامه می‌گوید: بالاترین مجازات دستگاه قضایی تایلند همان اعدام است که در شرایط مختلفی متناسب با جرم اجرا می‌شود اما مهمترین دادگاه‌ها درباره مفاسد اقتصادی و سیاسی است که بدون تردید در بالاترین سطح ممکن بدون هیچ کوتاهی پیگیری شده و برایشان حکم صادر می‌شود چون دولت و مسئولان در این زمینه واقعا سختگیر هستند و علاقمند به بروز مشکلاتی از این دست نیستند. ولی جالب اینکه دستگاه قضایی تایلند با توجه به  اقامت تعداد زیادی افراد خارجی در این کشور چه به صورت سرمایه‌گذار و چه به صورت توریست سعی می‌کند دادگاه‌های خارجی‌ها را با وسواس بیشتری برگزار کند تا بدون هرگونه اشتباه حکم صادر شود چون اهمیت حضور خارجی‌ها در تایلند برای دولت و نظام اقتصادی کاملا مشخص شده و برایش برنامه دارند بدون اینکه بخواهند مشکلی ایجاد کنند حمایت قانونی از آنها انجام می‌دهند ولی درباره بروز جرایم هم از سوی خارجی‌ها سختگیر هستند و چشمپوشی درکار نیست.

دستیار سردبیر روزنامه قانون از این فرصت استفاده کرده و به سقوط چهارده پله‌ای آزادی مطبوعات در تایلند اشاره می‌کند و می‌پرسد مشکل کجا بوده که این آمار به دست آمده و چطور تایلند این رتبه را کسب کرده است؟ خانم پروفسور پلاپ بلونگ خون چانا (استادیار دپارتمان تاریخ دانشگاه انسان‌شناسی دانشگاه سریناکارین تایلند) در این زمینه نیز می‌گوید: در تمام کشورها گاهی مسایلی رخ می‌دهد که تغییراتی را در نطام آماری و رسانه‌ای ایجاد خواهد کرد اما آنچه مهم است واقعیت این تغییرات است به عنوان مثال هنگام کودتای تایلند همه می‌گفتند تایلند آشوب شده و دیگر جای اقامت نیست اما گروهی از خبرنگاران ایرانی مانند همکار شما آقای عزتی در همان زمان وارد تایلند شدند و چند روز اقامت داشتند و واقعیت امر را از نزدیک دیدند که هم مردم و هم گردشگران و هم خارجی‌ها بدون هیچ درگیری مشغول گذران زندگی بودند هرچند مردم مطالباتی داشتند ولی خبری از آشوب و ناآرامی و ناامنی نبود.

پروفسور پلاپ بلونگ خون چانا در ادامه به اخبار مروبط ایران نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: همین امروز اگر یک خارجی قصد سفر به ایران را داشته باشد و به اخبار خارجی مربوط به ایران توجه کند متصور خواهد شد ایران کشوری ناامن برای خارجی‌هاست و جنگ در جای جای آن در جریان است اما ما و دیگر همراهانم که در این سفر هم اکنون چند روزی است در کشور زیبای ایران اقامت داریم واقعیت را جور دیگر و مخالف گفته‌های خارجی درباره ایران دیدیم و از نزدیک درک کردم که ایران چقدر امنیت دارد و چطور مردم مهمانوازش به خارجی‌ها احترام می‌گذارند.

چارکرین وراتپ سویکول کنسول سفارت تایلند با استفاده از گفته دکتر خون چانا می‌گوید: دقیقا برای همین موضوع است که تایلند قصد دارد ارتباط رسانه‌ای و فرهنگی بیشتری با ایران برقرار کند تا برای هر دو ملت واقعیت‌های موجود کاملا نمایان شود به عنوان مثال در مراسم بزرگداشت شصتمین سالگرد روابط دیپلماتیک تایلند و ایران اقدام به برگذاری کنسرت موسیقی مشترک ایرانی – تایلندی در تالار وحدت کردیم که از ظرفیت نزدیک به هفتصد نفری تالار نزدیک به 650 نفر پر بود در این مراسم که سازهای مشترکی از دو کشور نواخته شد می‌توانستیم به عمق ارتباط میان دو ملت پی ببریم.

این درحالی است که حتی با برگزاری نمایشگاه‌ عکس نیز سعی کردیم مشترکات فرهنگی و اعتقادی دو منطقه را برای علاقمندان به نمایش‌بگذاریم تا از این پس نه فقط از نظر دیپلماتیک با یکدیگر ارتباط داشته و آن را جشن بگیریم  بلکه برای داشته‌های مشترک فرهنگی میان دو ملت نیز به شادی بنشینیم و هرسال شاهد گسترش آن باشیم.

کنسول سفارت در پایان در این زمینه معتقد است هرچه روابط فرهنگی دو کشور به واسطه مشترکات فرهنگی، اعتقادی و کلامی بیشتر باشد زمینه ارتباط صمیمی‌تر دو ملت و در نهایت دولت‌ها نیز پایه‌گذاری خواهد شد.